장음표시 사용
121쪽
1do ViTA PETRI DE MARc AOmnia quae inter eos QRegis Castellae Legiatos in suis Conventiculis de regnorum limitibus acta fuerunt, quod in Renuntiatione perillustri& excellentissimo viro Tellierio Regis Administro a Marca transmissa sint amplissime descriapta , in ab Auctore ejus vitae maximam in partem exscripta quae quidem obiter attingens dicam solum , me virum optimum ut inviserem in Rostilionem contulisses, atque ejus jam aegrotantis nomine Regem Reginamque Matrem, Philippum unicum Regis Fratrem sub
finem mensis Aprilis sequentis ea qua par est reverentia Perpiniani salutasse , qui profectis
morbum ejus aegre tulerunt. Porro, quum duos tantum dies egerit Rex Per piniani, subito me jussit optimus Consobrinus, ut Tolosam quam primum Regem totamque Regiam familiam excepturus in aedes Archiepiscopales, ut ante actum fuerat, reverterer. Dimisi eum in ea civitate jam melius ex morbo se haben . tem,& Dissertationem de theca Reliquia uan tiIoannis Baptis. quae sematur in Ecclesia Dominica norum Perpinianiensium di stantem , febri licet inondum omnino vacaret, quam Dissertationem: foeliciter absolvit. Tum vero convalescens To. .losam se recepit sub Maissequentis initium, ubi,
summa licet ex morbo esset illi corporis infirmitas, eam animi virtute superavit, & pastorali ossicio pro viribus incubuit.
His curis Haboribus praepeditus ad Regis.
122쪽
nuptias, quae apud Sancti Joannis Lusensis vicum
celebrabantur, ire,in eorum quae gesserat de Regni limitibus nisi scripto rationem reddere noII potuit. Quum vero valetudinem omnino recuperasse videretur, in morbum iterum incidit, ex quo demum convalescens, ad administrationem
Ecclesiae suae diligentiam incredibilem contulit, simulque luculentum illud opus in Catalonia in ichoatum Cataloniam Illustratam tunc inscriptum, duobus additis librisi mutato in Maream HGoanicam nomine perfecit. Rebus in sua Dioecesi prorsus compositis, Macri cepta Regis atq; Regina Regnantis cum magnifico apparatu Parisiorum in urbem ingressione,reia cordatus Marca, quod a Mazarino Regis nomine praeceptum illi fuerat, ut scilicet post Regis in urbem reditum eo se conferret, ingreditur viam Lutetiae Parisiorum, qud sub finem Septembris ejusdem, anni MDCLX pervenit, doluitque mutarum, quod Mazarinum gravissimo morbo labo irantem invenerit,in maxime, quod mense Martio sequentis anni MDCLxi decesserit e vita. Mortuo summo illo Administro, Rex, qui ad maturam jam aetatem pervenerat, sui Regni clavum ipsemet tenere coepit, atque praeter alia consilia, negotiorum Ecclesiasticorum, spiritua lium peculiare Consilium constituit, cui Marca ut dignitate praestantior praefuit Qq ae vero in eo
c0ngressu, qui singulis hebdomadis habebatur,
123쪽
de nostro Praesule Regis opinio fuerit, unicuique
notum est Agnovit enim perspicacissimus Prin. ceps miram ejus intelligentiam, sapientiam peritiam rerum pertractandarum singularem, puram .candidam mentem, pietatem denique, studium ad ea tuenda quae ad Regem pertinent flagrantis lunum , quarum omnium virtutum opinio fuit summae Regis in eum Benevolentiae conciliatrix. Abiit ad Fontis bellaquae , sive Fontis laudi, ut illi dicendum maxime videbatur, castrum initio mensis sequentis, cum coetero comitatu Regis tessera hospitio fatis amplo fuit exceptus, ubi totam aestatem transegit variis ocupationibus distentus intenim non b-lum Ecclesiasticis, iis imprimis , quae ad Regium consilium pertinebant, sed etiam privatorum lamicorum negotiis operam libenter dabat In quibus commemorari possunt, quae in Perillustris Antistitis amici sui gratiam egit, quot habuerit cum illustrissimo Coelio Picolo-
minaeo nuntio Apostolico nunc vero Eminentissimo Cardinale collocutiones,ut in gratiam summi Pontificis revocaretur, quod industria tua foeliciter est peractum Adfuit ibi quoque duobus
peculiaribus Episcoporum Conventi Duc, quorum alteri praeruit, in quibus de mandato Uicariorum eneralium Eminentissimi Cardinalis Reri Parisiensis Archiepiscopi ad formulam damnationis quinque Propositionum Jan-
124쪽
sent subscribendam tunc agebatur, atque non in eorum sententiam , qui id mutandum is in meliorem formam redigendum ccnsebant, non postremus abiit. Rex mense sequenti Septebris in Ducatum Bri. tanniae profectus est,ex quo promptius, Quam putabatur, reversus est.Tum Marca nactus nujus itineris occasionem Andegavum petiit, ut illic S. Albini Monasterium, cui filius ejus, ut jam superius diximus , Perillustris Galactorius de arca praefectus Abbas fuerat, perlustraret & utrum Monachis Sancti Benedicti Congregationis Sancti Mauri, quos in id recens introduci jusserat,
plane satisfactum fuisset, ipsemet explorare poLiet. Unde Regis accepto reditu confestim ingreLsus est viam Fontis Bellaquaei, ubi non multum temporis degit oportuit enim ut Regis mandato , acturus cum Nuntio Apostolico de negotio Maximi momenti Parisios se conferret. Iis rebus f eliciter compositis in acerbum mor. bum incidit omnibus fere communem , qui eodem anno vixerant apud Fontem Bella quaeum ex
adris intemperie, aestu fervente M insalubribus aquis, ut aiebant medici, contractum, quod profecto mihi experiefitia satis constitit qui triginta dies in eo loco febri continua laboravi. Ut convalui redivi Parisios, wibi optimum Consobrinum conveni jam quoque laborantem, non modo febri, sed etiam,mirum dictu in exaranda Dic
125쪽
io VITA PETRI DEM ARCAsertatione de summi Pontificis infallibilitate quam in cubili acens dictabat Amanuensi , ut Perillustrisis Excellentissimi viri Tellieri Sche
dulae nomineRegis de ea sciscitantis responderet: hac enim de materia, gravissima tunc temporis erat orta quaestio propter agitatam in Collegio Claromontano de illa thesim . Convaluit iterum arca paulisper ex hoc morbo , sed quum autumno febris grassari coepisset, diuturna corporis debilitate fractus acuit per totam scilicet fere hyemem. Nec mirum sitam aegre prist nas vires receperit, qui nullatenus labori parceret nec solum in lucubrationibus,Mlibrorum lectione , verum etiam in amicorum inextricabilibus negotiis enucleandis, dein jurgiis&litibus componendis ita continuo versaretur , ut communis omnium Arbiter dici posset. Ea tempestate , ineunte scilicet anno MDCLXII. monitus est ab amicis , Eminentissimum Carditanalem Regium Ecclesiae Parisiensi brevi renuntiaturum , hancque Renuntiationem Regi valde probandam. Quapropter iidem ut Ecclesiam
illam tamquam proxime vacaturam vel ipsemet, per se,vel Potentiorum interventione postularet, ei persuadere conabantur. Noluit tamen ambitiosis illis petitionibus Marca Regem, atque ambcos fatigare, satiusque providentiae divinae, si parem eum huic oneri censeret, omnia committere duxit. Interim in iis, qui ad eam dignitatem extollendi
126쪽
extollendi videbantur , ipse potiorem tenere lo cum ferebatur, nec defuerunt, qui ejus adipiLcendae certiorem illum redderent, si per valetu dinem illi liceret. Quod ita obtigit intenim ea recuperata statim Reaius Renuntiationis simplicis Ecclesiae Parisiensis chirographum manibus Ducis matris suae transmisit ad Regem, qui eo accepto sub finem mensis Februarii, condestim jussit Perillustrem Dominum Tellierium, ut Mamcam vocari curaret ad castrum Luparae , quod tuum per unum ex ejus contubernio praestitumuerit,Marca Regis mentem prorsus ignorans data hora se stitit coram eo, qui Cesionis Chirographum jam memoratum illi porrigens Archiepi copatu eum Parisiensi donare se dixit quum primum sibi licuerat Marca ver pro tanto beneficio de pro nobilissima hujus conferendi ratione Regi gratiis actis amplissimis domum suam repetiit, inquam plurimi Regiae domus Ministri tota
que fere Urbs confluxit, ut illi quisque Nomina tionem Regiam gratularetur. Cogitans interea Marca quantis a Deo cumulatus tuisset beneficiis , ac praesertim iis animi dotibus instructus, quarum causa Rex illi gratificatus fuerat, privatis precationibus crebris, quum valetudo permitteret, ita lacrificiis summo Numini pro iis grates egit,de imprimis quod eum EcclesiaeRegiae urbis r fecisset. Interim vir cotinuo labore assiaetus omnium precibus facile dabat omnia, in a O
127쪽
tos UiT PETRIO DE MARCA duis negotiis nemini deerat, omissis domesticis, aliorum rebus consilio S Opera favebat, nemine repulsam patiente itaque nulla pars diei labore
vacua, quieti locus nullus supererat, in ipsa mensa, &deambulatione unumquemque de suis rebus disserentem libenter audiens Monebatur quidem a medicis Lab amicis, ut si valetudini taque incolumitati consulere vellet, ab ingratis ulis laboribus a quibusdam jurgiis, quae componere ceperat, abstineret; sed erga proximum cha ritatis ardore fervens, numquam potuit ab his occupationibus temperare. Hinc et aliunde , vel ab humorum intemperie, vel a quadam animi gritudine molestia, quae viro optimo cujusdam artibus est creata, exarsit febris, qua v Idus Majejusdem anni correptus est. Prima ipsa febris die me vocavit optimus Consobrinus, ut secreto me alloqueretur, meque eorum quae memorata molestia eum affecerant quaeque me latuerant hactenus, fecit participem,
praecepit quoque mihi quaedam agenda, quibus totum illud de quo quaerebatur instaurari posset; quae quidem Deliciter gesta statim optatum, si
tuisset vita longior, exitum habuissent.Tum vero grassata est saevissime febris, quae tamen octo post diebus ita remitti visa est, ut aegrotus duobus famulis hinc Linde sustentantibus per cubiculum deambularit Verumtamen ignis ille sub cinere doloso latens postero die vehementius succensus
128쪽
est , ita ut ab hac hora sibi moriendum eo morbo censuerit oetimus Antistes,de valetudine recuperanda prorsus desperans. Undecimo circiter morbi die praesente me unsit Stephanum Balusium , quem habebat ab E leemolanis, ut lucubrationes ejus&opera omnia ut servabat, Perillustri Praesidi vi area ejustio quamprimum ex urbe Pali Lutetiam Parisio.
rum venturo redderet, cui ille praecepto segnaviter obtemperaturum respondit. Caetera quae acta
dictaque fuerunt per totum optimi Consobrini morbum praetermitto , idque duabus de causis. Primo quod ab eodem Stephano Balusio Clarissi
mo ejus vitae Scriptore commemorata sint accurate, si unum illud excipias, quod lucubrationes suas edi in lucem jussisse illum asseveret, a se unico notas Scripturae liturarumque difficultates extricari posse contendat cellum enim est ejus modi praeceptum toti optimi viri familiae, familia ribusque omni binis incognitum Minauditum fuisse, quinimo prioris illius,de quo superius mentionem egimus, praecepti vi, Stephanum eumdem Balusium omnes illas autographas jam memor to Perillustri Praesidi de Marca nullo modo reluctantem , nec quidquam juris in eas postulantem, neque praetendentem lucubrationes restia tuisse verum est. Secundo qua supersunt tam lugendi morbi lubenter praetereo, qudd ab iis describendis animus
129쪽
toa VITA PETRI DE MARCADimio dolore correptus abhorreat obiter solum dieam , qudd seriptum non sit , cogitationem optimi viri sic in sola morte meditanda fuisse de fixam, ut quemdam ex Fratribus Laicis ordinis Io annis Dei, qui Xenodochium charitatis hujus urbis procurant, vocaverit, cum eo de omni bus quae circ uortui corpus agenda sunt amplissime disserueriti Reddendis etiam Deo animae rationibus continuo juvanteque Epius piissimo viro Coderco S. Sulpitij Vicario totus incumbe bat Paucis ante mortem diebus accepto Brevi Apostolico, quo Alexander VII eum Ecclesiae Parisiensi praeiecisse ad illum ipsum scripsit, plurimaque adjunxit beneVolentiae .laudum elo gia doluit maxime quod Parisiensis Archiepiccopus moreretur nulla data Ecclesiae suae opera, qua majores Deo pro tanto beneficio grates, rependeret, hocque esse unicum doloris argumentum asseruit, quum profecto vitam alteram magis appeteret, in qua ad dignitatem longe ampliorem, Sc ad Regnum a Deo optimo Maximo evectum fuisse nullatenus dubitare possum. Quod accidit die Festo Divi Petri Patroni sui, cu jus serebat nomen , quo die magnum Ecclesiae lumen, unicum meum columen extinctum es se cum lue u in lachrymis numquam nisi cum vita exhauriendis dicere cogor Vixit LXVIII annos, mentes v. dies vi sepultum est ejus corpus in choro Ecclesia Metropolitanae Sanctae M
130쪽
riae Parisiiensis ad Cathedram Archiepiscopalem in tumulo marmoreo, ubi iusta sunt illi persoluta sumptibus haeredis Perillustris Franciscus de emthamon ordinarius Regi consistori Comes, vir prudentissimus eruditissimus ejusque mi cisiimus, qui ab eo tempore excessit e vita, Epit phium sequens posuerat, quod in tumulo marmoreo excudi curavi. Illud erit Lectori elogi loco, quod ab alienis quam a propinquis a orem fidem habebit. IEHIE. Est N
EPITAPHIUM. PETRUS de Marca Illustri, in antiqua gente
Nobilis Beneamus, moribus, mirtutibus, pieta
re merum geraudarum peritia, imis, Iuris publi ci divini, atque humani, Ecclesiastici atque civilis sientia inter omnes perinsignis. Ex amarrae Pariamenti Praeside , sacri Consistori Comes Ordinarius. Per Rostionem es cataloniam Missus Dominicus, GRegius Visitator. Conserannorum Epsopo Archi si opus Tolosanus. Unus ex Summis Regni Adminis si is A Ludovico XIV. Archiepiscopus Parisiensis Nominatus. Ab Alexandro VII Confirmatus obdormivit in Domino Maximo hujus sed os totius Ecclesiae, Regni Reipubticae luctu Die xxix. Iuni, DCLXII.