장음표시 사용
231쪽
AD L. XIlI. et rc. Iun. 2OI ita statim sat aliena res etiam ante traditionem quia hic ipsa lex, sive jus ipsum,
transfert dominium fidei commissim vero permanet in domi salo heredis, donec id restituat fidei commissario, cui relictum est non mirum er :O, qu ad in ea rex nquam sua de propria possit negligentius versari. l. 21. Cod. Mand. Sed de hac distinctione Conti inter legataci fidei commili , quantumvis probabili, ut dubitemus, facul. 2.C. commum de legat de locus inpi Dist tit delegat ubi haec duo dicuntur inter se exaequari. Contius tamen negat hac in re exaequationem illas Etam, sed adhuc disterentiam, quae erat Iure veteri, manere firmam seu Gi- Phanius in comm. C..tti l . contendita contra communem' opinionem, quamd Donelius sequitur, in multis Iuris articulis adhuc disterentias aliquas inter legata, , fidei commissa etiam post illam l. a. remanere. Detrio certe discrimentulud hae in re negligit &t m in fidei commissis quam in legatis putat sequendamelle eandem distinctionem trimembrem quam supra in hac L exposui, dc ad quamia pe recurrendum fuit, ex .s.j. a. . Commodat . In qua sententia hic etiam est Giphanit . Quaeritur quid praestari debeat at eo, qui, et ita Ohiorum possessone, contra rabulas, conserλ debet aliiquas res. Respond. x l. r. paragris ilis. de collat. bon hunc teneri de dolo lata ac levi culpa Et merito quia collatio imaginem quandam continet societatis; in qua ista pia standa est supra diximus. Quae litur de Iuru- consulto, fore, sto potato adquid ill teneantur: si forte primus consiliu in dedit clienti quod ei nocuerit, alter Iudici, de tertius patrocinium praestiterit non tam falutare luam noxium it dicendum videtur, hos non teneri de levi culpa, sive imperitia, sed tantii inde dolo, cui etiam lata culpa annumeranda est. Haec&Iasonis&Zalij olim fuit sententia, probata eciam Giphanio Ant. Delirio adb I. Cujus latio est thim quia is qui minus peritum vel consultum Iuris a Lhibuit, sibi hoc debet imputare, cum potuerit adire peritiorem LLD si mensor. D mo .dix thim quia Iudex sive Magistratus non cogitur sequi consilium sententiam ui adsestaris sicut alias consilium positum est extra necesssitatem
se aeritur ulterius de Magistratu de Iudice, quid ille praestare teneatur quamvisBaldus aliiq; distinguant inter eos qui non sponte sua Magistratum susceperunt: quos volunt tantum praestare dolum de latam culpam inter eos qui sua ambitione&cupiditate impulsi, affecta iunt honores ut hi etiam delevisama culpa teneantur cum videantur polliceri peritiam S diligentiam exactam tamen ma- is probo sententiam Giphani, Antoni Deirio , qu bd distin iste quilibet a stimatus re hilariter teneatur de lata ac levi culpa tantum adq; exemplo tutorum: cum&Cicero in c. procurationem Rei p. sive Magistratus administrationem, eo inparet cum tutela. Nam utrumque munus est publicum ieceilarrum quod&invitis imponitur: utrumque sinem habet sibi propositum, aliorum utilitatem votui quam gerentis. Interdum tamen pro diversitate casus etiam ad summam
es ei et iliciam diligentiam Magistratus tenetur. l. i. i. q. . de Magisti . conve r.
232쪽
Quod idem etiam de Iudice dicendum S omnibus iis, qui quoquo modo Reipum publicae inserviunt itemque qui in re militari ordines ducunt ut notat ipli nius hic. Q iocritur quid Iuris sit in Apparito Vis ire ossicia, iis, quorum fidei ει curaeco mill e sunt res arresto obstrictae. Respond. Hi quoque exemplo tutorum S Magistratuum de dolo, lata ac levi culpa tenentur. Ita P. Pechius intra I. Iare si tendi c. 3o post P. Rc bullium, alios. Quaeritur porro de Agra me bore. Est autem Agri-mensor, vel simpliciter Mensor, is, cit jus opera&arti scio utimur in demetiendis agris sive fundis regundis finibus Germanice Sellam fer. De quo ii quis ita rat, cur non adtitu imLocait hiecit relatus sed a vulgata locatione ioc negoti uir leparetur dicam hoc fieri propter artis praestantiam , nobilitatem,quae non patitur talem Operam, ni re in oenionis contractum tacti neque Iuris civilis scientia pretio nummario dehonest anda est, cum sit res sanctissima. l. i. 9.iss de extraor . Mn. Respond. ad propositam quaestionem Junc regularier tantum de dolo. . lata culpa teneri. I. I. d. men O; fui mo . ix Aliquando etiam de imperitia tenetur,in subsidium nempe, testando is, qui lucrum percepit ex falsa ejus dimensione, non est solvendo. . f. i . t. Quid de Receptoribus, cautu, Caupombtuo Stabulariis dicendum est 3 Respond. Si quis horum aliquas res viatoris sive hospitis vel vectoris salvas ore receperit is tenetur de dolo, lata ac levi culpa imo etiam de custodia. Quare siquid ex aliqua harum caussarum forte perierit,uel amissium fuerit ejus periculum atque amis Eo pertinebit ad receptorem dummodo non amissum sit vi aliqua majore. siue fatali damno. i. 2 3 si .naut caup. O c. Quod probe notandum est, maxime viatoribus, etiam contra nostri temporis caupones quibus asservandum ali uid
Porrb quaeritur etiam de Proxeneta , quem Latini pararium vocant, Germanti in ilitari Pari I Graeci μεσε ην quales sunt, .g. qui inter duos medii interveniunt ad contractum aliqtiem promovendum vel conciliandum tuta ut ii uer liquos fiat emptao venditio, vel permutatio; vel ut mutuum detur accipiatur Item ut societas, ut matrimonium contrahat tir,&c. nibus quod pro sua opera tu prae um, appellat ri roxenetri uni. . . . de proxen 2 ibi dat in aristiti
Respcii ' Proxenetas teneri tantum de H d laeta culpa l. a. prs de Oxen a
Ilii Xen et Icam nor est absimilis consilium danti: ese an tibi. modo fi audulentum non sit, nemo obligatur l. cons inst. h. . ct i cum explGar Non erit quia r enciae fraudi
quid dixerit ad coninicia attonem clauden vel re vel ei sonae , supi a fidem e r: rem vel personam xt O cias cuia id ad c ciuin ejus pertulere videatur es
do ac vendendo, d. c. yri verbia imis fuerit credulus proxenctae, at ri ei ae
.est bi hoc imputet, tuae e facilitati, quod non inelius rein Yplora eri
233쪽
x L. XXIII. DE 4 c. ni . O di solius parari fidem secutus sit. Hi enim a se ipso poti is qi m ab alio decipitiar. Nam ipsi quo e venditori multa dicere licet ad commendationem 4 dem suae rei, quam chipit vendere; quidem ubi carissime potest. l. 8. de resin .venil l. 3. ea quae . de con ah.empl. L37. si dedo multa lis.1 de itie i t. secundum illud vulgatum,
Laudat venales a vult extrudere merces.
Qia tamen liberum ei emptori credere vel non credere ideoque si per illam laudationem sussit, non de venditore, qui fecit quod Iura ipsi permittulat, quod consentit ipsius voto carissime rem vendendi, de quo est in . L s. sed de se ipse conqueri debet, cum possit ipsi objici allud proverbiale Disce cautius me arci L 1. uri.
Qta aetatur etiam de praelato Icclesia,e Moua sero, id est, de Episeopo vel Abii e quid ille praestet Et Respondendum praeliare quicquid per negligentiam
commiserit hoc est, telle ictiam delevi culpes adeoque ob eam etiam deponi pol te ab officio. Ita Glost non Si is in cap. non omnes. r. quae s. . O in an .s pe t. qu l. r. Hic tam ei addendu ci est , non debere id quod a praelato factum sit obelle Ecclesia vel Monasteri , cui pr. rest. Neque enim quod pastor iniquEgellerit Ecclesiae fas est in damna refundi, ut ait Gunther. lib. 2. de gest. id, insta ubi ante oculos habui ite,& in. acare volu ille videtur locum Gregori Magni, libr. H. Urol. o. quia delic luna personae in damnum Ecclesiae non est cola vertendum quod dictum refertur a Gratiano Q . 3. si pascopum. 6.qu. i. 6. Restat sub hoc cap. ut videamus quid in Delicitis praestetur. Et certi juris est In veris ac propriis delictis requiri dolum sive qua non comittuntur. In contractibus quidem sub dolo continetur etiam lata culpa de illi aequiparatur, irope dolum accedere dicitur: imo etiam illa dolus, ut supra probavi legibus multis, cum e lata culpa, quibus addi potest l. de aetate. s. pen .ss de intertia injurefac. vertim in delicitis tam privatis quam publicis quorum haec proprie crimina die intur alit riseres habet. Ibi enim lata culpa subdolo ron comprehenditur: imba dolo distinguitur non quidem ut plane sit impunita sed ut militis puniatur,&extraordinem. Nam in delictis semper requiritur, ut dolo malo& calliditate quadam Sc improba voluntate quid factum sit, nee sufacit lata culpa ad hoc, ut verum sit delictum, Mordinaria poena dignum L, O ansarii, j. 2 2L9O. Di inyrg. de Drt. L .in r. i. s. as . deserv. corr. Di. 7. in L Corn. . ad . Corn. de cur unde etiam fit, ut qui doli capices non iant, delicium verum non committant quales sunt furiosi dementes. nonnulli quoque impube es, nempe qui non sunt proximi pu bertati. l. 3. impuberes cum L s q. a. l. o. . de furt. . in summa In sit deis l. quae . deL c. ct .s . . i. de nyur L q. Diriin. g. praesidis, cum mil. Dixi deiecis delictis, ea sine dolo malo non committi,neque ab illis qui doli non sunt capaces Exeipitur Damnum injuriadnum, Nam in actionem L. Aquilia venit non et n. tum si doli, se a culpa quid factumst, verum etiamsi levi adeo auei: l. oli in a. . mria. 'er cul a neu quidem usiit. de lege Aquilia.. g. qua l-
.M. In lege diges ad legem qui Ratio videt iso testin ud Ho
234쪽
1M u Nn Ani R ITτEns Hus. COMMENT institutis n. Aliud est inquas delici is si venia propriis. In his enim lata culpa pe- statur, c imprudentia quoque. t. t. In it de obit t. quae miseex Aict. nas. Non est omittendum, in delictis teneri delinquentem etiam de mora. Nam fur v. g. semper moram facere intelligitur l. is condict. ori. Multa hic affert Del- rio defatiosis dementibus, prodigis,&pripillis, eorumque discrimine 'u 2 mihi fatis aliena videntur neque in h. l. proposit in fuit Vlpiano explicare, de personis, quae obligentur ex contractibus suis vel non obligentur sed de iis rebus, quae in unoquoque contractu praestentur, vel non pr.estentur.
CAPvT DECIMUM SEXTUM, DE ACIS AE MONTE ACTIBVS ADIICIUNTUR diam vim habeant, motuplicias t quatenus valeant
Fili hucusque prima pars nostrae Legis in qua distincte expositum est, quia
recipiat quilibet contractus sive quid in unoquoque regulariter alterum auteri praestare oporteat, o vi natura contractus ubi etiam in appendice aliquid attigimus de aliis negotiis hic praetermissis , quid ibi praestandum veniat. Se- qui ut jam altera huius Legis pars in vers sed e cita quae continet Exceptionem a regula nimirum hanc Nis pacto contrahentium Dei ita communi natura contractu recessum, ct aliquid de ea immuratum. Restat igitur, ut hic de pactis explicemus, siquidem argumento Legis nostra fatisfacere neque praevaricari volumus: Neque vero huc infarcienda est tota pactorum natura, ut quicquid de pacti tradive disputari potest, huc congeratur: Nam hoc alienum iraeposterum foret: eum de pactis proprium in Iure titulum habeamus ubi late exponitur, quid sit pactum Sc quo tu plex item quis, Me quibus rebus. quomodo pacisci possit: quae sit is, quis effectus pactorum utilium. Sed quatenus pacta contractibus ad ecta vel utilia sint atque enicacia ad naturam contractuum immutandam, vel tanquam inutilia atque invalida reprobentur, id hujus est loci examinare. Illustris omnint, est haec disputatio, nec immeri id etiam ab eruditissimo Hotomanno in illustres questiones relata, ubi hac de re agit qui stionibus duabus 36.d seir.prolixe
etiani hac de retractatur ab Interpretibus comuni eradiel.7.Iurtigentium.f. mimo. s. adeo. . depac . ad . r. pacta conventa.ss de contrahend. empl. in qu mLegem extant praeter Veteres Dd. etiam Commentarii Berengarii, Fernandi Pro
sessoris Oscensis in Hispania,&Cujaci in Papiniano lib. io Quaestionum ubi duo 1 appellat, exemplo veterum famosissimam, de qua nulla sit de pactis scripta lex e
235쪽
Vt autem tanto melius intelligi possit tota vis&natura pactorum convenetorum, quae contractibus adjiciuntur: Nam de his solis, ut modo dixi, hic proprius est explicandi locus. quaedam praemittenda sunt evidentiae causa. Primum igitur evidentiale hoc est potest Conpentionem esse genus, quod in duas species diducitur Pacta nimirum e Contractus. l. i. g. 3 conrentionis . depact. Curacius in Papiniano dic: libr. o. quaes. Et Ioann B choid de ac t. cap. ni . 8 Secundo loco praemittendum est Pacta Contractus inter se plurimui dister re ut supra exposui ad initium b.L potissima vero differentia haec est: quod pacta nuda non pariant actionem,sed tantum exceptionem cujus rei ratio supra
est indicata Contradi us autem producant aes ionem, multoque magis etiam X cepit Onem Ex regula Iuras,Cui damus actionen demst exceptionem, multo magis competere dicendum est DTertio praemuniendum est Pactorum alba recte diei posse absoluta , aliarelata. Absoluta, quae per se consistunt. Hoto mannus etiam haec Simplicia vocataqV . 6.in princ. Relata vero quae per se non constant, sed alteri cuipiam negotio pruacipali sive contractui,qui etiam sine pactis suis viribus constare poterat,adjutaguntur, eoque referuntur. Hotomannus haec etiam adjuncta cattributa dica
Ouarto acta adjiciuntur contractibus sive bona fidei sive stricti iuris sint. inihil Aert Vel in continenti vel ex intervallo d. . . . Quinimo. g. cepact. O l. 3. In bonaeprei C. eod.tit. 9 d. 72st de contrab. empl. Et inter haec multum intereluo uoad effect m,de quo infres . Quinto In continent sive ex continenti dicitur ad ectum pactum , quod ni immedi ante vel post contractum, sive in ingreisu vel egressi contradius silve in
ipso limine contractus,ut loquuntur Impp. 1 al. 24. C. de LPic .pta usquam scit contrahentes descenderint sive diverterint ad aliquem actum extraneum, qui cum contractu praesente nihil commune Piabeat. d. P. uncta L 27. petens. C. depact. oel 3 C. de aedit. . LEx quibus duabus legibus notandum est,etiam illa pacta, quae contractum ipsum antecedunti recte dici in continenti appositi intellige dum modis nihil extraneum intervenerit nec interesse quicquam, utrum praecedat pactum, an vero statim subsequatur contractum. Nam res ad intellectum potius, qu mad tempus reserenda est ut argute animadvertit Cujacius d. libr. Q. qu iPapril. ἡ .co LVO ierunt quidam Interpretes in concinenti fieri etiam illud diei,
uod si intra dierum decem spacuim. l. i. . Glevis. I adi Beren- . ad .L 1.praefat.3. num. I. sed hoc non facile est admittendum. Nam r quo illi argumento nituntur de decem diebus nullum habetur verbum sed L e tantum dieitur,in continenti accipiendum illa cum aliquo spatio, sive ut a-
Emi Eirmento aeterea nihil in ea lege dicitur
de erit continenti, vel ex intervallo adlectis ut marer, quod tandem in dii te eritis,qui legem nihil hue pertinentem quasi obtorto collo tamen hii et ais Hine facile a contrario intelligi potest quid sit intervaIO
in nempe quod postea si quando contractus imperfectus h
236쪽
bebatur, di postquam contrahens jam ad alia negotia extranea divertit, sive deflexilictis legib stl. 6.*. n. in n. ct Lias ex duobus.ss. de duobus reis consit.Facit huc I continuus. I37.princss. de verbor. oblig. Berengarius dicto loco, hoc arbitrio judicis relinquendum esse potitis,quam certis regulis definiri putat.Li.9 nss. deIure delib.
Cui allentior de videatur in eandem sententiam Iacobus Menochius libr. . de arbitroud.quas. Sexto praetermittendum est unumque inq; contra stum habere suam' trandam propriam formam, a lege vel moribus sibi attributam quod pulchre demonstrat Giphanius in dis'ut. de action. empti contra Cujacium , qui in paratiti. C. de paclis inter einptorem penditorem compostis, viali, avillam posse dari certam ac perpetuam formam contractus, . g. emptionis venditionis, locationis, conductionis,&c quia scit. omnis ejus rorma pendeat ex varietatera qualitate pacto-rtim,quae forment contradium a stionem ex eo. Sed hoc parum considerate dici,vel ex eo patet,quia multi fiunt contractus quibus pacta nulla adiiciuntur, sed manent in terminis communibus, quibus alioqui contractus illi continentur. Iam si tales contradi us, quibus nulla adliciuntur pacta, nullam quoq; ex scriptis haberent formam, sed ea tota ex pactorum adjectione penderet consequens esset,illos suasorma destitui. Hoc autem est absurdum quia forma, ut in physicis, sic etiam in rebus civilibus, . actionibus humarais, est, qua dat este rei de qua destruct a,interit res ipse glosi. 2Doctores ad L9.Iulianus. 3 3. in sust Ad exhib. I. . . quod toto si. de acquir.rer.dom. Verius igitur omnino est, unumquemqtie contractum suam habere formam, naturam&substatu iam etiamsi non accipiat aut mutuetur quicquam a pactis sibi appositis: aqite forma alio nominea lCtis appellatur status&natura obligationis uti. 9 3. i. J. de duob. reis L 27. g. r. insust depact. Appellantur etiam termini contractus ut in L Luctus 24ss. Depos. Quomodo
Lucretius in rebus naturalibus appellat ne cujusque rei, quos si qua res transierit, desinat esse id quod ante fuit,t' aliud esse incipiat. Septimo In quolibet contractu a Ctis veteribus duo haec potissimum onsiderantur: Sub antia contractus, quam de naturam ejus aliquando vocant Hotomannus etiam essentiam Sc adminiculasve accidentia contractus. d. l. 72 .pacta. F. de contrai. empl. 9 d. l. 7. g. u;nimo in verbis Extra naturam contractus. Substantia contractus est, id sine quo contractus subsistere non potest: v. g. Emptionis venditionis substantia est, merx siveres,quae veneat, di pretium in pecunianti merata, sive
nummis consistens. Ex his namque constat hic contractus, ct substantiam capit obligatio,ut verbis utar Iustiniani,in tit. IV e bl ex censen . de sine his nulla intelligi potest emptio venditio. g. pretium.Instit. le empl. 2Pend. La. . I. 9 L8. In pr. d.L72. .de contrahend.empl. Addi solet vulgo etiam tertium substantiale,videlicet consensus. Et quidem verissimum est, ei optionem consensu peragi, con-1ensium hic omni labintercedere debere, adeo, ut error&diisens viti et contractviI Li.3 n. 9L9.Invenditionib. in princ . de contrab. empl. Sed hoc quoque no tandum, quod consensus non tantum in emptione&venditione necestari iussit, 'erum etiam in omnibus omnino contractibus. l.y7. vi omnibβ. deo. 9 A. etiam
mirantserendo rerum dominio. LII.in rub. . eo .rit. Haec igitur tria ubicunq; adsunt,
237쪽
An L. XXIII. DE RE c. Iun. Hadsmu,rbs scit.venalis,sive ery, pretitum ejiis,is consensitis contrahentium circa utrumque, jam perfectae it substantia contrai tus istius, sive subst antiam cepit obligatio. Si vero vel unum ex his desit,deficit contractiis in sui subitantia, sive nulla
est, nulla quoque intelligi potest emptio venditio. Adminicula contractus sive accideruia enti sunt, quae extra naturam sunt contractus, ut loquitur Vlpianus in . 3. quin imo . 7 iιprtae pacti sive quae possunt adesse vel abesse, &sine quibus contractus bene potest consillere v.g. talis est in contractu ei tionis venditionis cautio de evistione,& duplae repromissio ,si rem emptor habere non liceat. l. 7. emptori in princ . de viai. cum simil.st. Consistit enim nihilo murus sub si antia contractus emptionis venditionis, etsi nihil de victione cautum vel dictum fuerit etiamsi quoque venditore non detur hoc nomine emptori fidei uilbr, qui I Ctis eleganter vocatur secundus auctor.l. q. in princ. deseri f. respectu se primi auctoris, qui est
ipse venditor. I. s Idiper.ii princ. 2 l. Herennius. 53.3.L9 2.9 ibi Budaeis in Annotat. P.ind. .deelire . M. l. . cum duabseqq. l. H. l. I p. C. de erici Hic enim venditori semper tenetur praest are emptori auctoritatem sive evictionem, si ei res auferatur,ut eam habere non liceat. l. lin. 24. de erili.2 t. r.C. eod. Idem discrimen inter sub si antiam S adminicula contractuum pluribus exemplis declarari posset, eundo per omnes contractus sed ut modum servemus, hoc unum pro omnibus
brevitatis cauli a nunc sussciat. Hoc non est praetermittendum quod glossiographi non colatenti hae simplici veraque doctrina: bimembri illa distinctione eorum,quae in contractibus versantur, plures etiam excogitaverint rerum species: quasi ic. cum Papiniano Vlpiano de laude subtilitatis lacuminis certare voluissent. Nam Accursitis,eiusque sequaces alia constituerunt contractuum Subsantiat alia Naturalia,alia denique Accidentalia put videre est post veteres d. pud P. Nic. Moratum in Tractatu de contractibus,per totum. Sunt etiam, qui ne hac quidem trimembri divisione contenti, adhuc Mi μερ ερος, h. e. minutius ille-cant. Naturalia enim sub dividunt in intrinseca de extrinseca ut videri potest apud Berengarium Fernandum in comm .ad. l. l. a. praefat. 3. n. s. ubi ex Alberico de Ro-fate Naturalia intrinseca, sive innata contractu i ,ea esse dicit quae licet non exprimantur per contrahentes,tamen ipsa lex contractu tribuit idque ibidem declarat exemplis sicut naturalia extrinseca; quae putat eis eadem cum illis,quae Papinianus vocat Adminicula sub quo tamen verbo etiam Accidentalia putat comprehelidi. Ioan . Schneide uv.ad tit.In .de obl. t bisub de contractib. n. O. cum .seqq. eumque secutus Ludolph. Schrader civis meus clari sis iii com de contraelib. quatuor faciunt species uisubstantialia, naturalia,solennia, de accidentalia Suae etiam passim iniingulis speciebus contractuum Schrade rus inculcat. Sed praestat fortasse loqui cum antiquis Melegantioribus illis Ctis, exemplo etiam Hoto manni MCus acii quorum iste in Papin. pag. 2 r. diserte reiicit illam Accursis distinctionem inter substantialia Synaturalia. Non in inquu)consituenda disserenatia inter naturam ct substantiam, acclusus dicit, Alia esse pacta de nati ratibus si antialibus alita de accidentalibus Male. Nam naturalia 'substantialia idem sunt:
eiirsus Naturalitast accidentalita idem non sunt,ueluti ad
quaesunt ea inimc tiu, no mci curabit ulmus Giphani quoque in comm . di
238쪽
ria CuNRAD MITTEsnuus. COMMEN T. vii uris consimiliter hanc Dd. diuisionem refellit. Non nego tamen ,aliquando' etiam a veteribus Naturam contractus aliterquam pro substantia ejus ustirpari: ut clim Paulus ait,Naturam mandati e ut in eo praestetur levis c lpa. tamen pacto estici posse, ut hanc naturam uiam excedat. .s. .pen. V .praescript verb. Ibi certe non potest dici. naturam mandati idem valere quod substantia. Haec enim pacto immutari non posset. Videatur moto mannias istu sero quaest, T. Octavo notandum est alia esse pacta adjicientia, alia detrahentia contractui. Adjicientia pacta sent, quae aliquid adjiciendo sive ad substantiam contractus,sive ad ejus adminicula, eum augenes amplificant proindeque conditionem Actoris efficiunt meliorem , Rei vero duriorem Detrahentia pacta sunt, non per quae ab ipso contractu plane receditur ut voluit Cujacius ad l. lib. o. quaest. Papiniani pag. r. r. quem refert Hoto marinus: Cui magis allentior sed potitis,quibus aliquid de substantia vel adminiculis contractus detrahitur, ita tamen, ut interim contractus maneat. Haec pacta conditionem sive obligationem ei faciunt leviorem dc faciliorem Utrumque genus multis exemplis ac legibus declarat Hotomannus . quaest. 36. in princ. Ut autem sipra Dd. non erant contenti illa divisione infibstantiam Madminicula contractus, sed plura excogitarunt membra ita hic quoque pacta multiplicia introduxerunt. Nam alia vocarunt pacta Informativaci alia Reformativa alia Transformativa,alia. Conformativa, alia Deformativa, alia denique solutiva quae singula Berengarius inis. Com)nent. declarat sitis definitionibus4 exemplis quae nihil necesse est nos huc transscribere. Hoc tantum dico, videri illos Interpretes interdum nimis acute cernere, is Papiniano atque Vlpiano ipso sapientiores
oeulatiores esse voluisse. Et tamen non oportet nos horum terminorum prorsus esse rudes, ignaros, vel propter scripta Interpretum in qui biis illi saepe o
Non o&postremo distinguendum est inter rem integram de non integram. Non parum enim interest,utrum pacta adjiciantur contractui, dum res est integra, an ver quando non amplius integra est. Tamdiu autem res dicitur in t gra,quamdiu nihil est secutum N g. in emptione tenditione res est integra, si neque res tradita sit emptori,neque pretium numeratum venditori: similiter in caeteris contractibus,qui consensu fiunt vel etiam si re jam secuta postea in integrum,sive in priorem statum omnia sint restituta ut explicatur pleni as . n.. Ins. Quib.mod. toll.obLctini7.f.adeost.d.pact. 9l.18.ab emptione eod. tit 2 Lict r. C. quando liceat ab empi recedere, cum imit. Hinc facile a contrario intelligitur, quando res non sit integra nimirum re jam secuta v. g. cum vel Emptor numeravit pretium, vel rem tradidit vendi tota His necessariis ad majorem evidentiam praemonitionibus factis, deinceps regulas ipsa de viribus pactorum contractibus adjectorum videamus. .
Prima igitur regula haec sit Pacta in continentisve initio ct in ipso ineressi conractu adjecta, insunt contractui ct ipse legem dantis formant ipsam actio
nem ac locum habent tam ex parte Actoris, quam ex parte Rei. Ex parte a. oris, ut uilice idetur actio ex parte rei,ut illi detur exceptio. In qua tamen exceptio
239쪽
An L. XXIII. DE RE G. Ius 2 c, ne etiam ipse agere dicitur, actoris p rtibus fungi. l. i. in princi si de edendo. Altera Regula haec est Pacita ex intervallo apposita, ex parte Re duntaxat δε- cum habent, ire insunt, nou etiam io19 Id est illi quidem actionem pariunt:
huic vero actionem non producunt sumuntur hae res ut exl. I. g. Quin imo. F. de paci 2 .i3 in boniae de C. eo . tit cunis . d. ingi allig. ut tamque vero breviter explicemus. Ac primo rationem utriusque videamus. Est autem prioris
quidem illa ratio quia pacia juri praestare dicuntur, ut est vetus verbum apti l Cornificuim inlib. ad Ilere in id est praestabiliora vel potiora sunt pacta iures legibus ipsis. Et si autem pacta pia per se, sive nuda, nimis sunt imbecilla, quam
ut actionem pariant tamen continentia ipsa sive cohaerentia contraetus, cui adjecta fuerint, majus robur ipsis attribuit ' communicat, ut jam non amplius nuda esse videantur, sed actionem quoque producant, quam si sola fuissen absque contractu, cui adjiciuntur, nequaquam produxit lent. d. vulgo aiunt lila elle pactum situm. Nam ex Hariis vestimentis pactorum quae consarcinarunt quaeque post Accursum , de alios, repetuntur etiam a Schneadeuvini adiit. In- sit robi.si brubr. d. pactis.n. H. 2 7. seqq. unum faciunt, cohaerentiam contractus quam loquendi formulam veteribus ustatissimam Interpretes recentiores fere solent repudiare, explodere, S exagitare nec sane immerito. Posterioris regulae, cur inquam pactum ex intervallo factum Re tantum prosit ad exceptionem , non etiam Actori proficiat ad actionem ratio haec est quia tale pactu per se eonsistit ac nudum est, nullasque vires accipit a cohaesione seu colimrentia con tractus Idem ergo de illo est iudicium, quod de quovis alio nudo pacto, sive ut supra ex Hotomanno appellavimus ab sol uto de quo genere haec est regulis apisii me in jure nostro repetita : Expacto Iure trili actio non nascitur. f. l. 7. g. quinimo , ubi ter hoc repetiit Vlpianus pro ratione, J. de pactis L 27 tibi. C. d. locato, cum si ii Notandum est autem , quod in utraque regula promiscue usus sum his formulis In esse ex parte actoris vel L i, loci sabere ex hac re illa parte qua in re sequor Vlpianum in . l. 7. Quin imo. 9,seqq. ubi haec duo pro eodem ae-es it Nam distinctio Hotomanni, qui putat in . quas illus. 35. non recte diei de eo ex is sius parte inesse pacta, sed tantum de actore sic loquendum esse, nimis
stibi, i videtur, ab Vlpiano certe neglecta, qui pzomiscuoliis formulis utitur.
intelligi debeat de bonae fidei contractibus, an vero etiam destrictis. Plerique hoe ne stanc contendunt, tantum de bonae fidei contractibus veram eis quod Halia in continenti apposita, illis ius ni Rationes has adserunt. i. Quia nullus. o. elocus extet, quo probariis sat pacta etiam strictis contractibus in conti
diecta esse. Quia Leges nominatam de Bonae fidei contractibus o h duo Leerte frustra feret , idem etiam in strictis obtineret. l. . 'μ'' - d. l. i. In bonae dei. C. eod. Inclusio igitur unius habenda
240쪽
Cu Nn AD RiTTgn suus II COMMENT. in commetit ad a. is Codes. pact o ad scita 13s. Seja. Aia. 4 . g. d. V. Obl- BOrchold. iii tract. .pactis cap. 1 4. 6. Item is ianius in tit. 1. de paci Hoto'n anni stamen iv d quaesta 6.c a c. iij. est. Λρ. n. in contraria est senten'tia existimans, summam ite hae in re convenientiam inter contractus bonae fidei ct stricti juris;&illam disputatio iem de vita horum contractibus adjectorum utrique generi commune eise: quod quos a stodemonsi rare conetur,apud ipsuna legere licet Allegantqtridam etiam l.s1ssile vel b. obi sed fatis impertinenter, ut mihi' iidem videtur. Nam dum ibi feribit Vlpianus, contrahentes dare sol macontractu in stipulationibus conventionalibus, non loquitur de pactis in continenti adjectis stipulationi, de quibus hie in regilla agimus sed de ipsis formulis
stipulationum conventionalium , quas ait con ip pro arbitrio contrahentium, secus quam in stipitiationi b. praetoriis. Propositum enim est ICto, ostendere discrimen inter conventionale dc praetorias stipulationes quarum illae accipiunt formam suam legem ex ipsa convention e contrahentium, undes nomen habent hae vero ex mente aues oritate praetoris tota dependent adeo, ut in ipsistat hil possit immutari, nihil addi, nihil detrahi. Iam vero inter formulasve conceptionem istam stipulationis, inter paci a stipulationi adlecta multum interesse, nemo non intelligit, tantum scilicet; quantum inter substantiam Maccidentia rei. De illa autem quaestione paulo superius mota breviter sic sentio utrumque recte dici, pacta in continenti adjecta inesse bonae fidei contractibus, Mineste quoque contractibus stricti juris sed diversimode. Nam in priori quidem genere insunt omnia pacta, tam quae creditori sive actori prosunt, quam que debitor sive reo: In stricti vero Iuris contractibus v.g. in stipulatione, in mutuo , insunt non
omnia, sed tantum ea, quae prosunt reo Exemplum est in ideo a. o. .reb. cred. ubi
Paulus P cta inquit in continenti adiecta ipidationi inesse creduntur nempe quia pactum ibi factum erat pro reo, ad hoc, ut ipsius obligatio minueretur ac levior fieret puta ut quod una vice proximis calendis solvere debebat, solvat per partes, diversis temporibus c. Ratio diversitatis inter contractus bonae fidei de stricti Ilios, quare in illis omnia insunt pacta, de quae Actori quae reo prosunt, in his Nero ea tantum, quae Reo, haec est quia in contractibus strictis, ut in stipulatione, omnia stricte accipimus, ita ut nihil quicquam in stipulationem deductum intelligatur, quod non sit comprehensum ipsis verbis stipulationis l. om qiud. oo. f. de
V. o. sed in bona fidei contractibus laxior est aequitas lona fides, quae ibi ii assis
dominatur. In illis iudex formulta certae adstrictus est ni istis ver , ex aequo lono judicat, ut docet Impiarat Oring in bona delatistit. Quocirca non est
nurum, quod pactum bona fidei contractui in continenti appositum ab actore, pro ipso, si recipiatur atque inser tu in ipsum contractum , ut quasi pars ejussat,&sormet aut reformet ipsum contractum actionem inde ortam dictes
diei destrictis contractibus, ubi 'tajebam omnia strictiunt accipienda neque igitur pactum ibi pro creditore adjectum inerit, ut ei productat actione Pro Reo tamen adiectum in erit ted cum hoc discrimine a pactis bonae fidei iudiei oadiectis quod in bonandςijudicit non est opus,ut eaeceptiones pacti deducan