De solis ac lunae defectibus libri 5. p. Rogerii Iosephi Boscouich ... Ibidem autem et astronomiae synopsis, et theoria luminis Newtoniana, et alia multa ad physicam pertinentia, versibus pertractantur, cum ejusdem auctoris adnotationibus

발행: 1761년

분량: 402페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

371쪽

DEFECTIBUS. LIB. V. 3I7

Et totidem ferme', imparibus: proinde illa priori 6i s Quam tenuere vicem, positumque in fronte tenebunt Tum quoque, jam toties amissam, ac deinde receptam, Atque adeo transmissa iterum procedere possunt Promptius, et cursum producere ; caetera contra oppositam sortita vicem, reflectere gressum ripta magis, massamque iterum pervadere eandem,

Promptius emensas retro reserentur ad oraS.

Scilicet hinc, per corpus idem si tramite longo Lux progressa novam ad frontem devenerit, illam Continuo serme in geminos discedere cernes 62sHinc, atque hinc similes radios, quorum alter easdem Reflexus repetet sedes, procurret at alter Victor, et objecti per viscera corporis ibit: omne. genus junctos miscebit uterque colores. Ast si ubi trananda est tenuis lamella , vicesque εσο Vix geminae positus, seu ternae , sive quaternae

Alternis reserunt mutatos, altera rerum

haec oppositam ; adeoque omnium colorum fila alia transmittentur per secundam superficiem, et alia regredientur reflexa, uti proposueramus. Inde autem fit, ut radius delatus ad secundam superficiem crastioris Iaminae, ut Iaminae vitri , exq ua cisastant specula , vel quae applicatur senestris , dividatur in duos similes ingresso , et

constantes iisdem colorum speciebus, quorum alter transmitiatitur, et alter reflectitur. 6, Ubi vero lamella est te nuis, ut Contineat pauca admodum intervalla , longe aliter se res habet : eum discrimen inter diversa fila ejusdem eo ialoris sit exicuum ; idem erit

pro omnibus numerus intervallorum in eo tractu M nimirum vel pro omnibus par, et trans- , mittentur omnia , vel Pro omnibus .impar , et omnia reflectentur. Sed cum fila colorum distantium a se invicem haha-ant discrimen multo majut ἔ pr aliis habebitur numerus interis vallorum par, pro aliis impar, et idcirco habebitur divisio co-Iorum, aliis transmissis, et allis

Spectanti

372쪽

Spectanti exurgit iacies; namque illita suco Quae simili, pariter per primam stamina frontem Se tulerint progressa, eadem sub fronte secunda 63s Unam itidem sortita vicem serme omnia, sive Progressum facilem, seu sunt habitura regrestim. Sed quoniam, Vario distant quae fila colore, Μagna etiam in vicium spatiis discrimina poscunt; Illa pari numero mutant, haec impare , et illa 6 o

Procurrunt potius , retro haec recte Xa recurrunt; Dividit ac sacos tenuis lamella, coloresque ostentat varios varia de parte tuenti. Nec vero si , quos transmissurutilare colores,

Quos fas lamella in quavis remeare, latebit; ε 3 Si, quae quisque color, quaeve intervalla requirat Corporis inclusi ingenium, quae luminis ipso Flexus in ingressu, servata notaveris, atque

Singula per numeros certa versaveriS arte.

Praestitit haec, primus qui tot tam mira reperta 6sci

s, Hie iam habetur id, quod

initio innuimus, nimirum Pota se computari , et a Neintono Computatam eise ex intervallis determinatis et speciem , et quantitatem coloris tum trans, misti , tum reflexi in determinata quavis crassitudine Iam el-Iae , ac inde speciem coloris compositi ex utristibet , unde oriantur series orbium colora. torum illae eaedem , quae Observantur in iis vitris , vel in bullis , quae fiunt tenui velo aquae pinguis, et crassae. cum ibi eundo a circumferentia ad centrum habeatur lamella aeris, vel alterius liquoris inclusi perpeῖuo attenuata , et hic cutis ipsa attenuetur perpetuo ob descensum aquae , quae efforma din fundo bullae guttam Perpe tuo crescentem , donec eadem bulla demum disrumpatur . In hae autem bulla videre est se ries colorum nascentes in suu1mo vertice , ubi cutis est tenuissima , et prout determinatae tenuitatis cujuslibet locus descendit, descendentes itidem, at is exortis in vertice , qui majori tenuitati debentur : ibidem autem observatur et illud,

quod theoria requirit , Orbem ν

Prodiditi

373쪽

DEFECTIBVS. LIB. V. 3Is

Prodidit educens. Tenuis dum lamina crescit Sensim, perque gradus, series prodire notavit Ille quidem varias longo ordine , scilicet illas Interclusa vitris praebent quas corpWa , quaSque Et tenues bullae , dorso dum defluit humor, 61s Atque cutis sensim gracilescit, vertice ab alto Exortas tergo demittunt: orbibus orbes Nam sese inserti excipiunt , pulchrasque corollaSAlternant, alios et prospectantibus intro Transmisibs tergo ostentant, aliosque repulsos 66o Convexa dorsi praebent de parte coloreS. Hinc etiam si3, quae perspicuo , quae corpora opaco Sint gremio, variis varia de parte tuentem Quae ludant incerta coloribu , et quibus idem, Curque aliis alius constet color, omnia ab uno 66s Hausit felici cursu manantia sente . Nulla etenim si 4 rectis. viduata meatibus , atque Sunt penitus densa , et venienti impervia luci

qui per reflexionem factam in

parte superficiei citeriore , eX-hibet unum colorem , dum continuatur ad partem ulteriorem, quae transpicitur intra globum, et ex qua radii ad oculum deveniunt transmiis , non exhi- here eundem colorem , sed illum, quem requirunt radii residui eorum , qui priorem exhi

bebant .

s, Ex iisdem principiis de-

dueitur discrimen inter corpora opaca, et pellucida , ac inter ea , quae habent colorem variabilem, et ea, quae constantem, ut et origo discriminis ia- ter diversos colores permane

tes diverso ruin corporum .

64 In primis , quod pertinet ad opacitatem , illa sane non iprovenit ex eo , quod in comporibus opacis non habeantur: pori rectilinei , qui transitum permittant radiis progredientihus. Hujus veritatis multa ha hentur indicta , et probationes satis manifestae in communi et . iam sententia de continua extensione materiae ; sed in mea theoria , cujus mentionem iaci

jam pluribus vicibus , id est

omnino evidens . In ea epi incoastant corporum particula

Corpora:

374쪽

31o DE SOLIS AC LUNAE .

Corpora: materiem permixtum rebus inane Vincit in immensum , ac radiis via libera semper, 67o In quamcumque plagam sit Opus producere cursum, Panditur. In tenues quaevis, quae maxime Opaca, Nam si Iamellas concideris, omnia lucem Admittunt, coeptoque sinunt procedere cursu.

Exiguas vitreis qui moles orbibus uli 67s

Scrutantur contemplantes, fatis omnia norunt Per genera herbarum , per tigna, et membra animan-

Ire jubar, perque et lapides, et dura metalla. tdmProgressum anfractus nimii, nimiique meatus

Impediunt luci potius , disjunctaque iniquis 68o

Materies spatiis, diversae et fragmina massiae Intermixta simul pariter mage densa , minusque,

punctis prorsus indivisibilibur,

at i nex te alis , a l e invicem distantibus per exigua finita intervalla . Hinc puncta spatii sunt infiniti ex plura punctis materiae infinitate Oidinis tertii ;cum sint numero infinita inquavis linea , et lineae numero infinitae in quavis superfisse,

et superficies numero infinitae in toto spatio solido . Inde autem tacite deducitur , esse iu- finities improbabilem , et quidem infinitate ordinis secundi, occursum euiusvis puta et i materiae cum allo quovis; quam ob caulam, uti alibi lusuis exposui , quodvis corpus trans aliud quodvis transit et liberrime sine ullo verae compenetrationis periculo , si nullae ad

assent virer agentes etiam iaaliqua distantia , quarum inaequalitas perturbaret ejusmodi motum , vel si tanta imprimi posset velocitas , quanta satis ellet ad reddendum insensibi-

Iam earum virium effectum . Caeterum cujuscunaue corpo

ris partes tenues, ted adhuc in immensum cralliores particulis

luminis, sunt pellucidae, quod optime norum ii, qui micrOscopia adhibent ; adeoque per

illas particulae luminis inveniunt rectilineos meatus quaquaversum . Dispositio diversa ipsarum particularum discriminat corpora opaca a diaphanis, et meatus nimii potius ossiciunt

progressul libero luminis . Si enim habeantur inserta inter particulas corporis spatio la iustae cujusdam magnitudinis va-

375쪽

DEFECTIBUS. LIB. V. IM

Et facies scabrae, qui incurvae particularum. Particulam ingrediens quamvis jubar, egrediensve Parte sui retro pulsum nam flectitur, atque 68 sParte alia producit iter: proin dum nova quaeque Pergenti objicitur mage densa, ac crassa, minusve, Pars nova detrahitur de lumine progressuro, Oppositamque nihil jam ferme appellit ad oram. Omne iubar variis jam tractum, jamque repulsum 69o Viribus, hac , illac vacuis anfractibus errat, Imaque perpetuo serpit per viscera flexu. Adjuvat et positus lacierum obliquus, et asper Μille viis torquens radios, longoque viarum Circuitu cogit demum consistere sessos. Os Nonne vides , puri quam sit pellucida vitricua , vel etiam plena materia densitatis satis diversae , et potistimum si particulae ipsae sint scabrae, et superficiei irregula. ria, fit opacum , atque id Idcirco, quod in transitu ab uno quovis medio ad aliud diversae natisae habentur et reflexiones , et refractiones , quae progressum rectilineum luminis impediunt, cogendo ipsum motibus admodum perturbati eris rare per internam corporis substantiam , donec etiam unianiatur fortasse plures luminis par ticulae cum particulis ipsius corporis .

εs Res facile patet in vitro utcumque pellucido , quod si

contundatur in pulverem, eva

dit opaeum , radiis de ortis a rectilineo itinere tam in ingre iasu, quam in egressu cujusvis partieulae. Quin immo etiam sine scabritie, quam inducit it Ia conia tusio , facili experimento ostenis di potest diaphane itatem minui

per detractionem materiae, quae deberet illam augere, is opacitas proveniret ab obstaculis , in quae lumen incurrat; e contrario autem induci, vel augeri per additionem novae materiae , quae deberet n va adde re impedimenta . Si nimirum plures laminae vitreae bene politae conjungantur ita , ut se contingant, constituent unicam

Iaminam pellucidam ; sed si alternae subducantur, relictis alternis, pelluciditas vel erit nul-Ia, vel perquam elligua; nam in egressia cujusvis laminae pars

X Lamina,

376쪽

Υ,1 DE SOLIS AC LUNAE

Lamina, qua patulas mos est armare fenestras Contra imbrem; gelidasque nives, nimbosque sonantes Pulveris in tumulum fractam contunde , nec ullos Τransmittet radios jam corpore pulvis opaco: 7Ooprons tantum crispata potest, insertus et aer.

Quin etiam laevi si plurima Iamina fronte Consistat, Dontesque ipsas conjunxeris ; oram

ui radius primam subiens transcurrerit, Omnem , Per massam externas vitri pervadet ad oras, IosAtque una e multis constabit lamina vitris,

Prospectumque dabit pellucida transpicienti. Subduc alternas , demptis succedar ut aer, Seque vitris medium illabens interserat: idem iFlexibus innumeris radius se distrahet, atque Iro Per vitra , insertum per et aera serpet Oberrans , Nec jam ultra positas res transpectare licebit. Contra si tenui, quam linea texta papyrum

Contusa ad lympham doctis dant usibus, undam Assundas, succum potius vel pinguis olivae; 7r 3

Continuo plures radios transmittet, opaco Sistebat quos ante sinu: namque aere pulso

luminis reflectetur, adeoque usa quidquam ad postremam postremae Iaminae superficiem deveniet . Contra vero charta m de facta , et muIto magis Oleo persusa, aequirit perspicultatem, cum is liquor vI aςente in Iumen minus differat a fibris materiae , ex qua charta constat,

quam aer, qui prius aderat In

ejus potis. Quamobrem opacitas eon siinitit in mixtura particularum dIis versae densitatis , vel habentium majora vacuo la intermixta, et pelluciditas in homoge-laeitate textus, virium Inaequa- Iitate ibi detorquente radios , hie nisu circum quaque aequali permittente liberum progressum ιectilineum , et unliormem

377쪽

Te n via fila inter sese liquor insinuabit, Ac magis aeriis pinguedine distat ab auris

Linea materies, iiquidis quam disisti ab undis , io

Distet et a succo semper frondentis olivae. Ergo ubi mixta semel fuerit mage densa, minusque Materies, vacui nimia vel mole meatus Sese inter fibras distendant; corpus opaco Nigrantes tenebras gremio fovet: ast ubi Eodem is Materies densata gradu se fuderir aeque per spatium, latebris alte pellucet in imis. Namque illic vario pulsu , varioqu e repulsu Mille locis inflexa viam detorquet , et alto Distrahitur lux alma sinu : circum undique contra 73 IViribus hie aequis. agitur, neque sectitur usquam. Iam vero si si varios varia de parte tuenti saepo oculo praebent quaevis pellucida sucos Corpora, seu crassa fuerint, seu mole m nutat illa quidem incurvis, vel frontibus ἱnclinatis si jubar excipiant, reddantque , et fila retexant. sic vitrum triquetrum, sic gemmae, et roscidus humor Mille nitent variis distralio lumine fucis.

ιι Quod ad eo lores varia

biles pertinet , bina sunt eorum genera , et binae causae . Pri

mum, de quo hie agitur , est illud, quod fit per separatio-

liem eblorum factam a retractione corporum non haben

tium facies parallelas , ut in prismate, et in aquae sultis Iridem exhibentibus , ubi pro diverso positu oculi diversuti color perspicitiir. Eam esse originem eoloruinin prisinate, et guttis est omani no certumi eadem est loti aD se etiam origo colorum , qui apparent in pilis tenti ibus, et filo araneae Sol: expost iis, nam

figura teres potest inducere coaloium separationem, etiam perte fractionem ; sed quoniam ea corpora sunt satia tenuia, fierἱ

378쪽

3a DE SOLIS AC LUNAE

Sic sors et tenues fucantur saepe capilli,

Staminaque, incautam queis captat aranea praedam, o At vario sir ludant quae corpora Opaca tuentem, Quae servent certum,et quem servent quaeque colorem, Λ mole, et textu res pendet particularum.

Nam si materies mage densa, aut pinguior imo s7 s

L3 mellam gremio tenuem circum undique claudat, Incertus color est; certus, si densior , aut si Pinguior in tenui contra concluditur: illam Dum subit obliquo radius nam tramite, cursum Inclinat magis, atque magis, frontique propinquat: Dum subit hanc contra, erigitur, frontemque relinquit.

Quare ibi pro vario radii flexu advenientis, 7sci

potest, ut ibi separatio pendeateriam a tenuitate lamellae, et vacuoto spatio in eluso , nam pili sunt quidam tubulus ; aζ-que id ea ratione , quam eXponemus in sequenti adnotatione; quam ob causa in apposui illud fors ; dicens Sic fors et tenues secantur faepe eapuli . 6r Alterum genus eoiorum variabilium est illud, quod apparet in collo coIumbae, in cauda pavonis, et aliis pluribus corporibus , quae pro Varia sui positione ad oculum diversos in eadem sat parte colores exhibent ι dum alia cor-POra permanenter eundem semper colorem servant . Id vero pendet' a mole , et textu particu Iarum: si adiit lamella tenuis , vacua, vel constans materia minus densa , vel pingui in elusa in materia densiore , vel pinguiore, color est variabilia ; si densior, vel pinguior , in vacuo , vel intra materiam minus densam, et pinguem, color est

. constans.

Ejus rei causa est hujusmodi. In primo casu radius ingrediens lamel Iam illam tenui rem, vel minus pinguem , refringitur recedendo a Perpendiculo ; et aecedendo ad positionem ipsius superficiei refringentis ; unde fit , ut via radii intra lamellam sit longior , quam esset, si nulla haberetur refractio ; et idcirco pro varia inclinatione radii incidentis admodum varia est longitudo viae intra ipsam lamellam ; et habita ratione hujus longitudinis, et longitudinis intervalli inter

binas dispositiones oppositas

379쪽

DE PECTIBUS. LIB. v. 3 3

Flexus et ingressi prima cum fronte , terendae Et mensura viae, ac vicium intervalla , colorque Μutantur grandi discrimine ; singula contra Hic ferme constant, fermeque brevissima frontes Issoppositas inter teritur via , semper i idem Et vicium numeri redeunt, idemque colores. Scilicet hinc si Iunonis aves , qua syrmate longo

Expandunt caudam ad Solem, et vernantia prata, Aethereosque ignes tumidae in certamina poscunt, γωΜatris et Idaliae volucres, per mollia colla, Nam ludunt, mulcentque oculos variante Colore, Includunt spatia in spatiis mage tenvia densis. At contra arboreae frondes, maturaque poma,

farticularum luminis debitae illis diversis ineli nation Ibus ,

invenitur, pro d versa directione incidentiae admodum diversum esse numerum intervalloiarum in motu per lamellam , adeoque longe alios esse colo-Tes , qui in alia inclinatione transmittuntur, ve I reflectuntur. E contrario, ubἱ lamella te ianuis est multo densior, vel singuior medio circumiacente , refractio in ingressu fit per accesIbm ad perpendiculum ; adeoque utcumque magna sit inclinatio radii incidentis , via intra lamellam est parum remota a via perpendiculari Omnium brevis lima , et longitudo intervalli est ejusmodi, ut idem sit intervallorum numerus pro quovis determinato colore , adeoque iidem colores ad senissum semper reflectantur, i dem

transmittant ur , et color comin

positus sit petana nenter Idem . 68 Hinc autem constat illud , quod initio probosueramus , Ne tonum deprehelidisse aliquid etiam de interno particularum textu ex sua luminis theoria . Plumae , quae colorem varIabilem exh bent , habere debent spat Iola vel vacua, vel Plena tenui materia , inclusa in materia cra Issiore , ex qua constant , et idcirco sunt Ita imves. Contra corpora , quae habent colorem constantem pro quavis positione oculi , cujus modi plura hic enumerantur , debent habere densiores , vel pinguiores particulas immersas

in vacuo circumjacente , vel aere , aut quavis rariora ma. teria .

380쪽

Et teneri flores, pietisque undantia venis 76sΜarmora, viventum cutis, et genus omne metalla, Totque aliae rerum species, quae certa remittunt Stamina, constantique impellunt lumina forma, Tenu ibus in spatiis mage densa , aut pinguia claudunt. Quod reliquum: toto fundit se corpore constans Ille color, tenuis quem lamina particularum / rro Exhibet, ut fuerit mage crassia , ac densa, minu Sue, Lamina nam tenuis, licet usque amplissima vastem. Distendat late frontem, ut memoravimus ante, Si spatio minus in denso conclusa , minusque 77sΜaterie in pingui jaceat , sua certa repellit Filorum genera, et certum tibi tota colorem Reflexu ostentat, quavis de parte , tuenti. Contunde infringens: et si non tenuior. inde

Prodeat; illum ipsum per singula frusta colorem 78o Aspicies pariter, pariterque in corpore nexis Compacto e frustis idem color ille manebit. At si r* particulae admissis pinguescere succo

εs Huc usque expositum est,

avario Iudant quae corpora spa-εa tuentem , auae fervent cersum ... colarem ; hic jam ex Ponitur , quem fervent quaeque colorem; nimirum cur alia alium constantem colorem habeant . Id constat a crassitudine particularum . Lamina certae egiguae crallitudinis certum colorem e X-hibet reflectendo juxta adn. 6s, qui color pro alia crassitudine est alius. Si ea frangatur in exigua si ustula, quae tamen sin--ula servent priorem Illam cras. studinem , reflectent itidem sin. gula colorem eundem . Quare et corpus ex ejusmodi frustulis compositum habebit colorem constanter eundem, aliud nimirum alium colorem pro diversae rassitudine lamellarum , e X quibus constat. νο Aeque lacile in eadem theoria percipitur, qui fiat, ut quaedam corpora progressu temporis colorem mutent et id fiet vel admissa nova materia, qua particulae fiant crassiores ,

vel pinguiores, ut ubi poma , vel

Incipiant,

SEARCH

MENU NAVIGATION