De solis ac lunae defectibus libri 5. p. Rogerii Iosephi Boscouich ... Ibidem autem et astronomiae synopsis, et theoria luminis Newtoniana, et alia multa ad physicam pertinentia, versibus pertractantur, cum ejusdem auctoris adnotationibus

발행: 1761년

분량: 402페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

51쪽

utis, et ostendit,gIObulor babiri certae tenuitatis , qui resectant radios magi o frangibiles , ut violaceos,qt iu possint retectere minus refrangibiles , ut νueos ; contra vero eum, qui hos possit resectere , seinper simul et illos posse . Hine versu 8 9 demcnsrat in radio , qui fatis Iongo tractu per Medium pellucium progrediatur , debere plurimum praevalere coIorem rubium , et in resseΜoiolae eum , ae aversus 6 I refert, et explicat observationem Hazeyi, e usIogium teωit, qui in mae bina urinat orta radium Solis d. re lum vidit admo-uyn rubeum , eolore aquae apparente viridi. Εκ iis prino ipiis deducit a versis 3 cauram ruboris in aurora, et me pertivo crepuerelo petitam a longo radii ob- 'qui itinere per atm phaeram Terrae, et a versu PO a demum exponit ratio-em feeundam ruboris Lunae , ad quam nimirum in ectis si demeniunt radii posster tongissimum per atm phaeram ipsam . iis binis rationibus p0sieis addi eertiam epis dii Iaco petitam a Veterum Uthologia : qwam orditur a versi x : Dianam in plenilunio nitidis linam agere pompas solemnes eum NImphiramitibus , quae ejus laudes eanant , quas a verSu 923 singillatim refert. ipsam ita forma , et iis laudibus superbam infultare omnibus, polusimum Vesae ni

uirum Terrae tum fordidae , et nigrantix. Vestam ulcisci, et eonum umbro-um projicere in pompae Ioeum: fugere Nympbax : furere equo1: ruere curiaum; Dianam m roseus ra invocato fratre Thoebo , et remoto , nec , vidente obsesam interpostam , in desperationem agi, ac se unguibus lacerare ; unde cru

nt a tota appareat.

Dello Studio di Padova

A Vendo vedulo perla Fede di Re visione , ed Appro varione dei P F.

Serasino M. Maeearinelli Inquisitor Generat dei Santo Officio dI Ve ieriα nel Libro intito lato De SOIis ae Lunae Defectibus libri V P. RUerii fuepbi Γοθου te, Societatis 'fu ad Megiam Soeietatem Londinensem , ibilem autem,etini rorniae Srnopss,et Theoria Iumiais Nevmutoniana be . non v essis cosa alc una contro la Santa Fede Cattolica, e pari mente per Attesta-o det Secretario Nostro, niente contro Principi, e bucini costumi,conce-liamo Licen Ea ad AntonioZatta Stam pator di Veneria,che possia effer stam

ato , Osservando gli ordini in materia di Stampe, e presentandoele soli. e Cople alle Publi elie Librarie di Veneria , e di Pan ova . Dat. Ji Maggio x ε .s Angelo Contarini Pro eurator Rilarmator. Bernardo Nani Ri formator. Francesto Morosint a. M v. Proc. Risor. Registrato in Libro a Carte tr. al Num. γε s.

52쪽

In versibus.

grrata corrige Pag. lin.

7. 2. st Ontem Dontem 16. o. vitae vittae

38. I 8. Phoebae Phoebeae

48. I. imalmas s 2.21. Phoeboeque

Phoebeoques . r. Illa Ille

Sunt 82. xx. Asse uitur Assequitur. 98 xa appositas oppositas

1 8. s. imam imum x a. ra. Phobeo Phoebeo I . R. quecumque quaecumque Errata

globum

228. s. si linatus sinuatus Ps 2. s. Opponat

2 6 ci. I. patenti petentia. tunc inunc 264.26. ergo

ego 2sq. s. Cae Io eIoaos. 8 Coeruleus Caeru Ieus 299. 6. Pt incipio Principio 3os' a'. discendent discedent 323. s. simul semei

In Adnotationibus X

17. I . ut raque utraque I 32. a 3 an nullus annulus 36. as . spectari

spectatis 3. 18 sistula fistula

s. 27. apparentes apparente 81. 24. nobis nodis ε'. 29. plenilunium novilunium s 1. 3 7. Perigae perigeae Σ'. apogaeapogeae 98. 34. te minetur

terminetur 3 s. mutae mutuae Io . 32. curvature curvaturae

1 4. 3 . collegiteolligit

1Ο6. 27. laudum landum Io . 26. sphaerici cita- sphaericitatis 1 o. 3 o. ora tis hora 14s. 34. Dol Ionciano

112. 2s. Pendent pendente 238. 23. Id

esset

2s . 3 o. inter vel Iuni interva IIum s 6. I . fuerant suerant 3 s. anguimangulum 262. 27. Bariolo mei

Bartholomaei 37 . 32. perihelia aphelia

3 1. 26. Prursus prorsus 3os. 3 s. contingant contingat 3 2. 33. tentum modo tantummodo I s. 29. lamine

Iaminae 337. 33. do doloribus doloribus 3 I. s. habeat habent

Errores interpunctionum.

1.14. aethereo, Aethereo 7 s. s. sorte sortes

32.28. lib. I lib. I :

ν 6. 2 s. moles ''. 9. luminis - moles, 'R s. animus animus, luminis a 3 . q. gyros gyros. 37. 9. nudam nuda mas . 1 r. ire Ire a 41. z. queoque ε'. x s. sulsida

, sulsida

53쪽

SOLIS AC L V NAE

DEFECTIBUS.

LIBERI.CUR quondam aethereas Titan sine nube per au-

Dum micat,et puro respergit lumine terras, ras Praetexat subita nitidos ferrugine vultus, Impatiensque morae fuscis nox prodeat alis Atra die medio, stellasque inducat Olympo; sCur, sudo dum laeta nitet Latonia Coelo, Nunc tenebris condat caput, et nunc sanguine multo Inficiat frontem , Latiis memorare Camoenis Aggrediar, penitusque imas educere causas. Io Tu mihi, qui Arcadi eo aethereo qui summus Olympo, Phoebe, nites , naturae aditus tu pande repostos , Divinumque immitte jubar; tu sumce venam Te dignam: tua res agitur, seu Iumina terris

a Innuuntur hic praecipua ipsa Luna solares radios amit capita pertractanda in toto ope- tita Terra interceptos ; quarere : porro in eclipsi totali utrumque argumentum ad Phoe- Solis solent et stellae apparere: bum pertinet , qui quidem Luna autem dum deficit, ali- jure a ΡοEta Astronomo idcir- ouando ita est nigra, ut etiam eo etiam invocatur , quod ex oculis peditius evanescat , idem et in Arcadico Olym-aIiquando est admodum ru- PO emineat Musarum, ac Poc bra. tarum Princeps , et in olum a In eclipsi Solis radios so- po aethereo, nimirum in Coe. Iares amittit Terra interce- lo, sit Sol ipse Princeps Astro. p. Os a Luna, in eclipsi Lunae rum omnium.

54쪽

1 DE SOLIS AC LUNAE

Ipse neges, solita seu fraudes luce sororem. Tuque adeo Aonias inter a mihi maxima Divas, is Uranie, terr*s quae dedignata jacentes Alta petis cursu , & caput inter sydera condis, Huc ades, atque tuum facilis ne desere vatem. Ante tamen Pindique patrem , doctasque sorores Te primum mea vota vocantile in carmina poscunt, et o Iobile Parheritam O germen, meritissime docti Angligenum coetus praeses ς te namque superba , Te duce Iecta cohors Naturae arcana latentis Regalem ad Thamesis ripam scrutatur, & omnes

a Maxima milii , nimirqm

Boetae itidem Amonomo . Haec tertia invocatio Iγ- cum tenet nuncupatoriae epistolae , et idcirco evasit aliquM-to susior , ut nimirum eXPO-nantur rationes, ob quas Re gala Societati , ex ejus Pra*sidi, Comiti de Maccles fie id ,

e nobilistima Ρarkeriorvin sa. milia, hoc opus iure nuncupari pollit ; agitur ni Mirum in eo de argumentis, in quibus plura Societatis membra, excellunt m a Si me , et plura ex iisdem membris , summa cum laude

nominantur.

In primo Iibro habetur quoddam uuiveriae Astronomiae comispendium ; in ea tum alia plura Societatis membra, tum inprimis Bradleyus aeternum sibi nomen compararunt . Bra Eleyo autem ipsi ob nutatione in axis, et aberratio item luminis

elieissime dete et as illud dsb Astron omia , quod nunc demum perfici oq;est , et In dies mavgis perficitur. In libro II. habetur susion descriptio telescopii , et Micrometri: per totam Europam est pervulgata Shorti fama ob

egregia ejus teIessopiadi ramdg op rica , quae objet alvum vitrum habent, quam catadio. ptrica , quae habent speculum metallicum . is autem non construit tantummodo telesco pia , sed et iis optime utitur , satis egregius et Astronomus , et Geometra, ac insigne Regalis Societatis membrum . Micrometra illa vetera , quae ocularia dicuntur , filis constant, quorum aliqua, vel sal -t in unicum , Ope cochleae promoventur, et per nOzas adis scriptas divisionibus habentur omnes minimorum mntuum par tes , unde sit, ut eXiguas Coeinde stes Pantitates eorum OP

Telluris

55쪽

Telluris vastae competia effundit in oras. sQuae canimui, vestris pars maxima debita euris . Pandimus astrorum et positus , motusque: quis ignes

Servare aethereoSi cursumque notare fugacem

Aptior, & longum ignotas deprendere leges Ingenti Bracbeyade, cui diva tuenti 3m Assidet Uranie , totumque recludit Olympum y Persequimur teretesque tubos , inclusaque vitra , Filaque , quae tenues Coeli dant prendere partes , Mensurasque aevi incitas: quis in arte tuborumpar Shorto, seu vitra velis, seu dura metalla 3 smetiri liceat , ac inde et nomen adepta sunt a. Graeco , μικρον , parvum , ut , μετρη-etior . Porro in hoc , et in quovis alio Astronomicorum instrumentoruns genere , quod eo chlearum aequabilem motum, et divisionea in metallo inciosas requirit , Angli Artifices

ante omnes alios, quotcunque

ubiIibet per Europam habentur, longe excellunt. In lib. II. itidem agitur de transitu Venerist sub Sole, quem anno sequenti x 16 x. habituri sumus, quem qui in Halleyus praedixit primus , et commoda , quae inde in Astronomia usprovenire possunt , vulgRVit. habetur aut ςm et alia observallo cum ingenti elogio ipsius Halle yi libro v. in eodem lib. II. fit menti Ode horologiis oscillatoriis. Gra- rami qui sirimus id instru-

dum persecte, et Artilex egre. suis simu , et Observator.

In lib. I. occasione arrepta ab inaequalibus Lunae moliribus exponitur gravItas seneralis mutua Nemtoni, a qua plurimae perturbationes OIIun. tur in Lunae motibus, quae iii dem innuuntus. Liber quintus totus versa tur circa lucem , et colores itotam Nemtoni theoriam e v lvens, opportunissimam ad e X.

plicandum , cur Luna in e est psibus sit saepe rQbr . Porro ibidem hisetur quaedam ipsi vveluti Apotheosis , cum in- Vocatione , et hymno , in qu opinia ejus philolaphica comperta e tinentur. Habetur autem circa ejus finem illud , as. quod hic alluditur sDona tibi, tibi φbura parat sta.diosa juventuS 1

Altaque marmoreis meditatuς templa columnis.

A , Insere re ,

56쪽

DE SOLIS AC LUNAE

nserere , atque imis adducere sydera terris Anne notas alibi melius super aere rigenti Sculpere mos, cochleisque pares inducere spiras λQuid memorem fato raptos λ mea carmina vestri Et laudes celebrant Halleji dc docta reperta, εο Et memorant culti mira instrumenta Gratiami, Aurata aequales dum cuspide dividit horas . Angligensim sed primus honos, & gloria tanti Prima chori longe ante alios Ne tonus ibidem Emicat, atque operis mihi magna in parte refulget. 4y. Seu reseram implexis Phoeben errorisus acta in Ille mihi astrorum nexus, viresque ministrat, Syde rei queis sese ignes per mutua turbant; Sive Deam medis sordentem sanguine in umbra; 'Die simae textum lucis, mi Xtosque colores Suggerit, et longi dat carminis argumentum. Idem ergo & summo inseritur mihi celsus Olympo Iam Numen, coliturque hymno, dum digna recenti Surgunt templa Deo, dum mascula thura parantur. Ergo opus excipite, atque aures adhibete Canenti, 3 3Tuque , et tota cohors, facilemque adjungite mentem Λc trepidum assensu vatem firmate secundo. Defectus Solis varios, Lunaeque labores Si penitus nosse, et caecas evolvere causas soEst animus superas scrutari ante omnia sedes Cura sit, et positus astrorum , & discere motus. Principio 1 Coelum dum suspiciS, atque serenam,

, Ponuntur hie obiecta coe- Parent per noctem, ad Lunam lestia eo ordine , quo videri quae in fine Lunationis apoaree possint , transeundo a stellis in Aurora, ac deinde ad Sofixis , et errantibus , quae 3P rem 3 et idcirco positum est

57쪽

sydera per noctem, et Divae tenuata triformis Cornua, surgentemque eoo e littore Phoebum Ne defixa polo, superisque haerentia tectis 6s Re re procul paribus disjungier intervallis, Ceu, picta auratum qua sustinet aula lacunar, Haerent infixi trabibus longo ordine clavi. Haec magis, illa minus vacuum per inane, vel aura In tenui immensas dispersa per aetheris Oras I Tolluntur Coelo, atque humili 1 Tellure recedunt 'Quae si saliunt semper, tremulaque in luce coruscant, Tenuibus et radiis, ut acutae cuspidis ictu, Percellunt oculos rutilantia, semper eosdem Inter se positus, atque intervalla tuenti TyObjiciunt certa, et nullum mutata per aeVum.

Hinc ea fixa vocant. Summi ad confinia Μundi Illa quidem spatiis elata immanibus, omnes Μensorum eludunt curas, et se ardua condunt. Nec tenues mittunt radios: fors igne nitentem 2 OA ut aequant Phoebum . aut etiam nitidissima vincunt . At circum immensas late distracta per auras Lumina dispereunt, Iongoque labore viarum Nocturnas aegre vincunt jam festa tenebras. Si liceat spatium superare immane volatu is Daedaleo, Coelique altos conscendere fines, Ipsum etiam videas pariter decrescere Phoebum

Cornua ; nam cornua in fine I. unationis evadunt quotidie tenuiora, et tunc sub Auroram Luna oritur .

Porro stellae dispersae sunt ad distantias admodum diver

sas vel in spatio vacuo , vel in aura aettierea ita tenui, usinu Ilam motibus resistentiam pariat .

a stellae aliae dicuntur ineris

A a Paullatim ,

58쪽

e DE SOLIS AC LUNAE

P latim, et caeca demum se condera nocte. o tamen et formas omnes, et nomina pandat Siluta connumerans, certasque ex ordine sedes 'o In medio stellis ardet fulgentibus ingens

rantes , si se fiXae , aliae 'r' ihi ε, ' sive Plauetae . Stellae

fixae vividissenum habent Lumen , sed scintillatit ob egigus talem diametri apparentis, obnuam a te naissimis quibusque vaporibus teguntur, et reteguntur per vices dicuntur fixu , quia servant eandem ad sensum vositionem ad se Invicem . Iim est creditum , eas servare omnino ejusmodi positio- verum detecti sinit per telescopia quidam satis exigui quarundam fixarum motus , qui nobis vistentur exigui ob imis nunem distintiam , sed fortasse sunt satis magni . Adhuc tamen , cum sub sentum sine te e seoplis non cadant , hic hahentur pro nullis. Ηue usque creditum ess , nullam haberi methodum ad Pomputandam earum L distantiam , cum crederetur , uulis Iam habεri ipsaram eam , suam Astrono ni parallaximat eunt, ne ab othe annuo qu1dem oriundam : at per hos ipsos dies , unibus haec Londini scribimus, Dominus Maskelyne , et Astronomus, et Geometra egregius, Societatis Regalis membrum , ia postremo congressu Societatis diea 6. lun.

t os, Societati proposuit parallaxim Sirit , quam driluxit

ex x8 observationibus Catilii habitis ad Caput Bonae Spei, quae ejusmodi est , ut diameter orbis annui subtendat in Sirio ipso angulum secundo-ium I . 4ndε calculo inito invenit ut 8istantia Sirii a nobia semidiametiorum orbis annui , sive distantiarum Terrae a Sole ars ox. Sed ut )e, mulio adhuc tertius constet , Proposuit illud , ut in Insula S.

Helenae, occasionε observandi transiunm veneris sub Sole, id etiam observetur , eum ibi ea fixa proxime ad lenith accedat , ubi exactissime definiuntur fixarum laca . Sirius tanto reliquis omnibus fixis lucidior , lem per ellam propior est x reditus . Hatbemar sane plurimae obse i vationes aliarum fixarum , quae accedunt ad nostrum etenim , in quibat nulla deprehenditur sensibi nparallaxis. rixae proprio lumine fuI-gent, ut Sol : hinc censentur totidem Soles , et quae tantummodo ob immanem diuantiam tanto minus lucidae appareant, quam Sol g et lane , si possemus satis recedere ab

59쪽

Fascia I, et immenso Coelum complectitur orbe Excurrens longe , qualis quae rεgia frontem Praecingit vitta, et compros de more capiti

Comprimit adstringens, vel qui detulit titur alte sy

mum etiam evanesceret . Si constaret vera ratio luminis

alicujus fixae ad lumen Solis, Deile definiretur, ad quam distantiam oporteret recedere, ut Sol evaderet ejuηstem luminis , ae illa fixa a nam lumen testin ea , quam Geometrae dicunt rationem reciprocam duis plicatam distantiarum . Tenta.

vii id quidem Hugenius , et post illum plures alii , actitspe rime Bouguerius conat est eam luminum proportionem invenire ; sed milii Omnes eae methodi inspectae sunt ob plures rptiones , quas hic persequi noli vacat . Progressi autem sunt iidem ad definiendam ipsarnm fixa tum distantiam ex eadem ratione luminam , ponendo fixax esse Soli aequales. Sed et illud est omnino incerorum , cujus verae magnitudinis sint ; nam Astronomi appellant stellas magnitudinis primae ssecundae , tertiae , e X magni in tudine , quae nudo oculo intuenti apparet , et quae pendet a sola vi luminis oculum ipsum percellentis est admo. dum probabile , alias esse minores, alias majores Sole , et

sine ulla certa relatione uet,a-

gnitudinis cum dista aliis dil- persas esse per illa immensa in-thrvalla , ini. Flamstaὸ nullasn

habent certam magnitudinum , et distantiarum relationem.

Dictum est , eas esse summi ad confinia Mundi ; nimirunt Mundi nobis conspicui ; incertum enim omnino esti, qnose protendat Mundus, sortalle

ultra omnes fixas nobis conis

spicuas in immensuri, 'si Mundi nothi Ne appelletur aggrExa

tum omnium rerum ereatarum .

Ineptus sane sit , qui cum suoru fi oculorum vi , vel etiam cum vi suae imaginationis terminet infinitae potentiae Diis vini opificis mecunditatem I. Posset aggregatum totam rerum sub nostros sensus cadentium esse quaedam exigua particula , granulum quoddam a renulae resis pectu operis in immensum ma . joris a D. O. Μ. procreati set adhuc nobis ita exiguis id ipsum immensum appareret. 1 Zodiacus , qui in sph hera armillari cernitur , ut saRia quaedam. Is distiditur in duodecim partes, quae dicuntur signa, et continentur iis binis veris

sibus: Sunt Aries , Taurus , Gemini, Cancer, Leo , Uirgo

60쪽

3 DE SOLIS AC LUNAE

Eκ humeris, laterique assivum sustinet ensem. Balteus, eoo advectis e littore gemmis, Concharum quo nitet spoliis, auroque refulget., Bistonis illam signis fulgentibus unam Concessiste Deos, dicunt. Stant ordine longo Io Disposita in gyrum, et spatiis aequalibus ardent. Prima tenet, rutilisque Λries se cornibus altε

Erigit, et puri tenues petit aetheris auras, ostentatque nitens aurato vellere dorsum. Ille olim aequoreas genitos Athamante per undas I Os

Phryxum, atque exceptam satis obstantibus Hellen Extulit: hirsuto fratpr sedet altus in auro, Et ventos, tumidi despectat et aequoris iram, Cornigerae fronti fidens, dorsoque patenti. At soror insano heul nimium conterrita fluctu , a IoVentorumque minis trepidat, dejectaque dorso Labitur infelix. Nequidquam voce cadentem Compellat Iacrymans, et brachia tendit, opemque Implorat Superum frater: perit obruta fluctu, Ah perit 3 immiti, et moriens dat nomina ponto. II FIncolumis ripa post tanta pericula Phryxus Vota Iovi solvit ditemque ardentibus aris

Vectorem sistit mactans, ac vellus ab alto Fornice , et auratae suspendit cornua frontis. At Pater omnipotens sacro protexit ab igne I 2o

Illaesum, inseruitque polo, et fulgentibus astris

Libraque , Scorpius , Arcite- pricornus , Aquarius . Notanens , Caper, Amphora, sunt Poetis, quae hie ex My Pisces. thologia Veterum orn3ndi eat Tria postremum praecedentia minis gratia assumuntur. dici soIent Sagittarius Ca

Distinxit

SEARCH

MENU NAVIGATION