장음표시 사용
361쪽
rhoram ante lucem, pene hora decima ei pervenimus prope eam, ad quam profiscebamur, te leucam ob vi mihi factint,ut me exciperent, nunci quidam Do- in dictae civitatis, nuntiarunt Omnem pilateria jam negotio esse accinctam, lo-:s ad votum meum non percepisse,quoniam ploratores quosdam, quo in itinere colloverant ex incolis civitatis, captivos fecent, pari formiter alios, quos princti a alva turres ascendere jusserant, moenia inde per planiciem inspectaret,& ea propinromnis hostium multitudo imparata, i a existebat excubiis collocatis confides, iod sine earum scitu appropinquare non ,ssem. Idcirco etiam festinavi, ut eo per-nirem antequam adventare nos percipent iter enim in planicie faciebamus, avitate nos facili me videre poterant, it parui fuimus ab incolis civitatis visi, quirnentes prope civitatem nos esse,illico ho-itia, in quibus era ut praefecti hostiun eulva, circumdedereri coepere certare cum
liquis, qui hospitabantur per civitatem, m ad actum balistae ab ea abessem, mihi
viam ducebant quadraginta captivos, sem-:rtamen civitatem ingredi festinavI. Ine- nt civitati maxima vociferatio Ves prae antium cum hostibus per vicos ornnes Du-
incola civitatis deveni ad hospitium, inu morabantur praefecti, quod erat circum alum a tribus millibus hominum certanum&ingredi volentium, qui occupabant
milia loca alia, rau talia pavimenta.
362쪽
s3M PERDINANDI COR Tas IllPraesecti vero a qui cum eis compsunt,acritervi viriliter decertabant ut inidi non possent, quamvis pauci essent nulgo, quia ultra id quod maxime virenuegnabant eorum hospitium erat munitisamen quam primum illuc pervenimus,ltavimus,ci secuta nos est tanta incola uindicivitatis multitudo, ut nullo modo posseropem ferre aliquibus e Culva, quo minus eIs non interficerentur, e ei enim aliquvivum capere volebam, ut fierem certivi statu magnae civitatis,in qui illius Domit potiretur post obitum Domini Muteeetur alia plura scire desiderabam4 non eva aliquem habere meter unum semimortuua quo factus fui certior,ut infra exponam. Civitate autem plures ex eis qui in illa hostabantur interempti sunt, superstites vecum ingressus sum civitatem,audito meo a Ventu fugerunt orsum, ubi Consedera praesidia illorum e Culva, eos insectra illos nec dedimus. Iam autem cito aditus est tumultus ab his qui in praesidio e cum in alto aedito loco consisterent, Civitati, planicie imminebat circumciri fere tam celeriter venere ad civitatem, opem ferrent suis, sicut illi, qui intus eran iverunt proficiscebantur ad triginimillia hominum in eorum subsidium, qugens erat ornatior quam aliqua, quam hammis viderimus. Portabant multa emblemat ex auro,arg nto,&plumis. Et cum civitas sampIa igne injicere coepere per eum locuti
Per quem ingrediebantur. Lod mihi ab ir
363쪽
NAM ATI SE OvN DA. 339ulis nuntiatum est, rideo tuo equitibus rogressus sum pedites enim jam erant la-
ore affecti in irruimus in eos, hostes vero mocessere ad itficilem transitum, tamen turn occupavimus, secuti fuimus eos iustensu lanceis feriendo multo montem ar uum ascendendo, Madeo arduum quodum devenimus ad monti cacumina , ne Cos,nec hostium aliquis, se movere poterat, Onulti ex illis nimio calore oppressi morie- antur, sine aliquo sibi illato vulnere, ciuox equis nostris steterunt,quorum alter mor-uus est. Opem nobis tulere multi Indi exmicis nostras, quorum adventu hostibus Iaximum damnum intulimus,quia cum ho-:es essent lassitudine oppressi, nostri autem auiete recentes, parum obstiterunt hostes,
ea deo, quod campus qui prius vivis plenusernebatur eis esset vacuus, mortuis autemesertus. Devenimus ad casulas & hospitiab eis noviter constructa in tribus locis, uorum quilibet magnae colonie situm occu- abat, qui praeter milites familiaribus plurinis utebantur, apparatus pro castris mulos congelserant ibidem,quia inter eos erant
lurimi primates, quae depopulata, igne
insumpta fuere per Indos nobis amicos, exluibus vera refero Maiestati Vestriae conve- aerant ad centum millia hominum ultra.
hac victoria expulimus omnes hostes a rovincia usque ad quosdam transitus ponitum, dit ficiles egressus, quos illi occuparant. Nos vere, versi sumus in civitatem,
364쪽
quievimus per dies tres, quiete enim agemus. Interim unius magnae coloniae incaccessere ad me oblatum se servitio Celsdinis Vestrae, tuae colonia est sita in cacu ne montium illorum per leucas duas a calhostium 3am dictis, Metiam in ipsius moi radice, unde alias dixi illum fumeum bum exire, quae colonia nuncupatur Ocpatulo: asseruere Dominum, qui prius dem' dominabatur, secutum illos e Culvet tempore, quo per ea loca suimus Ratus non prius moraturos, quam veniremus ejus coloniam, jam per mulios dies volrant meam amicitiam inire, in accessissiad praestandum obedientiam Ma)estati strae, sed Dominus eorum noluerat, nec psus fuerat, quamvis multoties ab eo pet ij si nunc antem velle eos Celsitudinis essservitio subjici. Ibi remansisse fratri dicti eorum Domini qui ejus semper fopinionis sententia impraesentianille dicto Domini potiretur. Pater aequo animo, quamvis ille reverteret consensum non praestarem, ut in Dominureciperetiir, quia nec illi eum recuperent Rspondi, quod etsi hactenus secuti fuissent fictiones illorum o Culva, te fecissentque Vstra Majestatis servitio, tamen condona vellem tam bonis quam personis eorum, quod se excusatum venientes dixissenti minum defectionis .elationis suae fuisautorem. Quamobrem ego nomine Assitudinis Vestrae praeteritis eorum erroribus.
dulgebam illosi recipiebam ct admittebat
365쪽
NARRATIO SECUNDA. 342 ejus Regales et vitium, ea quidem condi-ine, ut si in futurum in huJusmodi errores iderent, a me graviter punirentur, castiga aturque si vero fideles Celsitudinis vestrae falliis isterent, ego regali nomine Maje-itis vestrae maximo favorem auxilio eos o sequerer. Et tales quidem futuros so,lliciti sunt. Ista civitas Guacachula sita est planicie ablino latere magnis, asperri is verrucis adhaerenS, ab alio vero latereidique planiciem circumdant duo fluinina rjactum balistae inter se distatia, eorum iodlibet altissimos habet anfractus, pro- ndos adeo quod obstantibus dictis anfra-ibus ad eam ab eo latere pauci sistat ingessiis, qui reperiuntur sunt duliciles in ascet, ut vix equitando superari possint. Civitast circumdata munitissimis moeniis expolis lapidibus,ri calce fabrefactis ad altitudiem quatuor hominis status e X tra civitatem. atus autem moenia fere solum aequat, Mbique ceni j supereminet murus altus adimidium hominis statum circum quaque,uo eisdem praestantes se tueri valeant. Ha et quatuor i gressus tam latos quantumque commode ingredi potest, in uilibetngressus habet tres, aut quatuor ren'exus in psis coemis, ubi pars muri aliam ingredi ur, est semper in moeni j quantitas la-idum maxima, quibus in certamine utanar Civitas autem continera quinque, aut
ex millia domorum, sunt in pagis sibi bjectis totidem, Multra, est maximi ambius, quia in ea habentur multi hortuli,
366쪽
3 M JεRDINAND CORTEso fruetiis varis.' Postquam per dies tres in CIUItate no quieti dedimus, profecti fui
ad aliam civitatem nomine IEZuacan, qua best per leucas quatuor a dicta civitate Gucachula j Audieram enim plures ex hosibus e Cui vim ea in praesidio contineri,& is
colae civitatis, ciliorum circum vicinorulocorum eis subditorum maxime favebailli e Culva,quia Dominus illius erat ortu diis e Culva, omnis Domino Muteegum Proficiscebantur mecum tot ex Incolis inrum provinciarum Maiestatis Vestra vasalis, quod fere operiebant campos, quos pris picere poteramus, in rei veritate coniti Xerant ultra centum, viginti millia homnum. Et c. venimus ad am dictam civit:
tem IEZua an hora fere decima : tu erivacua mulieribus,&pueris,&consederanti
ea quanque, aut sex millia militum optim Ornatorum, dum Hispani aliquantului processissent, civitatem tueri incoepere, tamC1to eam deseruere. Et quia locus ille, equem fuimus ducti ut cam ingrederemur erat mediocris, facilis, eos per universancivitatem fuimus insecuti, eos ex moenisse dejicere coegimus in fluvium, qui abali latere totam dictam civitatem circundateujus fluvi pontes omnes confregerant Adejecerat, aliquantulum moram traTimu In eo transeundori eos per leucam cum Lmidia, ultra insecuti fuimus, &ex eis qui fuga lutem non compararunt, pati Cossu perfuisse arbitror.In civitatem reversus misduos ex incolis dictae civitatis, quos captivos
367쪽
NARRATI SECUNDA . 3 3 tinebam, ut primates civitatis alloqueren-lr, nam eorum Dominus hostes e ulva ierat secutus , qui ibi in praesidio collocati ierant, ut illis quo in civitatem reverteren-ir, suaderent, ego Vestra Majestatis no-iine illis pollidebar, quod si in posterum deles Majestatis Vestra vasalli essent futuri
me optime haberentur, post eorum di- esstim ad tres dies affuere aliqui ex prima bus dictae civitatis veniam petentes com-1issorum, excusantes se aliter facere non oluisse, quoniam domini sui mandata me an executi, pollicebanturque quod post-uam ille discesserat Meos deseruerat, post- lac Maiestati Vestrae optime indeliter in-ervire velle. Ego eis fidem meam sum polli-itus,& comisi ut tuto domum reverteretur,dducerentque uxores sua. filios qui erant salijs locis lagis eiusdem factionio, jussilue ut alios quoque Incolas illius provinciae illoquerentur, ut ad me proficisceretur, quia arcerem commissis per eos,nec expectarent, ionec aggrederer eos, quia maximum inde limnum essent perpessuri, quod ego moleste errem. Et ita evenit, quoniam post duos lies reversi sunt Inco ad dictam civitatem Huacan, omnes circum vicina coloniae
renere oblatum servitium suum Vestra Maiest seque in vasallos Et provincia illa remansit maximo juncta foedere Incolis de Lacachula. Fuit dissensio, cui pertineret ominium illius provinciae in absentia do- nini ill us , qui discesserat civerat ad Me-Mo,in quanquam aliquae intercesserant al- 4 terca
368쪽
tercationes, factiones inter filium quedam spurium dicti Domini naturalis illi Provinciae, qui fuerat interfectus a Domit Mute eaeuma. imposuerant eum ui modo minabatur,& collocaverat ei in matri myrium neptem suam, nepotem dicti natralis Domin 1 filium cuiusdam filiae eum in quae ei a juncta matrimonio Domino ci tatis uacachula, procreaverat illuna num nepotem Domini naturalis de Irtu
Can. Tandem inter eos conventum est, utilfilius Domina uacachula haereditate polretur, qui descendebat a legitima incave Domini illius Dominij, quamvis ilrius esset filius, cum esset spurius non det, har succedere in Donunio. Et in me pro
1entia obedientiam praularunt dicto puer qui aetati annorum decem erat. Et quoniat non erat Vatis adultae, ut regnare posse constituerunt,quod ille eius patruus spuriti 'alis tres primates, unus ex civitate uacaenula, duo ex Izetuacan essent gubernatores provinciae, puerumque in sua haberenpotestate, donec esset aetatis ad regendunapta: Ista vitas IEZuacan habet ad mille SQuingentas habitationes, est egregie con
ad Meschitas, oratoria munitissimas cum luis irribus,quae innes combusta fuere, saut sita in planicie ad radicem unius collis mediocris, ubi est munitum forti litium ab una parte, parte vero alia plana ciem versus citcumdatur profundo fluvio,qui preterlabitur moenus&fluvius anfractu circumdatur.
369쪽
lui maxima est profunditatis, anfractui iisdet parvus murus ad dimidi,hominis sta-us altitudinem, in quo erant multi congesti apides Habet vallem rotundam uberrimam luctibus, hombice, nam in superioribus noritibus non nascitur ob ingentia frigora,
bi autern est calidior tellus, ea ex causa rocedit, quia montibus circumdatur,' amnis haec vallis irrigatur plurimis rivulis en compositisin paratis, hac in civitate noram traxi, dum suae restituerentur pri- tinae habitationi. Illuc accesserunt, ut offerrent se in vasallos M.V. Dominus unius civitatis, quae vocatur Guagucingo, Mo- minus alterius civitatis, sunt per decem teucas ab ista civitate ΙΣ1uacan, sunt contermina provincia Messico venerunt etiam
ab octo colonij illius provinciae Caastoaca, quae est una ex provinciis de quibus in antecedentibus capitulis memini, quam Hispani viderant, mos ad collige dum aurum ad provinciam Cucula miseram, in qua&illa de Tamacula, quae est sibi contigua, dixi esse
maximas colonias&bene constructas, ex
melioribus politis lapidibus, quam in aliqua
istarum partium viderimus hactenus, quae provincia Castaoceaca abest quadragintaleuci se civitate Ietetuacan Incolae dictarurn coloniarum obtulerunt se similiter in vase los vestrae Celsitudinis, afli Davere qua tuor quoque esse colonias in dicta provincia
quae brevi venturarenent, a me petierimi,
ut illis indiligerem, quod prius non Venerant , quia prius non ausi fuerant venire
370쪽
3 FERDINANDI CORTEs Irtimore illorum e Culva, quia illi nunquan
Cepissent arma contra me,nec aliquorum Hilianorum neci interfuissent, imo post pinbon fideles Celtitudinis Vestrae vasalli tamen non ausi fuissent demonstrare metu eo I 'i' prius dixerant Adeo quoi Bacrae Caesareae. Catholica Maiestati Vestrae promitto, qu'd si Deo optimo Maxini placuerit. Celsitudinis Vestrae fato, brevacquiremus ea quae amisimus, aut partem eorum quia indies veniunt plurimae provinciae&civitates oblatum se servitio Vestrae Celtitudinis, quae prius subjiciebantur Dominio Domini Muteeetuma. Et qui id faciunt, Denigne a me recipiuntur,ri habentur,siquirenuunt, indies destruuntur. Ab eis, qui in civitate uacachula capti fuerant, iraecipue ab eo, quem vulneribus affectum me cepisse memoravi, res civitatis Τem1xtitam sigillatim cognovi, nempe post Domini Mu-teeaeum obitum fratrem eius Dominio potitum Dominum civitaris Iriai alapa vocaturque Cuetravacin , de quo jam memini, qui ideo successit, quia in pontibus apud civitatem Temixtitan desideratus fuerat filius primogenitus dicti Domini Muteeetuma: duo vero a tu, qui vivebant erant dominii incapaces, alterum enim fatuum, alterum para-IVticum gerebant propterea fertur fratrem
uum alterum Dominio potitum, etiam quia nobis bellum intulerat,4 habebatur vir strenuus, martialis, par ter,4 sapiens, lau-