Rei rusticae libri quatuor, vniuersam rusticam disciplinam complectentes, vnà cum appendice oraculorum rusticorum Coronidis vice adiecta. Item, De venatione, aucupio atque piscatione compendium, ... Auctore D.D. Conrado Heresbachio ..

661쪽

LIB. 1io. DE RE RUSTICA. 32 qus Vrgeat, cum propter laborem aspera tur &marcescunt,item tristitia torpent,

& si conspiciantur alij mortuorum cadau Cra efferre, sun erantiumque more exe- quias comitari,aut intra tecta siletio torpere. Id cum accidit Columella iubet a-r Undineis canalibus insusos cibos offerri, maxima decocti mellis,& cu galla vel arida rosia detriti. Galbanum etiam svi eius odore medicentur incendi conuenit, passoque & defruto vetere torpentes sustinere. Rege interempto luget plebs ignavo dolore, non convehunt cibos, &ni subueniatur, fame moriuntur. PIS C. Quibus morbis potissimum affliguntur MEL. Pestilentiae in apibus rara perni-

annuus labor est initio veris, quo tithyia θημμυρ- malli flores, & quo fameram vimi pro- Tubmasi munt. Namque sicut nouis pomis, ita his Samera ν primitivis floribus ille nae auidd vescunta mi semeli. tur post: hybernam inediam, nihil alio

qui citra satietatem tali nocete cibo, tuo cum se repleuerint,profluuio alui nisi celeriter succuratur intereul. Soluit autem tithymallus etiam aliorum animaliumve iurem. Vimus autem peculiariter apu

662쪽

oqNP ADD Hns Esn Aoaluum citam reddit. Quare in i is regi nib.ubi eius generis arbores crebrosunt, E media apes raro durant. Aegris autem Cotti agritudinis mella tradit rorem marinum aqua mulqumsa decoctum cum gelaverit imbrici bus infusum dari solitum. Quidam uri' inam vel hominis vel bubulam apponuncalueis:item grana mali punici tunia es vino conspersa, vel uuae passae cham rore Si

riaco pari mensura pinsitae,&austero vi- sno in luccatae dantur in fictili vase inser- iue facta, ac deinde ligneis canalibus appo isita . Opti me facere a melli radicem, quam Virgilius describit frutice luteo,

flore purpureo,eius cum vetere vino e coctae expressaeque succus datur utiliter. Columella ex Hi ginio tradit hoc mo dolaborantib. succurrendum, primum, ut omnes faui vitiosi tollantur & cibus ex integro recens, deinde ut fumigen tur: Prodesse etiam apibus vetustate corruptis examen nouum adiicere , ut su-,ι pra diximus, Saepe vitio intereunt quoa od γεδαίνων , hoc est, voracitatem vocant, Mi δμ victim tantum cerae confingant , quan

tum se explere putent, & postea tempe state oppressae intereant, & reliqua paucitas non sufficiat implendis fauis,ut vacuae

663쪽

Let A. IIII. DE RE at VsΤICA. 326cuae cerarum partes computrescant, at

que viiijs serpentibus ipsae quoque apes reliquae cum melle corrumpantur. Id ne fiat duo examina coniungentur, qui possint integras adhuc ceras explere , vel sino est facultas examinis,ipsos fauos prς- scindere oportet ante, quina putrescant, idq; acuto serro, ne hebetudine ferri re

liqui favi moueantur loco. Est & causa Sisaelib.nscipe interitus apibri nimia felicitas sua, studeat.

Veluti cum continuis annis plurimi flores proueniunt, & apes magis mellificiis quam foetibus student, nimioq; opere fatigatae interdum pereunt, nullis relictis iuuentutis reliquiis, cλαψ γον οι vocatur, cum vel morbo, vel ignauia, aut in- ηαμcunditate foetum non peragunt. His proderit tertio quoq; die alueorum exitus pr cludi ,exiguis tantum soramini b.

relictis,quib. tamen exire nequeant,atq; ita domi retetae cogantur foetib. vacare. .

Plinius etiam operis commemorat mor bos um fauos no explent Cleron vocat, item blapsigonia, de qua diximus. Alita' ς quando & ipsae contrahunt mortis sibi causas,cum sensere eximi mella, auidius deuorantes . Nocent & sua ipsis mella, siFa noce- illitaeque ab aduersa parte moriuntur. ant tinet. Oleo

664쪽

Maliones. ou NP ADDHEPRIBA OH PD. Oleo quoq; non apes tantum, sed om nia insecta exanimantur.Odere sine dos od res, propterea unguenta redolentes in se stant. I m pugnat eas vespae& Crabrones,& e culicum genere qui vocantur muliones, populantur hirundines, Picus Martius lingua praelonga in alueum inserta melelambit,& quaedam aliae aues noxiae sunt,ut superius diximus. Rubetae quoq; ad repentes soribus tuertas sus B at ab hoc spatio prouolantes confestim abripiuntur. Nec sentire ictus apum ranae traduntur.Obsunt& oues apibus difficile se Ha. ' nis earum explicantib. In vastis Sarmatiae sylvis, ubi in cauernis abietum sedes Vrsi quo- habent,huc ursi mellis cupiditate in suta modo arcea rectum selium more ascendunt domici tura melle lia inuadentes. Aduersus hoc apiarij malleos ingentes grauiq; pondere suspendulante apum Vestibula, Ursus malleu am turus, quo maiore impetu malleum re pellit, hoc vehementius in reiicientem recidit, eoque remedio tuentur apes. C1 Cancro tu crorum odore,si quis iuxta coquat,exanimantur. Inimica est echo resultanti sono,qui pauidas pulsat alterno ictu inimica & nebula. Aranei quoque hostiles,cuprqualuere enecant alueos,&filis quacuq;

665쪽

incesserint alarum lanugines obtexunt. Papilio etiam ignauus luminibus accensis aduolans pestifer non uno modo, Vt ante quoque dictum. Nam & ceras erodunt,& relinquit excrementa, quibus tercilines gignuntur. Nascutur&in ligno te redines, quae ceras praecipue appetunt. νHis igitur vel prquertendis vel amoliendis inuigilabit diligens apium custos, ut herbae ac frutices propinquq qui b. offenduntur, evellantur & extirpentur,animalia inimica procul arceantur. Eae Ver Cura apRxores quibus delectantur & conseruantur,adhibendae. Siquidem per totum annum apiario suis quibusque temporibus labor. Nam ab aequinoctio verno apertis alueis curandae, Ut omnia purgamenta qsunt hyberno tempore congesta eximantur:& Vt araneis,qui satios corrum punt, detractis, sumus immittatur factus Esi Verno tem .mo bubulo aut linteo alisve re ad id ido- pore purganea, Vt supra quoq; de castratione dictu . da alveariis Fumus enim quasi cognatione quadam Fumi ritu generis cum primis apibus est utilis. Et ira. licet molestum sit examinibus,saluberrimum tamen esse costat. Vermiculi quoque qui tineae vocantur & papiliones ne- eandi, quae pestes fauis plerunque adhaerentes

666쪽

rentes decidunt,si fimo medullam bubuapiaria culam misceas,& his incensis nidorem ad randa. moueas,atq; hac cura examina firmabuntur,& sortius operibus inseruierit: eaque purgatio a Cal. Aprilib. ad autumni tempus frequentetur. Curator autCm caue

bit,ut ante quoque dictum,a temulentia. rebusq; Venereis,atque ab immundis ac redolentibus rebus: pure en i m & fideli - ter tractari volunt, Epius di Stum. Duo-mina isti me dςquinquagos mo die absquinoctio ver. Q no incipiunt examina augeri,& ijs de diebus aliquando pereunt pleraeq;, quae para, cas& aegras habent apes. Circa idem tempus& progenerantur in extremis parti bus fauoru amplioris magnitudinis sce-- . lusu sit ceterarum,eosq; nonnulli putat O s esse reges, alij oestros appellant, ex eo lexamina exagitent, atq; ideo necados cessent. Ab exortu Vergiliaru, hoc est,a s. Exami' η 1d. Maias ad solstitium aluei examinat, di tempM quo tem pore accuratius custodieride, ne

Solstiti, te nouae soboles diffugiant. Dein cleas impore nisu tio ad Caniculae exortu, qui fere dies 3O. Duom se sunt,ut Columel.testatur, faui pariter et frumenti. frumenta demetuntur. Quo autem modo faui castrentur, superiuΤ commemo-xatum. Verum hoc tempore, dc usque - in

667쪽

L . iii I. DE RE RusTIch. 323 in autumni aequinoctium decimo quoque die alvearia aperienda sunt & sumiganda. Suffitas deinde atque aestuantes apes refrigerare oportet conspersis va- ' i .cuis partibus alueorum ,& quim recenti sisi mi rigoris aqua infusa. Deinde si qd

ablui no poterit, pinnis alicuius robustioris alitis,quq rigorem habet emundetur. P isterea ut tines, si apparuerint,euerra tur, papilionesq; enecentur,qui plerunq; inter alueoS morates apibus exitio sunt. . Nam & ceras erodunt& stercore suo ver .mς progenerant, quas alueorum tineas appellant. Has,ut Columella prodidit, florentibus maluis cum earum est maxi . ...

a multitudo hac ratione intercipiem, PV- ρημVasamstum praeparandum miliario simi pcrimendole, quod Palladius interpretatur altum m&angustum,idq; vesperi inter alueos collocandum ,& in fundum eius lumen accensum mittendum,huc omnes papiliones aduolabui,& dum circa flammulam volitant,aduruntur, quod nec ob angustiam sursum euolare, nec ab igne, cum ab aeneis lateribus clausi, flammam essu gere non possunt, propinquo ardore cosumunt. Inter Caniculae & Arcturi ex- Canicula ortum, qui sunt dies sere quinquaginta, exortin. cauen-

668쪽

o QNP ADD HAI As B A o Hro. cauendum ne apes intercipiantur violen Crabrones tia crabronum,qui ante alvearia plerun

alueis ins, que apibus insidiantur prodeuntib. Post diantur. Arcturi exortum,circa quinoctium Liὴ auriose brae fauorum secunda exemptio. Abar

quinoctio ad Vergiliarum Occastim di bus quadraginta ex floribus tamaracis,' mystem sylvestribusq; fruteti S apes mi Dc mella cibariis hyemis re Pontat,qui ςmp ψ' bii, nihil omnino est detrahendum, ne saepius iniuria contristatae ac spoliat -- fugiant. Ab occasu Vergiliarum qui est Vergiliψm ei se, initium Nouembris,hyemis initia si Plinio credimus per brumam recon-' dito melle utuntur examina,&eoῖbyemem sustinentur. Hoc igitur tempore alvearia aperieda,& repurgare quidquid intus est,diligentiusque curare oportet. 2,ia,ia Nam bybornis temporibus non conue init mouere aut aperire alvearia: proinde dum adhuc autum reliquiis Coelum tem1μηδωρμ petatius apricissimo die purgatis domi' cilijs opercula intus usq; ad fauos admouenda sunt,omni vacua parte sedis exesus a,quo facilius angustiae cauearii per hyomem concalescant,idque semper faciendum est etiam in ijs alueis quς paucitate plebis infrequentes fiunt. Quidquid etia

669쪽

LIB. IIII. DE RE R USTICA. 329

rimarum est aut foraminum, luto fimo que bubulo mistis illinendum extrinsecus,solo aditu quo comeent relicto. Muniendae quoque aduersus frigora &tem - Ayum perpestates congestu culmorum & frondi - hyemem cuum. Sunt qui occisas auiculas exentera- rao pabutas alueis includant , quae per brumam lum. plumis suis delitescentibus apibus praebe Auicnia exant teporem. Quibus etiamsi alimentaeut eruta ut deficiant, pascantur commode esuri' ueu in. entes : deprehensumque aliquando eas .

sic absumpsisse, ut praeteros a nihil rellia quiesset: Attamen quandiu faui sus sci

unt, illibatas auium carnes relinquunt.

Praestat autem , quod superius de cibis apum diximus, ipsis in analiculis apponere, quibus fame laborantes sustineantur. Post consecta in brumam diebussere quadraginta, quidquid est repositi

mellis consumunt, nisi liberalius curatore relictum it. Saepe etiam vacuatisceris ieiunae usque ad Idus Februarias fauis accubantes torpore & quiete sua spiritum conseruasse compertum d Quem tamen ne amittant, si longior fames incesserit,conuenit per aditum vestibuli siphonibus aut fistulis dulcia liquamina immittere, & ita penuriam temporum Tt susti- .

670쪽

sustinere tantisper dum hirundinis aduentus commodiores' polliceatur te in pestates. Post: quod tempus, i cum diei

permittit hilaritas, procedere incipiunt

in pascua . Nam ab aequinoctio citra cunctationem vagantur, c ad C tum idoneos decerpunt atque comportant flores . Porro quia paucis locis ea se

serendis a- ant pabula,proindequybus locis post v 'ibis halu ris tempu, qu fabae, rapaces,salici' alian rumue & fruticum ti herbarum fores

unt, tum a quibusdam deseruntur idque noctu , Ut supra de transferendo dictum in ea loca,ubi serotinis floribus veluti thymi,origani, thymbraeque benignius & uberius alantur . Et sicut o lim ex Achaiae regionibus in Atticas pastiones transferri consueuisse a pes scribit Columella, & aliunde alio: ita nostris locis ubi verni flores absumpti, ad aestiuos trifolii & similium , atque post hos circa autumnu deserimus apes in ea loca ubi tamaricis & ericae floribus pascantur serotinis. Nimis sorte diu vos detineo in re tam minuta : In tenui labor , at tenuis non gloria , si quem