장음표시 사용
71쪽
Taeiti loco Lisius adprobat ite ibicio, proni.
to domino , reposuit gnara Petrus aher ingrato sue invito prisca locutione, quae frequens est apud Plautum ut autem Suetonio simus aequiores, henter accipimus conjecturam Lipsit,cpat exoletum yim hoc S. C. Vespasiani temporibus restitutum arbitratur atque ob id Vespasiatic adscriptum aditi vesp. Suetonio. a Claudiano igitur S. C. com prelierisium est, ut ita millic ingenua concubuisset cum alieno servo, invito domino, si dominus ter denuise
classet, sive prohibuisset septem testibus .ibus
Romanis praesentibus tum ea mulier post sententiam Praetoris, praesidisve, p. quem suas denunciationes dominus professus esset, capite minuta, instrvitutem redigeretur illius , ad quem pertinebat sit usci ita ut simul cum capite, hola etiam sua secum sub ejusdem dominio transferret, dum dolavit domino alienum servum pellexisset. et nim si dominus sciens prudens neglexisset Pr hassetve, Cluacius, utis ipsius, non servam, sed b Culae ad libertam seri existimavit. δ)Lipsius enim exim rit. C. de S. C. Eta vulgata, retinuit liuiic Fatilesiani Codicis lacti
2'. et ' nem ut ignaro domin ad id prolapsa in foetitu- te: si consensisset pro silurichal erιtur . irae linctio eluentiam uilinit sata satis incivilem . Nec
enim sola honestatis ratio peperit hoc S.C. , sed etiam utilitas dominorum, a quorum servitio servi mi
liebridiis illecebris abstridi alitur, ut Theophilus trodit. Quam acturam ab ipsi muliere praestatione
servilium operariam reparandam Senathas elisiuit. Quae poena mulieri a domino remissa videtur inimis coniugio consenties; ideoque causa non si percst, qua mulier ingenuitatem amittat Liberta in vero manere qui convenit uxorem servi, cum quo
vel nullae sint nuptiae, vel si lae in eiusdein cum marito caditionis sit uxorem oportet λ
72쪽
ET SENATusCONSu LYIs. Quamobrem consentiente domino liberam mansisse piriandum est , ac nulla prorsus suisse nuptias Cum haec ita se habent scrupulum tamen nobis injicit Paullus, qui lib. 4. sentent tit. io scribit. Ad Asiam anciliam, vel libertam ex S.C. Claudi. 11 esses rara legitimam matris intestatae haereditatem pertinere non Ne quia eque fervi, neque liberati matrem ciet ilem habere ivtelliguntur. Quorsum
aliquando contingeret, ut ex S.C. Claudiano mulier libertinam conditionem subeat , nempe domino adprobante conjugium iii Ob haec tamen ab
humaniori sententia minime decedimus potuit enim silia ex S. C. fieri ancilla domino improbante coniugium deinde liberta per manumissionem. In quem sensum hunc locum a Cujacio acceptum inveni mus in suis ad Paulli sententias avitis. Aliisque in locis idem Cujacius tradit i consentiente e mino integram esse mulieri libertatem : ideoque patrem , qui per cauiam depositi dotem dederat fi liae servo nuptiuae , non actione dotis repetiturum quod dederat, si ullum enim est inter servum, Scliberam matrimonium Med aftione de peculio ex causa depositici quod Paullus respolia it e Nihil igitur in vulgata Taciti lectione tentari se arbitror, praeter ea verba pro libertis habeantur: ubi levi mutasione legere mali in pro liberis habeantur. Q ii hoc enim ministri est ut ex ea muliere quae ingenua concepit , vel servi nascantur , ut
Cujacilis scripserat. D vel liberti, quae opinio ex vulgaribus Taciti editiosa ibus in vulgus interprotum manavites quasi possit quis esse libertus , qui servus nunquam suit mon igitur ex sententia S. C. sed ex constitutione Ualentiniani, cui usus 4Dsrae natior in dic libido mulierum remedium suggesserat acerbius , arbitror eam siliorum inductam esse
73쪽
esse 1 rvitiitem; a nec nil id tamquam novum jus novamque poenam Valentinianiis constitueret. si S. C. Claudiano comprehenderetur. Qua de is Lipsi assentior in Petro abro de vulgata lecti ne a n bigentibus . OH Quid si liber homo ancibum alleluit sibi uiuescit aminini in S.C. incide. bat, cum eo verba non porrigantur rie tantum productum sui hoc S.C. ad servos adscriptiuos, ait eorum conditionem sibiret milier . mae i-lis permisisset. Idemque ius apud Longes ardos, Francos permansisse Cujacius in eorum legibus observavit et dyJustimanus tandem S. C. hoc iunditus sustulite quo agere 'secto mulieriam eme . talibido nimium quantum exundavita Et Nine ad privatos servos pertinent . Emamvis nune,s quae ad strvos pertinet pubitem, quibus Respublica titebatur, t tabulariis praeessent, atque scripturis publicis conficiendis vacarent, singuloriunque civium nomine stipularentur ea, quae essent ex necessitate , aut usu a tiruatorium, si O sanisce aetatem ipsi non possent , qua udoqitidem liberi homines pro aliis inutiliter stipulabantur ;ideo servi adhibellantur publici antequam Arca dius, HGnorius hoc iuvas ab iis ad liberos limmities transtulissent . se Similis mos erat apud Athenienses, qui servos publicos maestoribus ad . Diti: an ad conliciendas accepti , . expensi Milone , quos , si fides Quaestorum in suspicionem vocaretur , ON icre potata et ut ex iis veritatem elicerent 4 cum minime liceret civem torquere M theniensem . ut nec Romanum. Hos igitur servos Roniana Resputa cuin manumitteret , non faciebat
cives Romanos si Latinos. Verum sine vetari Lybici imperatum est, ut manumissi a Repub cives Romani serent cum ille te haec tanti Ur-
hem, iunicipia Italica tonia et , protii deii e etiam
74쪽
ET SEN Tusco Nsu LTIs. 63 etiam est ad municipia provincialia ii ex S. C.
facto Juventio Celso, Sc Neratio Pris eo Cost rata. que hanc nobis legem iijacilis explicatam dedit Aliqii , atque in his Antonius Augustiniis legunt Vcesibii licia . quod corriaptum est ex nomiii Vecti Lybici Fuit enim Romae Vcctioni in amilia, de qua L. Veditus quem Diota tradit detexisse conjiuationen Catilinae, S: Vectius Rufus , qtrita Praesectus Urbi . hi Atque his quidem S. Iegibus servilia conditio gubernabatur: huic proxima est conditio liberorum hominum , quos civilis ratio propter aetatis, mentis, aut sexus imbecillitatem alienae potestati subjecit et quam minimam capitis diminutiouen audiore iuris appe
Ad tutelas igitur primum ingrediamur . Quosius proprium civium Romanorum adium cst , ut
ex eo excidat quisquis civitatem amittat Etenim patria potestas propria civium Romanorum est liueta autem est eadem , ac patria potestas, vel testamento patris , vel a lege in de iuncti patris liberos continuata , Sc procliicta inde ad quos patria potestas extenditur, eosdem impii beres, patreque orbatos tutela complectitur. Quae testamento venit, testamentaria; quae a lege , legitima mincupatur illam pater consert in quemlibet civem Romamim , quem dignum habeat , cui cor credat liberos hanc tribuunt lege agnati , quibus pro gradibus successionis cura in de sensiorcium pupilli, atque personae traditur . At si nullus testamento sit datus tutor, nec agnat s super sit aliquis, qui pupillum sibi tuendunt suscipiat aut oeminam vel si tutoris testamentarii exercitium ab incerta conditione pendeat vel si ex die
tutor si datus vel si idem sit apud hostes vel si haerede deliberante delata sit haereditatis aditio ex
75쪽
testamento, tutor ex lege Attilia dabitur : Ita Lmen, ut si nulliu datus sit testamentarius, detur
ex lege usque ad rubertatem id si datus quiadem fuerit testamento, verum ex causist prata monstratis impediretur tutor ex eadem lege damdus esset, quoad impedimentuli duraret, Oh a Praetore in Urbe atque a maiore parte Tribun tum plebisci qui sicuti una cum raetore costim hunt edicta, b cita' una tutorem dabunt . O In provinciis vero litor dandus esset provinciali-hus, aut iis , qui ibi domicilium habent ex legedulia ' Titia , a Praesidibus , vel Magistrilibus cupisque minicipii jussu Praesduinci siquidem i. tio tutoris non transit cum jure Magistratus , sed praecipua lege conceditur; ma lege opus non fuisset, si Magistratus iure tinnuret ad Hodie vero jus sine dandi tutoris iurisdimoni cohaerere, Baldus existimat e vulgo enim tutores a quolibet magi. stratu dantur se Meminit etiam Ulpianus tit. M legis Iuniae, quae tutorem seri iubet Latino, aut Latinis impuberibns eum, iii etiam ante manumissionem ex ure diritium erat: nempe cujus salsa servitus patuerat, eisdemque titulo refert L linum libertum clitum suisse e l. Julia tutorem dari. Attiliae autem legis certa tempora inllicare non ausim. Tentari posset latam ante Plii lippum, Albinum Coi I. atino A. V. C. DLXVII. cum in historia iiis anni apiti Liviii cs mentio sit tutoris a Tribunis Praetore petit , quod Sigo nitis observavit. V ouamo em referri posset ad utilium Urbis CDXLIII. ut a L. Attilio Trita
pich. rogatam arbitremur . in hac lege recesset invidetur Clati dii temporibus , qui per c Olllulcri ex inquisitione tutores pupiliis utriusqlre sic Mis dariatissit OV idque abrogatum sui ab Aiuo iiiii Philosopho , a quo Praetorem tutelaret inititutuin
76쪽
Stae vero sulit ex conititiuioitibus cautioi ei, a tuis
toribus exigendae rem pupilii Disam sine ,- κ
iisdem data secultas compellendoriam tutorum ad administrationem tutelae: quae iuua Magistratns potius ossicio expediebantur , cum nihil superioribus legibus caveretur memoratur h) S. QTrajano auctores, quod datur adtio utilis, vel iii factum in Duumviros,inii Magistratus erat municipiorum, si tutores, vel curatores dando , neglexerint ab iis exigere cautionem rem pupillisilvani fore , aut minus idoneam exegerint . Demum diistinianus si pupilli, vel adulti facultates, quingentos selidos non excedant , a defensoribus civitatum, una cum Antistite sacronim , vel aliis Magistratibus tutores dari constituit sc Plura autem S.C. prodierunt, ut in locum furiosi , sutili , nanti, alii tutores dentur . id His accedit S. C. quo liberti Senatorum in patronorum honis administrandis occupati, a gerendae tutelae onere liberantiir se Et hae quidem lege consultu in si praecipue impubcribus. Foeminae vero etiam puberes , pr pter infirmitatem consilii, perpetriae tutelae , a C au eioritati alienae suberant, jure sane antiquissimo, nempc Attico, quod ii mores, jus Romanorum permanavit. Nam ut udaeus in linguae graecae commentariis is observavit Κυρο dicebatu i lierum tutor, quem omnibus mulierum adtibus apud Graecos intervenire oportuisse, colligitur ex Cic. pro Flacco. Nam enitioncs , inquit , falsas praedi ram proscriptiones cam mulieribus pota circumis scriptione fecistri tutor his rebus Graecorum legibus adhibentas fuit. Igitur moribus Romatu rum , ut idem pro Muraena scribit, mulieres perpetua tutela continebantur, carumque non ante tu
77쪽
d Ulpiam uessimis ita enim, ut alitu dixtinus , certis: seselis nitariinis nubentes a divina peracti, si reque, uhmos erat veterum sacrificiorum , adhibit, convenit dicetantur in manum viri, sive in potestatem; qisa in ejusdem viri domum se , suaque omnia triny. semebant cita ut in dominium viri transirent ure mancipii ac propterea in alienam familiam commigrantes, capite mimietantur , ideoque seivebatur etiam tutela , quae in libero capite tantum inlisiit, B quavis capitis dimi iratione perimivir sa Institutum enim fuerat a Romulo , ut Dionysius tradit, id quod nunc etiam retinentus, ut inter conjugeri
esset divinarum, atque humanariam rerum societas,
sacrorum omnium communio. Foeminas igitue innuptas amatorum uocimior jure tutelae regebat. eadem prorsus alictoritate, qua continentur impu- heres: quorum mmc . omnia gerebant tutores, Se auctoritatem interponebant; puberum vero muli tum negociis gereius tutores tantum alictoritatem praeiti hant Ab hac autem potestate Livia, Octavia liberatae suerunt per Augustum, teste Dione. QMulieri enim millo more auctore bene vivebatur; pupillo minime, ut docet Cicero se Ut igitur omnibus negociis mulierum, in inptiis contraire is pristem natoriis QE-itas, sine qua in viri manum convenire ruri licebat. Ne vero gliatus; qui semes tutelam susceperat, eo o re quoad, list nuberet premeretur , inistitutum fuit, ut alteria se proximiori an in iure cedere possi: : quae, eespui tutela licebatur, indeque essicut tutura iretatuen qui semel tutelam susceperat , exercitium illius per cessionem consore posset ii, alimn non autem ipsit in tutelae iis, quod a se abdicare nota poterat. Hinc mortuo eo, cui cessa suerat, exercitium tutes e remeabat eo a unde dissicesserat
78쪽
quorum dux Cub sublatam prorsus arbitrant irlamis indita, cum anceps est , di crebris e sit rum di siritationi hiis iactata sententia. a Peperitomiae controversio Ulpianus, cujus hic versia stritam. b stuantum , inquit , ad uum pertinet orietes a tutela non procedit; quoniam permiserem erat in jura cedere tutelam foeminarum tantum, non ma- μων 1. ---m autem --- ramiavi im
clationem explosit propriam vero sententiam tam obstrare proposuit, tam perplexe, ut palam Oilei deest noen tam in auum habinia conmist mn, quam reprobare alienam. Id tantum perspicuear
dit Uino hic accipiendum esse pro dissim me accissitur ina. . nora. action. apud Ge ad Attici lib. a. qui sustinere Distiorim dixit pio
disterre. Se tu hunc est vir omni eruditione inis squis Jacobus Gothostedus, qui sibi hanc verbi e plicati inium arrogavit, di atque confisiis apertec nycio restitit ac sublatam tantum censuit a Claudio cessionem in jure, nempe cristiam tutelam , ne modisinis lane agitatus rubierat, deponere ui quam posset, ideoque scrii visse Ulpiamn lege Claudia muliebres tutelas olliseri , sive difνri iussilia omnino sublata. Sunt oui sensum Cujaei retineant, emendationem repus ent, inter quos The . dorus άrcilius, se qui nondutata fusinere verbum accipere pro inhibιre'. ut retenta Iedtione vetere scruentiam colligat eamdem mae in verbo susit a iijacio reposito continetur: adducitque o Episti ai . lib. i. ad Attic ex qua contendit fusti
79쪽
sum stri hi enim Cicero arbitrabar sustineri os, cum inhibere esse ait remiges jussici nolimriodidem sit sustineres, S in hibere ; ἰ quia credebat
Cicero suspcndendum esse remigium, quando nautae jussi essent in hi heres: crum postea compererat non siispcndi remigium , cum jubentur inhiberi, sed alio modo moveri rumos navem converti ad PUD P in , ac retro impelli . ouod Thucydides dicit πρυμναν κρουεν - . At me Cothosted adjungit Ulpiani locus tit. de tutelis β. moribus. Ait enim Ulpianusci moribus tutorem dari mulieri pupillove. qui cum tutore suo ge vult agere, ne tutor sit in re sua auctora demite tu totam alterum hirisdictio, ne Praetoris exercitari, quo audiore mulier pupil-Iusve cum tutore contendat. Cum enim Vlpianus pupillum a muliere secreverit, palam facit suo tempore non pupillarem solum AEdin muliebrem permansita tutelam siquidem si muliebris tutela suis
temporibus peremta esset, mentionem tantum. pupillaris tutelae saceret. Non negaveri jussisse Constat, a in C. The tinum, a ne patruus nulli cris tutelam recuseret.
.rit toro Iude quaeri posset cur opus fiterit Constantini lo, 'is si jus antiquum vigebat , ex quo ad patruum
c aquationis Oidine muliebris tutela perventura erat Nimirum hinc suspicari licet plura suis e legis Claudiae capita, quoru in in nunc vestigia r tinemus ac praeter id quo cessatia tutela tollebatur: cxtitisse forsan Sc aliud, quo mulieres enim
hantur tutela patruorum , quorum intolerabilis erati
asperitas. Quod sane sero patruorum ingenium veteri crat proverbio tritum unde illud apiae Poe,
Ad sis mihi patris Oro. Facile igitur crediderim sub mulierosio ac imbelli principe , quo imperante foeminarum impotentiae , atque libidini divina omnia , c humana
80쪽
cesserunt mulieres quia sibi inorant omnia proe dere, opportim patrui , n, flexa incipis ad
id auctoritate .clejecisse Constantiniam vero imperiit patruorum, fuscitato iure antiquo restituisse.
. Seio vinii excogitasse sacobum Gotho laedum: situm tamen cuique in re tam obscura iudicium li-hetum esto: mihi certe haec ratio videtur clim temporibus M legislatoris inguiuo convenire. et iram Justinianus muliebres etiam tutelas pubertato solvi iussit, quod est receptiam , hiemiliatis regi rus mos non mi versetur. Illud mirum praetem inittendit . , mulieres oum exenitas fiasse tutorum
potestite, fi vestales suissent , vel tres filios peperissent, quod arbitror e lege Papia profluxisse. O in illud apud Pithoeum juris veteris stagmentum: Mulier siccamininate ramiris momin Are potest si ut habeat liberorum cc Pertinebat etiam ad muliebres tutelas caput aliud legis Juliaed --lia A iii Astii piis capite, ut ibi latius
exponem iri , tutor dandus erat mulieri, virguliva legitimo tutore destitutae ad dicendam promittere.
damve dotem quod ex S. C. ad eam legem conmdito productum est ad eas mulieres, quae tutorem quidem habent igitimum, sed vel furiosum, ver mutum, vel absentem popus autem fuit hoc S.C. quia etsi res postae, M alius tutor detur regula tamen iuris obstahat quae vetat tutorem dari tutorem habenti item , talis , ut nullus sit certae rei tutor. 0 Porro Senatuscontatum emere licuerit, se quo referimus regulam iuris, ut si tutela perven rit in testamentarium deinde is aut excusatus hierit, an remotus in locum ejus utor sit dandus, neque ad legitimum deveniatur, nisi testamentario Hi enim Juriscons morim restamenta