De Vesuuiano incendio nuntius. Auctore Iulio Caesare Recupito Neapolitano e Societate Iesu

121쪽

sus Geuriat, vastitatem, di videm Importaturus r

vnde cum sola murorum obiectu arceri non posset; vix nouis aggeribus, obicibusque repubius , & coi riuatus ad littora, tandem ad mare de- cubuit. enimuero eadem spirituum vis & terraemotus,& inundationes creat. Atalantam Graeciae peninsulam post terraemotum perrupto aquis accurrentibus Isthmo, nari circumuentam atq; inter insulas repente ascitam,tradit ex Thucydide Dio- --. . Ndorus. Terraemotum,quo plurima Rhodiorum, di Asiae oppida conciderunt, conflagratio, ut obse uat Baronius, & inundatio excepere. Terram sub Ba .r .r. Gallieno motam,& per idem tempus multas ΓΘ bes mari demersas, narrat Trebellius. Nimirum ijdem spiritus terram e sua sede dimouent; aquam ' ' e sua: ijsque impellentibus,terra e centro, mare e littoribus exilit, violatis in utroque elemento Naturae legibus. ocirca futurum terraemotum in

aquis praesenties: si solito turbidiores hauriantur e puteis, neque, ut addit Plinius, fine odoris taedio. Si p . m. quidem spiritus esseruest entes ex imo in aquas i uadunt,antequam aggrediantur ad solida. Haec de

nouis teri remotibus , & torrente nuper exorto. e

quibus anceps etia coniectatio,accipientibus haec inultis in fausti euentus omina,alijs in aduersi. F uet prioribus Vates Regius. qui terra, inquit, motae A. etenim caeli distillauerunt Uacie Dei S ai , ἀμeis Dei Israel. Quod de lege duarum tabularum a

Deo inter terraemotuum stagores promulgata In Monte Synai, plures interpretum explicant. Et ma. Loνhanim in Exodo ita legitur, Mons Squai fumabat, eo quod descendisset Dominus Deus super eum in igne;ω

122쪽

Mons terribilis: sive,ut erutur eae Hebraeo, proba tilia.., ω. te Saliano, & alijs, totus Mom contremuit. Qu ni m. s. anuo obrem sub incendium,& sumum Vesuuianum re- ,ir '' ' petiti identidem terraemotus diuinae, Vt quidam . rentur, sunt . praesentiae argumenta, quae maiestati serviant potius,quamterrori siquidem terra mota

es,dum caeli distillarent is facissis Soai.Terraem ιδε. .. tu 3 S sumo,arcanae maiestatis indice,Deus Isti e spectadum se praebuit. Quippe domus repleta e mmo,ct commota sunt vertiminaria cardinum. quod ad Iouis asperum traduxit Maro,dum dixit,

am. Terrae motu praeterea Christi nouum e caeso ad terras accessum praenuntiatum reperimus apudam; es Aggarum, Commovebo caelum, O terram Iove niet desideratus cunctis gensibus . Eo terraemotu adum Christus in Bethleem nasceretur , antiquis simum Romae templum corruisse, testatur Petrus

2. G-. Damiani. quasi exinde Romana tellus, ethnicat, natiuii. superstitione deiecta, septem elatae collibus, in m mi i. occursum conditoris assurgeret Nimirum Mosemim. ii exHtauerunt ut arietes,ct colles cui Mni ovium

a facie Domini mota es terras. Terraemotu quoqu*festiuissimo insignitus Christi redivitii triumphus, referentis e devicto Dite manubiaς Em, inquit Mattλ 8. Matthaeus, erraemotus factus es magnus, quodammodo gestiente tellure,& lapidibus ipsis prae laetitia exilientibus.Inter terraemotus fragores, &lap-z- , sus ignium Sanctus in Apostolos Spiritus effusus est,terra veluti sese ad supema efferente. Deniq; , si maximis minora licet aducere, terraemotu Pa

lini

123쪽

lini obitus celebrantis, eo terrae plausu evecti ad *yma,. incassum. Terraemotu lanatij Societatis nostrae pare- Σ' - ρη 'tis e profana militia ad Iactam traductio nobili- κ ...1 atata. nempe trepidatum tunc est; turbatumque i :οῦ 'apud Inferos. Consimili plane modo Franciscus. iis vilia L GIgnatij s eius, Indorum Apostolus terraemotum , ι' et . .

qui in Insula Mauri ipso die Hrchangelo Michaeli

sacro contigit; interpretatuu est, bono ciues animo esse iubens r liquidem mali daemones ab A changelo pulsi,inter fugiendum terram concusserant. Faustiginei haec e terea motibus omina ducuntur a quibusdam ita, aut demendo, Jut leuando,terea etiam, dum mouetur, non tam quie- tem,quam inditiam dediic ente. Alij contra terra:

motus in magni omen terroris accipiunt. Antiquissimum omnium aetatum memoriae terram O- tum inter ea fuisse memorant,quae a Deo Piliara

es, Aegiptoque influcta sunt vulnera . Habetur id apud Eusebium ex Artapano, qui resert M sis Euseb trigrandinem, ct terraemotum noctu excisasse; ut qui erv ς ω terrae hiatus effugeren grandine interirent θ qui vitarent grandinem, terrae hiatibus absorberentur. Neq, terraein Stimus admixta grando, inter nostia sMP-plicia defuit,dum apud nos toties lapidibus grandinauit Grandini apud Aegyptios adiunctus est ignis. Quippe animaduertit Salomon tunc ignem i A Mardentem in grandine ct uuia cor casse. Quod sisnificauit etiam David, dum dixit.Ι radidit grandi tm 7 ni iumenta eorum, O pcissessionem eorum igni: Et alibi. Posuit pluilias eorum grandinem,sive ex hebraeo,lopia mim i ρε-

dem concretum, nem comburentem is terra Usori n.

Denuo haec grassata calamitas in inccndio Ves

uiano.

124쪽

y uiano. siquidem Deus tradidit graudiui iumen a nos , ct possessiores nostras igni. Namque exm,mata iumenta, dum lapidatum de caeso: ac non

praedia modo,sed oppida etiam integra,vicique exusti. Illud praeterea in Aegyptio igne prodigiosum,quod neque tenebras pelleret,neque peller Phil. I. o tur ab aquis.Etenim,ut perpendit Philo, ignis spi . -' ' do, miscebatur 2 crasti si s tenebris. Quod testatur Ao. Salomon ijs verbis, nis nulla vis poterat illis immen praebere. Hoc in incendio Vesuuiano instauratum vidimus,dum Mons flamm,s, flammae noctem,ac tenebras landerent. Quod si tunc, ut ani- M. is. maduertit Sapiens, in aqua supra virtutem, ignis exardescebat: hoc plane idem nunc,geminato portento, contigit: dum & incendium inter aquas vigeret; & ignis imperio mare, fiammae unda decederet. Quamobrem ad terrores ceteros terraemotus quoque crebri accessere; ut nos etiam, que admodum olim Aegyptios, defendens finitus ' η' turbaret. Quem porro terrae fiaFr non exterreat :du modo frementi similis,modo mugienti repente intumescit, assurgit, prosilit, desidet;mox resultat spiritu reciprocante λ Quid, dum satiscunt parietes, crispat,concurrunt,vibrant, atq; aduerso motu quodammodo inter se arietant ξ Quid,dum solum huc illuc inclinat,decumbit,nutat,undat, abscedit, iam iam aut imposita superne tecta,laxatis compagibus, labefacturum . aut, quod non raro contigit, diducendum in hiatus, ac paene Inseros nostris ' aspectibus exhibiturum ξ Magna prosecto sunt isthaec diuinae irae argumenta: quam tamen quotidie cumulatis sceleribus prouocamus. Audiamus

quid

125쪽

quid in euentu persimili dixerit sanctissimus vir ': --m εν.

Ephrem Syrus. qui terra, inquit, tremiscens b nota rus L a. 'it Brispedibus commouetiar,ut nobis metum in utraD O .;usnesic quidem ob nostram duritiem formidamus. v .Liplom. M a.

bes integrae ab orpta sm loca ab ira Domini defi-lata: ct nequessc trepidamus. Bella commota sunt, ut nos timentes Deum paenitentiam ageremus: ct neque isse conuerti volumus . Haec ille. qui sermone etiam peculiari deIerraemora multis probat hunc,seclusis naturalibus causis, supe a Deo ipso excitari siue ad cladem,siue ad terrorem. Id ethnici quoque 3 cum animaduerterent,c terra motibus calumniam cita 1 Christianis costarunt: quorum culpa dicerent,terram concuti a neglectis,& iratis Dijs.Ita de terra motu, qui sub Galieno contigit , testatur Orige- Oris .con-nes. eius causa lacra per totam urbem, totumq; Orbem terrarum ingetia cclebrata, addit CapitO- c., ibi. sinus. Adeo insitum est vel imbutis falsa religione Ga no .lpectoribus, terra Iabante, ad caelu mi confiiger P. Quod si apud eosdem c thnicos, ut testis cst Plu Pli Os. c. anius, parietes incendiorum depretationabus conscrib bantur; mirum non cst apud Christianos, ut reserte Cedreno Baronicis, Iustiniano imperante, tet rae-

motibus dirissimis percuisse Antiochia, dum publica, priuataque aedificia iactarentur, ac passim assiil- tantia tecta corruerent,aomoria fores ad sistendit, auertendumq; terraemotum, ita conscribi coeptas. Christus nobiscum. te. urbe exinde indemni: cum tellus,quae ad Christi ultoris imperi u desaeuiebat , ad eiusdem nomen,ac nutum coquiesceret. Enim uero terraemotus non semel a Deo ipso immitti, P rvbr. e sacro codice compertum est. Terraemotu ad tu- ώ.

126쪽

INDEX

ciderunt. Terrae motu prarsere te miracuIum,ut Salianus antinaduertit,exercitus Philistinus ad intemnecionem deletus.Terraemotus, Christo moriete, supra Naturae leges exhibitus,duodecim,ut narrat Plinius , urbes in Asia proruit . quanquain tunc quoq; dissiluere Montes, abruptisque in immensum hiatibus, quot voragines,tot ora tellus aperuit sui conditoris interitum conqaestura. Postre mo,ut sileam de ceteris, terra motu& eXtnemum , Orbis terrarum praecurret excidium.quod ipsemet Christus praemonuit.E π,inquit, terraemotus m Diper loca. siue Mundi iam consenescentis interitum, ut solet in morbis accidere,agitatio,tremorq; antecedat: siue eo motu incumbentia undique scelera tellus nitatur excutere , impar tanto Pomderi moles . Denique, ut paucis cuncta concludam,terraemotibus his datae tragoediar plauditur , dandae praeluditu ad Dei gloriam, ae Deipara -

127쪽

INDEX

Rerum memorabilium.

perdit. pM 92. Aetna mons torrentes igneos emittit. l. 32. Empericlem hiatu candidit. p. 6 . Inferam stium a multifexistimatur. p. s. claudendum extrema Mundi die. Ibidem. Aetneι incendis,quo mare ferbuit, mentia apud Anguas. a. et nes sncenaei causa. ρ.. . atha delo colanenses Aetnae igneos torrentes arcent.ρ.Jς flexandri ortus sub Diana Ephesina .incendiam p. 9 2. ltitudo nubis linerea prima ine ιnhalata. p.73. -ngeli tutelaris mira arga clientem prouidentia. 8.ay. Antonius Patauinus Pir Sanctissimus dux cuidam adsenda Lea poenarum. p. q. phrica cur terraemotibu parum subiaceat. p. o I. quarum ι nundatis na eum igne. p. 6. Cr L, ceps.. qua Thaleta rerum prιncipium . Us Iraeferebaiatur. Ibid. qua γ' sint cur exMIbus interdictum. I;id. . quarum inundationes post terraematus. p. 88 89. Ic8.los.

128쪽

BEr. 7 antiquitatum libens pecta mei. p. o.

Bitumen ardet inter aqκar. p. 3 r. Bitumine saxa eliquantur, mollia tapti sunt. p. 7 q. 87. Bι autiam cinis Vestitit anus nube delatus. I. IO. O. 6q.

Ardinatis Archiepiscopi in communi pericula singi δε-rii pietas, α ιndustria ρ. o. - . ΑΤ. Cerau=iragemma enascitur ictu fulminis. 8ο. Cestia mons lagrat in Media, Chimaera i Latia. p. 78. Christi aduentus per terraemotum significatus p. IIO. Chri li natali die templum Romae corruit. Ibιι Christi nomen terraemotus arcet. p. I II. In Chrι,li Passisne cur terraemotus. p. ii 4. Cur itidem in Re- surrestione. p. lt O. -- cinereae pluuiae. p.7. e deinceps. Cinereι turbines . r. 29. CV deinceps. cinere secundari ea a pii autument. p. so.

rheta ecti per montem. p. Is .equitatu etiam cursita te s. Ibid. De. indice immittuntur incendia. p. q8. Deo indice terraemotus ex fiunt . p O3. Dii maiestas fuma re terraemotu adumbrata. p. Ios. IIo. Deus igneus apud Platonicos. p. 89. Durinaeus fons faces accenssit. p. II

EVιbarisba aspectui nubem cineream fugat. p. II. iii

129쪽

Fn issi,nis in parentem pietas. 17.

Flumina quomodo gignantur in montibus. p. Io S. Fluminum ortus post terraem,tus. p. 89.ios. F.ns apra inunι manans. p 73 Fulmina quomodo creentur in nubibus. p. 8O.

Allia terramotibus parum obnoxia: p. IOI. Nehenna ostia montes ignivomi. p. 47 .

Gehennasupplicia euidam intra Vesuui1 fa .

deinceps. . T .

lanis, rerum principium acer Persis , ac Locys. Praeferebatur sponsis.Portendit imperia p.es Belli praesagium p. si .Omen

ne solus homo 'titur. p. 8s. igne mortales caeperunt conu . . se isere. Ibιd. Igne Ceraunia gemmae deferuntur . I id. Igne a Deo lata est lex. Ibid. Isneae naturae Deus Platoni. Ibid.hnes subterranei. p. 76. ignis ardens inter aquas p. 3I. 32.83. Si plui 3s inardesens aeno i et coeno eAti guttur Isid.

130쪽

unu non praebebat lucem Aeraptin a. Igne nihil deperdit etites. p.sa. Incendij cum terraemotu cognatio. p. 8y. io 3. Io . Incend um lexandro portendit ιmperium. p. z. Intendis auertendi causa parietes conscribebantur. S. Ioseph commendatum sibi puerulum, ex incendis A ι r. i. liter erit t. p. a Lannis, Neapolitana Drbis Ducis που miserabilis. p si. 'Italia crebris terraemotibus cur subiaceat. p. ID.

'dum pluma ρ I deinceps. GLapis specularis pluuius. p.86. Lapideseentia ex bitumine.p.7 .8 ' . Lapidescentia in flumine Silari. I. μLinum in Hagno Samosata ardens. p. II.

S. Marra imaeo ab igne propugmaculum. p. a r templa inter summas andemnia . l. 23. γε latrociniam Pompeiani salutem peperit.p. 3. Maro mδεται ne Gehenna gnei sopiuntur, p. a. Mantripevetuo flagrantra. I, 78. T Aphtha ignem trahit. p. 33. IN S. Nitolai liquor nubem cineream dis est. p. I 2. Neapolis situs er descriptio. I. IS. Cur damni Iarum accipiat

o. Ompus mons ardet in Aethiopia. I. .