De sanctis Franciae cancellariis syntagma historicum. F. Franciscus Lanouius, ex ordine minimorum, recensuit & notis substrinxit. Atque vno alteròque schediasmate de cancellariis amplificauit

141쪽

1 omissis, nunc iuuante supernae pietatis gratia, inarrare aggredior, qualiter idem vir venerandus pontificatus conscenderit gradum. His enim dis Dus contigit ut beatus Audoenus Rotbomagensis vrbis Pontilec, plenus virtutibus & sanctis actitabus, a Domino vocatus, migraret e mundo feliciter. In cuius exequiis beatus pater Ambenus, . una cum aliquibus monachorum suorum cleri corumque ac sacerdotum Christi cohorte pluri-Bmu affuit. Qui vigilias eius sacra depositionis solenniter celebrantes, dignis exequiarum honorarunt debita seruitute onsequiis. Post cuius sacrum transitum, ne Ecclesia de pastore amita iacturam pateretur, cunctip Rotbomagensis urbis ciues , missa petitione ad Neo cum gloriosum regem, cum eius permissuri authoritate , beatum Ansberium sibi elegerunt consecrari antistitem. Quorum electioni congaudens rex , quo- Eniam in eodem sancto Patre sapientiam affatim redundare & religionem pollere cognouerat, ili-cb eorum annuens petitionis electioni, extem

plo legatos dirigit, qui eundem Christi famulum

regias perducerent ad aedes. Nec mora: legati ad beatum patrem Ansbertum perueniente , mandata regis pandunt, ad aulam regiam ire compellunt. Morabatur quippe rex in villici iaco, quaesita est in Parisiico territorio, ubi conuentum ma-xmim populorum habens, de utilitate autela

142쪽

iregni tractabat, ut ad eius consultum, veluti age Areconsueuerat, nam confessor illius erat der gni negotiis tractaret. Sed cum supra dictus irDei hoc audisset,ilico agnouit, non aliud ista eum catione fieri, nisi electioni ciuium Rothomage fium in ipse, regem assensum praebere velle Feris tu etiam legatis regis respondisse causa eximiae humilitatis, indignum se fore ossicio curae pastoralis. Qui festinanter retulerunt regi nunciando quale responsum acceperant. Secundo quoque a ad eum mittens rex, callide intulit, nullo modoc ntra suam voluntatem, postquam una loquerentur super ordine Pontificatus, agere se velle. At ille ut erat sanctae simplicitatis sapientia plenus, ad eundem regem ire deliberauit. Tunc eligentibus ciuibus praefatae urbis metropoleos cum unanimi voto sanctorum sacerdotum, reis gis, ola principum eligitur, trahitur, atque in eodem palatio a sancto Lantberto Archiepiscopo C sedis Lugdunensi, , aliisque sanctis Praesulibus, qui

ad hoc generale placitum conueneran inpontificem consecratur Ecclesiae Rothometensis, diuina utique prouidente ordinatione, ut qui in parucis fidelis extiterat supra multa a Domino constitutus, abundantem daret suae in tempore familiae tritici mensuram. Deinde in pontificatus

honore Monere sublimatus, coepit opere sanctitatis amplius clarescere, praedieationis lumine

143쪽

Aviaque radiare, & velut lucerna accensa non iam sub modio, sed super candelabrum posita errorum tenebris depulsis viam veritatis cunctis monstrare, pietati misericordiae erga omnes Operam dare , pauperum indesinenter curam agere, viduarum, pupilloriam causas defendere, peregrinorum hospitum susceptionibus magnovere studere , eleemosynarum distributionem

lagiter hilariter cunctis administrare. Haec Rhis similia exempla subiectae sibi plebi indesinenter festinauit monstrare Floruit enim sub ipso

Christi Ecclesia, sicut monasterium ante floruerat, crevit gratiis, decreuit metallis. Aliquando enim ingrediens locum ubi Ecclesiae thesauri reconditi erant, ipsos sibi iussit praesentariis aliqua distribui, plurima reseru ns ut eleemosynae pia largitio e sinu sanctae matris Ecclesiae, cum pietatis fructu , benigne procederet. Nam quae

Cociose diu congesta ruerant ad reprimendam famis validae penuriam, quae tunc populos undique grauiter premebat ,.dignis tandem indigentium usibus deputauit,&dudum defunctis thesauros suos milit Alieni temporis vota dispens tionem fecit suam C tigit enim tunc pauperum turbam prae foribus conclamare, eleemosynam petendo. Quibus ille auditis ac reminiscens diuinae sententiae dicentis tala obturat aures suas

ad clamorem pauperis se clamabit, non exsu

144쪽

ilietur: largiter eis eleemosynam tribuit, cunctosque gaudentes redire fecit ad propria. Sicque Iostmodum cum in sede urbis suae Missarum so-emnia solemniter celebrare , populi dioecessundique ad eum confluxerunt, virorum a m lierum multitudo magna Lecta autem Euangelij lectione, conuersus ad populum , multa coepit eis ventura praedicere aduersa simulis prospera esse cauenda, ovit nec unum frangeret, nec alterum extolleret: aeternae felicitatis praemia auid intentione esse quaerenda commonuit. Et cum multa eis praesentia ac futura per illustrationem sancti Spiritus praenunciaret, ex tam excellentis praedicationis gratia sibi data omnes compuncti,&igne diuini amoris succensi, ad poenitentiam agendam,& caetera bonorum operum exercitia peragenda , accensi fiant, grates omnimodas a gentes summo omnium bonorum largitori, qui talem eis non siti merito, sed propria pietate con Ccesserat doctorem , ut eorum temperaret multiformiter moerorem , ab eo , quem nuper co

porali visu amiserant, pastore δε quia cuncta gaudebat Ecclesia super pio pastore , urbs congratulabatur egregio praedicatori patria omnis exultabat magnifice in tam sapiente aetprudente consiliario Expletis autem Missi rum solemniis , cunctos ciues, nobiles videli cet,vi ignobiles, introduci iussit ad praeparata

145쪽

Aconuiuia. Vbi cum ordinate,& disposite fecisset omnes discumbere, ipse ad mensam pauperum resedit, imitans illum qui cum esset diues, propter nos pauper factus est qui etiamin retrib tione iustorum dicturumse essepromisit, uamdiu ferist in de minimis his meu mihi postis o quam praeclarum pontificem , qui suae familiae duplicem dabat alimoniam quotidie, cum & compora replebat cibo terreno, animasque reficiebat

uerbo diuino. Cum vero pro salute animarum a Blentissime vigilaret, etiam Archidiaconos conuocans, de praedicatione populorum, accle-sarum restaurationeri honore, maximam gerere curam sedule commouebat. Census etiam, qui

de vicis publicis canonico ordine ad partem pomtificis persolui consueuerant, gratuita benigniatate in restaurationibus Ecclesiarum benignissime prestyteris indulsit earundem Dei aedium.

Studebat enim amore potius regere, quam terrocre dominari. Denique ut primum pontificali potitus est gradu prima e cura concordiae fuit, praecipuus tabor fraternam dilectionem inuiolabilem custodiri Iani vero illam suam profluam in omnes charitatem, nulla unquam ad plenum effari valet lingua. Interea dum multimodam eius in omnes gratiam memoro, etiam super Fon- essensis coenobi sancta monachorum congregatione quantam solicitudinem, peruigilem

146쪽

euram indesinenter habuerit, testatur inter reli Aqua praerogatiuae eius gesta etiam priuilegij sui auctoritas, quam praedicti coenobi habitatoribus, ob Dei amorem, sanctorum reuerentiam, summa deuotione edidit. Denique cum sanctorum sacerdotum, omnium ciuium Rothomagen

sium electione in gloriosi regis Theodorici consensu, in Pontificem consecratus fuisset, nimio dilectionis feruore quem erga praedictum venerabile coenobium semper habuerat, priuilegii sui auctoritatem eidem edidit, ut per succedentia tempora secundum sancti patris Benedicti regulam, &, ut praecedentium regum Clodouri videlicet in Clotari , simulque Childerici QTheodorici riuilegiorum authoritates docent, ex semetipsis ibi perennibus temporibus Abbatem eligerent. In qua etiam iustae alligationis verbo praessentes futurosque qui ibidem Domino militaturi erant, constringit, ut sicuti sub eius regimine , ita de; deinceps ipsis posteri eorum, secundum refulam sancti priris Benedicti fideliter Christo de eruirent. Quod si aliquando Deccatis exigentiabus aut negligentia pallorali, a via rectitudinis,& obseruatione regulae sancti Benedicti, in futuro deuiare conarentur aut cogeremur, tunc conuocatio sanctorum sacerdotum,reliquorumque militum Christi unanimiter fieret, eorumque per consilium in pristinum reducerentur sta-

147쪽

A tum. Si vero hac pontificali authoritate postposita , qualibet cavillatione , sinistram elegissent

vitam ac conuersationem tenere, sub vinculo anathematis aeternaliter se damnandos scirent. Facta est autem hin: priuilegi authoritas sub anno Dominicae Incarnationis sexcentesimo octogesimo secundo . Indictione decima, qui erat annus praefati gloriosi regis Theodorici tertius decimus, praefati venerandi Praesulis pontifica tus annus quintus, in Synodo generali, Rothomas urbe babita, ubi plurima Deo accepta Tanctae Ecclesiae utilitatibus profutura disputata sunt A erunt quoque sancti Pontifices, aliique venerabiles viri, ab ipso praecipuo Praesule

euocati quorum subter tenentur nomina asscripta Ansbertus Archiepiscopus urbis Rothoma gensis, huic concilio praefui&subscripsi. Radbe tus Episcopus, Regulus Episcopus, Airardus Epi-C scopus Carnotena urbis Ausealtas Episcopus Pictauensis urbis. Aquilinus Episcopus Ebroicinae urbis Carienus Episcopus, Arnonius Episcopus, Saluius Episcopus, Desiderius Episcopus, Fulcrannius Episcopus , Ioannes Episcopus , Qui&bertus Episcopus, Gerebaldus Episcopus, Baiocastis vrbis, Taurinus Episcopus, Annobertus Episcopus Sagiensis urbis Celsus Abba, Audomarus Abba, .neladi Abba, Bosechindus Abba, Gerardus vice dominus gloriosus antenti magni Pontificis.Ermen.

trannus,

148쪽

tramus, Ferrocinctus in Fortianus Archidiaconii venerandi. Aderat quoque Presbyterorum resiis dentium, .diaconorum circunstantium ma ugnus numerus Ragnomirus lector huius uncti

concili gesta hanc priuilegi authoritatem ipso sancto Pontifice iubente, recognouit, de subscripsit Coqfluentibus autem ad se potestatibus feruentia christi mandata deuoto animo

seruari semper hortatur idem Praesul venerandus, Bmagnasque Christo gratias agendas commonebat, qui morte curesurrectione propria mortent nostram spe resurrectionis animauit, aeternarii vitam offerens discusso aeternae mortis horrorc. Sicque vitam suadebat tenendam ne vitae ex the8ma timerentur. Inter reliqua bonitatus siue os, ς-ra, quae in Episcopatu gessit, qualiter etiam venerabile sancti antistitis Audoeni corpus Christo propitio in eminentiorem locum Ecclesiae S. Pe Ciri, quae sita est in suburbano urbis Rothomagensis, transtulerit, narrare aggredimur. Cum itaque de diuersis prouinciis plures congregasset artifices condidit super eius sepulchrum repam mirae marignitudinis, pretiosis metallis auri argentique decoratam, gemmisque pretiosis adornatam, sic usque in praesens humano vi tui apparet constituta ergo die in solemnitate Ascansionis UOmmisacerdotum ac monachorum reliquorumque Clericorum adunata multitudine ipsum sacrum cor-

149쪽

Apus leuari fecit,cum reuerentia magnari hymnocrum laudibus, Clero personante, atque in absi- depra fati S. Petri Apostoli Ecclesiae recondidit, feliciter, cum gaudio honorificentia magna.

Intererat autem in hoc sancto conuentu , inter alios viros venerandos etiam clarissimus G m

dus vicedominus, qui magna praeparari fecit conuiuia, quia plebs innumera ad tam venerandi Praesulis translationem sanctam undique conue pnerat. Completis autem Mustarum solenniis praefatus Gerardus cum viris nobilibus , iussu sancti Pontificis ad conuiuandum resedit. Pontifex vero clarus Ansbertus, more solito, cum peregrinis, kpauperibus discumbens, cum ipsis epulari a debat. Nam ipsa die ministri osscium gerens path peribus& egenis obsequium in eorum refectione humiliter exhibebat. Erat enim iucunda facie hilarique vultu, quia minister esse meruerat pauerum, immo Christi Domini, qui illis, qui pauperibus benigne faciunt, praemia se largiturum promisit aeterna Magna illi inter haec aduenarum&hospitum cura. Aderat praeterea munifico animo par substantia , pari fide ministrata Ee non solum indigentibus alimontani tribuebat sifficienter, sed etiam tegumenta corporum4 numismata largiter offerebat. Hinc iam ex diue sis regionibus diuersarum personarum frequens ad eum concursus erat, quos perse& per proba-

150쪽

eos viros, & numere exhortationis, benedictio Ane pontificali Deo digna ditabat, dk subsidia corporeae necessitatis hilaritervi sine defectu tribueribat Mirabantur enim plurimi, unde tam copiosa prodiret pi dispensatoris substantia Nam etsi aliquando contigisset exhauriri dispensationis substantiam, fides tamen semper mansit selida. In praedictaverὰ sancti Praesulis audianitae nicta

xione veneranda omnes ciues propriae mis It Gomagensis , necnon habitatores monasterio-arum circumadiacentium,Clerici videlicet &Samctimoniales, de dato ipsius Praesulis venerando. ubertim refici meruerunt. Fact que est deincepse succedentia tempora in commemoratione eati Pontificis Aurieni illius urbis ciuibio haredies solemniter celebris. Ipse autem egregia conuersationis Pontifex, semper remini1cens plebis

Lbi a Domino commissae, frequenter. iuxtan .lnisterium sibi traditum, parochias circumibat e proprias , praedicationis sanctae rorem de piae conuersationis dulcedinem indesinenter eorum instillando mentibus. Qui etiam ad hoc diuini ministeri opus, probatae conuersationis viros semper secum retinebat, quorum iuvamine fultus, populum sibi creditum aeternae visionis deduceret ad regnum. Sic unius praedicationis gra-4ia dispensatores multos habebat. Sed humani generis hostis, aemulus semper bonorum, cuius