Annales academici

131쪽

valde plaudentibus. Cuius rei documentum datum est Vobis egregium, quum honoratioribus adnumeraremini inter adscriptos ordini equestri Mona Querceae. obis ideo inprimis gratus accidit honor, quo in ceremini, quia maximi iacimus in Vobis curam omnem illam, quam ponitis in prudenti administratione rerum nostrarum academicarum pro qua gratum animum nostrum Vobis nunc publice significamus. Similis honor, comprobantibus civibus omnibus, etiam ei contigit, qui, magistratus urbani olim praeses, collegio curatorum etiam interfuit. Locus, quem ibi tenebat vir gravissimus ΑΝ ΜΗΟPF, cum ex Regis voto redierit ad munus, quod antea in curia Groniugana gesserat, vacuus ab eo relinquitur. Nos qui experti didicimus, quanto animi ardore tum urbis tum academiae commoda promovere studeret, sere invidemus curiae eius personam. Id certe optamus, ore ut aliquando iterum occupet inter curatores sedem suam; ut rursus aliquando arcto vinculo coniungatur cum instituto, quod semper ei carum sui manebitque, et ubi non peribit memoria eius benefactorum. Μultum etiam ibi debet academia, honoratissime GAERTsEMA Increscentibus laboribus curatorum, quibus u ab actis es, non decrescunt sane tui crescit vero in dies tua industrio. axima erga omnes cives academicos humanitate iungeris munere tuo; qua re nos omnes, lubentes satemur, multum Tibi devincis. Quodsi annum hunc faustum annum vocavi, non ideo seci, quia os omnes, collegae carissimi a tristi qualicumque eventu semper suistis liberi. Vos enim, coniunctissimi PHILIPs et BAAET DE LA FAILLE' morte ereptos bis vidistis, qui Vobis erant carissimi, quosque, quamquam metam vitae humanae attigisse videbantur, aegerrime desideratis. Tu vero amicissimo STAR dMAN luges mortem patris honoratissimi, quem omnes colunt, propter virtutes et merita eximia. Dolores vestros una omnes

sentimus.

Verum hac de causa maxime faustum dixi annum, quia neminem professoribus amisimus, nec morte nec vocatione aliorsum. Contra auctum vidimus numerum nostrum. Viri docti, quorum adventi suturi iam

132쪽

122 G. A. IN SCHEDEmentionem secerat decessor meus, suo munere, brevi postquam magistratum annuum gerere inceperam, ungi coeperunt, habitis orationibus, quae luculenter testabantur, quam essent docti et periti, quam sedulo naturam perscrutari solerent, quanto studio iuventutem academicam instituendi s grarent. Integer sere annus praeteriit, quo virium periculum in hac resecerunt, in qua tales se praebuerunt, ut ne egregiam de se susceptam spem sallerent. Vobis, collega clarissimi VANAEERcxΗον et VA DEEN, gratulor saustum eventum laborum primi vestri anni. Utinam Vobis contingat multis, in utilitatem generis humani, pateticere viam ad doctrinas, quae vestrae sunt deliciae. Quas dissicultates, sed etiam quos huctus obserat vita, eiusmodi laboribus dicata, nemo nostram per longius tempus expertus est, quam Vos, viri coniunctissimi nihiPs et uLDER Per triginta enim annos, primum Franequerae, tum in hac academia, doctrinis imbuere iuventutem Vobis contigit. mi ut idem et eodem modo sacere pergatis, omnes Vobis optamus. Tu quoque, venerande HorsTEDE DR Ga fit et collega aestumatissim PAREAU, qui convalescens e morbo abest, Vos quoque festos dies vestros habuistis admodum memorabiles. Quinque lustra Euangelium hominibus nuntiavistis, cuius temporis maximam partem contionatores suistis academici Vos quidem Deo gratias egistis, qui tam diu Vos servavit in munere, quod rebus aliis omnibus anteponitis simulque amici, discipuli vestri, magna pars civium, Vobis gratum significaverunt animum pro institutione vestra christiana. Quod tum Vobis exoptatum est a multis, idem nunc Vobis exopto, oro ut diu adhuc veritatis divina interpretes

esse pergatis.

Non maius sane documentum exstat consenssis inter prosessores theologiae, quam series compendiorum ab iis scripta, in quibus quasi una eademque mens elucet Series isti, quae omnes partes eorum institutionis complectetur, sere completa est volumine primo nuper edito de Mologia praefica, a uURLINGIO nostro conscripto Gratulamur Tibi actum lab rem vir carissime e quo fructus exspectamus optimos quosque, tam extra quam intra academiam licet non ignoremus ad institutionem verbi divini ministrorum exemplum tuum, consilia tua plus valere compendio

quolibet optimo.

133쪽

Etiam ibi, aestumatissime AN HALL gratulamur laborem, nondum actum, sed fausto omine susceptum. Componis nempe loram plantarum, in agris cultis crescentium pratisque nostrae patriae quod quidem facis invitantibus plurimis oeconomiae ruralis peritis. Tibi quoque Rex aperte significavit, quanti faciat doctrinam tuam et peritiam 'aeterea id Tibi ex voto contigit, quod schola, agriculturae dicata, quam creavisti, magis magisque floret. Ita sensim magis occasio Tibi datur patriae proficiendi ita magis magisque eomprobatione intelligentium et bonorum labores tui honorantur. Non prorsus absimilis a flora alicuius compositione labor est ille, cui Tu praees hoc tempore, vir clarissime DE URIEs Lexicon enim in cuius consectione multi nunc viri eruditi, e praeeunte, sunt occupati, dici meretur Flora linguae oderlandime. Nec parum proderit recto usui et cultui linguae nostrae. Recte sane rem populi esse iudicarunt, qui imperium tenent in regno nostro et Belgico, ita ut publice sumtibus succurrendum esse censerent. Faustus sit laboris illius eventus tum ederiandia tuo gloriabitur nomine, quemadmodum GRIMMIIa suis Germania. Etiam ibi, eruditissime HEcxlla gratulor laborem actum. Forte quem velim rogas, quum multos scripseris libros et doctrinae tuae multiplicis et poeseos studii testes. Poeticum sane opus nunc non specto, sed utilissimum tertiam nempe partem catalogi bibliothecae academicae. Fortasse minus legetur illud opus tuum, quam alia quae composuisti bene multa; sed teretur tamen a non paucis, qui haud sine fructu magno eo utentur. Id speramus certe, Tu et ego; quia, cum nobis cura mandata

est bibliothecae, nihil magis optamus, quam ut ille librorum thesaurus magis magisque inserviat studiis tum civium academiae tum eruditorum aliorum quorumilibet. Ex initio inde huius anni civilis usus librorum nostrae academiae liberalius concedi coeptus est quam ante, liberalius sorte quam in ulla alia bibliotheca publica Gaudeo me rebus illis melius Minandis aliquid consere potuisse; nec putabo me tempus et operam, quam pono in bibliotheo melius instruenda, perdere, quippe agere me existimo quod aliis utile sit. Quum ita sponte devenerim ad mentionem subsidiorum academiae, in

hac re pergam.

Sunt sane illa subsidia parciora quam vellemus, parciora quam ut 6.

134쪽

aq4 G. A. EN SCHEDEinstitutio eodem modo quo doctrinae ipsae amplificetur. Quum tamen

sapienter dispensentur, non solum conservari, sed etiam paululum augeri potuerunt m ea. Tempus vero, intra cuius limites contineor, facit ut

omnia augmenta enucleate exponere non aleam.

Bibliotheca sane angustis subsidiis hoc anno sustenta est; sed pietas iubet non reticere, a multis dono acceptos esse libros plures. Praesertim memorare oportet liberalitatem senis doctissimi et maxime venerandi OPPII, itemque eruditorum eius filiorum, in dando manuscripto antiquissimo, pretiosissimo, scilicet Chronico Mosis et EscoNIs, abbatum olim in hac regione monasterii, quod Moria mortuo vocabatur. Accesserunt his diebus manuscripta tria a primo rectore academiae nostrae prosecta, ab UBBON EMMIO. Illa scripta, quae iusta omnium, quae a viro illo eximio ad nos pervenerunt, res a in nobis pretiosissimae, debemus

singulari liberalitati civis honoratissimi, qui stirpem ab ipso MMI ducit,

senis venerabilis, medicinae doctorum in hac urbe estoris MLTHEMI. Gratias quam maximas agimus tum illi tum omnibus, qui eiusmodi ratione instituto nostro prosuerunt. Etiam museum historiae naturalis, quod arusLDERO nostro magis magisque ad anatomes comparatae studia accommodatur, dono locuplete auctum est. eritissimus scilicet oua CAROLus A DE BRoEx museo donavit collectionem rerum ab ipso praeparatarum , ad organi auditus anatomen pertinentium. Quicunque tales symbolas confert academicae institutioni, is prosecto optime meretur de ipsa re publica.Μemorandum superest, quod ex iis, quae anno superiore ad amplificationem institutionis academicae sunt consecta, maxime est insigne lam cessor meus dixit, provinciam et urbem hanc coniunctim in novo noso- comis aedificando operam ponere inhi contingit vobiscum communicare, novum aedificium esse persectum, quin iam in usum aegrotantium et

institutionis medicae usurpari coeptum esse. Licet igitur regionis et urbis civibus gloriari novo templo doctrinis et humanitati dicato, quod simul monumentum est, quam admirabili eonsensu conspirent in laudabilibus quibusvis rebus promovendis Pertinet hoc quoque ad eius, quod visimus, aevi selicitatem Ante hos quinquaginta annos nos omium academictim hic erat nullum hodie eademia possidet aedificium amplum et aptum

135쪽

O O. 125 Etiam illae partes institutionis modicae, quae ad propaede in medicam spectant, anatomi micros pica et physiologia experimentalis, indigebant

loco apto, ubi exercerentur et docerentur. Huic quoque desiderio satisfiet. Id autem fieri, academia debet maxime vestrae operae in hac re positae, viri amplissimi, academiae curatores Impense Vos de hac re praesentes laudare, vix decet nolite tamen recusare animi grati nostri significationem: Tandem ad os me converto, iuvenes optimi quorum res hic agitur. Etiam hoc anno iam elapso dolore affecti estis ex morte commilitonum, quem praeceptores vestri item senserunt. ΠωPsII vestri iam continentur eodem sepulcro, quo patris, reliquiae. Spem, quam de eo susceperamus, sesellit praematura et acerba mora. Etiam vester IOHANNE CHRIATIANusFREDERIcus TRI exstinctus est, iuvenis candido animo et probo, qui sine dubio honoratum occupaturus erat locum in vita civili, in quam brevi erat

transiturus.

Numquam Ligetis mortem alicuius commilitonis vestri, quin animadvertamus, quam quasi ratem amore os mutuo amplectamini. Vinculum tam arctum os coniunctos tenere, Vobis laudi est neque enim nisi inter bonos amicitia esse potest. Nec solum hoc in Vobis laudo lubentissime enim testor eo tempore omni, quo rectoris munere lanctus sum, nihil mea Vobis esse expertum, nisi quod gratum mihi acciderit. Sed in coniunctione vestra et mutua vestra fide inest quoque id, quod bonum hoc tempore est signum. Quid enim Fierine posset, ut inter Vos ita coniuncti essetis, si nimis magna in Vobis emeretur animi ingeniique cum differentia pCum aditus ad academiam ante hos duos annos unicuique patere coepit, etiam is, qui non in studiis pergere, sed eorum initium sacere deberent, metus erat ne talis dissimilitudo inter os oriretur. Quod si factum fuisset, non est quod dicam, id noxium suturam suisse tum institutioni vestrae,

tum vestro consensu halamo. Iste metus tamen, partim certe, Vanus est maxime vero vanus est actus propter sapientiam parentum, quum pauci tantum advenerint iuvenes nullo modo praeparati vanus etiam propter

diligentiam plurimorum advenarum. Etiam huic rei debemus fieri posse,

136쪽

126 G. A. EN SCHEDE ORATIO. Nihil est quo gloriari malimus quam illa sedulitate civium nostrorum academicorum, vero illo doctrinarum amore, quem praestantissimi quique labore suo optime testantur. In academiis nostris, iam unicuique patentibus, valet illud Res esis V ulti autem re ipsa respiciunt. Utinam omnes aciant, nec spessallat patriam nostram in posterum. Antequam ex hoc loco discedam id unum restat, ut publice dicam, Regem augustissimum virum clarissimum PETRΠ ΗOPsTAD DE MOT, Theologiae Doctorem, in Facultate Theologiae Prosessorem ordinarium, Rectorem Magnificum creavisse in proximum annum academicum. Lubens Tibi cedo magistratum, collega honoratissim, eumque ibi

gratulor quam maxime. Si annus tuus non minus fortunatus quam meus fuit prospereque cedant omnia, quae acies in salutem academiae et ibi et nobis omnibus carissimae. Academia et tuo anno et semper floreati

140쪽

bhetonder ararier in de Menscha de natuur meabaar, dat an de