장음표시 사용
251쪽
ragnanimo Domino vestro morem gerere,
ecederem, sed facra Catholicae Ma)estatis oris inii regis mei praeceptat mandata idae eXequi non permiruint. Illius iussu hanc egionem petij, inter alia qui a Catholica 4ajestate magnoque Imperatore mihi inomminas data sunt,illud fuit imprimis,ut deaagnanimo domino vestro Mureeetuma, lius tam celebra civitate Maiestatem suantertiorem facerem, cujus celebritas diu ad jus sacras aures pervenit, illudque o ora- os velim, ut rheo nomine domitio vestro iuncietis , metina illuc iter a quo gratoque hi mo ferat, qualidoqiuidem adventus 1 steneus domino vestro,aut illius provincia da tum aliquod aut incommodum afferre non iotest, sed plurimum utilitatis, honoris, ncrementi. Et postqvana dominum vestrum illocutus fuero, si mea consuetudine uti ho-
uerit, ilico pedem referam, satis eniti mihi stillum alioqui, ut inter nos quibus modis acratissimi mei potentissimique regis nego- ia in his partibus gubernari queant, constituamus, quae non possent per interpositas personas quam'is idoneas, quibus maxi
a fides si adhibenda, constitui. Et hoc sabito responso recessere. in hoc hospitio,
aequo Iuperius mentione habui, cogitarant prout ex indici j praeparationiblis conlicere potui) ea nocte nobis obesse, aliquod damnum instire, hoc percepto remedium adinveni. Propterea postquam cognove rant, me mutasse sententiam, secreto jussere
illos viros qui in haonti biis erant absconditi,
252쪽
pecti a meis vigilibus, excubijs discessere Postero die inde profectus perveni ad coloniam quandam, quam Amaqueruca appellant, quae subjacet provincia Chalco, qu: habet in colonia principali,4 villis per dualeticas circumcirca plus quam tria 1llia habitationum,& in hac colonia fuimus optimi hospitati in pulchra domo ipsius Domini Multi, qui ex primatibus videbantur, visum & salutatum venere, asserentes eorun Dominum eos ad me destinasse, ut me ibexpectarent, de omnibus quibus indigerem, mihi meis providere curarent Hujus provinciae dominus mihi largitus es mille pondera auri, quadraginta servos, dduos dies fuimus ibi commode&uberrim nobis omnia quibus indigebamus, suppeditaVerunt Postero die cum ad me venissent quidam principales, significarunt, quod dominus Muteezuma me expectabat, discess&ea nocte fuimus in quadam parva coloni ab inde per leucas quatuor, quae adhaere maximo lacui, ferme illius media pars ilaquas protenditur, a continente vero habet' asperrimum montem cum rupibus Hapidibus ingentibus, Wibi modis omnibus conabantur nobis obesse, aliter autem quam quaerebant, evenit : constituerant enim nos noctu incautos offendere, reum tam
diligens, Qvigilantissimus diu noctuque essem, cogitationes eorum irritas feci talea nocte vigiles ubique collocavi, tales, quod tam ab exploratoribus illis, qui aqua
253쪽
anonis vehebantur, quam ab eis,qui monte escendebant conspici, videri potvit anorum opinionem exequi potuissent mane aventi sunt ad viginti exploratores illorum nostris interfecti,adeo ut pauci ad dominos ut eos miserunt, reversi sint. Et cum nosemper ad quetecunque paratos & promptosernerent,constituerunt mutare sententiam,
knos tanquam amico, deducere Sequentille summo mane cui discedere constituis, hin, praesto fuere duodecim viri ex prima-ibus, ut postea percepi, inter quos maiori fulgebat dignitate juvenis annorum vigint1 quinque, quem omnes maxime venerabantur,&adeo quod quando lectica qua vehebatur descendit, reliqui omnes anteibant saxa & paleas qua ille progressurus erat emedio irineris auferentes. Et postquam me convenere, se Domini Muteeauma nomine venisse commemorarunt, ea de causa ut 1hi in itinere adessent: Homino suo condona- rem,quod ipse obviam eousque non Venerat, quoniam adversi valetudine detinebatur,&eiusdem celebris civitas non multum distabat postquam constitueram ad illum proscisti, ut cor colloqui possemus, Ut cognoscerem quali esset in Maiestatem Vestram animo. Nihilominus enixis precibus contendebat, ne illuc progrederer, quia ibi multum penuriae .laboris essem perpessu rus , multum comminabatur, ibi mihi de necessarijs provisum iri non posse intrare, quemadmodum animo coceperat: in multum institere praefati legati, tantum ut ul
254쪽
a 3 FERDINANDI CORTEs II aliud superesset, nisi aperte dicerent, si illuc proticisci perseverarem, obstare velle. Ego ero illis benigne respondi, mitioribus
er bis quibus fieri potuit asserens, quod isto meo adventu nil sibi incommodi evenire poterat. sed plurimum utilitatis ,- eos qui bus da quae mecum adduxeram ex Hispanijs donatos dimisi, ilico discessi magna comi tante caterva. Nam comitabantur me viri qui maximae videbantur autoritatis,ut poste. apparuit, temper progrediebamur prop ripam illius magni lacus, &a domo in qua hospitatus fueram, vi per leucam profectus, vidi in ipso lacu parvam civitatem, quae tantum a nobis aberat quantum continent duo
factus balistae, habentem usque ad bis mill habitationes in ipso lacu sitam, ad quam nullum terra patebat iter itiam multum tur Iliam quantum videre potuimus,4 progressus leucae spacio ingressus fui viam stratam manu, arte fabricatam in ipso lacu latam quantum equestris Hispana hasta extuditur, eadem ferme per leucam profecti ad civitatem quandam devenimus, qua elegantiorem hactenus non videramus, quamvis esset ambitu non amplo hac exigua in civitate erant domus ornatissimae, non tantum admirationem afferebant domus bene edificatae, quantum domorum fundamenta, quae miro artificio in aquis erant Constituta, cum
sui relatum est in lacu ipso sit sita civitas, hac in civitate, quae ascendit ad duo millia domorum, belle fuimus, laute nos ex e-pere, primates,in dominus illius civitatis
255쪽
NARR ATI SECvNDA. 23 Iimmopere expetebat, ut ea nocte ibi quie seu ena, nuncis vero domini MuteeZuma ad aonuerunt, ne illic vellem pernoctare, seder tres leucas progrederer ad civitatem no aineatlapalapa quae subjacet uni ex fram
us domini Μutee Euma. Egressus vero illiu&ivitatis, ubi pransii fueramus, cujiis nomen napraesenti rum non occurrit, est perlimi-em viam stratam manu fabricatam quae dum it per unam leucam ad continentem utque,
uec mihi civitat appropinquat obvius faetus st dominus illius cum uno alio tanagno Domino alterius civitatis, qua ab Ila abest per tres leucas, quam Canaalcari appellant, plurimi alii proceresin domini qui me ibi expectabant, mihique obtulere quater mille auri pondera, inuasdam sericas vestes, re perhumane me suscepere, habet IZtapalapa, qute est ad latus unius magni lacus aquae lalis, usqtie ad quindecim milia domorum,
ouarum maior pars est in aquis, reliquae mcontinenti Habet Dominus 1llius quindam alta palatia, non tamen adhuc perfecta, quae sunt tam magna&pulchra sicuti quaelibet quae in universis Hispanij invenari pol-sent, dico de magnis lene construitis, tam ex lapidibus quam ectignas,paVlknentis, womnibus quibus ibet generibus in palytiis construendis necessari1s, reliquis domus supellectilibus, praeterqua ligneis limamentis. figuris ditibusque allas parietibus M laribus aplud nos adhiber solitis, quibus ibi in superioribus a terra habitationibusum non solent anserius vero habentumdaria
256쪽
voluptuosa,arboribus, floribusque odoriferis referta Piscnaas prceterea sive vivacia optirne fabrefacta, habentia lapideos gradus a summo ad imum,habet amplum viridarium prope dictum palatium, cui impositum est pro 1 pectaculum vari j decoris aulis deambulationi Ous. In viridario continetur stagnum aquaedula is, in quadrangulum ductum ele
ganterq; lapidibus expolitis constructum, Sui ipsius stagni ambitu stat latum deambula
torium pavimento lateribus stratum elegan tissimo, adeo latum, quod quatuor homine iuncti facillime, commode deambulari pollent,&quaelibet ipsius pars continet uva.dringentos passus,& totum in circuitu conti ne mille, sexcentos passiis, pars vero illa de amoulatori proxima viridario est arundi iii hiis fabrefacta, post illas vero sunt arbores &variae odorifera herbae, in ipso stagno plurimi natare videntur cujuslibet generis piscesta Volucres, ut annales, fulicar, Mali:e plurimae, ut aliquando ipsum operiant stagnum. dequenti die ab ea civitate decedens mediae seu cae iter emensus viam aliam stratam me-cium lacus secantem ingressus sum, eademq; Guarum leucarum itinere ad illam celebrem civitatem Te mixtitan in ipso medio lacu
Constitutam pervenitur, illa via tantum patet, quantum geminae Hispanae equestres hastae extenduntur, qua octo uncti equestres transire commode possunt. Ab utroque dictae 1tratae in latere sunt tres civitates, quarum unam Mesical cingo appellant,quae exiDajori
parte lacet in ipso lacu,4 aliae duae, quarum
257쪽
ittera vocatur Hyciaca, alia vero Iluchilo-uihico lateri ipsius lacus haerent, multa; lomus dictarum civitatum aquis abluuntur. prima ad tria millia, secunda sex millia, ut ima quinq; millia domorum ascendere di- untur,in qu1bus optimae sunt domus, jur- es, maxime quibus ipsi domini inhabitat, D sacra aedes eorum, quas eschitas appellant ubi suas fundunt orationes,& deos suos ollocant. Ibi maxima sunt salis commertia, quod ex dicto lacu conficere consueverunt,ic superficie terrae, quam lacus inundat,
tum illud ebuluerit, redigunt in massas ad panis forma, illud tam incolis, quam alienigenis vendunt. Et per medium leucar priusiqua quis perveniat ad ipsam celebre civitatem emixtitan ubi dictam viam alia si
militer strata subintrat, quae a continet progreditur est murus munitissimus geminis turribus circumdatus intro in latitudine nagemina hominis staturae cum antemurali, pinnis per totum ambitum, qui murus ambaspr fata stratas vias apprehendit,& dicta ce-4ebris civitas emtat 1tan gemina tantum habet portas una est qua ingrediuntur,altera qua egrediuntur. Huc processere mei salutandi gratia ad mille proceres civitatis prindicta omnes habiti consimili, decreto,
secundum eorum morem consuetudinem,
d cum appropinquabant quilibet eorum
patria utebatur eremonia, quae talis est: Eorum quilibet prout erat in ordine tun
me salutatum accedebat, nanu terra tangebat, & illam postea deosculabatur in signum s maximae
258쪽
a34 FERDINANDI CORTE frimaxima reverentiar, horam ibi consum psimus antequam quilibet ceremoniam perifecisset, non longe a civitate erat ligneus
pons, qui in latitudine patebat per passus d cem, ibi intercipitur via strata,& hic pons est ad aquarum fluxum4 refluxum, quoniam aqua paludis illius in modum maritimarum aquarum augentui N imminuuntur,& etiam ad civitatis tutelam, quia trabes illas longa, ad libitum imponunt, abducunt, ex quihus pons ille construitur. Et in hujus pontis similitudinem sunt multi per universiam illam celebrem civitatem, ut post in progressu meae narrationis latius referam, post quam pontem illum transivi, mihi obviam venit ille potens dominus Muteegum ut me suspiceret, cum eo ducenti proceres
nudis pedibus, alio ditiori decreto habitu, quam primi, lini procedebant in modum
processionis, admodum parietibus domorum hin entes, ita erat ampla, delectationem asserens, quia recto rarusite per fere leucam procedebat,i adeo recta quod poteramus conspicere ab initio dicta via usque ad extremum illius,&ab utroque illius latere sunt optimae, magnae domus partim ad usum meschitarum partim ad habitandum.
Et dominus Muteeetum medius progredie batur inter duos magnos proceres, quorum
alter erat ille magnus Dominus de quo superius memini,qui me allocutum venerat lecti- ea invectus. Alter vero ipsius Domini Mutee1um frater,qui dominabatur civitatia qua eodem die discesseram, Ii tres erant
259쪽
odem decreto habitu, hoc dempto quod
laminus Muteeetuma habebat calciamenta, 'liqui vero erant nudis pedibus, quamvis innes incolae calciamentis utantur. Alter
dextris alter a sinistris domini Muteezumarachia sustinebant. Et appropinquans equ' escendi, ut eum amplecterer, quod ne face-em duo illi procere .& ne illum attingerem nanibus innuerunt primo Dominus dulce ruma, deinde illi duo proceres antelictam patriam cerimoniam confecere, qua erfecta jussit fratrem,qui prius eum comita-iatur, ut in posterum mihi assisteret, ipse
ilier procere comitatus paululum antei -
Et ubi fuerat me allocutus, venere alij tuoque iacenti Domini de quibus supe
ius me salutatum suo ordine, cerimonia acta quilibet ad locum unde digrediebatur reversus est, at quando allocutus sum do
minum Muteeetuma, torquem humeris meis impendentem margaritis,&adamanti biis vi treis extraxi, illumque domino Mute eruma
nieci, Me mensa aliqua parte itineris, advenit familiaris ejus afferens torqvcs duos in
modum parvi marini cancri elaboratos, pan norubeis limacis contexto involutos, quas
ipsi maximi aestimant, in quolibet torque pendebant octo aurei cancri mirae perfectionis ad lati tridinem unius palmi, illico illox collo meo injecit, dessecutus iter unde morat digressus abi it ordineri habitu ante di his donec ad palatium quoddam amplum,& elegans in nostrum hospitium praeparatum deventinis,lcillico me in magna aulam unctis manibus
260쪽
inanibus deduxit,qua erat ante atrium, quocingressi fueramus, meq; collocavit in ornatc
divit solio, quod me colloc ad gratia parari jusserat, meq; illii ibi praestolar13ussit, post pusillum meis optimis habitis hos p iij ad
me variis, pluribus rebus Mornamentiε aureis,argenteis, rebus ex pennis plumisq; eleganter cofectis. quinq; millibus vestium ex bombice praeciose, variisque modis labo
ratis, contextis profectus est, quae omnia
postquam mihi impartitus est, consedit altero solio non longo intervallo a meo distanti, quod sibi curaverat parari, in haec Verba Iocutus est Diu est quod ex majorum nostrorum annalibus, scripturis compertum habemus, quod ipse, omnes qui in hac pro- Van ab egimus, hinc oqund non sumus, sed alienigenae, qui ex rei notis orbis provinciis huc advenimus. Scimusque nos magno quodam domino Duce cui subsecti eramus ad hanc provinciam pervenisse, qui nobis relictis patriam revisit, multo post tepore ad nos rediit, invenitq; nos omnes incolas hujus provincia in uxores duxisse, colonias habitand s suscepisse, o liberos praeterea
procreasse , qui nitebatur nos hac pro-lvincia abducere illud recusavimus, nec eun idem in dominum ulterius, & ducem recipere voluimus, ipse dominus discessit, &lactenus certe credidimus quod illius successores venturi essit ad subigendas has provin scias,& nos tanquam proprios& vero sub Jitos suos afferturos. Et considerantes lociriri