De elementis et orbibus coelestibus, liber antiquus ac eruditus Messahalae ... Cui adiectum est scriptum cuiusdam Hebraei de eris seu interuallis regnorum, & de diuersis gentium annis ac mensibus. Item ijsdem de rebus: scriptum cuiusdam Saraceni, con

발행: 1549년

분량: 217페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

31쪽

si mantis Regis stio perhibent, lausae conscens aureo Ariete pelagum transfretasse, Arietem ipsum in Col' chide Marti ab eo consecratum inter sidera repositum, aureum* uellus in templo, memoriae ergo suspensum fuisse quid potest Hic intelligi aliud, quam Phryxum

pelago errorum in uerno aequinoctio superato, Col chis aureum uellus Arietis,sive aequinoctii eius uere auream deisiptionem, Marti signi illius uerni domino dedicasse Diuinum enim regii iuuenis inuentum, cui potius quana Deo Imperatorum fortissimo fuit dican ni dum.Porro celebris illa Iasonis,Castoris,Pollucis, Herculis,ac reliquorum heroum in Colchos expeditio pro aureo Arietis uellare petendo, quid aliud filii quam prs . t stantissimoria principum certamen in exquirendo equii u noctii uerni momento cuius cognitio ad costituendam certa anni quantitatem omnino est necessaria,Qui qui, de Heroes 8 Chirone Centaurorum principe reria coemlestium magistrum,s Phineu regem Medusam. lchorum regis filia, monstratores rationu,quibus petendit esset habuere Nam Mueterum Historiar S sacra literae testatur,eia morem antiquis Principibus Reginisq3 solennem extitisse,ut mutuis dos apietibus inter se ornig naatibus quaesitis. certarent,ac praestantiorem habitu, aureis* donatu muneribus,qui sapientior esset.Quam causam etiam Reginas Orientis ad Solomonem pelle xisse legimus.Utinam uero nunc quo magni Heroes

aliquid studii ac sumptuum in certam exquisitionem equino stitue conferrent,aut aliquando serio salte de

restitue po

32쪽

restituendo publico CaIendario cogitarent,posient pro

Gldubio magis certar aequino stiorum solstitiorum*paschatis, ac aliorum festorum mobiIium sedes mi nus uagae,5 anni Solaris exactior constitui ratio,adhi hitis inconsilium rerum coelestium artificibus, ad quam cur18c Respublica, cui certa anni constitutione maximὰ opus est, 8 summorum inter ueteres Heroum exemo Pla eos exuscitare debebant. Non neglexerunt hac rem

sapientissimi Graecois Solon cu Thalete 8 post hos insignes artifices Astronomia Meton, Calippus, HipsParchus,Ptolomaeus,qui Graecis hominibus certam anni quantitatem suis temporibus tradiderunt secundum exploratum solis cursum, Non in Romana Republica Numa, Iulius Caesar, Augustus, Tiberius, Constanti nus,Theodosius,R.Valerius Martianus,Imperatores cum alias praeclaris uirtutibus praediti, tu uero hac etiam

laude celebres, quod summa diligentia, 8 seuerunt,&audiuerunt ipsi homines rerum coelestium peritos, ac operam dederunt,ut suis temporibus redie constituto anni spacio,Rempublicam ac ipsorum temporum a lendariti, seriem explicatiorem posteris relinquerent. Caeteriina 8 nostra isthaec querela iam non noua est,

sed multo ante iactata a praesiantissimis annorum sene 'riorum Mathematicis, &nonnihil etiam ad institutam

orationem pertinet haec summorum principum enu meratio apud quos doctrinam apparentiarum Cel stium in magno honore ac precio suisi e constat. aliarea QT.Auguste Princeps illustrissime ueniam hac in re mihi

33쪽

re mihi dari spero, non iisitata solum priscis artificisus, sed & probata saepe clarissimis Imperatoribus 8 niaxime ad principum curam pertinentia monenti. Nam 8 Augustus Cssar cuius sicut nomen,ita uirtutem quom diuinitus tibi concessam esse plane confidimus exemplum Diui Iulii in restituendo anno ex Mathematico rum consilio ad pristinam illam, sed tum negligentia conturbatam rationem, studiosissime est imitatus,&nummum quos Capricorni nota, sub quo scelicissima se uitae primordia sumpsisse cognouerat, signari uoluit,

ut publicum extaret sua erga artes Mathematicas ob se uantia monumentum . Tyberius uero Thrasillum Mathematicum,quem ut sapientia professorem contu hernio suo adiunxerat, intimum habuit, huic credebat consilia omnia,huic obtemperabat, in maximi ac grais' uissimis rebus eius sentcntiam, ac fatorum coelestium uoluntatem ab ipso exquirens . Iulius autem Caesar ne in castris quidem rerum Astronomicaru tra stationem praetermisit.Credo hunc & suo quodam excellent imis petu,& ueterum Heroum Atlantis rionis,Herculis*, cuius laudes adolescens conscripsit, ac similium exemis

piis suit enim rerum antiquarum studiosissimus ab

ineunte aetate incitatum, tanta cum uoluptate complexum fuisse id genus doctrinae,quae generosis mentibus, propter agnatam rerum diuinarum inquisitionem,sua uissima esse consueuit.Commemoratur a Suetonio memorabile eius factum Alexandriae circa pontis oppu

gnationem cum subita hostium erupilione in undas de α Pulsus

34쪽

pulsus suis t,per ducentos passus ad nauem proximam

tranauit,larua in altum sublata,ne libelli, quos ea manu tenebat,madefierent O uere Heroicum S amantem literarum saris animum in tam ancipiti discrimine non minorem gerentis curam scripturae, quam uitae conserintiandae. Eiusmodi exempla quoties considero ualde detestor Turci 8 quor dam Barbaricorum Princi Pum immanitatem cum extrema uesania coniunctam. qui, quasi uniuerse rancri humano 8 rebus honestis

omnibuSασπονδον ἐπολερον indixerint, grassantur non in

hostilia solum corpora, uerum etiam in bonacarteripassim aut oppressis aut dissipatis discentium coetibus ac bonis Bibliothecis. Ediuerso aut ueneror antiquorum sapientiam Muirtutem qui tantum studii,opera diligentiar, industriar, tantum denisti cogitationum Sccurarum in conservandis ac propagandis utilibus, S honestis artibus collocarunt. Quamobre sicut his imperantibus seelices ac florentes uere Respublicar: ita econtra

sub Barbaris Tyrannis misera S adflicita sunt, destitu tae 3 orbatae uera beatitudine,quae in uirtutua artium ornamentis consistit,sine quibus nulla politia,nullus in Republica ordo constare potest.ERregiuitam est Philonis dictu a Cicerone citatu,qui tu denim beatas fore Respublicas putauit, si aut doctio sapientes homines eas regere coepissent, aut qui regerent,omne suum studium in doctrina ac sapientia collocassent. Verum opus est Principi non solum morali illa Philosophia ad legum sontes cognoscendos,&-loquentia in rebus gerendis

35쪽

nereii dis Iesum 8. historiarum copiritione sistulta: Sed praeter caeteras' pars Physices, quae ex potitu scieruna de futuris annorum euentibus uaticinatur, Ut di uersa temporum euentibus accommodata guberna tionis consilia habeat. Utraq; igitur doctrinae pars,tam ea quae motus coelastes demonstrat, S in certos redi git numeros sine qua ιαντα manca Mimperfecta est, quam reliqua quae uaticinia tradiat non ornamento se lum,sed magno etiam emolumento magistratibus esse

potest,in temporibus rerum gerendarum,8 consit is recte capiendis ac decernendis,quae duo haud scio an nori multo sint illustrior 8 sublimiora in magno ac se piente Principe,ssi reliqua dotes animi ingeni sin tota gubernation Sicut enim in naui res magna ac necessaria est,eum qui clauum tenet non solum quo remos rum impulsu,quibus uelis aut remoris, nauis ad diuer se uentorum ac fluctuum incursus declinandos, aut Syrtes uitandas, aut ad certas coeli terrarum,plagas, flectienda sit animo posse dinosceres, quas ex am o rum positu facile discernunt Naucleri nauigationum& stellarum periti: Ita pene diuinum quiddam fite rit ac plane salutare j qui in eadem sunt naui,' si gubernator ex siderum influxibus inui in maris praesertim restibus fluetibus , uentis procellis ciendis Ucacissimi sunt praeuiderit quidnam ad

uersi secunditie uentorum flatus , aut quae uentu rae tempestates institutum cursum uel interrumpere uel

36쪽

protiebere possint. anto magis conuenitPrincipem, qui non ad unitiis nauicuissed ad magnaruserumpublicarum gubemacula sedet,non solum in diiudicandis ac dirimendis controuersius legum cognitione, ad inminiustam propulsandam armis,S in utro F genere,eloinquentia instructum munitumheste. Uerum magnopere ad summamReipublicae gubernationem expedit eundem ex motu,positusi stellarum futuras turbarum,bellorumve, quas tempestates&procellas uelut e specula posse prospicere, S ad singula eventorum momenta

meditata in animo habere consilia,ac certa tempora inoeundorum praestorum,iudiciorum,oc reliquorum os, ciorum ilium, sine quibus nec priuati nec publici negocii quidquam recte aut ordine adminisbatur.Et hae quidem in re non imperiti uulgi, quem redie dixeris

non illis Scorpionum virulentis obtrectationibus moiniteamur: Sed in id potius oculos animos,transfera

mus, quid optimi ac sapientissimi quic senserint de

secerint.

Thetis Regina ac Dea sapientisssima silium Achitilem nouis in Troianos armis insti uctura, non uulgari alicui fabro,sed diuino artifici Vulcano committit prouinciam illam,& curam fabricandi arma, ac effingendi instignia digna Hcroe praestantissimo as non temere aeu rite confusis Centauris, inieris,Harpyis,insis, Leonibus , aut immanibus beluis, Scorpionibus, Hydris, monstrisue marinis, clypeum magnanimi uiri pinxit:

37쪽

te ista Sed puIcherrimo ac prudentissimo artificio 8 ordine; imaginibus,quibus omnes Reipublicae,& clari gubernatoris partes ossicia complexus est,exornauit. Nam Scinitio in summo clypei ambitu iunxit coelum tam errantium quam haerentium stellarum luminibus,imaginibus4 insignitum,inde terras tractus* maris,ut significaret summas ac praecipua magni principis dotes esse studia rerum coelestium 8 geographias,quorum alte

rum ad diuinarum ac suturarum rerum agnitionem,alterum uero sicut ad terrestrium locorum ac regionum

notitiam conducit, ita etiam de regni finibus,ac tuuria Principem commonefacit . Postea subiecit illa in cominniunt quidem uita magis conspicua,uerum istis aliquanto inferiora magistratus ossicia ciuilia, Sobellica,duaruurbium depictis simulachris, quarum altera laeta ac florens studiis pacis legitima celebrat connubia honestis

csremoni js,ac conces uoluptatum, Musices 8 Chorsarum usu,atin ex alia parte exercet iudicia serensia,auditis actoredoreo, coram sceptrigeris senibus , proditodiis es testibus,ac tandem iustaes innoxiae parti propositis praemiis.In hac igitur Idaea pulchre depicta sunt ciuilia principis in pace munera,ut uidelicet sit custos legi

timorum connubiorum, controuersias ac lites ciuium

certo iure dirimat,noxios supplici js assiciat, iustos uero praemiis ornet . In altera urbe quam sculpsit utrinhaduobus exercitibus areta obsidione cinetam,pulchre expressit deos arma humana serentes,bellic a stratagema- ea,S miseram caedis in praelio faciem. Ibisummum d ii cem

38쪽

cem bellicis quom rebus instruit, ac initio monet dris adiunctis, niillum sine Deo bcllum scili pium ei esse, 8 praeclare singit Deum in potissimum adesse, qui iustissimis de causis pro aris Sc focis, uxoribus ac libertS, parentibus patria si arnia mouent necessaria, non sedi tione,&aude,scelere,anabitione Deos autem Martem praecipue depinxit belli duces, fortassis quia uoluit ostendere bella gerentibus opus esse sortitudine sapientia. Deinde posuit regean sacrificantem ut indicaret pietatis quoci curam ad reges pertinere. Quae postv de agricultura,vindemia, hortis, re pecuaria, cani bus,ticnatione,uillis caedificiis adiecit,pictura sunt partim bonae oeconomiae in regno, cuius cura ad magis iratus etiam pertinet:partim eorum delectamentor qui bus Principes in ociorecte filii possunt. Prudenter aut a summis paulatim ad infima descendit,oc reliquioamni Principum negocia coeli ambitu circumscripsit, quia sapienter admonitum uolint Principcni artifex ingeniosissimus,l manas res,d actiones omnes sub esse diiunae prouidentiae,uniuersa haec perpetuis calamotibus 5 influentiis tanquam metis quibusdam ac Iegibus certis circumscribenti ac coacenti.

Hoc igitur diuinoi Iulciberis monumento Dea Thetis filium Achillem Heroa uere magnanimum do

nauit, ut his insignibus , quae muliis metuis conue niunt praeclaris regibus, quam Chimerae, Harpyia

dc immania monstra,Primum adimoneret ipsum deii

39쪽

si Heroicis dotibus quarum imagines ob eam remii clypeo,hoc est sub tutela eius extare uoluito uideli cet de studio Sc conseruatione doctrinae rerum S apparentiarum coelestium,de legum cognitione S ad ministratione, S de cura reliquarum rerum, quae ad communem uitam necessariae 8c utiles existunt. nde ut reliquae etiam multitudini hoc diuino ornamento conspectiorem commendatiorem* redderetilii uir cutem ac studia, quae in ipsius clypeo simulachris illis expressa extabant. Nam S hic ex illa Scnola Chironis sapientissimi rerum coelestium magistri prodiat, in qua Hercules S alia excellentes Graeciae Heroes cum reliquarum uirtu tum doeirinam tum coelestium quom motuum regu las edo sti fuere..auare magna cum laude & gessit ipse, quem dixi clypeum diuinitus uirtuti eius concessum, 8c tandem optimo hoc Principe sceleratis a Paride instadiis circumuento,non defuere praestantissimi Graecorudiices,qui pro coelesti illoclypei munere petendo sum ma contentione inter se certarent. Dignum principi bus uiris certamen pro tam splendidis sapientiae inlignibus,&pro assertione ac tutela maximari rerum,&Pulcherrimarum artiu, Quoru alter Telamonius Aiax propter bellicam laudem,S fortitudinem tantarum rerum tutelam sibi arrognas, eo clypeo se ab exercitu ac Senatu Graecorum Principum donari postulat, mpa

40쪽

ri uehementer cupio ae plano confido. Bene ac talicitertiala Auguste Princeps illustrissime Ex celebri Germania Noriberga Cal. Septe Anno M. D. XLIX. Celsitudinis tuae subditus Ioachimus Hellerus Leucoperesus.

CAPITA MESSA HALAE.

Orbem diuina prouidentia conditum,S motus omnes certissima lege ordinatos esse,contra Epicuraeos. De quatuor Elementis, S qualitabus naturalibus diuinitus ipsis attributis. De motibus in genere,ac speciebus eorum De naturis& motibus earum. Elementa esse figura Sphaerica clusa. De contrar aselementorum inter se qualitatibus. Uerotunditate orbis, de motu ac natura eius.1Iescientia magnitudinis corporis Solaris. illuminationibus lunae uariantibus pro diuexsaeius a Sole distantia. 1 De circulas, Chordis, ac pimetis. ii De Eclipsi Lunae.12 testas omne Sole umen mutuarii. De causis Eclipsis Solaris. 4 Quare eadem hora alii lunam uideant ali non cur nunc minuta nunc aucta lumine conspiriatur. 7 e diuersitate luminis Lunaro aliarum stellarum

1uper diuersaSciuitates.

1 De numero orbiti iunavi De numero orbium Solis. II

SEARCH

MENU NAVIGATION