Notationes in totam scripturam sacram, quibus omnia ferè loca difficilia, breuissimè explicantur. Tum variæ ex Hebræo, Chaldæo, & Græco lectiones indicantur. Opus omnibus scripturæ studiosis ... Auctore Emanuele Sa', doctore theologo Societatis Iesu

발행: 1598년

분량: 647페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

11쪽

GENESIs, id est, GENERATIO.

b. LIBER DE MUNDI CREATIONE.

Titulus hic,&quatuor sequentium librorum

a LXX. additi sunt.

N principio. i.Ante omnia.G- . tini dicer9, Primum omnium. De .HA.&hic,& alibi saepe Elctim. Dij, quod quidam ad perionarum diuina

rum numerum reserunt. Q

lum , 5c Terram. Pet lixe duo etiam quae in medio sunt, clementa reliqua intelli n tur. Creationis vero ordo hic filii. i' die creati caeli,&elementa sed nec pesecta omnia, nec distincta, autor. nata, utpostea. It due lux addita Elis, seu sel potius caelis additus. o. Per tectum firmamentum. i. caeli. in ovibus stellae.& plane . 3'.separa aquae a terra, pr ductique retrae minus. Q. Facti planetae, ac stellae, pcr- fectusque ibi. s . Facti pisces,&aues. 6 Sestiae,&H mo. Hac mihi in tauta opinionum varietate plantat rii expeditior. 2. Inarius, vacua. o. inuisibilis,& ineomposita, chal. Deserta δε vacuaeta habitata,nec culta. id quod stia etia lectio significat. Suret i cie abyssi. i. super aqua . Spiritus Domini. c SVitus sanctus. Hieri in Heb.Potestino intellita spiritus. i. aEr,vel Angelus, secundem Aunde Genialit . . Herebatur. s. ut v luntas artificis rupeis tr rei lubieci, ad operandum, secundit in Aunde Genad litae. .Quidam verbum H bionis thao meraclistbelli vertunt, volitabat. seu ancubabazi .ut solet auis super a. super aquas. i. materiam illam insumem secundum Aug., E qua.crosectius cuncta erant eondenda. 3. Dixit. i. iussit. Hebr. Fiat. Hebri sit. lux, vel corporea, vel incorporea. s. Angeli. Aug. No. secundum Dio.lucem hanes isse solis psimo die errati ,3e quarto perfecti. &sacta est.Hebr.& sitit. . Bona. verbum Hebr. significat etiam iucundam.&utilem. Aug. interpretat ut vidi isse, quod esset bona. i. placuisse ei. s. Appellauit. i. appestari serit. se dicitur domum aedificasse. sui fecit aediscari. Aug. vespere. & mane Liran odie artificiali, ac nocte. qaa manE vlque ad alterum manE. Dies. L naturalis et . horarum. nus, id est,primus. Heb. . super firmamentum. Quae istae sint aquae,ince tum. Quidam putant esse caelum crystallinum. Alij nu. bium aquas, quod mihi non probatur. I i. Lignum a.Arborem. Hebri r . Signa. sserenitatis,tempestatis,3 e. Tempora,

siveris,aestatis, &e. zo. Aquae. Nomine aquae etiam arteras tintelligitur. Aug r .de Gen. liti Mina vi uetuis, proxuuens. Superadebr. volet super.

natantem.

a i. Benedixit,ialeditscecunditatem. Hebr. Cinscite, i fiuctificate. Replete terram. Id praeceptum,iain repleta tota,non obligati Tenui .lib.de moruC., Cypri lib. de his. viri Hieron., r. ccut. Ioui α, Aug. de sancta Viig. c.'. 14. Bestias terrae,id est seras. 26. Ad in inem,&similitudinem. i. valde similem.Hebriquuam tamen imaginem intelligunt secum dum substantiam similiuidinem, secundiam gratiam, Avirtutes. 1'. Ecce.i. Enhriique.Hebri

me putabit pauca notando dicere, rite rogo, instituti mei rationem, qui non commentaria prolixa es notationes, e que breues promiserim.

C A P. II.

Heauievit. i. cessauit a mirariam renunc ditione.

nim celebrariam quod etiam indicatur Heb. . Qilicam tamen id per occupationem dictum volunt. Blum

. Generationes,i ortus. Die, i. empore. . Homo non erat, Nullu5oat. Heb.

6. sed Fons, pro, Fons aut . quidam vaporem intelligunt. Aug. 1.des .c. I i sene sontem, pro lan tibus positum. . De limo temtas puluis erat humectus. August. s.ciu. No.quod Heb. legitur, puluerem deteria, L ex puiuere terrae. D. Pulverem accipiens e terra. Spiraculum vita Lanimam dantem vitam Cyr. interpretatur, spiritum immorialem ,& vivificum. In animam vis uentem, quasi dicat, pit vivere.

12쪽

ctaab Hevila filio Iemn, filii Hebeti

ri. Melium, pis est. vide Num. II. a 3. Gihon. s. Nilus.

I . Contra Assyrios .i .adorientalε Assiri plagam.

I s. Operaretur. sagricultura, dei: ciosi, non laborio. L. &cumum t. .ne quid siceret, quo ermetur expelli, vel vi Deus boninem operaretur,&c ustodiret. s. iuuando, perficiendo,&ci Mig. lib. 3. de Gen. No. quod hane secundam interpretationem Hebraica non admittiant,

in quibus vox sit Iutu)ad Paradisum planE restitur.

I7. Comederis, dec. D. Corr.edetis ex eo, moriemini emisi Morieris, pto, trionalis eris, seu mortio, noxius. No. quod illo peccato moriuus est Adam quantum ad animam ,3 meruit mor: corporis; itemque anemam corporis,& antiniae. Vide Airg. I 3.deci c. I ra. Dixit quoque, pto,direrat quoque. die sexto. Bonum,id est, inveniens. 39. De humo. id coniungendum eum animantibus siluin .non cum volatii: bus. Quid. i.quomodo,scuqu bus nominibus. m. Adae non inueniciam, pro, Adam, seu monon inueniebat. 3 I. Soporem.i. prosandum somnum. N. rcstasim, mentia excessum,ut interpretatur Hi .in Gen.

In came unxi velut caro una, seu unum Turi

ad lit. e. 1 f. Ambae figa sec.c. 7. I 6. Aerumnas,&coryceptus. pro dolores esceptuum,cgestando istum,& pariendo. Potestate. s etiam n lens alioqui ante peccatum sitib potestiteeat,sed volem nunc autem quam multae nollent vilis subesse, dcopo

tet tamen

i . Maledicta. s sterilitate, ut contra, settilitas dicit ut benedi etiα xule Hebr. 6. in opere tuo. i. propter

tuum peccaturi .HA.α Ckil propter te. 2O. Heua. i. viva, seu viue . Helacha b. mat et esset .c futura. 22. Ecce Adam,dce. Ironi aes .

. CLerubim .i Angelos humana sorua a.

C A P. r. I I. r. QE R p 2 N s. pro, serpens quidam, loquitur enim deceno quodam serpente, ut apparet ex HebLarticulo. callidior. Dpropter diabolum, qui per illum agmbat. Asylib ii de Gen. ex omni, pio, ex νllo, Hebr. Ligno. iarboret,q d. extructu arboris.1. vescimur. Luesci possumus. . Morte moriemini a certissimὶ moriemiui Meta. . Oculi .c mentis. Dij.i. Deus,vel Angeli. . Aperii oeuli. sad inuicem concupiscendum.Aug. 3r.de Gen. Ad discernendum inter bonum, quod amiseram, Ac malum,in quod ceciderant. Aud I de civ.cap. 37. Oculi onccorporis,sed mentis. Chrysostan Gen. m. is. Perimmata. i. cingula. s. Deambulantis. c in Lima hominis.sse enim eis apparere solebat, ut quidam volunt. Ad auram . . tiro tempore sistet venins spirare. Iagni, pro lignorum. i.

borum.

34. Inter omni aei .prxomnibus. Animantia. Uu menta. Bestias. i. seras. Super pectin, a c. i. omnes grestis tui, nequitiae erunt de fraudes. Hier. de semen,

rio, id est intri semen Chal Inter filium tuum,Sc filium eius. No quod mali, dicuntur fili j diaboli.unde Ioan.8.

Vos ex parte diabolo estis. I . Ipsa Hier. in Gen.legit, ipsum .c semen. de quidem si legas ipse,idem est sensus, nam semen Hebr. mascia linum est. autem interpres seqvi Hebraeorum nominum g m.vide sap. I .Mart. 2o.NM.quod quae

N ou i τά δ e. se selet miprura mulam earnalem honestὰ siqnificare. Pinledi Cain inte putat ut postelli seu possessus. Per Deum. i. Dei d in Chal coram Domino. . Reseca it. s. ignem caelitus miliendo, qui si Acium contunieret Cyr. I. in Gen. Hi .in Gen.

s. Ad Cain sobodium in fratrem. Irendita .e 3 . 6. Concidit. Demissus vultus traii nix si um. 7. Ndiane, ace. 7o. Nonne si recido tuleri , nona tem ted E diui ola.peccasti recipies. cmercedem. Peccatum tuum. i. e .peccati tui. Erit,pro, sit. Heia Sie in praeceptis Decalosi sutura proimperativis. eius, peccati. Dominabe: is, s si velli , cum Dei gratia, vel suturum, pro imperat tu 3. Egrediamur setas:id ex Io sumptum squi veri

runt egrediam ut in agrum Heb. deest, sed si bintelli init. Vagus,de pisti . o gemen de vernens. I Merear,pi possini impetrare. I . Omnis qω l. l. quisquis hominum suturorum,. quamquam nihil prohibet etiam tum suisse homines Ni quotu Caiu filios de fratres, Echorum etiam filios. Vi de Aunt s. civit. Pr s. 3 s. septuplum a grauissime. omnis, Io,ullus Hebis. Men. Paradisi. xo. Patet habitalicium, loci. Primus inuentor arti habitandi in tabernaculis ad n gem pascendum.

et . Pater carent ,6 c.i. Musicae inuentori

23. In vultius meum, pro vulnerea me inflicto. 23. septuagies septietat .mul tb grauior. id velo dixit uxoribus timentibus, ne ob homiciditima se patratu occideretur, ut essent bono animo. Audiui doctum sane, . de pium virum ita interpretantem, eum malὰ audit et Lamech, quod duas uxores duxisset, Sc illae timerent. ne ei mali aliauid ea causa accideret. dixit. Numquid hominem aliquem occidi,vt vitae meae timere debeatist si Caini occisor graui ut puniendus est, quanto magnqui me occiderati 2 s. Inu mira m colere; ocellentiumuam. vulgus sulticia C A P. r.

genera ess, i. enumerat id posteritatis, eius. s. per quam Christus dest M. Dei, pro

13쪽

neni vocavit.

4. Fili A filias. Horum non si mentis,quia non ab eis Christus. αα. Ambulauit cum Deo LM aE viritale . . Tin .seria in Paradisum tenemem. Augustiae

cenia liti

a . Mortinis est. sanno, quoesit diluuium. Hier. 19. Nora requiem, seu quietem. consolabitur oria auia inuenit agri ultitiae in uventa,& ariem 32. Genuit, M. sensus est stannum aetatis 1 .generare currisse, habuisse veto hos ues misi. c diuisb

Gen. m. 22. Filia5hommim. cimpiorum ex rosteris Cato Cht f. s. Spiritus meusa. vita, seu anima quam ei dedi. Cato.i.carnalis, scii voluptatibus deditus. Dies illius. i. Tempus es ad mitendum datum ante diluvium: rutati autem αoanni. quia poenitentiam agere contem erunt, sis sim Hiemincen. Puto aego nihil fuisse amputatuin, sed id Deum dixis te annis rio. ante diu uium eoque antequam Nini esset soo. annorum, si scriptura more sdo postea narret, G enim ordies seruat. . Potentes. i .robusti. Amosi. i. celebres. . Inquit,pro,cogitauit. eliarit. Angelis, vel Nod. s. Inuenit gratiam ciuit reus.Hebr. s. In nerationibus suis. i. inter homines sit seculi. cum Soambulavit,vide c. s. Io. Iapso. Eunc quidam putant primogenitum, MCham secundo genitum. ii. Corru's flagitiis. Terra.id est romines.m.ch r. lio. et . aetram vocati,quod eorum opera tenena; taliqua o carnem, quia carnalia. it. Caro. latomines. 13. Venit coram me. pro statui perdere. A veilarium. cora illis, pro,per eos, euper illotu opera,Hebri r . Leuiratis .i losissimis, Hebr. Gophor, quod est lanum leuissimum. Chal cedrum vertit. 7α vero. qua-inata. Deorsum, canacula, tristega. prians ora,secul da,& terita. tabulata; vel Meorsum, conivnee cum lat in euacula.& tristega, pto, nacula,quae sint triplicia, seu veluti tria tecti; nempe, infima,media,suprenia.is. Cubit omin. Cubrium Geometii cum quid imi Sigunt,qui e timet lex cubitos vulPres. 17. Ecce ego, Pio, ego ve: o. Aquas diluuij. i. aquatum diluuium. I9. Camis. non enim pisces. 2o. IngrcAentur tecum. Hebrixenient ad te smi iussit.& elotum ministerio. C A r. v a a. i. JN generatio ba . i. interhomineshuius temptas.

. Mundis. Quae munda essensi reuelauerat Deus, vella tali numero venerunt. Septena. unum erat postea

immolandum . relinquenda sex ad prolem, & lacrificia. No. quod quidam putant suisse ex immundis duot - , .s matem, o scaudam, ex mundisautem scirem , N a s I M. 3

res,&totidem taminas. Iustinusquidam q. I. ita se tu, seu quisquis est ille auctor. Itemque ex immundis G .Lduos mates, ac duas fit nas,quia dicitur, buna,&bina; septena,& septena: qi mihi opinio a

. Dies septem. s 'ingressis, vel a recepto de im

grediendo. Substantiam. i. animalia. De si rei ficie terrae. Non.α pisco qui in mari, Iet. Mense secundo. Q Mam Aprilein putant, alij Octobrem. Septimodecimo. o. vicesmo septimo. Aussi magnae. i. aquarum uae subterra. cataractae, Liau ,unde veluti e senestis apertis tardescendit. ra. Quadraginta. svi poseat agere poenitentiam.

13. In articulodiei illiusnoillo ipsi die.c decim

s imo seu metius, quo Deus praeceperat. nam post eum dicina transisse .dies deinde i7.gie ruptos sentes, .as. Deseris. c claudens ostium , aliter enim claudi non poterat,vel ut quidam xolunt bina ine extuns

e contra actu muniens.

17. Die s. ita ualibus.

C A P. V I I I. r. SP i R IT v M.t ventum.Necreantem. 3. Euntes,&redeuntes,prq, eundo redeuntes.s sus inde deciescentes. Itaque infra dicitur,ibant,& decrest bant. redeuntes. s ad mare rei occultas venas. Hi t. in Gen.

. Vicesimo ce o.At Heb.&Chalaleein m.& nidem ita legendum. Namat .die mensis secundiusque ad i .is imi tes sunt iso. At 7 . qui supra venerat . alii sitiit hic venere E .ut ille numerus. ci so. dierum e staretinam a 27.mensis secundi usque ad 17.septimi,

dies iso.

7. Egrediebar ur, uec non reuenebariar.Gn arci Hebri ibat, S: redibat. vltro citroque volitans circa arcam. No. quod nostra lectio ex Io. silmpta est. s. Cessassent .i. essent imminuta.

i 3. Prim c Nisan, qui respondet Martio. Imm

II. Odoratus est,&e i. Acceptaritia uam rem sta-u .C hal suscepit Dominus cumbenep icito. ix. Cunct.s diebus tena, pio,Hi iamdiu tetracti: Requiescent i. si m. s. ut tempore dilu . C A P. . IMI. BENE Dixtri . dans sereunditatem. 3. Quasi ollata. q. d. t olim olera tradideram. m.

Tenui.lab. de cib. Iud ., concessum nunc calvis xlium ad maiores vires propter culturam.

3. Cum sanguineui nisi essu sortius anguine. . sanguinem enim,&Qq. l. Nuvcio putetis licere hominent occidere, sanguinem enim.&α vel est ordo inversiis,&redditur ratio euas quod proximElequitur, Quicumquς est erit, M.quamquam ii. enim, proautem,scripturae more t tum est, facilis est senilis icci alioqui dissicilis. Animarum. i. quo anima incorpi: ex tuum. Requiram.sulciscens. Bestiarum. vide Exod. LI.Num. 2. . Haliis .q. d. et nisi fiat et siti H

14쪽

minis , scilicet, occisi a sepradictis.

6. Fundetur, c peti inlicem Chal. rutvlenarra sen-nnira Iudicis.

II. Terram.i. terrae habitatores. 12. Sempiternas a.omnes.

13. Terram. i. terram inhabitantia. I 6. Eritque.erat quidem etivi antea, sed non in id signum,in quod nunc destinatur a Deo. Sempiterni, Lyerpetuo a me seruandi. 23. Retrorsa m. i gradu retrosrado, auersa ficis. x s. Chanaan. pro, Cham, secundiim quoGam. at Chri . m. 29. ait, non maleduille patrem, quod aino suillet benedictus,sed filium,unde patet cruciaretur. seruus seruorum .i.omnino seruus,vel infimus seruus. 27. Habitet in tabernaculissem. Videtur ptaedicere conuosionem getilium, ut a Iaphet,nam Iudii a sem. a'. Nongentorum.vixuusque ad 18. annum Abra-lae secundum Hebraeo at sectatim Luse, que ad 69.

r. I IAZ generationes, probi, quos genuerunt. Nati

que pronati enim. 2.Gomet. No a Gomet Galatas ottos; a Mago scythas;a Madai Medos; a Iavan Iones, e G raecos a Thubal Iberos; a Mosoch Cappadoces; a Thiras Thraces. 3. AscenezAb hoc egini; a Riphan P Magones; a Torgama PhἹges. . Elise,ab hoe Aeolides; a Thassis Cilices, a Celim Ciiij, eu Cypth; a Dodanim Maodij.vide Hieran Gen.

s. Diuisae iustae. i. Nati, qui varias tenueruntius u-Ias. s. maris mediterranei.

6. Chus, ab eo Aethiopes; a Mesraim Aegypt ij a Phut Libij a Chanaam Chananaeti' Saba,ab hoc Sabaei; ab Hevila Getuli; a Sabatha Sabatheni,qui & Astabati;asaba Arabes. No.hunc Sa ba per er scribi superiorem per o. a Dadaa Aethiori eropuli. Vide Hier.

s. Potens. i. soriis, vel tyrannus. y. Venator.i. opprestot innocentum, ut quidam interpretantur. Coram Domino,q.d. Deo inspiciente,&ferente, vel Deo iudice, i. d.verse.

io. Arach, quae taciti, Achad, quae Nisibis, Chala. 'ne, qua Seleucia, vel Clitiphon. Hier. Senaar, id est, Babylorari. it. Illa, Babylonis. Assur,s filius sem. Quidam tamen Ninum intelligunt,qui dicatur Allat, quod Assvilis imperauerit, vel etiam Assur vocabatur. ciuitatis, i Nimile.Hier. I i. Hae. c Ninive. I . Caphtorim. i. Oppadoces. 19. Lala tuae nunc allittae. Hieri 2α Fili J.i.posteri. Cogna: ionibus. i. similiis. limis. L idiomatis,s variis. Geuerationibus, id non est AL, nec Chal. nec apiid χααi. Filiorum Heber.L Hebraeorum.Ab hoequidammant Hebrax, sdictos.Nj GAbraham, ut primus ductus est Hebrae .i.Transitor,quod. . Eupli ratem trans isseisit ni venit in terram Chanaan.videntur iis CL nanaei ita illum ccepisse vocare ob causam dirum, scinia: ne dicimus Germanos, & Gallos Transis tanos.

a quo Syri, quorum meu is Damascus. Hier. 23. Hud, a quo condita Trachonitis,&Damascus, uam regionem 7 in Iob Austidem vocant, '. Husitiem. Hul, a quo Armeni; Gether, a quo Caiij; Me a quo Maeones. Hier. 19. Diuisa sit terra, id est, variis linguis xsileaxh

I-I. Aa r I unius .c omnes Hebraea lingua loquotantur.

a. Oriente. sArmenia, ubi Area substiterat. y. venite, pro, agitedum. s. Pith Adam.i.homines. sic filius hominixi homo. Adam autem positum pro hominum. 7. Venite.Angelis dictum, pet quos Deus des ad

bat scoperabatur. Aug. I s.ciu.e. . y. Babel.i confusio, vel venit confusio. io. Generationes, id est, qui origenem duaerunt, seu

posteri. I i. Filios,&stia non nominantur, quia Christo

non ex iis nasciturus.12. Genuit Sale. Noaluod .inter Arphaxat,&s te ponunt Cainan, magnumque annorum nun erum.

V deLuc. 3. Itaque copimur dicere,deesse aliquid in nostra editi e. quod mirum non est, cum Matthaeus in Christi genealogia aliquos omisisti, quamquam dici potest, Hieronγmum. cuius est nostra editio, secutum Hebraea:quae hic diminuta,ut alibi etiam. Vide Exo. I 2.28. Ante. i. coram. L adhuc Tliare vivente. Vr,ita dicta.quia in valle posita. ut enim vallis. vide Isa. 24. 29. Duxerunt,pmduxerant. Ieschae. lubroris Mel-clis. Hieriait Sarai dictam esse Iesch .s fuisse binomianem. NO. oportere secundum hane ciuinionem dic Aransutile maiorein natu quam Abraham. 1 I. Haran, Hebr. Charana fluuio sitiaesiedicta.

Σ.Benedicam tibi.i. mulabo te bonis. Heb. - dictus. i. sistunatus Heb. nedictio. 3. Maledicam. i. puniam. In te. i. p ter te. pN

piet semen tuum, Christum. videt cap. 3. Cognati nes. i. familiae. . Egressius est. s multo ant Equim pater moreretur. Aug. t 6. civ.cap. t s. N quod ex Vr dicitur elis leanno aetatis 1 r.ex Haran autem s. vi patre, quem sibinda invisebat. vixit enim pater postea so. annis, quoiiuortuo nunquam rediit in Haran.

1. Pollederant. Alij venunci requisierant, di id significat verbum Hebraeum. Animai. i. homines. mctant. s gignendo, vel eruendo seruos. Chald. 'uas legi subiecerant. Conuallem illustrem Mambre secundum quos: daminii, volunt, querceium,seu planiciemMoreb.c sic dictam a Moita Chanan . 7 in querciam excellam. Cha planiciem Moreh.

c. Chananae erat,pm. Chananaei erant. 7. Apparuit, abi, anno,quo Abraham comit per

15쪽

die, coniunge cum reuersurio. c. Communiter. i. simul.

stram. s eunti ad Orientem. 'io. Venientibus in Scr. i. qualis est Aegyptus ea e,qua itur in segor, e potaus sic milia coniungendum: uniuersa usque ad segor irrigabatur sicut Paradi-sis Domini,&sicut Aegyptus. h ad introitum Segor

. donec veniatur in Segor. 4 it. Alterutriana astatae suo. i. alter ab altero. Hebr. r3. Coram Domino. i. Deo iudice eoque vrihseu Deo inspectante, & interim sciente. is. Sicut puluerem .smultitudine.

in autem Domini. C A P.

M R A p v x x.s Nemeses, secundum quorum. Senaar. i. Pabylonis. Ponti, H r. Chal. ,& 7o. Erasis. F-E Hi nymi tempore Pontus dicebatur. Aesamitamim,spersarum. Gentium,Hebr.Goim ita Prouinciae nomen si alioqui Gentes significa..

3. Srluestrem.Hebaeleriam, seu vastatana. . Recesserunt. s. tributum negauerant.

s. O m, colantes. Carnaim, iunge cum Amroth. est autem locus in Arabia. Cum eis. Hebr. in Ham. se sic venit Histin Gen. Vbi Zuzim,& Emim itate retatur erribilis,dchorrendos. In Save.Alij vertunt in planitie. 7. Ad arem. Aliquetrunt,ut est Hebad Hem Milphat, i. iudico, s. prope petram, ubi Deus populum iudicauit; dicitur enim id per anticiparionem. Micr. Aia hamar,i .vi palmarum, nunc dicitur Engaddi, i balsamum, Sc palinae. Hier.

postea fit mentio Regis sodomorum, nili intelligatur

nouus alius creatus.

a . Numerauit. Alij armauit, vel duxit in presium.. expeditos,i. insitu ris ,&assidetos militiae. Dan, est nusEsentibus Iordanis, alter enim Io non lon, dia statis,unde Iordanis lictus.Hiemas. socciis. Alij, copiis. is. Melchisedech. Hunc Hebraei dicunt esse Sem, Cui Noe,&vitiae usque ad Isaac. Hierin Gen. Salam, .Hierii sale an quae prius salem dicta. Hie in Gen. No Ierusalem, scis alein, de qua Gen. 33. Hieta epistolar vs. Erat enim, r. l. protulit,ut octari in siniscium D tanquam eius sacerdos. v. mo . Deo vel quo eum C '' rare,N E s I M. siα Dedit.cAbraham ipsi Meldii sedec. omnibus, chostium spoliis.

Ix. Leuo,&c. i. iuro per Dominum. 23. Caligae.i. calceamenti. ia . Iuvenes. i. serui mei. Accipient. s si volent. C A P. X V.

r. FAC Tv s est sermo Domini. i. locutus in Domi. nus Hebri Magna, C erit.

2. Filius procuratoris,&ciquidam venunt,filius pm- curationis, seu disyensationis. i. dispensator domus meae. Chal. Filius domus meae. o. Filius Malech vernaculae meae. Theodotio venit,teile Hiere, ut nos legimus. Eliezer. .haeici meus diit. Ab hoc quidam dicunt conditam Damascum, eius nomineappellatam. Vide tamen si pr. p. IO. 3. Semen i.filios. s. StellasTnoctu fuerat sacta visio. sie eiit,scilicet innumerabile. 6. Reputatu L imputatum, q. d. habitus in eo iustus apud Deum. p. Et columbam. Heb.&pullum columbarum. Io. Altrinsecus.i hinc inde. sex opposito. I 3. scito praenoscens. Heb. sciendo scias,i.emo scias. Hebr. quadringentis. c compurandis a quinto anno I riuo domo pulsus est Ismael. No. quod Chal. Cat. z. ait Deum propromerita parum cui lasse id te:

pus,minui sicque I sto. annos.

i . Iudicabo, id est, puniam. I s. Generatione quarta.s. ab ingressu in Aegyptum. Est quidem Naasson quanas a Phares qui cum paucIuda ingressus est. 7. Inter diuisiones.s loco De more foedetis. transibant enim, foedus facientes inter diuisiones hostiae.

7uasi dicerent, ita secemur, si pactam violabinius. vide

rg. Fluvio Aegypti. s qui Aegyptum separat a terra Chanaam, & prope Rhinocoluram vibem in mare influit. Videlia. 27.

tunc erat 76. annorum.

s. nanu,id est potestate. 7. Sur. i. qua itur in Sur,&inde in Aegyptum, quo illla, nempe A Vptia, festinabat. Hier. S. Atacie Sarai .i propter Sarai.Hebr. II. Afilictionem. i.orationem in amictione factam. ix. Manus eius, dcc.significat, posteros eius, s Sara. cenos incertis sidibus vagos,impugnaturos omnes,de ab omnibus impugnandos Hici. ἡ regione, q, d. nemi

nem timens.

13. vocavit pro, timorauit. Chal. multi omine

Domini. Tu . subaudi dicens. Qui vidisti me. Alij, qui vides me. Chal. videns omnia. posteriora, id est,tem imae recedentis. r . Aprellauit. c Angelus ver Abraham, xel aliquis aliua. est enim Hedi cibum minutinum.

16쪽

C A p. x v r r. I. AMs ut A coram me. i. da operam,ri mihi placeas si e PE . D 4. Placebo Domno. ubi Hebr. Ambulabo coram Domino.

s. Abraham Ab patet rct aa multum Hamon Idn multitudo.

7. Generationibus sitis. i. tetraporibus sitis, seu aetate sua. Vt sim Deus, c. Id erat pactum.svicolarent tanum Deum, Deusque illis beneficeret. seu ,quod emem recidit, Ipse illorum esset Deus,& illi eius populus. IO. Pactuin i .signum pacti.vide paulo post i . Delebitur.' dicat, non censebitur depopulo, vel

dignus est morte.Vide Num.Iy. Aug. n.Pelae.&Celast. interpretatur, peribit ob peccatu' origina iunior temerim. pactum. Lia ligni prohibitione in Paradisb. Aug. tale nup. Irritum ruit. i. neglexit. Aug. I 6 xi cap. ι7.est,quando in Adani peccauit,irritum secisse. 3 3. Sarai. i. principem meam , seu dominam meam. Miain.iIt incipem, seu dominam. F. Exe i. filio: vel pro, ex ea a sua. Heb. de Chil

i7. Put sine.Id dixit ex incredulitate. Hier. 3. coni. Pesag. Alij ex admirarione dictum putant.Vide cap. as. I s. Coram te. t te illius vitam approbante. I. I apc. i. osqna,qui ausit Abraham. Hieri dicerem robus, quia parentibus laetitiam attulit eius natiuitas. Pactum. tae Circurecisione. vel poti iisde Christo ex eo nascituro: quanquam id etiam per circumcisionem significabatur.vel illud, de quo surianum. 7. in curus signum data circurneisio. xi. Ad Isaac.qWasi dicat. NasceturChristus ex Isaae, non ex Ismaele.

11. Ascendit Deus. i. Angelus dii istic in Celum

tia solent diuertere. 2. Adorauit in terram. i. sedet inissa in terram facie incuruauit,reueremiae causa, more Orientalium. 3. .Pomine,vel singularerm plurali, vel myctelium Trinitatis inescatur, quam illi rei νὴ entabant, xel Virum ni illis alloqui: M. η. Arbore. quae erat ante tabernaculum. s. Dixerunt, pro, dixit unus illorum. . Io. Vita comite. quasi dicat, vivente te, a vacete. M.quo vos eritis vivi. vide Reg. .num. I 6. Ir. Mulieb:ia, id est,metiarua..Is Coi dictum. q. d. vi Praciliat, seu promisi. L dem temp*e. sequentis anni.

1 f. sed risisti. Redarguit Dominus risum Sarae, auia dubitationis fui:; non Abialae, quia admirationis, Ictitiae. August.

a 6. I educens eos . remansit unusAngelus cum A Uaham. duo sodomam missi. Aug. in Geta. q. 33. No.

quod qui mansit, Deus erat, secundiim Iut unum int iuph. sc i. han. iii Aia cor. cinum x praesentatatiis. In illo. i. perlemen illius, s Christum. 19. Faciant iudicium,Se iustui .i reciὰδ iustEH-

is. seiamcquomo' res habeat, ves qua poena pisenicita sint. No. quod inuitur Deus humano more.

nam ab aeterno omnia scit.

17. Et cini id addidit, ruta nomen terrae honestum quoiammodo videbatur. Cn0. 13. Abiit Dominus. i. ille Anmus, 'uit 'usta; eum Abrabam alij. n. luo Sodomam abieramὶ Deumque repraesentatit. Ideoqueetiam sup Dominusci nc a p. x I x

x. PV r R i, id est, serui

s. Cognostam eos.i rem cum illis habeamus. 8. Muram. Purauit oblatione hac noem populi placandum, nec illum acceptaturum quod offerebatur. Cht7. hom. 3.ii. misi eruit. Heb qui erant ad ostium. Ca citate. 7O. q. d. aut sortia, l . c aliqua viden. tur,alia non videmur. Si equi perculsi ab Elis , dc disscipuli. Luce i . Aug.in Gen.q 3. I . Ludens,q. d. non serio. is. Scelere,id est, sceleris punitione. Dissimulante. Heb. tardante. Parceret, id est, vellet eripere. 17. Me sicere post tergum id Lucae s. pro enitere ac pitur; at hic proprie accipitur. Circa ione.Hebri planitie. is. Magnificasti misellemiliam. i. maxima Elises me mis icordia. Nec possum, dcc turbatio ne timoris Deo non Gessit, sic α filias voluit prostitu te. Aug. in Gen. q. ata segm.i. parua Hebi. Tibliat nox et . Pluit Dominus a Domino. i. filius a patre.At locu . Gen. e. 3 o. ac in Gen. q. sy. A Domino. i. a se. Hebr. Haec lubuersio dicitura quibus iam sama no si. a confusione linguarum. 26. Post sea, post tergum. Heb. post eum .iauersa itergo viri, quem sequebatur. Clial. Ust se. 7 o. rem msuo. Salis senierat lici,qui est durissimus.est quidem salsapientiae ymbolum, ionic positiis ad insipientium as

monitionem.

33. Amulon Hetaden Ammi Vlata id est populi viri.

r. IN n x. caconualle Mambre. 2. Dixitque. sinterrogar tibus quaeesset. . Mouem. nisi reddideri; να eo, ut iusta deci

ratur.

s. simplicitate. crum putam me malefacere. 6. Custodiui.i. prohibui . . 8. De nocte. i. summo manesit. Falia .ris,ireptis serat filia Aram, qui nanis ex alia, non inattet Abraham. inlidam putant filiam Thare ex alia uxtate. 7o. soror ex paue,dc nono maue. Vide Hier. M. Helui. & sirp. cap. tr. 13. Misericordiam, id est . beneficium seu gratiam. 7o. iustiuaui. vide etiam cap. im num. 3. cs. coram vobia. id est,ia xestra electione, quasi in li

17쪽

as. vetanen oculatrum, id est, desensionem pud m, quod. c te intactam viro tuo reddiderim. dicuntur quidem oculi pudoris Ges. deprehensam. s. in enomia. concluso . stoilem reddi denu.C A π π I.ε. DI sv M, id est, gaudium, seu filiam. Co de ' bit, si, i udebus gratulabiturim Abraham. Lenti vespro, de Abraham.

s. Lodem .i .ini delitem. Quidam veriunt lam-uientem. Hi et . interpretatur, super prina enitur axon

tendentem.

ri. In Isaae,sce.quasi dicat,per Isaac habebis posteritatem promissam, raque te patrem dicet. I . Eiurus Agari puerum. c. I 8. annorum, Isaac enim tunc erat s. nonam. natus autem siderat in cet iis cum Isinael esset I 3. Hier.in Gen.

17. Quid assi Heta id tibi est 3

xi. Misericordiam. iustitiam. Vide sup. capio.

3 r. Bersabee. i. Puteus iuramenta, vel pureus larem. Iurauit. sub.3cropter septem aquas; utrumque enim eo nomine signincatur, ut proxime dictum. VLO intacap. 16.3 . Colla s. i.incola C A r. XXII. i. 'ga; τλvi id est, probauit.Aug.in Gen.' 17. Adsum Heb. ecce ego, id est, cum me. z. Visonis. Heb. Motin locus est, ubi templum a solomone extructum. αexcelsam. Chal diuini cultus. est autem Motiati myrrha Domini. 3. De nocte, idest, summo mane. Praeceperat. Heb.

dixerat. . Tertio.a Geraris ad montem Monali, iter est di rum trium. Ilio in Gen. y. Ostenderat.Heb.diaerat. i. Cognoui t. seci, ut cognosceres sic I.Cor.2.non iudicaui me stire inter vos,&e. Aug. r.Tri.& 4 de Gen. I. Tergum. Uuum.

I . Videt Heb. videbit,id est,prouidebit. Vid fit. Heb. Vibitur. iapparebita cc stus. N. vi us est. s Eprateritum pro futui r7. Stellas caesi. id propter pauciores, firmiores, &

latiores dictum est. At arenam maias propter multitudinem infirmorum.& carnalium, quae tranquillo tempore quieta. aliquando tentati uin, & uibulationum suctibus operta est, deturba: Aug. Porias. i. Pror Pacula. haec enim solent esse in urbium mitis. it. In semine. L optet semen. LCnristum. et r. Hudide huius mine Iob descendit,non de Esau. Hieri in Gen. Bux ex nutus senere secundum Hs

tuum,quasi dicat, funus.

6. Primus Lei .i. magnus princeps. Sie redii Dei montes Dei. elestis.i. selestis. vel q.d. in eo, quod tibi elegetis. Pinibere poterit. Heb. prohibebit. 7. Adorauit. s. gratias agens se coram populo ineum

io. In medio filiorum Heth. i intra Hethaeos. et s. Siclos. Siclus drachmas duas continet, ad due pretium erat stulorum So. quamquam erat de siceus drachmarum quatuor.Vide p.se l. quantum est i crquasi dicat,tam vili vendo prorter te. CAP. X π IIII.

1.SV set xx semur. sic olim iurabatur. Vide i. r. 1 Hier. r. ni. I in. Assiurasse ait in seniore, de i in Christode eius semine nascitulo. Videritam Hier.in Gen.&epist. I o. Crediderim ego sui se litus ignitas catam subiectionem eius qui se manum ponebat. It i que selitum fieri istiuis,& filiis.Videias.cap. 4 .

3. Adiurem.i. faciam iurare. I . Nachor. i.in qua Nachor habitabat. Iia Occurie. i. exaudi me, vel sic occurrere quod

opto.rs. Et incognita,no, id est incognita, vel nempe

incognita. I S. vlnam. Heb. Inanum.1r. Contemplabatur eam.Hedi obstupebat in ea. 1 i. siclos duos, prodrachmas duas, ut patet ex .&Heb. nempe siclum unum communem. nam siclusi sanctuatij drachmae . Siclorum decem. Heb. & 7α

, decem aureorum.

1 13. Cuius es filiaὶId antea interrogauerat,n patet inci et . Misericordiam. o. iustitiam. Videsser. cap. & M. Velitatem. promissi.q. d. fideliter egit.

31. Destrauit.i. cli Ilas detraxit. Pedes cameloru,. Heb. pedes suos.quodpotest etiam ad camelos testiti. 33. Pani Lisibus.

o. In cuiuι conspectu ambulo,i. cui studeo placere. I. Innoce mihi maledictione. Hebanundus eris iuramento. i. ab esurus : quamquam etiam veni potest, maledictione. s. veritatem. i.fideliter. o. Sermo, id est,res haec. q. d. a Domino sietum esti istud: stu haec est voluntas Domini No. Quod utunturii nominr leboua. id enim riat propitum Dei Hebrae t tum, eisi ipsi eum non colerentat 1i. Locutus,id est,uoluit,seu vult.

si. Australi . . Geraris. 63. Meditandum. Chat orandum. 61. Pallium. Albomimentu, et peplum vermen. C A P. X X v. . et M v R A M. Hebraei putantes Ag Ade cum cubina siclam uxorem. Hier. 1: Asiatini,&c. Nomina sunt populorum. 6. Concubinarum . i. oorum minus pincipalium: Guclarum sine ceremotuis, quarum filiis non dabat .

18쪽

s. Plenus dinum, L quintis diu vixetat. Hi erita. In interpretatur omne tempus iliae eius diem Rissi,

non noctem.

I3. Eius.s.lsauelis. rc. Per castella,&oppida, Chal in villti,d ei uitatibus. o. in mansionibus, de tabernaculis, q. d. ita apud sitos vo ntur. ra. tintroeuntibus dest, qua itur M. Fratribus. i. filiis Hier. in Gen. it. Exaudiuit,s postannos in. Chry. 22. Perrexit, cad sacerdotem. Clint. 23. Seruiet minori. Tempore David Idumaei sta iecti Iudaeis. as. Appelllauit.spater, vel qui nomen impositi. 3r. Primogenita. csiiccessionerii in principatu . v lut patris in reliquos fiat res; de sacerdotio; dc duabin corrum partibus. C A p. π κ T I. t.' 'E R κ a M. sciliret,ubi Isiactabitabat. ataderat,&e. videli ip cap. I L. 3. Peregrinare in ea Heb. peregrinare inter taliae. . In lemine, id est propter semen. s. Ceremonias. Heb. statuta. s. Mentit .Hcbalixisti. Io. Potuit coire .Heb parum abfuit, quin dormitet. Ir. Hominis huius I A. virum hunc, dctius. I x. Centuplum.squam seminauerat. I7. Torrentem. Alij vallem.

3. Fodit. c in Toirente. seu valle ceta x. I'. Foderuntque. s. sMi Isaac zo. Calumniam. Alii contentionem. Oaniusticam. Σr. Inimicitias. Fic etiam 7o. Alij,odium. 33. Abundantiam. 7o. & alij. Iuramentum. c.

Ieserunt per ei. At Hieri peri: sc quidem verius. quid lenim ad aquae copiam iuramentumὶ nisi dicas duabus lde causis Persabee vocatam, Stob iuramentum ob us abundantia,cunius litteret pronunciatione mutata. 31. Ostenderant,s contendendo eum vimque,utinis dicant 7o.vel non iandiendo, vi Chal. indicat. Heb. ita estabat. C A p. x x v I I.

ignoro, &c. . Pulmentum,id est,cibos. . . Coram Domino, id est, Domino approbante, &

s. Acquiesce,&e. Heb. Ludi vocem meam in eo, quod praecipio tibi. II. Pilosus Heb. sait punde mons Seir ra. Inducat. Heb. inducam. ra. I maledictis. Heb. Maledictio tua.

16. Nuda Heb.leuitatem, seu laeuorem. 17. Coxerat. Heb. parauerat.

I Primogenitus. c quantum ad ius successionis, quod emerat. 2 3. Benedicens. i tam vellet benedicere.

17. Cui benedixit Dominus, i. qui a Domino re. istus est Variis floribus. Q. Rote. Videt etiam pluuiaintelligeaea, reli qua quibus tetra E caelo sere datur. Pl desine, Lmulitate. Et olei,non est Heb. 3o. Vix Isis HG.iam Iiau. Et egres, Heb. tamulae egressus. 34. Imagiit. Heb.clamauit. Consternatus. Hes r.

vehementer amaro.

3 s. Fraudulenter. rtam quidem videbatur, sed re vora Ῥsterium suit, Deo tem totam disponente. 39. Benedictio tua. Heb. Chal.&7o. habitatio tua. o. viues in gladio. i. et is vir bellicosus. Excutias. Id si tum sub Ioram Rege Iuda.vide Reg. s. 4 I. Luctus,pio, tus, in qua lugelis ilet.

i. BE N et ni xt τ, i. bene retecatus est. .

3. Et crescere,pto, id eum cere. Sis in turbas ro pulorum, i.habeas copiosam posteritarem. . Pollicitus est.Heb. Cnes.& 7o. dedit. A tuo, Heb. Chal. & N. Abrahae. 3. Probans, i. intelligem. Non libent et aspi-eeteii. displiceret ei. Hebr.qGd malae essent in oculis patris sui, M. s. Nabaioth, primogeniti Isinaeti Vide suγα2s. Ir. Qui iacebant. Heb. illius loci. ii. Scalam. significabat haec Christum, cuius summum & imum, diuinitas de humanitas. Angelos. vi

de Ioan . I.

r . Et in semine, pro, id est in semine.

Per. Heb. super eius caput i. summitatem. 1 I. Erit mihi,&e. i. colam Dominii. reverit Deum. 22. Lari; i. locus in suo lapis. Cunctorum. Si hic pecunia etiam intelligitur, offeriet res quae tantum valerent, quantum pecuniae decima. Octram. s. in sacrificium..C A P. NXIT.ii. No i c x r T, pro iam indicauerat. -r . Os meum,&c.i. consanguineus meus .Heb.r . Lippis. 7o.infirmis.Alii debilibus. zo. Pauci. s leuis eorum labor, alioqui etiam breue tempus longum videtur amantibus. Aug. in Gen. q. 23. 21. vocatis multis amicorum tui . Heb. congregauit omnes virosi i.

is. Qibdeliquod sacere viruistii Helacui emuhi secisti. 3 i. Apetuit vulvam,id est,scecundam reddidit. 31. Ruben, L videns filium. Humilitatem, id est.

Mictionem. 33. simeon,id est,audiens evexauditio. 3 . Levi, id est, copulatus.

19쪽

tali. i. comparationem, seu aequi palationem. s. Tradulit .Heb. dedit in uxorer tr. Gad. i. selix. 3. Omnes mulieres Hel filiae. Ais. i. beatitudo. r . Mandragoras. sunt herbae poma, magnitudine, auellanae. ει , & ru.ctra, radui forma huniam. Vide

is. Issachari merces .io. Dotauit dote, pro donauit in Zabulon.i. habitans, seu habitaculum. λα. Aperuit vulvam. i. scicundam reddidit. a I. Opprobrium. opprobrio olim erat sterilitas. H. Iolei'. i. augmentum. 17. Inueniam gratiam q. d. stibi charus sum, mane apud me & constitue, as. Constitue,rec. r. d.Die quam velis mercedem. O. Iustum est,&GH t. di nunc quando faciam pro domo mea 32. GIt de separa He&Transibo separado. Sparse iacte i spatius iii vellere maeulis. Furuum l. tu

niuiunt Alij iii tuum legunt. N uod secundum Heb. textum pactum sitit, ut uidquid in captis, aut hircis inser maculosum, aut in ovibus di aristabu, ni m,cederetIacob in mercedem; aut certE quidquid siet maculosam in toto grege.& piscica quod subnigrum in ovi-bin ; atque huc iescretusa quae inlcctione nostra obscuia dicuntur. 33. Respondebit,&eq.dapparebo iustus, nec fraude vita usus. Cras i. rosteio cusuturo tempoie. Pl citius iuxta convcntionem soluendi. 3s. Filii rum, to filiarum'. d. generi ,vel pro, nepotum. Aliorum lacob. Ita interpretor,nseruem vul-

tam editionem. Nam Heta planE videntur intelligi

ita, Laban.

3 . Platanis. alij,eastaneis. 38. Conci poent. Apparet hic quanta sit imaginationis vis. i. Primo tempore. Martio.

i. serotina. s. Septembri, cum debilior scelus.

i. E R i ,re nudiustertius a. antea.s saerat.

. Duema. multis. 13. sum Deus. No Angelum se Deum vocare. si ouit ut Dei nomine.' is. Pictium nostrum. i. quod nobis debebatur, pro iri nostri laboribus. i 6. Praecepit. Heb dixit. in Confieri, pro, indicare. 11. Amne. s Luphrate qui Mesepotamiam a Syria diuidit. Galaad ic postea dictus locus. . Viditque. sensit, vel audiuit. Nam Hebrabium

dicitur, Deus ei locutus in semito. 34. Abscondit, plo, absconderat. santea. 11. Contuetudinem feminatum. q. dicat, patior menstrua. sic delusa, dcc. Heb discrutatus est,ta non

inuenit idola. 36. Tumensque , M. Hebr. ivlul de rumore dici.

tur, sed Qtum quM sit iratus , dc iurgatus.

37. Pone hic. i proset in medium. 38. Idcirco Heb Iam, vel, ecce. Steriles non saerunt Heb. non nerunt abor . seu abortum passe. o. Aestuiiungendum cum die. gelu,iungendum eum noctuqiae. I. Decon. i. multis. 2. Timor.i.Deus,quem thnebat,seucolebat. HGri. i. hesterna nocte. 3. Filiae .sistae. s. Titulumci statuam,seu monumentum. 6. Fratribus.i. affinibus, qui venerant cum Laban. Vide sip. num. 13. 4 . Vterque iuxta, dcc. Id additum ab interprete, ut fgnificaret alterum Syriace, alterum Hebraice locum appellasse tumulum testis. g. Galaad id Hebraeum ess .nam SyriacE Iegar S haduilia. Et adiecit Laban. Heb. & Mies a. a. speculam. s. vocavit, quia dixit. '. Dominus.Vide Iud. II. num 3.1o. Testis est. snobis separatis. Aug. in Gen. q. 9'. nullus, inquit, extraneorum, vel nullus Dei testimonio ivnpendus. Heb.non est quisquam nobiscum. en Deus testis inter me ,& te. q. d. vi omnes absint, Deus ceri Esemper testis erit. a. Si aut e , .Heb. quod nec illum,transibo ad te.nee tu illum,transibis ad me,ad malum. s. De nocte. Hebri mane, seu bluculo. c summo

manc.

CAp. xxx II. . FRATE R tuus. Heb.,Chal.,&τα seruus tuus. s. Inueniam ratiam.i .gratus sim. I o. Minor.i.inserior. q.d.indignus tot beneficiis in me tuis diveritate. i. Me promissorum. In baculini. nihil habens praeter bacillum.q. d. cum solo baculo. rs. Foetas. Alii lactantes. Tauros viginti. ita Io. sed Hebr. & Chal.Tauros decem. ao. Dixit. capud se. Sunt autem verba e Mosis, non autem ipserum nuntiorum.1t. Castris.clocoqitem Castra vocavit. Vide sen22. Mature. Heb.,Chal.. de γα nocte. 1 F. Neruum.Heb. curuaturam. ,7αlatitudinem. Eniarcuit .Heb.motaloco suo, seu luxata. cemendia. i. ossi notis, quod in ischium inseritur. i. Dicuruaturam, seu cauitatem ossis superioris,in qua & verritur. 16. Ascendit .pto oritur,seu, orta est. Benedixeris.

taliquid boni impertieris. 13. Appellabitur. sub. tantum. Issael. L princeps

eum Deo. non est autem nune impositum, sed praedici tur imponendum. s. insara. 31.Ilier. Contra Deum. ita lucta cum Angelo, Deum repraesentante.

19. Quod est mirabile. Id non est Heb Chal nec in

π.aut Complut. Videtur huc irrepsisseer I .i3. B nedixit. nomen mutando, vel bona precando utria

dicend 3 o. phan UIacies Dei. Facie ad siciem. Lesar L

salua facta q. d.nec tamen mortuus sum. 32. Nouum feminis. i conuabentem,&m c

20쪽

qui me lo plerauit. i . vestigia eius. Heb. vestigia famili seu gregis. l

is. Salem. Ioan . . dicitur sichar. Hic secundum Hier. tradunt Hebr. Sanatum semui Iacob. Dicebatut bare ciuitas tempore Hieronymi Neapolis.1ν. Agnis iiij, nummis, seu de Mis. Vide Iocvlt. CAP. xxx III r.

i.J V cinx et s. Heb. filias.

3. Conglutinata q. d. vehementer amauit. Tristemque. HO. puellamque. 7o. virginemque. Io. In mellate vestra. Heb. ram vobis. Exercete Heb.habitate. xy. Inclitus.i bonoratissimus, Hi praecipuus.1 t. Cultoribusindim.Id non est Hebrit x. Vnum est, quo dissertur,&e Heta verum in hoc eonsentiem nobis viri ad habit uni nobistiana, loci x s. simeon ,&Leui Hi principes.&auctores, sed eum illis alij plurimi. Auzin Gen. q. I 8.18. vastantes Heb.,CMi.,&7oaccirientas seu ra- piente C A P. x x x v. I M ν NT A. s aeceptis vestibus mundis. l

. Eas.ssimul cum idolis. Terebinthum, alij,

quercum.

7. Domus Dei. Heb. Et Bethel.i. Deus Bethel.

s. Debora,quae t mortua Rebecca se ad Iacob contulerat. Radices. cest B thel in monte sita. ro. Iacob.liab. tantum. Viae sup ea. 3Σ. it. Cresce. sposterilate. Et multiplicare, explicatio praecedentis. Et prauli probi deii populi.

I x. Dedi. i. promisi. is. Vocans. pro,iam vero vocaverat, viliterii voca uit,sicut de Deus bis ipsum vocavit lsrael co 3: αis. vellit verno tempore,&c. Heb. erat adhuc qua.

similliare terrae ad veniendum Ephrata,&peperit, Sce. lCbs. Cum adhuc esset spati: im teriae. ut ingrederetur Ephratam,&e Vide . Reg. f., ubi idem verbum Hebraicii in venit Hieri electo teriae tempore. 7o. Septua- fginta utrobique Hebraicum verbum posuerunt, quasi inomen proprium. s. χαυαλε chabrallia, quamquam iHebr. est chibrati xy. Mortua stam essetis. annorum secundam H blaeos. Iacob vero obiit eam csset y7annorum.1o Titulli. i. statuam,seu columna. Supet.i iuxta. xx. Concubina. i. uxore minus principali. Vide si p.

1ν. Arbee. s id erat maria ciuitatis. Vide supi

33. Consumptus,pto. consiimmatutii persectus,ves. q. d. defici eas prae seruix LAD A. esup. eap. 26. dicitur Besemath. oes tamara is. dicitur Iudith. Fili j. HAE Sc Chal. filiae. at m fili j, quae velim lectio, ut patet ex sequenti bus,quamquam He poteMegi .filiam, ut reseratur ad Oolibama. ι. Basemath. m. 18.dicitur Maheleth. Eliptas,do quo in Iob. Hier. 6. Habere poterat Hebr.acquisierat.

rc. Fili Eliphati Heb., Chal. .& 7o. DucesEliphat.' io. Filii Seir. i qui ante Esau principes erant. Hi erix . A quas calidas. Alib.mulos.c iunctis equo,& Mi. sina. ttε legendum. Tuas. 1 t. Regnauerunt. spost duces. . 33 Io b. Hunc quidam pittant Iob. At Hebrai&eunt, Iob esse de stirpe Nachoet Hiet. o. Haec ergo.Hebru&Chil,schaec.7Mix Eseu.s filiorum.

C a d. x x x v I I. QEx DE EI M. Heb., Chal. ,&τα emdecim. dicitur autem Isaae tunc saula I cI. annorum. I cob autem io . Accusauit,&zHeb. detulit ad patrem in Diniam eorum malam.

3. Polymita Lex ratiis liciis, scii filis, adeoque diauersorum colorum. Io. Num ego,&nutetis e. Id in Christo impletum. Aug. in Gen.q. 123. xo. Cisternam veterem. Hebri, Chal. ,3 7o. nam

ei sterna. inii 3 illi petosint. Hediquid erunt,ues,suerint.

24. Veterem. Heb. vacuam.

x s. stacten i niyrrhae liquorem. 17. Melius est, ut venundetur. Heb. venite, Scue damus eum. Polluantur. Heb.sint in eum. 23. Triginta argenteis. Heb. viginti argenteis. c Gclis. 7o. viginti aureas. 3 . Cilicio. Heb. sacco. s. Infimum. i inferos, ubi olim parres . secundunt Hier.epist. 1 s Nune limbus dicitur, quidam tamen sepulcrum uitelligunt. Si repugnat quod dicit, ad filium

meum.

3 6. Eunuchai principi,seu cubiculario. Vide α3y. M ilitum. Heb. coquorum. c sic vocat Sciiptura milliates, quos more coquorum homines macteati Alu emi

fides putant signiscari.

CAP. xxx VII Lx. v A. nomen est Chananaei illius,&non filiae. s. vocavit. Iudas. 4 vocavit sinater. ut ex Hebraeo constat. s. Appellauit. a u. uanato parete,&e. H GR. Chal. . Sc 7 a.dcerat quando reperit in Chrei, videt ut esse nomen loci. Quidam dicunt eisexrbem Palaestinae. ν. Non uasti. q. d. si nascerentur iisa fio.sed i atris

nomiae vocandos.

SEARCH

MENU NAVIGATION