Cunradi Rittershusij ... In celeberrimam legem 23. contractus; digest: de diversis regulis iuris antiqui, ut & duodecim tabularum leges commentarius. Nunc denuò accuratè recognitus, & mendis repurgatus

발행: 1659년

분량: 278페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

201쪽

AD L. XXIII. DE RE c. Iu R. ctionem illorum cum in eo res ei et, ut vel immissio adversus eum decerneretur, Vel ut bona venderentur ex edicto. . . . Inter uin. 9. . de negotiis gestis, ubi ait Va-pianus hanc Labeonis sententiam habere aequitatem. Est autem illa aequitas in eo evidenter posita, quod talis negotiorum estor, singulari affectiones pietate atque commiseratione ductus, fovendo absentis creditori , avertit a rebus ab seutis summum quod ei imminebat periculum de quo etiam videri potest l. 37. . . Quocirca fatis visum est, si praestet dolum duntaxat nec debet quicquam praeterea ab eo exigere dominus negotiorum inui potius magnam ei gratiam pro illa ingulari affectione ut habeat, aequum est Nam si absque illo utilet, pati debuillet immissionem in pollessionem bonorum suorum horum dii actionem atque ita sere omnibus suis fortunis eversus fui siet: non sine aliqua ignominia, quae bonorum venditionem comitari solet, ut notum est etiam ex Cicerone in Oratione pro Quinctio. Sub dolo autem hic quoque culpam latam intelligimus, ut semper in contractibus. Secunda exceptio est delevissima culpa hanc videlicet tunc praestandam, se negotiorum gestore, quando alius eo diligentior commodius administrasset res abientis par raph primo institution de obligation que quasi ex contrait nascuntur. 4. 6. . n. Ceyt de negotiis gestu. Ratio hujus exceptionis est, quia si contrarium diceremus hunc scit de levissima culpa non teneri tunc iniqua conditio inferretur ab lenti per talem gestorem , qui hoc iplis, dum alios diligentiores exclusit, qui cum ipso concurrebant, sese obstrinxit ad majorem diligentiam, illa, quam regulariter praestitillet Tertia exceptio videt ui uim polle ex . 6. . . sed si us diges de negotiis

gestis ubi dicitur magis teneri actione negotiorum gestorum, qui non contemplatione domna negotiorum, de ad ipsus utilitatem, sed sui lucri studio depraedandi causa improbe accessat ad negotia alterius. Si magis tenetur qu, in vulgatas aliquis negotiorum gestor 'Ergo praestat aliquid ultra levem culpam; id est, etiam levissimam : credo etiam casum fortuitum. Ad liae , inquam,

ipse obligatur domino negotiorum sed illum vicissim sibi non habet obliga

tum, nec 'otest agere ad recuperandum id, quod impensarum nomine abest: sed tantum habet repetitionem ejus, quatenus locupletior inde adius est donni nus. Ad quod quidem non tam actio negotiorum gestorum contraria

ipsi dabitur quam condictio sine causa vel similis aliqua idque de , ne to cupletetur etiam dominus cum actura gestoris, quantumlibet improbi prae

datoris.

Quarta exceptio est de casu fortuito hunc scilicet praestari deberia ne totiorum gestore, si pacto speciali promiserit' se hunc praestiturum lege vi

tio eYceptionis ei post in vi pacti, quod legem dedit contractui, eumque se transformavit communii regulari sua natura Deinde qui pactum eiusmodi secit tuo etiam ad casum fortuitum se obstringeret, ii suae facilitati hoc imputare

202쪽

ος NRAnimi T Ttns Hus II COMMINT. Quinta exceptio item agit de casu fortuito nempe si culpa velit ora praeces serit causam fortuitum, etiam uinc a negotiorum gestore praestandum ite. - sive hereditaria res. sed ita es denegοt. ges a contrario sensu legis nimirum' i ruina vel incendium sine vitio negotiorum festoris acciderit, non tenetur nς- solio ruis gestor. Ergo, si ex vitio ipsius extiterit in dendium vel ruina, qua res, quas gerebat o insumptae sint, condemnabitur negotiorum gestor Huc referoaetiam Lai. negotia . de negor. gest ubi siquis novum insolitum aliquod ne- solium nomine absentis erat, quod ille facere solithis non erat quicquid inde iecutum fuerit damni, sequitur gestorem ipsum, non vero dominum negotii. empla ibidem afferuntur duo Q. Negotiorum gestor coemit novitios aliquos, nates servos, cum dominus absens nihil tale unquam solitus sit facere a. Aliquam novam negotiationem preter consuetudinem absentisiniit, damnum inde emergens ad ipsum redundabit gestorem Cur ii, quia hic quoque culpa praecedit illum casum sive damnum idque merito gestor imputatur Debuit enim ab insolitis eiusmodi negotiis abstinere Antonius Desrio hane legem resert ad illas e

ceptiones, quibus negotiorum gestor levissimam culpam praestat. c. I . ad hanc legem ultirlragmatica interpretation. Sed rectius puto eam referri ad casus fortu tos, Cui oriuntur ex praecedente culpaci Hoc tamen interim non nego qui de casibus fortuitis tenetur, eundem etiam teneri de levissima culpa, Me damno indes

mergente.

Est Sexta exceptio, etiam ad casum sortuitum pertinens nempe, si quis negotia pupilli gesterit. Nam pupillus nisi locupletior inde factus sit, non tenetur negotiorum gestorum contraria actione, quamvis gestor ipsi teneatur actione Directa l. 6. pupi i. in princ. l. r. situ contestatae. de negotiuge sis. Videatur&Oldendorpius cla s. q. act. f. in principi actica illius actionis, propositone .persca- si fortuitus. Dixi de Regula&de Exceptionibus eius manc reliquum est, ut de ACTIO

Ninus ex negotiorum gestione nascentibus cognoscamus. Cum autem ex hoc

quasi contractu alter alteri obligetur, tam scit dominus negotiorum, ei qui gessit- quam gestor domuio actiones etiam ultrὼ citroque inter ipsos dantur. l. r. F. de negotiis gestis. g. r. Insitur de obligat. quae quas ex contractu. I. s. impr. . e oblig. b

Prima igitur est, Directa negotiorum gestorum actio quae competit do-

ramo,cuius negotia absentis ne ipsius mandato gesta sunt,adversus eum, qui es sit. Et quidem principaliter ad hoc,ut rationes actus sui sive adminstrationis is gestionis reddat inui restituat, siquid forte ex rebus alterius penes se habet. Altera si actio negotiorum gestorum contraria qua datur Megotiorum gestorieontra dominum ad repetendum,quicquid in rem eius utiliter impenderit, unde etiam actio sumptuum, potiore videlicet denominata, dicitur inl.ro.sed an ultrὸνη princip-Τ de negot gest. Ic ad consequendum omne id, quod hoc nomine abest

vel abfuturum est, negotiorum gestori item si quam obligationem in se suscepit c*sione gestionis, ut ea liberetur.&in suinina,vir tatur indemnis ilia..c L

203쪽

LD L. XXIII. et g c. ii R. et ρο sit siter. s. in princ digest negor. gestu. Dixi qui , ut , iliter impenderi: Mulit igitii magis datur hae amo negotiorum gestor ima illa recuperanda, qua neceilarit, impenderit id est, ad eas impensas, quae si non fuissent factae, res non potulit et esse fatua, sed peritura fuisset. Non autem datur ista actio ad illos sumptus, quos quis voluptatis causas dicit, nulla urgente necessatate, iussa etiam proposita spe utilitatis. l. 27 Ex duobis atribus in n. princ diges de ne tussi si

Hic obiter notandum est, in jure nostro tria esse genera impensarum: Sunt enim necessari ae sunt utiles sunt voluptuariae. Nec tria impens sunt, quae in se ia- bene necessitatem impendendi, id est, quibus non factis res imminueretur vel de-Perire sive quae ad ipsam rem conservandam pertinent, ut si quis ita sulam alias ruituram sulciat, O c. Vtiles impense sunt, quibus res fit melior cfructuosior; tametsi etiam sine illis salva esse potuisset ut siquis praediis imponat pecora,atque inde stercorando, faciat pinguiora, item si institum novelletum, id est, sena naarium novarum arborum itet siquis domui adjecerit pistrinum vel tabernam, item si servos curaverit bonis artibus instituendos,&e. Denique voluptlsarta iunt, quae voluptatis tant di vel re exornandae causa fiunt, cum neque ad conservati nem neque ad meliorationem illius pertiiwant; v. g. Structurae balneorum silvebalnearum iii praedio, item picturae domus, item praetoria, uilla auferr&c. De hac distinctione impensarum, cujus utilitas latissim patet, ac per plurimos uris re culos se diffundit, videatur l. i. cum vitutis seqq. o sere isti tit 6 de Impexsis rei

Saepe autem ad hoc, ut detur negotiorumgestorum actio contraria, reqa1ritur in Legibus, ut negotium utiliter sit gestum unde ex contrario intelligimus. si non sit utiliter gestum, non dari hanc actionem. Quod tamen sane accipiet dum est nimirum ita, ut sufficiat utiliter esse coeptum gestum quamvis evel tum sive effectum non habuerit negotium imb etiam si diversus erat ex tus, hoc est, adversus&perniciosus leg decima, sed an ultro lage duodecima. successori. f. nai. U. x:ces asecunda, o G quae tiliter. Cc . de negotium tis. Nam casum adversum, qui sine sita culpa conti elit, non debet negotiorum gestor praestare, ut supra probavimus aliquot legibus, quibus addenda est l. dejussor. . in n. princip. diges de negotii est , Sed quaeretrix piam Quomodo

aestimabimus utilitatem iregotii, ut scire possimus, dandati sit an deneganda a C io posset enim cavillosus cingratus dominus negotii, tergiversata perpetuo

G au ari et praetendere, non esse utiliter gestum negotium : idque ideo, ne eo tu reddere impensas. Respondeo cum Oidendorpio classe . a l. s. in prati. Ab is tim 1 die sicut sed quomodo pira an a dcc. Non oportere sequi pravos effectu Itium sed ut litatem colligi, ex eo, quod in commune solet prodesse. D; i h ri io , debit non sit audiendus dominus diversum dicens, nempe si

204쪽

ι S Cusn ΑΠ' xi PILIAE COMMTNT Hunc rectiperaturum id tantuna, quod praestari sive impendi debuerit, Puto a 'tem hoe arbitrio judicis relinquendum esse, ut definiat Chim autem negotiorum gestorum actio sit bonae fidei manifestum est , iri utramque actionem tam Directam, scit quam Contrariam, venire etiam usuras- De Directa actione, quod in illam veniant usurae, est l. o. tutorum in rei b. cum furis compelletur reddere Cod de negor. e utem l. I. liberto. . . At aliena in cybo--eritὸ usuras bonae dei judicio praestiturum. F. de negotiis gestis. Item . 2 .s Mater. C. de usuris. De utraque conjunctim est l. 19. Atqui natura. . penuit non tantumsortem f. de negot. s. Sed de Contraria negotiorum gestorum actione late observandum est, aliquando eam dari ad repetendos sumptus ut Primo Si quis donandi animo fecerit sumptus vel solverit vel fidejusserit pro alio. . . . de nego . s. l. r. si lius Q eod. iii Ratio est, quia cuius per errorem dati repetitio est, ejus consulto attest donatio ut est in alia Iuris regula Item, quia nemo potest consilium suum mutare in alterius detrimentum, S quod semel donavit, retractare. Secundo Si quis pietatis jure ac respecitu, sive pietatis munere functus, sive affectione disectus, de suo quid praestiterit vel impenderit pro altero puta, in ipsius alimenta;

cum ellet pater, mater,vitricus, maritus libertus, c. Exempla sunt tui. 27. ex

duobusfianibus. g. n. 9 ini. q. Nesennim digest de negotiugesis S facit huc in argumentum l. so quae pater. . familiae herciscundae. De quibus legibus videri potest quoque Harimania Pistoris lib. i. quae . juris capit is quaest is uem L O cio. l. II. Alimenta. l. is ius in uxorem. 24. Is sipaterno assectu Cod de negotiis gestis. Quales autem hic colligantur conjectur e affectionis, pietatis, ' necessitudinis, ex quibus praesumenda sit donatio, pulchre docet Oidendorpius dicta classe quarta. n. rs in secunda defensione rei conventi ubi etiam agit de vi protestationis ab eo interpositae, qui habet animum non donara di sumptus, sed repetendi, ex icta lege Nesennius.j. de nego .ges. Tertio Negotiorum gestorum contrariam actionem adsumptus recuperandos non habetis, qui impendit pro altero post ejus denunciationem sive testationem Gonrradictionem ad prohibitionem specialem, ne res ipsius ad minastraret, i. n. Cod. genegor. gis. Vbi etiam videatur Cujacuis inparat Ceduis,

Qtiario Cessat denique Contraria negotiorum gestorum actio in illo quirinprobe depraedandi studio ad negotia alterius accessit nisi locupletior fr-Qus it dominus lege sexta, par rapb edosii iiij per cui ipse tamen. Cf.de negotiis gestis. Ibi diligenter notandus est castus , quo Negotiorum gestorum actio non datur ultro citroque Mest haec exceptio adjungenda re uiae: traditae in lege

φρ emtituis inpar gr θ' primo, Insitur de obligati ibus, quae quas ex

Videndum restat de CoNcuRRENTrnu ACTIONI sus sive de Rr Ni u Primum igitur concurrit cum Negotiorum estorum

adicios Mandati actio. Exemplum est in l. 1 f. n. Us ζηζίρ ges. Proposue

205쪽

An L. XXIII. D Rrc. Iun. pyram ego ultro accedere ad negotia Titi administranda, quamvis nemine mihirriandante, ut illa gererem. Mandatum hoc valet notest enim etiam aliena tantum gratia fieri mandatum, ut est in I. . . aliena tantum. Ces mandati. de mandat ubi hoc ipsum astertur exemplum, veluti, si mandem, ut Titii negotia gereres, hoc cali luaeritur quaenam detur allio Mandati ne an egotiorum gestorum videbatur susticere Negotiorum gestorum , quia inspecto initio propositum mihi fuerat Titi negotium gerere mea sponte quare non videtur a tendendum mandatum, quod quasi ex supervacuo a te advenit, vel interpositum est eruntamen, qua atritius est, nati abere remedia adlus suum consecluendum ut melius duo defendunt retinacula navem secundum Ovidium, respondet Marcellus, utramque adtionem haberet Octam, id est, agi Wisse 'c Negotiorum gestorum adversus dominum, cujus negotia fuerunt Mandati quoque contraria, adversus eum qui mandavit. Additur ibidem etiam alterum exemplum de illo Negotiorum gestore, Qui dejulsorem pro obligatione absentis accepit Nam is quoque duplicem habet actionem videlicet Negotiorum gestorum, contra dominum absentem e mandati contra fidei uisorem Similis concursus inionum Mandati&Negotiorum gestorum in L μ. mandatum C. e. negot. sic ubi Mutianus Rufus gesserat negotia mariti simul θ uxoris ejtas mariti quidem. secutus mandatum pilus iuxoris vero, tuae mandato uxoris,quamvis maritus forte suo mandato&propria uxoris suae negotia utile complexus. tiaerebatur quaenam actiones ex tali gestione nascerentur Z Respondet Alexander Mutalieri quidem di gestori invicem competere actionem negotiorum gestorum Dinu lieri et L Directam gestori vero Contrariam, si quid forte supererogaverit, i. e. si quos sumptus fecerit. Ad hunc concursum istarum duarum acii ὁnum reserri quoque debet t. r. Nam ct Serpim . . u. O. cenegotiis gest . ubi Lucius Titius negotia mea te an dante, ct quidem non recte gessit, ut sua negligentia mihi aliquid damni daret Habes actionem Mandati Ego autem contra te habe Negotiorum gestorum a istionem non in hoc tantum ut cedas mihi actionem , quam habes contra Luaeium Titium sed etiam ut praestes mihi quicquid accepi detrimenti illius an datarii tui Lucii Titi negligentia in negotiis meis. Dicet aliquis hoc iniquum esse, ut de alterius negligentia alius teneatur, eamque praestet. Huic objectionioeeutrit Paullas ibidem, in verbis; M imprudenter eum elegeris. Non tam igitur ipse mandator ex aliena negligenti Obligatur, quam ex propria imprudentia de Videtur ipse damnum dedisse, quod deditis, quem mi iudenter elegerat quia uod quis per alium facit ipse feci illa videtur. Deinde habet regressum istem au dans contra mandatarium actione mandati, de eo, quod hoc nomine praestare eo

actus fuerit domino negotiorum.

Secundo , Concurrit cum actione Negotiorum gestorum, etiam actio AdeYhibendum,in casul. 23. heres ne est ubi uxor seu vidua proponitur aliqua, ies mariti defuncti intervertille qua ritur, quomodo consulendum sit heredita et contra

206쪽

IO Cur RADI RITTARs Hus. COM TNmontra. viduam & respondet Papiniantis, heredem non debere uxorem de ancta Postulare crimine expilatae hereditatis sed prudentius facturum, si cum eo agat gotiorum gestorum, vel ad exhibendum. Sed cur non etiam tamen expilara hereditatis hoc loco intentari potest natio duplex est: . eadem , quae militavin actione fitrii inter conjuges denegata; ciijus loco daturactio rerum amotarum ut scilicet parcatur honori conjugis imbin fama nec detur adversus eum a mola

actio, qualis est furti. a. quia uxor suscipitur sociare humanae atque divinaedo. mus ut eleg te loquitur Gordianus, in L . C. de crinime expilat hered significanseonsortium omnis vitae, divini humani juris communicationem, ut ait

Modestinus in I. .ss de ritu nupt. Quae ratio sic explicanda est Cum inter conju-

gessit quaedam societas ct omnium rerum communicatio credendum est, uxorem, quae partis fuit domina, suo jure potius uti, quam crimimis consilium inire

Volui illa. argum. l. I. Merito.ss. prosocio. Notandum autem ind. Lq. praeter actio

nem ad exhibendum, dari etiam actionem in rem, id est, rei vindicationem, videlicet si uxor rem ablatam adhuc possideat. Tertio alius est concursus in lege tricesima Codic de negotiis rasis videlicet tibi frater de eo, quod solverit pro fiatre coherede, potest praeter actionem legotiorum gestorum etiam judicio familiae herciscundae experiri, quantitatem il- Iam consequi. Sed additiat Impi'. si Iudiciumfamiliae herci conda non si jamsen nredditum inters utres q si dicant, jam semel redditum non amplius competit: Est enim judicium universale, quod non nisi semel datur. Quarto, alius concursus actionum est in . tasscrpi diges de negotiis gesis. tibi praeter negotiorum gestorum datur etiam actio de peculio de in rem e se, de quibus actionibus consulendus est Quod cui eo qui in aliena r tesat. Quinto Concurrit etiam cum actione Exceptio sive refutatio, sive pensa tio, compensatio id est, potest quis directa actione negotiorum gestorum conventus, objicere exceptionem compensetionis atque ita servare impensas, a se factas idque ided, quia cui damus actionem , eidem exceptionem multo mastis: ut saepe jam supra monui. Sexto Concurrit item petitio cautionis, ut est in L S e tutet o ratio. o u

Septimo est etiam assinis negotiorum gestorum actioni funeraria aestio hoc est, illa quae datur ad repetendas impensas in funus alicujus factas, de qua est in L ir .sequi sepulchrum. . a prator ait digest de relig. si tib funerarin cum multiat seqq. sub eod. tit. Sed haec actio non datur, siquis aliam habeat actionem ad consequendam funeris impensam v. g. si familiae herciscundae agere possit, c. iit ita raeca hiost quasi subsidiaria quales sunt&aliae in jure quae iam demum dantur; cum nullum aliud est remedium ad rem servandam. lcg. q. Labeo altis . dici tit. Octavo videtur etiam aliquandocum negotiorum gestorum concurrere

actio communi dividundo nimirum si quis in re communi aliquid praestiterit, Exempla

207쪽

Exempla sunt in l. 3i lini to O in l. o. coni unes ades. g. d. 1 Nige V De habebam tecum commune jus aquce ducend. e vel hauriendae de quo cum OV retur controversa, ego solus commune iis amborum defendi, silmptus fecimeam litem vel cum aedes tecum communes haberem, vicino nost praestiticax rionem damni insem. Hoc casu, quamvis etiam uillatum communi dividundo Videatur competere adversus te, tamen dicitur, potius negotiorum gesto in 'ctione peti posse, quod unus ex sociis pro altero praestiterit. Rationem reddit Paulus in . l. o. in f quia potuerim ita defendere partem meam, ut socii partem non cogerer attingere quali dicat cum ergo mea sponte negotium alterius gesserim a meo separatum, neque necellario illi cohaerens consequens est, ut potius detur mihi eaotior una gestorum , qu im communi dividundo actio. Atqueli 2 de concarui actio nam cum negotiis gestis breviter monuiise susticiant.

CAPUT DECIMUM TERTIUM,

DE SOCIETATE. Rrstantea Contractibus de quasi contractibus, ab Vlpiano in lege nostra enumeratis, explicindi duo S uicti, Eertim communio De illa sub hoc capite, se ista insecluenti breviter dicemii S Initid autem observandum est quam accuratε veteres Iurasconsulti Latini inter haec duo distinxerint, quae in Graeca lingua vix possunt discerna vocabulis. Nam utrilinque sere apud ipsos Mi P μύοχ interdum νο αγα dici-rur. Sed Latini Socie talem proprie appellarunt illam, ad quam constituendam inter duos pluresve consensus intervenit, si v quae tractatu habito coitur,ut loquis tu Vlpianus in I. 32. Nam cum tractatu.ss prosocio. Papinianus, ex illo idem

Vlpianus vocivit etiam consori tum voluntarium, in . . cum duobus paragr. S. Idem Papinianus. I. pro octo. Commimetonem autem rerum eam vocarunt, an quam linea tone societatis sine tractatu incidimus, . si a sit. t seq. diges. prosocio, sive ouando aliquos coniunxit ad societatem non consensus, sed res, ut ait Paulus, heredes f. non tanti . in diges. famil hercista Vbi notandum est,societatuverbum aliqiniando generaliter improprie usurpari etiam de rerum commi ditione sicut mi im socius abusive dicitur in s. Item inter aliquos. Instit. d. Obi qua usi ex enutr nast ison si ii societate res cum alio est communis, quod accidit,riobus vel pluribus eadem res it legata, vel donata, vel per fidei commissum

optutes e in eodem testamento sint heredes instituti

oh ed colle alario non contrahimus, sed incidimus in eum ut ait d. ouomo pupillus in tutorem incidere, nec cum eo contrahere dici-

208쪽

igi CuNRADI RITTE frius. COMMENT. militionem ellei inproprium coluractum quia scit destituatur consensu de con ventione quae in omni vero contractu adeste debet. Nam si arc constituitur consensu S tractatu habito inter eos, qui contrali lint, sive consensus ille sit express us,s1ve tacitus Expreti is est eo talentius, qui verbis declaratur, vel coram, vel inter absentes per nunciuio, aut epistolana Tacitus est, qui re id est, si duo in commune collatis rebus simul negotientur atque ita intelligendum est, quod ita Mod stlinis in . q. 3 pr. . pro socio. Societatem nos coire posse iein verbis per nuncium dubium rion esse. Non eniti hoc vult ICtus, quasi societas e contrahatur, hoc est, ex eorum numero contractu una sit, qui re fiunt de quibus est titulis Ins tres quebus mollio contrab. Oblig. Non etiam vult, iocietatem cola trahi verbis,

'Ciemadmo rum stipulationem dicimus verbis contrahi Verb. Obl. item si eut olim verbis contrahebatur obligatio ex dotis dictione, teste Vlpian. instatim. item Cajo Dutit. jusjurandum liberti de operis patrono praestandis. Sed ea potitis est metis Modestini, quam dixi nempe, consensitio, quo solo contrahitur societas, . . in princ diges de Obl. 9 cI ib. In t mit t. l. bl ex consensu. l. I9. silan irritur .ss. prosum Consensum, in inam, hunc declarari aut verbis intellige, j tristipulationem. raut re ipsa, rebus videlicet in commune collatis negotiatione super ipsis instituta ipso facto, etiamsi nihil dictum sit: aut denique per nuncium Poterat etiam addere, aut per epipolam, sicut inci. Irsi de Obl. Ait. v d loco In haec duo conjunguntur,per pisolam per nuncium. Nota est enim arguta sententia Epicteti Epistolam esse tacuum nunciam; itinciam esse Holam utra em Quae cum ita sint, paulo incommodi sis in Cujacio definitur Societras, v aratittiis Coc u Quod si Conventio, qua inter duos pluresve aut re bu aut in udo consensu consiluitur legitima communio. θί. uae nis ita inteli Vo

r si ut consensus, quo solo contrahitur foeteta, editi, i, o

abharda erit Neque tantum tacito consensu, ut dictum est, societas coni lipotest verum etiam distolum cito dissensu, sive renunciatione adita ut so

209쪽

Constitiatis ad hii ne modum de expositis differentiis inter societatem dc rerum communionem , nunc praecipuas societatis Divisio Nps cognoscamus Nu rum' est ex materia sumpta inii od societas alia sit universatu, alia particularis illa est omnium sive totorum sive universalium bonorum, vel, ut alibi dicitur, universarum fortunarum haec est certae rei vel alicuius negotiationis. Divisio ista

multi extat locis, ut . . . . l. . . . l. p. l. a. cum duobus. 3. 6.socium. O , penuit,

L 63. xtrum est. Q si societateni diges prosocio. 9 initio tit. Institui desocietat.

Differt autem universatis societas a particulari. I. in eo, quod in priore communicanda sint omnia lucra, unde chriaque obvenerint alicui ex sociis in altera vero non sui et omnia communia, sed tantum, quae ex illa re sive negotiatione circa quam contracta est iocietas, proficiscuntur. II in eo disserunt, quod in universali societate, omnes res sociorum statim communicantur, etiam sine speciali traditione in particulari verbion nisi traditiove interveniente res communicantur neque omnes, sed tantum illae, quae in societatem deductae. l. r. . I. 2 2. . pro scio. Dices: Atqui Dominium rerum non transfertur contractibus neque pactis, sed traditionibus usucapionibus i. zo traditionibuου. C. depait, L . . deo. 9 A. . per tradit intentians de Re r. suis. Respond. Etiam hic intervenit, traditio, sed licta se praesumptes id quod signi fatur ind. l. 2. dum ait, tacitat. en creditur intervenire traditio. Haec autem traditio ficta idem operatur, quod alias verare naturalis. ii veram inuralem traditionem hic non requiramus qua scit. omnes. singulae res ultrὼ citroque tradantur accipiantur ratio est quia illae mera essent ambages, quas legumlatores, das te atque aversari olent, ae potius

studere compendio rerum agendarum me fiat per plura, quod potest per pauciora expediri quam ob causa mali sinitoque excogitarunt Ct fictionem brevis manus: quam vocant. Accedit etiam, quod illa singularum rerum ultro citroque Dacienda traditio magnam ni se contineret difficultatem, cui proinde remedium sua illa fictione Ct adhibere voluerunt. Pro hae autem bimembri artitione Societatis quam video etiam Mesen beacio probari in paratitLi. 3. Vlpianus aliam etiam tradit quadrimembrem in L c. q. p oscio videlicet dividens societatem in eam, quaest universorum bonorum,

Meam quae alicujns negotiationis, ceam quae Vectigalis c eam quae unius rei. In hac divisione, nequis sorte eam priori cxistimet aaversari, posteriora tria me in

bra nihil aliud continent, quam explicationem,sive subdivisionem societatis particulari S.

Seeundo dividitur societas in priratam' publicam, in L 9 ade) in princip. θin L 3. verum se . . 8 in arc em di sis pro socio. Privata est, quae fit in te privatos de de rebus privatorum publica vero, quae sit de publicis, id est, de*ectio alibus. Nam haec appellantur per excellentiam publica L M. ut in conductio , ibi Gliorum, pro socio ct in Li6 fomla vectigal cum L seq. f. i. due . de V. A. Et inde dicti sunt tιblican toto titulsi due . depriblic. rectigal qui illa vectio

alia a Censoribus populi ROm conducebant fere ad quinquennium, atque exaercebant sui qua stus causa, quod ut tanto commodius facerent, societates de illis contria

210쪽

ccontrahebaia inter se, it praeter jus Civile etiam ex Cicerone constat. Inter has duas species quid intersit, petendum est ex Vlpicino, in . L 19. In lege autemi pro socio ubi voluntaria societas a ICto opponitur Societati veetigalium : quod lane mirum alicui videri possit cum certum sit, etiam ei hi alium societatem. non nisi inter volentes publicanos contrahi. Habet autem iocietas vectigalium quaedam peculiaria cla inter caetera hoc quo lite , quod etiam manente societate pro socio agi potes , secus quam in alia Societate privata. l. actione. β. I .non Am quam . f. prosccio. Tertia diviso societatis, sumta a forma seu modo contrahendi, extat in .iff. o ocio nempe quod es in perpetuum contrahi possit societas, vel ad tempus, vel extempore, vel ut conditione. Sed primo diti jus divisionis membro videtur obstare, quod ait Paulus iii l. O.F. eod. t. de nulla societatis in aeternum coitione iiquidem iii perpetuum Scin a ternitin idem valet. Respond. perpertium, ipso interprete ICto indici. Li nihil aliud e sequam dum vel quoad coir trahen es vivunt; ded in aeternum extenditur etiam ultra mortem ad heredes Soheredum thoredes. Non possimus autem 'acisci, ut heres quoque societati succedat L c .ade in princJ prosocio. Nimirum nequis invitus iliciatur re, eius illius, cui non vult, ut ait Paulus ind. L actionem. 6f. s. l. societ. .st h. t. Est is altera ratio, quia quis ei uni sibi adsciscit,is industriam ac fidem ipsius elegit quae etiam spectari solent

in mandato, in tutela, ac siimilibus: Cum autem ejusmodi dotes sint rsonales, cum persona extinguuntur, nec adtieredes transeunt. Apparet ad nil am es in has leges pugnam. Hoc quoque notandum est de hac divisione, conflatam esse illam ex duabuρ distinctis quarum prima haec est Societas potest contrahi aut iuperpetκum. aut adtemptu, aut x tempore. Altera est Societas alia pure contrahitur, alia βι conertione. Neque hoc novum est Ctis, ut ad hunc modum duas pluresve divisiones, vel etiam divisionem cum subdivrsionibus in unam contrahant cujus rei exemplum est iv a Cata L 6. .pro socio. O in tit de pael de alibi. Exemplum societatissub conditione contractae est in L s. si contra Dini se . . prosocio Contraho tecum societatem, ea conditione, si Titius partes lucri de damni arbitratus fuerit sive definierit. Hic si forte Titius morte praeventus fuerit, priusquam arbitraretur, nihil agit quia deficiente conditione deficit contra Eis subeas actus Nominatur etiam societas sub conditione contracta, in l. c. .prosocio. 9 in L .si convenerit. in princ. , prosocio. ud veteres Ctos dubitabatur hae de re utrum sub conditione iocietas coiri postet Dubitandi rationem in lacat Cuiacius an parat Cod nempe sum tam a mancipatione, quae in societate ineste videatur, stactus legitimus quales ectus non recipiti ni conditionem neq; diem,

ut est in L 7. Actus legitimi. . de Reg. jur de qua alibi copiose dixi. Sed hane Controversiam diremit Iustinianus in L pen C. prosocio. Ratio decidendi tuta Lyenuit haec redditur, quia voluntates legitimae contrahentium omnino sunt ob

servandae.

Quarti videtur societas dividi posse in eam,quae sit honesta de licita Meam qua munesta, turpis, fiagitiose, , S, qualis est latronum cliarum quarum

illa

SEARCH

MENU NAVIGATION