장음표시 사용
391쪽
ines,ut MaJestati Vestra inserviremus,lias ovincias habitandas susceperamus, o scient omnes colafallarum provinciarii a
MaJestati Vestrae vasallos subjecisse , o falli aliquandiu persevexarant, rici sina
na opera inter nos Xercendo, inualis incola e Culva, qui sunt habitatores lebris civitati s em1xtitan is omnes cole reliquarum provinciarum eidem substarum, sine aliqua causa, non solum deferant a Majestate Vestra, sed etiam multos ibis amicos, in consanguineo Intereme ni,& nos ejecerant ab universa sua provin-L Recordarenturque quot pelicula&la res perpessi fuissent, circumspicerentiantuin ad rem Dei omnipotentis, Mase-itis Vestra faceret, si denuo amissa recupe remus, maxime cum ad hoc justa movere ux ratione, quia bella gerebamus ad incre elatum Sacrosancte fidei nostrq,dc in homi-rs Barbaros,in Majestatis vestrae commo am, iro tutela corporum nostrorum .Porem quia plurimi ex incolis dictarum ovinciarum nobis amici . coeptis nostrisvebant, qui corda nostra ardentiora redde : debebant. Quapropter eos rogatos Vole am,ut moestum mitterent timorem, vires:assumerent, quoniam ipse quosdam or-ines Majestatis Vestrae nomine constitue im,ri ad bellum futurum concernentia. ea periri, iublicari curavi. Similiter eos agatos volebam, ut ea observarent Madim-lerent, quoniam inde plurimum serviiij eoopt. Max. majestati Vestrae emana
392쪽
368 E DINANDI COR Tas tret. Et unanimes polliciti sunt, se ita ficti
TOS,&eXeculi' ni demandaturos, iube hanimo pro Sacrosancta nostra fide,& Maiesvestra servitio mori volebant, aut amis recuperare, ulcisci proditionem ab incole emixtitan,& eorum confoederatis, Onino perpetratam. Et ego Maaestatis Vestinomine,eisdem gratias egi minortales,&ς Pacto, maxima exultatione&laetitia adhispitia nostra reversi fuimus.
Sequenti vero die, qui fuit dies Sancti Phannis Evangelistae, omnes Dominos
Vinc 1ae Tascat tecat convenire iussi. : posquam convenerant, eisdem aperui qualite jam optime cognoscebant, me sequenti dicastra moturum contra hostes, eorum pre Vinciam ingressurum, d optime prospiciebant, civitatem emixtitan expugnari nos posse sine illis bergantinis,quos ibi fabricandos curabam,propterea ab uis petebam,quo
tam fabris ligna js, quam Hispanis, quos ibdi imittebam, omnia nece Issaria impartirentur eoque modo cum eis agerent, quo nobiscurreousque egerant, Messent parati, quando a civitate Telaico si omnipotens Deus nos victoria potiri concederetὶ mitterem pro Compagibus, tabulis, carterisque ornamentis dictis bergantinis pertinentibus. Et ipsi polliciti sunt se ita facturos,in similiter dixere, velle eo tunc milites destinare mecum, quando adducerentur bergantini, ipsim et Domini olebant in castra coiitra hostes, cum omnibus viribus suarum provinciarum proficisci, domori, ubi me mori contingeret,
393쪽
1 vindictam sumere contra eos Culva, errimos eorum hostes. Et alio die xxv I II ecembris, qui fuit dies Innocentum, com-γsto agmine discessi, dc vimus dormitum' leucas sex acivitate vascalaecat, ad colo am quandam Te zmo luca nomine que sub det Provincia Guax acingo,cu)u incole se-: habueriunt, babent ii obiscum eandemnicitiam,&foedus, quod habet ineolfe Ta- allecat, cibi quieti nos dedimus ea nocte. Alia relatione catholice Rex M. V. sistit fi- vi incolas E exico, Te mixtitan, armaurima cogerere, Min omnibus suis provin-js, innumeras fossas excavabant,& aggeres, iaclidefensionu genera qlio nobis obsister ibesse possent praeparabant. Quoniam illiba cognoverant,me contra e Occastra motuum .Et cum hoc praescissem,&Cognoscerem, uantum acuti laudaces essent ad res belli in multoties mente revol Veram, qua pro-incia ingredi possemus, ut aliqua ex parte icautos offenderemus is ipsi optime cie ant, nos triplicem in provinciam suam incessum cognoscere,in illorum notitiam haere.Constitui ingredi tinere hoc Τes motu - quia cum illius aditus sit asperior,&hais saxis refertus, quam sint aliorum ingre Dium cacumina, arbitrabar eo nobis minus bstituros, ut in quo custodiodo non tantum sol gilarent. Sequenti vero die post missa-um solennia nos Deo pl. Ma CommζΠ inpiovincitiivimus, a clina coloniaTes oluca diices Culka e mus:& ego fronte occupavi cu dece e lari euum ducis.
ibus,d sexaginta peditibus levibus, bello
394쪽
aptis. Et perreXimus incaeptum tenenterit proximum monte ascendedo,omni ordine
apparatu nobis possibili, & prosecti fuimdormitum per leucas quatuor a dicta colonin cacumine montis,ubi sunt confinia eotii
Chulva, quamvis maximi essent algor plurimis lignis quorum ibi maxima est cipiaxea nocte frigora expulimus. Sequendi Dominico lumino mane coepimus itinostrum prosequi per planiciem ipsius fauci destinavi quatuor equites, tres, aut qui tuo pedites, ut provinciam lustrarent, dcf quentes iter nostrum, coepimus descendet montem, ego jussi equites prarire, p. eos immediate pixidibus4 balistis fulcito milites, ueliquos suo ordine subsequi, tu facilius hostes incautos offenderemus. Ill tamen nobiscum congressiixos cogitabam cum certe hostes nobis itisidias aliquas, aut stratemata paravisse cogitaremus, ut nobi obesse possent. Et dum quatuor equites, δquatuor pedites, ulterius procederent, in venerunt iter obstrusum arboribus , ramisque, plures magnas incisas, atquem eo transversas pinos is cupre soffenderunt, quae videbantur eo instanti incisae. Et arbitrantes sequetis iter non fore Impeditum,prosecuti sunt incceptum iteriri quanto plus procedebant, tanto magis pinis,&ramis obstrusum illud comperiebant. Et Cum universum cacumen esset arboribus crebras. sepibus maximis refertum, magna cum dissicultate procedebant, cum vide rent illud iter, multum eis attulit timoristi arbiis
395쪽
arbitrabantur post quamlibet arborem
istes latere,&etiam,quia ob incisarum ar- ,rum impedimentum equis uti non potuis- ut, quanto plus progrediebantur, tanto us pavor augebatur, cum eo pacto ali-
iamdiu processisset, equitum unus reliquos loquutus est. Frat es, si1 vobis rectum ju-imq; videtur, ulterius non progrediamur,
a pedem referamus,& nunciemus praefecto astro impedimentum quod offendimus, friculum quod subimus, cum equis uti non simus. Sin minus, progrediamur, quiata mea est morti obnoxia, quemadmodum eterorum omnium, donec huic coepto -rm imponamus. Reliqui responderunt, timum esse ejus consilium. Sed inis conitum non videri,re verti antequam aliquem c hostibus conspicerent, aut scirent, quous-ue iter progrederetur. Et subsequi coepere. t cum viderent dictum iter longius progre i, substitere, tedite in mihi ea quae inve-
erant nunciatum destinarunt Et cum col-κassem me in fronte cum equitibus, cona-3endavimus nos Deo omnipotenti, eo malotinere ulterius progressii fuimus, nuncianum commisi illis,qui postremo sequebantur
gmine,ut properarent, quoniam cito per e-aremus in planiciem. Et quamprimum m- eni quatuor illos equites, coepimus progre-li, multo tamen impedimento dissicultae, ter mediae seucae spacium,Deo optimo Haximo placuit, ut descenderemus in pla-aicien δε eo loci constiti,ut reliquos expe-tirem quibus,postquam advenerant, gratias
396쪽
omnipotenti agerent nunclavi quod eou non incolumes pervenire permisisset, unvidere coepimus omnem provinciam Mecoo Te mixtitan, quae sunt in lacubus,ri ccum ipsos, quamvis maximaeXultatione aspiceremus, considerantes damnum praeritum, quod die eo perpessi fueramus, a quid moestitiae nobis attulit, omnes unnimes polliciti sumus, nunquam ab ea si Victoria exire,aut ibi vitam cum morte cor mutare , Et hac sententia, omnes adeo laprocedebamus, non aliter, quam si profi 1 ceremur ad rem aliquam voluptuosar Et quamprimum hostes nos audi vere, copere per omnem provinciam illico maximi luscitare fumos Et denuo Hispanos priCatus sum, in futurum agerent, quemadmcdum prius egerant, sperabam cos facturor
nullus ab agmine discederet, & omni optimo ordine procederent in itinere. 3am Indi incipiebant clamare ex aliquibuhabitationibus, & pagis parvis, significando incolis, ut in unum Convenirent, unobis obessent in quibusdam pontibu
angustis itineribus, quae ibi erant. a men nos ali tantum acceleravimus, quo antequam ipsi convenirent, perveneramua iam ad planiciem. Et cum egrederemur opposuerunt se nobis aliqua Indorum tu Ego vero usi quindecim eqκites irruere, re ipsa irruerunt vulnerando,& absque laesione aliqua nonnullos ex eis inters Cere coepimus prosequi incoeptum iter civitatem Thesaco versus, quae est ex majoribus
397쪽
bus Melegantioribus quae sunt in omnibustis provincijs, quam vis omnes aliae sint pul-nerrimae. Et cum pedires aliquantulum itieris labore premerentur, c nox jam appro- inquaret, dormivimus in colonia nuncupa-
Coatobeque, quae subjacet dicta civitati hestico, abest ab ea trium leucarum spa-o, eam vacuam invenimus Atque cum haec
vitas, cillius provincia quae Aculvacanicitur sit maxima, tot hominibus refer- ut facile creditu sit, quod eo tempore ei- eminerant centum quinquaginta millia
ominum, futurum arbitrabamur, ut ea no-
e nos aggrederentur. Ipse igitur decem auitibus fui in primis excubiis, milites nanes paratos esse jussi Sequenti die Lunae,
timo Decembris, prosecuti uirnus iter ostrum ordine solito, per intervallum uarta leucae , a dicta colonia Coate-eque, dum perplexi iremus, di colloquere- ur, an pacifice nos excepturi, aut bello essint decertaturi, pro certo eos nobiscum nigressuros arbitraremur, nobis ob vi facti in quatuor Indi ex Primatibus,vexillo au- o in virga ponderis quatuor arcarum iri eo vexillo significabant eos pacem obis olfferre,quam Deus testis est quantuni esiderabamus, Metiam quantum ea iii di- bamus,cum essemus adeo pauci numero icrnitus divisi ab omni subsidio, inter ho- es constituti. Conspectis aute illis quatuor dis inter quos erat unus, cujus notitiam ibebam iussi milites omnes subsistere, leos sum prosectusci facta salutatione,A 3 cetulere,
398쪽
retulere, se nomine Domini illius civitati adventasse, provincia Guanacacita nunc pati, tuo nomine supplices rogabant, n inferre nec inferri paterer damnii aliquod sua provincia, quia damna, quae nos passi ermus, illis e Te mixti tana scribi deberent,
illis. Et ipsi desiderabant esse vasalli Vesti Maiest. amicitia nostra cojungi, Min futrum semper essent observatur nostram anciliam,&civitatem ingrederet nur,4 exerum operibus cognosceremuS, quam menhaberent. Ego vero adhibitis interpretibrespondi, eorum adventum mihi cordi fuissmaxime laetabar eorum pace, amiciti postquam excusationem fecerant cir oppugnationem contra me in civitate mixt1ta factam, tamen dixi, eos optime ognoscere, quod per leucas se ab eo loco, civitate Te falco, in quibusdam coloniis eicsubjectis alias mihi interfecerat equos qui ique, quadraginta aut quinquaginta pedies Hispanos, a recentos Indos e Tascali ea qui erant onusti,in nobis abstulerat mutum argenti, auri, vestium, aliarumq; rerunEt postquam eatenus se excusare non poterant, quin ea saltem poena plectendi essenti
nobis nostra restituerent, ea condition quamvis morte digni existerent, cum to Christicolas 1nterfecissent pacem cum illi inire volebam, cum illi eam exposcebant alioqui contra eos processurus omni tu possem rigore. Illi autem responderunt
quod quicquid ibi nobis ablatum fuerat, Domini primates e Temixtitan secum expor
399쪽
averant, tamen se inquisituros omnia, quaenvenire possent, cuncta restituturos. Et petiere ut ea nocte proficisceret ad civitate , rutinasterie coloniis me collocarem, quae sunt tanquam suburbia civitatis, quae dicuntur Coatican Guaxula,quae distant per leutam, aut dimidiam a dicta civitate,&semper continuantur habitationes. Quod ipsi optabant secundum ea quae postea successere. Respondi, me nolle quiescere, donec pervenisse addictam civitatem elaico. Ipsi dixerunt, irem bonis avibus, 4psi volebant praecedere, ut disponerent hospitia Hispanis mihi,&sic discessere. Et cum pervenissemus ad has colonias,venerunt nobis obviam quidam primatibus illarum, benigne nos suceperunt, necessaria victui concessere. Et in meridie pervenimus ad civitatem,ad domum ubi debebamus hospitari, erat latissima domus,4 ampla, tuae fuerat genitoris ipsius
Guanacaci Domini ipsius civitatis. Et antequam hospitium intraremus, cum omnes e
semus adhuc juncti, jussi praeconia voce ma dari, quod sub poena capitali nullus me inconsulto ab hospitio discederet, dicta domo, quae est adeo lata, ut in ea commode nos Hispani omnes hospitari potuissemus, etiamsin duplo maiori essemus numero. Et hoc ideo commisi,ut dicta civitatis Incola confiderent, momi morarentur , Videbatur enim mihi tertiam multitudinis hominum partem, in dicta civitate contineri solitam, non conspicere. Nec apparebant foeminae.
400쪽
3 S FERDINANDI CORTE sis Eo die qua hanc civitatem i, reis fui mi In vesperis novi anni, postquam ope ani idimus,u, ni praedicto hospitio 6, αoictoriim incolarii mi aritatem, eos V Vadebamus inquietos, credidistius inperterritos, non audere compareris. 2mvirate deambulare, Mea de causa aliquo tutum eramus imparato Deum
rant totam civitaten oculis lustrare pconspexere omnes incolas illius diseed
dium rebus iasse lacii committebant. su
Cmois, quas incolae a te nominant anisi tern ut te eorum impediretur ori tamen hora esset tarda,&no adven 'sset
apsi multum festinarent nil prosus QDominus dictae civitatis, seni des bi bam habere pro salute nostr: cum primatibus dicta civitatis, profectus est ut ei ari, 'bost ab eo loco ride: ζ na o leticis omnia non secum l
Portarunt propterea, ut ad vota rem per-
quatuor, de quibus su rius d xi, ut medeturbarent, ne illis damnum inferrem &c . ἡ ' μ' η'.qu-in suam civitatem de Post litam fuimus spatio trium rerum in quaere