Bernardi Tanusii nob. Pisani Epistola de pandectis pisanis. In Amalphitana direptione inventis, ad Accademicos Etruscos ..

41쪽

Illa comprehendi, ubi potestas, quam hodie saecularem dicimus , significanda, autjungenda , aut Dinponenda sit Sacerdotum , aut Pontificum potestati. Graecis , veteribusque omnibus hujus vocis usum hunc doctis limus veranius attribuit atinis vero quid esset usitatini, Salustius indicat, crius in Catilinario haec verba sunt principio Reges nam in Terris id imperii nom Phrimumfuit indicat Cicero, Hus in Legibus illa est regio imperia duo junt , iique praeeundo , iudieando, confulendes, Praetores , Iudice , Consulos appellantor a indicat Tacitus 3 , Vopiscus 4 , Suetonius Horatius Seneca Neque vero te illa , quae ferebatur , de unoquoque lacto a Romanis Imperatore, aliterquam Regia dicebatur, 3 quamvis esset imperii ex , non Regni , ut vulgo accipi solet Regni appellati h. Saepissime vero factum id est a Scriptoribu Ecelesiasticis . e

trus ApostoJus C amulianos docens parere Principibus, quibus eorum Patria sutijecta sit, Imperatorem Romanum maxime intelligi volens praecepto illo, quo homines obligabantur,quorum pars maXima Romanorum Imperatori subjecta erat , ait subiecti

esto.

42쪽

estote omni creaturae propia mum, sive et , tamquam praecellenti Ῥυ Dueibus , tamquam ab eo ννι omnes honorate ia/eenitatem diligite, Deum timeι , Regem honor cat quae

verba Innocentius III prae caeteris explicans, hoc quod proposuimus, egregie confirmat quod equi-ιur Ragi tamquam praecellenti, non negamus , quin praecellat imperator in temporalibus illos sin axat,

qui ab eo fuscipiunt temporalia maxime vero ubi Imperatorum potestatem conseri cum potestate Pontificum ad mamonium Cetu hoc est universalis Ecclesi feci Deus duo magna luminaria ides duas insti ut dignitates , qu funt Ponti a lis auctoritas, Megalis potestas : Videndi sunt, quos alibi attulimus, Gelasius 3 , Tertullianus is Bernardusis), Petrus Damiani 6 Ambrosius 7 , Ιvo ipse 8 , clus verba repetere juvat quod etiam

Iegibus in I eatitiam abrin Q. et a Catholici Reges composuerunt , ct ex auctoritate Romani

Ecclesae populis fervandas tradiderunt Unde Ju- finianus in odie Novellarum M. Mamjo, formularum veterum peritissimo, quem jam attulimus, addimus in praesentia is Fritschium sy), Mabilis D s. I. v. a. p. litae de maioris o obed. 10 ob euom. 4. Cone Lepisse Gelas. s. o Lib. i. aduers Nation. Cap. Ia De οὐδεν. lib. q. v. q.

43쪽

Sssint Achaees servare eum enu uoces Regia, O me aut η-πIemper i pro regno sed . t myra imperis quod ille , cum ostenderii plurimis editis veteribus monumentis, orationen ita eo Hudit hae ideire notare vi m est , quoniam quia dam, si s , in voce regnantis, vim facis ad seni candum regnum , non perium et vir ille doctaeis , cuius udicium in re ad antiquitates minis aevi intinente, in i sonidium, immo plus 'un omnium probamum est quae a mille Grandii

similibus prostrantur ibi gravitate, ubi doctrina, ingenio, peritia , diligentia, ubi integritate testimo. nia pensanda sint. Conficit propositum nostrum Con-τngius modicem afferens Iuris Canonici, quem compositum Saeculo XII fuisse amrmat, quoque leges Nomanae, quae in eo continentur, quemadmodum inqvonu , Gratiant Decretis continentur, leges dicuntur Regum Catholicorcina a 'Rer inculi

ιὸm dupliei conectione canonum, altera ex episο- Iis Ponti iam , altera ex eanonibus Coneiuomm illum locum eo Iudit auctor se verbis ad enus de corpore canonum I ea quae equuntur, aut sententiae sunt orthodoxorum Patrum , aut leges Catholicorum Regum , aut Synodicae sententiae j hutinium deinceps tuae sistentiae per mul os titulos quorum titiimus in νibitur , de ea is lateorum digestae inarum nonnullae deis laesus ex IVDutis, Pandectis, Codice, o Nouelus D inianeis : Quid

tu s

to De re diplom. lib. a. v. 36. s. q. a Irim. 6. verum ommum psi q77.

44쪽

di , Guido, Conringio , quia abillonio respon- .des mendax ne erit uterque Vir sapientissimus 3 Falsa ne eritavonis epistola illa , qua Iustinianus, qui auctor est unus Digestor uria, di Novellarum, Rex Catholictis appellatura Habesne ex penu illa tua cavillationum plenissam aptiorem aliquam explicationem verbi ab Ivone usitati , quam illud ipsum verbum ab eodem Ivone explicatum t Nobis Iuris.

consultis cum verbi vis quaeritur , aut conventionis, aut legis, aut testament , nulla melior , nulla usib , nulla est firmior interpretatio , quam quae ex eo abducitur verbo, quod idem usurpaverit homo, cum aut pacisceretur , ut Iegem ferret, aut faceret testamentum , ita nos Ulpianus docuit , ita quicumque de optima interpretandi ratione disputa, verunt II. XIII Hae non modo non resutavit Grandius a ,

sed ne memoravit quidem his vero nec memora Grandiustis, nec refutatis, Pervicax homo , Per triclo,o simul rursus hyixi'

tae plabi verba danda essent , non tacuit. Cum de talista fζ''verbi potestate agatur , jam scitis , quo confugit, qui Glossario Latinata barbaro deleribendo libros facere consuevit. ideamus itaque quid, Carbo. Decrerbum interpretatu us, ille Glossator attulerit. Codicem tradit is Thuanum Ichannati epistolam PontMeiam ab Honorio IV scriptam , clausulam librorum Gregorii Turonensis , quibus alii dum alloquebantur Reges Francorum, scripserunt m Viro . ca

DI qui filiabus r. st δε legat. r. ibique

45쪽

tholici Ulpini, Regis Franeorum , O Patricii M. manortim. Ergo catholicos illos Reges Ivonianos pro Francorum Regibus, clamat Grandius esse accipiendos O infelix lvo i qui Glossario Latinora barbaro uti non potvisti, salia aut mendax , aut imperitus formularum habeberis, qui Justinianum Imperatorem significaturus , Regem Catholicum tua illa epistola CCXLII dixisti . infelix Anonyme Con-ringi an e , qui eodem Glossario carens , Catholico. rum Regum appellatione Romanorum Imperatores, qui Christum coluerant , complexus es t Verum monumenta illa Glossarii non habent Reges Carboli. cos , sed Viros Cιtbolicos Deinde δε Reges Herosolymitanos RegumCatholicorum appellatione comisi prehendi, vult Codicis illius Thuani Scriptor de formulis inscriptionum, viro Catholieo , quod πο- ni solet est Franci Regi Jer obmitano Tertium S illud est considerandum eos, qui Glossa

rium aDXerunt, eamdem formulam, Catholici ap

pellationem Comitibus Belgarum adhibitam protulisse, inque medio reliquisse an religio,an solemnis titulus an ditio totius FlandriLCatholici denominatio. ne habeaturm an Catholici titulus hic exprimat ehujus Comitis,an Cat bolicam, seu universalem et in tegram totius Flandriae ditionem, aliis demi dum permitto;potius tamen crediderim titulum esse Religionis , quam pote soli , ct posses nis, Cum itaque is titulus solemnis is religio ditio

verbo illo significentur, quis affirmet sanus,quonem lemniter, seu Papaliter , non naturaliter in Decreti praefatione esse locutum i Quis non vi te hoe demum esse verbum ambiguum , quod illa sit maxime interpretatione excipiendum, quae ex usu loquentis

46쪽

tis ejusque similium elicitur insultat

Seurra ille de plaustro Noster vernili plane lascivia quod Catholicorum Regum Constitutiones pro Di gestis acceperimus, quae sunt non ex Principum constitutionibus , verum X Jurisconsultorum , aut re, sponsis , aut disputationibus , aut commentariis. Plaudite , qui Fraterculis istis procacibus delectamini. Vos vero, Academici, qui sapitis , qui profanum istud vulgus oderitis , Marcetis, bilem teneatis, cum de Pandectis disputantem Monachum ne Justiniani quidem constitutionem, videriti,, quae est de eonfirmatione Pandectarum , aut legisse , aut audivisse Quis est in Iutisprudentia hospes , qui Iurisconsultorum veterum sententias in Digesta relatas, ignoret Iustiniani constitutiones esse, e haberi ex ipsius Iustiniani praecepto cujus sunt illa verba notissima omnes , qui relatifuerint in hunc ρ- dicem petidentissimi Viri, habeant auctoritatem ,

nibus profecta , , --qstro Divino fuerint ore pro sua omnia enim merit nostra scimus , quia ex nobis omnis ei impertietur auctoritas

Eque vero mirari debetis, Academici, superbissimum hominem adeo indutisprudenti ad lirare , quae est a Geometriae studio paullo remotior,

o L qui filiabus ais. de legat. I. a b GUrmat. Digest. I. ast neque

47쪽

quam historia sit, cum historiam inepte tractaverit. Quis fuit unquam historia conditor , qui bicipitem.' M in v ita statuerit scriptionem suam , ut alterum superesse erat tua. caput non possit, um alterum Iubvertatur, cum S poetis, quod proxima veris linteis proferenda , id maxime curae esse debeat , ut implex, & unum com-Ponant, ut eis res, mpersona dicenda, feeuerti ad renum

Qualis ab incepto processeris , O sbi conse tQuis credat , hominem , qui Pandectarum historiam aggressus , earum usum , earum doctrinam non saecuIO Chr. XII. , sed XI. receptam esse , moliebatur, primam Pande starum mentionem Petri Blae. sensis epistolae CXL tribuisses Quis credat, eumdem Scriptorem, cum anno Chr. XXXII. explicatas Bononiae a Lanfranco Pandectas , intenderit, Cincipiente saeculo XI Irnerium occubuis se celeberrimum Pandectarum Doctorem , medio illo saeculo Diae ii discipulos foruisse , mrmaverit, dicere potuille , Blaesensem primum fiat si eorum , qui Pandectarum meminerunt, Archidiaconum Bathoniensem , Scriptorem epistolae, quae anno Chti

MCLXXI antiquior esse non possit 8 Ego quidem sunt ejus verba Iusiniani Oseem insi- tutiones , aliaque peculiaria ejusdem saluta priadem ante direptionam Ama bitanam allegari animasierteram , Pandectas non item , quartim antia qu or mentio apud Petrum Blaesensem anno II 6o. florentem, dum epistol. 4o inquit a iis quam

immeabili elogus, Pandecti, in qua ius Civile eostinetur. Qui habebat epistola illa Petri lae

48쪽

sensis commune eum quaesita a Grandio vetustate aut restitutarum, ut nunquam intermortuarum Pande J Inclusa tota isthaec quaestio erat annis, qui Paullum Diaconum ab Iroerio separabant aderi

totai: erio , qualem us esse decet, qui ad an num MCC pervenerit, testibus Petro de Cussam uilla i , . tali Alexandro a , Claudio loria censi udino Viris doctssimis , histo diae Ecclesiasticae dilligetitibus, maxime vero eiusdem Petri laesensis epistollis iΙΙ. Harum epistolarum aut nulla est , quae ab eo .. ηδ thoniensi pilor anno. ii 'nisest erroris a Petro de Cussa

r non Pouunt aetatem antiquiorem decenti cicit Ira g ψ

Docuit Petrus de Cus a Duilli, qui de rebus Blaeseu sis scripsit accuratissime , eeennio mo esse iri

eludendas epistola CXXIII XXIV CYvυ

euit , Blaesiensem Iuvenem in Sicilia fuisse , euiao puleritanno Chr.MCLXVII, illine anno MCLXIX

49쪽

nique anno MCLXXI migravisse ibi fuisse Reg An.

gloriam Henrico II ab epistolis, ejusilemque Regis beneficio Archidiaconatu Bathoniensi donatum Hujus historiae luce, modicum quorumdam au.ctoritate detraxit Cussam uilla aliquibus epistolis titulum Archidiaconi Bathoniensis monachum No. strum , qui iisdem instrumentis titulum illum epistolae CXL. illi suae detrahat, sequemur . Interim dum nullo argumento, nullo testimonio receptam vulgo scripturam sollicitat, negamus adhibendam esse o. mini fidem , qui in rem suam testis in judex adveniat, quem habeamus jamd feritatis mendacii, Mim posturae imperitiae, temeritatis, Mnegligentiae reum.

III. Quid igitur transversum egit Monachum dicitis , quid illum eo impulit , ut Blaesensem

Grandiua Commemoraret historiam scribens, ad quam lae-Σ2ὰζ z. sensis minime pertinebat Ego vero, qui jam diarum sine audi cognoveram fundum sapientiae Monachalis, glose sarium latino-barbarum adii , ibique tim Pan

dedi verbum explicatur, epistolam illam issenas inveni laudatam, quam Monachus extulit non commemorato glossario . Visite, ornatissimi Aca.demici glossarium illud Nomperietis descripta a Monacho verba Blaesensis,non ut Blaesensis scripsit, sed ut auctor Glossarii qui brevis esse laborans ali, qua Blaesensis verba praetermiserat Blaesensis enim in epistola sua ita scripserat:υides,quam imphescrutabilis obassus, quam timosa laa,quani immeabile pe-IQussi Pandecta n qua Ovile ius continetur.COm- persetis non unum Blaesentiem inde acceptum a Monacho . sed Milla alia , quae Monachus idem de Pandectae verbo Sacra Biblia aliquando significantedica

50쪽

dleviter garriit, eum alia omnla, qu m aera Biblia , in Grandi epistola tractarentur mundaniis inena vero, iudorem illius quaeretis, qui non Glossarium laudavit , sed Abbatem Bacchinium ejus fgnificationis uictorem agnovit , ut amicitiam Viri doctrina celebris ostentaret ira. IV Qui Blaesensem,quem a Carolo du Frese mutuatus erat, inepte in hanc rem induxerit, Archie-PUcopum Lugdunensem Agobardum judicio non meliore proposuit . Cum enim Ivoni, Gratiano suppares quaereret , aut paullo vetustiores, qui Grandi Pande Harum acinias aliquas in alicujus Bibliothe- ριζ ζαοῦ. eae pluteo reconditas , vix Pandestas totas habere Potuerint, qui magna diligentia illas venati fuerint, qui singulari aliquo Dei beneficio in latentes Igno tasque illas inciderint, Agobardum illis adjecit mular fateor , negari non posse , quin etiam an is saeculum XI aliquiaὰ saltem legum in Digestis eon,

quibusdam auctoribus innotuerint, nam gobardras,

ti in Pandectis occurrit Iam vidimus Grandio gobardum eas in Astensis libris obisjeictum ex Astens descriptum , qui Agobar. do usus est testes, quo confirmare jus Romanum Sacerdotibus Carolo Magno regnante placuisse L .