장음표시 사용
111쪽
s vicor decima legata sit, fundus Titio , adjecta
conditione , si uxori testatoris centum dederit , ea centum ponenda sunt in ratione decimae ; quia auamvis a Titio dat fuerint, ex legato tamen Ouatoris pervenerunt , cuius conditionis implendo causa Titius centum erogavit. a Prohibitio veto haec solidi capiendi inter conjuges, perpetua non erat , nam non complectebatur eos in quorum a tias legi Papiae noli obstringebatur, veluti si conju-MS , aut alter eorum ejus aetatis nondum essent,mae liberos exigo t. nempe vir miorum xxv. uxor XX vel annos sis praefinitos in matrim ni excessissent , nempe mulier egressa esset anno L, vir LX. Cognati praeterea, ut diximis, quila matriminavit coissent, usque ad sextum gradum; quoniam inter eos esset iaccessio ex jure commini ab intestat , prohibitione legis Papiae minime tenebantiu i adimit enim ea lex beneticia volum talis alienae , non commoda cognationis in lagitisnias successiones minime aufert Libera erat etiam inter conjuges testamenti satao, si reip. causa vir abfuisset co u si conjuges a populo, vel a princi de ius liberorum Impetrassent Iut intelligamu maμgis longe aliud esse hoc jus liberorum, quo impedimenta legis Papiae solvuntiis, ab illo. quo mnerum praestatur immunitas ad praesens autem liberorum jus pertinet illa Isutori desinitio ae libro V. Gonjugum sare liberis invicem pro loco gnorumba reditatis alterna conscriptio. Die ius, nempe veniam legis Papiae , liberamque inter conjuges t stamenti factionem Constantinus In rator concesiserat Naviculariis orientis te mi us amem.&Τheodosius generaliter omnibus, sublato discrimine inter conjuges, quibus solidi capiendi jus jan, pridem amissum reddideriant , quod jus liberorum
est appellatinnis pluribus juris nunquia
112쪽
jus trium liberoriam eo contineatiir, sed quia tamquam praemio liberonim ex indulgentia principis λlidi capiendi facultas conjugibus praebeatur. Idem
Blidi capiendi tu consequebantur a conjuges, qui sitiun Iliamve communem harirent, xiit iv. innonim filium, vel filiam X li amisissent, aut duos
trimos fortasse propter laetitionis incommodum triennium a matre toleratum. Moribus enim veterum infinies non ante triennium mamma depeli
hantur. δ Hoc etiam jus assequebantur conjuges qui tres post nonum diem liberos intra annum, tim mentes amisissent. Impubes etiam Muscumque aetatis amissus, solae capiendi jus praestabat, item iroles intra . menses a viri morte suscepta. se Praeterea pater Plitarius in s mina, ingenua quidem trium; liberta vero quatuor liberorum, ter, ex testamento solidum capit. d Porro Constantinus , qui ne homines abducerentur a Lincta professione coelibatus, poenas illius similiti socii, tegram tamen reliquit inter conjuges solidi capiendi prohibitionem, quam, ut diximus, mistus abo-kverunt Honorius, ac Theodositis. L Gambris tamen Gotta Osredias putat tantu in per orientem hoc Theodotio beneficium fitilla diti uti minime tamen per occidentem ab Honorio, cum --
per a Principe si ierit impetran hin; H Alio letis Papiae capit , quod integro legis ordine caput erat XXXV. ut e Marcello Co ligitur, i tolluntur impedimenta , moraeque injustae nuptiis obieetae, ab iis quei dotare tenentur,
vel jure patrio, vel omio pietatis. Quamobrem per Praetorem urbanum coαrcendos statuit lex parentes, aliosve qui eas, quas habent in potestate, in matrimonium collocare neglexerint, aut nuptias contrahere prohibuerint, aut dotem negaverint, aut: aut his artificiis niv.
113쪽
hinc est...1ptiarum dies protraheretur. Dinare autem debet patet liam naturalem in legitimam aut adoptivam , non vero naturalem tantum, a pro modo facultatum, b cui oneri minime subest mater se
Porro Cujacius occi eadem i. Papia in uictum misiis, ne plusquam decem millia nummorum dotis nommine darentur id Fertur etiam hoc omis a s ait.bus sernutas,in consanguineis , non ab uterinis, quia non sunt ex agnatione se Sicut autem in Urbe Praetor urbanus, ita in provilicus cogeres rentes ad dotandum jubebantur proconsules , praesides is quorum munus erat compelleret remes non modo , ut filiam in matrimonium Mrunt, set etiam ut filio uxorem mererent : nam
filiussam .amvis ad aetatem pervenisset nuptiis legibus destinatam non tamen cogebatur ii inrem duceres; quia patriae potestati sit besset propterea
Ic non sititim coercet, o parentem , cujus v luntati si litis obliringebatur. O Practer impedimenta parent una. amovit etiam lex impedimenta patronorii , qui jui ejuriundo imis sit liburiis , aut libertabus nuptias interdice- .int . Quamquam enim, ait diximus, per legem AElia in Seiu iam , qui hanc nuptiis injuriam secerat , cxcii lchbiicilire patronatus; tamen lib rtus , aut liberta iurisjuralidi religione minime solvebatur, utide, patronus jure patronatus, mi coniugio tota ita carer c ηgehantiir Lex igitur Papia b jii ranili xii Mulum abrupit , e que inhiaturalem nimi tiarum libertatem restituit, sive, ut rurisconsulti vcrbis uter, jusjurandum eis permisit, ιζ hoe est oratiam jurisjurandi lex ipsa fecit; cum alias sol rc princetra, mapud nos rectius Summi Pontis . s. apud quos ex divino instituto sunt iura sint milia: q)iae cum Nnt ii veteri superilitione apudi inpuratorem , qui Pontili tum maximum assuim. strat,
114쪽
serat , propterea haec remissio a principe concedet . hiatur. Veriam sine pater prolat licto, nec patromis LV.
Naturali ain adiundo , nec uterque pro potestate Dium nrsu jubendo ista vel iidem . et extranei praeimum Iez
promittendo a nuptiis homines abduxerinta vehitisi quis sive pater, sive patronus , sive extraneusina rediistem reli arterit, aut legatum viro foemiuaeve sub ea conditione, scoeleri , G ave premanserit, aut per negationem si nuptias non coutraxerant; lex Papia, rejecta conditione, tamquam boni mo ibu , tici G-- propagationi se iis a I,sa , legatum , atque A, Ghaereditatem contulit In euas, cui relicta fuerunt. I. 63 26a. . a Unde non aliud erat expiatandum, nisi ut hae vi Si rareditas deserretur: siqnidum conditio nullam moram intem,clabat. Delatam autem haereditatem ac g. - . V cipimus, cum nihil obstat, quin a nobis, aut aclea b Lisi in ur , aut repudietur. M Deserebatur haereditas ar Cujac. s. U. d.
tea ex mori testatoris; sed post legem Papiam ex et u
apertis tabulis qua lege per Diuiuamin sublata, Cuti. - .iii jus revixit antiquum cc 1 . . Atque hac sui prima legis Papiae Ententia LVI de rejicienda conditione melibatus , simplex illa P DV qui dein et rceia , nullisque e. cceptionibus permista, ἰάππ ε ut liquet ex pluribus juris locis ubi distincte 1 f., M. proponitur: sed posse modus huic definitioni filii 'A--ψ' .
adhibitus per legem Iuliam Miseellam, de qua
sus disputat i . ac varie judicatur ah eruditis: ut omnes omnium sententias conjcfituras referre, aut expendere non tam si utile, quam legentibilia atque scribentibus operosum. Cia Iacius putat caput sui si aliquod ipsius sis Papiae sic appellae tum, quod missimi sexum complecteretur; nemiis quod injungendo masculis coelibatu imperantia foeminis viduitate sexum contineret utrumque Verum cum imumerae sint leges ejusdem naturae ad
115쪽
utramque sexum spectantes , ignoratur lex ne o. itissimum haec fuerit, Mi legis alterius caput. dirum ita censent, quia mitan continet materiennJacobus vero Gothostedus sic dirum arbitratur. quia composita est ex variis iuribus , scilicet ex v teri lege Papia, ct cautione Mutiana simul conte tis; eodem modo, quo apud Siculum Flaccum μcitur aes Miscellum. Miscessiones apud Festum dicuntur, Mi non sunt unius certae, sed variarum sententianim Litemque apud Gellium appellantur miscella , quae nitiplici fimi, variaque doctrinariuade frequens apud Criticos miscellasinam tit ius. Ego vero vel ita dictam arbitror, quod veto ri juri legis Papiae, quo simpliciter coelibatus conditio 4 viduitati rejicietatur, insita suerit ex aliis quo S. C. moderatio illa , quam subjiciemus, qua
.ue non patitur eam retinionem esse perpetuam;
vc de more appellatam sic arbitror adulto Miscello, cujus nomen relatum est a Justiniano inter no I HlaS, quo tempore cum vetustarum retrum silerit memoria recentior . necesse non est, ut nos ab ea aetate remoti frustra vaticinemur. Atqui misquam alibi hujus familiae vestigia invenire licuerit. Quasi non maior pars adhuc veterum familiarum lateat:
nisi vili mus in angustos admodum fines conlicere veterem cruditionem . serum ducant hoc nomen
unde ibaci certe totum istud legis Juliae caput, quod perra Iuliam Miscellam exprimitur, comis
tit in uti x veteri, novo iure, quod e Senatus consultis accessit. Moc igitur capite modus adhibebatur reiectioni conditionis, adscita cautione M tia Ira, qui e accommodabatur conditionibus omni lbus, sub negatione coiiceptis, quae nonnisi morte
poterant imploi veluti si mare mi trainsieris
nou axeris uxorem quarum conditionum eventus
tota hacndis , Ut linatarii vi in pendebat. Quis
116쪽
enim dum vivit praestiteri se , vel alium aliquid non sinimi , quod ex Murinis perus et arbitriopigitur laetis, aut legatarius, dum viverent, arcebantur ab utilitate , vel haereditatis , vel legati. Nam conditio nonnisi post mortem implebatur, quo tempore sibi beneficium testatoris erat imit . Quan
Ohrem, ut hoc absurdum amoveretur, ac simul t
statoris impleretur voluntas 3 Quintus Mutius caim tionem invenit, qua legatarius rem liniam a Lperet , simulque jurejurando promitteret sese rem legatam redditurum, si conditioni parere neglexerit; aut contra testatoris praeceptiam venerit. Hujus cautionis remedio temperata lex Papia est, ct con stitutum, ut si citi id relictum fuisset sub conditioiae ne nutri rei, ne uxorem duceret , siquide in legatarius post mortem coniugis intra annii nuptias contra neret, rejecta conditione , statim legatum acciperet; dummodo jurasset se liberum quaerendorum causa nuptias appetere. Quod jusjurandum soleiure erat
eam conditis; si vero annus exisset a morte conjugio, tum quia serius nuberet, non aliter legatarius sinatum caperet, quam si juraverit, rem abi restitutum iri, cui fluctibus medii temporis, si ad n a nuptias convolasset Quae ad haeredes mul, legatarios, atque ad mares itidem pertinebant, Beminas. At si legatum uxori simul, extra. ne relictum sueti sub conditioiieci si uxor nonis psiit , eosque re , ac verbis testator conjunxerit,
veluti Titis O mulieri Urifructur, si non nupserit:
non erit idem ac si uni Titio legat uni suisset sub cotiditione, se nullis non numι rit et quo casu nu-.bente muliere conditio deficeret,in legatum v 'nesceret: sue sed quia legatum relictum sui utrique cla I. i. Ctabis. sub conditione viduitatis , si ea conditio millieri re M' Don. mittitur, puta, quod intra annum nubat, aut Mu-
117쪽
tomun cautio in praestet, debet ea remissio in T, tii etiam utilitatem expeterea in me conditio cam initis extinguitur alter tua causa duret. Quam .
obrem proisus habebitur pro impleta, in Munuidua tota vita pernianserit mulier . viiiii huncum Titio meticipabit. Quid si Titius decedat, an
mulieri intra antrum nempe nubenti. utpote re verbisque conjundiae , Titii para accrescet E Papini nus neot ne mulier, quae adesunta voluntate dinsectes, plusquam sibi uerat relictum consequatur; e neve cui sillulari jure contra juris communis rationem sui rubuenium . per juria conlinunta regulam iterum succurratur. Unde ne pet jus commune a singulari jure rela tum uigulare jus pandatur latius , exclusit hoc casu Papinianus regulam uris accrescendi, quae re conjuncto portionem deficiei
sis mim ad tis adiicitaria, Aliquando ut effligeretur lex Juliai Miscella, conditio non conferebatur nomisistim in Arata legatarium, sed in minarum patris insta. -----. Titia centum, si uxorem sater nos duxerit: vei Iego ιmpromo ceutam , t uxorem filius non απιμrit: quibus verborum laxi bus & orationis, itiis, cum ad imipitiinui prohibitionem diuidetauur aqua is est liue parentem in filium nerata, ut unius utialitas, aut damnum vertita in iterum rideo jus cor ditiones ita conceptas rerobauit , exciencusquo censuit, perinde atque si in legatarii per inmis eidiisent. Ceterum legis Iuliae Miscellae sentem
virgine minime compresendi , utpoto nondum si inas minere conjugali. Quamobrem si purisae.
vir e nondum matrimonium expertis coeli harus Misiis in o. e diti iniungeretur, ea confestu remittebatur ex
P. . . pinu legis Papiae capite. Quae sententia uitJoasserat ni vetustissimi interpretis . quem sequitur Cuja- θ: U' eius. ιν Sustulerat autem duuinianus ambages e-' 'ri: d a Miscellae, novalia constitutione, o
118쪽
ETIENA TusCONsu LTIS. Io miseratque prorius viduitatis conditionem piis a. a rationanis: a tamet tro Milior, utpo. e . ni e maerula suae gubernacultam tradiaderat in novella a a capite 43. seq. cauti aiem Mutiatam in legem Juliam quodammodo re alituit notat enim eas, mistus a testi recolidita oviduitatis fuerat injuncta, capere legatum intra annum, nisi extincti prorsus De nuptiarum, ut si mulier si Deo devovisset post ammiri vero legatummo aliis cras voluit, nisi minitam cinitione M aiana rationibus ab eo deductis in eadem noveria. Erat Sc fortasse caput legis Papiae de fulido do Luti tali Italico iijus alienatio dissentierite uxore; a Demimo dinobligatio vero etiamsi uxor consentiret, marito in v M. L. PA.terdicebatur . Fundus autem Italicus appellaba V De Ju
m is qui juris erat itidici. iniim praeter ius e 1: In
provinciaruo, triplici fure ''nili unque uri ae Deo vinci antur. arat enim α Quiritium , de quo Q.
moremo latinoriam particularit, nisi aliquis eorum immitiis, dus, e Maior iis esset , ut jure civis Romano deinceps tenerentur , 'que concedente pulo Romano legiis in Vibe latis si, li, nnbuerentur. Aliud jus erat Latii in iod in suffragiorum similiate verseritur, ae petitio- honorum, magistratiram. Ad suffragia enim inelitula latini populi arbitrio Romani Amsuatus vocabantur,
o tribusteinsituti animis uitii am,ouam idem e Siron. Jussisset Magistratiis . Quamobrem iustatineo, Vis . 1 7
enim tu satiuis civitatibus magistratus gessissent hi: - - 'Scillitatem puta, vel Quaesturam, ii cives Romani pete indi magistratiis inratia fiebant. Postremum
119쪽
majus, non quia daret omnem immunitatem tib torum Augusto auctor , ut censet Sigonius sed quia populos Italiae, atque eo , qui jure Italico potiebantur capitis tributo , nempe censione levaret; tributum vero lati relinqueret. Ideo enim intit si . de censi hiis pluri hiis locis separantur civia late immunes ab iis, quae sunt juras Italici, quia non omne tributum iu Italico remittebatur; sed ut diximus tantum censo capitis ab Augusto in- D. Lucis lituta. sis Is enim instituit novam tributorum - mam, cum antea vectigalia penderentur. Quin, obrem Cuiacius ius Italicum interpretatur vati nem censionis, si colonia non sit immunis etenim si immunis sit plenius aliquid ex jure Italico v luit accederes, nempe participationem juris civilis in traditionibus per nexum , in usucapionibus , in
πιη'ali exceptione jure prorsus eodem, quo It sciet qui eodem iure militiae, quo Sc latini potie o Maon in bantur. b Ominia tamen haec discrimina sereri
Iur. I ac M. I. stulit Antoninus, ut recentiores ex eruditis putant,
Ii, acalla, teste Dione: nam xis Imperator Antoni- ' 3i ni nomine, quo indignissimus erat, clarescere V
luit , auctore ipsinis patre Scivero. Qui ad civis Romani conditionem Onianum imperiiun extulit universum verum ut caput hoc expediamus, Augustus, qui non modo excitare frequentiam nuptiarum, sed contractas confirmare, atque futurae Pr lis necessitatibus providere studebat , instruit, ut
e -- . a Gothostedus suspicatur, se legi Papiae praesens ea, b σι ρ ut de alienatione fundi dotalis Italici; quo cavebatur, ne undus dotalis Italicus a marito , invita uxore, alienaretur; neve ab eodem etiam consentiente obligaretur aqua legis particula mariavit, latior liae appellatio nempe hix Iulia de nodo de tali sicuti dicitur etiam lix Iulia decimarii, leae
120쪽
Papiam Poppaeam4 ut intelligeret maritus, quid juris in dote dotalibus ex tabulis, atque ex legi hus haberet, quod significat Mattianus Capellasa his verbis : οὐ tamas, dotalis nempe, ac Papiam , Poppaeamque Memsneram recitari. Et quoniam liberorum procreatio concordias veritur Impediebatur vero dissidiis, crebrisque divorti s rati gustus eorum frequentiam coerce dam censuit , spemque distedendi minuendam, quo ea dimissa, conjugum animi ab sese com. . ponerentur, ac saltem consuetudine dissimulaudi, sensim iratum aestus deservescerent. Igitur damni metu maritos a divortiis absterruit iri, etenim lege Papia cautum silerat, ut matrim io sine uxoris culpa soluto . maritus , haeresve illius uxorixantumdem pecuniae penderet, quantum ad illum ex uxoris ejusque libertorum bonis pervenisset aut quidquid minus ad maritum ex dolo ipsius malo pervenerit se Quod legis caput interpretes eorum teniporum curcuerunt potius, quam ampliarum. Quaesitum enim filio, si servum dotalem vir manumisiuit, eamque manumissonem uxor donandi animo probasset quae donatio favore li- heitatis valebat a se an quidquam soluto matrimonio esset a marito uxori de impositis libertatis causa reclitendum p urisconsulti responderunt , tum demum praestandum uxori a marno servi pre-cium M quidquid ex caula eius manumisionis acceperit, cum invita uxore manumisisset secus vero si ea consentiente ac probantes. D Quamobilem si sit,us dissentiente uxore manumissus , maritum, sive minutilitarem instituisset haeredem: maritus non modo cogebatur partem reddere, quae