R.D. Caroli Musitani ... Chirurgia theoreticopractica, seu Trutina chirurgicophysica, in 4. tomos divisa; in quibus omnium morborum ad chirurgiam spectantium causae, signa, prognoses, & sanationes nuperis experimentis, novisque observationibus, & med

발행: 1698년

분량: 443페이지

출처: archive.org

분류: 약학

51쪽

ι De Vulneribus.

Quidam vasis situm sanguinem tum cum gossypio applicatum,

suadentis prius accurate explo- vel cum crepitu lupi permistum,tant, deinde arteriae vel venae La- sed cavendum est , ne pateat ne bia digito comprimunt, ut impe- viis , vel tendo insignior in vultuosior sanguinis etfluxus retarde- nere , ad qucua vis vitrioli corrositur ; Verum non negamus com- va perveniat, & ita periculosissi-

pressionem talem digitis factam ma inducat symptoniata. plura saepius praestitisse , quam in arteriarum puta cis minorialia ilicti ea , ijs praesertim in cast- bus applicatur pitula de laudanobus , ubi vas sauciatum non adeo optato. Quibusdam sucictum est profundὰ delituit. Quando velo plura vasa suerint dilacerata, unius hominis digitis impares erunt foraminiculi, illis, ta rivulis obturandis , atque occludendis, adeoque efficaciora hic requiruntur remedia de , quidem sit perius dicta. Si incompescibilis sit haemorrhasia , & nullo modicamine sisti possit, nullum aliud sistendi remedium superest , quam ignis actualis , vel potentialis; ignis namque

actu. lis, si vasorum orificiis admoveatur , sanguinem; ta carnem ita adurit, ut veluti aggere facio, sanguinis cmuxus cohibeatur. Cauteria namque actualia ignita carnem crispant, & corrugant, atque cruliam inducunt , quod certe rem dium inter extrema plures connumerant , modo cum prudentia , & cxercitato ad minastretur chirurgo. Coeterum hoc remedii

genus rimoris , & periculi plenum

absque effectu adhibitum.vidimus. imo propter gravia s mi tomata in magnum periculum c0.iji icii rvulneratus, licin quoniam decedente eschara , nihilominus saepius nova supervenit haemorrhacia. Tutior est ignis potentialis,.sed non qui aciditatem sapiat, ut .vitriolum ad albedinum calcina-

ad venarum, & arteriarum resectarum haemorrhaglam

Terra vitrioli dulc. g. β m. Sed in arteriarum vulneribus cujuscumque conditionis optimum est aquam Arterialem , unde nomen desumpsit, adhibere , quam nos descripsim iis rimo t. Dι Tu moribus cap. is. De metiri mala. Neque interim contemnenda crit coelesiis operatio , quae character ibiis perficitur, quam tu extremis quoquc te tare licebit. Obser, andum &i Lud est , si dum sistitur sanguis,aa

interiora conssuit , fiatim a pro posito discedendum esse , ne formian ab citus, aliaque mala circa interiora fiant. Accidere solint quandoque mulieribus menstruantibus vulnera ,& tunc sanguis menstruus non p.r loca consueta , sed per vi ineristinum effluit, imo hortibilia excitantur symptona ala, ut uteri susto- cario , cpilepsia, convulsio , paralytis &c. quae vulnera saevii iit, nec itaec inmenstruante cessant dii sire med is uteri furorem sedantibus,& uteri persecta adhibeatur ca-

52쪽

CAP. XVIII. De

CA XVIII. De Vulneratorum phobotomia,

DUO praesidia universalia phle

botomiam nempe S catharticum magnopere In corpore vulnerato com mcndant vulgares, ii ab necessariissima existimant, ne i 1nguis abundans , vel humores citioli tu corpore cumulati , vulneris occasione ad partem aseiana ruant , de varia cxcitent mala.

Daut igitur operam, ut sanguinis,& humorum assiuxus ad partein vulneratam prae caveatur, id venae sectione , vel purgante medicamento perficiunt. Venae ieetio facienda est in omnibu , vulnetibus, & praesertim in magnis, in quibus ob dolorem san. guini, asst. xus metuitur , ubi etiamsi in coipore non adeo abundet. Unde Hi p. in lib. de articulis, in collae collisione sanguinem e cubito detrahit, ubi Galenus inco m. addit : Etiam situ corpore non redundet, in hujusemodi ilagis advena sectionein deveniendum est. Ut autem vena sectio non solum evacuationem, sed O revulsilonem , in longinqua, ct

contraria Pa te vena aperienda. Facien

dum autem hoc citissime, cst primo statim di , ct quidem antequam ullum medicamentum adhibeatur, ut sanguinis ad ριrtem vulneratum praecaveatura puxus.

Si verb humores vitiosi in corpore redundent, purgatione opus.c de affirmant, nam cum ei feli-

cius, & citius vulnus sanatur, quo pars magis s. na , & bene constituta est , ia mala partis vulneratae constitutio sanationem impedit: omnino igitur opera danda , nexitiosi humores ad partem affectam constuant. Itaque cum . vulneris occalione facile fieri possit, ut ad

partem vulneratam conssu aut , si in corpore reperiantur , ilatim evacuandi sunt. idque fa tendum in magnis vulneribus , , ubi metuendum , ne ob dolorem pia vi humore S au partem affectam con-

luant, ut de in iis vultioribus, ubi sectio , de dilatatio facienda, &os abradendum est , & omnino in omnibus , ubi dolor est vehementior. Vertim illos evacuant humores , qui sunt calidi, biliosi , ac se. ros, ad fluxum magis apti, & ad

inflammationes , ac ei sipelata generanda faciunt, & febres facile excitant. statim autem in principio inlii tuenda est purgatio, antequam n inanim aEuxus con itetur, de febris accedat. Ac proinde in vulneribus ad purgandum utit: Time adhibent mannam , br. ros. solui. rha barbarum , fol. sen. oeci A calidis vero medicamentis purgantibus abii inendum putant , ne humorum fluxus concitetur , bc partem vulta ratam ad inflammationem disponant. Sed haec nullum juvamen praestare possunt , cum vulneratum debilitent , enerventque , succoruque residuos in crassent , acriotes

que reddant; praecipue si simul

parcum conce ciunt victum , dc aegrum ad mortem potius disponunt, & vulnera per accidens futit F a lethaia

53쪽

4 De Vulneribus.

lethalia. Melior ergo jure , si vulnus interna requirat renacilia, quae acid ina absorbe tu , & simul succos stili ores reddunt, ut succorum circulantium itus, ct reditus per partem vulneratam sartus, tectusque servetur , commendamus , inter quae sunt diaphoretica,qpae simul sanguinem contortant imo nutrimentum , ut nactius peragatur, promovent; cum contra venae sectio non sanguinem emendet, sed magis debilitet obser-Vavimus n. hactenus, quod instituta venae fectione , vel purgatione, materia, seu pia, in vulneribus in minori quantitate , quam alias, periatur, imo quod uade majores ob iniuctiones , & dolores in vulneribus oboriantur. Certum

est , quod poli institutam vcnae sectionem reliqui succi adhuc deteriores reddantur , sit n. homo aegrotat, non aeg:otat ob nimiam

sanguinis copiam , sed quoa habet febrem , vel sanguinem nimis spissum , quem certe venae scotionec elubrata non attenuabis , nec febres, hac instituta , curabis, cran i

stis fit n. sanauis a desectu salivio

volatilium , A spirituum coagulatione ab acido facta , quam certe per venae sectionem non impedies, nec per purgantia. Caute ergo incedendum esse in vulneribus volumus; enema tamen in alvi obstructione concedi potest, sed non singulis diebus , prout chirurgi faciunt, impossibile est ni quod vulner alias lecto affixus tot sedes habe

x ς possit, ac sanus, qui laboribus

Sol ut quandoque vulneribus a cis

idere fluxu, glutin. S albi , qualis in articulis, peri cardio , oculis, glandit is e obicr. atur, hic suxus nomine proprio , specifico, & apto antehac caruit, vocarunt. n. clim prisci Sanguinis serum. Paracellus autem pro quibusdam rebus alia nomina excogitavit, vocatque talcm tu cum corporis humani aquam glarealem , specificum autem nomen hujus succi aquosi in articulis existcntis , ab co dem dicitur Sino via , Vel Si

Est haec Si novi a succus albus

partibus f permaticis inservicias. udiunt cerebrum spmalis medulla, ne ivi, icndones, ligamenta, d cartilago. Vocat idem Paracci ius. hanc sino viam gluten albi m. quod pro motu , & jubric late atticulorum inservit, ut observamus in aurigarum communi unguento, quo rotarum axes ad lubricandum aurigationis motum in dies largitcrinungunt. Istas novi a semper recens. ad articulos mittizur, ut perpctu OA articuli diluantur , eo quia in motu bona ejus pars atterendo consumitur, & sorditie tenus per poros. eliminatur.

Nunquam sino via in pus dege . nerat , quia ob sui macredinem ad pus gignendum inhabilis est, verum nonnunquam acrem salse di uc in concip:t, quae nervos it Rcor-.

54쪽

Ca p. XIX. De Sinoxiae fluxu, &c. e

rodit, ut magna ulcera valde dolorosa efficiat. Nonnunquam csstu ias sinovia alium corporis humorem vitiolumari mistii in nabet, qui ex ipso humoris affluentis colore cognoscitur ; sino via n. impermista est album: nis ovorum instar , pei ad mulionem vero alterius humo iis hic color immutatur.

Fluxus glutinis albi duabus de

causi, in vulneribus accidit, vel agrorum libidine , ac inobedientia concitatur, vel chirurgi errore, qui tum in medicamentis, tum in deligaturis conam: ttitur. Proiluvii Sino viae curatio perficitur causarum prohibitione, vel

Cmendatione, non vero rebuS e X-

siccantibus , de adstrui gentibus, ut multi falso sunt pei struit, applicantque crocum Martis, bolum a merum , terramsigillatam, aliaque similia iri stano eventu , sed lotum speranda est ab emplast is , S uia

Luciatis vulnera. iis cximit, ; quod si dictus fluxus non s. st tur ,. in p. ι xal sim, & atropidam membri mVulneratum adducit , inter una tot.u, corporis tabem post iatrahit. Quemadmodum sanguis rubetis auterialis, ta venalis a vehementi contusione extra vasatur oe in alienis cavitatibus pio tinus coii- crescit, ita. simile quid contingit sanguini albo navali, mnarum sno viae, ut 1 valida concusIione, vel ictu adversus aliqvcm n rvum facto sanguis ille albus , leu succus. nervatis ad locum Ooncullum con

fluat , uti praecipue heri solet in manibus , & pedibus., quouiam diciis in locis plurima ossicula, &nervi concurrunt, ideoque si vehemens a lusio per ictum, vel jaccum contra manum , vel pedem vibretur, sino via incipit ad contu- si loci iacturam conlluere , con- curtuque tuo tumorem ibidem excitare , consuNus n. i Ο uin extendit , ut protuberatio seqtiatur, imperitu S ucro aeger non advertens, putat illam protuberationem citet umorem ordinar um , eumque negligit, vel dcbita medicamenta non applicat , suaque imperitia ingentis calamitati, causa cit, ut sequitur ; quando nimirum nervus aliquis, v ci tendo violento actu contunditur, vel laeditur ; tunc suo more succum solim ad locutivcΟn. uium mittit aci auXilium fer. n- ii. p. irti laetae, cute autum ex-tcrnae non divita , concurret si no- via exitum non habet , atque ita intu, congcritur , cavitatemque inpiet, ita ut mox maiori spa-tIO pro conituentu iucco opus sit. iuc euit er o loci Protuberatio, cum luc sino via sit humor macer, de temtis nunquam lupcrabilis, Icacoquu nuxio ejus co est subtilior, ac ia ite talle dat ira assiimit, qua nervo, arrodit, qui acutissimo praedici sensu aci iurorem irritantur, excanaescunt , aut ob aeris defectum praefocantur, atque sic facile corruptionem patiuntur, id quoa potissimum contingit in manibus, oc pedibu S, ut uicininest ob copiam generis venosi albi necnon ossiculorum ibi concurrentium, paucitatemque carnia, , quamvis interdum etiam

alibi corporis contingere possit.

55쪽

46 De Vulneribus

Cum ergo si novi a sit coloris aquei, vulnusque emplastro sanativo conanec in modum sanguinis concrcta tegatur, ac non cataplasmate ca-

subcutanei tingere postic, ideo in lido , talia n. praelocant nervos , ejus conssuxu suppellex exigua,aue ac corruptionem promovent. nulla lividitas, qua us in arii, lo- Si autem tumor retrorsum percis a violenta contusione oboriri geret , cstluensque humor copio solet, apparet, ac propterea ab itu, procederet, hoc indubium est imperito mcdicali ro vilipenditur, signum nervos jam dum arrolio- quasi parvi lit momenti, felli nato- nc melle pallos, in tali autem casuque , ut decebat, auxilio ipsi non supra tumorem pari modo mol: cn- succurritur , malum autem iuva- da est incilio , ibique impone alescit, & iusanata itu evadit. dum est unguentum Mundicati- In tali itaque ca ii vigilanti cura vum, ut

attendendam cst, ut ii nulla con- 6. Visellum ovi ad duritiem ceIli n. lusio vio enta a Vertu, manu S, cu- Deinde in sartagine meo. Ut. 3. j. bitos , pedes aut genua per ictum, Liquefac leniter, ct m. vitellum bene-lapium, jactuna, allisio, m c con- sicio pistilli cum melle diligenter, aeneo tingeret, locusque ita intra pau- abeant in medicamentum .idiceumscucos dies intumesceret, ac ingen- brunum, quo utere ; quod si idem tes, sensimque magis augescentes acrius reddendum suerit, admisse dolores concitaret, abique ut is diligenter mercurii praecipitali 0. j. vel sanguinis subcutanei concreti, aut 3 3. vel impone oleum senici, cu- laesionis articuli , alicujusv E ira, jus praeparationem docuimus T.-cturae notis, tunc proculd ibio ini- mr i. De Tum ribuι cap. 3. D: si ala, tium congestioais sino viae ad st, unguento alicui vulneratio mi- quae quidem non concres it , ut sium, & tur undis exceptum, consanguis, cui solium modo ut lacti timiando ali rutrius compositio-jus concretionis competi ; san- ne in quotidie semel , donec ner-guis n. velut lac rubicundum dici vorum co. ruptio , & inflammatio potest , lac vero sanguis albus , ce: sciat , tum ve: o fanatio perfici& utrique caseositas inest , quae ni- potest alio quodam balsamo vul-mia adventante aciditate ad fun- nerario.

dum praecipitatur : sino via vero Quo a si haec corruptio non inhi-

neque concres it, nec in pus tran- beatur , tunc dolor lensim magis , sit, ac corruptivam qualitatem ha- na agitque increscit, & tumor ulte-bet, qua nervos corrumpit indu- rius versus corpus progreditur, ac

hie, nisi confestim illud a vetta, magna conuvies purulonia colui ab tur , quod fit, si sub tumore ine- tur, & apertione facti , an tena diante scalpello fiat profunda in- ci , & trombola lub stant i a cffuit

ciso ad cavitatem us lue , conge- cum intermisi s non unquam rastaque sit novia emittatur, ac pro- mentis, quae de corrupta nervo-be exprimatur , quo facto unguen- rum, S ligamentorum si stantiatum mundificativum imponatur, proveniat, iussammatio vero secundum

56쪽

CAp. XX. De Vulnerum Dolore ,&c. 47

cundum nervos in dies ulterius versus corpus serpit , unum que post alterum incendio deliruit in corporis usque truncum, quem &febris acuta invadit, in dicto vero membro gangraena incipit , nec ipsa membri resurrectione averti poteti; licet enim pars gangraenata abscindatur , gangraena tamen jam dum secundum nervos se corpori communicavit , ac mortem inseri, non enim ut alia gangraena communis mature oculis con pici

poteli, sed tum demum quando desperata lunt omnia, nec quicquam abscissio , vel ullum aliud rei dium juvare potest.

C A p. X X.

De Vistierum Dolore, orso

micatione.

Vulneris individuus comes cst

dolor, sicut umbra corpo i S , mnium itaque vulnus est sine dolore cum secundum Galeni lilio, aco tinui solutione pendeat: noli raro tamen ille tolerabilis eii, verum quandoque ita vehemen, , Nati Ox Percipitur , ut totam curationem prim diti ad se trahat. Non loquimur hic de do ore , qui lentitur, dam vulnus in iligitur, nam si absque vitae uo irae advertentia in ligatur, non pei cipitur, dc dum recens est, vix a det; verum de illo, qui facta solution , vulneratos torquet , de plerumque aliquot elapsis, horis inccnditur.

Causa.

Dolor , qui percipitur , dum

vulnus actu iuui; itur , provenit ab agitatione , commotione , distensione , contractione , dilaceratio ne , ta concussione fioi illarum ner-vearum , quo enim librillae vchumentius disci ad uia tur , c O majO rem Vita de extremo aliquo insolito percipit dolorem. verum dolor ille , qui iacta continui solutione sauciatos invadit , dc plerumque aliquo elapso tempore crescit, piovcnit a novo impetu luccorum circulantium , qui bii, tran

situ, ab obstructione denegatur λhinc elabentibus , qua data porta, succi ruunt, flexilibus sui, particulis emissis , reliquae acriores factae nervos , ac sum I illas contra hendo, corrugando, & crispando dolorem causant. Idem reb extra neae in ipso vulnere cxistentes efficulni, ut festu cff, vitiolum frustula, vel iusti umentorum baciorum, vel languinis grumi acres, ac acidi fibri: las , aliaque vascula minima pungentia , quae intensum producunt cloiorem. atum piovenit ab inconventcntium medicaminum applicatiotae, tui via darum nimi, longarum , vel croi laxum in vulnus nitrusion , ut ebria igatura , vel illo psu reri in in vulnus non perti uelicium , vci eorum , quae 1 propria natura pro ccipi une e pulsouo , ut sunt ir cit os, particulae , pus, vel sorde, , Vci spontanca corruptione ioci. ntc. bi- militer ab aegri errore. in diaeta ,

dum ille Pravo utitur x ictu , ut

57쪽

De Vulneribus. 4

brassica, piscibus salsis, carne suilla , aut similibus. Sic etiam dolor oritur a fluidis cum vulnere extra vastatis, S stagnantibus , unde is prus accidit, ut quando aer frigidior vulneri immittitur, tunc clo lor in ipso observetur vehemenS , quod etiam vetere S notii unt, cum

dicere solebant , quod aec frigidus vulneri admissus solocem producat , rationem vero non addi

dele. Ratio autem haec est, quod ab aere frigido particulae invulnere volatiles, & mobiles in crassantur, & fixantur , imo hae particulae volatiles ab aere alias peregrinas nanciscuntur particulas, quae ordinem turbant, hinc ctiam missura perturbatur , & aliam inducunt indolem, & tum ad fermentationum tendunt , & deinde lactis instar acescunt, quae spicula acida tubulos, & fibrillas con utiunt, α dolorem producunt. Prognesis. Dolores vehementes in vulneribus multum negotii chirurgis face sunt : sed plus vulneratis, cum perniciosi sint , & gravium malorum causae esse soleant; nam vigilias inducunt , sanguinis , di humorum accursum ad vulnus trahunt , unde deinde majores corruptiones , inflammationes , febres , suppurationes , cruciatus, interdum quoque gangraenae excitantur , & priora symptomata plurimum augentur. Magnosccre quo que a do oribus vire S pro item unxur, nec ullum, ii dein valde saevient bus, vulnus sanari potest, ii,

si ipsi prius sedentiss. .

Curaries Doloris causa protinus disquis renda est, di tollenda , unde si indebita ligatio sit in causa, solvatur, vel acria medicamenta rem O-Veamur , vel pravus victu, mutetur, vel quomodo umque pecce tur, vel detur ansa dolori , corri-

g tur , quod multis modis heri pol ii , icilicet per excandescet tiam, diutinam moram in aura frigida , vel radiis solis admodum

ferventibus , motum corpo is va lidum , luxuri in Veneream, nimis tardam deligati ortam, mi Pro porta onatas vulnerum tu iam daS, violentas linteorum , floccorumve iatruliones , vel vulneris con

trictionem ; quicquid sit, aliquid

male actum cite, color declarat, vel aegri, vel chirurgi culpa: praestat entu rrorcin confiteri, quam pertinaciter in eo perseverare. Commendant in vulnerum dolore chirurgi vulgares linimenta ex ouit sciliceι roscio, chare nebro, amygdalarum dulcium , lumbe corum,

ro a calore oriatur: . Fol. is sciami recentia , Nec non solani.

A se ea simul sub cineribui ignitis, tum

contunde in pulticulam , quam cum oleo violaceo attempera in linimentum molli culum. Verum juxta nostram curationem & medicamenta necessoria sunt, quae dolorem demulcent, vel auferunt, quae resolvunt, vel blande nervorum , vel labrallarum contractu

58쪽

tracturam emolliunt, talia sunt, quae salis volatilis copiam in se

continent, ut liritus vini eampho- ratus, aqua Regina, Meum baccarum junψιri, Iaterinum, terebinthina, vel

illud caude instillandum; calida suadendo ea vulneri , sunt enim

nervis amica.

CAP. XXI. enim nervi S amica, eo umque do- De Vulnerum Inflammatione , o

Em sipelate: SEpissime vulneribus accidit mis

dammatio , quae non tantum vulnerum curationem ad se tralait, Se eandem retardat, sed vulneratus in magnum Vitae discrimen coniicitur ob alia simplomata,

lorem sedativa sunt, tum etiam lintheolum in eodem oleo lua mectatum vulneri imponatur, ac demum emplastra siclico contegatur.

Maximopere conducunt cataylasimata anstona ex mica panis, sor. chamomili. rheriac. croco cum ladle , erviteli. ovi parata. Item oleum Papaveris. Sin autem dolores permagni quae superveniunt

urucient, ad laudarum opia um coa-

fugiendum e Ii , dummodo nulla. riis a verans adsit. Si dolor, ner- iam aliquem insiguiter lx una ense indicio eli , ta tunc instituenda eli curatio de vulneribus ner.

vortam.

. Sol t quandoque vulneribus titillario , se ii quasi vermiculatio, seu formicatio si urve lire , in qua invitanere primo ardor, & dolor persentitur, deinde quasi serptio sequitur , ac si formicarum multitudo in eo repet, cum puncti obibus,& dolorculis, uti his colat: ngit, signa. In vulnerum instammatione etiam sunt tumor, calor , rubor cum pullatione, & dolore. Causae, Vulnerum inctaminatio secundum vulgares provenit praecipi: Ea partium nervosarum laetione, cum ob dolorem ammis tangainis , dc

humorum ad locum vulneratu a concitetur, attractione autem sa-

quis os interdum in somno seden- cta, copiosus fluxus locum aggra-.tario spes obstupescit, ac postmo- vat, de majus spatium requirit, undum etiam saepe .contingit in i nimina , de pedum perfrigetatione, tempore h berno , columque I cca fatio ad. Hoc autem nil aliud cii, quam affluxus ti re luxus sau pyinis , in Vulnere vero aste j, quaedam nervo tum si igi d , curanda oleis dos illatis, ut sunt: oleum philip phorum , laurinum si titium ,

lavrnuuiae , rubrum terebinthinae, in-

de partes extensibiles cedunt, dcasti uelite ira sanguinein. , & humores recipiunt, majori tamen cum dolore ob validam extensionem , magnus itaque ejus rodimottis,ac attracti sanguinis , & humorum copia se mutuo conlii et ante S, accessionem concipiunt, bc uasta: una tionerri accersunt, praesertim u simiai alicujus nervi laetio adsiit, vel ac G tae

59쪽

ueo De Vulnetibus

tae scacti ors particulae pungen- licet, malum vul ur esse, i xe quam do, dolor ilicae sint , vel alicujus Iaria uti caput lae uni sit. Vel iam accidit in staminatio, quando in parte ali cta talis iit obstructi , , ut parti illae sanguim S ,

di reliquorum si c. oi una toti m. iteria su tillissimae innatent , de talem nanciscuntur ii itum , qualem documque antis adversum es, tir/era nos Zois. Curatio.

Si inflammationis suspicio in

vulnere adsit, G sanguis non satis fluxerit, vel sit in via fluxionis, huic occurrunt vulgares , vcnam iahabent particulae succi nutrititii in loco opposito quanto crus secan- statio recens dissecto , hinc ob ob- tes , ta pro aegri viribu, i inguine instruct . one in faciam vulnus fit sic- fundunt , au minu ndam vastam- ct in , quia vasa sunt obstructa , S mationem , de offluxum di vcit ei sic do negatur parti succorum iactu- dum. lino si inflammatio jam ad-Xus oc reli uxus. st, ct vires serant , & ne ce istas Postulet, etiam venae sectioncm in- Prognosis. Si maznis vulneribus, ct parvis tu

mores non aprareant, ingens malum tu

Deince malum I unicum in mort rio contundunt, oriri vino adstringente coquunt, cataplasma concinnant, Scpuiti inflammatae apponulat , accpichc niatibus refrigerantibus u- ituatur. Ad hanc vulnerum instam- Iira experientia falsum deprehcn- mationem vulgares frigicia , & ie-dimus , melius enim est nullum adolle in morem . denotat cnim partes fiuidiores posse circulare,nψc tot d cissos eii e canale . Magno tamen.vulneri in n. minatio- non supervenire mirum non eii ,

pcllcntia applicant , sed perpe-lam, nam tubulorum obstructioncm, A per consequ ns in stan mat onem adaugent, de humores

in pistant. Si caior febrilis nimis

aliuet, dorsi spinam eleo rosaceo , quae piae terea terrore non d bee , ct pauco aceto admisto inunt uni. modo diu non duret. Parvo vero Nostra vulnerum inflammatio-vulae ii in lammationem acciuere, nis curativa indicatio est, ut san- eamque diu durare , pcriculo um, guini, , aliorumque succorum o .utpote quae concIusionem, ta de i- structione, tollantur , und Eea coimria excitare potest. 1dem Celsus Vuniunt medicamenta , quae de ob- Iib. s. cap 17. ara Quinto jam die, quan- sv unr,re erant,& sta nantes paria in liminatio futura e , se essendit, ii uia, fluidiores, Ze ad circulatio-Quo die rursui de eclo viii iere, co Dum aptaS reddunt; pro qua re ii raodus f s colo ruis lividui, aut pal- rne varia sudorisera exhibemus didas, aut uarius, aut niger est, scire in primis.lorma celi, oculos OAerora.

Abium

60쪽

nium diaphoreticum, sulphur aura- noscere, & avertere , ac primo dirum diaphoreticum, anodynum mina- ligentissime inquirendam est , quae vale beet sta uicum minerati , di cora febris , quae vulneri lupervenit sit dium, far volatur cornu cervi, far- natura, oc quae causa. Febres iui aut benedicti, potiones mulntraria crc. vulneribus varii generis deprehen- Externe commendamus supra par- duntur, vel ephemera, sive d arsa, tem inflammatam spiritum vini cam- vel putrida continua , , et inte imit horatum aquam Regina Hungaria , α ten S tertiana, vel duplicata, ad co- alia , quae capite de inflammatio. que singulis diebus reccurrens. ne ad nauseam jam dicta sunt, sisna. Exulcnt in vulnerum instam ma- oionibus vulgaria externa pinguia, Fcbris ephemera statim cum c oleo a , quae specioso nomine. vulnere invadit, calorem habet lactensiva vocantur, quibus tan- mitem avsque corporis gravitate, tum poros cutis infarciunt, & sae- somno , vel ascitatione praeceden- re inflammationi vulnerum januam te , neque horrore, ut in aliis seo

laxant. Proscribi imus etiam omnia repellentia , adstringentia , &restigerantia , quae obstructiones angent , succos crassiores detin 'ut , cui subtilior laus evanescentibus, acriores facti fibras distin-dunt, vel rumpunt, unde aucta obstructione, maj ir supervenit tu-bribus , comitante ; urina substantia , colore , vel sedimine nihil, aut perparum a salubri recedit, L d pulsus intend: tur, elique frequentior, α aequalis. F. bris ex putas generatione, ut d innanimationis signa sunt: invadit haec febris eo tempore , quo mox, ta a a gangraenam via magis pus generari solet, imprimis cire, pedita rodditur. ca quartum diem. Calor est mul- Vulneri erysipelas quandoque tus , sed suavis, pultu, magni, ce- supervcnat . quod cognoscitur ex teres , δε frequentus. Urina pa-s nis Tovini. cap. H. De Er sipelate,

O Tomo t. cap. I De Ulcere caua ευ-s elare traditis. Qua ratione cu-

ndum sit, ex iis quae ibidem dicta hiat, manifestum et

CAν, X X II. De Vulneratorum febre. IN: ratia symptomata , quae vul-

aetato, aggrediuntur, notissimae' sent febres , ea pror: er multum conducit barum difforentia, cog-terur, partisque dolor, ει grais asadsit . materiam vitiosam qu .dc

carum a naturali recedit statu , nullumque parvum symptoma coa-jungitur. Febres e putredi0e cognoscitntur ex quantitate , & qualitate humorum vulneri S ; magna irainq; es amet copia e Muit'. caque putri

dum quid potius, quam pus bo

num refert colori, varii, mali

iodoris , & iaetida. Et licet magna puris , vel saniel copia non otis fluat : tamen si mutetia , quae eLstuit , sit prava , color piati, tinu-

SEARCH

MENU NAVIGATION