R.D. Caroli Musitani ... Chirurgia theoreticopractica, seu Trutina chirurgicophysica, in 4. tomos divisa; in quibus omnium morborum ad chirurgiam spectantium causae, signa, prognoses, & sanationes nuperis experimentis, novisque observationibus, & med

발행: 1698년

분량: 443페이지

출처: archive.org

분류: 약학

131쪽

iii De Vulneribus

omnibus sensibus , & motibus ani malibus indicans, d buit tensus ,

S motiis expcrs este . nam uno sensu , motu ve praeditum , de ali si

non bene judicallet , qvia singuli

sensus ab uno tantum o iceto mo- Ventur, ut i us ab objecto viii bili, tactus a taec bilita c. Si igitur cerebrum uno aliquo sensu , motu epraeditum fulisset , anima per illud organum de quolibet tensu, dc motu justii in non potuisset in f rre ju-dr luna, ac proptcrea sensus , de

animalis motuS expurs conditum,n c in substantia sua u lis ti ruis donatum est ; in ne falsa cu communis opinio cerebrum esse principium, & originum omnium nervorum , ctim ne uiuus qui ac in nervi sit initium. Universum cerebrum in duas di

citur partes , auteriorem, & posteriorem , anterior pars proprie dicitur cerebrum , posterior vexo proprie dicitur cerebellum, qua si parvum cerebrum. Rursus auterior pars in duas alias dividitur partes , nempe in dexteram , & sinistram , quae partes a Portione quadam cratiae meningis inter cea tur , quae portio mentia

gis, quia hoc loco falcis feturam rescrt, idcir in appellatur Dic o mra, ct lx re fria : illae velo duae cerebri partes etiam a similitudine appellantur dua Nates Cerebri iacta enim fuit haec cerebri divisior raesertim , ut cerebri substantiam

penetrare possent men inges , .quae ratione venarum, quaS continent, deferunt cerebro materiam alimentalem. Isiae duae cerebri naves non sunt a summo ad imum divisae, sicut cerebellum, neque omnino divisaea cerebro , sed tantum. penetrat haec divisio sere u quo ad centi uia i pilus cercbii, quo loco Pars quae a m cerct, ri obicrvatur superiore durior, dia callo perfi-nulis, unde callosi dicitur corIus, quorum inter edio fierebrum in se unitum apparcr. Hoc calloto corpore leviter excavato, apparcnt duae cerebri cavitates , Eltera a parte dextra, altera asinistra, quae duae cavitates appellantur anteriores .cerebri

vcntriculi, & inter ipsos tenuis quaedam , de lucida cerct, ii sub- tantia intermediat , ventriculos dividens, di itur septum lucidum, seu speculum, sulget enim inii acgςmmae. ruilibet autem horum v cntriculorum figuram retinet le-micirculi, vel se milunae , vel auriculae hii manae figuram representat,. ainbae vero sunt in maguitii dine aequales, & suis parietibus portione tenuis meningis adhaerent. Circa fundum, di infernam part in

horum ventriculorum obicrvantur revolutiones quaeda in , atque texturae venularum, atque zrteri rum , quae communiter appellantur Pisos choroides, sive Rere mirabile , qui ei elegans, & m rabilis quidem, e subtilissima membrana, a pia matre productus , plurimisque glandulis contextu S. Ubi junguntur ventric illi , dicitur fornix , seu testudo, ligura

triangulari, tribus cruribus, uno anteriore, duobus posterioribus. In communi sectione tertio ventriculo superstratum putatur hoc

132쪽

CAP. XXXI. De Anatomica capitis historia. ra

Α fundo horum ventriculorum superiores , seu anteriores, di ma- a qualicumque similitud procedunt celebri processus , cxeadem substantia cerebrali constantes, N in anteriori cerebri parte in os frontis supra nares fia: un-tur , qua parte si processus duo tubercula mammarum papillis similia formant, unde communiter appellantur Processus Mammidares, Proprie vero praedicta duo tubercula ponuntur supra quaedam offanarium, quae ad modum cribri per- sorata sunt. l orio retrorsum inverso fornice, conspicuus evadit Ventriculus terrius, si e m diur , qui niti l aliud est , nisi duorum praecedentium

venti icia o . um concurius , si vecommunis cavitas , ob quam rationem nonnulli hunc tertium ventric tum crediderunt potius uisu viam ab anterioribus ventrr illis ad pol teriorem. Hic tertita, ventriculus duos emit tri meatus, quorum alter de ortum fertur ad infundibulum, a figura ita dictum: nam

est cavitas orbicularis , amplo

principio, hoc nonnulli 'minappellano & glandulam pituitariam,

PQ r quod pituitosa cerebri excrementa evacuari, vulgo traduntur,

sed male, per ossa quaedam perforata in fine palati existentia. Alter pollerior & membrana vesti. tus , quod foramen quidam Aaum, seu ara foramen appellant, transit sub natibus ad ventriculum quartum , & nihil aliud cli, quam soramen ex conjunctione , icu contactu monticulorum striatorum, α duorum natium, ac testium constatum

Protuberantiae quailror, quarum

ne Nates dicuntur , inter quas Icprotuberantias striatas cons Ricua est rima, Coruinba Vulva appeltata, continens foramen anc inferiores, di minores T ses nominantur, suntque duae pro ivinentiae depressae , natibus iubius firmiter adn.itae, dccontinitae. Sunt autem hae quatuor protuberantiae , una cum pro uberantiis striatis desuper iis impositis , principia medullae oblon aiste , inserius cerebro continuata. superius velo, & a lateri ius tenuissima membranula a pia matre obducta , substantiam habentia quasi ex innumeris tenu ssimis fi . bi illis compactam , quali S per micro scopium con picitur. Glandula inter tes cs , & anum, ad foramen ani, quod versus quartum ventriculum ducit, apposita, quae LMaeci S Conarion , a coni figura , Latinis Glandula Pinealis dicitur a figura nuclei pini: aliis etiam

Penis cerebri vocat ur.

ln polle more, S in seriore cal- Variae parte , scilicet intra ossis occipitis amplos sinus reconditiam cst cerebest Da, secundam cere bri partem constituens , quasi p.iruum, & privatum cerebrum, quia multo minus est cerebro, & uta a que meninge intectum. Iormalia habet latiuiculam , ta aliquan .H-lum deprelsam. M ignitud ieria in homine multo majolem obtinet,

quam in brutis. bubitantia non multum diffori 1 cerebri liii, si alitia, excepto quod minus mollis, seu paul o firmior esse videat Ur. Procussu Obtinet duos Vermi Orm:scia, dici P.,

133쪽

Pe Vulneribus.

dicios, quia ex multis particulis ri,. nervi principium suiuunt, Divi

transversis , & quasi contortis, tenui membrani copulatis conli ant, vermium instar, qui in ligno carioso reperiuntur. Horum anterior in

quartum ventriculum prominens,

natibus, testibusque adiacet : posterior vero non ita prominet, sed mucrone in cerc belli substanti annabsumitur. Ccrebello ab is riore

parte cl vato , in conspectum venit posterior, seu quartus ventri-cul us , reliquis minor, qui ex truncis spinalis medullae e cerebro, &cerebri tertio ventriculo descendentibus. Unde cum sit hic ventriculus circa principium latior, &deinde se iis in angustior , & quodammodo in acumen desinat, si-

l tudinem cum calamo script0rio habct, olim Calamus Scril erim nominatus fuit. Hunc vcntriculum A annus Cishrnam , Herothi

ill m Principalissimum , alii Nobilem

et ni iculum appcllarunt. lnepte Galenus putavit cx cerc bello duriores oriri nervos , cuni ii ulli ii ixi ab eo prodeant. Medulla oblongata, quae e tra cranium de lapis, ad diste lentiam medullae ossium proprie lic ellatae,

spinatis medulla dicitur , e ii pars cerebri , & cerebelli durior, compacta , & alba partim intra cranium , longitudine scilicet quatuor digitorum transversorum consistens , utque ad oris sacri finem extensa. Ipsa substantia medullae

fibrosaeli, quae micro copii opecon pi itur 9 quasi ex innumeris

tenuissimis longis flamenti, compacta. Ex his tenui spinis in medulla flamentis omnes totius corpOditur in partem dextram , ta siti istiam , iiii Se cerebrum , a pia matre , quae eam im mcdiate vellit. Hinc Paralysis unius, vel alterius

lateris cile potest. Divid tur in

multos quasi funiculos, de conspicue haec divisio apparet circa sextam , de septi am thoracis vertebram. Caudae equinae figura representabitur , plaesertim circa finem , in multos pilos oblongos divitae. Triplici tegitur membrana,

prima immediate cingens est apia

atre , secunda a dura matre , &alteri adlias et Tertia exterior oritur a v&lido ligamento anteriores partes vertebrarum colligante, quod a parte i steriori invalidam tunicam delfinit , n, me dulla laedatur. Huic unctito tis nu-mor id humectationcm circumfunditur. Non est pars a cerebro separata, ted ej .sdem , ac cerebelli productio , e qu: DS t 'n- quana caudex quatuor radicibus procedit: anterius scilicet se usu perius duabus tertii ventriculi protuberant iis , hodie corporatiriata , olim thalami nervorum opticorum appellatis, quibus nψ-xime cerebro coheret, Poster usvet O , seu inferius , natibus , ac

testibus , quibus cerebello magis coharet. in hujus disse a substaatia innumera sanguinea punctula passim apparent , eodem modo sicut in diisecto cerebro : vascula

tamen sanguifera per ipsam substantiam transeuntia adeo tenera sunt, ut oculis conspici nequeant,

sed per . membranas , secundum mediam medullae longitudinc ira, sit Pra.

134쪽

CAp. XXXI. De Anatomica capitis historia. iis

supra ejus divisuram, verra insi. vcro proprio carent nomine. ganter coit picua cum c Xli artcr. a progreditur : sicque citam utrina. que ad Latera aliuS , sed minor, arteriae, venaeque ramulus procedit. Ex quibus vastis cleganti serieramuscu i per utramque ejuS investientem tunicam di perguntur, atque ex arterioli S etiam sanguis in ipsos me ullae poros innuad tur, ejusque redundantia a venularum finibus absorbetur. Una hujus medullae pars est intrari ranium supra magnum occipi tis foramen, alia ejus par, cst quidem longissima extra cranium invertebris a prima cc reicis , usque ad ossis sacri ultimam. Tegitur haec me ulla intra spinam , quam Eraeci Sae a m fistulam vorarunt , quia cxcaWata uti iis litiae inliar, de pria.

tur, de videtur quasi ossea esse co-ltimaa in multa, partes diffra et i, cur corpus quaqua crsum induete . re ur, Pluribu, constat ossibus in medio excavatis , ad tu una medullae d iacia iuri comparati, , cum quibusdam nodis, qui verticulo-fuin siguram retinent, ac proinde vertebrae appellautur , a vertendo dictae, ob inlitum continuum , quoia quacumque corporis sexione moventur. Nunt spinae totius vertebrae viginti quatuor, scili et colli septem, do: si luodecim, lumbo-xum quinqua , quibus findamenti instar sub icitur os. xcrum. Prima

vertebra se tias nominatur , cui caput, tanquam parvus mundus,

imponitur , α firmiter adhaeret. Secunda Axis , quia caput cum Prima vertebra rotatur, rei 1 quae

Cum duod cina thoraca, verte.

bris, duodecim quoque costae r dmodum arcus politae conjunguntur; cx parte velo interna luccingitur m cmbrana quaedam, quae ob

id appellatur in m brana succingens , sive pictra : illarum collarum septem superiores per intermediam cartilaginem cum pectoris osse coniunguntur, quo a Ster- mima a phellatur, & verae , ac legitimae coliae appellantur, reliquae vel b quinque non pertingunt uiaque ad piae uictum os sternum , sed veluti deficientes ad modum Ieml- arcus in cartilaginem tiarminantur, ta ob id spuriae, sive illegitimae , ac niundi ae dicuntur costae. Pradictae autem septem superiorcs adhuc terminantur ita cartilagines, ei sus illam partem, in qua cum sterno conjunguntur, quod ita factuna, est , tum ut facilius cade adorcsi:iant, ne frangantur, tum etiam ut pectoris motum in m spiratione, re re piratione secundarent. Hae costae ut plurimum utrinque sunt duodecim tam in vitis , quam in mulieribus , raro tredecim, larius undecim, sae priis vero unica superest. Hinc verisimile est in Adaismi utroque latere suisse tredecim collas , ex quibus unam cxemit Dominus, & in Evam comeriit. Hic certe irridendi videntur nonnulli abditarum rer utra nimis nas tiscrutatores , qui numerum costarum prum parenti, Ad .imi , de quot collas ante , quot post formatam Evam habucrit, magna curiositate inquirunt, inuit: que verbis ea de re ditiarunt, trauci aliter

135쪽

uc De Vulneribus.

ae si illud etiam ad anatomicam

scient: am pertineret, vel scitu ne celsarium foret. Cceterum prima mulier non formata fuit ex sola Adami costa, sed ex costa carne veli ita , ut habetur Genes cap. 2. Immissit ergo Dominus Deus soporem in Adam , cumque abdormi set, tulit unam de cinis ejus , ct replemit carne pro ea. Et adisicavit Dominus Deus cosam , quam tuleraι de Adam, in mulierem , ct adduxit eam ad Adam. Dixitque odam : Hoc nunc os ex offbus meis, ct caro de carne mea. Unum nos ex his clicimus, quia mulie re S ortum a costa deducunt, quae tortuosa eli, omnes tortuosas este, ta praecipue circa crura , unde ad tortuositatem tegendam , pallacti necesse suit. Dictae sint haec in

mulierum gratiam. Medulla oblongata est immediatum omnium nervorum principium , prout partim cst intra crantum , partim extra in spina. Intra cranium oriuntur , quae vulgo acerebro oriri dicuntur, septem paria: a spina vero triginta. Priorum septem paria his versiculis

comprehenduntur: tica prima e oculos movet altera:

tertia odorat.

Quarta es, qua gustat : Quinta audit o sed vaga sexta:

Septima Laxatas Li gua moderatur

habenas.

Primum itaque par, sive horum

nervorum coniugatio, amotis processibus manam illaribus, mox in conspectum venit, & dicitur opticum , vel visiorium, quia spiritus animales visivam , seu videndi facultatem oculis, radiosque rerum visibilium ad sensorium commune refert : quod inter reliqua paria maximum est, sed mollius,

de coeteris porosius. Secundum par est oculorum o

torium.

Tertium per Ofatorium dicitur, quod processibus manam illaribus

adhaeret.

Quartum par tendit ad linguam pro sensu gustatas estor mando, oculcitur gustatorium. Quintum par partim versus Q i-

res ad auditus organum cstoria andum , partim quoque ad mulculos , qui in temporibu) sunt, & ad

inferiorem maxillam movendam, di auiitorium appellatur. Sextum par magum mul Os tui ramo S emittit, quorum quid .im lcndunt ad stoli inclutis ' ubi dicuntur stomachici, ouidam ad cor, de pulmonem , quidam ad hepar , de costas , ubi nervi d untur costales. Hoc par vasum membranis investitur robustis , S per ossis occipitis foramen ad jugulum de Dcendit, poli quam ramulos collo Laryngis, Linguae, ossisque atro dis musculis imperti it, hinc in

ramum internum , & externum dividitur in utroque Latere. Ramus externus dexter, demissis aliquot surculis ad pectoris musculos, nervum constituit Recurrentem dextrum. Confert hic adson m , imo ad tactum quoque in pleura , tunica pulmonis , pericard O , atque orificio superiori ventriculi,

cum partes illae omnes ab co ramulos nanciscantur. Ramus externus sinister recurrentem sirust umessicit, ad easdem sere partes a

136쪽

CAP. XXXI. De Anatomica capitis historia. 31

cedens, quas accedere dextrum ctunt, in capitis musculos, & addiximus, ad ventriculi or ficium aures , in musculos genarum. dictum delatus dextro jungitur, Quartum in musculos scapissas, de sicque progreditur, di ad ventri, brachia attollentes , ac inafaculi oruieiuni iti ius , & ad he- shragma. Quinium tandem, lex ratis partem inferiorc m. Ramus internus dexter inter collati cuivis nausculo propaginem exitibet, dia.

phragma ubi perforavit, infimi

ventri S partes omne S nervo instruit , circa os sacrum finem assumens. Internus sinister in suo Latere eoacm modo dii tribuitur, nisi quod loco hep tis ad lienem pars abeat . sed ab utroque inteliore aliquando propagine S mittuntur

ad uterum.

Septimum par Linguair moveη , seritur in musatilos , qui sunt in Lin ua, & haec conjugatio orituria occipit o , e 1 in parte, qua plope ii ascitur spinalis med ut L . Extra cran um pendent nervi 1 pinali medulla, S ut plurimum ipsorum triginta paria obtervantur, quamvis aliquando viginti

novem conspccta fuerint, nam a septem cervicis vertebris septem paria egrediuntur duodecim vero a duodecim dorsii vcrtebri S,

quinque paria a quinque LumbOrum vertebris , & sex ab Oile in- nominato ; omnia haec paria eo ordine oriuntur , quo S ipsae vertebrae sunt positae, de unuS nervia Soritur a parte dextra , alter vero

a parte sinistra. .

Primum ergo par ex prima collivertebri exiens in ipso collo terminatur pro ipsius sensu. Secundum par inter ejusdem colli mus illos inseritur. Tertium in

musculos, qui idem collum fletum , de septimum circa ea tum

partes, costacitique colli u ui culo, inseritur. Duodecim conjugat onus, quae pendent a duode i ii do isti vcrtebris, Omnes vel terminantur aliqua parte in brachium , vel majori in parte in muscultas thoracistam anterio S , quam posterioris. Quinque conjugatione S, quae oriuntur c x vertebris Lumborum , partim inseruntur in musculos dorsi, & circa ipsos Lumbos, paltim ad musculos se moris descendunt usque ad ic stes. Tandem conjugationes Pen dentes ex olle in nominato, si vesacro inscrui tur tam in musculos sibi proximos, quam in cutem, S mu iaculos se morum , in collum uteri, in muscillos vesicae, penis, & in

testini recti, & denique terna, nantur ad omnes infernas partes. De Capitis Vulneribus. Nunc regiam Palladis arcem ingredimur , hoc est caput, quod erudite a philosopho membrum divitiissimum , & reliquorum omisnium in nobis princeps fuit appellatum. Hanc micro cosmi arcem, tanquam locum editiorem , imis mortalis anima trabea luccincta,

137쪽

1L' De Vulneribus

aut horitate , ratione , re consilio, toti machinae moderetur, sensum, de motum impertiat, legesque pariat. Hic tot potitur speculis, quot sunt sensuum organa, quibus eminus Proi picere potest, do pro exploratoribus spiritus habet animales, qui quicquid in micro - pectes , cum aliquod ponde-cos no dicitur , iit, aut putatur, rojum , vel durum , vel obtusum actu lim referunt. Huic omnes fa- supra corpus incidit,ipsumque col- mulantur sensus', omnia obediunt lidit, continuitatem soluit, ci- membra , & animale ise subjicit ira manifestam substantiae de rer- ministerium. Sed Quia pcrpc tuo ditionem, aut externam rupturam,CAp. XXXII. De Capilis Contusioue. Contusio est solutionis continui

verticem feriunt suma ina, minaces hostium insultus munitissimas im-Petunt turres, di in regalia tecta irruunt hostes; Hinc ulu venit, ut caput, quod editiorem nactum sint locum, ut plurimum miserri-

ubi in parte carnea cruor ex venulis , vel arterio i, evasatus sub cute colligitur. Dicitur etiam sis; latio , quia venae , ta arteriae exi

te rumpuntur. Dic tur quoque

me afflictitatur, undique invadi- Ecchymosis, se ii cchymoma, tas ullusio, a sanguinis si 'iter cutem . effusione. signa. Capitis con usio signis non in-tur , deprimitur , contunditur, frangitur vulneratur , di omne vitium morbo una tanto conspectius in se crimen habet, quanto majus, quod peccat habetur, de esto sensus , ω prudentis sedes Γ sit, prae reliquis tamen imbecil- diget, quibus cognorcatur, quialius est. Hinc tot emergunt symp- oculis , N α ri relatione se s itis

ta manifellat. Sanguis & contusi' ne ruborem, dolorem, inctam mationem , vel livorem excitat, & in

parte contusa adeli tumor mollis, lividus , interdum cum , in reum. sine doloris sensu. Capitis con-tomata , quot de materiae Aristotelicae potentia educuntur so rimae, vel quot milites ex equo Trojano, ut memoriae abolitio , apbonia, oculorum caligo , obscuratio. Vertigo , aurium surditas , vomitus , inflammatio , febris , stu- tusioni facit E accidere possunt vapor , delirium, sopor, epilepsia, ria, S pessi 'a signa , praesertim si a poplexia, convulsio, paralysis,& alia id genus. De halus nobilissimae partis vulneribus asemus, nec si levia sint, etiam si sola cutis excoriata suerit , contemni debent. ex violenta contusione cerebri mconcussum fuerit , hinc eveniunt vertigines, cephalalgiae , auditui difficultates, splendores ante ocul Os , omnium artuum debilitas , memoriae abolitio, epilepsia. spassemus , a poplexia, lethargus, mania di c. Cau-

138쪽

CAr. XXXII. De

Causa. In contusionis capitis causa vulgares nobiscum conite iniunt ; fit enim casu, sive percussione ab ii Vstrumento duro , pondero is , Obtuso, de contundente, unde cute non toluti , venula: , vel arterio laestib ea , conquassatione dilaceratae per limas , vel sistras sanguinem profundunt, qui extra vasatus,nec indebitas vias regrediens, stagnat in cavitate, non dum ingrumos coactus , tandem a stagnatione acidior redditus in grumos te, & ex sanguine , ac lymphae impodito motu , oritur tumor, unde ex colore primitus quidem rubeo successio e contulio coe-rulescit, livescit, & ilavescit, dum insensib later resol v it ur.

Prognostis

In capitis contusione leviori, &sere sit perficiali non multum sanguinis diri viditur , nec plurium Partium carnosarum , dc nervosarum fit laceratio, haec contusio pcricillo vacat, de insensibiliter di iaculi potest , Si vero fuerit magna , vel protunda , S discuti nequeat , sanguis fermentando , in

Pu, mutatur, uise l. 6. aph. 32. Si in ventrem sanguis Arater naturam effv ditur ,suppurari necesse est. Vel putrefaecus gangraenaim, aut sphace-l mu . infert, uisi pus , aperto 'abs cessu , evacuetur. Si nui culi tem-Porales contun tantur , delirium , paralysis, convulsio , dc mois iii-

de sequi potest. Capitis contusio

capitis contusione

gravissima prae coeteris eo pejor, quo majorem contusionem pallifactam nota , tum ratione nobilissimae partis, tum symptomatum ratione. Si contusio ad ineninge S,& cerebrum pertingit , ipIumqtie concutiat , malum , ut His. se l. 7.aph. 38. inqtait : Quibus Occasione aliqua cerebram fuerit vehementer concussum, mutos proiinui sieri es ηecesse. Et I94. seci. lib. 1. ω o Quibus concusum fuerit cerebrum , vel ex Flaga desuerit, aut aliquo casu , his illicia vox desicis,

neque Mident, neque audiunt', fere intereunt. Haec omnia internam laesionem demonstrant, sic soporis , ob imitescentiae, aliorumque symp- tomatum causa sunt cerebri conis cumio , spirituum animalium di iasipatio ; opticorum nervorum ob si ruetio , ejusdemque animalis facultatis perturbatio , vel fortasse Vapore, elevati, & ad oculos pulsi. Hinc dicebat Hi p. stuporem , obmutescentiam , isomnum Pro fundum , motus abolitionem , dc lapsi ina fieri ex spirituum animalium perturbatione, eorumque influxu de nugato, necesse eit. Si febris, ta vomitus adsint, pessimum est.

Curatio.

In capitis contusionis curatione primum concedimus locum Gale. niciS, tanquam aetate confectis, dcnaagis in occidendi arte peritis. Galenici er visi levi capitis contusio ite , si in loco capillato sit , prius abrasis capillis , sunt enim re omnes to afores , adstringe ii x x applica it , & Iocum a se iii molao rosaceo inungunt. Vel contusu R locum Digitiaco

139쪽

a 3o De Vulneribus.

locum oleo rosaceo calido jungunt , sionibus bilis generaretur, & ca- dein id pulvere moraillorum , rο - put petet et, vel sanguis in capitissarum incompletarum aspergunt, di contusione grumatus per purgans brassica solium calidum imponunt. climidaretur. Sed medicamentum Vel eui album en optime conquassuum, purgans nil a capite pursat. Si vel solum , vel aqua rosae a missum dolor vehementior sit, lana oleo rο- imponunt stipa exceptum. Vel ad saceo, orchamamilito madida fovencrepellentia confugiunt, ut locum, vel decollo rosar. radici alii a Ol. fhis j. lini, fore raci betonica , vel unguento Pulv. nuci cupressi, de alaba iro inungunt. Bal. iiii larum Sedaxo dolore, & remoto assit Aluminis rsccb. xt: S timore , sanguinem extra va-Ro rubr. ana 3. j. m. satum insensibiliter evacuant; tu- applica. Deinde locum ipsum lius enim est sanguinem insensibili- arctius ligant, ta ligaturae initium ter discutere, quam suere , ut insit in loco affecto , & desinat in pus abeat. Ea propthir ad insens Cum locum, e quo fluxum immi-ncre metus est, de talia medicamenta saepius renovant. Postm dum sequenti die vinum austerum, in 'ηρ rosa, m rius, salvia, verbena , be-ιonica, charefolium. Ilor. camomi l. r

ris marini cocta sint, tepidum im-Ponunt , di si dolor aliquis appa lem sanguinis evacuationem tale parant cataplasma , ut summitat. ah anth m. J-

Rosiar. rubra um a Fior. chamamel. Betonica , Sertula eampana ana m. g. Coquantur ad mollis em in vino.

reat , medicamentum bis de die se a contunda iur, ct addatur

renovant, & locum affectum oleo rosaceo tepido fovent. vel medicamenta imponunt exsiccantia , quat i a volunt e ne Emplastum de B ρNica , emetres tua, ct Gratia Dei. Si contusio major sit, & ob do-Farina hordei, Fabarum ana S. j. LPalu fem. cumini S. thoe. rosar. q. s. F. caraplasma , dc contusioni imponatur. Vel se- lorem affluxus timeatur major, vi- quens emplastrum imponunt, uacium temperant, di clysterem inii- φ. Empl. Diath l. ij. iant, quasi cum alii stercore ma- Oxierocei,

xcria afflaxura per elysterem se m meliloto ana j. J. ς Oneret. Postmodum frictiones Ol. Chamamel. elcbrant, post quas statim san- An thini ana S s. Luinem ex veni cephalica, vel ex Malaxentur. f. empl--δlo detrahunt. Metuunt affluxim Vel usurpant Gratum Vigonis de Mi xum sanguinem , di in parte afflu- nis, quod emollit, & discutit, N Wm parvipendens Si corpus sit ita paratur: impurum , medicamentum bilem . Ol. chama LSurgana eΣhibent, quasi in coutu- Liliorum aibor. AEGAE J- Σ.

140쪽

Mastichini Pingueae prirnicis lib. i. d.

Litharaar. aur. p. viij.

Vini opt. c ath. i. Sullians omni.ι ssimul agitando, primum lento, deinde sertiori igne , donec massa colorem subnigrum contraxerit ; tum

adde Terebimh. lib. ii Pulv. Mastich. ij.

Iterum coquantur. f. ernyl.

Vel pro contuso sanguine discuticia lo, tale parant tomentum: Nuc. cupress contus num. X.

Calami aromatici ana I. l. Coquantur in vini rubr. lib. iv. Lixivii com. lib. ij. Hoc decocto caput fovent, Se post sementationem exsiccant. Quam vana , 5c inutilia sint haec Vulgatium medicamenta pro sanguinis grumati insensibili resolutione ex ingredentium examine satis quisque coniicere potest ; imo

potius ad poros obstruendos, quam de obstruendos apta sunt , cum farinas , olea , pinguedines, gummata , resina, , pulveres &c. recipiant , quae poros constipare apta sunt , ne quia exhalet, de . ex

prohibiti transpirationς faciliter languinem ad suppurationem disponunt.

p. XXXII. De

Capitis contusione. IJr

ci sanguis effusus discuti nequeat , & suppuratio impediri

non possit,tunc medicamentis maturantibus suppurationem promo

ricum, vel ex his parando cataplasma cum farina hordei, ariZe gallinae, stetio cemmuni. Ubi ex Lbris carentia , & loci mollitie materiam in pus conrersam esse cognoscunt, cam extrahunt, & id Ocyus faciendum , ne pericranium, & duram matrem , cui adnectitur , corrumpat. Sectionem in decliviori loco celebrant ad commodiorem materiae expulsionem. Si musculus temporalis sit contusus, sectio non in ipso musculo, sed in loco viciniori celebranda est , vel in ipso musculo secundum fibrarum rectitudinem , nec ferrum intimius

adigatur , ea tamen cautela ne incidantur musculi caput moventes. Abscessui aperto poli materiae eductionem stuppa tam cum ovi albumine applicant, & cxactis 1q. hori S , digestivo ex terebinthina , ovi vitello, & oleo rosaceo ad Ion. gum tempus ulcus detergunt,deinde sarcoti cis , & tandem epulo tiricis utuntur medicamentis. Pro capitis contusionis curatione prima indicatio insurgit, ut san- Eul Sex venula, vel arteriola ci liis , de in spatiis stagnans, dc coa cretus resolvatur , vel absorbeatur ; secunda, ut dissolvi nequeat, suppuretur,: dc tertia tandem ut

gravioribus symptomatibus silppetiae serantur. Primae indicationi satisfacimus, si coutuis locus aliquoties oles pericomi illiniatur, hoc enim sanguinem coagulatum facile resol-

SEARCH

MENU NAVIGATION