장음표시 사용
81쪽
Per liquidas se ferre vias; namque aethera in altum Dum tollunt sese, ac Coela magis ardua surgunt, Illa quidem cohibere gradum suspectat; et imum 67s
Demissa ad callem Contra, ac propiora volatum Urgere, atque fugam certa Contendere lege.
Ast aequo cum vis discedat ca Ilis ab orMyri Et spatia exiguo, di cursus discrimine distant. Praeterea quae se vallo sublimia Coelo 48o Attollunt magis, et gyro majore seruntur,
rur , sifit eo majosses, quo mi nor ech Iongitudo areolae duuat a se ipsam , sive quo quadratum distantiae est mimis , qaae quidem jam et Geometris ,
et Astronomis sunt notissima . Verum ob hunc ipsum nexum celeritatum apparentium cum distantiis , distantiarum dii crimine existente ex Iguo , etiam velocitatum discrimen exiguum est. εν Hic innuitur tertia Reis Pleri 1 ex , qua connectuntur inter se distantiae mediae planetarum a sole cum tempori
bus periodicis, quibus nimirum planetae ipsi integras periodos absolvunt et planetae , qui lontius distant , longiore tempore integram conversionem perficiunt , atque id tali lege , ut
etiam celeritates motuum tam uales , quam arearentes , intuenti e Sole , majores sint in planetis propioribus . Ea Re.
pleri Iex sic exprimitur : quadrata temporum sunt , ut cub Idistantiarum a quae autem Inde Pro celeritatibus theoremata deducuntur , Geometrarum idio. male sic exprimuntur et celeritas realis est in ratione reciproca subduplicata , et apparens in ratione reciproca sesquiplicata distantiae. Hae leges, cum superiori bis binis Eepleri legibus, et earum consectariis ad praesens argumentum minus pertinent , ut
admodum dissiculter possunt e primi nitido Latino vella Potissimum hoc stylo amoehiore aliquanto , ac minus rigido , quem adhibere curavi , et maxim8 lex tertia, in qua explicandum estet , quid it qnadra. Ium , quid cubus . Id quidem praestitit elegantissime Behe/ictus Stayus celeberrimus vi r in recentiori sua Philosophia, ou jus secundum volumen cum mel eaduolationibus , et supplemen iis prodit Romae nune , dum ego haec Londini 'scribo : is autem vir plane summus , qui tantam sibi suis poEmatis comparavit laudem rer univerisire
82쪽
Lenta magis longos Cursum Producere in annos Prospicit , at demissa magis, mage concita gressum Urgere, et brevibus concludere mensibus orbem,
Lege quidem aeterna , et rerum qua Conditor ipse 8s Gaudeat, ac Coelo adspectans sibi plaudat ab alto , Qtiam tamen ipse quidem culto depromere versu , Haud ausim , et Latiis sperem celebrare Camoenis. Namque mihi haud animo id subeat, nimis impare rusa Vatibus ivivetii ,1 et Μusth amper via quaeram 49o
Ire loca, ac Pindum transcurrere: talia tentet Communis patriae decus, atque aeterna Ragusae.
Et breviore via, di cursu mage praepete primus Gloria Stayades, pronas cui Pegasus alas Suin misit plaudens, quem Pindo eduxit, et alto Abreptum curru per sydera vexit Apollo. 9sΜi satis ad summi reptare cacumina Pindi .
Europam, in omni alio et sacrae, et Pro sanae eruditionis , ae solidae doctrinae genere ita axcellit , ut in admirationem rapiat animos eorum omnIum , quibuscum. vivit, quos simul et Probitate summa , et suavitate
quidem me nec amicitiae, quae mihi cum eo latercedit maxima , nec communi patriae , et communibus , quos habemus , consanguineis . plus aequo tribue- Te, novit sane Roma in primis, at Italia uni Vesta. .
dinaxit Ne tonus gravitatem suam generalem deerescentem in rations, quam dicimus reciproia eam duplicatam distantiaram , quam legem Μaupertui sius censuit omnIum legum perfectisti mam, ad quod hic respexeram: veram ego quidem, posteaquam in mea Philosophiae Naturalis Ille orsa edita Viennae ante hosce duos annos , in eam Mau- pertui sit opinionem aliquanto diligentius inquisivi , contrarium opinor , et arbitror legem ipsam non accurate , sed proXime , nee In minimis, sed
in magnis tantummodo planetarum , et cometarum distantiis habere loeum : adhuc tamen to .
ta universa systematis planetarii molest ita est sane admirabilis, ut jure omnino diei potueri
83쪽
Ima 3' tenens ergo Maja satus omnibus unus Ante volat, neXisque Secans talaribus auras Undecies oeto redit ad loca prisca diebus ; IO Mille quater spatiis Phoebi disiunctus ab igne, qualibus ampla tumet transverso corpore Tellus. Alma Venus septem spatiorum in millia surgit, Seppenisque orbem prope complet mensibus et illam Millibus alta decem Tellus despectat, et aura sos Innatat in tenui: Coelum ter quinque per amplum Villibus as iurgit, tristique exaestuat ignegellipotens, vultuque serox, flammaque cruenta Concitat incautas in mutua funera gentes.
rerum qua Conditor ipse gaudeat. a. Exprimuntur hic numeris, ut aiunx , rotund s distantiae planetarum a Sole, et tem-
pota periodica . Apponam ex elementis Astrono cis Cailli idc tempora periodica , & dl- stantia a medias in iis partibus, quarum distantia media Terrae Tempus periodicum.
Tempus Mercurii expressi per dies undeties octo , nimirum 3, a quo differt per aliquot.
habet roo oo , quae quidem pamtes sunt proxime aequales diametris Terrae, cum adn p. ha buerimus distantiam Terrae a Sole semidiametrorum terrestri una a 964 , adeoque diametrorum proxime decem millium. Sunt autem hujusmodi. Distantia media.
srs sossa Eminuta tantum ; reliqua tempora laxius exprimuntur , sed ad rem poeticam satis proxi-
84쪽
Nam 3 Venersm Martemque inter Natura locavit, s Io Et nimium alii miseros spatiis conclusi iniquis . Nos um1rn in pleno circa se insumere gyro Sol videZ, at geminis Μars lentior indiget annis Eminet usque magis, quatuorque minora per auras lupiter aethereas circumvehit altior astra : sis
Millia namque . quater bissenia missibus , addit Quattuor, et placido ingreditur gravis oro, hyemesques
me e Veneris per meo ses septem: heritatem accedit magis e curri sunt autem , computando men- pro decem annis ponuntur de se, alternos , dierum se, de as, cem byemes , quδ possunt esse menses ν, et dies tet, atque id- integrae decem In annis decem circo posui orbem prope compleis etiam non integris . Saturnuunt ostenderem , tempus esse impendit annos as et menses
paullo Iongius septem mensibus: s ς , qui hic habentui pr
Tempus, qαρο spectatori in so- annis trIginta cum tricesimile posito videtur Terra inte- habeatur fere dimidium .gram periodum 1bsolvisse, est Distantiae explesiae sunt per uti posui , annus integer ; iv numeros proximos integrorum nimirum, quem Astronoms pe- ni illi uni aiametrorum Solis riodicum vocant f is differt pa nimirum 4, 7, 1o, 3ss sa, 'ς :cis minutIs ab illo communi caetera satis patent numerus a quo utimur TetrIcolae. , quem tem sa pro Iove exprimitus per Astronomi appellant Tropicum, quater bisennis addit greattuor, qui quidem ad spectatorem in nam quater ra dant cur nume- Sole positum non pertinet. Μar- ro si addantur 4, habetur sa. tiis tempust superat annost duos ar Iu hoc argumentum Terrae Per 44 dies , qus tamen non in planetarro systemate consti-
ita multi sunt respectu anno- tutae inter Μartem es et Uene. mn duorum : idcirco dictum rem in conventu Celeberrimae est indiget geminis annis et Iupi- Romanae Area dum Academiaeter insumit annos ars et pluia epigramma Latinum recitavi quam io menses nimirum pro- olam cum versione Italica: sic xime annos xa, qui numerus ad autem se habebant e
Aspicis, ut vapios amor excitet, Ir que motu
Pari it, human poetoris imperium
85쪽
si eoas longo numerans complectitur orbe.
Longe ultra gnatum extremis lentissimus oris Consequitur , claudens agmen, deciesque novenis νον
Millibus adjiciens spatiorum millia quinque Alta tenet, gressusque trahit Saturnus a Gesos Ille ix quidem tristi senio iam fractus, et ampla , quam retinet, capitis decus olim insigne superbi,
Hunc onus annosae frontis, PLemiturqu corona,
Hie gemit ah S durae srhudatus amore pue lyae, IIle hostem insequitur torvus, & arma quatit. NI rartsi cerne aurIcomum quonam ordine Solem Disposita in gyrum sydera circumeantis Mercutius propior Phoebo, Venus axe reced si Altior, hinc Veneri pro ima Τ tra subier Tellurem vasto Mars ortie ample e Itur , Ilium Iupiter , hunc pigri plumbea stella pwεν. quos Venerem , Martemque inter Natura locavit ν , mirum , si Mars imperet, atque venus
vedi, quai fluiti amor sollevae, ed irae Nel Pum an cuor partendone I' Impero Un geme indarno, e Pel suo ben sospira H In arde, e smania di furor guerrier . strano tr sembra it rIo destin t Rim ira Que Ilo ,. che serba ogniora ordin premier νLucido stuol, cha Intorno . Febo asstra II pie per lo celeste amplo sentiero. Mai Μercurio, indi at gran eorsor intentae Venere, Terra, e Marte τ it genitore VI ea die troe a Giove colla stella leni κ.
86쪽
Cessat, et obliquo despectat lumine natum. Quinque senem famuli frustra comitantur, & ipsum Ad se quisque trahens levat intolerabile pondus,
Namque et terdenos cursum producit i I annos. Ipse etiam, a 3 ostentant longas quae sydera caudas 3 Jo Aut barbam, aut sparsos circum cava tempora crineS,
Quamquam eadem late Coelo spatiantur aperto, Atque aliqua in Boream tendunt,nituntur in Austrum Quaedam alia , et rutilis quaedam contraria signis, occiduas longo cursu volvuntur in Oras, Iis Plura suos peragunt obliquo tramite gyros, Liberaque in partes Coeli quascunque feruntur Ipsa etiam Phoebus nunquam consistere, nunquam Flectere cernit iter, sua per vestigia retro
Nec revocare gradum, aut coeptos abrumpere cursus.
Productis longe procul orbibus edita in oras ci Scilicet immensum aethereas tolluntur, et altis Μersa diu tenebris sese abdunt, aethere ab alto Dum redeant, ignesque vagos, socia agmina rursum ,
est quaedam v elut corona imis manis, quam ipse Saturnus in suo motu circumfert. Ipse annulus in Saturnum gravitat juxta Neu tonianam theoriam, sed ejusmodi gravitatem minuit gravit 1s in satellites et quivis latelles auget gravitatem particularum annuli distantium hinc, et inde per quariam partem circuit a suo loco ; sed multo magis gravitatem partium iacentium in eadem recta cum ipso hinc, et inde, et si tota actio consideretur, magis minuitur, quam augetur id pondus. Porro notae sunt poetis irae veteres Saturni regno pulsi a Iope et Saturni autem annullux plerumque obliquus est respectu Iovi s , quem idcirco Saturnus idem illo superior obliquo despectat Iumine . Haec e Ccommuni mythologia , ut a ἀ- huc residuum aliquod iraruris supersit ; sed initio libri . eosdem ut reconciliatos in vicem considerabimus per ma- tuam Ne toni attrae ionem iara Cometae orbitas habent admodum oblongas Ita, ut se
87쪽
phoebeumque jubar post saecula longa revisant. Legibus at parent isdem, Phoeboque citatos Acceleran D propiora gradus , procul edita tardant, Quaeque suo servant et debita tempora calli. Haec medio intentus Titan suspectat ab imo, Temporaque, et certos confert ex ordine calles. yso At nos,' 14 qui Phoebo longe distamus ab ipso , Longe alium tuimur cursum, turbataque pulchri iordinis est ratio , mentemque, et lumina fallens, Tenvia vix veri praebet vestigia motus. Impare nam gressu nobis errantia quinque i sues Sydera Μemnonias jam progrediuntur in oras, Iam longa ceu sessa via cohibere volatum Paullatim , et dubiis veluti suspendier alis, Deinde viam sinuare, pedemque referre, Videntur, Et petere occiduas retro 'radiantia contra γε, Signa plagas, rursum parvo sed tempore turpis ceu pertaesa fugae primum consistere ς deinde
Flectere iter , ii yeteremque novo conamine cursum
Instaurare iterum, celerique insistere gressit. Quid vero , Π ardenti longos quae pectore furnos 16sre ab Ellipsibus 'd generent in pni3bolas , quae in infinitum .heunt ; sed re uelliptiacae sint , & cometae ipsi servant easdem leges cum planetita ἐquod omni biis; jam Astronomi spe Gasum est : hine respectu Solis nullaa habent stationes,
3sti retrogradationes , uo nec planetae . Eorum tamen orbitaemn habent aliquem certum ZO-
, cum , ut planetae , quo quiso Calsinus credidὶς ; Inveniuntur enim directae in Omnes Coeli plagas , ut diximus in
Nobis procul a Sole positis motus planetarum necessatio maxime irregulares sunt; hic innuuntur illae , quas A- .stronomi dicunt progressiones , . stationes , et retrog Iadat IO-
88쪽
A stra vomunt,caudamque gerunt,barbamve,comam ves1lla quidem superas sine lege errare per oras, Quo fortuna serat, vel mobilis incitet aura, Credideris: tantis dubios ambagibus orbes Confundunt, luduntque alta e Tellure tuentem. 37 Conceptum recto producere tramite cursum Saepe putes, gradibusque aequis se serre per auras Concita, qua primo direxerit impetus ortu. Cum subito sinuara viam, et procul avia calles Ire per obliquos, diversaque tendere cursu s7s Aspicis, et flamma magis usque ardere minaci, i Fumantesque procul caudas protendere, dum se Vicinae demum condant in luce diei: At contra incurvos gressum sinuare per arcus
nobis apparent cometarum motus e aliquando videntur abIre per rectas lineas motu aequabili , quando nimirum a Sole magis distant , ubi eorum Or. hita exiguam curvaturam hahet , et idcirco muIti Astronomi crediderant , ipsos serrian recta linea , vel immanidus circulis quorum omnis pars nobist conspicua allium pollit Pro recta, et e X hae suppositione Cassi nil sutara aliquod cometarum loca cum successu praedὶxerat ; sed eam hypo
thesini evertit motus aliis tem
poribus admodum curvilineus, quod accidit circa perihelia et et ea , quae hic primo loco Proponuntur, pertinent ad cometas, qui apparent, dum deseendirat ad puriheli , caud ti, et primo quidem sere rectiliisnet, tum sinuati, et curWi, aequotidie ni Vix lucidi , et iu- mantes magις , donec ad S lem ita accedant , ut videri ultra non possint ob n miam diei , vel crepustuli lucem . Quanquam aliquos per dictaret iam videre licet, quod accidit cometae anni x νε , quel ego proPe perihelium vidi aliquoties nudo oculo etiam bi- nix horis:post Solis ortum , usque adeo ingenti lumine emia
EX Opp to , ubi in reditu α Sole apparent barbati , initio quidem maxime & lucidi,
et fumosi habent motum curvilineum ; tum videntur ad rectilineum motum magis Eccedetro, ac tunsusscere paullatim
89쪽
gortu primo, densosque e saucibus ignes 38 SE vomere , et longos olim praemittere fumos: Tum recto sensim cliscedere tramite, et igne Pallida restincto se condere noctis in umbra:
Saepe sugam interea contendere,' saepe citatos
Iam sensim cohibere gradus, jam sistere, jamque iij
Detortis retro ferri in contraria Pennis, , Nuper et emensas rursu in metirier oras. Ignibus hinc eadem aeternis adscribere; et alto
Accensere Polo, rudis , atque ignara VetustasAbnuit, atque humi Iem nascentibus invida sedem syo' Attribuit, rapidaeque brevissima tempora vitae: Sulphure nain pingui, tepidoque exorta vapore, quem servens gremio Tellus effundit ab imo
ob distantiam auctam et a Sole, et a nobis ς donec ob luminis tenuitatem' vider desinant per ipsam noetem,' quod quidem accidit omnibus tribus cometis superioris annI ,' quorum posteriores duos Parisiis Midi, primum Romae, in recessii a Sole perpetuo' evanescenteτ magis e primus etiam in descensu ad solem visus estia Saxonia, et Parisiis . Porro et velocitatem sui Im rus mutant plurimum atque id multo magis respectu Terrae respectu cuius aliquando motum ipsum jam accelerant , jam retardant , nee vero Idstmel , ut respectu Solis , res-Pestu euius mutant solum in in o perihelio 'accelerationem ιπ retardationem et aliquando aut e m respectu Terrae e dire et is etiam fiunc et rogradi, vel
Atque hinc dia habiti sunt pro exhalationibus fortuItis , quod Astronomiae Obruit plurimum , cum idcirco eos veteres astronomi ita neglexerint, ut nullae eorum observationes antiquae supersint, quarum ope determinari possint orbitae ς cum orbicis quas nunc
obser vamus comparandae , u periodica tempora eruantur inia . de , et reditus tuto . Psaenun-
cientur I atque id quidem hucusque non licet, nili in' hin Is , quorum alterum habuimus superiore anno, alterum iuniores Astro tomi videbunt 'post ho
sce triginra annos ς eorum enim
perlodi breviores sunt, prioriπ
90쪽
Incolere aerios tractus, et proxima terris, Censuit, incerto se per loca ferre volatu, 19 IDumque volant, flamma sensim consumpta voraci, Desinere in tenues rursum re trita vapores. Ceu subito aestivis crebros in noctibus ignes 'Cernimus exortu Consurgere, et aera longos Per vacuum tractus samma signaro volucri, 6oo Deinde brevi tenueς iterum vanescere in auras.
Quod superest , quoniam transverso calle feruntur Errantesque ignes, tristesque edentia fumG3 ,b; . Sydera, et, astriferis ardet qua fascia signis, Iam laeva excurrunt, dextra jam parte vagantur; 6os Dum mutant latus, et Boreae de parte nivalis Adversum obliquo declinant tramite in Austrum,
quidem annorum circIter s, posterioris rao, et idcirco per recentiores observat iones inventa est iii illo eadem orbita jam qua .er, in hoc bis .as De nodis hic agitur , in
quibus planetarum orbitae se , cant eclipticam , qui quidem nodi maxime ad eclipses pertinent . Neque enim Luna aut . ipsa deficit , aut desectum So- Iis parit , nisi sit nodo proxi
Venus in Sole apparent , nisi eo tum P are , quo ipii conjunguntur , sint in ipsis nodis , aut iis proximi. Cum orbita planetae cuiusvis , et cujusvis e cometis hucusque observatis sit obliqua ad eclipticam , OporteL ipia ejus planum secet , ct veluti persoret in binis punctis , in quPrum altero transitur ab hemit phaerio australi ad boreale, iii altero a boreali ad australe . Ea puncta dicuntur nodi i, et prior quidem dicitur nodus a scendens posterior vero de .scendens . Cum planum cujus vis orbitae et planetariae , et cometicae transeat. per Solem ,
nodi ipsi e Sole spectari apparebunt in punetis Coeli oppositis s jacebit enim. uterque in eadem recta transeunte per Solem inter ipsos situm . At respectu Terrae nodus
idem apparebit in diversis Coeli partibus , pro diversa positione Terrae respectu ipsius . Si nodus jaceat intra orbem magnum, uti jacent ii di Mercurii , et Veneris , et quo un-