장음표시 사용
171쪽
tempora ex Sobsis Lime motihus, et eorum ad inuise coequatione di sincta. Fecit enim Deus duo lumi l ---- iii Nox illi minantur, ,e-poruin ice humana rogilitati amsti tim, Uciun-rur. Eccosa ita , non ac motibus a niuersorum oroorumcm am superc. lestiis, tempoλ mensurata ac distinctase Gmtium motum isorum duoromplanetarum strem intendit. Vade hanc Mentiam Eccis Dbabernata ab fronomia distare con siit, O de motibus uxorii omniu,nsuersacifer exequitur haec ero temporis discretionem secundum cursum Sosis O Luna tant m metitur. se dic qui ctia provomuic temptoris raL IMAeterminat in gratia motu Asirortim ipsim enim Amotum ipsum considerare, Computis Per ton orydi j resiones. Vnde miro artificio illis aequabias in is troru planetarum molibus minutissime consideratur huius Nero 'rosa inaequautaleper em Mnm s acia nunc maiora, nunc minora, Ni in omni issciat,comprehcondi tur Temputantem est, j Lim corporums per timmotur,ex quo quantitati dimcnsi rem numermn G q; alitatis herationem fortitur. 'Computu authisie partes temporis quando die ma-m cs,quandos inmorta determinat Partes temoo1 is die
172쪽
ris minoribus Di . V draucost quarta pars diei naturalis, id est, sex
horarum inteor comprehensio mora est vige' inaquarta pars diei naturalis Horarum vel , alia Naturalis alia equinoctialis Naturalis esti patium temporis, quo medietas signi peroritur Aequino ali vero est 1 .graduum circuli aequinoctialis supra Hoetraontem ascensi, veruntamen utraque illarum naturalis, is etionis causa,poterit appellari unctus quidem in solari computatione, est quarta pars horae ni in lunari vero,quinta. Mometum est decima pars puncti,prout prim turpini Uncia vero est duodecima parsi menti Atomos est pars unciae Astronomica tamen per6o. usque ad minimum cuiuslibet integri, ni torni s.st fractiomum igitur in istarum temporis partuim 'il- serentiarum computatione hum scientiae consistat completio, a computando nomen Computus accepit. Non Quod computatum doceat, sed quoniam numeris certis lubtiliter coniunctis doceatur.
O Artificialibus. DIerum autem alius Naturali alius Artificialis Naturalis est, . horarum, quocunq; quatuor punctoum meridiani vel horizontis Sole inceptarum continua comprehensio id est, diei noctis completae spatiu. Vnde illud Genesis,factum est vesperes mane dies unus. Item inui manὸ iunctum Vesperi,diem Vocax pr λ Die: eris artificialis, est spatium tempori Q lis usque ad eius occasum unde artificialis dies,est Sol lucens uper terram.Nox autem est umbra terrae,m Solis oppositum diametraliter extensa. Et dicitur Nox noceo no es, est enim tempus nocentibus aptum.
Notandum igitur, quod Dies naturalis secundum di uersos diruersa habot principia Romani enim diem natu-
173쪽
ECCLESIAST.ralem a media nocte incipiunt,&ibidem terminant. Quoe niam legitur, quod Dominus natus suerit in medio noctis cie Dominiciar Et quoniam Sol,qui causa est diei, puncto remotissma in media nocte incipit ascendere Arabes vero a meridie incipiunt, qui dicunt Solem fuisse factum In meridie, secundum cuius motum diem considerant Iudaei autem a vespere,innitentes illi autoritati Genesis, Factum est vesperi man dies unus inlidam etiam secun cum lenium agentes, ut vulgus,diem naturalem ab ortu So iis incipiunt,quia cum Sol sit causa diei, tunc merito debet dies incipere,cum Sol effertur supra nostrum horizontem. xit autem horizon circulus, quem sibi circumscribit cu- aut ue aspectus Meridianus vero est circulus, ouem Sola polo ad polum per hominum vertice transeuntem die m
Hilius itaque diei secundum medicos quatuor distinguuntur quadrae. Quarum prima est, ab hora noctis nona usque ad tertiam diei. calida, humida, in quis an uis mouetur. Secunda vero a tertia diei artificialis, usque ad nonam eiusdem, calida est sicca,in qua cholera et tentatur. 1 extra' nona diei artificialis usque ad tertiam noctis, iii-gida sicca, in qua melancholia multiplicatur. Quarta est a tertia hora noctis,usque in nonam eiusdem, riodavi huimida, in qua phlegma fluctuat. Unde versus:
Tres lucis priinas, noctis tres inguinis imas, Vis holerae metu.ti lucis uendicat horas 'Dat s cian prima noctis, tres locis imas, Centrales ponas sex noctu phlegmatis horas.
Die Artificialis similiter in quatuor quadras ab autoribus diuiditur. Quarum prima rubens, secunda splendens tertia urens,quarta tepes dicitur. Vnde Sol quatuor eouo habere fingitur, quorum nomina sunt haec: Eousaamna ς
Solis equi lucis dicuntur quatuor horae, Haec rubet, baci lendet, hac calci, intepe .
Notandunt etiam uJd dies Septimari: secundum diuersos diuersa habent appellationus Philosophi enim a gen-
174쪽
COMPUT V s entiles iacmlibet diem septimanae ab illo Planeta,qui do
nii natur inprama hora illius diei,denominant. Dicunt e
nim planetas successive dominari per horas diei, quorum nomina&sphaerarum ordinatio in subscripta gula cla-
Itributionem ordinem Sphaerarum
175쪽
Vel ordine retrognido stic: onthia,Mercurius, uenus Olo Mars olle. Samnordine retrogrados i quiuis vendicat boram.
Supponarii rigitur, quod Saturnus dominetur in prima hora diei Sabbati,Iupite in secunda,Mars in tertia, Sol in quarta,Venus in quinta,Mercurius in sexta,Luna in septima. Item in I q. similiter in I. Saturnus in az Iupitcriii 23 Mars in q.Vnde cum non sint plures hora in illo die naturali, relinquitur ergo quod Sol dominetur in prima hora diei subsequentis,a quo dicebatur dies Solis, Minde recipit appellationem .Et consimili computatione habebimus, quod Luna dominatur in prima hora diei subsequen is diem Solis, inde recipit denominationem:&sic desiis. Secundu i hoc igitur sagaces medici, cum dant potiones,vel faciunt minutiones, Considerant virum planeta eneuolus vel malevolus dominetur in hora illa.Beneuolilant Iupiter&venus. Molevoli Saturnus, Mars Indisserentes et Sol,Luna,& Mercurius. Vnde versus:
Iupiter uti Ventc benesunt:Sat. Marsi maligni. SO G Mercurius ci et una an mediocres.
Qualitates quidem eorum complexionalςs in his patet versibus: r
Humana quidem persuasio stellis numeros nomina socii, non ex sui natura, sed nisitatione distinctionis a
Vnde Bemardus sylvestris dicit: communi ne voce rei generalis oberret,
una modo semisHis nomina, fecit homo.
Item Virgil. in . Georg. Naritatum es numeros nomina fecit.
176쪽
IEx praedictis autem soluitur, quod competens ordo est inter planetas,quoad circulos suos: de dies septimanae ab illis denominantur. Ergo secundum eundem ordinem se sequi deberent, ut latim diem sabbati sequeretur dies Iouis,& hunc dies Martis, sic deinceps. Ratio autem huius est,qudd q. horae distributiae sunt planetis sed septe sunt planetae. Vnde si quilibet illorum successiti sibi sumat tres horas,supererunt deci q. horae tres, attribuendae tribus planetis. Sic igitu patet,qudd si aliquis dies denominetur ab uno planeta, dies sequens denominabitur a planeta tertio post. Christiani autem, sicut Beda,Hieronymus, alii viri religiosi,istas appellationes,quoniam a gentibus erant imposit 'volentes transmutare,diem primum septiman. die Dominicum, siue primam seriam appellauerunt Domi- laicum, quia tali die natus est Dominus, tali die resurrexit. tali die mundum secit seriam, quia seriari idem est quod celi brare,& ab opere cessare. Et die illo, quem Dominiculae appellamus, debemus cessare ab omni opere manuali, in etiam peccati. Vel Feria a fetudis victimis dicitur,quoniani olim diebus sestiuis ad templa serebantur victinaaei holocat ista. Secundum diem septimanae secundam feriam appellabant,4 sic deinceps per ordinem. Nomen vero Sabbaunon mutauerunt,ut appellarent eam seriam septimam. Sabbatum enim ide sonat quod requies, tali dies equie uit Dominus ab omni opere,quod patrauerat. Tali etia die requieuit in sepulchro. Unde adhuc tale nomen obtinuit. Iudaei autem alias habent dierum septimana appellitiones Primum enim diem septimanae suae vocant Sabb tum, sicuti nos diem Dominicum, primam sabbati appellant unde illud, lane prima sabbati surgens Dei filius, ad est,prima die post sabbatum.Diem verδ,quem nos dici mus diem Lunae, secundam sabbati appellabant, S ita deinceps Dicitur autem dies a pios quod est clarum: vela ovo,
quod est duo, quoniam dies naturalis ni duo diuiditur, in diem, scilicet artificialem,S noctem. Vel dicitur dies adiis,planetae enim Dii dicebantur, a quibus dies denomi
177쪽
Habent anten septimanae commune appellati scilicet, bdorna das timana,s abbatui ' He ad ' χερ α dicitur,quod est septem,&doas,quod est die dua: septem habem dies septimana dicitura septem Amano quasi septem habens mane,id est shptem ma utina embo 'ra 'sic sumitur pars pro toto sabbatum estum
vocum ad totam septimanam, de ad unum diem ii,
domadae inchoatione, sicut Iudaei, non autosii. iii d im,'uod solennitas fabbati autoritate ossi D0minicum transmit. Nam tuli 2 h, i '
178쪽
linsum autem, alius Solaris,alius Lunaris, alius V-
i sono peragendo. Vnde Philosophus,Sol num duode- im senorum inte2ro mense mori xx x Gnatis est proprie post Lunae a Sole recessum eius ad solem reuersio,de quom sequentibus consequetur. Vsualis est spatium dierum Calendariis nostris inscri-t,tum.&ab antiquis authQxiηδxVm ' Sciendum igitur,quod inter Latinos Romulus primus. menses distinxit&annos In anno suo decem menses con ens: quoniam vidit quod tantum tempus suffecit mu-eti, Ptiant ut pareret Vel quia per tantum tempus debuit mune abstinere a nuptiis post mortem mariti sui. Primum 1 oitur mensem Aamum a Marte patre suo de- non nauit,vest a Marte, hoc est, a bello Tunc enim reges
Romani procedere solebant in expeditiones. Μensem secundum Aprilem ab aperiendo appellauit. tunc enim pori terrae Marborum aperiuntur alierbae, sifolia in arboribus vel Aprilis,quasi Aphtilis ab Mi os quod est spuma maris, de qua Venus nata fingitur, qu: vi principium generationis Romuli, ex parte ma-' 'Τ itum mensem Maium a Maioribus appellauit-
auartum Iunium an unioribus Menses vero sequetes appaliis dictionibus numeralibus appellauit, ut Qumt1-lcm,Seatilem,Septembrem,octobrem,Nouembrem, Dccεmbiem. Vnde Ouid . ,
ILaec Veneris princi s p Ο e pater. Tertim 'Isornibus imos ii de nomine quarti s. Oua sequitur numero turba notata suo e)t. Sed, te sequens Numa Pompilius duos adiecit mensis,scilicet,Ianuarium&Februarium. Ouid. At smi. nec Ianum,nc auitas praeterit,mbras,
179쪽
Ianuarius dicitura Ianua, quia quemadmodum per ianuam ut Linouus in atrium,ita per antrarium in annum. ei dicitur a sano bicipite, qui Deus mercatorum dicebatur. Ita enim Ianuarius duisicci liabet respectum,otii ad apsum annus terminatur,&ab ipso incipitur. ebruarius veri , dicitura laebruo,id est, Plutone,quia tunc solebant Romani sacrilicia facere Plutoni, Diis infernalicus,pro animabus antecelsorum suorum. Vel dicitur a bre tunc enim in calidis regionibus homines sebii
September dicitur , quasi septimus ab imbres, hoc est, a tempore pluuioso, sicut a Februatio similiter est
Licctio itur Numa annum ex duodecim mensibus secerit,diruinute tamen cgit, quoniam menses astum pii lunares ivnum scit cet3o. dierum, alium 29. dierum. Unde annus eius constabat cx ys . diebus,qui rii merus dierum non susticit cui sui Solis. Sequens igitur Iulius Caesta vit Imam alendario apponens correctionem, undecim dies adiecit,&qu. drantem. Unde annus Iulii constabat ex 6ς diebus sex horis Superflue tamen partem duodecimam
Unde Ovidius: Ianum bequitur, vetemfuit,ltimus anni: Tu quoque croi n Terimne sinis eras.
Et dies anni inter menses numero competenti distribuit ita quod mensibus imparibus dies si mensibus vel 3paribus JO. atti ibuerentur. Sed cum ad ultimum mensem 'imparitatas Iauuariu 'nde a 'bruario subtraxit unum diem ad completionem
iante Iulio, mensem prius dictum intilem Iulium p Pellauerunt,quia in tali tempore dicitur suisse natus. Similiter tepore Augusti. messem prius dictu Sextile, Augia: tim appellauerunt. Sed tunc inuidens Augustii mensen su naense Iulii breuior esse, diem unu Februario surripui
180쪽
& uetusto addidit unde remansit Februarius a.dieriim. Aliud super accidit in conueniens,ires mentes simul esse et i .dierum, Iulium scilicet, Augustum,&Septembrem. Vnum igitur diem remouens a Septembri, eum Octobriattribuit: similiter unum a Nouembri, quem Decembri addidit. Hac itaque mensium ordinatione,&numeri dierum positione,licet reprehensibilis fuerit,usque hodie ti
Per quam autem literam quilibet mentis incipiat, qua per consequens terminetur talis patet versibus: Altitonans, Dominus, liuina rem Ponus, extat,
Gratuit califert aurea dona eli.
Primae enim liter harum duodecim dictionum, ostendunt literas inchoativas mesium, habito initio a Ianuario. Qui autem menses usuales plures habeant dies, qui pauciores, scitur in his versibus:
Sep.No. Iun. Ap to triginta:reliquis magis no, Nisi bissextus,Februas minor II duobus.
In quolibet quidem mense dicitur Sol intrare nouum fgnum,&it notabilius dicatur,circa illedium mesis,prout subsequens sensui subijcit figura. Est autem Signum certa γodiaci portio duodecima,ab Astronomis distincta. Gradus autem est tricesima Signi