장음표시 사용
71쪽
rato sperandum putatis' Saepe aegro aliquando cogetur, & iit ienim Syderatio , ali Ophia, apo-plexia; comitialis morbus vulneribus supervenire solent, quae nisi vos cognoscatis , & praevideatis , ex inscitii aestro malum, de vobis dedecus concili aditis : quoniam saepe majus damnum videmus ex incuria medici , & symptomatum
contemptu, quam adip omet vulnere naici, quae mala faciliter averis
telis , si signorum , ta limpio ma- tum gloriosam habueritis cognitionem , non simplicem , qualis fabrorum , & cerdonum est in sua arte , sed absolutam & scientificam , quam nisi habeatis , artis Operationem ne aggrediamini , in qua non opinio, non j l ctantia, non contentio, non superbia , sed una , multa cum periculo concedere , α propter quae inscitia ab aliis argui possit. Conscium quoque inedicum e re decet de vulnerati vivendi modo, an dissolutuS sit, an causae praec iferiat, ex quibus corpus pravorum humorum redundantia scatere possit, an ue veneret, vel aliquo alio morbo laboret, nam hae si in vulnerato ausuit, si mpto
mata luperveniantia timere mcdicus debet, quinimo sitas oppOituno tempore occurrat , dantia rara praecavere potest. Cceterum medico convenit incon picuis vi: istis uti remediis , de quibu, multoties periculum fecit , qtiaeque cum certitudine, quod ex ii, ipse orat, efficere possit , ne de illo di- ac sola scientia , & cognitio domi- catur Plinianum illud: Discit per u- natur: Verum antiqua haec est ar- iis nostis, ct expιrimenta λιν testium pestis , quod earum praxintheoricae praeponunt plerique de fere apud chirurgos conjugio artis magisterium comparatur. Erga vulneratos vero rigore potius quam indulgentia 'rocurandum est in servanda diaeta, N in reliquorum errorum abstinentia, bonus enim chirurgus, & optima remedia faciliter aegrotantium erroribus, ta inobedientia in amantur, medico praeterea convenit, ut cum gravitate, & urbanitate imperium
CAr. XXVII. De Vulneribus . quae Venenatis .ielis i eruntur.
AN liquissimus tela inficiendi
simus , attamen nunc etiam tanta est hominum truculentia , ut non
simplici necandi ardore contexi isti per aegrum acquirat, & tali mo- sint, sed lethi feram armorum nodo se gerat , ut illi terrorem im- xam duplicare student, de hoc naprimat , & ad ea , quae praecipit, tanquam ad salutem necessa tristima, aeger parens obediat : praestat enim ipsum , quam medicum dolore, quo J nisi fecerit medicus, vulnus ipsum materia venenosa incivili cum austeritate blandiri ficiant. Varia inficiendi genera. sitiit,
gitii genus subinde non interm .itant, unde globulos , sagittas, enses , hastas tela, & alia in umenta nocitura venenant hostes , ut
72쪽
CAp. XXVII. De Vulneribus, quae&c. 6s
suat, quae silentio praeterire praestat, quam describete. Domesticis usibus venenum contrahunt, inquit Paracelius , instrumenta mechanica , ut e X. gr. sal cc S , quae usus tempore dum incalescunt, naturam eorum , quae secant, ut herbarum , rubetarum , serpantum , aranearum, ac lucustarum , facile recipiunt: Sic vomere, a terra ,
quam secant, veneni quiddam contrahunt, ista itaque sedulo consideranda, & ab alii, studiose ca- ,endum, nam quamvis attritu, &dum acuuntur , aliquid rursus veneni depcrdant, nunquam tamen ipsum to uni perit. signa. Vulnerum a telis venenatis in- nictorum signa, a priori cognoici nequeunt: verum per symptomata supervenientia deprehcnduntur , unde dolor est valde sae- .vus , & lancinanS , partis. vulne. ratae color naturalis primo in lividum , deinde in nigrum abit , &gang aena imminet; statim gia viora syinplomata praeter vulneri, rationem sequuntur, 'Unc uredo in
toto corpore aestuans , nunc obstupescentia, nunc cordi S angustia , interdόm membrorum tremor , delirium , virium lapsus, li-- pothymia , di syncope percipitur, di quamplurima alia tympio matap o veneri cujusque natura accedunt. Observandum tamen est,n in haec symptomata ex venenis, an ex alia causa orta sint , nam ob
signo: una sitia litudinem difficile estix dicium. -
Omne vulnus vcnenato armorum cnere inflictum etiam lev:ssinatim , & minutissimum periculosissimum est, ta mort m aifcrre potest, non vulneris, sed veneni rarione, cum alia, magna vulnera sa
nari possint. Quo plura sunt si mi
ciora , di optimi, adhibitis remediis non cedunt, copericulosiora,& plerumque svat lethalla, praeis se itim si cordi proprius est , vel si medicaminum applicatio tamd: a
protrahaturi, donec interim vcncinnum per vulnus fermentando , in corpus agere possit.
Curatio vulnerum a venenatis telis in ilictorum fellinam requiri copem, eorumque curationiS caris
do in veneni e luctione consiliit, id coque primo danda opera, ne venenum ad interiora serpat, deinde ut ejus vis alexi pharmacis ob tundatur. Primo itaque considerandum , an telum Venenatum
adhuc intra vulnus haereat; siquidem omnis curatio erit sei st anea, nisi extrahetur, α quo citim, , comelius, quod si extrahi nequeat, emplastris , quae vencnum evocare possunt, ea associanda sunt medicamenta , quae tela, & alia extranea corpora c vulneribuS extrahere valent, de quibus supra cap. a 6. dictum est. Venenum, ne ad internas par- . recurrat, vulgare* supra vulnus
73쪽
id membrum deligant, non tamen nimis vehementer, ea tamen
sedulitate , ne membrum torpeat, aut in gangrenam abeat, deinde venenum evocant. Antiqui ad venenum extrahendum , suctione utebantur , & hanc praestabant Psylli, existimabantque eos proprietatem quandam venenum luctu cxtrahendi habere , cum tamen id praestarent audacia ipso usu confirmata. Verum tutius vencnum extrahunt cucurbitae livae, si applicabiles sint, vel scarificationes profundiores adhibent, & deinde
cucurbitulas apponunt , ut una cum sanguine venenum extrahant. Post cucurbitularum amoti Onc mgallinas . vel alias aves podice, vel per medium dissectas , calen. tes vulneri imponunt. Postmodum
vulneri antidota venenum extrahentia , ut theriacam, Guithridatium applizant, & interne haec eadem , & alia vulgaria per os propinant. Ad cor muniendum , Mes, ut O Magni Ducis Hetruria cordis regionem, & arterias illiniunt. In vulneribus venenatis telis in fictis proscribimus venae lectionem, de medicamentum purgans, tanquam ipso veneno nocentius, de quia eorum curatio i a veneni extractione consistit , ideo eo primo scarifi ramus , deinde aqua theriacali eum spiritu vini abluimus, vel quod tutissimum est actuali igne partem affectam cauteri Eamus, ea tamen distantia, ne ignis vulsus attingat, verum pars laesa non debet esse valdὸ nervosa ; eschara illico est ausurenda. Interim diapho.
retica , sudorifica, alexi pharin ca , & cardiaca ad longum tempus continuamu S.
CAp. XXVIII. De Suvetorum Vulneribus.
HUmana barbaries de die in diis
em varias excogitat machii sad laedendatia humauitatem , sic quoque inventa sunt scio peta, bomoardae Sc. cum pulvere p rio. ex quibus pericololiora in iugulio tur vulnera , quam ab aliis inlitumentis, quod laedendi genu, vetustati ante annos I38 o. ignotum suit, ideoque nonnulli tanquam
de novo vitincrum genere traecant.
Aliqui putant hor esse vetustissimum , quia veteres in urbibus expugnandis quadam machina usi sunt, quae Catapult.ι olim appellabatur ; erat enim catapulta machi ua bellica, qua l. li', aut i a xa excuti solebant. de qua memi nit Plaut. in Cur. hac enim glandes, globulos, larides , 5 timilia excutiebant, quae corporibus infixa maram tiragem inserebant. Hujus etiam meminit Celsust s. cap. 3 ubi de pila plumb. alii
parte relicta agit , atque docet. qua arte sit extrahenda his verbis: Tertium genus telorum es, quod interdum euιlli Lbet plumbea glans, aut lapis . aut simile aluiuid, quod , pia rupta cute , integνum istar insedit. In omnibus o c. verum instrumeata, quibus h. s nostris temporibus utimur , nova sevit, ta antiquis incognita suere. . Vulin
74쪽
. CAP. XXVIII. De Scio petorum Vulne ibus. Q
Vulgares serὶ omnes selope to- tactiones, gangraeaa, & ilia cerum vulnera venenata esse perpe- lus; item vulneris labia li id , seuram criadiderunt tym promtatum nigra , Dexi de ex medendi moratione , quorum te. Ocia sunt; do . nam his vulneribus alexi phar- glandes enim imploiae carni tule- ma a profuisse comoerium fuit, runtur , N impetuosa violentia Ideoqtie aperta diu servant alioqcontinuum una opera contundunt, rum , u nerum venenatorum more. collidunt , confringunt , di dil- rumpunt, non mos O eo loci, ubi glans' perforat , verum etiam circumpositae partes , quae hac impetuosa impiosionis violciat: a , veluti a sulmine tanguntur. Praeterea his iii vulneribus aliquia de ip apA tis laesae substantia auaestur, rem jus in f rt periculum , qtibi
plures ibrillae , membranae, nCrvi, Vcuae , arteriae , 4 olla contunduntur , disrumpamur , de franguntur', de hac ratione vulnera naec semper sv ut periculosiora aliis ab incidentibus armis facta , quialiaee simpliciter sua acie dividuat, illa vero viole urer discerpunt, de integras non raro avellunt particulas. Hinc est , quare scio petorum vulnera saepe inuam mationem, dolorem , febrem prae aliis acu tam , prunam , phrenesia , ip aiam uin , putredinem , gangraenam,
si acetum , aliaque prava symp-
hic est obstructio , maior tubulorum, & potorum perverso, &major in nitidis pe turbatio, quam in vulneribus caesim, vel punctam
irae ictis. Venenata esse lal petorum vulnera coax incunt ex morbis , dewmptomatibus vulneratos inse-it antibus , ut sunt veri cntes ita. flammationes , mali mora, febre,, cordis tr. mores , pa rium putre- . D. Carati Musi oti a om. 1 1 1. danae ni observat uin est in quibus-d in praelia, omne, globulis vulneratos interiisse , et. ii vulnera non adeo magna , di perniciosa videbantur. α vix, ac non nisi magno labore, & adni ut a chirurgorum diligentia aliquos servato, fuisse, quae omnia ce itissima sunt veneni
matibus male deducunt inopetorum vulnera vcnenata esse; ea enim primo syinptoniata omnia, di morbi ex magna contusione Proxeniunt, nam globulus fumina violentia, tui minis insta , parres , in qiris impingit, penetrat, di quicquid obvium est, colliditis cuia uia rit , conscingit , disrumpit, avellit . qua vi non solam venulae , a te i iolae , tib illae, in ombranae, nervi per carnem passi in distuli lacerantur , sed α ita majora vala, de ossa contunduntur, dii rumpuntur, tranguntur, ut in. gna tubulorum obstructio, major
Poromna perversio, di in sit cis maxima perturbatio inducatur, unde partes contulae, collisae, disruptae, ta saetae vitali calore destitutae facile, S multiplicem comtinui tolutionem , multiplex D ci bi genus, de varia lauti unt ' mpromata. Nec etiam cori. , tr
75쪽
onae caritate , vel ex praxis . , is, quibus inopes mi IaeS nut loriar, vcl cx inquinato aere , ve, cava corpori S constitutione, Ve,c vo in iis humo im apparatu, Otilis saepe in castris esse solet.
76쪽
CAp. XXVIII. De Scio petorum Vulneribus' σν
'n eoru n mi cela venetrata non dunt, omnia metalla venenata, & est , S esto accendantur, tam ii corpori nostro hostilia esse ex sti- inde venenositatem acquirere non mant. Ad imuS N nos , quod poteli , cum nis venenatus nori plumbum in aliorum metallo. ii a sit, alias ferrum candens , fiam. cxamiae adhibitum , ea ab mit,ma, vivacesque car. ione, vene- & una in fumum arripit, aut innum diceremus , livo ignis potius scorias convertit, qui fumus ma- absumit, vel venenosiitatem cota xime noxius eii , non autem Verigit . quam inducit. Pulverem nenalus.
hune multi in dolore nephritico Sed neque a globulis plumbeis
ad calculos comminuendos abl- venenum provenire potest , taque ulla noxa hauriunt, item mi- ello ejus fumus sit noxius ex colites hoc ad petiem curandam cum pioso ejus mercurio , antimonis- aceto utuntur, idemque in peste lem naturam aemul ante , ut vide ne ad eam arcendam in domibus ac- cit in metallorum cupellatione, centi solet, limit rei pro curanda non tamen est venenatus. Imo carae Venere a saepe nunc pulve- pluuabum integrum nihil venenire in nonnulli admovent, insuper at ire posse cx eo patet, quod inulti a pulv re accenso combusti inuat tales globulos intra corpus nullam veneni vim experiuntur, & imi stos a sclopoli ictu interdum nos multos curavimus absque ope aliquos annorum spatio sine omni eorMm , quae veneno advehantur. noxa i' corpore circumserunt. In-Neque , qui pol verem istum pa- super' iionnuli. globulos plumbeos rant, os, ta nares obii runt ob ve- deglutitos per alvum rivsum sinen nos a tem , ted ob pulverem, omni damno rejecerunt , ut inqui tutio hauritur. Sicut etiam qui iliaca passione pilis plumbeis deri iti iura crib. ant, vel calcem me- vor iit, utuntur vulgares. Et exriuntur , ne pulvis ab lias elevatus plumbo varia medicamenta parantina cum ac re pulmone . penetret. tur ad antiquorum ulcerum cura-Sed non omnes id faciunt. Ad tionem , caque s liciter adhibita illun a: aliis , Mica pis dicimus observavimus. Praetet ea chymici
id effice ie , ne viscera a , his alte- ex plumbo , quod saturnum vorentur, adde, quo 1 caepae, & alta cant, saccharum , seu sal, tinctu. x cor dii sententia au versu, ve- ram, spiritum ardentem laturni, lienum quam maxime pugnant, aquam te sculapii , & lii lia inter-Diac a et u in dicitur .i Galeno throa a na m dicamenta par Ant, quorum
Ru i ρ um Et nos pulue i, pytii operationes in nolit a Parotechnia
confectores allia, capis, rucas, cocuimus lib. q. c. p. 4 ara. 3.& .din qua moli ma, quae calida Ad id , quod dicunt globulos
vulso exiit ima inur', coin .dille Veneno infici posse, ultro, Otro pie observavimus a concedimus, cum serrum plumbo
oui plumbum, ex cito elobuli soliduis sit, & veneno inlici potes
77쪽
non infici negabit ' Tela infici hi-
ltoriae tum antiquae , tum recente, earum gentium, quae sagittis utuntur , tellantur. MU. lib. io. Aeneid. cecinit. Ungere uia manu, ferrumque adi
Nam volucri ferro tintile virus inest. Et nostri, temporibus nota est insulae, retae o , si dio, ubi christia. m tum lcmpori S levissime sagittis vcnenatis vulnerati a Turcis, quicquid medici , di chirurgi adlii buerunt , omnes obierunt. Sed non quaerimus, an globuli infici possint, veriura quaeritur, an omne vulnus scio peto inflictum sit venenatum , quod utique negamus. Et sicut inferte non licet, quia gladio venenato venenatum infligitur vulnus : er o omita a vulnera gladio in ilicta esse venenato : sic qu que si quaedam vulacra clop torum globulis illata sunt v eiac nata: er o omnia selope torum vulnera est O ve nata , conciuel re noulicet. Hi globuli venenari polloni, vel inunctione , vel ven natae subitantiae in uisione , si non vegetabilis , tamen mineralis , quae infusione plumbo admi cori, dc p manere Pu Iu , attamen sua natura tales non sunt.
ictus convenientiam , qua Pul VC-xis pyrii venenositatem probant, re pondemus , fulmini vcnositarem non inrue , nec iactorem yenenosit idem arguere , alias Omnia Laetida essent venenata Convenithombardae ictus cana sulmine, quia utrumqtie venenositate caici.
Homines , or bruta fulminis vis sternit, quia tota ejus actio ; dc motus est a spiritu potentissino, taa sub lianti a subtilissi ima sulpnurea,
Omnia corpora penetrantc , di fulmen est lumine solari acutius, nam solares radios aliquanti persuli inemus, fulminis velo ierim nec tantillum quidem ferre possumus , quia portentoli effectus progignantur. bclopcti ictu quicquida tingitur, globus est, di id vi lentia , di motu puti eris impresso praeliat aliorum violcnter Proj ctorum more, ut sagittae, & lapides e tandis p. ojecti. Nec namma cx accenso pulvere ad ipsum vulnus penetrat, quod non succedit in fulmine , nam sine vulnerCviventia occid t, quicquid blaterant de fulminis lapide vulgare Sphilosophi , tan vana mile con mentum Inter fabel s collocamus , di sui ilanama , ta ardenti fumo amplas domos , turres , templa, de palatia incendio v stat, di perimit. Diccinus utique pulverem
rium, seu bombardi cum execrandum ' eaenum Omnium veneno umcue violentissam .ina, & nulli conis potandum , quia non tantum extemplo , ut non iaciunt omnia v ncna, viventia sternit, verum etiam
tanta est hujus violentia, ut horrendae tempestates , ac vibium . montiuirique summersones ei adinscribantur. Unde pyi ii pulveris potentosi esse eius ociantur ino stra P otechtita sephica lib. q. ca8. Lart. 3. de salis nurs Praeparationibu lubertam demonstravimuS.
Aliqui selopeiorum v*lnera non
78쪽
CAp. XXVlII. De scio petorum Vulneribus. cy
mo do venenata esse, verum etiam quod illaeta v gina gladium. & ita ambulia, alii tandem neutrum laesi, loculi S ar 'eotum, alitum, alia-ade iste concedunt. Nuli una empy- reuma adesse his ratio uibus contendimus , &Primo , si ambustionem hae: vulnera inferrent, ipsi globuli igne iacere , ac inde dique s*ere deberent , cum tamen globuli illi integri , & nihil tale passi e vulneribus
Secundo, si talia vulnera essent ambulia, utique a sauciatis ignis Vis perciperetur , ignea enim vis
valde sensibilis cli ; deinde pila
lumbea sci opo explosa, si com- urendi vim habet et , combureret , q*od i gi S est combultibile, videmus enim indumenta sive Ianea, sive linea, sive serica , sive cujus libet materiae , a globulis confossa nullo pacto comburi. lino qui naves, vel alia aedilicia contraestorum stlobulorum ictus tueri conantur, taccos lana, vel lius a pleno S appendunt , qui nullo imo ά globis istis etiam majoribus ac-ccinduntur. Quare multo minus otest comburi caro , quia agensem per agit in materiam anagis dispositam , quam minus disposita , hinc cum magi, sint disposita in-dnmcnt , quam caro , quare si indumenta non comburuntur, neque caro combpritur.
Neque dices divellam est e rationem partium corporis humani, ac si vilium rex um; Talia enim ob meatuum amplitudinem, tenuim-mam ex balationem pervadere , i tacta subsi alia ; corpus humanum vero ob densitatem laedere , N
que met*lla umis incluta in uiumniassam colliquata urit , illaesis vcssibus hominem con umit, idque accidisse toti exercitui Sennacherib narrat D: Hieron mus ad cap. IO.
Aliqua nuo cariri nihil illaesa, stilinen olla comminuit. Quare corpora solid ora , di densiora , quaeque magis r sistunt, magis a fulmine laeduntur, quam rariora ,& facile cedentia, quia in corporibus solidioribus moratur fulmineus ignis diutius, m ratioribus non, leu statim transit.
Sed magna est fulminis, di globi hic diversitast; tota namque actio fulmiois est a spiritu potentissimo , di substantia subtilissima Omnia penetrante; ax talem spiritum cum globo conjunctum esse , non dum probatum eli , sed tota actio luci globi csi, qui nequercs rar*S comburit, neque ligna ,
neque alias deo as, in quas iii plagax.dertio, cum vix ulla res deturi nil minabilis , quani pulvis ille pybus maxime igiae in concipiens,
si globi hi coipus humanum comburerent , muno in gis pol vocinptariun ac cendere debe rent; quod tamen non a cidit , icste experietatia, ci nos p prics globii os eclopeto e nullos e longinquo pes torme 'tarii pili veri S accxvum ab Lque ullo accensionis mctu pertransisse observ*vimus. Si volo ac cidat , ut globo e bombarda exploso accendator pua Vis pyrixi, , id evenit, quia vel flanania ipsa ad Pulver in penetravit, Fcl gi Odos.
79쪽
ad serrum, vel lapidem alliditur, liquescere , ae ligna & lapides atque ignis scintillis, tanquam e igniri scribit, confirmat id expe-
silice excussis , accenditur. rientia, cum notum sit lignorum Quarto, si globuli plumbei lo- actritu rullicos interdum igne iraco, papyrus , vel iii pa sclopeto elicere , de molarum , rota una indatur. -tque explodatur, nulla axes, nisi pinguedine madea. it , in iis , seu a pulvere Pylio , seu a ignem concipere. Ad hoc dici motu contraciae cona. ultioni ve- mus nullo modo globulos o' γ ce uiola apparent, niti quod inter- te irimum motum cauti ri, nam ut dum a pulvere contaminantur, &ni re icunt Se saepe ex ipsis vulnexibus integiae extrahim P. Quinto , vulnerati hoc modo Irialium calorem, aut adustionem Percipiunt , sed dolorem tantum cx contusione, de a laceratione.
Sexto, quod nec a pulveris stam-ma , nec a motu globuli isti incalescant , vel illud etiam docet, quo a globus e cera confectus, descio peto injectus non liquo scit. sed de ipse aiserem ligneum duos digitos cra luna penetrat: ex quo unico satis patet globos illos non vii;nea, sed impetu saltem quicquid praestant, efficer . Qui combiistionem , vel empy- reuma in scio petorum vulneribus adesse credunt , falsis innituntur principiis , de infirmas adducunt rationes, &Primo globulos istos a pulvere tormentario acchia o igniri falsum est , de supra pioba. tuo eii nullo modo non tanti in non ignescere, sed nec etiam leviter calcferi. Secunio , globulos ex motu , qui ciuia sit celerrimus , dc clocissimus , calcferi ini igitiantur .
testem Arastotelem citasti t. de Coelac . . tex I meteo . t x. 3 qui ob vehementem motum ferro incalefieti plumbum in sagittis
hoc succes at, duo coiporae solida , & dura diu mutuo alteri nec tale est, verum g o ulus licet sit corpus solidiim, acriam n, Per quem excurrit, es fiuidum , di sic mill . tenus ex cci ita te quantalibet in ii. mn ri potest , imo nec calefieri, imo frigefieri ex celerrimo motu , constat id experient 1; rustici namque aestivo i mpore inia gras , ne vinum calidi ii bibant .vas vino plenum de fune in arbolis ramo suspen una celerrime hinc ia- de movent , S v nt in ref igera Itum bibunt. Ad id , q od scri it
Ari 'tel s, nempe ob vehementem motum ferrum caleficri , utique concedimus , si in corpore solido atteratur. 2ri
Tertio etiam , id ipsum in globis isti se perientia confii mat, comsaepe compertum sit a globis istis in pagis ii canui ea tocta flammam conccpisse , domosque iategras conct ense. Di imus id vero messe , si flumina , quae cum petobo Ebombardi emittitur , te et ira tangat, aut si se es aliquis igncm s Veias klobo alligctur, quod inccndiarii facere sole ut. Ahanan a vero illa , aut materia igniaria si sit, e. si globus sal: Em stram n tangat,
nec id . ut nec lana, nec flupa, nec
80쪽
Cho XXVIII. De Scio petorum Vulneribus. 7 i
ud antea dictum est. Nec hia illa distinetio valet: Si globus eminus;& e longinquo e bombarda emittatur, vel partem veste tectam sertat, ambullione , & uredine id
vulnus carere: si vero cominus , dc
in partem nudam vulnus a globo tali infiigatur, cum uredine, & ambustione conjunctum vulnus esse posse. Nam etsi barbam , & capillos vel etiam vestes flamma illa e pulvere pyrio accenso e scio peto erumpens , e propinquo la de re possit: tamen non credibi ieeli flammam per exiguLm illud vulnus curis , per quod in corpus Penetrat, simul in profundum corporis cum globo erumpere. Nec differentia apparet inter vulnera cO- minus. & eminus per globos illata , nisi quod a globo e propinquo emi ilo , qui majori vi fucrit, gravior fit contusio quam ab eo, qui elonginque venit,ta ac bilius fuerit. Quarto, & alia, quae in coit Ousionibus accidere solant, in liis vulneribus apparere a cunt , ipsum vulnus nigret .ere , ,esiculas excitari, acres, tetros , ta nigiosichores in crucifluere , instam mationem ad nonum usque diem iuccrescere , & escharam augeri, α hinc minui, quae omnia sinu pc Ima ultionis indicia, & effecius. Verum haec omnia non ab ambustione, sed a contulione oriun
tur , & apparent quoque in aliis vulneribus , in quibus nullum em-Pyrcuma , ct combullio adest. Qque linquam vesiculae visae sunt , quae ab igne excitatae suere , α quod vulnus circa nonum
diem melius su liabere , di quod
eschara separari incipiat , id non tantuna in ambustis , S ubi e ch ra est , accidit, sed etiam in contusionibus, cum , ut id quod con-
tu. um , di corruptum est , in pus mulctur , etiam certum temporis
spatium requiratur. Neque id, quo. iiii in lusce vulnetibus pro ei chara habent, 'eraei haca est, cum nullo mcdo ut eschara durum sit, sed coro valde contusa , quae statim emotatur, unde & nigra eva dit : Interdum tamen etiam a pulveris tormentarii colore, quo glans insecta est , denigratur, vel nigra evadit a sanguine , qui e vulnere cictuit, congrumato, de ibi haerente , ct conlii pante , & aeger coim ueritur de dolore gravativo, non autem de uredine , de ardore , ut
Signa. Vulnerum scio petum signa tradere non cli opus, cum latis sit scire aliquom a globuio scio peto
milita viii. .eratum ess e. Partes vulneratae vel ii Flo immisso explo-iantur, vel e partium situ ex anat Ona: a uoto cognoscuntur , ta partesncr. oiae laetae dolore palustiant.
Praeterea vulnera a scio prio infiicta apparent ab initio livida , nigra , dc saepe flava, & aeger conis queritur de dolore gravativo. An venenatum sit vulnus , cxsupervenientibus cognoscitur , quorum
nulla alia cauta adest, a qua talia proficisci possunt. E vulnere parum languinis effuit, & post ictum
vulnus contrahitur, ut vix tur unda
intrudatur , ad quod facit sangui ι congrunnius ibi lὶaeren . .