장음표시 사용
331쪽
3a In non Irem religentes eo iure carent, nisi illud pocutiari beneficio Summi Pontificis impetraverint . . In tribus autem Basilicis Sancti Joannis Latera-nsensis, Sancti Petri in Vaticano, et Sanctae Mariae Majoris, quae inter Cardi ualium titulos minime recensentur. Cardinatus Archipresbyteri minora conserunt beneficia, ebiamsi absentes a Cu
1 Indulfum, quod singulis Cardinalibus a suminino Pontiso e dari solet, late explicat Riganlius ac Retul. 8. Cancoli. g. I. fere Per tot. il) Exoipiuntur maiores Dignitates in Cathedra- Iibus , et Principes Dignitates ἰn Collegiatis Eoololiis , aliaque beneficia , quorum collatio ad unum Pon- fificem pertinet, et de quibus lute agit Rigant. ad
Regul. 1. CanceIl. g. 4. num. 15. , Et seq. ad BGul. 4. s. 1. num. 58., et g. I. num. 24., et Seq.
I) Vido Rigant. ad Regul. 8. Caricctil. g. I.Πum. 44., et Seg., et num. 144., Qt seq. , ubi Ostenditur, quae proprie Curia Romana sit, in qua Cardinalis commorari do het, ut beneficia conserat, quae in suo Titulo, aut Episcoputu suburbicario vacua fiunt.
4) Quaedam huius generis exempla numerat Ri
s) Vido Rigant. Ioc. citae. num. 57., et 3Eq. Ve xum collatio minorum beneficiorum in tribus Urbis Basilio is pertinet άtiam , uti diximus, ad capitula, qua de re videndus ipse Rigantius loc. cit. num. 15.
g. XLV. Col Iatio, sive ab Episcopo fiat, si
ve a Summo PontificΘ, sive ab Hias Legato, aut Cardinali, non viva voce, aed scripto fieri debet. Pontifex dat diplomata, quae Bullae dicuntur, quaeque a pluribus Datariae, et Cancellariae ministris Obsignantur . Earum aliae dicuntur in forma gratiosa, aliae injorma dignum, aliae demum informa Commissaria. Literae informa gratiosa da 3-ιur ad cleriuum, qui aut Episcopi ex bibito testi-
332쪽
monio benefietum obtinuit, eaeque veram secum sexunt beneficii collationem. Literae in forma dignum , quae ita appellantur, quod ab eo verbo exordiuntur, locum habent, cum illud Episcopi testimonium, ex quo pateat idoneum esse clericum, in medium allatum non fuit; propterea mittuntur ad Episcopum, cujus esse debet certo clerico heneficium attribuere, postquam ipse , saeto Periculo, dignus, et idoneus repertus est. Denique ira
orma Commissaria conceduntur literae, cum clericus illud qu1dem dedit Epiescopi testimonium,
sed multa adhuc ab se narrata Summo Pontifici, ut beneficium consequatur, demonstrare debet coram designatis Exequutoribus, vocati8 Omnibus, quorum interest. Atque hae literae non veram collationem continent, sed tantum mandatum, ut Uunt, de conferendo .
f. XLVI. Episcopus etiam publico instrum n-to, eoque ab ejus Cancellario obsignato comple-etitur beneficii collationem. Ubique mentio fit da natura, atque reditibus heia ficii, de tempore; a modo, quo illud vacaverit, de meritis ejus, qui idem postula .
333쪽
DE INMITUTIONE , ET IUREPATRONAT Us .
XLVII. Institutionis definitio. XLVIII. Ins patronatus . Unde ductum Patroni nomen pXLIX. Jurispatronatus concedendi causae, olusque origo. L. et LI. I iis patronatus vel ecclesiasticum, vel laicale , vel mixtum .
LII. R eale , vel personale. itentque herediturium, vel genti litium . LIII . et LIV.Quomodo ne quiratur pLV. ad LVII. Q nomodo transseratur , et quomo do a pluribus praesentatio fiat' iLVIII. Quomodo amitta
Postremus modus , quo Ecelosiasticos Magistratus , et beneficia consequimur , esst Institutio, quae definitur beneficii concessio sacta uis praesentationem Hug, qui habet jus patron retus i . Quare duo hic necessaria sunt, ut quis beneficium obtineat, Institutio, et Praesentatio. Haec ad Patronum Pertinet , cujus est designare , et offerro clericum ; illa ad Episcopum , cujus est designato clerico beneficium tribuere, modo nihil obstet, cujus cau8Rrepellendus videatur a).
a) Institutionis vocabulum latius interdum ac cipitur, udoo ut otiam collation m comprehendat, eaque est institutio, quae libera sppellatur . Proprie tamen, ac stricte institutio pertinet ad beneficia tu ris putronatos, ac do ea nos boo loco disserimus. 2) Cap. .se. des Instit. in 6., Conc. Tridoni. MAS. 7. Cv. 15., et Mys. 25. Cv. 9. dct REso1m. '
g. XLVIII. Est autem juspatronatus jus prae
334쪽
sentandi clericum insfituendum ad ecclesiam, vel beneficium vacatis. Qua praesentatio nobilissimam sacit, ac pr&eeipuam juris patronatus pareem , quRmquam ipsum et minora quaedam jurst comprehendat, uti sunt jura alimentorum , sepulturue, sedis, Processionis, thuris, et ceterre, quae honorifica
appellantur 1 . Qui his iuribus fruitur Patronus
dicitur, sive quod pretrocinium Ecclesiae praealR-xe debet, sive quod olim dominus fuerit earum Ter a , ex quibus Ecclesia aedificata est a). i) Cuncta haeo iura ut qua dos nitione com Pr
hendat Franciscus do Roy in Prol gom. ad titJur Paeron. Cap. 1., ius patronatus definit ius, quod fundatori alicuius occlesiae in ua oompetit. Verum, et in iure Civili iuspatronatus , quod manumissor in li-hertum habet, inultis constat, Puta successionis, oporis obsequiis, at quo officiis ι et tamen ius successionis, quod praecipuum est, per eminentiam ius Patronatus appellatur. Ipso Franciscus de Boye pe-
euliari libello de Iuribus honoriscis Patronorum diligenter disputat. a) Originem huius nominis quidam reserunt ad
aetatem S. Gregorii VII., quidam etiam ad ea tem-Pora , quibus Gregoriana collectio edita est. Sed gam antiquiorem osse domonstrat Franoiscus de Ro. ye in Prolegom. ad tit. de Iurvatron. Cv. I.
g. XLIX. Propterea Sacri Canones templorum, altarium, beneficiorum fundatores, eorumque lis beros , et heredes praecipuis quibusdam juribus, honoribus, et privilegiis donarunt, ut erga illosso gratos praeherent, ceteri autem pari ad bene de Ecclesia mprendum voluntate excitarentur I).Ηine nomina, et elogia Fundatorum in Ecclesiis recitata, sacrisque dyptychis inscripta fuisse con
stat a); hinc eorum nomina Ecclesiis imposita O);
hinc datum jus designandi, et offerendi clericum, qui beneficium adipiscatur; hino reliqna conce8-
335쪽
in Jura, quae bonorifica appellari diximus 4 .
Omnium tamen maximum, ac praecipuum est jus offerendi , seu praesentandi Episcopo clericum , qui institui, et orereri debeat Rector templi, seu beneficii, ad quod praesentatus fuit ; de quo quidem jure agendum nobis hoc loco est.
1 Integer Canon M. Concilii Tolefani IV. apud
Lahheum rom. 6. cρl. n428. edit. Veracti. quem mari cum , et mutilum Gratianus habet in Can. go. causis 16. UN. 7. , satis aperte significat, Ecclesiam iura illa Patronis concessisse ut se erga ips S gratam Prum haret. Nam de patronis ad inopiam red stolis inquit.'Pra Bendum est a Sacerdotibus vitae solatium inci gentibus , et maximes his, quibus resstilusnda vicissiliadoaese. Et in fine quanto magis his consulendum ESt, quio
Bias retributione jtista debestiar. Iusta haec retributio et vicissitudo, praecipue fuit iurispatronatus indu-aendi ratio. s) Concilium Emerit ense Can. 19. Col. 522. apud citat. Labhenm eom. 7., S. Paulinus D. 52. col. 164 d. Veron. 1756. Sidonius Appollin. lib. 2. EP. IO.., se lib. 4. . I 8 pag. 1C86., et 1 67. eom. 6. Biblioth. PP. Lugdtur.
1677 I) Ita Titulus Equitii, Titulus Damasi. Titi
lus Lucinae, altaeque complores Ecclesiae a suis Fundatoribus nomen acceperunt. Viden. F. Florenseract. de Drepaer. in Praefat. PM. 5 4. tom. 2. OPP. Ed. Norimbergas 1756. 4ὶ Jus praesentandi concessum egi Fundatorib Rn Cono. Arausicano I. col. 7o5. eom. 4. Collesci. Lab., i canonem non multo post confirmarunt II. Ars- latensis Concilii Patres Can. 56. eom. 5. col. 7. ibid. postea Nicolaus II. utrumque renovavit apud Gratianum Can. I. Caus. 16. qu. I. Ipsius quoquo iuris meminit Zeno Imperator in L. 15. C. us Sacros. Ec- sies. , atque aetiam Justini avus. Nam Novella 57. pro bat Zenonis constitutionem a et Noval. 127. cap. 18. confirmat idonei clerici Praesentationem , ac nominationem, sto ut et Polugiu8 Pontifex in Can. 5 I. c. 16 quaest. I. , et in Can 4. C. 18. qu. 2. Haeo etiam eonruimata sunt a Concilio Tol. tRB. IV., at IX. Can.
336쪽
OO. , Et 52. c. 16. qtι. 7. , an Patroclo ad inopiam ro-daolo ex Ecclesiae honig alimenta tributa sunt. P
stremo honorem quoque processionis addidit Clemens ΙΙΙ. in cap. 25. d Iurmaer. Neque onim audiendi sunt, qui ius hoc Patronis multo ante tributum putant a Ge asio Pontifice in Can. Frigentius, et Gn. Pia meritis c. 16. qu. 7., qnoniam hi canones long aliud significant, uti offendunt Fr. Florens tract. de jurepatr. in Praesae. , et Fr. de Noy de Iurib. honoris lib. I. ov. 7. Haronius ad ann. 455. num. 25. t. 8.pag. 18O. edie. Luca memorat Piam mulierct m Bagissam, quae Andream a corsivit, ac Pastorem μffscit, et praefectum monasterii , quod ab ea fuerat aedificatiam .
g. L. Juspatronatus vel est ecclesiasticum , vel 4nitale, vel mixtum. Ecclesiasticum est, qpod Ecclesia, vel clericus habeι titulo ecclesiast 1eo; Iaicale, quod ex honis laicorum constitutum est, quod quo ad aliquem pertinet Iaicali titulo; ex. . agnationis , hereditatis; mixtum, quod ex clegiasticis, et laica lilius bonis conflatum est, atque ita ad laicos, et Ecclesiam pertinet, ut no a alternatim , sed simul ab utrisque fiat praesentatio . Laicus ad praesentandum habet quatuor men-
aes, ecclesiasticus men8es Mex, uterque a die cognitae vacationis ). Laicus, cui brevius conceditur temporis intervallum, quo praesentationem expediat, potestatem habet variandi, offerendique alium; Ecclesiasticus ea facultate Caret, quoniam in eligendo clerico, quem offerat, Ot laico Peritior eMe censetur, et longiori deliberationa
accuratius serre judicium debet su).
2) Quae variandi potestas, quam Latous habet,
in eo est positμ , ut ipse svi in praeson talion nil iam similiter idoneum clericum nominaro possit cumula rave, ut aiunt, non Piivativo, hoc est alium adiun-
337쪽
ore ini, quem pridem nominaverat, non ut Eum reiiciat cap. s. , et 24.ds Jmvat r. Tunc autem piam ae quo idonei sunt clerici, quis eorum alteri prae seratur ijudicio Eprscopi relinquitur, ut inquit Loqius III. in Cit. Cv. 24. Verum cum ecclesiasticum est jus patronatus, in quo Patronus variandi facultatem non habet, qui primo Praesentatus est, modo sit idoneus, institui debet . Similiter si laicus Patronus clericum obtulit non idoneum, Propter suam, quam habet, variandi iacultatem, alium offerre potest; sed ecclesiasticus , qui sciens prudens id fecit, pro ea vios amittit ius praesentandi. Confer Benedictum XIV. de Θnod Dioeces. lib. I 2. cap.7. num. 6., et Giraldum Exposie jur. Pontifc. Part. 1. Lb. 5. tittit. 58. section. 579. tom. a. Pag. 595.
g. LI. Lapso tempore, quod ecclesiastico,
aut lateo Patrono concessum est, Deque exacita
praesentretione , trangit ad Episcopum potestas con ferendi beneficium suo arbitratu I . Mixtum autem in spatronatus naturam utriu8que aequitur, a
semper illud sibi vindicat, quod in altero fueriv
optimum . Itaque est in eo tum variandi potestres, tum spatium seX mensium red faciendam praesentationem , quorum a Iterum laicalis, alterum ju-xispatronatus eccIe8iastici proprium est.
19 Cap. I. de Di maer. g. LII. Est item juspatronatus reale, quod
inhaeret rei, praedio scilicet, aut Castro, et cum re desertur ad ejus possessorem; et personato,qnod non rei est adJunctum, sed certis adscristum Personis, hoc est paetrono, ejusque herodibus , aut descendentibus. Denique juspatronatus est hereditarium , quod sinini cum hereditate sive legitima, sive testamentaria ad heredes deis fertur, et agna litium , sive familiare , quod transit ad eos, qui sunt ex familia, sive agnationes
338쪽
praeterea mi Xium ex utroque, quod etiam vocatur ex Pacto, et providentia, quodque ad eos desertur, qui sunt heredes simul, et guCCe8gores
legitimi, ad eout nemo illud sibi asserere possit,
nisi ostendat, egse fis heredem, atque a testatOre descendentem.
3. LIII. Acquiritur jusp&tronatus per constructionem , si quis videlicet aere suo Ecclesiam aedificavit I ; per fundationem, si quis fundiam ad Ecclesiam construendam praebuit; per dot tionem , si quis dotem dedit aptam , et idoneam, Per quam consultum sit sumptibus , quos Eccle- altae conservatio, et Ministri postulant set . Qui haec tria unus praestitit, is unus quoque Patronus efficitur; at cum alter Ecclesiam excitavit, alter fundum, et alter dotem dedit, omnes jns- PatronRtus consequuntur S); modo cum Episcopi Consensu aedificata Ecclesia fuerit s. .
IJ Can. 26. II. 32. 33. c. 16. qu. 7., Cap. 25. de Iure patr. . Concit. Trident. Sess. 14. cap. 12 , Et SUAS. 25. Cap. 9. de R Orm. Atque haec quidem, quam sequimur, commianis opinio est, quod tribus hisco modis coninstructione scilicet, fundatione, dotatione acquiratur iuspatronatus, adeo ut si tres fuerint, quorum alter ecclesiam aere suo aedificaverit, ulter fundum. alter dotem dederit, omnes ius patronatos nonsequan tur. Quidam tamen sunt, qui fundi donatione illud acquiri negant, aientes, fundationem, quam cano nes memorant, esse constructionem, non fundi donationem, et aliquem esse vix posse, qui in ali notando eoclesiam aedificet. Quae sententia est Frano ei sol de Roye ad tit. Us Iarpatron. Cap. 13. , Van Espenti Ius. Ecclos. univers. par. 2. tit. 25. CV. I. num. 6., et AHq. , et aliorum quorumdam. Ego facit. do, et concedo, interdum constructionem cum fun- 'datione confundi, atqDe omnes, ut plurimum, in .suo, non in alieno fundo ecolos iam aedificare. Sed si quis in alieno aedificet, cur non acquirore debet ius
.Patronais , qui suo dum dedi ι, sino quo Ecclesia
339쪽
aedifioari non potest Neqne certum est quod cano.
nos, qui de fundatione loquuntur omnes ad constru et ionem reserendi sint; imo vero in Can. 4. Caras. 18.qu. 2. satis Perspicue ius praesentandi possessionis domino adgoribitur. 2 Non omnem tamen dotationem , aut sonstruinctionem sutis esse ad acquirendum ius patronatus, perspicue docet Synodus Tridentina citat. nss. 25.
cap. 9. cum statuit, ειt Patronaeus qui Cumquct .... acinquisisi a quadraginta annis Citra, et in futtirtim ac quirendi seu ea augmento dotis, seu Nova constructio.
ne , vel alia simili causa , cteram ciuCtoritate Sedis Ap stolica. ab iisdem ordinariis , Uti delegatis , ut supra ,
qui ntillius in his facultatibus , aut privilegiis impodiantur , diligenter cognoSCantur I et quos non ruersis rine Ob maxime evideritom PCCIesia, vel beneficii, seu dignitatis ne ssitatEm legitims Constitutos esse, in eoiserim revocesnt. Ita si qui Ecclesiae non satis dossi minorementum dotis attribuit, bene is quid om de E cIesia meritus habetur, scd Patronus non esscitur.
5ὶ Ita illud Glossae Patronum faciunt dos , cdi scatio , fundus , intelligendum esse ostendit Fagnanus in cap. Quoniam de Dr Patron. num. 40. Ceteriam
illud est animadvertendum, quod, qui tantum Εe-hlesiam aedificat non acquirit jusPatronatus, nisi eae suam quoque dotem habeat. Neque enim sine do o Ecclesia aedificanda est; quin imo constituendam esse dotem, antequam illa aedificetur, tradit Fugnantistoc. Cit. num. 54. Quare cum Sacri Canones fundato-Tes ius patrona sus habere statuunt, sos intelligunt Dia datores, qui necessaria quaeque dederunt, si pin-Tes hi sint, omnes in solidum ju8 patronatus oh line-hunt; si unus cuncta praestitit, is unus Patronus ha-hehitur. Et quamquam coniunctim aedificanda, et dotanda sit Ecclesia, tamen dotatio, quae deinceps fiat cum Episcopi consensu, valet etiam ad acquirendum ius patronatus. Fagnanus IOC. Cit. Πtim. 48. 43 Sola fundatione, qua secundiam ecclesiasti in eas regnias facta sit, acquiri iuspatronatus, quam ruam illud expresse reservatum non fuerit, doc h. lossa in Can. 6. cis Consecrae. dist. 1.; idque lata demonstrat Franciscus de Roye in Prqlegom. ad tit. de Iuropaep. cap. 15. Quod non obscure videtur signi
340쪽
gatus num aliquis scia r sola ycole viase Constructione Patronus, respondit: quod si aliquis occissiam cum assensu Dioecesan3 Construxit , Ex Eo juvatronatus acquit te.
g. LIV. Acquiritur etiam juspatronatus privilegio Summi Pontificis i), et praehoriptione.
Quae praescriptio si contra Ecclesiam liberam sit, debet esse temporis, quod hominum memorium excedat, et cum plorthias sociata praespntationi hus, quae exitum habuerint sa), potissimum si qua sit suspicio, illud di viro potente usurpari potuisse. Tunc enim, Praoter quasi possessionEm temporis antiquissimi, cujus initium in tenobris lateat antiquitatis, necesse ρst etiam probare titulum , et evincere praesentation 8 Perpetuas Saltem per nΠ- nos quinquaginta, quae omnes ad exitum perdu
si) Privi logium hoc fantum a snmmo Pontificogonoedi potest ab Episcopo vero non Potest P. 2. de Reb. Eccles. non altera. in 6 sa) Concilium Tridentinum Sess. 25. cv. 9. dctReformat.
5ὶ Cono. Trid. Ioc. cit., ibiquo Barhosa Num. 2. Atque hoo quidem do probando iurepatronatus Conoilii Tridentini decretum non solum ad petitorium; sed etiam ad possessorium indici iam portinere docet
Fagnanias in Cop. Consultationibias da jurepatr. num. 9. Id vero obliti et, cum adversus Ecclesium Prohun drim est iuspatronatus, nam si ini r duos quaerntur, quis habero debeat ius patronalias, hoc contru verum Patronum Prescribi, cum, praeter tempus ad Prae scribendum ne ossarium, tres adsunt praesentationes, ostendit Franciscus de Royo in Prologom. ad tit. de
. LV. Transfertur Juspatronatus Cum re, eui inhaeret, si reale ait 1ὶ. , et transfertur etiam