장음표시 사용
141쪽
vit. Raβra radicis brronia alba se- Croci g. i. cundum Helmontium in vino cocta, Incidantur incidenda , ct contund nda paucis horis sanguinem resolvit, comu dantur grosso modo , ct coque in m aquam redigit, & per cutem ex- vino, vel viηi Diritu macera, de in turbat. Optimus erit vini stiritus fori a cataplalmatis , vel solus simplex , vel eamphoratus , vel croca- contusioni applicentur . Per haecius, sed prae aliis aquam Retina Huη- sanguis evasatus volatili satur, &garia livoribus illitam cominenda- per res cratos poros avolat. Sed muς. Spiritus lumbricorum terre- hic in marmore icribendum, quod si rium , in quo camphorae parum disso- b xc Omnia calide , vel saltim te-ltatum fueris, brevissimo .tempore pide sunt applicanda , & ligatura omnes contiisiones a quacumque constringenda, alias frustra san- occasione indurias resolvit. Prae- guinc in extra astatum discuteres intissimus est spiritus vini, in quo tentabis.1aacerata aeris rasura radicis bIoniae. Praestantissima sunt sequentia spiritus salis armoniaci cum spiritu vi- emplastra ad san uinem dissol ni tartari ro paratus omia S discu- Vendum , ta tran pora inium, & intit inflammationes , N praecipue primis emplastrum de ster nata Ol. in partium membrano Drum, re admodum eii egregium , item nervosarum contusionibus est egre- si licum, de Betoniιa, tangu nium gius. Haec sanduinem stagnan- M 's ad livorem expertum. Haec tem, & grumosum fluxilem red- medicamenta pro capitis conti dunt, in vascula retrocedere fa- sione in onmbus gradibus, tam ciunt , & circulationem ei resti- levi, di superficiaria , qualia in gratuunt, vel attenuatum pcr poros Viori, di gravissima specifica sunt exti insice applicata. ceterum quandoque in etraviori , & gravissima cap tis contusione solitaria lapia sussiciunt, sed ex- 'ternis ea interna medicamenta n dienda sunt, quae sanguinem, vel serum evastatum , vel nutrimentum degeneratum , ta congrumatum attenuant, &resolvunt, quo facile potiri possumus per sudorisera , ct diaphoretica, quae sangitinem, scium &c. congrumatum suxilem reddunt , volatili ant , 'Poros rarefaciunt , & insensibiliter evacuant, vel in venas resorberi faciunt. Vel sint ali alica, quae
acidum coagulatorem corri unt .& blanda diu retica adjungi de-bcut, quae sanguinem, & serum
liensibiliter evacuant. Ad hunc etiam sin. in solum applicamus exspiritu vini macerata, vel in vino cocta vegetabilia, quae volatili, &aromatico gaudent sale , ut Rad Amphyt. mai. Pol monari, Sigilli Salom. ana ij,
Cerbenae ana m. i. Hor. h peric. Roris marini , Chamomilia,
142쪽
CAP. XXXII. Decapitis contusione. V33
per dicta loca evacuant. FHaec prae- paltim si pinc lac e incipiens edu-Lrti in administranda sunt, si per catur'; postmodum det si fuiscontusionem tot rnamum partium magistrati eum MDiento Ed I p. laesionem ex gravioribus i)mpto- tiaco met tali n. d. applicandum , ma: ibus suspicamur. Hujul modi illud au promovendum digesto- sitiat pulveres ad casum, Perana celi, iacm , hoc arc ad hi ulterior: in . oculi cancrorum, sanguis hirri, monia, chrruptione n , α octu iren dum sibim in diaphoreticum. Sic di condii. ganei anx. Non desint i it limincunt omnia salia volatilia ex herbis cephalicis, ut & sal velatile cornu Ger-visuccisi Tindlura Mumiae , spiritus lis armoniaci succinat . mi λιra spiritalita Pi opinari possunt indeco iobardana, ct or. de beronica , vel dι Papa
Si sanguis in contusione nullatenus attenuari, de discuti possit, ac corrumpi incipiat , medico fortiunim: s leto accersito , vel quia tar. vior contusio , N ab acido tibi illae fuerint coi ruptae , suppuration in promovemus medictamentis suppurantilius alibi reccialitis , nec ex p claudacii i uptio , ne pus subjectas exelat p.rtes deinde majus eueniat damnum, sed vestigiis suppurationis appasciatibus, quanto cujus aperiat in , & educto pure , ulcis, ira indificotur , de consolidetur medicamcntis asibi de cripti S. Si tandem gratissima fuerit contusio: in qua , antegra malaciale cute , musculi varie conqua sati, sanguis etiam, & reliqui ei commisti succi corrupti, partes sub Jaccntes, pericranium nempe , & cranium invadant, & periculum immineat ante disci. monem , de suppurationem , gangraena ut si Terveniat, tunc scarification: bus profundis contusio vulneranda est ,
terna medicamenta, quae malignitati resistant , acrimoniam mitigent , partes litteri u S desen dant , ct sanguinem e urent, hujusmodi erunt supra nobis allata, S asia descripta be Eoardica , & coet: ra Tom. i. De Tumoribus .cV. XI. De Gangraena. Pars aste eta abi uatur spi- ritu Vini theriaculi. N his deinde remediis suppurata. 'colicissio faci ccuratur, di per balsa'. um sulph. terebinthinati, vel Peruvsanuin ad cica- . tricem perducItur.
CAP. XXX I ILDe Pericranii Vulneribus.
FGimus de capitis contusione sintegra nianente cute, nunc dς capitis vultu re sine conti. sione, intcgro manante cranio, agendum subi icili cci eutis, panniculus car- nouis , musculi, pericranium, &nonnunquam per lolii una vulneratur. In capitis igitur vulnere parsas ect.. sunt eadem vasa cum cute a reliquisque carnosis , S uumbra nosis partibus , de nominatim cra
Capitis vulnera ipso oblatu, vel
143쪽
saltim specilli indagine patescunt;
accidunt namque partibus cranio superpositis. Cceterarum vero internarum partium laesiones non ita facile innotescunt, quia sub oculum , & specillum non cadunt, attamen per plura indicantur signa,& eadem praebent, quae in nervis laesis observamus , vomitus nam que vulneratos infestare solet, quare in capitis vulneribus in primis
considerandae sunt vulnerantis vires , animus, & instrumentum ; an
vulneratus post ictum in animi deliquium inciderit, an vomuerit, an mens ipsi constiterit, & alia supra allata symptomata, nam si haec, α alia apparent, internas denorant laesiones , ta sanguine na aut in me ningibus , aut in cerebro cile' extravasatum. Si absint deliria, &subris , signum est nullam adeste
inflammationem , nec extrava a-
tum sanguinem in me ningibus, sed potius serum. Causse.
Pro vulneris pericranii causa statuunt vulgares instrumentum quodcumque ita acuatum , ut non modo cutem , sed etiam sui, jacens pericranium seiungere possit, ex quacumque materia fuerit constatum , lapidea nempe, terrea, is snei, vel alia, sive casu , aut percussione caput laedens, & con tirauitatem dissoluens. In vulneris pericranii causa conveniunt nobis lina vulgares, nec nos ab his dissentire postumus; nam sub causarum mediatarum vomine veniunx Qmnia, quae syntacuata, dura, & rigida , & quae in cidendi , contundendi, & perso-randi vim habent, ita sunt ensis,
culter , securis, sicata c. baculus, clave, lapis &c. stylus , hasta, securis A in azonia , veru pugio, sagitta animalium dentes, i clope torum globuli, & alia immunera, quae capitis cutem dissoluere, de se jungere valent. Nullatenus capitis vulnus absque aliquali contusione fieri solet, de cum solutio contingit, fit, ut pericranii membrassa separetur. Causa itaque vulneris immediata est ipsius soluta unitas recens , & cruenta. Intumescentiae circa vulnus causa osthumorum circulantium stagnatio propter obstructionem.
Pr nos . Pericranii vulnera periculo v cant , praesertim cuti, & Panniculo carnoso in ilicta, si recte tractentur ; attamen si negligenter, periculosa sunt, & vitae periculum incutiunt, quod Hip. in praemia lib.
de vuloribus capitis innuit a Nullum capiι is vulnus leviter contemni debet
oec. Ac proinde tam in iis curandis, quam aliarum partium cut1- ne is , ta non profundis maxima s tertia adhibenda est , quod si negligantur, saepe magnum perici tum comitatur; nam si sola cutis vulnerata fit, & debita diligentia non adhibeatur , ulcus recrude cens non parum molestiae exhibet, & a pure subjectae corrumpuntur partes, N quandoque febris infertur ; unde medico magnum ne Otium , dia aegro maximum face mi
144쪽
CAp. XXXIII. De Pericranii Vulneribus iaue
periculum. Notabile extat exemplum apud Schenchium , lib. i. observat. 37. De Carolo Regis Hispania silio, qui ob vulnus capitis non periculosum , negligenter tractatum, in vitae periculum adductus est. Et alterum ibidem observ. 35. de quodam , cui vulnuS capitis etiam non grave , sed non recte curatum, cranii os vitiatum fuit , di hinc diuturnus , longus capitis dolor
Sunt itaque pericranii vulnera, etiam leviter inflicta , periculos sesima, ut& omnium partium iracmbra notatim , quia gravioribus
sitiit stipata symptomatibus , ac
proinde non contemnenda, & me di una prudentem , S appro Pslata exposcunt rem Edia. vulnia, iam sebii ulli. naitiatoria , Colore , ac motibus convulli VIS, monitri quid alit. Si pericranium, S per tollium in totum sucrit recisum usque ad calvariam, minia, habEt periculum, quam si ex parte lautiam laceratnni. Sic & capitis vulnus pluaci iminflictum plus habet periculi, quam quod caesim factum. in iis, qu lue Venera laborant, dissicilius sanantur vulnera, quia ut plurimum humor acido- corrosius vulnerum sanationi est impedimentum. In subjecto cacochJmico ,'aeitivo tempore vulnera capitis anguem in herba latere denotant. Capiti SVulnera quo diutius acri suere exposita , c O facilius)spha celantur. Vulnus capitis magis , aut minus periculosum est , prout huic , vel illi loco capitis parti instigitur: ante omnia igitur in capite vulnerato
considerandum est, an vut uua sic
in syncipite , occipite, temporibus , vel vertice , quoniam magnum intercedit discrimen ; vulnera namque syncipitis , de temporum, quamvis sint exigua , periculosiora esse solent etiam majoribus, quae vertici , vel occipitio infliguntur. In temporibus citim nauiaculi sunt nodiles pericranio contecti , de venae , ac artetiae spiritim vitalem , S sanguinem ili hac ad cerebrum deserentes, nec latui
vita la di possunt , ideoque periculosissima sunt, quia laesuS nervuS spasmum facile inducere potest, dehinc saepe ob hujus nausculi oppositi contractionem spasiariis cynicus, seu ori, tortura oritur. Pari
modo vulnera syncipitis periculosa sunt . co quod os caluae ibidem
admodum tenetum est , di vicinum fururis coi onalibuS , quae rarae , ac tragiles lutat, ventriculi
quoque cere ori interiores, sensu que com in unis , & irituum animalium domicilium lubsunt. Vulnera occipitis ob ossis crassitiem minus periculosa judicantur, quia occiput 1 suturis distat. In omni autem vulnere capitis statim per Gcrutandum est, quaenam particulae, & quomodo laesae sint , con-st .it enim caput variis, dc comptu
ribus partibus, quarum descriptio tradita suit supra cap. 33. 4σ naimica capitis hisoria.
In vulneris pericranii curatione Vulgares respieiunt tum ad sanguianis aliorumque succorum amuxum,
145쪽
va nuS, Sanguinis , succorum aut uxu, , qui internaec au ae rationem habet , si inflammatio. in excitet , eam submovent , omni diligentia adhibita
vel aliorum Si dolor in vulpere urgeat, retia quis medicamentis cataplasma ex radice althaea , farina hordei, floribus
meliloti, oui uitello , σ crocι momento
paratum imponunt. Vel instiliantve languis in corpore contrahatur, oleum rosceum tepidum , vel sanguia vel jam coatractus ad locum fluat nem turturis, aut columba adhuc O- affectum, quod consequi conan- leniem, cuti vero vulneratae applitur tenui initituta victus ratione, M solum concedunt para in coctum , aut pulticulam ex pane trioto cum c multione amygdalarum dulcium cum totali a carnibus , α vino abstinentia , ta potus loco decoctum hordei cum nauseabuncant virorum ovi cum oleo rosaceo sub
Flammeam partis vulneratae intemperiem rcirigerantibu S corrigunt, nempe r sis rubris , plantagine , albumine ovi: compositis autem , unguento de ce σὴ , de alaba
da glycyrihiza , in hac diaeta ad si o, rosa eo Assisa, inse illi nim δε- diem I . persistimi. Pro majori ni, vel liminento simplici, quod fit
axersione sanguinem detrahunt, dc ex aequali portione unguenti rosa iquidem secta vena in cubito a re- . MOAa, ct ceroto de succo sol iri. gione ipsius vulneriis. Si sanguis e vulnus tandem ipsum si sit sim- vulnere uuat, illum sisti int, abra- plex , di sine contusione , a sola sis prius circa vulnus capillis. Me- lectione illatum solam desiderat dicantentii in purgans quoque prO- unitatem, quae saepe a natura perpinant, maxime ad evacuandam ficitur, & quidem in peric nio, bilem , quam tantopere in vulne- intervenientu carnis procreatione, ribus noxiam este credunt. in deli- ita ut chirurgo eo solum ad laboc tulis ci si res injiciunt paulum randum , ut orae partis via ne ratae actiores ad bilem, quam maximo- distantes iterum adducantur,ta hu-pere timent, proscribendam. Hi- mor carnis proe reatiori alias exi- rudines a no , cucurbitulas nari- flens impς dimento , exsic et tibus , & ano applicant. Ne pars orae ipsius vulneris non tantum se-isauciata sanguinem ', & humor s mel *dduci debent, sed .adductae suscipiat, ad repcllentia recurrunt, etiam conser iri quo usque penes, opus fuerit, ad arctas fasciatio- sint agglutinatae, ad quod acu, dones, sed ubique in capitis vulneri- filio utuntur. bus non requiruntur. Inter repel- Coeterum decipiuntur vulgares lentia commendant Vinum austerum in capitis volnera suen o , di non cum Olco rosacto in milium, vul 't chirurgi, sed tortores videntur. ad quens cataplasma , ut m quorum ingrestum exhorrent aegri,
fabarum a io vj. suetudo sit antiqua . antiqu* estol. se . lj iij. . , . P sultitia. Iriimo , quia capiti, cutis Hocii l. s. f. cataplasma, durior cst , siccior, di ut aliarum
146쪽
CAp. XXX li I. De peti cranii Vulneribus
parti iura non agglutinatur. Secim eo , quod luitur , putrescit, de, decidit , quod si itς rum consuas, denuo decidit, di tandem ipsum vulnus dehiscit. Tertio, quia perI-culum imminet, ne sanies sui, suturi retineatur , de retenta piari-cranium, dc cranium corrumpat, ac doloreat, inflammationem: dc alia suscit de mala. Quarto, quod metuendiam est , ne lucia do, peri-cranium laedatur. Bonus itaque
chirursus , abjectis filo , de acu, solum lollicitiis sit,ut necessaria, de optima adhibeat medicamenta, in reliquo totum opus naturae glutini committat, quae singulis diebus suo glutine intrinsecus vulnera se: t.
I inde ad vulneris curationem oleo rofιero , vel spericonis cum fila mentis utuntur, vel si illii id di e-rendum sit, medicamenti uia digessivuna, quod ocant, imponiuat, quod coan iuat, ex terebini bina, oui uti l . Pure bono apparente,
quod tridui, vel quatridui spatio accidit. digestivo addunt al: quid
mellis rosii, vel mellis crudi , aut def-pumati ad vulnii tergendum. Tandem vulnere satis deterso, protinus ad sarcotica deveniunt,
quae componuntur cx thure, or. rha, radice Arsolochia , aue , sarco
colla, sanguine draconis. Vel super. ponunt emplastrum de betonica, quod ita fit :M. Terebinthina ,r sina pini,
cera flava ana J. i i. betonica pulversata j. H.
Vel emplannum de Gummi elemi, ut M. Gammi elemi S. ii l. res ina pini g. iv.
terebin B. 3. iij. β. ammoniaci io.
sua, ut Cera alb. resinia Pinea, sev ι vaccini , picis gracas
f. emplas um. Et cicatricem inducunt medicamentis siccantibus , de acilriin-ςCntibus ex malicorio , gallis , cadmia , plumbo oo , Au. tua aeris, oesi milibus, vel γr. de infus rosar. cum fila mentis. Antequam vulneris pericranii
curationem aut picamur, coiissentaneum sex re ruin nonnaturalium dictarum regimen praemittere censenuis, quae ex carum recta, vel
mala administiatione corporis constitutionem immutare , ta labefactam iterum restituere possunt. In capitis itaque vulneriouS Primo maxime diaetae habenda cii ratio; intemperantia enim multos in vitae dii crimen adduxit , α quos non jugulavit culter , hos gula intcriacit, di esto diaeta haec, de alia vulnera non sanet, tamen curationem adjuvat, de accelerat,ac a multis simplomatibu , vult au-S ratos
147쪽
ratos reda t immunes: igitur quoad partem diateticam dicimuS, i bd aer sit temperatus ad cali-
dona vergenS , S misi talis sit, arte P. . retur , ita tamen ut ignis lon- g. iis ab aegro: cccndatur. Calidam,
pura trium non in omni ulcere , magnum ad securitatem es indicium, cutem mollit, extenuant, dolorem se.at, rigores, convulsones, ct tetanos mitiagat , capitis fluit gravi atem tis bus fractii prurireum prodes, sed nudis pra-cipue, ecramque maxamὸ si in capite tac. frigidus reliquus Orionis quocumque modo angue peius vitandus , S a vulnere arcendus, in prinus acido nitrosus , ut iis te qui solus ita deficia e re potest poro S, di succos coa3ul ore , Ut gangra nae detur accessus. Praterea H: p. feci. . apta. I7. inquit : frigidum au
tem con nsiones , tetanos , livores, ri
1 rei febriles ad e t. Ac proinde vulnus diligenter tegendum est , acecubi uti t. mperandus , & dum vulnus detegitur , calcfaciendus, di post citam remediorum applicationem in mon cnto claudatur, De aer externus irruat, ta quid e vulnere effluat , & sic bre ter consolidatur: scdulo crgo togcndum est , & inter deligandum, Iinteamina calcfacta supcrpouai tur , ut ab aere sic magis de sendatur ; multi namque cx vulneribus capitis sauciati , frigore imprudenter a diarisso in vitae discritnen inciderunt. Advertendum tamen, quod aer nimis calidus , ac aeque frigidus , capitis vulneribus inimicus ; id. oque etiam plumis, linteaminibus o asciis, Pellibus, medicamentis calidis, aliisque calorem augentibus caput non est onerandum , sed ut inquit Hip. de ossicio medici : fascia mundaset, leves,
molles, tenues , ne locus vulneratus oneretur , nive vaporum trans 'iratio prohibeatur. Cr calor augeatur. limo
si magnus sit allus, qualis sub cane , S lcmpore aestivo , aer etiam temperandus. Aer etiam sit obscv.rior, non valde lucidus, qui spiritu S commovet , de dolorem adauget. Victus sit tenuis, cibus eligatur optimus , 5 talis , qui particulas nutritivas , di sit aves admodum cum vehat, ne vapores multi caput alacndant, & humores ad caput mox cantur. Et si sanguinem, humoresque tenues ad partem vulneratam afili uos metus sit, c bus refrigerans , de sangui itinae nonnihil in crassans , ac vasa consti 'ngens esse debet. Ideoque aegri primum pa: a atella , vel plati lani. hordeacea niviriendi sunt. In ult: ma mensa c donia utilia sunt.Nonnulli hie gallini iam cerebrum commendant, i quod oo si alitiae limilitudine in cerebro multum rosit. Vcrum nunquam ob cereri gallinarum cxliabit. onem , vulnerat pira cerebrum sanitati restitutum fuisse v:d. mus, licet interdum ob te inrem victum, ta idonea medicamenta id acciderit. Vini potus ad diem Iq. usque intermittendus , cum caput pz-tat, re vaporibus rcpleat, quod si vulneratu, vino sit ait uetus, illud sit tenue in minima concedatur quantitate, herbis cephalicis maritatum, vel magisterio oculo
148쪽
CAp. XXX lII. De Pericranii Vulneribus
somnus sit moderatus. Interdiu ad caput mittant. πger non dormiat, quia caput V. lneribus capiti; , ubi simul somnus diuturnus replet, nisi no- perieranium laeditur, manu, cuinctu non dormierit. . Si vigiliae sint rativa, de celerrima ope succu immoderatae somnus concilietur rendum cli, & primo quidem silcnioribus medicamentis. De cu- vehemens sit sanquiliis fluxus: tunc . tutus sit in ea parte , quae minus dolet, donec pus sit genitum . Po- seu in parte acte et a vulneratus ja- , ceat, ut pus eictuat, nisi dolor id Q prohibear. .' . Quies animi, & corpus sit im-
roranda , de exercitu lo lenes . . trictiones in partibus inferioribus
in ante cibum uin tuantur, de oculorum acies non intendatu . Vitandus quoque sonus , di strepitiis
Pciritin cit cnim propter sonos, de . ni critus quibusdam ira o tem artui sic r pauca loquatur, abii indat ritu , clamore , de imprimis . sic Hrtationem caveat et mi dura etiam in ili andum. Animi affectus sint pacati, exu -
. lentp: ae aliis ira, metu, , terror, Ne niti .i, quia capite vulneratis
doque afferunt. H nc advellarii ldoque adventus, avit prae litia caucatur , ne si ci circu antes periculum creent reliquis spiritibus imalibus. Venus , ceu ipsa pellis , sugi
cnda , quia cerebrum illinis commovet, magnam spiritinim copiamcxhalare facit, di immore, stagnare, adco ut quidam prate ianitati restitui: ex Vener s usu mortui sunt. Alinis singulis diebus reddatur, NPnisi sponte luccedat , arte PrO
is ante omnia cohibeatur medicamentis cap. I7. indicatis , id quod in mitiori nuxu non opus eli, sedia tum usico in vulneris circuitu capi in omnes abradantur, tanto nimirum spatio , quaata medicamentorum impositio requirit, quae si ire ulla mora . de summa fest matione vulneri imponantur. Non
loquimur lite de magno illo vulgarium Piu. sidio , nempe de venae sectione , quam bardi medici pro praestanda revulsione necessariam censent, quia semel evasatus sanguis illinquam per venae sectionem resorberi , vel revelli potest. Siquis vero praejudiciis occupatus tuerit sanguinatius medicus , ut suam exi leat sitim , parca manui anguini parcat, & pro aetatis , de morbi itatu, si ii in is prosundat
ad suminum , ratione ventilatiO- , ius tantum uncias duas , vel e brachio , in parte opposita, vel e pedis saphaena. Nec etiam de alio evulgarium praesidio loquimur ,
nempe de medicamento cacato in Iro, quia hoc vulnerato multum
Pro capitis itaque , de peri cranii vulnere curando, multae instargunt indicationes . puta ut acris accessus impediatur , vulneris labia adducantur , ipsum vulnus consolidetur, acidum in vulnere temperctur, de succorum circulatio 1eltituatur.
149쪽
Aeris accessus inhibetur, si ab ritus, vel unguenti , emplastri,
inflictione , vulnus statim obtega- aut pulveris bal amici omnem tur , oc in medicamentorum ap- operam praestant ; nam partis ca-plicatione Eor ambiens frigidus, lorem fovent, puris generationem vel humi ius singulis vicibus arte impediunt, & pritimam unitatem corrig tur , accenso igne in canu- inaucunt. Huic merito digestivino , & fumo ex silc cino , mastiche, usum maximopere repudiamus, guntini animae , juniperino, & si . cor impendo procedit, di vulne- milibus sula itato, quo linteum ali- ris collitum inhibet, S co magis quoties complicatum etiam im- si tur undae tali digestivo illitae inbuitur, & poli remediori in appli- tra vulnus in rudantur, nec in recationem imponitur. Ad quem centi continui solutione jus habet, etiam finem est emplastri in .issa nec quicquam digerendum repcesto spisse cxten a, scii panno indu- ritur, cum hujus .ffectus sit ita utieta, A majoris spatii , ut nimirum continui tantum unio , nisi ci rur- bona ejus pars ultra vulnus promi- gus puris genesim studiose proci
neat , ac vulnus undique contega- rando, curationis longitudine, protur, aeri que accessu S praecluda- digercndo 1 ulnere , vulnerati ciu-tur; aura cnimi rigida capitis viil menam digerere velit. neribus maxime eli noxia ,& pzri- Cavendum censemus ab omniculo la ob acidum nitrosum , quod ba, pinguibus , 5 oleo sis , quia ea sua Na ura austerum cst , aluminis particulis suis ran os, pb ψs , de instar , ut palam fit in aquilonia pericianti tubulo, obit iuunt , at-
constitutione , quae ventrem ad- que efficiunt, ut si glaciat, oc aceia stringit, non secia, ac si medicami- cant Isucci, ac diaphoreticum pena adstringentia citent assumpta ; ricianti salem corrumpant, do sicinio invalescens aquas omnino in cranii callem inducant. Irate rei glaciem adstringit, talis autem au- pinguia, di oleo sis , ut olea com-1ierit is capiti , ceu sonti omnis munia sola expiessione parata ci- sensus ac iitissime sentienti vulnera- tra aliqualem piae parationem , tuto illico est perceptibilis , ac laci- to vulneribus applicatri neqNcunt, te convulsionem excitat. quia non tantum ob' vesci lam un- Pro vulneris capitis consolida- ctuositatem , & obiit iactionem ,
tu ne instat indicatio, ut discilla quam indocunt, sed quia i a se ha-
vulneris labia ita coalescant, ut bent acidum occultum satis po- conjuncta servari possi. t , vitale tens , quod aes, ferrum , & a gen- partium robur conservetur , & de- tum corrodit, S sic balsami natu-nique his omnibus occurrendum , ratis corruptionem , dc solutae par- quae supervenire , & vulneris ag- tis corrosionem promovcret. Sic
plutinationem impedire pollunt. quoque ab ad si ringentibus absti-Haec omnia peragunt ea medica- nendum putamus , ne sanguinis meta a, quae balsanra a pollent vi, aliorumque succorum circulatio
sive sub sorini aquae, olei, aut sei- impediatur , quae Porius promoveri,
150쪽
CAp. XXXIII. De Pericranii Vulneribus. IAI
veri , quam in luberi debet, ne se. bris , inflammatio , phrenitis vulneraria , & alia accidentia promoveantur. Nec eadem ratione vulneri, quae emplasticam habent vim citra balsamicam, applicari debent , ut ovi album en conquassatum cum stuppa , vel alia id genus, ut vulgarium chirurgorum , id est, tonsorum mos cst , prima vice, nisi alia optime notae remedia sat ad manu S, vel magnu , adsit sanguinis fluxus , & necessitas alia non sub mi instret medicamina. Vulneri ea applicanda sunt medicamenta , quae ex tenuibus constituuntur particulis , nec ullam m- signem mordacitatem, vel acrimoniam habent , nimirum balla mica , quae carni S corruptionem , N. puri S generationem inhibent, vitalem iovent calorem, balsamum' naturat m, de partis constitutionem conscr/ant, .cjusdemque partis nutrimentum balsamica vi imbuant. Hujus energiae mcdicamen. ta medici ministcrium est ministra. re, coetcrum , ulneris coalitus soli naturae committitur. Magnae en
gummi tacamach. S. ij. Cum s. c. Ol. ovorum , ct Hyperic. malaxetur, ct F. emplasrum.
Vel multum conducet emplasDum debetonica tantum cum balsamo Peruviano malaxatum. Sequens baliamus
vulnerarius est Vclut1 divina nianas
Gumini elemi q. s. Pro consistentiat liquidioris vulntrari m. blando calore asserva n ui, de in si ill e tur ulneri. Vel sequentem balsamum vulnerarium in cfficacialia periori minime cede item confice, ut
Gummi elemi seorsim dissoluti ad cons ientiam sol. cera desti si ara 9. ii. m. I tum haec olea simul mitia prae-sans exhibent vulnerarium pio pauperibus , ut
& calide cum patrio gorpio applica. Haec que nos in compositione attulimus etiam sola capitis vulnera curare valent , ut balsam. Peruv. alb. Ol. haperie. e viteII. ovor. lumbric. composit. cera distili. balsamus Propriet. artificialis , terebinth. 8e prae coeteris acuιa Regina Hungaria , vel balsamus Samaritani, S haec duo ultima medicamenta in crebro lunt usu apud quendam celeberrimum chii uringum felici cum successu. Tandem
nos in vulneratorum gratia charitas admonet ne sub silent io Bais morum Balsamum involvamus, αhaec est ejus compositio : ι. Aqua Reg. Hung. lib. d.