장음표시 사용
11쪽
aoctrinae, sapientia, amplissimo ornatissimoq; ac virtute strenuo V. n. H RanZalui, Serenissimi egis Daniae in Ducatu Stes uicensi,&Holsato, ac Dithmarsia legato Praesidi Segebergensi Domino in Bredemberg. xc Domino S. Obseruando S. D. OMNI Bus M'
nitim autorum scriptis, quae hactenus, inde usq; ab initio lauiusmodi scriptionum, de quo alibi quaerit tir, cdita sunt, Medentur deinceps , considerantur haec duo argumentum scilicet, eius, quod auctor sibi sumsit explican dum, in cnio suo, atq; industria quasi conmi mandum, tractatio, atq; claboratio. Atq; ex his cum argumentum bonum, itile, at,
12쪽
que,Vt ita dicasti, honestum esse oportet, tum claborationem ipsius artificiosam . eruditam Ἀ- quidem opus, quod extunditur, ut cum poeta loquar posteritatem ferre, id est, vivere, durare , manibus hominum versari, legendoq; conteri debeat Sicut enim qui miscuit utile dulci , in poesi , Flacco testes, omne tulit punctum ita quae scripta res prae
claras, bene istiliter tractant, praecipua laudem merentur, cum tam argumento illa quidem,quam elaboratione lectioni doctorum hominum, cruditorum commendentur. Quae vero talia sunt, C εο ινοι appellare liceat in praesentia . οἱ Mχνα his contraria, quae tabernas, ossicinas instruunt , piperque conuestiunt. Etsi enim aliquando literis paene inte
mortuis in precio fuerunt ea etiam
scripta, quae bonas res male doc
13쪽
ant, argumenti nimirum boni' at aliquantisper ea conservante: postquam tamen a doctis, eruditis tractari eadem coepere, Onfestim illa quidem evanuerunt, sicut luci cedentes tenebrae Manldare etiam quenquam literis co-lgitationes suas, qui eas neq; elaborare nouerit , neque ullo modo intelligentium probare lectioni, hominis est, ut moderatissime dicam , intemperanter abutentis ocio cliteris, quod etiam Cice- ro scribit Quod si artificiosi, crudita laboratio impendatur argumentis leuibus . futilibus , ut malis etiam, nocentibus vitae, moribus, saluti hominum, quae inde existunt scripta ματαο
τεχνα appellantur, & κακοτεχνα qualia sunt, quae artena amandi, aut aleam tradiderunt, Giρητο πο, ιοις comendarunt, Vtamur enim veterum exemplis minus quam re-
14쪽
odiosis 4 obscena poemata alia, quibus tanquam colloquij pra
Haec igitur quatuor hoc modo genera constituere possumus, qui b. comprehendantur, quae sub haec cadere oportet scripta niuersa tam argumenti, quam elaborationis respectu, argumenti tamen inprimis. Nam quae futiles aut malae
res sunt, eae, Vt naturam suam mutent, aut exuant, nulla tractatio
ne , aut elaborationes, nullaque operis cultura, expolitioneq; per fici potest δε τεχνί proprie eius esse, quod bonum honestum est , disputant quae tamen Omnia de j duntaxat accipienda veniunt, quae humani ingeni propria
artificiosa claboratio non quaeritur, neque spectatur, sed fidei accommoda simplicitas. De quo scili-
15쪽
cilicet peculiari opus esset disqui-itione, quam non sumo mihi in
raesentia. Sed κακότεχνον genus la- ius patet, quodvi in multa bona, ac utilia argumenta, Vitio eorum, qui inscite, aut impudenterea tra-
.ctant, sese implicat. In qua parte inprimis fit lubrica, iericulosa eius argumenti explicatio, quod huius libelli index profitetur, scriptum ipsum persequitur, quantumuis per se sit speciosum, Mariduum. De diuinatioue enim vera a facere eiusmodi est,ut omnium sapientum attentionem excitet, praesertim in ecclesia in populo D aes, qui solus potest hac de redisserere aliquid , operamq; in ea explananda nauare. Quanti enim momenti res sunt & quam difficiles ad explicandum Θ si tamen explicari satis illa quidem possunt. Nam He causis diuinationis dis serere, quae, quales sint, de osten-
16쪽
dere, quae cum ili natura, tum eae tra hanc, facultatem talem com , moueant, quomodo eam com moueant, id eiusmodi est, ut co natus saltem in his periculo non vacet. Sunt enim & Physicae, dc externa άμές,4 mixti ex utroque generis, cum externa cauta illa quidem alias naturam assumant, adminiculis huius ad D sectiones suas viantur, alias sine
his virtute propria in hominibus perficiant, quod agunt, alias a bona quadam potentia , alias a mala existant, quae scilicet iam potestatis erunt vel diuinae, vel diabolicae. Atq; ut haec excutere singula dissicilinium est, ita multo dissicilius dijudicare, discernere spiritus,&effectiones horum, siue a Deo emanent, siue abhostibus Dei,& omnium operii eius, naturae uniuersa, quantum quidem in ipsis esto destructorib diabolis
17쪽
proficiscantur praesertim cum ita hoc sit impeditum, ut in prima ecclesia Spiritus sanctus pe- lculiari dono suo ea de re iudicium sanctis conferre necesse habuerit. Etsi una quaedam nota est satis illaiuidem euidens , ac manifesta, Nod spiritus prophetarum subie ictus est prophetis,4 quae in horni, ne occupat, ea illustrat, Helio, facit, nullam vim affert, nihil
deformat, aut detorquet, ut nihil fiat αἰηθο-ιητον inulto minus immane aliquid, abhorrens Alter autem spiritus eos , quos inua dit, ita exercet, sicut in Sibylla Maroniana videre est, cui
non vultus, non colorinus, Non comta mansere coma, si spectus anheli Et rabiesera corda tument.
Iacchatur vates, magnum spectore possis cinisse Deum tanto magis defatigatos rabida era ρrda domans, ingit jpremendo.
18쪽
Umnino enim ibi, ut Latini locuti fuerunt,vaticinatur,4 insanit Cumara illa ἐγ-ςρίμυθ undevi vaticinari insanire est Latinis Multat tamen hic idem malus spiritus absq; vi, detorsione tali cultoribus suis communicat, quos Vel
non totos invadit,4 occupat, aut
Prorsus etiam non invadit, sed qui
commercio duntaxat, consuetudine, atq; ministerio eius utuntur CXterno. Quod cum usu uenit, tum scilicet κριτήρια requiruntur
alia, inprimis, ut quid natura posistit, quid non possit, consideretur. Quibus tanquam limitibus circumscribi res potest, si constituatur, quid illaru diuinationum ferat, quid non ferat Christiana pietas cetera finis prodit, ad queil tendunt,4 consilium, sicut&τεζοιτουργίαν diabolicam, de qua est Deu t. cap. 13. Generibus autem
diuinationes distinguere, & cxempla
19쪽
mpla harum ex scriptis veterum Ongerere , minus est operosum lociis, cum res ipsa laboriosa ma- is sit , quam ingenium requirate doctrinam in haec tamen alii ijs rectius perspiciunt, melius, luculentius quanqua hic tiam nulti multa vident, omnes autem nania, ut de pictorum operibus cribit Aristoteles, unus Vero nun tiam videt omnia. De his igitur antis rebus aliqui sic scripserunt, non tantum nihil explicarentorum, quae debebant, aut utilitera onerent, aut docerent aliquid, ed contra potius ea dicerent,& emonstrarent, quae curiositatem ominum commouerent, atqueugerent cupiditatem cognoscen- ea, qua satius erat ignorari. In
ua parte magis sunt ridiculi ij, iri cum refutanda sibi haec su- ant, refutando ac refellendo illa is docent, faciuntq;
20쪽
enim prorsus ad Magiae κακοτεχνικὸd labuntur, cum absque hoc vel
sua sponte disputationibus huius
modi, scientiae atq; tractation diuinationum vel minime super stitiosarum, mirabiliter se ingerere, ac miscere superstitio soleat, id quod in erudita illa ex astris diui natione attendentibus non est ob scurum Memini etiam quid qui lbusdam acciderit, qui per lusui sortes aliquando exquisiverunt ex versibus Virgilianis. Itaque inter beneficia Dei non postremo loco censendum esto quod Hetruscaruartium libri omnes sublati sunt
auguriorum, extispicinar,omnium praesensionum denique aliarum.
His enim multo magis abusuri esssent homines, quam Solomonicis ἰαμάτων, quib amissis est aliqua imio plus danam factum. Quos gi tur Ptolemaeus praedictionibus ex astris