장음표시 사용
71쪽
AD Ius T. IMP. DE FID. TVTabijciat, atq; prosternat. t Tandem ambiguitatem Om- si nem tollet ipsius Fiduciariae natura, ςst enim a Iure auiti in subsidium introducta, P ideo,alia existente, illius prorsus uis cessabit . Tertio autem tempore cum soli Parentes admitterentur ex Tertylliano SenatusCons. R ad successionem emancipatorum, qui iam legitimi Tutores impuberum dicebantur , r nec tinfracta , nec ulla in parte est diminuta uis Fiduciariae tuteis, quod Faberi Aretinus, &Sylvester μ sentiunt. ' , A. Tandem quarto, & vltimo tempore t clarum est Fra tres non potuisse arripere Fiduciariam tutelam,& quia aliqua x inter eos erat successio , & quia legitimos declarauerat sua constitutione Anastasius: y illa i tamen ultra Fratres, ad alios non eXtendebatur. Hinc patet i florente quoq; Iustiniano floruisse Fidii clariam Tutelam in casibus scilicet, in quibus Anastasij62 constitutio non repugnabat : t Fuit postmodum aliquantulum ab eo diminuta, d um ultra fratres, & sorores, alios etiam, ad tertium usq; gradum, haereditatis praedicta noua constitutione ad Io. Prsseel. compo-- tes secit . et
At postquam' idem sacratissimus princeps in successionibus prorsus diuersitatem substulit, quam ni
mio legum xij. tabul. rigore Ius Ciuile introduxerat, omnem vim illitas penitus confregit 3, ita ut non magis, quam tutela legitima Parentum,h hqc quoq; Fiduciaria competere poterat; Ex quo ad haec nostra tem pora, nec umbra quidem Fiduciaris peruenit, & omnes tutelae eodem pariter ciuili iure sunt legitimar,ve
bis, vel saltem mente, & ratione Decemuiralium t gum inductae .
Io. de Plati in princ. Accuri gloss. Atqui
72쪽
Diuisio Textus . Cap. I. E C E Τ iam, relatis ijs, quae ad Rubri-
cs cognitionem conserebant, teXtum ip-
9 LI sum explanare , quod ut commodiuS, & cum vestro maiori fructu, ac facilita
te exequar, primo i loco eum diuidam, non tamen DD. Aretinis h profuse nimis , nec nimis parce diuidentibus Florentinis φ assentiar, sed sequutus Papienses, d Tres accommodabo textui nostro partes: nam, Ut videre est ' in principio proponit de fiduciaria Tribonianus,&eam exemplis patefacit. Tum in vers. Atqui patrono legitimo,&c. Excitat quoddam Obiectum, reserens rationem differentiar. Tandem ibi. Ita tamen, &c. supplet ad ea, quae primo dixerat, rese- ferens declarationem ad quascunq; tutelarum species.
R E R V M RO T ME. I greuitas parit olscuritatem. 2 Summa huius textus marte sumpta a nostris. 3 Summa Contextus ex e guctore. '
73쪽
EST quidem vulgata nimis illa Flacci sententia a
t obscurum reddi breuitatem affectantem ', Ob-' scurissimo hoc in loco, an sit vera haud dubito, ut enim locus tenebricosus nouis superadditis nubibus non fit obscurior, sic maiores non afferam dissicultates si breuioribus verbis huius constitutionis sensum reseram:' Id ergo, breuius restringendo , Tribonianum sensisser credo, i quamuis alijs verbis Aretinus, Portius,Nic sius, Sylvester,& alij b idem reserant. t Mortuo emancipatore liberi, & coeteri eidem coniuncti legitims statis Fiduciarij Tutores Impuberis effetuntur, quamuis liberi Patroni, eo mortuo,sint legitimi.
i fertu actum huius contextus. x Ratio inter liberos , . libertos an tuta rem Aue. '
Factum exponitur ad mentem litterae
PA T E R F A MIL. t cui non minora, quam animi
bona quoq; Fortunae Deus Opt. Max. libere concessit, & Seruos, & natos in sua. potestate cultiscunq; gradus,& ptatis habebat quamplures: Duos inter alios utrumq; impuberem elegit, sed unum seritum, quem, manumisit, & Tutelam illius hccepit legitimam. , est
rum filium, st emancipat, fitq; Tutor legitimus. , Sed priusquam ipsorum quilibet in suaestu telam pem uenisset ex hac vita Paterfamil. decessit: liberorum pria
74쪽
ALCIA. LUCAR. LIB. sINGrsk Iust. hie mum inter alios-munus complendae tutelae utriusq;
Mod .ini. οῦ impuberis. φής ςg xv - At ex liberto habent legitimam, ex Filio,Fratre,aut Nepote,Vel coeteris ex Iust. Fiduciariam. Cur diuersam, si reserunt vicem Patris, qui pro Vno, & altero legitimus Tutor erat Θ ' Aperit Iustinianus discriminis causam, Cum filius si no esset Emancipatus. sui Iuris effceretur, nec in Fratris potestatem recideret,d Por . . libertus eodem Iure apud liberos Domini esset recasu- rus. Quae ratio an inducat nos in eas ambages , qu . inulti opinantur,patebit suo loco. 4R V M RO T ME.
ε Emanc paresignificat Pendere.
2 Mane are indicium emptionis . .
3 Res mancipi sunt istae , de quibus adlisitum dise
4 Manumitto dicitur a manu, ω notat liber
s ancipare frequentius ad liberos, manumittere ad seruos refertur ,sed hodie promiscuus bus
6 Antiqui per festucam manumitteἶant. 7 Manumissioper mancipationem quomodofieret. 8 Emancipatio liberorum per manumissioncm quo
fanumism in sese praedicatur aeque proprie,
'la in Ieruis contra Accursum , ω-I o.
75쪽
Emancipare,& manu mittere liberos quid sit: Cap. IV.
ANTEQUAM construamus aedificium explana
tionis difficillimi huius contextus,quaedam sunt iacienda fundamenta , quibus firmius consistat , inter quae, cum semel in textu, & sspius in illius eYpositione occurrat liberorum manumissio ; primum erit referre quid sit manumisso liberorum , & in quo ab emancipatione differat, quod, ut plenius fiat, reuocabo Hypothesim ad Thesim, & declarabo quid emancipare per se, & quid mann mittere , ut inde faciau lius colligamus quid notet ad liberos postea relatum
Emancipare ' ergo sua prisca , & propria significa-
ε tione denotat Vendere,' sicuti l Mancipare emptionis reputatur indicium , hunde res t Mancipi illae dicuntur , de quibus pro nostro captu possumus disponere, ut ostendit Vaconius a Vacuna φ vir Iuris non minusquam philosophiae prsceptis imbutus . t Manumit' tere vero, a manu deductum verbum , d quae potesta-lcm notat, ς liberare significat , ac sui quem iuris efficere , ut Petrus Rebustus clare docet , i Hinc patet utrunq; abdicationem quamdam,& alienationem importare ' primum tame frequentius ad liberos, g alte- rum ad Seruos,& mancipia,auctoritate Vlpiani h xxix. ad Ediet. libro, a nostris accommodatur. Porro t refert Plutarchus i morem manumittendis seruos apud Romanos per festucam , de qua Persius Poeta non vulgaris, & Politianus, i sed non resero, lcum sit receptior Festi sententia, qui vult, suis sejn Vsu seruos manumittere, Capite, vel qua uis alia serui parte accepta manu Domini, dicentis deinde , Homi-F nema Caius Iib. 2.
k In sat.quem refert Iylu. deliberi. In prino
76쪽
nem hunc liberum esse volo , & sic dimissum e manu suς pristinae redigebat potestati, quod annuit Iustinianus, R & qui eum interpretantur,clarissime affrmant. o Ad Filios t autem,emancipatio ,reserebatur quando liberandi a potestate paterna erant, nam cum nondum Ius Ciuile modum statuisset, p quo filij illo subiectionis vinculo dissoluerentur, erat necessarium, e*s ad conditionem seruilem, media emancipatione, hoc est, venditione, redigere , quod iterum , & tertio in filijs masculis facto, si unica tantum Vice sorte quia una tantum venditio lege permittebatur , teste Connano x in Filiabus, vel coeteris i in supradictum serui morem relaxabantur , unde qui primo emancipantur, ut propri Iuris essent, mox quoque manumittebantur, t & quidem non minus vere , & proprie ex Petro Rebu quam qui ex vera seruitute lib.rabantur. Vnde,ni male sentiam,sine ullo crimine quis posset Accursitum η notare, dum putat Martianum Iuriscons. pri. Inst. lib. improprie reserre verbum Manumittere) ad liberos,nam postquam emancipatione est seruus effectus legitime, & iuste, dum ab illo nexu liberatur , vere, & proprie ex Iustiniano I manumittitur, ita sunt doctissime interpretati Iocum Martiani Vaconius, 3 &Sylvester , R eum ab improprietatis quoq; labe R butas, alia tamen ratione, defendit . t Hodie vero prςdicta scrupulum non faciunt, cum consuetudo viriusq; verbi promiscuum induxerit usum, de quo, consideratis prςsertim Cai, ν & Pauli responsis, testati sunt Sylvester φ praecipue, & Rebutas. 'R E R V M K O T AE. 1 Tutela legitima datur eoniunctis quoniam vocantur adsuccessionem.
77쪽
AD Ius T. IMP. DE FID. TVT. 43 x Incommoda pertinent ad eum,qui halet comoda.3 Legitimae tutela non regulantur a potectate. 4 Testamentaria Tutela regulatur a potestate.
Quς ratio dandae Tutelae legitimae.
ALIUD quoq; pro huiuscae declarationis aedifi
cio , fundamentum est, i Rationem statuere, Ob quam tum Agnatis, tum coeteris sanguine iunctis leges legitimas transtuler in t Tutelas, quod non est multum reconditum , cum Caius primum , mox, & Vlpianus,h nec non postremo Iustinianus v vno ore declarent , ijs demandari,quippe cum ad impuberis successionem sint venturi: quod postea confirmat Commentator Accursius, d & post eum coeteri , ex receptissima omnium sententia, e quae nititur regula f Incommoda ad eum pertinere , qui commodi fruitur beneficio, de qua ad Sabinum Paulus. Hinc colligerc licet,l in legitimis tutelis potestatem patriam non attendi, immo, ea tantum dissoluta, ali quam ex illis florescere, ut in legitima parentum fas est cognoscere . g Pareia potestas i in Tutelis tunc solum attenditur, cum agitur de constituenda in ultimis elo-gijs tutela Mih sed in legitima, superflua prorsus est illius inuestigatio . M RO T r.
78쪽
ALCIB. LVCAR. LIB. SING. 4 Parentes emancipantes iura succedendi emancipatis non transferebant ad suos.s ornuentio Fiduciae non egreditur personam emancipatoris. 6 Cur minus Iuris habeamus in emancipatis ι -
Ratio υBS. dannatur. 8 Caput liberum quomodo capiatur. 9 Hodie nuda disserentia in successioniIus inter
emancipatos, ac non emancipatos.
De successione Mancipantium. Cap. VI. NO N leuiorem partem huius ardeficij sustinet
successio , quam ex dimissis a potestate consequuntur Manumittentes, quare liceat mihi sic tertio loco de ea praefari nonnulla, in quibus, ut clarius, &magis distincte procedam , Illud nosse oportet, quod supra a quoq; eit tactum , Alio modo considerari manum istorcm serui, alio capitis liberi t Primus ob b neficium libertatis concessum mancipio, in eum quaedam adhuc iura retinet, h & praesertim, e b mortuo intestato, in bonis illius succedit nulla prole relicta ; testamento facto,post multam variationem, in Tertia saltem parte. ς Alter et si emancipando ius omne perderet a principio, d tamen, etiam illis temporibus, in quibus hanc constitutionem viguisse supra positum est , ' non minus,quam scrvum manumittens, succedebat, i quia in eius persona nullum antiquitus erat constitv- tum discrimen. At in cuiuscunq; haeredibus diuersa prorsus etat ra-
79쪽
AD lvs T. IMP. DE FID. Tun 63tio, quippe cum t primus eadem, quς habebat iura ad 1 suos transferebat ἡ & cum alijs iuribus spem quoq; libertorum filijs,cceterisq; nisi essent de medio dedueti, g transinittebat. b Sed liberi capitis t manumissor , . quamuis fiducia suerit in pacto deducta, vel a lege pre-' sumpta,ad successores, nec quidem ipsos filios, ut insuperiori casu , iura ex manumisso succedendi, nequas quam dimittebat , έ quia i conuentio Fiduciae personam paciscentis , hoc est emancipatoris, haud egredi
. Cur t parcius leges operatae sint in successoribus Manumissoris liberi capitis, quam serui, petendum est: a Caio IC. qui i scribens ad Edich. prouinciale, ait, Ini
quum esse ingenuos homines liberam rerum suarum 7 administrationem non conseruare: t quam vero refert VBS. haud tutam credo, cum omnibus liberi capitis manumissoribus quomodo possit rite accomodari, non
Videam, cum Nepos ills non in Aui potestatem , sedi Patris sui retinendus esset, si emancipatus filius non
suisset .vΗaec tamen, tum antiquis xij. tab. legibus, tum m N, dia illa ut appellant) iurisprudentia in manumissori
bus t liberi capitis, ψ hoc est in Parentibus emancipantibus, obseruabantur ; ' Tum vero inualescentibus nouis constitutionibus, tam P torijs , quam Imperialibus P adeo dilatatum fuit ius succedendi, emancipatiΟ- ne sequuta, tum ex parte emancipatorum , tum emancipantium , &cceterorum, ut ex Iustiniani dispositione iam nullum permanserit discrimen, facta , vel non facta emancipatione , ut latius supra deductum est, qad que vos remitto, ne, etiam superflua repetitione, ea, qua me attenditis benignitate, parum prudenter abuti videar .g sylve. hie in
80쪽
t Fiduciaria Tutela supponit emancipationem 2 emancipario solum debeat esse ex parto impuberis, remissiu. .
In Tutela Fiduciaria emancipationem esse . necessariam. Cap. VII. TANDEM, quoniain ex triplici latere iundamen
ta posuimus, ne ab altera parte, a qua sorte ventorum impetus inualescet vehementius, arcis huius ςdificium ruat, quartum quoq; sundamentum est constia Hie in Veis tuendum ,quod eo firmius est figendum, quo magis estra: k proprium , diZerim quoq; necessarium magis,sine quo
.ff. delet.ωε..tractare de hac tutela frustra tentamus. 1 Est autem syl. hie in pri. hoc ,Fiduciaria tutelam nullo pacto dari,nec in quem si conserri, nisi praecesserit emancipatio , unde VBS. . v XJstfmat Iutore ex ea dici Fiduciariu,quasi sit Tutor φ - Fiduci siue uni .n. eiusdem verba emancipationis. Hoc admittunt omnes, & quidem iure,sed reserunt tantum ex Iustiniano ipso emancipationem ad impu-' berem, i an vero deceat ad harum angustiarum cancel- los, Vel ne restringere, ego plenius intra opportuniori loco explicabo , φ