Sphaera ... emendata / Cum additionibus ... et familiarissimis scholiis, nunc recenter compertis et collectis a Francisco Junctino ... Interserta etiam sunt Eliae Vineti ... scholia ... Adjunximus ejusdem auctoris Computum ecclesiasticum. Et Petri No

발행: 1566년

분량: 235페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

191쪽

d ab illis simul iunctis subtraliatur septenarius quoties poterit, remanebit unitas, quae est Regularis Aprilis & similiter faciendum est de omnibus aliis mensibus, hoc etiapraenotato, iudii si nihil sit residuum, septenarius erit Re- laris mensis subsequentis Per hos autem versus sinu latiore possunt haberi omnium mensium Regulares:

Oct. duo. Ma. Lis tres h let. . . duo bis Re Hires Habitis initur Concurrente mcgulari, in simul iun P - Re

gantur:&si ex eorum coniunctione resultet septenarius Vel minor numerus, tali seria incipit mensis, cuius Restu' larem sumpsisti Si autem maior,rei; ce septem, quotu: rit numerus residuus, a tali seria incipit mensis, cuius Regularis sumebatur. Unde versus:

Dant se iam mensis Concurrent Regularis. Dum p sitseptem,reliquum .ipe,rer esepicuri

Dicitur autem Regularis, quia regulariter cum Concurrente primam feriam mensis ostendit. Et dicitur solaris ad Qifferentiam Regularis Lunaris.

DE ANNO BIS EXTILI.

SE autem horarum diem bissextilem integranti nune restat assisnaci Est autem bisextus, in F ruariu quarto anno Cycli Solaris ut cursui Solis tempus adaequetur diei unius interpositio. Sunt enim in anno Solait 6 edies' sex horarum fere integritas, prout in piaedictis manifestatur:gratia tamen consutio ius vitandae completae sun

ponuntur.

Quonia igitur disiicile esset, has sex horas citi libet anno continuare ita quod nunquam in die redacta, alicubi no-nerentur. Nam secundum hoc, si annuspirecedens incipiata mane secudus a meti die, tertius a Vespere, quartus a me dia nocte inciperet. Quare prouisum est, quὀd sex horae excedentes in primo anno, sex in secundo, sex in te tio, reseruentur ad sex horas quarti anni. Unde sic in annocuarto dies unus ex quate sex horis colliguur. Iste ioitur

192쪽

quoniam mensium breuissimus est, secundum ratione praedictas,ultimus. Et quonia quando est annus bisextilis, in Ecclesiis Cathedralibus legentes in Martyrologio, bis pronunciant sexto Calendas Mart ij, tuos dies ponentes super eandem iteram ideo bisextus dicitur. Duo igitur dies cum stiper eandem I computentur, insequenti die debet

celebrari sellum beati Mathiae Apostoli. Vnde versus:

B sextoni sextae M. His te um e Calentia, Polem, i die colebras tu, Iesia Mathiae.

Ratio autem quare in eo loco intercaletur bisextus, est haec: Senarius est primus numerus persectus, illo die est quasi persectio anni. Vnde interponitur die denominato, a numero persecto,& non in ultimo, ne festum termini mobilitaretur. Numerus autem perfectus est, cuius partes ali quot es simul aggregatae, ipsum numeru praecise perscivi. Et hac ratione dici potest,quod in Februarium interpou Itur, cum dies eius in secundo numero persecto consistant. Vtrum autem annus sit Bisextilis nec ne,sic scitu CNumerus annorum Domini ab eius natiuitate inceptoria, per φ diuidat ur: si non residuum, praesens annus est bissexti lis Si autem residuum,siue i. siue a. siue ostendit annum

post bisextum. Vnde versus:

Tunc bissextus erit,partcs per quattuor qV. Annos partiri cum poteris Domini

Notandum est etiam, quod nisi bissextus obseruaretur, in 36 .annis cotingeret natale Domini in tam longis diebus celebrari sicut nunc celebratur Annunciatio Domini: quod sic patet, In tot annis, cum quartus sit semper bisextilis,contingunt, I. dies,qui numerus est quarta pars 36 q. dierum sed exis .diebus possunt et scyties menses, duo scilicet so dierum,&inus si dierum . Et isti tres menses sunt quarta pars anni,quae si siet subtracta,contingeret praedictum in conueniens, vel sorte peius, scilicet, quod a tale Domini celebrat tur, ubi nunc celebratur festum Io

annis Baptistae , quod patet considerant , si duplentur

anni.

193쪽

ctus Est igitur Cyclus Solaris reuolutio tenanoris irasan,per Concurrentem Bis extum. Et completur ille CV

sium per quamlibet fici iam variatur, bi xtus nouat

Cum autem rclus sit Circulus, DC in circulo c tin

t bicunque volueris principium assi nare zorioli: andum,si Cyclus Solaris,secundum diuerso, T. beat principia. Discretio stitur Vel sola,

deinceps

tam 1

194쪽

COMPUT V s

prima ieitur utilitas horum versitum est,ut sciatur litora Dominicatis. Quae enim litera est inchoativis vllabae, Dominicalis erit per totum annum, cui deseruit illa Vlla nisi bisextus fuerit. Si autem fuerit bisextus, liter illa Dominicalis erit per decem menses, sumpto initio a Martio: Mittera quae signatur extra,fuit liter Dominicalis per Ianuarium cFebruarium,usque ad locum bisexti. Secunda utilitas est, ut sciatur, quod habita liter Uominicali, statim per hunc versum habetur Concurrens: F. E. D. C. B. Comurrenici posuere. O uoties enim F est litera Dominicalis, unitas est Concuti as,quotiensi, binarius. ita de aliis, obseruato ordine literarum positarum inversu. Tertia utilitas est,ut sciatur, utrum annus hi bis extitis, nec ne sumantur igitur in septem digitis duarum manuit, ita quod primus annus Cycli sit in radice dicis sinistrae manus,secundus in iunctura proxima, tertius in superiori, quartus in summitatu indicis, quintus in radice maioris dioitti&ita ascendendo, donec compleatur Gyclus. Dico

ioitur, quod in septem summitatibus sunt septem anni bisextiles: in radicibus vero,primi anni,post bisextum, sic

' 'Hoe etiam sei turpe tale Abecedarium retrogradum

G B. A. Quoties enim in supradictis Versibus institur aliqua liter istius Abecedarii,tunc est annus

bisextilis Mittera pertransita, erit liter dominicalis, per decem menses,sicut praedictum est Litera vero prinaae syllabae sequentis,ubi factus est transitus, em liter Domin 1 calis per decem menses. Literae itaque bissextiles,in septem annis bisextilibus, ex quibus in toto Cyclo una colligitur septimana,in hoc habentur versu

Constans est genitor bona donat Jeruus author.

C clus vero solaris,secundum Dionysum, non incipit

ab eo anno quem nos cum Gerlando constituimus princinium,sed i duodecimo illius, 'bii est tera Onamicalis, s unitas Concurrens,quemadmodum in primo Anno sed est Annus bisextilis, cuius quidem descriptio his verssibus continctur: IDI tu

195쪽

per dictiones,ibi per syllabas & habetu initium a summitate indicis per annum bis exulem,discurrendo per summi Ites&iuncturas digitorum, ut prius. Et prima literadi- taonis,clominicalis erit, ut prius.

Hoc autem artificio scire possumus,in quoto anno CUI Ἀθμ' in tionem naturalem,&vsum 1 cei Addantur annis domini viginti,nam Ua aeno primo annos diuidatur facti igitur diuisione, i nihil eli residui . sumus m ultimo anno Cycli, si autem est residuum osten

anno Cycli si cudum Dionysium simus, scire voluta is,anni, domini addantur nouem. '

DE QUATUOR TEMPORIBVS

iuniis., Μ autem generalis temporis permutatio praecipuὰ

a Sole uat,cuius applopinquatio calefacit, mora veris vicinitatis desicca remotio quidem in idat, sed Deira,elongationem, vel mediocrem quoad la os consillan tiam, quatuor distinguuntur anni tempora, scilicet VerAςst 'Autumnus,&Hycmi. ' -- ver,

196쪽

COMPUT V syst enim tempus anni in quocunque quatuor quadra rum,odiaci puncto, vel solstitiali vel aequinoctii inchoata, solis peraoratio.Ver autem dicitura vire vires,quia tunc omnia virent Iolent. Aestas dicitur ab aestu, id est, feruore Autumnus dicitur a bonorum anni augmentatione:

vel ab autumnus,quod est idem quod morbidum vel tempestuosum. Est enim tempus frigiduinti siccum Hyems dicitur ab μι, quod est dimidium Vulgus enim diuidit annum in Hyemenis Aestitem,large appellans Hyemem

anni medietatem. Istorum quidem quatuor anni temporia qualitatibus,quatuor mundi regiones, quatuor ventisa dinales,quatuor elementa, quatuor corporis laumores, quatuor hominis aetates,complexione conuertuntur,prout

in subiecta clarescit fgura.

Elementa igni Aer qua

Partes anni Ahia Ver Hyems

utunus ab Humores holera

Sanguis Phluma

ta dolesceria Senium

SeneciVS. De naturis autem reliquorum Ventorum , Mia Lia 1 cognation ς quam habent cum ventis cardinalibus. Cognatio autem sequentibus patet versibus:

Fur Viuturnus Subsolanus' sodales, Aphricus atque Notus A osunt collaterales, Et ephyrum Corm Favonini atque sequimtur, Circius ac qiuis Boream lareseruntnr.

197쪽

ECCLESIAST.

Principia vero&terminationes quatuor anui temporum,c uo ad Ecclusiam in lus habentur versibus,

Secundum Astronomos vero per quatuor quadnas,o- Qiaci tu ais tinguuntur tempora. Vnde versus:

Martius a medi Ver ducit timus Aestum tutum m cptember hii GBrun mi Decemler

Habet aut tam Aestas quam Autumnus i. dies,Hvem: vero a propter diem imparitatis vltra septimanas in sino Decembris assignatum. Verquadem habebit 9 a.dies sibsextus fuerit sin autem non, 9 i dies,queinadmodum Ae

itis' Autumnus. In pi dictis autem isibus si non assitsuantur cuilibet pam tot dies quot assignando iamd T

inus,hoc ideo continou,quoniam principia&terminatio

es praedictarum uni partium, d festa notabiliora volsit notiticari. Et circa eorum principia non sunt festa a notabilia. Non igitur fiat vis in horis unus vel duo V

nius partis computentur cum diebus alterius partis Solstitia, ecduo Aequinoctia. Dicitur Solstitium non

quia Sol aliquando et, sed quia tuc citin maximo ac essu

Aequinoctium vero dicitur,quado dies artificialis of O dii Somitiasacthul,Cancer, tapricornu Seu noctes aquant Aries cst Libra ditam.

198쪽

troitum solis in Capri coinum, scilicet in medio Decembris tunc enim Sol maxime recedit ahenath capitis nostri, siue nostro habitabili Somitium vero aestiuale est circa principium Cancri,in medio Iunii,Sol enim tunc maxime accedit ad nostrum enith in nostro habitabili. Cum autesol recedens a primo puncto Capricorni, venit ad locum medium inter Vtrunque Solstitiorum facit aequinoctium circa medium Martii,in principio Arietas,Et quonia con tingit in Vere,dicitur aequinoctium vernale . Sol vero di scedens a Cancro versus Capricornum, venit ad locu medium inter utrunque, tunc facit Aequinoctium. Et quia contingit in Autumno, dicitur aequinoctium autumnale, in medio Septembris,scilicet circa introitu Solis in Libra. De certis quidem diebus Solstitiorum Aequinoctiorum,dubium est apud modet nos. Dixerunt enim Veteres, quod Sol intrat nouum Signum is Calend. alicuius mensis, unde vel sus:

Et octauo die post,dixeiuntes Solstitium, vel Aequinoctium Vnde patet,cum Sol intret Capricornum a G. Calendas Ianuarij. Octauo die pol debet cisse Solstitium, crit solstitium hyemale in die Natiuitatis Domini,scilicet S. Calend. Ianuarii. Similiter cum Sol intrat Cancrum s. Calendas Iulii, crit Solstitium aestiuale id die Natiuitatis Beati Ioannis Baptistae. Similiter est de aequiti octiis. Quo niam cum Sol intret Arietem. s. Calendas Aprilis erit aequinoctium vernale, ubi notatur Annunciatio Domini,scilicet 8. Calendas Aprilis. Cum Sol iterum intrat Libram a s Calendas Octobris,erit aequinoctium autumnale in die Conceptionis Ioannis Baptistae,scilicet 8. Calendas Octobris. Sed quod Solstitium hyemale fuerit in die sexto, tempore Natiuitatis Domini, ante citis ortum aestitiale, sexto die ante Natiuitatem Beati Ioannis Baptistae ostendi per hoc videtur, quod cursui Solis plus teporis quam debeat, attribuitur. Vnde, retrocedunt solstitia & aequinoctia. Quantum enim ad veritatis sensibilitatem,Sol moratur in quolibet signoru per triginta dies, xdece horas, vigilitiuo ucui minutoiu, dc triginta sic secudorum, licet traginta

199쪽

ECCLESIAST.

minuta milius coplete una medietas horae unius supponati tu prout in praedictis sensibiliter exprimitur. Vnde una cete limas quinquagesima pars unius hone, scilicet et q. se cunda, in omni superflue computantur Signo. Et cum tr. sint Si na, duodecies et q. secunda, ex quibus in unum redactis,pars horis duodecima diicitur. Sic igitur in Ir .annis, hora una integrabitur. Vnde enim dies naturalis ex 2 q. horis constet, in duodecies et . annis, hoc est, ii 288.annis, dies unus naturalis superfluere reperietur. Nunc iguur cum in die decimo Solstitiu hyemale Natiuuatem Domini, die Natiuitatis computato, aestiualem Ioannis Baptis antecedat . quod diuersis lucescit ratio nibus non nisi quater praedictus numerus ab annis Domini subtrahi possu, relinquitur quod tempore Natiuitatis Domini, beati Ioannis in sexto die praecesserit Sollii--m,&sic nunc est: ndecimo Idem etiam respectu An- nunciationis Dominicae. Conceptionis Ioannis Baptis de aequinoctiis inuenitur. Vnde versus:

Nuntiasse atras m arqua, nemi Ioannis. solstitiorum autem, aequinoctiorum retrocessionis error, Calendario ordini restitutus,saltem in die vitabitur si in postiem temporis istius anno,scilicet 2 88.annorum' in ne hebruarii dies unus surripiatur, vel decetius diei bi

sextilis praetermittatur appositio, qui ex diuisione annotu Domini per numerum prardictum, cum nihil remanserit percipieti ita Haec etiam eadem Luna primationem per plarima eculorum spatia itidem in die stabitu et subtractio Vndes hic ex fluuismodi diei subtra tione annus decu

tationis siue e temporum a quationis iucunditate Annus Iubilationis appcllata meretur. Notandum etiam, quod an quolibet quatuor anni temporum,est quoddam ieiunium trium dierum. Ieiunium enim celebramus in V cre, ut sicut tunc omnia virent, ita in nobis vireat virtutu opera:velit in nobis tepereturille humor,qui assimilatur Veri, an uis scilice qui est calidus ocre ut in obas teperetur humor ille qui assimilatur astati,

scilicet

200쪽

scilicet Cholera, quae est calida sicca Ieiunamus etiam in Autunano,ut in nobis proueniat fructus bonorii operia, velit in nobis temperetur humor ille, qui assimilatur Autumno,Melancholia scilicet, quae est frigida di sicca. eiunamus etiam in Hyeme, ut sicut tunc defluunt folia ab arboribus,& moriuntur herba prauae,ita in nobis moriantur vitia, sui ei fluitates a nobis destiant velit in nobis te peretur humor ille, qui assimilatur hyemi, scilicet phleg-nia,quod est frigidumo humidum QSibus igitur diebusti quando haec ieiunia celebrari debeant, per hos scitur versus

Quoniam etiam quorundam Apollolorum vigiliae exprimitiuae Ecclesiae institutione ieiunium obseruant, ad illarum retinentiam versus isti assignantur:

et Petrus cir Andreas,Paula cum Simone Iudas Vt ieiunonus nos admonet,at ne Malbam.

Sabbata ieiunes si Solis lux enc ipsos.

In vigiliis etiam omnium aliorum, nisi solennis patriae consuetudo obuiauerit, Dominus Papa ieiunare confirmauit,praetero uam in vigilia Ioannis Euangelistae,die iecunda natiuitatis Domini, Muigilia Philippi Iacobi pridie Calendas Maij,cum tunc sit tempus iucuditatis: aetatiae. Sunt etiam praeter praedicta sex festa alia in anno cano nizata,in quorum vigiliis Ecclesia ieiunium celebiat, quete in his patent versibus: Nat. Domini,Sentcq , Dan. Iau. 7plico aricio. Hormn Ῥigilia iei es, I suaqi I nasci. Quoniam Adventus Domini penes iterae Dominicalis diueisitatem in anno solari variatur ad habendum certum diem Aduentus Domini,sciantur isti versas:

Aduenti Dominiseria prima notat. si cadit in lucem Domini,celebratur ibidem. Haec itaque de pertinentibus ad cuisum solis scire sufficiat computulis. AL-

SEARCH

MENU NAVIGATION