De elementis et orbibus coelestibus, liber antiquus ac eruditus Messahalae ... Cui adiectum est scriptum cuiusdam Hebraei de eris seu interuallis regnorum, & de diuersis gentium annis ac mensibus. Item ijsdem de rebus: scriptum cuiusdam Saraceni, con

발행: 1549년

분량: 217페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

41쪽

1 De motu orbis magni. 1 De orbe signorum. 3 De permutatione naturarum sing.anni quadratib et De orbibus Sammi M De retrogradatione Saturni,5 conuersione ipsius ad signum in quo erit. α De orbe stellarumlixarum. α Deuentis&causis eorum. χ Depluu as, fulguribus, tonitruis&siilminibus. x De Planus. Argumenta scripti Harbraici.

De Eris seu interuallis regnorum Scaenuriac de dauersis annis 8c mesibus de* cyclo decemnouenali tuns De radicibus seu principiis coniunctionum solaria

lunarium constituendis. De ratione inuestigandi,conmne iones luminari 4 De reditu coniunctionu ad eadem circuloruiueta. Tabuta Erarum, annorum 8 mensium 8c typus cycli decemnouenaliri Scriptum antiquum Saraceni cuiusdam haec continet capita. De Eris quas confert ad initiu regni Mahometani. De arcubus,mordis, ac Sinubus, S c. De declinationes parte eius. De eleuationibus4 cognati earum.

Desientia arcus dici 8 nodiis. De horis aequalibus S diuersis.

42쪽

De aequatione dierum cum no stibus suis. De aequatione Ers ad accipiendum motus medios. si me aequatione stellarum septem,& enzahar Lunae eiu cauda. De latitudinibus stellarum sex. De reIiquis dispositionibus stellarum septem, De continuationibus duorum luminarium. Ad sciendum altitudine Solis in medietate ola diei. Deumbra& altitudine. Ad sciendum d praeteriat de die per altitudine solis Ad sciendum ascendens S meatu coeli per horas. Ad sciendum horas per ascendens S medium coeli. Ad sciendum rectitudinem orientum Moccidentum ac Meridiei., Ad sciendum uisionem nouae lunae. 2 Ad sciendum medietatem quantitatis umbrae in Eclipsi Lunari. 1 Ad sciendum Eclipsim lanae a, Ad sciendum Eclipsiria soIis. 23 Desormatione duarum Eclipsium S nouae Iunor

apud ortum esus. a De reuolutionibus annorum Sc scientia aduentus solis,in quemcunc locum uolueris de orbe signorum. 2 De aequatione duodecim domorum coeli. iis De proiectionibus radiorum. 2 Rememoratio arquationis duodecim domorum coeli,cui in sine annexa est sententia araiaharast. Indide orbibus magnis & proseictionibus annoru mundi.

INCIPIT

43쪽

tura eius,editione Messaliatae.

Est sermo in hoc quod orbis est prae i

scitus creatus.

NCIPIAM, ET DICAM

quod orbis est praescitus Sphaericus, quem capiunt termini R diameterim missa super duos polos, a quibus non separatur nec recedit . Et orbis quidem octaui secundum suam dispositionem stellae non recedunt, nec se ad inuicem antecedui,nec stinuicem postponuntur . Ergo sunt sicut claui,non tol luntur nec recedunt stalae eius, nisi quantum cum ipsis earum recedit orbis,secundum ordinem notum 8c intellacium, quem capit computatio amotuum stellarum, cum orbe in sua totalitate,8 sua particularitate, cuius eleuationes ortus Moccasus intellecti sunt in omnibus temporibus 8c momentis,diebus Sohoris. Non oritur ex eis stella cuius ortus non sciatur antequam oriatur, mel occidit ex eis ulla cuius occasus non antea sciatur quam

44쪽

quam occidat,Cuius fgna A mansiones gradus inoleslacti, cuius dispositiones onmes scitae non permutantur,ne se corrumpuntur, nec 3 alterantur. In hoc exogo est significatio manifesta,& demonstratio uera. ius contradictio non est possibilis, nec dici eius d uer sum potest,quod orbis iste praescitus, creatus, compraehenuis,angariatus,iussus ac ordinatus secundum seruitutem suam non recedit a loco suo,neq; permutatur ad aliud, Sicut seruus angariatus , cui seruitutem suam

abiicere esse impossibile . Neque uero est orbi electio in seipso, ut antecedat aut postponatur, ut seMstinet aut tardetur ab illo super quod ordinatus est. Et sciendum est, quod cuius in stellarum, planeta rum,solis,& uias dispositio similiter scita,& cursus eius intellessitus est,a quo non permutatur, ne v alteratur ad aliud,cuius statio iam scitur in omni signo. 8,quando redit ad ipsum,S quando recedit ab eo,& dirigitur,&festinat,& tardatur, Sc oritur, S occidit S eleuatur adspacium,S descendit ad terram.Et incipit in longitudi ne&latitudine.Inde intelligitur totum illud intellectu

sanoan eo ergo est significatio manifesta, quod est ipse

Prstatus,creatus per creatorem,qui non simulatur,nec

est Deus nisi ipse.Similiter solis 8c lunae scitur disipositio scutriuso cursus , Et quando ingrediuntur signum proculdubio, A quando egrediuntur ab eo, non est utrius B in illo antecessio,necis postpositio,nem electio, nec cogitatio. Nam posita est unicuim mensium solis aliqua mensura ex partibus orbis. Cum ergo de cendit

45쪽

sol in illam partem,tienit mensis scinis cum natura sita, quod pertineat in suo tempore de maturatione si ii

ctuum,idem, cuius naturae sit aut agricultura, aut mes sione,aut putatione,aut germinatione.Iam scitur, cum quo uenit mensis ante ipsius introitum, quare praeparatur et,quo expellantur eius nocumenta ex calore aut ex frigore,quae non permutantur,nem alterantur. Am

plius luna in suo ortu δέ occasu, augmentationem di minutione sua,ac in sua nouatione magna et parua 8c sua permutatione de mansione ad mansionem non Permutatur,neo alte latur a sua dispositione. In eo est ergo significatio fixa,S demonstratio minifesta, quod orbis est praescitus, facitus, angariatus it si orbis qui dem de stellae essent effectrices creaturae,creante res se

cundum quod putant aliqui, S dicunt . Indi qui primi

fuerunt philosophiam tractantes, dixerunt Deum causam esse rerum, sicut sol si caussa caloris, absq; hoc quod sciat se esse caussiam rerum aqtia Deus omnino sit alienus.Contra eos nos ista loquimur, si haec ita sese haberent,uenirent res contrariae,& motus diuersi,S ueniret dies cuius quantitas esset hora S secundus, cuius quantitas esset annus, S anni, donienses, d dies,& horae,& stellae permutarentur,donon sciretur earum per/mutatio,nec scirentur earum dispositiones,8 quae uenirent ex eis ante euentum suarum crum,S es ent mo

tus earum ignoti,d aduenirent nobis stellae quas nesciremus,& recederent a nobis stelis quas iam sciueramus, Morirentur ab occasu earum diuersae figuri 3 fornas.

uest,nisi esset nares

μή dam reter natuinita sapienti et potentis guberneres ac disponens omnissicerto consilio, et ora dine omnia enent in tota natura confrisane incerta et, Ab oecasi rarumῖ id est, conreptionestellarum cognitatarum ante naturali generationi et cr, ruprionum uicissi tudine,postea existrerent diuert figuri: et form

46쪽

Verum ueniunt res contrariae ex praesciente, Mnemo

scit illud cum quo uenit,neci scit quod uult ille prae

ens ante uoluntatem suam reuelatam . Sic contrariae operatione creatoris rerum sunt, mors Sc uita,paupertas Sc diuitiar,glorias ignominia,fam las et infirmitas, masculinitas 3 foemininitas in creaturis secundunt sormas diuersas,8 fguras contrarias in terrae mariaca re,quae ad inuentionem non simulantur. Ex cis autem sunt,quae super uentrem suum gradiuntur, S ex eis quae incedunt super pedes duos, 8 ex eis quae ambu lant sepe quatuor. Amplius plantae 8c arbores diuer sorum fiuctuum cuirgarum,foliorum S saporum ex dulcedine di amaritudine, Sc acetositate S falsitudine, in terra una,& coelo uno,et aqua una,ac non est in creatura impressio,nem signum, nisi ad causam ad quam creauit eam ipsius creator,& nos non scimus quomodo sit illud,saecliscimus eius operationem,iael quantum, quanditi,aut quando faciatastae ergo sunt operationes

creatoriS rerum&praescientis eas,cuius admiranda est

celsitudo .faciens quod uulti8 est omnis rei scitor, Schic necessariores commutat Idem dicimus de naturis illis quatuor,quae sunt, nis,Aer,Terra&Aqua. Non enim est ex eis natura quae non sit praescit ac comprae hensa,non recedit nec permutatur angariata 8 statuta 1uper seruitutem suam,sicut ordinauit eam super ipsam cieator eius,5 praesciuit eam in ipsa.

Caput

47쪽

C AP UT IL

Est sermo in elementis quatuor, quae sunt lanis, Aer, Aqua, Terra, Min locis eorum, quali

te aeauit ea creator eorum.

oico quod terra est in medio mundi rotunda seu spnaerica,quam comprimit aqua est cooperta in ea,S super eam. Deinde aer est coopertus super aquam.Postea ignis coopertus est suo Elide t

per aerem . Deinde orbis coopertus est super ignem,

48쪽

quem iam compraehendit. Ergo ignis est corpus

dum,siccum,leue,adtirens,currens, miscibile Deinde

sub eo est aer, tui est corpus calidum & humidum,cur rens, miscibile, graue apud agnem, leue apud quam . Et aqua quidem est corpus humidum, stagidum, Ii quidum , miscibile, graue apud aerem, S acu apud terram . Terra est corpus Digidum, siccum, graue, fi Xum compraehensum, non miscibile.Et haec superuisposita figura, est forma S dispositio illorum.

A P UT ILI. Est sermo de motibus.

Ixerunt Philosophi,qu3d motus omneStantum tres sunt, Ut motus ad medium,S molitus circa medium, ac motus a medio, qui est eius,quod eleuatur de terra ad coelum . Ad medium moueri dicitur, quod a coelo descendit ad terseram . Et circa medium, quod reuoluitur circa terram. Aggregatio ergo motuum mundi omnium est ex illis tribus,, sunt motus elementorum quatuor,quae sunt: Ignis,Aer,Aqua&terra. Quaedam enim illorum mo Mentura medio,&quaedam ipsorum ad medium mouentur,quaedam sunt magis uincentia, quam qua 'dam ad postreinu altitudinis,S eoru qus ad mediu mouentur, quaedam sunt magis uincentia, quam quaedam ad medium, scilicet ad terram, Et magis uincens duo rum corporum motorum ad medium si tetra, ε sequens ipsam est aqua. Et magis uincens duo rum coxporum, a medio motorum ad altitudinem est

ignis,S sequens ipsum est aer. Quod ergo tendit ad

imum

49쪽

imum,quod est mediu est graue,ri quod ex med Soleti

dit ad altum, est leue . Ergo terra est grauius horiquatuor corporum,S ignis est leuius horum. Remanet erogo Aersiqua, 8 nos uenimus accidere utrius. duas dispositiones simul per comparationem . Aqua enim est grauius, quando comparatur cum aere,deste litus quando comparatur cum terra. Et aer est leuius, si conseratur ad aquam grauius si fiat eius ad ignem collatio.Et formemus ad illud siguram ut uideatur quod dicitur sensibiliter . Formemus ergo terram, &iona mus in cereo eius E 8c ponamus in altitudine . formemus orbem,S ponamus in oriente eius A 8 in meo dio coeli B in eius occidentem in cardine terrae,&

m inseriori in quo est orbis D o haec est forma illius.

50쪽

CAPUT IIII.

sermo super motus ciaturas. T dico quod calor 8c siccitas,dc frigiditas,&humiditas, sunt qualitate 5 accidentia per ista corpora quatuor, Ignis, Aer, Aquaac

Terra.Et antiqui dixerunt, quod omnis cor Poris sunt tres dimensiones,longitudo,latitudo Scirotunditas. Ethai quidem qualitatu, quae sunt: calor, si piditas,humiditas Sosiccitas,duae sunt activae,5 i intra liditas 5 frigiditas, scilicet,quonia ipsae imprimunt nos, cum no tangimus eas. Et duae sunt passivae, Scsunt humiditas 8 siccitas Per passivas quidem signa tur,quisit earum essentiae non imprimunt nos cumprssentatione quado tangimus eas. Et ista quatuor corpora nominatur simplicia, & corporea,quae sunt sicut terra culta,Eosemen coposita.Quoniam existis corporibus quatuor creata sunt,quoniam in unaquaq; Geatu rarum sunt istae naturae quatuo nuentae. Et ignis qui

dem calidus 8 siccus est,cuius compositio est ex caliditates siccitate, scilicet qualitates suae, quas ipsius corpus desert. Et acris compositio est ex calore humiditate, Et terra ex frigiditate 8 siccitate, id est, unumquod vhorum corporum est deferens qualitatem suam, quae est ex duabus qualitatibus . Et ipsa quamuis sint com posita ex duabus qualitatibus, tamen simplicia apud composita ex quatuo qualitatibus, id est, terram ara

SEARCH

MENU NAVIGATION