De morbis mulierum et puerorum praelectiones

151쪽

PAR Tu S DIFFICILIS .

polypost , steatomatosia , aut alius indo lis, qui maturi situs eXclusionem rea morari valent . Et ipse vaginae prolapsus , ( qui accidit , quando interior ipsius canalis membrana iacta laxior suupra se ipsam invertitur , Sc extra uvluam prominet sub forma quasi anuliturgidi inaequaliter plicati potest quo- ique exitum foetus liberum impedire.)8. Si post conceptionem in col

M. AE . . . . . r. ut cl

ficie ulcuscula enascuntur , potest coaliturum labiorum uteri 3c vaginlle fieri, qui, nisi aperitur, num Uana mulier parere potest, quemadmodum ex Beneis voli observationibus constat (2 . Si ossium pelvina abdominalem componentium arctior est apertura, sane nullus datur transituro foetui opportu nugaptusque locus . Observat Cl. Levret

pelvim esse justo angustiorem , si manum abstetricantis chirurgi ipsa admittere non valet (a . Chirurgi manus L et de

152쪽

debet esse musculosa , fortis, sed simul non ad modulo lata , de oblongim digitis ornata. Quando haec manus in pel-uina intromitti nequit , tunc pe sima est pelvis cavitas partum dissicillimum fas Ura . Possunt hujus petuis ossa plurima habere mala uti exos roses , regum maia , quibus angustari naturalis avitas debet . Sed rachitis prae o, mnibus morbis indicatorum ossium deformitatem facit . Vident obstetriciae artis imagi tot mulieres olim rachitida laborantes ut plurimum partum laboriosissimum habere . In hoc morbo ossacrum, Sc ossa pubis introrsum Vel tua,tur , ex quo spatium sacrd pubis arctissimum evicitur . Vidi semel iterum. que in duas rachiticas , quartam in Ocinfra historiam reseram, indicatum spa itium arctissimum esse. Per hoc spatium quomodo caput ,& humeri foetus maturi exire possunt Hinc nisi aut arte, aut Datura moliente, separentur ossa pubis,3c aditus major paratur, aut Caesaren instituenda est operatio , aut cum filio mater perire necessario debet. Si tandem aut per validus uteri contractiones, aut

153쪽

PARTUS DIFFICILIS. 1gy per vehemen 's scelus calces, quos duinin angusta nimis petui capite inclavato reperitur foetus matri infligit , uterusru npitur , tunc aut totuS status, aut aliqua ejus pars intra abdominis cavum cadit, sicque difficilis partus evadit. Rupti uteri exempla plura extant apud

Lamoite (b , qui pluries immissa manu

in utero ad scelum extrahendum viderat ruptum uterum, & manu tangere potuit mulieris intestina . Alexander Monrous Viderat Una cum placenta deluosum foetum in cavum abdominis per uterum ruptum , immo & in maximis parturientis conatibus crepuisse abdomen , & statum , ac secundinas ex vis, se testatur (c . ' . Foetus vero vitio fit partus

laboriosus , sit is justo sit grandior ,

(b) Trai te des accouchemens liv. IV. c. V. sc) Eslays and observat. physic. an l. lit. Ol. 2, p. ego. Consulite celeberrimum tractatum de utero rupto cl. Cranis, in quo plura recensentur signa rupti uteri , & plures as feruntur casus indicantes morbum, de quo ser uio est.

154쪽

caput praegrande habeat , si mortuus in utero fuerit , si malo , & a naturali diverso situ in utero si x locatus . Quando scelus nimis grandis est , vel

magno danatur capite obturaus uteri

orificium viana sibi transituro claudit , sicque dissicilis evadit partus . Si mortuus est foetus iam nullum exercet nisum , quo sibi exitum procuret, aegerrimeque ab utero expellitur . Nam licet verum sit sola uteri vehementi contractione siue tum exturbari solere, sed verum pariter est conatus foetus diuturni carcerii pertae si exitumque quaerentis vali, eos partum sollicitare. Hi cunatus deficiunt quando scelus malo situ exit una sibi procurat, certe aut nullus , aut diis ficilis admodum evadit partus , Ndsuralis scelus situs in partu est quando Vertex ejus dilatando sensim sensimque uteri orificiuna imminet vaginae dilatatae ostio Tunc facies respicit os sacrum , et Occippi ossa pubis , dc brachia, lateribus

applicata soluta sunt . Si autem, aut ironi uerse frus est, aut natibus respicit

Uteri collum , tunc, nisi hic situs invertitur, dissicile potest extrahi scelus .

155쪽

PARTUS DIFFICILIS.

Quando partus est gemellus , & uter que status exitum simul Sc semel exi tum procurat, jam laboriosus constitui

tur partus. Monstuosus foetus, aut cum

magna mola copulatus dissicilem quoque constituit partum . Sollicite itaque obstetricantes aut in matre , aut in filio, aut in utroque dissicilis partus existentes causas tollunt, ut quo fieri pol sit, vel utriusque, vel alterius vita servetur . Non potest medicus dissicilem

partum cognoscere, nisi sciat naturalem partum . Huic cognoscendo sedulo attendite , adolescentes , ne frustraneum

opus vestrum evadat (H.

se) Mulier mox paritura habet dolores incipientes a lumbis ad usque pubem se

extendentes. Hi dolores ad instar tenesmi adisfigunt, & quando recurrunt semper a posterioribus ad anteriora venientes cum quodam pondere pudendas partes divellente copulantur. Et eo si viores , frequentioresque recurrunt , dolores, quo proximior est partus . Aliquot diebus ante partum abdominis tumor descendit, ac veluti in imam pelvim totus caderet indicat inversum cste caput scelus tamquam

156쪽

ARTI Cur Us VII.

s' om o. Si autem partus fit dissicilis debiles mulieris vires , hae sunt eri-r' 'um gendae opportunis alimentis . Quando post partum vulnus in utero relinquitur, quemadmodum advertit Suvie tenus

si ingrederetur in uteri collum . Hanc foetus invertionem vocant Itali cesphombolo . Incipite pudendis stillare mucosus humor, qui haud raro cum sanguine mixtus excernitur. Posiunt cum hac abdominis tumoris inversione coniungi dolores , qui non sunt veri , sed spurii , scilicet quando per abdomen vagantur,& sunt veluti hysterici dolores, a quibus non modo non indicatur proximus partus , sed potius

impeditur. Convenit enim eos optatis compescere. Nec rarum est videre gravidam mulierem post octavum mentem habere hanc inversionem cum doloribus copulatam, interim partus post alium mensem , & ultra accidit , quemadmodum se victisse pluries testatur M uriceau loc. cit. t. I. ii V. II. Chap. II. Pulsus in pnoximo partus tempore evadunt frequentes, & contracti , & adposita manu observat obstetricans caput foetus iam propinquum uteri orificio . Hoc orificium apertum , & molle esse s , let , dc continuo cum vagina ab affusa multa lympha madeicit . Hisce ap-

157쪽

FAR Tu S DIFFICILI S. ISS

non debet multis repleri calefacientibus , & spiritosis aquis , oleisque,

quia paulo post haec remedia transien- tia per excitatum vulnus arcessere inflammationem valent . Hinc male sa- ciunt mulierculae mox parituris adsistentes, quando multam O ei, &. aquae cinnamomi , nec non vini spirituosi quantitatem exhibent . Nobis in usu est vitulinae carnis jus , aut cochola

tum, aut vini paucum , aut his simile aliud

parentibus signis mulier utpote mox paritura collocari solet in sella ad hoc opus excavata, vel restius in lecti ora, quemadmodum vult Levi et, & hinc inde comprimentibus manibus lecti pulvinaria, validis inspirationibus ,& summis musculorum abdominalium , aedi aphragmatis concussionibus procuret necesse est foetus expudionem. Ostetricans in naturali partu nil aliud moliri debet , nisi accipere, id quod viribus matris ab utero expellitur ,& debito, opportunoque modo ad vitae longa vitatem servare . Quando ab his conditionibus recedit partus, tunc esse solet laboriosus& difficilis, cui sequentibus auxiliis obstetricans succurrere debet.(C In comment. aph. BoerhaaV, 13 12

158쪽

1SA AR TICULUS VII. aliud enutriens, & cardiacum exhibere. Ceterum in languenti mulieri , ideoque statum expellere non valenti aut vomitum aut sternutationem excitare

bonum est , quemadmodum Hi pocrateudocet j . Uteri angustum durumque orificium leniendum est admoto butyro , vel oleo amyg alarum dulcium , atque institutis fomentis a vagina exceptis , vel ipsias semicubeis ex aqua chamae meli , vel malvae decoctione cum lacte copulata paratis , in quibus pluries de die immergenda est: mulier . Et si aut obcaecatae, aut admodum arctae sunt , aut coalita: aptis sunt aperiendae instrumentis , quemadmodurn sapienter chirurgi operari

solent . Et si interior vaginae membrana relaxata extra vulvam propendet,

debet pessario ex carptis filis aqua gurgitelli in sees is concinnato substineri ,& in proprio reponi loco. In lecto detineri debet mulier , & adstringentibus

uti fomentis . Sic recens vaginae prolapsus(s, In aphoris . lib. ses r. v. n. Ss.

159쪽

PARTuS DIFFICILIS.

capsus curari solet . Onactis turnor tolli ebet , ut via transituro statui paretur. Hic tumor potest esse intra Sc extra vaginam & uteri collum , Quocum- sue reperiaxur modo, semper convenienai methodo tolli debet. Tandem si ob diametri sacro pubis summam angustianiis eius nullo modo . extrahi potest , dcie mollientibus antea solibus institutis ob- itineri nequeat , ut laxatis ossibus , sa-icioque illo spatio ampliori partus adveniat, tunc mulieri in gravi uitae di-pus crimine constitutae chirurgi manu cito

ra C I operati

est succurrendum . nosa milia(ri) Quando spatium inter ossa pubis , &os sacrum parvum est, tunc nullo modo, nisi aut natura, aut arte hoc spati tim ampliatur, laetus exire potest . Si non sunt exostoses , aut summota , aut alii tumores memoratorum ossium deformitatem , indeque angustiam pelvis constituentes, certe vitium a rachitide, ut nuper dicebamus h. p. est repetendum . Hoc in casu intra emollientes insessus is pluries de die sedere faciunt mulieres , ut , emollitis ossibus, urgens caput foetus possit sibi tantam diametrum aptare , quanta suffcit 'it soras venire possit. At quis umquam sibi

160쪽

ARTICULUS VIII

Puerperii Morbi

D Ostquam mulieres situm

i ab utero exturbant, debent cudinarum cuna placenta cliorion educere . Et do-

evulsio . , Pili foetus

edus tonem occidit fe-

do- persuadere potest, ut durissima ossa aut rumpi, aut e loco suo removeri valeant , admota quacumque vi , a foetu exitum quaerente . Sane aut foetus & mater extremum fatum su-

ire debet , aut chirurgica operatio institui convenit. Prudentia vult, ut vel dubiosissimae operationi potius committatur mulier , quam certae morti tradatur. Scimus duplicem operationem fieri poste, nempe aut partus instituendus caesaretis, aut symphisis ostium pubis recidenda est . Hic advertendum est, nos eo sensa hujusmodi operationes institui debere tuto adserere, in quo nullo modo chirurgi manus immitti intra uterum potest ob arctum spatium inter ossa pubis, & os sacrum situm. Quod si manus immitti potest , tunc sedulo Voliendum est, ut aut manibus, aut Levi etiano forcipe scelus extrahatur . Et si nuli lo modo ingredi intra uterum potest , tunc memoratae operationes cito sunt faciend: P .