장음표시 사용
41쪽
c M MI ae sistat nos i Is Halhula, si mi , Epheso Ari oug., Ams delectrinam . se ex praestantia stibioesi,de quo Oit, ct ex cenitudine demonstrationum , quisti, ea, qtiae tonsidera , eonfirmat, t enim, eam selenitam ei se praestis,itiorem, nobiliorem, qtie , qtiae vol circa res prorsantiorest uersatriae , vel quae cori op est, o quisnia sit Ahironomiae dianitis, ne rectilentiae, haud obscviro ex viro e rapite edin Apodest. si iam ne stibi=num seu mclides am Astronomiae pactemum Apremum obrvomod oeum inter roliquis omnes disii inas humanas, seu gumina naturaliae istaeae, eon et Anatim ego athri nescis ei. Abi enim haestientia de eo, pos duae est Asibus, quae orerisum nobis sima sunt, mugem et eausis. B M o quidem, Doniam , saetin Amphilosophos uni lagonoras diis, ae eoaer tibi ia , omni, , o agierationis corrumpem iis expertia, omni deniquo motu sti tantiam eorum tiquo modo variante immutabilia,etii modi non Ant reliqua eorpora, A quistii Ihilosophus naturas, distulat. iam luet olementis,ut stili Aristotelos eum philoseophis , se dum f. iviae nonpo S
i generari aut corrumpi, seundvim tamen partea eorum eontinuae sunt generatio Mi,eorruption tia bivioxia. S A C U INLD O , quia corporis reges sunt e sit omnis, horum inferior mimis ae t Aruet. r. Meteon vli ait, Reecfe ossa Utinuum inferioriis superioνibus lation tuae eontinuari , , omnis inde virin derisei . Dam X. Thilas serii, omnia paeo Dei mediante motu eadi, ob id amosum eatistem, vitam omniumentium ni Mensare non hi ausi. I Uus a. Aeaeli assinat, efflam in tae inferiora mero med ante in ine, ct motM , Tostremo 1. de Genem O eorrv. restatur , pro
ster motu sotiis in giorum planetarum in ebeulo sillano, Mosi, in pod eo, friare rationeae correptionis in hi ea inferioritas s Id si e s erisque alsii, in Ae ta 6 Mat , etii fere totus uehu sphoram caetuae ast y latur. T E R I IO , Doniam eorso dia eaelosia sunt propinquiora nobili Go ae priso rati, pura Deo glorioso; Immo fretinuum erroem eoratis Mime est mediator, ae Agamenitim superiorum cum sim festoritat, ct locus a ternoram, in diuinorum. Omnes etenim phigosophi, ae fassonos, etiam Panetim, is harbarae , in coeli Deum tanquam in sodo eollocant propria. Nuamnia enim Dou, non uniet et isti Ioed si DP usi sedulisti, Aeorum quod nuuti is conti nil rebvss exiliati sonitur tamen in ectio, i Dam in notitiori mrin sparte, tibi misxime iam omnipotevitiam, bonitatem mans flat, id Theolii a fertint . QVA RT O , is pos Pomo , quia inter his omula eorpora nolas MDU Aenis, seu ueremtim uid uerisset Ante ostiis eo, porris uriti .iutom eos porri sunt superiora, eo etianos hora paestimari debent, ut phum hi omnes fere tir . I t enim terra omnium ele Geniorum insimum est insitu es Deo s his enoditio in dimit te postremusn res iit: ctis in nobigit iis ficto itaqua, quia, sensior orim occupae loeum e Doinde foetiistir aer, qu nia stia Iouisaeo aequism tris tendite limo lanis frineis ium lator omnia o munia
obtinet, eum fias vim omnia rosiora us. Aecedit etiam aediliae ius larem eorporum eade
42쪽
aabit, omnia naturalea dissiplinis ab hae sientia longo stipem i. Adhilo tas est mora eonfirmanda , de quibus agit , demons rationes es eaei Atia, . Goometridas nimi. Eqrnm , ct Arithmetieas , qua ex feniendia omnitim shuosvhorum pristim raris udi nis gradum obtinent. Quare non fine rinione Ox viroque capita, nempe nobili arastibiosi , eerilitiaene demons audi, soluit Tio renetiae ad insitam A agem, Astronomiam sis sitier in or Phlistio Issonita, esio primam. Ait enim Fhilosophiam naturatim s Metaphseam,si M. M demonserandi i rarum senemus, se landas potiuae esse coniecturaa, quam silentias, Poster isti tui dinem,s discrepantiam
explicari potes s Ad orenerin itidem hi ebli j viueitir Myronomia est im quodam- Atlicuo modo parare, in Adiitim min Daresetiri in . conducit enim In pristipiti, istim saerae lip Theologiae.ri in eonsiderat obdo orbium ea esstiis, ne Misentim s. or eo AG modis , O Lζώ ' ' in iis, saliuio, sese hobentium, eosn sitir magnitudo, eae lientia si erratoris itiori me ut non immarito Tios mani in priue,sio intra est, heunutim ii adit onem Ar suis asseri erit, hane miranimem ana em mistis,aesemitam ad mendi in Deis vi alii Mum. A qua sententia non ahest D. Nausia ad Rom. I. ubi ait, Invisibilia Dei a creatura mundi, per ea quae lacta sunt, intellecta conspiciuntur , &c. o M theocum omnes res erratas, itim maxime rataeitiae eorpora ta linia intellexisse . Haee etenim si a pulchritudin Magnitu lino, di reti litudine, hortim ne motrium, es in n. t. mira bar edule, lae sutilitate perpeti a , mistim in Modire, D i s oris bonitatim, fripientiam , ae pronidentiam e Mendant, a sne in ritia et is itincM, Amorim , ac admirationem maxime noae induennis Quod egregie te fur retinae pvostheia D uni, c um dieii. Cuti unairant gloriam Des, de opera manuum esu, en nunciat si ma- naenium. Lem. Quoniam uid c bracstos tuos, opora dipitorum tuo rasin, I tinam
S sellax,quar tu fundasti. cni senteni ae satiet id , quod seriptum est Sap. cap. isti do hora duae eaelestibus ira Agiities. Qui horum pulchritudine desticiata Uoos putauerunt, sciant, quanto itis creator eorum speciosior eas A magnitudine coim speciei, S creaturae cognoscibiliter pol erat creator suorum uideri. I x
hos intim est, i Asronomia , quae de praestanti misi is eos soribus disitit. a ple-HAjia Theologia nasuta is noceatim I A RIU IT etiam Melas si e tae disi plina,quia avictoritate Afro Vorum ius Aeso ege, Id. ih. Metaplasea ea numero orbitim collex a sar irrim intolligentia. .d Me, rum Tityi rationa ex Motibus orgitim Coeli iuuii viriue O si s stantia intelligentiaram, psidistini , quae istos metient, maxime inuoligari,ae peribi pote . yi eam, saesum stioque eonfert haee silentia ad nattiralem philo vhiam , quoniam r. hi es iamtilia de sumit philosophi ae ab Asyronomi, inurata , ae demonsidiatri , ut videre es in Nauit eam. a. is de eis a S isti , lihesii AH oletis. Deinde quia hae motu e gesti latia Abili intimiganti Aristololet 8.Ila primum motorem aetornum, omnisq. mutaeiania expertem . MEDICI ALAE vera adeo eon stitit mi onomia, mi Galenus Medieadium prsnceps aegrotos moneat, ne so committant manisus medietestim Asdiologiam ignorantinis: tim, it medicamentis p rtim,aut nihil prosint remor hu, ineo rui, exhiloia, D Maveros penumero nocere si cni:Hae autem tempora ex pianeiartim sinistrat molitus,
43쪽
reia neces alia est asinis eccle assi eis .
reo sitis, ortu .er octasti Deorum,. aestet an non sit referium e Addo quod Aem aeniteriorum poemata intes lapi, viis privis os me in Aser nomiae stidie De=ittier-
ios mirum in modum ignorantiae nod a uerint f suod sit his plurimi,ae gratii mimi hematici sopinae, e quidem uehemeni r dolo ditini , Cui ramen misto meo ua V. Leo X. Splerique alii Yontueret maximi die inities Aph rimodsumtioluisse Adhibe va, si modo, tune tempodiis eximiorum,ae snestantium Myronomoram ab evia fuisset, nibus tute curam me dandi calendari , eorrigend; ne potuissent committera. Ma-hei etenim Astronomia interestertia propereo sim in itis, hane etiam in nem istiu- ratem , quod anns eortas meras, ct Hreium anni inserius il seriptionem, nolisiis diligenister quinoes ,r, em fossi isti eris demonstrat, Mensima Disiis do si, dieram noctiumque uicos, ct laternalia, ct quantitates ac trat Fimo mei stir, atque di ingtiit. Diuina autem bonitate, aesrouidentia janum tandem es, ut ne rii tempoPistit Grego-stitiae XIII. Tontifex Dptimnae Misistit, uti mam manum talendari. Romani corrit,
Hioni a ostierit, aeqvi noctia ne, ne fodinita ad empora tonetis, meaeni reduxerit. tio hi , his erosanctum Nesseha, cum reliquis fessi mobiligue in postarum rine som-s viritiaeta deereta Sisnctorum Patrum , ae Romanoram Pontimum sinam e libraturi.
nata Pe s ego annidi non paneti, iusiu eiusdem Sammi Dontifieis, non parum di,
44쪽
nibant Auli Apti l Laeo Hemonio, risibis, a debunt, nisi Misthom illei s risu apud Persas agni baneur Reges,nisi Mathemat et , Immo irinees, phi osophorum Aesistitelet ad Alexandrum Magestim ita seri sese, ities s c quod i meu absi ab homine chriasianos o rex elemonii me nec surgat , nee sedeas, noe esitim sumas, aut podum ens
quae naturae vari I ii: ne pers non poterat, Domini passionem deni Melasio legistiae, quando exelimauis. Atii Dem miti patitur, arit mundi maehina HVohieitiae. Vis
Iosepho eredimuae , Abraham pristi, Aeae piti tradidit faeedi niihi , hise putidi nes iugii, ilia exiissis, Moyseae eaeoliuit, vi tisatur A suph.iu Actiae Aposto aram dii enae, timstiis e luseruestim in omni sapientia AE psiorum , quae quidem poιismum in ronomia eo pol i. His omnibuae gaudiluae adde, nutiam es spe emonem, qua magi, delinari sint , ,hhh. Maximi qui e Reges , ct Imporatore, , quam Astronomiae Fuit enim tuis haec Asin mi. s. mphistina familia isma, ratu, didi iesie, sum iam qn; prsis seu iae vivortini, quam delecta M. qui nostro seu o. Nam sis Uud sudium AlieonoMienis se Mae rarae Iulio caesa Romanorem Impe aleri qtii dii h pariae sorhilani, ex is disso flerim adduxis So' i. e. .
g nem Mathematiram insignem S per inmenim operastar vim escis in ordinatione anni ad eursim solos atque ab eo tempore siparunt artra Mathematicae in Italia ditio ita, eon. Hie caeses ianium est hae sudio: desinama , ut ipsemet desiisso apti l Lucani re dixerit. d. . . . . medici inter pyrusia semper stellarum,e licis plagis, superis a vacavi.
H v es e secutus ili Adrianus Imperatov adeo in Mot stis risero, uis uersitiae, ut
45쪽
.ia existit ut insigne opus rustilaram Myronomicarum composuerit. M RAE T A R E s ex aerem ioribus cartilum in intum Imperatorem semper AB-stisti ,s Ierdinandum eius fratrem , qui Mikum in modum hi, si, dii, , astronomi- aevi instrumentiae stant resese ite quo is oriae Inis imitari invii Thili D, Mi pania-xtim rex mximidianu, Imperator: 'hi Abhriti, Dux Saba,idiae, plerique agi ,qui adlue supersites vivunt. A c C E D IT hue etiam , quod ex uestia alia pirat is sitim na tanta voluptaties deleelatio e litiae, tinnia ironis miti j fiuia enim ineunditi, ostio potes, si id moenitii, Aid hi ius, quid denique deles igitiae, qtiam illam tot , ct iisniorum Iummum enn sis ani , atque o, linati, tim seriem sentiae portu serare e Ivihil enim in hae vita esse , 'nod is is an istim horeini, obtenet, psi, iret saraugs iciti AZ.- rei asirmant,vi iam mirumtim rasileri non d/he t. cur aliqui sinuo im integros annos, aliqui quadraginta, aliqui plura, ad eioraulae in montibus itis Dis tran esserint, eon. siderandaram se I aestim MusarImmo ditiintia et lato soli, m Asronomiae eas, si oeula . nobis esse eontestos , asserere non est veritus. Ad stiod Ouidius poetarum ingenios simus vitae r alludere,dum pie canit. Finxit in effigiem moderantum cuncta Deorum, Pronaq; cum spectent animatia earidia teriam, ou homini sublime didit,c luiausa vi iuro erectos ad sydera tolletu vultus. Ei alio in lota. felices animae,quibus haee eo hoscere primum , Inq; domos superas standere cura sui: i
Admouere oculis ditiantia sydera nostris, Aethera i ingenio supposuere suo. Sic petitur coelum, non ve serat Ossam olympus,
Summacis Peliaeus odera tangat a pCX. I hae enim sti Ieherrimia avia ea sis, anens , quionae maius , clutitii r ut exeastari potes nihil s In hae animi nosta rapitintur, atqtia a Mhti tur a rehuthultis terroris ophiae nunquam in eodem statu peris nentibus ad ea, quae nulli eorrupiidnisus si blaeonis Iu hae contemptis terrini huius puniit angi phi,pees aera graciotti,inter aureos solea argenteas,mutabiles q. Lunariae Deidas derci, Miradu edine, ct ineunditate vagatur animus. Atque haee sauea ex innitis,quae de Duil hui viilitate s
46쪽
Racetam vM de sphaera quaevior capitulis iustiti
gulistis, ditiari remo compo ionem Phars, Miam Maera, id fit eius centrum,quid a s ydicrae,quiust polis Utitidi, tior sent Iphrae, quaesit forma mundi.
I es serando de circulis, edi quistis Ohaera materialiseomponitur, in ilias perctae iis,quae per iliam repraesentatur, componi intel igitur. I es tyrtio de ortu, , occasu segnorum, in de liue intute diserti a , in noctium, O ditis e climatum. I N qtiurio de ciretius, di motibus Planetaram , ct de eatim
aestitii Tun hie libelliis de Sphera, id est,ee saura quadam i me glabota, seu rotunda vatios,& diuersos circulos continente, tum sphaera materialis sod et non cupari, inuenta miro arii scio ad hoc, ut aliquam do tebita ce essibila habete notitiam ponimus. Quom niam enim in nostra potestate non est, eqsos , quando libuerit, ahendete, ut ibi gradus , eireulosque consideratos visit percipiamus, eosque reuoluamus, undecunq.& quocunq; voluerimus:Rursus ne l. bdis aetas sumeti expectare ea omnia,quae in erelo sutura iunt,ne is vllus hominum, dum vivit, ea omnia, quae prysentia sunt,intueri potest Ampsius, nse hie dio, existit, illienox His modo Sol oritur, vel alia sicina qua uis,ilsis vero oecidite Hi iiii, fibliae, ra Ohliqua, illi sub tecta degunti & dom q. nullus omnibus in locis habitato simu I eodem tempore poteti s quae tamen omnia requiruntur,ut ais quam possi mus cognitionem habere eorum,quae in creteili illa regione sunt: l deii eo magna industria summotis ingenio, execinitarunt artisee, huius disciplinae mira eruditione praediti materiale aliquod instrumentiam, quod nobis omnia illa, quae in eqlo imaginantur.& seire desideramus, ob oculorum poneret. Tale igitur instrumentum appellatur Sphaera materialis , de qua in seripitcsuum si bellum alictor hic, non quod quasi ex proprio instituto de hae velit dissereres Principalis enim eius intentio est in hoc libello agere desolaaera illa e lesti, in euius alatiam has e materialis est inventa . Sed quoniam , ut diximus, notiria eorum quae in eqlo apparent, acquiri minime potest absque sphaerae matur liliu vsi, ideo sitim lihellum de hae sphaera in sei ipsit, ita tamen, ut omnia , qu det haeo itera dicentur ad illam colestem sphinam reserantur. T o et v M igitur studium auctoris positum cli in eo, ut per sphaeram mate.
a lictrix in sphera tradenda .
In hiipiis huius ope, Cur ab A.
47쪽
talem deelaret nobis constitutionem , & siguram totius mundi, doeeatque, quomodo coelestia corpora moueantur, qua ratione stellae,& fgna oriantur, Decidantque, quid denique ex hoe ortu eonsequatur, quantum ad dies,& nci ctes in variis climatibus; Ita ut iste tractatus sit sere eompendium uniuersie Astronomiae. Quare non in eo natue idem huius libelli statuemus subiectum, quod totius Astronomiae, nempe Corpus coeleste mobile ei rea medium . Nam iuxta placita philosophorum subiectum os leuius libri tres dobet habere eonis ditiones:primo, ut partes subiectar, ae pastiones elue, quod si hiectum dieitur, in illo lib. deesarentvrs Secundo, ut omnia, qua in eo tractatu dirantur,ad
ipsum subiectum resetantunTettio, ut id, quod subiectum illius libri eonstituitur,distinguat librum, seu scientiam illam ab omnibus alijq: Quae quidem omnes conditiones corpori coelesti mobili citea medium respectu istius si belli eraueniunt. In uestigantur enim in eo oorporis coelestis mobilis partes subiectar, videlicet eooli particulares,quoinani sint numero,& passiones elux disi genti
fime explicantur, ut motus, stus, figura quantitais,&nuius nodi alia. Deinde omnia,quae hie tractantur, per attributionem ad eorpus coeleste mobile ei rea medium considerantur,ut quod terra,& aqua rotsdum corpus essetant, quod
terra sit in medici mundi sta immobilis, ae punctum existat respectu firmamenti,& id genus alias, neque enim ratio eorum, quae apparent in corporibus coelesti huc, assignari post et fine his. Atque hare suit eausa, eiir Ptolemaeus in Al. magesto, &auctor noster, Alphraganus,& caeteri omocs Astronomi multa di dierint de quatuor elementis, praeeipue uero de tetra, ut nimirum faeis ius possent motus coelestes, qui circa terram tanquam eentrum sunt, declarare. Postremo per eorpus coeleste mobile circa medium distinguitur hie libellus ab omnibus aliis disti plinis Quamuis enim Aristoteles quoque de coelo agat in lib. de coelo,tamen alia id ratione facit , quam Astrologus. Philosophus si quidem precipue natis ram,ae substantiam eodisi eonatur in uestigate, & s quid demotu eoli in particulari asserit, id totum ab Astrologis emendi eat Astrologiarum vero de eodem eo ore coelesti agit hae praecisa ratione, qua circa medium Vniueis est mobile, ut videlicet assignet periodos, ct varietates omnium motuit, intelligendri semper motum tantummodo lorale. Nam coelestia corpola alios
motus,ut alteratione, saltem eorrumpentem, augmentationem,diminutione,
generationem,&corrumptionem, iecundum philosophos,non admittunt. IN uoc raraevst Procontio declarat nobis auctor suam intentio nem, proponitque modum procedendi, diuidens totum tractatum in quatuor capita. In quorum pri ino ait se deelataturum partes si ligi ,& quae si forma mundi, quod quidem est dignissimum scitia. Quomodo enim non erit iucundissimum simul, ae utilisfimina, uoiso, quona pacto huius mundi machina, qua teginiuri continemur,& in qua assidue uita degimus, eonstructa si atque disposta In secundo postieetur se dictu si de eirculis sphaerae. In tertio,& quarto asserit,se disipi tatui se de motibus assiorum, hoc ell, de ortu & oecti su signoruni,stes larum sum Uerum quoniam duplex poteli esses des motibus ecolestibus tractatio. Altera, quae inquirit, atque explicat primum motum, qui proprius est,& peculia si, primo mobili ab ortu in oecal im, rapitque omnes alios orhessecs spatio uigintiquatuor horais: Alicta uero considerat, , declarat motum secundit, qui peculiaris est, se proprius aliis ceusis infra priuili mobile, siqs ab occa in ortu a Contra nituntur enim quodammodo singuli orbes inferiores, singulis etiam,ae ptopriis motibus primo illi motui, a quo trahuntur ab ortu
48쪽
piso edasum i Ide reo auctor noster uolens utramque tractationem breui ieepe stringere in tertio eapi agit de primo .illo motu, es de omnibus, quae rabione illivi accidunt in uatiis regionibus, nempe de ortu,& occasu signorum,. aut a ptimo mobili perpetuo ab ortu in occasum deseruntur: item de diuersi tale dierum,ae noctaum,qus ob diuersum ortimis obitumqud signorum diuer g in loeis uatia existit ac denique de climatibus, in quibus huius udi dui et-fitas repetitur,disserit. In quarto uero cap.disputat de cireulis, orbibus, es motibus planetarum,& de causis eclipsi iam solis,& Lunae, es de iis,que laticine secudi motus eontingunt. Atqui ita compendio quodam uidetur hoc libello tota. scientiam, de rebus coelestibus fuisse complexus
p ii Arum n A. igitur ab Euclide sic describitur. Sphaera eis transertis. circunferentiae dimidii cirrati, Dae fixa diametrodoti sitie cirranducitar, quo que ad locum Atim redeat. Id est sphae=a es tuli rotundum, insolidum, quod deseribitur ab ara. emi reali cireunducto COMMENTARI v soc primum eaput continet prineipsa , ae tandamenta totius Astronomiae,da quibus etia. doctissime disserit Ptolemaeus in ptima Dictione sua magnae consitiustionis. Diuidi autem poterit ed- modissimae in qua tu ob praeeipuas partes. Prima para continet quinque definitionea , duas quidem sphaera e tertia in centri sphaerae quartam incus axis mundit& quintam polorum mundi I N: seeunta patie eontinentur diuison ea quatilam splicerie In tertia, quaena sit mundi tarma explieatur: In quarta denique quasdam conclusiones de eco
Mementati regione auctor demonstrat.
vae autem duae sphaerae des nitiones intelligantur, aduertendum est, aquil Mathematicos tria genera quantitata duntaxabreperirii Sub primo continentur omnes lineae, quarum extremitates sunt puncta i sub secundo ineludiantur omnes superseses, quae lineis terminantur: Tertium denique genus corpora, seu solida complectitur, quorum extrema sunt superfietes. Lineat est longitudo sne latitudine, unam tantum habens dimenso nem , qua seeundu longum diuiditur. Supeffieies vero eae latitudo. profunditatis expers, duas duntaxat recipiens dimensiones, unam secundum longitudinciae, alteram seeundum latitudinem. Corpus denique,ssve solidum est magnitudo trea admittens dimenso nes, longitudinem uidelieet,latitudinem,&etallitiem seu profunditatem rrae q. alia magnitudo, sue quantitas a Mathemati eo, praeter has tres confideratur, quod plii res dati non possint, es nee plures dimensones tribus pr*dictis queant repetiti. iod quidem ad initium libro tum de esto Aristololes licet eo netur multis rationibus probabilibus eonfirmare, Mathematici tam e n idipsum uni ea demonstratione clanctima ostendunt, tuam libuit hic appone-
49쪽
Mathema. ii et emula me iuntur
furentur linea peipendiculari,
re,quod apud paucos reperiatur bene explicata. Sc I IN Dv ti est igitur, omnia commensurari linea perpendiculari a Mathematicis, ita si tam longa dieatur esse quae lihet magnitudo, quanta ei perpendie uiatii ducta ab uno extremo figiatae ad aliud extremus ut in hoc proposito parallelogiam mo A B C D. longitudo erit linea perpendie utaei, L M , ducta a puncto L, Iateria A D, ad satus oppositum B C, protractum , vel perpendie illatis A P.
Pati ratione latitudinem euiusuia quantitatis, tanta dicunt esse, quanista est perpendicularis educta ab
no latere ad aliud; ut proposti parallelogrammi latitudo erit perpendiculaeis B E, a latere AB, ad tua D C,protractum extensa Prosundia has denique seu crassus es,altitudo ue euiuscunque eorporis tanta esse iudieator quanta est perpendicularis producta ab una parte ad alia. Quamobtem Euclides pulcherrime ad initium suxti tib des niens altitudinem elatum: figuraedixit: Eam stiti lineam perpendie utarem a vettiee ad basim deductam . Raetici vero . cur omnia Mathematici metiantur linea perpeti dieulari, ea est,qtiam Ptolemaeus asterit in libello, quem de Analeivinate conscripsi,&quam Simpli eius accepit ex libro eiusdem Ptolomaei de Di mensiones quoniavidelicet mensura alleuius iei debet esse sata, de tetminataq;&non indes nita: Inter cuctas autem sineos tectas, pones quas sumitur omnis mensula, sola linea perpendicularis est certar, determinataeq; songitudinis aliae autem omnes indetetminatae. Vt insuperiore parallelogrammo , linea perpendiculatia AR,pencs qtiam sumpsimus latitudinem figurae, inter omnes lineas, quae a satere A B,duei possunt ad latus D C , sue ulteritis protractum iit, suo non, sola est statae,atq; invariabilis quatitatis; A quocunq. enim puncto latoris A B.duxeris ad latus D C, sitieam perpendicusarem, haec prorsus eandem hahebit longitudinem , quam perpendicularis B E, quas s est perpendicusatis G u Nam cum G B s H, cui manufesso eonstat ex primo lib. Eu elidis)fit parallelogram-mum,erunt latera opposta B E, G H, aequalia,&se de alijss Quod minime
coniiugit in aliis tineis, quar non perpendiculares sunt:Ex quo eunque enim pu octo lateris AB, ad latuu D C, duci possunt innumerael in eq non perpendiculares,quarum una altera reatos est, is omnibus minor exisin perpendicularis ab eodem puncto deducta,ut maniscitum est in linei, G H, G I, G x. Quod
eum ita sit, non sine magno cdlilio,immo ipsa Natura duco,in eiulae quanti tum capiuntur pones lineas palpendicula res, qiixibiae torminatae sunt,atque in uariabile, non aute secundum alias, quae infinitis modis possit ut duet, modo breuiores, modo longiores; sicut etiam non solum apitis Mathemati eos, verum etiam apud vulgus spacsa,& itinerum intei uasta iuxta lineas rectas sumuntur, quae breuissimae sunt,& non penes circularcs, quae sexcen-
50쪽
ii modis vaesari possunt.U t spatium interiectum inter A,& B,puncta, tantum esse definitur, quanta est linea tecta ACB, non aute , quanta est eireularia A D B, aut A E B, aut A g ps quoniam hae non sunt eiusdem longitudinis,sed una est altera maiori recta vero semper eadem est, ct ore nium,quae ex pun A, ad punctum R. duci possunt,breuissima. Hoc igitur ita osteso, omnia videlicet eo mensurari linea perpendiculari,
facile de mangrabitur, tres tantum esse dimensiones ex natura rei in vii aqua q. re corporea una vid ieet secundum longitudinem, altetam eundum latitudinem,& tertiam seeundum profunditatem : Cuiua rei eausa est, quoniam ad quoduis punctum in aliquo eorpore susteptum talum trea lineae perpendieulares: ita ut quaelibet illarum ad reliquas duas stad angulos rectos, constitui possunt, no plurex,quarum duae quomodoli et sumptae evistent in una eademque superseie reliqua vero in alia diuersa Peneu una ita u. harum linearu accipitur longitudo eorpori g, penes aliam latitudo, & penes tertia altitudo ,seii profunditarum. Ret quibus constat, curua corpori trea tantum in sint limen fici nos. Quare non inepte quidam fie corpua desinite solent. Corpuil,seu solidum est magnitudo in qua trea lineae recte se inuicem ad angulos tectos interseeateqin uno eodeinque puncto protrahi possunt: in taphysete cinim solum duae pota
sunt. Quod autem ad quod uis punctum tros pollis lineat d uet,ita ut quaeli. het ad reliquaq duuae sit perpendicularia,ita demonstrabimu . In superiori sau ra ubi dii arrectae AR, BE, sese ad annulos rectoa seeant in B . si ex B,intelligaetur ad planum, in quo illae tocta existunt,(seinpar enim duae rectae se intersecates in uno plano sunt)excitari recta linea ad anguloa rectos, erit haee ad utranque A B, B R, perpendicularis, ex desin. g lib. I r. liuel.ae proinde, es utraqiici uicissim ad hane 'erpondieularis erit. Ex quo effieitue,quamlibet ad roliquas duas esse perpendicularem. Nullam autem aliam ad harum tela posse perpendicularem eis hoc modo perspicuum saei emul. Da eatur,s seri potesti qua ita linea ex 2, perpendiculatis ad rectau A B, B E i quae necessario ad plans,in quo sunt rhasi AB, B E, recta erit. Cum ergo & tertia linea eaeeitate sit ad idem planum tecta id neentur duae rectae lineae Ex puncto Rad idem planum perpendieulares ad easdem partea, quod fieri non potes . H i u rite intellectis,saeite duae desinitiones sphaerae pereipietur. Ita nam q. habet prima di sinit in , qua auctor si desiimpstia tellatur ab Euelide. s. ,s tre
si iravitu ebeumfrontia i ta . Aesculi, qtiae fixa diam poro, eos Ai.e estiun Aiatur, quousque ad Letiis tuum radit, J Id en, ut auctor ipse dee Iurat .m phaeaea tale rotunduis, leuiolidum , quod deso histir ab areni se reuZi elye, udu Io. Neque enim sphera est traniit a ,seu reuolutio ipsa, sed emeitur ex eius nodi trasitu, seu reuollitione: Ita ut lite praediratio . Sphaera est tranimi ,sit c insatis, minime uero formatis. Ed entin sensurum, quod sphaerea est tale ibi idum quod ab arcu semiei reuli, sua quidem diametro immobili, &si .i manente, i na completa reuolutione cireunsteibi intelligit viri Id autem solidum eleeunserihi intelligitur,quod continue ab areueire an ducto lagitis r. Vis camatur argillata ut quaeliis alia noteria leaehabilis, eui diameter aliqua pio maletiae ii iiii tudine
inseratur,ae ad hui nil dia matri extremitates semieirculi circunserentia utrinque applicata cite si ii sucatur,donec ad cum locum, ex quo dimouori coo , it,i Cuertatur, tolletur omnit inaequalitas argillae, esicieturque figura sphaeraei, si
ue rotiinda.Tale igitur eoepas rotundam a circunseteiura semicireuli deleriptum, Sphaera appellatur.