장음표시 사용
21쪽
A que dommage et e di est ovis est pas applicabie p
. is protiosis II H Cet ditis poli obie te dommage non encore sali, parceque les dommages doja prouusis sontusi parsis en vertii des aut res actions Melles queri 'aclion de lacloi Aquilia et aut res It ne statuerien relative ment a dommage salici parce que ouestes Ommages cauSὐ par de animaux on 'est te Du u' aban donneres 'animal potar a reparation dii dommageri et qu' plus sorte aison , on nepe ut pas ire passi bie 'une plus grande eine, par appor audommage causo par, ne hos inanim he; surto ut paresa aison quel 'animal qui a caussi uti dommage existe enc Ore , et que la mais ora doni a bute a fati quelque torti 'existe plus n. Cet odit De concorne don po in te Ommage prouu avantqu'On ait pia reco uri au prsiteur.
C 'estio ui quoi Africanus dit D Lorsque e volas demanda is a)
III. I est ependant eu cas dans tesquel le proprisitaire dela maiso tombsim, doli sipondre id ommage qui en est resulte et
i Extra iudidia trement. a Le prsiteu ordonne e connaissane de cause, et fur son tribunal que la stipulation du dommage preζv interviendra. 3 Car comme dans e cas te resterais en possessio itu terrain et des ruines, de m/me e dois tre mainten dans te premi e cas en Osseosio de te ρ me terrain et des ruin esu et si te proprie aire de la maiso tombsie
22쪽
6 LIB. XXXIX. PANDECTARU Μ IT. II.
sua tollere' alter est, s vicinus juste sui impeditus quominus priusquam damnum daretur, praetorem adiret. Itrumque casum ita complectilia Ulpianus, Iuliani sententiam reserens Unde quaeritur, si antequam caveretur , aedes decide r iiit, neque dominus rudera velit egerere , eaque derelinquat an sit aliqua adversus eum actio ' Et Julianus consultus , si priusquam damni insecti stipulatio interponeretur, aedes vitiosae cor-suissent, quid sacere deberet is in cujus pedes rudera decidissent, ut damnum sarciretur Respondit, si dominus aedium qui rue runt vellet tollere, non aliter permittendum, quam ut O .mnia, id est, et quae inutilia essent, auferret nec solum de suturo, sed
et de praeterito damno cavere eum debere. Quod si dominus aedium lube deciderunt , nihil facit' interdicium reddendum ei in cujus pedes rudera decidissent' per quod vicinus compelletur, aut tollere, aut totas i aedes pro derelicto habere n. l. 7. g. m. Ulp. lib. 53 ad . dict. Quod sorte tunc octo dicetur, quum non ipsius negligentia, sed propter aliquod impedimenturii sibi non prospexit n. l. 8.Gaius , ad ed Proetoris Urbani, sit de Hesmno infecto. x Hoc amplius Iulianus, posse dici, compellendum eum, ut
etiam de prseterito damno caveret I). Quod enim re integra custoditur, hoc non inique etiam post ruinam e litarn praestabitur in togra autem re unusquis in cogitur aut de damno insecto ca-Vore, aut pedibus carere, quas non deseri di v. u Denique inquit , si quis propter angustias temporis , aut quia reipublicae causa aberal, non potuerit damni insecti stipulari; non inique Praetorem curaturum, ut dominus vitiosarum aedium Ut damnum spretat, aut aedibus careat. Sententiam Iuliani utilitas comprobatis. l. 9. Ut p. lib. 53. ad edici. IV. Quod autem dicimus, dominum aedium quae colla aedamnum vicino dederunt , non posse sua rudera tollere , nisi a veat vicino iam de praeterito quam de suturo damnori idem obtinet quum a caeteris rebus inanimis damnum datum est.
Idque contra Trebati et Alfeni sontentiam obtinuisse docet nos Ulpianus Ita ille De his autem quae vi fluminis importata sunt, an interdictum dari possit, ii peritura rebatius reseri, quum Tiberis abundasset, et res multas multorum in aliena dedi ficia detulisset, interdictum a praetore datum, nc is fieret O
v Nisi mali totas aedes derelinquere.
23쪽
te premier est elui si ii velit en leve te dέcombres cie se condest elui oti te volsi Ibs a tocius tement omphch de 'ad res serati protev avan la chul de la maison. Ulpien assem hie ces de iaceas en apportant 'opinion de Julieri :M 'estio ut quoi dit-il ora demati de si Mans te cas Oh a maison. est tonabhe vant qu'il edi sit donnsi caution dia doni mage , et ut proprio latre et aban donne es obris liet a quelque ac ii Oti contre tui. Julien , consuli stir ceti question de Savo ircomment devait procede celui surra maison diique ces dbbris silaient tombhs ou Lire φ parer te dona mage , a spondia que sile proprisita ire de a maison tombhe vota ait en enleve les h bris o ne devat te lui permetire u . condition de les enleve totas et de doniae caution dii domui age passo et sutur; mais que 'ilne volatait pascies en lever, i saltat accorde uia interdit cures, satre orcer, ou tui satre abandonne to uteria maison I M. v Et sigilliprement, 'est coequeri' on deura observe si ce 'est pas par neglige nce que te volsin lossiis' pas demandescaution au paravant , et 'it en a sitsi justement emphch D. M Julien dii Dcore qu'o peu dire u 'ille ut hire orcsi a donne caution dura omnia ge passsi a ; parce que e qui est observe, la bos silant entihre, peut juslementu'hire en cor aprh la hute de la maison; et queri cho se tant enlthre, chacui est oblig dedoniae caution dura ommage que la ctute de a maison pe ut Occasione o deri'aban donne a voi Sin D. o Erasin dit-il , si quelqu' uti est emphch de demander celle caution par la dissiculi des circonflances , o par ne absen cepou te service de la sipublique, te rhieur ourra avec justice ordonne la o paratio dii dommage que tui aura ait pro uve laebule 'une maison volsine , ou condam ne te propriseia ire . t 'aban donner Cette sici si oti de Julien est mi neminent utile et judicio u Se D.
IV. Mais e que nous di sons, que te propri silaire 'une maisondunt la hut a caussi dii doni mage a son volsin , ne Peut 3 eneia leve les sibris an donne caution dia dommage passsi et sutur,s 'applique galement a dommage caussi par de choses inanim sies. Ulpien nous apprend que ceti opinion a prsivali contre celle de rebatius et d'Alphenus iam a demandes, dit-it, 'il Davait lie a ui interditio uestes terres irans porthes par te de borde mentd'une euves Trebatius rappori que e threis' sitant sibord si, et 3yant transporto te esset de plusleur personnes dans des Pison Seirangsires, te prsiteu donna uti interdit qui permetiat aua pro'
24쪽
minis quominus sua tollerent, auferrent si modo damn P In secii 1 repromitterent . . l. 9. g. I. si Alfenus quoque scribit, si ex undo tuo crusta et lapsa sit in meum undum , eamque petas, dati dum in te judicium de da innotam 3 sacto Idque Labeo probatu nam arbitrio judicis apud
quem re prolapsae petentur , damnum, quod ante sensi , non contineri nec aliter dandam actionem , naui ut Omnia tollan tur, quae Sunt prol3psa n. d. l. . . . obiter nola re Ita demum autem erusiam indicari posse idem Alfenus ait, si non coaluerit, nec unitatem cum terra mea secerit :nec arbor potest vindicari a te, quio translata in agrum meum, cum
terra mea coaluit Sed nec ego potero tecum agere jus tibi s)non esse ita crustam habere, si iam cum terra mea coaluit; quia mea facta est . . . . . ita demum.
Hucusque Ulpianus Trebatii et Alfeni sententiam retulit umeralius autem scribit, si ratis in agrum meum vi fluminis delata sit, non aliter tibi potestalem tollendi faciendam, quam si de praeter ito quoque damno mihi cavisses n. d. l. 9. g. 3. Illo sunt verba erati Ratis vi fluminis in agrum meum delatae, non aliter potestatem tibi faciendam, quam si de praeter ito quoque damno mihi cavisse n. l. 8. p. 47 6 de incend ruiu.
Et haec erati sententia ab Ulpiano caeterisque posterioribuS iurisconsul Lia comprobata est. g. II. Ex quo tem ore habeatur ratio damni
V Quum regulariter et extra duos casus supradictos nonnisi futurum damnia in ad hoc edictum pertineat, re illud quaeritur ex quo tempore damni ratio habeatur utrum ex quo in possessionem Ventum est, an vero ex quo praetor decrevit ut eatur in posses
si De damno autem facto teneri eos non putabat rebatius. a Crusta hic dicitur, pars fundi superioris in fundum inferiorem delapsis. 3 Legendum infecto, ut patet ex his quae sequuntur. Ita stricto iure. Ex aequitate autem utilis datur vindicatio domino arboris ut constat ex I. 5. S. 3. V. G. . de rei indie quam vide infra , lib. I. it. I. de adquir rem Hom. Alii aliter has leges conciliant : voluntque hanc utilem actionem dari, quum tacto hominis arbor quae coaluit translata est, non autem dari in hac specie, quia itra sactum hominis trans
5 Haec vulgata lectio tibi, recitor quam Florentina mihi.
25쪽
phenus re mais eratius it que si uti train de bo is a loci ratis- porte sur On cham p parria violenc dia fletive oti De Oit ous donne la sacuit deri 'en enleve , qu 'auiant que Ous me donia Pregcaulion dii dommage qu'il in aura cause, comme de elui qui enrsis ultera u.
Cette opinion de Neralius a sitsi adoptέ par Ulpie et les a uires iurisconsultes depuis tui. g. II. γuis uel tem on doli compte dii dommage
V. Comme en gregral, et hors les eu cas ci-dessus t 'bdit ne concerne que te domui age sutur, in demande depuis uel leuison e doli comple, et si 'est depuis que e prsite ur a D Oysi et Possession, o si 'est depuis ii 'il a donn la ouis sance de la
1 Mais Trebatius ire pensa itia qu'il sussent tenus a domui age ait. a Par russa on entendrici une partieta terrain superieur, Ombde Sur
4 La Vulgate porte insi, tibi; l'έ uition de Floretice donne mala Pro
26쪽
im LIB. XXXIX. PANDECTA RUΜ 1T. II. sionem Labeo, ex quo decretum est Sabinus, ex quo ventum est in possessionem. Ego pulo , causa cognita modo hanc, modo illaria sententiar probandam Plerumque enim subvenitur etiam ei qui missus in possessionem, aliqua ex causa aut non venit aut
tardius venit in possessionem . l. 15. g. 32. Ulp. lib. 53 ad ed. Quocirca etiam si eleganter quaeritur, si, dum praetor de danda stipulatione deliberat,ssimnum conligerit, an sarciri possiti Ermissio quidem 1 cessabit: praetor lamen decernere debet quid quid damni contigerii, ut de eo quoque caveatur aut I), Si putat, quod utiliter actionem daturus sit, decernat . d. l. 15. g. 28. g. III. Quin damni futuri Pecies hoc edicto contineatur 'VI. u Sive aedium vilio, sive operis quod vel in pedibus, velua loco urbano aut rustico, privato publicove fiat, damni aliquid
futurum sit curat praetor ut limenti damnum caveatur . . I9.
g. 1 Gaius, ad ed Proetor Urb tit de damn infecto. Igitur u sive quis munia viam, sive quid aliud in via publica saciat debebit cautio locum habere, ne per hoc darnia privati contingantur . l. 5. g. 8. Ulp. lib. 53 ad ed. Eltim vero u qui vias publicas muniunt, sine damno vicinorum id sacere debent . l. 1. Ρaul. lib. 78 ad ed. V I. Igitur ad hoc edictum pertinet, tam vitium loci et aedium ,
quam vilium Operi S. Ita enim Vlpianus Sed ut ne quid aed iam , loci operisve vitio damnum factum sit, stipulatio interponitur de eo Sine satisdatione quae non solum ad totas aedes , sed etiam ad partem aedium pertinet . . c. g. I. Ulp. lib. 81 ad ei observandum lamen, ' non omne aedium aut loci vilium
praestari, illud V. G. quod ex ipsa loci natura proficiscitur, sed illud demum quod accidentale est, quale est V. G. vilium nimiae vetustalis in aedibus, aut aliud quid simile. Hinc re vitii- aedium et loci esse Labeo ait: quod accidens extrinsecus 3 infirmiores eas facit. Denique nemo dixit, palus tris loci vel arenos nomine quasi vitiosi committi stipulationem
si Fit enim missio ex causa damni insecti in sedes ex quibus damnum timetur. Atqui nullum jam timetur, quum iam contigeri : ergo cessat is si infra art. 8. 2 Aut si italutat, si ita aestimet praetor, dabit actionem in factum, ad
3 Accidens extrinsecus hic dicitur vitium, quod ipsis aedibus aut loco
27쪽
cho se Suivant Labeon , 'est depuis a deria thre poque et sui-vant Sabi in is , 'est depuis a premi sire. ou moi, e pense que 'est tanto depuis 'une et tanto depulsci 'aul re car ordina irementis ii subvient . elui qui a sit enuoysi eri possession , tequel certaine circonflance a Daphch de se satre metire en ouis sance, ou ' sorch44' Lire mel ire tropriard . A cetragarii, in demati de ussi si dans te cas oti te domina gearrive pendant que te prsi leur sitit,hre surri a stipulation, e dom- mage petitit reus parsi I 'enuo en possession do id a sirit cesserd 'avo i lieu 1h; mais e prsite ur 'en Oit a moltis ordon nerqu'on s urnisse cautio de to ut Ommage qui Ourrat arri vero
ou 'i te juge a propos et , donne actio D. g. III. Quelle spee de dommage titur est content dans
VI prsiteli polii volt Dia arantie de elui qui cra in undum mage qu'il petit pro uver, soli parrae vice 'Dne ancientiem di SON , Ou par celui 'un nouvel uvrage ii 'on ait dans cellem Bi SOD, Ou 'tine Doli velle construction dans uii iei public uprivo, de ille ou de campagne . C est potarquoi u sol que uel qu 'un sipare des hemin public o uariasse uel quali tre hos , i doli doniae caution desdommages qui potirratent en sis ulterio uestes partieulier D. En esset, u ceux qui siparent les hemin public dolvent le ire de manthre que person nem' en pro uve aueun Ommage M.
VII. et dit compreni don iant les vices u lieu et de la
admet ne stipulation satis cautio , et celle stipulation est relati e , non Setilement ara cas o tota te a maison , ais enc Ore 1
celui ou chaque partie 'icelle serat vicisti se .lli vi cependant observe '. ii 'o De Oit pas aranti deto ut vice dii lienisu de la maison mais seu lement, Par Xemple,
de celui qui tui est acciden let, comme celui qui sis ulte decla tropgrande vetust si de la maiso ou aut re vice semblabie. 'estio ui quoi, re vivant Labeon He vice de a maison et duli eu 'enien d 'un vi re qui, arrivant par ne cause trangsire u
a Si te prsite a te iugo . propos , i donnerari' actio eri fait pou la ἔ- paratio dia dona mage . ,)h Da appellerici aecident extrinseque, elui donida cause est Dia vέrife
28쪽
quia naturale vilium est, et ideo nec ea stipulatione interponitur, Deque interposita committetur . d. l. 24. g. a. v. vitium indium
Ulp. lib. 81 cti EtLI'. o cujusvis loci vitium ad hoc edictum pertinet. Enim
vero quum in publico loco aliquid fit u notandum quod non etiam de loci vitio, sed de operis tantum caveatur quamvis, si in pri valo sat et de loci et de operis vitio caveatur. Sed quum locus publicus sit, non est necesse ibidem opus acienti, de altero vitio
quam operis satisdare damni insecti . l. 15. g. 3. Ulpian lib. 53. ad ed. Hinc idem Ulpianus ait : u luminum publicorum communis
est usus, sicuti viarurn publicarum et littorum. In his igitur publice licet cuilibet aedificare et destruere dum tamen hoc sine in- Commodo cujusquam fiat. Propter quod operis duntaxat nomine cum salis datione cavetur de vitio loci nihil caveturJ, hoc est operis quod quis lacit. Caeterum, si ex loci vitio damnum timeatur, minime dicendum est damni insecti stipulationen interponi oportere. Quis enim dubitat, neminem esse a quo stipuletur quum ne
mine nihil i) faciente, locus ipse publicum damnum inserat
sui natura a SV. d. l. 24. PV. VIII. Item circa damnum quod ex operis viti contingeret, nota; I'. re sed quod dictum est, operis vitio, sic accipiendum est, etiam si proponas non tantum tempore quo opus fit, sed etiam si Postea contingat. Quid enim si ideo quia male aedificatum erat, corruit a d. l. 4. Pr. m. n. 2'. Non ad quodvis opus pertinet edictum. Nam si si publi-eus locus publice resciatur, rectissime Labeo scribit, eoque jure utimur, de damno insecto non esse cavendum, si quid vitio loci aut operis sat Certe legem dandam operis talem, ne quid noceat
vicinis, damnive detur . l. 5. g. o. Ulp. lib. 53 ad ed. Ad ea igitur opera stipulatio pertinet, quaecumque privatim fiant.
Quid ergo si publice et opus fiat de vitio ejus quid faciemus Et
Plane vel princeps adeundus est vel, si in provincia fiat, praeses ProVinciae M. t . d. l. o. r. v. ad ea igitur.
inest quidem , sed accidentaliter, non ex ipsa aedium aut loci natura. Longe diVerso sensu accipitur haec vox extrinsecus in I. 3. in is , n. 9. Pro causa extrinseca quae non ab ullo aedium locive vitio proficiscatur.
1 Haec negatio abundat. a Si in publico quidem ioco, sed privatim opus fiat; locus est caution .secus , si publice fiat.
29쪽
xice de la cho se, si e terrain lait marsica gela Ou abloneux parce que 'est uia vice de nature, et que par conssiquent ori nedo it pas ad metire u ne stipulation contraire, ni la Supposer encou-rue si elle a sitsi admise n. 2'. Cet dit ne comprendisas te vice de to ule sphce de leuae esset, lors tu' i se ait quelque chos dans uia lieu public u ilsa ut observe qu'o De Oitias garanti des vices durateu, mais seu temetit de ceu dera' Ouvrage , quoiqu'on Oive garanti des vices de 'olivrage et dii lieu, sici ou vi age se ait dans uiarii euprivsi. Quand on alit dans uncii ei public , elui qui baliti' be-so in de doniae caution Our te dommage revuriu'. raison des vices est 'Ouvrage D. C 'est ourquoi Ulpie dit: L'us age des euves public stant commuta, in si que celui de leur rivages et des hemin publics, chacunis done te roit ' bati et demoli , ourvumu'it 'enrsis ulte aucta tortio ur person ne raison pota laquelle on ne do ita et gari donne caution que de vices deci 'Ouvrage , et o nedo it aucta ne garantie pota ceux duriteus 'est Ourquoi, si quel- qu 'un cra in uia dommage a rais On des vices dii lieti, o ne eulpas dire u it puisse te stipulerri carrio ut te monile ait u 'it, y person ne contre qui et te stipulation elatratre ei courum, uisque si person ne 'ed rion sati I le doni mage caussi par te vice durateu ut sil public n. VIII. l aut ussi noler, I 'hgard dii dommage caussi a le
20. Queri' sidit ne comprendis a tota te sphce 'OuVrage Car, si te public ait si parer uti liei public Labeon a ais oti de direqu'il ' aura pascite uis demander caution dura ommage prsivi Araiso des vices durate ou deri' ouvrage, et que lacio do it si sendre qu'un paret Ouvrage ne uis Di ne porte dommage
u a stipulation concerne doti tota les uvrages privsis maisque laut-i dire sici 'olivrage se ait dans uia te public say, et est vicieti cycli saudra an dolite 'adi esse a prince si 'est a Rome, et u prsis ident de a province, si 'est en province D.
a Si 'est uti particulier qui litit sm n te publie, it 1 aesie Pla
30쪽
3'. sed nec ad privata opera, quum necessario si uni pertinet edictu iri nisi vitiose fiant. Hinc Ulpianus . In parietis communis demolitione, ea quaeri oportet satis aptus suerit oneribus serendis au non fuerit aptus D. l. 35. idem, lib. 4 I. ad bin. Nam si non sui idoneus, utique demolire eum oportuit rast debet, si quid damni ex hac causa attigit, is qui demoliter est, e nerici nisi sumptuose 1 aut parum bonus novus paries Sit a res
Quod si fuerit idoneus paries qui demolitus est, in actionem damni insecti venit id, quanti interfuit actoris, eum iri elem
stare Merito : nam si non debuit demoliri, restituere eum debet proprio sumptu. Sed et si qui reditus ob demolitionem amissus est, consequenter restitui eum Sabinus voluit. Si sortes habi; atores mi graverunt, aut non tam commode habitare possunt, imputari id
aedificatori potes n. lib. 37. ibid.
obiter nota circa parietem re sed ita idoneum esse plerique dixerunt, ut utraque aedium onera quae modo jure impimantur)Communis paries sustinere possit n. l. 36. aut lib. Io. d. b. 4'. Quod si ad hanc stipulationem non pertinet damnum ex opere necessario, nisi hoc opus vitiose fieret; multo minus per tinebit damnum contingens ex eo opere quod promissor nec ipse secerit, nec sieri passus it. Hinc Ulpianus Quanquam autem stipulati committitur quum vitio operis damnum actum sit tamen, si opus iactum est ab eo quem promisso prohibere non potuit, stipulatio non committitur. Plane si prohibere potuit, committetur. Sed si quis pro missoris Domine secerit, vel ejus pro quo promissum est, aritalius qui prohiberi potuerit: stipulati ista committetur . l. c.
IX. Maxime autem ad hanc stipulationem non pertinet damnum quod ex fortuito casu, non ex ullo loci aut operis vitio contingit. Quaesitum est enim re haec stipulatio utrum id solum damnum contineat quod injuria sit, an vero omne damnum quod extrinsecus contingat Et Labeo quidem scribit, de damno dato non posse agi, si quid sorte terrae motu aut vi fluminis aliove quo casu sortuito acciderit n. d. l. s. g. 3.
4 Alias sumptuosus; 'ianilias grand enfretientiae 'Etaud aratre. a Non igitur tenebor eo nomine quod demolitus fuero, quum hoc fieri
Deeesse esset sed tenebor eo nomine quod novum restituerim parietem vitiosum.