Francisci Patricij Senensis, ... De regno & regis institutione, opus profecto & historiarum varietate & sententiarum grauitate commendandum, cum titulorum, vocabulorum, factorum, dictorumque memorabilium indicibus debito literarum ordine dispositis

발행: 1531년

분량: 449페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

TITULUS DECIMUS TERTIUS. LXXIX.

dat oportet. Prsya meditetur rem bellicam discatarmis,equis machinis. tabernaculisque militatibus delectetur. Caesarem. Scipionem. Fabios vitiros fortissmos atque illustrissimos nunc fingo, quibus similem principe

hunc est e optatim, non autem Socratem Platonem aut Pythagoram di, stata pueritia.& a teneris annis quum nihil aliud dignum futuro rege age. repotest . Sed postquam per statem ad magna quaeque negocia obeundδ Hem. --

idoneus fuerit tunc cum a rebus arduis ac seriis elocium erit,secedat indi iu- uorsotium musarum tanquam in portum tranquillitatis post longam tem, Rpestatem Hoc sentire videtur Homerus cum in primo Odysseae inducit 'ς

Iouem ut a maXima geredarum rerum cura aliquatulum relaxaretur, ad '

Aetyopes diuertere. Quo loci grato conuiuio &lautis dapibus se invitet. Iubetque phoebu ad cytharam. Giganteam victoriam inter epulas cinere. Phoebus

per quod quidem figmentum nihil aliud intelligit Poeta, nisi aduocatione

mentisabassduo gerendorum labore,& accessum ad musarum suauissi, Demodocus muni pabulum. Sic etiam apud eude poetam in cJuiuio. quod Alcynous Corcireus. Pheaciae rex Vlysii praebuitanducitur Demodocus Corcireus poeta. 3c citharoedus peregregius qui cscus eo tepore erat suavissime tanens ut oste datur nullum secessum gratiorem regibus esse debere,quam musarum. & Virgilius ad phoebi,quibus omnino induIgere debent,si recte sapere prudenter regere, finem primicteum iucunditate vivere cupiunt. Virgilius quoque omnibus in rebus aeneidos. meonis tarminis imitator in regins conuiuioaopa citharoedum poetam lopas. Athlantis discipulum inducit de syderum ratione,& mundi origine caneti Athlas tem. Prisci enim poetarum Vt dixi ante omnes alios mortales philos phati sunt. Et de rebus diuinis atque sumanis primi omnium Versibus te cinerunt. Et musicen poeticae addiderunt quasi gratias mussc ne fieret. Terpander . Proinde laudatur Terpander quemptimum omnium carmen ad cytha, Noctis diciaram modulatum fuisse Graeci scriptores affirmant. so.

O C T E S trifariam in castus partiri soliti erant Alexander ae G Alexader

sar. Et primas quidem partes naturs ac quieti indulgebant. Secudas rebus Ussariagendis. Tertias Uero madi sis bonarum artium. Horum industriam Iulia, Iulian' Gurnum Cesarem imitatum fuisse Amianus Marcellinus scribit. Arithmetic*Sed ad mathematicen redeo iutus pars prima quae a Grscis Arithmeticea nostris numeralis vocatur,non modo Utilis,Uerum omnibus per ne

cellaria est. Supputandae enim rationes sunt digitis nonnunquam compu tandum, micandum ve numeri e summa deducessi. Tunc indecorum esse videtur, principem in his rebus notis ac paruis haerere, aut incerto digitos . rum gestu a computatione dissentire aut in summis maximis scribedis legendisve aberrare. Placet ergo in hac numerorum disciplina eu omnino

non videri rudem esseaut delicati fastidii qui ea neglexeris que pueri a tenetis annis ediscere solent. Sed paucis.ut in ea laboret. hortor 8c quaestoribus argetariis institoribus,merratoribusve eiusmodi diligentia relinquat. Serui Ahira Acceptorum impensorumque curam quaestoribus,dispensatoribusve per se,. mittat quae quidem apud veteres tanti fuit Ut seruis atriesibus a patribun familias demandaretur. Solertia principis sit solum videre,cui rem pecuαniariam credat. Nimia enim diligetia hac in re auaritiae crimini obnOXia M. Antonius est. Parva vero negligentia liberalitatis laudem aliquando attulit. Marcus Antonius cui in diuisione orbis terrarum in trium uiratus Tyrannidem g iiii . orientalis

122쪽

LXXX.LIBRI SECUNDI

ouentalis plaga obtigit. idam militi optime de se me ito sestertia decenumerari iusserat,dispensator admiratus pecuniae qualitatem .eadem Antonio ostendit . qui eum rogauit,quid hoc numerorum esset illo autereuspondete pecuniam illam esse,quam militi dono erogari iusserat hominis improbitatem tum intuens Antonius ait putabam equidem decem sestertia longe ampliorem esse summam. Proinde quum perexigua haec mihi esse videatur totidem nummos etiam addito, quo dicto libet alitatem, be: nignitatemque suam ostendit, 3c dispensatoris illius auaritiam improbitatemve carpsit. Fuit autem Antonius vir strenuus,dc sortis, Sc n6 modo gloria militari sed imperatoria etiam dignitate insignis,cui etiam a natura inditum est,ut in rebus arduisatque aduersis animu erigeret δέ seipsum vir, tute superaret. quanto enim magis aduersa fortuna vexabatur,tanto se pustantiorem exhibebat.& optimo viro similior fiebat. In exercitu quoque eum omnes 3c obseruabant,& verebantur eiusque dicto libenti animo ob n . sequebatur illius etiam salutem propriae vitae praeserebant. Multis siquiden ψnit Vir virtutibus.dignitate eloquentia liberalitate,magnificentia, mi 2 ' . . lateque.indulgetia praeterea pietate .atque omni officio singulis quibusque R - vixi aderat. opibus, consilio. de auxilio nemini deerat. Sed has tantas Antonii Virtutes multa.& ingentia quidem vitia obscurabant .Leuior inter sodales erat,illorum illecebris se proerebat. Aleam in multam usque noctem. Iudebat. ino ciboque se ingurgitabat. Et in ganeis, scortorumque gregiσbus libeter versabatur.adeo ut dissicile dictu sit virtutes ne in illo an vitia superauerint.in quo quidem vera sententia illa platonis esse cernitur, quu

Plato taeopatra. ait. Praeclara ingenia sicut virtutes multas.sic quoque Uitia complura plarunque effundere solere. Eneruauit tande vii tutes in Aegypto Antonius

quum Cleopatram ad insaniam usque adamavit. Et sic omni ex partea seipso discessit. vi amatorio poculo potatus fuisse ab omnibus crederetur, vel magicis carminibus delinitus . Eius nanque mens omni cura relicti.& omni libertate amissa solum in Cleopatrs vultu semper inherebat. - merorum igitur ignorantia in Antonio non fuit indeeora, sed testimonia λαι- styx potiua beneficentiae .ae liberalitatis exhibuit. Iulius vero Usar,qui in omnibus rebus praeclaris Antonii praeceptor habitus est nonnunquam militibus suis pecuniamaret numerati nec expendi voluit. Sed ut quisque acci, Peret quotcunque nummoru voluerit .edixit,ut fecit in direptione publidici gratii .in quo pecunia tot victoriis congesta, dc ex tot manubiis, praedili: δε - que coacta militibus suis&Uniuerso exercitui remoto Metello pennisit.

Metellim I go E GEOMETRIA CTITULUS DECIMUS QUARTUS. EOMETRIA QUAE A NOSTRIS

i linealis nonnunquam appellatur. huic comes accesdit adeo ut simul iuncis esse videantur. has duas vel

teres, pueros a teneris annis edocebant, prsutae siquidem ac ministrie sunt artium omnium,& opera Om;

nia manu facta adiuuant, disciplinisque aliis peruri: es sunt .ingenium enim acuunt,3c docilitatem qu lani essiciunt. Sed lineaturatio regibus ducibusque magis conuenire Geometria.

de Arithmes

tica.

123쪽

TITVLVS QUARTVS. LXXXI.

magis conuenire videtur,quam numeralis. Est enim quasi comes rei militatis ,machinae balista ac reliqua lapidum tormenta ad repugnandum , ops pugnandumque idonea ex hac disciplina maxime proficiscuntur. Plato Plato. Eudoxio,& Archiis grauiter succesebat quod hanc sententiam a philo α Eudoxus phiae excellentia separassent,& a contemplatione rerum coelestium,& in Architas. corporearum,impulissentque eam ad sensibilia quaeque. Et rei bellicae ministram, ac pedisequam reddidissent, quinetiam eandem ex innocentisssima sapientiae comitate urbium expugnatricem hominuque interseruicem effecissent austior tamen sanctiorque esse videtur quum obsessos tuetur & infestos arcet hostes quam quum iniuria infert aut miseros propriis ex laribus eligit,atque exturbat tune quide cupiditati dominadi inseruit,qus cunctis affectibus flagrantior esse cernirur laudem maxima meretur. H AE C ars quia Architectura comes accedit. ex ea enim omnis dies Geometia mensiogdificiorum,tempIorum Gium,artium nauium, relinquarumque Architectit a

videtur. Nam cum maximam molem erestiuus esset desedissetque illa vi poderis in primo limine, nee vllis virib' attolli pesse videretur,anxius adeo erat Utesiphon,in de conciscenda sibi morte meditaretur, et quum noctu rem peragere destinasset,subito sopore corripitur,tunc per quietem

vidit dianam hortantem,monentemque eum, Ut viveret,seque apte adamodum impulis e lapidem. 8cita factum esse postero die apparuit. Ponαdere enim suo arreptus lapis fuisse videbatur,adeo , ut destinato operimcile admoueretur.

ACCEDIT etiam optima comes Geomettia sculptur ac statua ris,qus dus artes ex numinum simulachris elatissimorumque virorum sta Ρςφmςma Mi ,q si Prsmium gratiamque virtuti referre videntur. Idcirco grauius yςVlpinu ς

deliquisse videtur Perillu, Atheniesis qui has benignas artes a praemio,i δ' ac gratia avocatas,ad poenam, suppliciumque couertit. Phalardi enim Ty o '. .

ranno saeuissimo, cuius immanitati nota tormenta neutiquam satis erant. Vi Ri-xx uia nouum supplicii genus prDuit,nulli unquam homini excogitatum'. laudi ' δ' rum scilicet eum qui supposito igne admotisque follibus homine in tu in sum ureret, cuius eiulatus bovis mugitum redderet sed equiore saeuitia si 'Π ' '. R dicere licet)Tyrannus extitit qua artifex ipse.iussit enim, ut primus Oim Perillus noui cruciatus inuentor supplicium experiretur, quasi exhorrens .. -- ψβ ΟΠ, solertissimum aliene immanitatis ministrum longe magis quam damna μ'

tos sontes. aut nefarios quosque proditores.

Nunc autem ad Geometriam redeamus, quς non modo supradiclaruartium fundamenta statuit. verum picturs incrustationis.loricationis csia Archimedes ture graphidos,&omnium similium.Archimedes solertissimus eiusdem scientiae opifex multa per epistolam hieroni pollicitus est. Et praecipue se posse maximum quodque pondus admotis non magnis viribus,machinamentis suis mouere trahere,& erigere Sc quocuque vellet pervehere, quid tamen in hac arte posset. experimento docuit Archimedes. Nam quum Marcellus Syracusas obsideret diutius repugnauitae restitit. Varia enim Marcellus,

missilium genera, Sc lapidum tormenta instituit,quibus immenss magnis: ' ' tudinis saxa

124쪽

L XX XII. LIBRI SECUNDI

Marcellus. tudinis saxa incredibili fragore ac celeritate torquebat aduersus terrestres copias adeo Ut Omnia prosterneret,plurimosque inretimeret. Et certe nisi proditorum perfidia Marcello adfuisset. vix unqua huius senis solertia

superasset, esset quamuis romanorum omniu pugnacissimus, animo fores Annibal. tis corpore robustus acer, strennum,& semper ad pugnam ardes.quem seulum omnium romanorum Annibal dixerit,nec vicendo ocium hostibus

Sphers inue* unquam praestare.nec succumbendo sibi quietem unquam sumere. Mulaetor. ta.& pr lara quidem in mathematicis inuenit Archimedes,& prsserturi Athlag. Sphetam,qua nihil praestantius a mortalibus excogitari Unquam potuit. Hercules. Eius tamen exemplar mutuatus creditur ab Atlante Herculis magistro. qui spheram multis seculis ante inuenerat, ut Dionysius Halicarnasseus Archimedis meminit. Erat tamen rudis & inchoata tantum.sed Archimedes eam ex sepulchrum, polluit.& omni ratione perfectam reddidit .Quam quidem tanti fecit,ut ei sepulchro suo cum Cylindro ab hgredibus ex testameto poni iuberet. Cicero tuscu: hoc sepulchrum longo tempore post quam Syracusis esset agna diligo lana. Psst, li* tia perquisitum inter vepres & spinas se inuenisse gloriatur Cicero, Sc inibro quintQ. quoanimo tulisse videtur Syracusanos tanti ciuis egregia monimeta per eorum negligentiam,ac Uscordiam obIiterari meminisse. - IN hae quidem geometria disciplina reges nonnullos magna cum ob Demetriuβ lectatione versatos legimus, et in primis Demetrium Antigoni filium, polyarcetc quem tormenta nonnulla bellica inuenisse tradui Graeci scriptores, & ex dictus i. ζηpu nostris Marcus vitruvius vir disertissimus, &in his disciplinis romanoria

gnator. omnium eruditissimus. . ., i

M. Vitruvi'. H UIU S regis inuentum Heliopolim suisse dicunt machinam an

te robustiorem,quae parietes collidebat . quibus paucis ictibus disturbatis patebant hostibus aditus latissimi.Hoc tormeti genere Rhodo,NaIiis utumiodis bibus expugnandis Usus dicitur.Nec ambigebat,aut indignum eue pumbat,non modo ingenium, erum etiam regias manus tormentis ac lapida balistis admouere.tantoque artificio praestabat in his conficiendis, viretigium opus quodcuque faceret esseUideretur,& amicis admirationi esset, hostibus vero terrorem incuteret.

Eoeus. E P E U S Boeotius fuit Panopei filius ut Strabo refert, hic ut ex troes

Equus trosan' iana historia costat equum Machinam Geometrica ratione primus in Aries machio nit.addeturbanda Ilionis moenia,qui deinde mutato nomine Ariespro na bellica, pter capitis concussionem dictus est. Cretem Iouis nutricium squi uis Cretes. sum urbem aedificauit Catapultam inter tormenta bellica primum inu Catapulis ino nisse aiunt.Piseum Elidis principem Scorpionem,Arthenionem sarauuenior. mentum testitudinem.Sed ex ingenio ducum, ImperatotumVenouae in

Scorpio mae strumentorum bellicorum species semper creuerunt, ex oppor chim. porum.& locorum varietate.Agripva in nauali bello cotra sextum PoArthemon. peium magni Pompeii filium noua Harpagonum genera repperit Testudo ad victoriam Deliciter usus est. Parthorum reges missilibus, & sagittis de Agrippa. lectati sunt.& spiculorum acumine gloriabantur. Sextus pom- IMPERATORIAS virtutes omnes, ut optime calleat reges,

deius. expedit,& machinas,tormentaque bellica Ut animo,ac ratione metiantur

Parthora res opportet. Sed tignariis. materiariisque fabris reliqua permittant,qins es. bus Architecti,Geometuque prssint, ne indimensionibus decipiantur,

m ac totum

125쪽

TIΤVLVS DECIMUS QUINTUS LXXXIII.

ae totum opus reddant inutile. Marcus quidem Vitruvius affirmat belli,ca omnia tormenta,Uel a regibus,ducibus imperatoribusve inuenta extititisse vel si qua ab aliis accepissent fecisse ea longe meliora,qua ex re conucludendum erit, illos huius doctrins non futuros ignarossi recte rem bellicam gerere Volunt. Nunc autem ad reliquas pergamus disciplinas.

γυ DE MUSICE.

USICEN PLATO AD ANIMI EM Musita.

ercitationem utilem esse assirmat. Gymnica vero ad corporis.sicut autem assidua corporis exercitatio Exercitatio hominem hebetiorem ingenio.& laguidiorem coro assidua inge. pore essicit, sic continuata musice animum etaemi nil vires enernat,& vires corporis enervat. Interpellata Uero anis uatimum alacriorem promptioremque praestat, corpus

Si firmat.fastidium actionum Sc cogitationu tollit, et ad mouendos leniedosve animi affectus plurimum valet.Socrates Mus Q sices se esse expertem neutiquam passus est. Et quum annum sexagesimu 'ς ageret Iyra ac fidibus eruditi non erubuit. Nec aliud causae esse puto cur Ridem apud Platonem Musices mutationem reipublics periculosam esse pQ 'statuat, dc nouos cantus execretur, nisi quod iuuenes nouis modulationib' '' illecti animo distrahuntur. virtutes negligunt.& a rebus seriis auocantur. Relaxatio animi quς fidibusac cantu fit,non est abhorrenda modo tepori inseruiat δέ agatur.quum a negociis .rebusque se iis, ac grauioribus ocium Musonius. fuerit.Μusonius p hilosophus animum relaxandum ac demulcedum esse dicebat,non autem remittendum, eum remittere animum sit diminuere, Remittere&quas amittere. animum.

Anacharsis yta putat Iusonibus etiam aliquid temporis esse indulsgendum .ut ab illis alacriores reditus ad studia praebeantur. Lycurgus aute Musce anas musicen a natura hominibus tradita esse dicit ad tolerados facilius humau tura homini

nos labores. Et hae ratione ductus tibias in re militari costituit.ut bellato data. rea redderet promptiores, alacrioresque in laboribus, periculi'us labem Ex Plutar, dis,quae quidem res aliquando usui fuit. Lacedsmoniorum acies in praei thoin apothalio contra Messenios iam inclinabant Sc succubuissent prorsus nisi Tyti theg. Iaconis theus tibiae modulis in spondrum mutatis eas erexisset, δέ ex victis via cis.ctrices reddidisset. Musicen in suis regibus, imperatoribusve G ci valde optauerunt. Tyrtheus: Nam Cimon in conuiuio Themistocli praelatus: est quod iucunde ad lyrram cecinisset,quum ille eam recusasset, et inter Epamin de Thebani virtutes in primis laudat.quod praeclare ad cytharam cantabat. In qua pre Crimon. ceptorem habuit Dionysium citharoedu. Cantabat etiam ad tibias, quod Epaminudas qui dedidicerat ab Olympiadoro.sicut saltare ad numerua Caliphrone Romani in suis principibus eiusmodi artes non desiderauerunt. Nam Sylla Roma ex tot illustribus civibus solum Syllam virum lati nominis quod optime notsi solus obcantauerit,memoriae proditum memini. Alcibiades omnem modulandi musica comedisciplinam contempsit tanquam minus dignam libero homine. Lyram datur.

autem non

126쪽

LXXXIIII. LIBRI SECUNDI

Alcibiades. autem non omnino spreuit, ut qui diceret illam vulturi non distorquere, Musica sper nec sermones inter sodales auferre. Fum quidem tantam meruit laudem, neda que seris Ut pigrosque poetas non solum commendauerit, Verum a suo etiam nomimone aufert. ne inscripserit. Ab ea naque sunt Lyrici illi nouem,quos ex musaru quo Alcaeus. que numero summis laudibus veteres Grsci extulerui. Quorum primus Sapho. Alcanis Mytilene' fuit. qui aureo plectro prae carminis suauitate ab ApolStesichorus. line donatus dicitur. Sapho eiusdem poetae concivis,summa cum adminis Luscinia i ore tione amores suos cecinit. cecinit Stesiis λω Stesichorus mirae modulationis habitus est,in cuius ore quum infans

chori infatis. in cunis esset lusciniam cecinisse aiunt. Anacreon Theius furores suos in aereo ille Bathylluscripsit .Et gradis admodunatu uuae passe acino stragulatus peius. riit. Bycus reginus suam habuit Iaudem. Sic etiam Bachilides careus AleExply. e. vii. mam Spartanus diuersos amores cantauit. Simonides etiam caeus dictus.

lib. vii. Iulidem enim patriam habuit oppidum Ceae insulae,qus una ex Cycladi Simonides. bus est, hic mollior habitus fuit,&ad lachrymas mouendas idoneus. hora Pindarus. omnium principem Pindarum fuisse dicunt,cuius musam neutiquam imi Corina lyrica tabilem esse Horatius lyricorum nostrorum maximus affirmat. Quaqua Alchibiades in certaminibus Corinna lyrica bis ei prelata fuit.Tibiam quidem ac fistri fistula cur exe iam execrabatur Alcibiades,quod colloquia tollerent. 8c deformitate oricrabatur. afferrent. Numinum quoque iudicium inducebat, Palladis in primis,qus Pallas. quum se cerneret in Tritonide palude facie deformari, quum buccas Apollo. inflaret. fistulam fregit, deinde Apollinis qui Marsyam fistulae modulata Marsyas. tore a quo fuerat prouocatus.copulit, ut vitam laqueo spiritu intercluso profuderit.vel ut alii sentiunt prae dolore se in fluuium merserit.iuxta Celenas urbem Phrygiae Meandri fluminis fontes sunt, Sc Marsyas fluuius, qui per mediam Vrbem labitur illic Apollo Marsyam tibiarum cantu si perauit.& ex eiusmodi casu Marsyae fluuio nomen adlissit. λω Sed quum increbruisset Athenis Alcibiadem oblatas sibi tibias ab Antigenide tibicine omnium optimo perfregisse, oris deformitate pudes Laee demonii cium,tacito omnium consensu cuncti ciues deinceps a tibiis abstinuenit.

Esthi Et siccanendi ad tibias disciplina apud Athenientes destitit. Mansito,

men apud laeedsmonios diutius in re bellica. Et thebani eam in conuiuiis& choreis seruauerunt. Additur etiam huic opinioni ratio peregregia quae

Al kindei. d ςςt oportςre nos ad ea animum intendere,quae proprio bono delectatio Tiribis i 'nζm nobi praebent, ualia sunt opera omnia .qus ab ipsa virtute proficis, moduli, ad at ςψntvr,ζδ quidem S probamus,& auctorum similitudinem quandam eta ma eobulla, . cum ut Timothei modulationibus adeo delectatum Alexandrum Iemo AbhhE, Ei mu ,ut aliquando eum nihil tale per id tempotis cogitantem .ad arma cois..ti hi si ale pulerit,non tamen optasset Citharoedus feti, ut Timotheus erat.& abomes,dei essem nibus Rudiri, e laudari. At quum Diogenis virtutem, ac doctrinam admi Ismenia,. x xetur dicebat se Diogenem esse velle. si Alexander non esset, Antisthenes philosophus praeelarus quum adiuvisset Ismeniam optimum tibicine Ebihi mu dici Ast homo nequam est.inquit. Si enim probus vir esset Ismenias, tibi sed studios . pen non esset quasi ex hoc doceat virtutem esse,quae bonum faceret vim, ς ' non autem musicen. Illue etiam tendere videtur sententia illa Alcibiadis quum dixitGilii Thebanorum quum philosophari nesciant, peregregie

tibia modulantur. H tamen non eo cosilio dico,ut velim reges e prino cipes a

127쪽

TITVLVS DECIMVS QVINTVS. LXXXV.

cipes a musica omnino alienos esse,sed in pueritia,ut in ea erudiantur εια tuo relaxandi animi gratia quasi per Iudum,ac iocum,ut libentius alacrius, que ad alias grauioris disciplinas redeant.Haec enim modulandi ars inraunium acuit.& aures eruditiores reddit,non modo in fidibus.& cantu .sed in poetarum oratorumque lectione,quam quidem plurimum adiuuat. Suggerit enim quandam illustrationem. Sc euidentiam, quasi declarationem. Iam Ανας tuli; gr i appellant, quae non tam docere Uidetur quam osteuere Sc quasi rei actum exhibere. Nolo equidem principe quem scribo)Timotheum esse aut marsyam,quorum laudes non virtutis, ac probitatis sunt, sed artis 3c modulationis. Quando complura alia existant , in quibus eum delectari volo, ut sculptura, pictura celatura. In his enim Phia lippum. Alexandrum, Caesarem.& pigrosque alios reges,atque imperatorres oblectatos video, qui in eiusmodi artificum operibus probandis oculos eruditos habuerunt. illorum tamen industriam neutiqua imitati sunt.

Alexander edicto cauit . ne quis essigiem suam praeter Apellem pingeret Ale adii est solus Polycletus aere duceret. solus autem gemmis eeIaret Pyrgoteles. ctu de pinge Capitale erat,siquis alius artifeκ regiae imagini manus temere admonuis, da eius emgie set. Quis tamen putet Alexandrum optasse artifices illos arte superare: Alex dether At quum admiraretur Herculem viribus suis Nemeum Ieonem pere, cute imi tu misIe,fietum etiam imitatus est.& ferocissimum leonem occidit. Appeti est, non tibiciles vir facetus fuit &ingenue comitatis,quibus in rebus gratior Alexans no dro extitit,&quuin ossicinam illius nonnunquam progrederetur, imperite multa de pictura loquebatur Cui artifex aliquando ait. Tace rex optis me. nam quaedam platrunque dicis.quae a pueris,qui colores terunt.irridentur. Risit rex, ut qui pingendi laudem non optaret. Excanduisset forusitan . si quis ei regem alium quempiam virtute praetulisset Inconuiuio enim non pertulit Clitum Philippi patris laudes suis anteferre. Dilexit Appellem summopere Alexander eique gratissimuri extitit, quodqui de is .. vel ex hoc cernitur. Amabat praeter pellicea sua, omne, Campaspen 'p*φὲς 'quandam nomine, quae non tantum iacie. sed totius corporis membris

omnium speciosissima habebatur rogauitque Apellem. ut eam nudam Campaspe, sibi pingeret.Adnuit pictor.& eam nudam sibi exhiberi voluit. qua viαsa tanta forme admiratione assectus est ut in eam ad insanos Usque amores exarserit. Huius rei certior factus rex, illam et euestigio d no dedit. 8c delitias toti sui, placidosque amoris affectus eidem traα didit, ae pertulit ut ea . quae modo regis fuisset quam primum piet ris fieret. Apelles cum huic amatae paria regiis opulentiis munera square non posset,egit quod potuit. Nam Dioneam venerem picturus ex ea

exemplar sumpsit. -

NUNC vero ad regiam musicam redeo quς exigua omnsno esse debet ut ex superioribus rationibus satis manifeste probatum est. Philippus macedonum rex sui Plutarchus resert) eum accepisset filium suum suas ulterae scite aliquando cecinisse, placide illum obiurgauit, dicens, nonne te pudet,quod tam scienter ac pulchre canere scias Satis enim regi puta bat esse Philippus, si canentibus aliis adesset, ubi ocium ei suppeteret. ες

certantibus inter se musicis spectatorem ac iudicem se praberet. Artem

veroillam profiteri humile quippiam ,3cabiectum esse existimabant. In h ter Neronis

128쪽

LIBRI SECUNDI

tet Neronis proba hoc in primis cauebatur.quod modulator melior. qua imperator haberetur. Unde illud Iuvenalis. Res haud mira tamen Citha Nero musice roedo pricipe natus Nobilis. hse ultra quid ei it nisi ludus Nihil sque Nedoctus. ronem doluisse Suetonius ait, quam quum citharoedum malum se incredipi tum sensit. hac tamen arte adeo gaudebat. Ut saepe inter lamiliares Grseum prouerbium iactaret,quo dicitur,occultae musics nullum esse respe istum .hoe autem a sapientibus,ac doctis Ustis discant principes oportet. Omnium artium quidem constat alias esse in inspectione positas, hoc est in rerum cognitione,& quadam existimatione, ut est Astronomia.&speculatius alis eiusmodi quς nullum exhibent actum sed intellectu conteis sunt eius rei cuius studio tenetur. Hae quidem Gisce. λωs-κή id est spoculatius dicuntur, alias in agendo versari.quarum finis solo actu perfici, tur .sed nihil operis post factum relinquunt quae met-mκὶ id est praeticae Seexercitatius appellantur, qualis est saltatio, gesticulario,& caeterae eius dem genetis. Alias vero in effectu operis cerni,quod opus suum oculis subiiciunt in quo quidem consummationem operis illius, non tamensionem accipiunt. Hae γραφική dicuntur,cuiusmodi est pictura & sculptura. Ex his itibus prima principibus admodum conuenit .in aliis autem satis erit, si aures .atque oculos adeo eruditos habebunt,ut de illis verum iussi, cium afferre possint. Indecorum quidem esset,si in eis deciperentur. Pos, se igitur cauere satis videri debet. Non enim octo abundant principes,Vt Soloni, dictu philosophi, qui omnem etatem literis indulgent sententiamque Solonis Vsurpant, qui gloriabundus dicebat se quotidie aliquid discendo senescere. Principes vero in maximis gentium populorumque rebus agendis sene scere debent. Et si quando quippiam ocii a magnis negociis nanciscuntur, Antiphonia ad iucudiora aliqua fessi rebus senis, S longo taedio affecti proficiscuntur. dictum. qui semper aliud Antiphonis animo voluntare debent. Preciosi si imum rerum omnium est lepus. Id enim sic dispensent, dimetiaturque oportet, ut ne minimam quidem eius particulam frustra prolati permittant. Ptolem si

MDE ASTRONOMIA CTITULUS DECIMUS SEX TV s. EGES NONNULLO S. ATQUE

lmperatores Astronomiae rerumque coelestium peritissimos suisse legimus. εἰ in primis Ptolemaeos, Aegyptiacos. Fuit enim regio illa nutrix huius didisciplins in qua sacerdotes plurimum excelluerunt,& accepta illam ab Asseriis β Chaldsis longe ube'riorem reddiderunt. Nam quum in ca in potu squo - ribus habitarent Vt ait Cicero) &ex terra nihil emineret.quod coteplationi coeli ossicere posset om ne curam in sederum c Eκply.li. Vii. gnitione posueriit adeo .ut existimaret ex hae scientia predici posse quidea. xxxvii. in cuique eueturum sit & quo quisque fato natus esset. Berosus Astronomus princi. a pud Grecos omnia ex sederu ratione se posse singulis quibusque prsdicere profitebatur. Cui quide ob diuinas prsdictiones Athenieses publice in Gymnasio

Cicero Berosus

129쪽

TITULUS DECIMUS SEXTUS.

LXXXVI L

Gymnasio statuam deaurata lingua magna cum Ueneratione ereXerunt.

a IVLIVS Caesar romanorum omnium peritissimus in hac disciplii Iuliua Cyaena extitit,de qua etiam praeclaro libros edidit, in quibus singulorum sydeu astronomiae tum singulorumque dierum rationes reddidit. Tatumque emicuit, Vt Om peritissimua . nes insequentis aeui latini scriptores eum secuti fuerint. Qui fatum suum Ex PIν. ea. praescire,ac proicere potuit no autem cauere.Et quum tres Astronomis xvi. li. kviis ante eu disciplinae extitissent Caldea. Aegytiaca,& Graeca quartam ipse Ply.c...hialatina addidit. Et singulos annos ad solis cursum redegitiis Plynius etia xviii.

testatur. Eudoxus tamen Platonis auditor hanc Caldeorum. Aegyptioruque sententiam non sequitur. Et praedici quae futura sunt, in omni Uita ex natali die minime posse arbitratur. Idem etiam asserit Panetius Stoicus.& rationes plures inducit quibus genus hoc omne praedictionis excludit. Diogenes autem qui etiam Stoicus fuit liquid illis concedit, ut praedice re possint,quali quisque natura.& ad quem quisque rem maxime idoneus . futurus sit. Caetera autem quae illi profitentur negat ullo modo sciti prςdiesve posse. Sed quomodocunque res sese habeat,mirifica quidem doctri na.&diuina potius quam humana videtur esse Astronomia. Praecinunt Astronom castronomi totius Vitae euentus ex natali hora. Quinetiam astmnomi illi prisci, qui solis, & lunae cursus, ac defectius primi deprehenderunt diaui nos honores praeter caeteros mortales omnes iure optimo mihi me,

ruisse videntur. Q . -

ω POSSUNT siquidem haberi non modo maxίmi visi sed supra .

mortalem naturam qui tantorum sederum immo numinum lege depres hensa mentes hominum a diuturna sollicitudine,cura, horroreque liberasuerunt. Et a perpetua caecitate in clarissimum vitae lumen eduxerunt,osten ratione. praescripto quodam tempore, sedera illa obscurari .atque desi cere non carminibus aut maleficis quibusdam incantationibus. quibus te Uana antiqvomere putabant sedera illa laborare in quo errore diutius populi fere omis ru opini Q

nes extiterunt. Et idcirco cum defectus illi coelestium luminum cernebantur vitiis sonis.tympanis. cymbalis, crepitaculis,ac tintinnabulis Ada spe

ehum coeli elatis pulsabant, dicebantque se opem,atque auxillulaboranti syderi afferre. Et malas carminum incantationes frangere, haec gentium opinio tantum valuit,vi non solum populos falsos teneret,verum etiam Idoetissimos poetas ad eam probandam impulerit.. Nam Stesichorus, &Pindarus eandem sententiam suis carminibus scriptam reliquerunt, quos deinde multi,& eκ Gr is,& ex nostris imitati sunt. Unde Iuuenalis quu ide loquacitate mulierum caneret, dixit. Iam nemo tubas, atque aera faueget,Vna laboranti poterit succurrere lune. ENDYMION astronomus vetustissimus primus omnium unae Endymson naturam cognouisse dicitur,deque ea carmine cecinisse Sc hanc ob re amo Ex pIy.ca. vi. re eius captus stibulosa antiquitate fingitur. Thales Milesius. qui ut Pla libri. ii. to resert primus omnium sapiens appellatus estante alios omnes inae, Thales mi Iecos solis defectum futurum predixit.& quum eodem tempore,quo praeα sius. scripserat defecisset,omnes admirati, eundem quasi diuinorum consiliourum conscium venerati sunt. Hipparchus quoque cursum utriusque syr Hipparchus rderis.& stata desectionis tempora in sexcentesimum Usque annum praesnotauit. Helicon Cyticenus solis defectionem aliquando prςdixit. & qua Heli on.

130쪽

LXXXVIII. . , LIBRI SECUNDI

Nicias.

Sulpiti' Gai

Nigidius figu

Nigidiane c5

mentationeS.

Tiberius Ἀαsar. Aratus. Germanicus caesar. Manlius tor quatus.

Diodorus ti .i Plato. Dardanus. Orpheus. ad pisscriptum tempus euenisset,a Dionysio Syracusano qui tune in Sicilia regnabat argenti talento donatus estia P E R IC LE S Atheniensium classi centum δέ quinquaginta nautii preerat,& iam triremem nauigandi gratia conscederat, ecce solis desectio tenebras Undique inducit: tunc nauis attoniti, veluti prodigio aliquo ani mo deficiebant Sc gubernator in primis perterritus, quidnam acturus esset ambigebat. Tum Pericles sublatam chlamydem ori illius opposuit,l o gauitque num ea oculorum velatione quippia mali portendi putaret, tunc abnuente illo, quid igitur. inquit, pericles hoc ab eo differt, nisi quod maius quidda est clamyde .id quod nune soli oponitur.& tenebras inducit Quo quide diisto corda omniu metu liberauit,& foeticissimum cursum peregit. ALIA rerum coelestium archana nisi ignorasset Nicias, niiquam afflixisset Atheniensium opes, subita solis obscuratione perterrefactias. qua ex re perpetuas tenebras gloriae suae obduxit. 8c Atticam iuuentutem insteliciter perdidit .apud Romanos ne idem accideret, Sulpitius Gallua vir consulatis,&in studiis Astronomis peritis Iimas , rationem defectia solis aperuit,futuramque obscurationem praedixit, quum in exercitu L. Pauli tribunus militum esset pridie quam Perses rex :superatus extiisset, productiis in contionem ab imperatore.Hic de ea scientia libros pere, gregios edidit. Nigidius quoque.cognomento figulus de eadem discipli na eruditissimos libros scripsit. Sed ita stilum dicendi dedita opera obseu rauit ut non intelligi voluisse videretur. Unde vulgo Nigidianas comis mentationes pro obscurioribus quibusque scriptis dicebant.Tiberius ini Caesar quum in hac disciplina versaretur. habitus est diligentior. similiter 3c Germanicus Caesar,qui Arati Solenta carmen de astris in la tinum c5 uertit quod tamen longe ante eum Cicero transtulerat. Fuit enim Ciei manicus ingenio praestantissimo & in utroque eloquentiae, doctrinaeque genere praeclarus,sed morte praeuentus non potuit Virtutum suarum cur sum perficere. Manlius quoque Torquatus,cuius hodie carmen legimus, eruditissime de astris cecinit., AEgyptii s ut Diodorus Siculus resert primiomnium solem .&hi nam deo esse putauerunt. Quorum opinionem Graeci admirates res coeti testes diutius secuti sunt ut Plato in Craullo testatur. Mansit apud Aegyptios opinio haec longo tempore. Ut solum Astrorum periti vates sapien tes ac Theologi haberentur. Et eorum reges,ac principes illos praeter καteros mortales venerarentur. Nihilque eorum inius Iu aiebant. Poetae qui Astronomiae peritissimi erant, fortissimorum virorum nomina sydenubus addiderunt, ut eos coelo post obitum donarent, quos bene de homina genere meritos inter mortalesvidisset. Et sic coelestia omnia fabulis referserunt. Deinde procedente tepore quu res indigna numinibus esse vide retur. quidam conati sunt fabulas illas ad deorum mysteria reuocare. Quo rum primum nonnulli Dardanum fuisse dicunt. Alii Eliona orgia.& ce, rimonias ex figmentis deductas Thracibus dedisse aiunt. Et Mydam Phrygibus.qui easdem ab Odryso didicerat. Uynara Cyprius,ut amata puella potiretur nocturna veneris sacra instituit. Melampos aute Amy thanis filius ab Aegypto in Graeciam Cereris sacra trastulit. Orpheus ve

SEARCH

MENU NAVIGATION