장음표시 사용
61쪽
sicti Romanam civitatem amittebant , ut neque connubii , neque testamenti, em ---α-ipitque , neqx patriae potestati lii retinerent, ac dicebantur Latini colonarii. Cum murmime, ut
se Caesare, qui primo anno Italici helli, Consul cum L. Marti Ρhilippo fuit latinis omnibus civitas data suerit conditio veterum latinorum transiit ad N ae δε νε hosce libertos, b qua Bri viverent liberi, tamens no mortui servilem in statum relabebantur ἔ nisi adit retrum mini libertatem testamento, aut censu, aut vindi.
malitissent . eorum horis dominus occupabat iure
Wculii cum ipse, tum liberi ejus, qui Merecuti non siissent. Nam haeredes instituti vel est . vel
cum extraneis in horum libertorum bonis praeser to/- - e bantur ceteris ex S. C. Largiatis te arant Maliae rationes latinae libertati; adipistendaeci quae nunc ex Justiniani constitistione ad veram, plenamque hertatem perducuti. Itaque scrviis insimu val
tudine, quem dominus exposuit, habuit. σπω relicto, ubi convalestem exedinci uiniit uii mi. . si H Iibertatem assequebatur sd; Item qui demia Mora se haeredisve voluntate, ut pompam augerent, unus, pileat praecederent, aut heruim circumsisterent, aut ventum cadaveri sumenta quod ossicium Actium
Patroclo praestabat; vel quibus ex testamento lati ira libertas obveniebat, quique pendente conditi ne libertatis testamento alae ab haerede vindicta. nianumittebantur ves quo domimis, accepto ea causa precio, mainuniuere abnueret; ves ancilla quae
fuisset in matrimorum libero hominia domino blocata a vel is , quem dominus later Mi. Fidicii filium appellasset, cuive dominus instrumentum e tionis in servitutis reddidisset ii omnes ad I ii in stantiam liberinin voca uiui ivvie sibi
62쪽
ta ex Justiniani constitutione non modo latina libemtate, sed diserimine omni li reos inre , δὲ iis,
sinos omnes aeqtae ad plenam. integram libertatem perveniunt in ante dininimis latini ininti, tum demum auum in civitatem in uerentur, cum rescripto principis ius Quiriti in i Crassent, b vel causa libemrum. Etenim resertinianus e lege dimi Norbana cautum fuisse, inflatinus libertiis civem Romanam, vel latinam durisset uxorem , interposita Plenni formula, Gquod liberum quaereiidorum causa uXorem duc et, ex eoque conjugio prolem assiepisset, filio m. inclito facto,&eota , vi apud Praetorem , vesapud Praesidem provinciae probata, parendi simili, ac liberi cives Romaui fierent: siquidem uxor Latina bisset se nam si esset civis Romana, filius
nasceretur civis Roma mas ex rescripto Adriani. At quomodo potuit uxor esse civis Romana, si nullum
intrum id impetratum fuerat a principe nam tit. seq. scribit Ulpianus f connubium habere peregrinos latinos cum civibus Romanis . si fuisset concessum, ut intestigas consuevisse coneedi. C terum si ciuis Roma inis latinam duxisset sine venia, partus latinus ederetur. Etenim connubio inter-,mente liberi patrem minum minutio autem imterveniente connubio , liberi conditioni matris ac
Quod aliqua ex parte immutatum sui lege Mensia in Quae natum ex alteriitro conjuge per grino, ulli sequi deterioris parentis conditionem. Plenam quoque libertatem assequebatur libertus lotimis , qui annis XXX. maior iterum illamimii, retur. Eiusdem autem liberis a prima manumissa ne, dum libortus pater corum es t minor clus Uuῖ-ritiuin quaerebatur ecl. donia post eam autem aut G a tem, i L .
63쪽
tem, qui latinitatem adipiscitur, liberis jus utristium consequitur ex S. Q , quod jacius obser. Υ in Ul vavit . a Praeterea Claudio rei navali studens. ' φ eius amplificandae gratia, civitatem Romanam pro' ' nilo ei liberto latino eo mi , qui decenimine nuμdior in navem construxisset,in sex annos frumen tum transportasset. Hinc Suetonius ingentia praeti, sueton. In mia scribit a Claudio proposita suisse iis, qui na vem Claud. p. 8. fabricarent, ut Latinis ius Quiritium, mulierlinis. odio in qui navem adornassent, comesierit ius quatuor im
xxiv. Munus, riter consequelasturcius Pliritium D Lina vi militia, e lege Visellia, e de qua commodum M ta, hic agendum courit. Aliquibus in codicibus I tium tur Miscellia, vel Miscella, vel Viscellia, vel ULM in . z. uia, non recte cum Viselliorum familiam jam n
ρ Huae tam habeamus ex Cicerotin in Britto, ex qua filii Ismummo C. Visellius Varrori iceronis consobrinus. H G-
L. Visellio Varrone, Sext. Cornelio Cossi su Titierim Inter capita uitis legis, quae perierunt, ibita extabat, quo latinis libertis civitas Romana dabatur, si sex annos militassent inter vigilas, qu rum septem cohortes Augustus praefecit regiouibus urbis, binasque regiones singulis cohortibus cust Mi 3. εδε diendas mandavit se Senatusconsulto deinde ad rq f et hanc legem saeto , contractum sui legis spatium,m -Vφρ' ullumque ut triennium ad libertatem integram adiatis Ulpian.iis piscendam satis esset GDAliud erat legis Viselliae
caput, quo libertina conditio a civium, cingenii rii honoribus arcebatur, nisi liberti jus aureorum annulorum , quod divitioribus plerumque concedebatur, vel restitutionem natalium a principe impe trassent. Itaque libertus ad eam conditionem evehebatur, qua erant, qui nascerentur ingenui. Et
- nimio anu los mure prohibebantur,in liber.
64쪽
E SENATusCONSuLTIS. tus aureo annulo ex indulgentia principis utebati ir; quod jus adeptus habebatur ingenuus nec quidquam patrono debebat, praeter revere litiam mi ametiam liberi pareta tibiis exilibere tenentur; a moriens autem ad libertinam conditiostem redibat, achategra patronatus iura reviviscebant. Hinc Ulpianus hunc hominem vivere ait, ut ingemur in Mori ut libertum Letenim patronus honori in possestioncm contra tabulas recte petebat. b At si non modo jus aureorus annulorum , quod etiam foeminis concedebatur , c libertus impetrasset , sed aureo etiam annulo tu , ac solenniter a principe donatus misset lociis etiam in equestri ordine miratus eidem putabatur: d unde ne umbra quidem juris patronatus supererat , ac iura omnia manumissio itis extinguebantur ut hinc appareat , quid intersit jus habere aureorum annulorum , quae erat imago libertatis, sex aureo annulo donari, quae nota crat equestiis ordinis. f Idque miror Cujacium antiquitatis post extinct.im Rem p. peritissi. mlim promiscue accepisse V Peribant etiam patronatus jura restitutione natalium, ut ne actione quidem ingrati deinceps libertus teneretur: sh ideo nisi consentietite patrono, nemo natalibus reddebatur. Verum Julli ilia inis novet. 78. sublata l. Junia Norbalia. l. Visellia , libertos per omnia ingenuis eXaequavit, remisitque omis impetratulae restitutionis natalium , c juris aurcorum annulorum ac in solam manumissionem haec omnia jura congessit. Atque hac leges pertinent ad directas libertates nunc ad . . progi ediemur , quae fideicommissarias complectuntur. Testamento enim, praeter di-reetas, fideicommissariae quoque libertates relinque-hantur verbis precariis Poto, Rogo, Vol , indo, Fideicommitto minime vero per verbum com-
quod animi desiderium potius praescit, quam
65쪽
praeceptum, nisi adymam fuerit , ne cui aliis mmistra quod a sine coninierusatione manumisimul ionus imponit haeredi sa Et quoniam direme libertates ipso jure competunt; fideicommisiariae vero praestandae siuit is haerede, vel a fideicommissa. rio, vel a leg tarii, ut ab iis libertatem petere negligat, maneat in servitute cum liberis; b ideone fraude, culpa, vel absentia haeredum, vel legatariorum injiceretur mora libertatibus, varia pria, ta sunt S. C. uoriam vi quod accipiadum erica homine LMaestabatur a bire igitur s. c. Dasumiano cautum est, coriit ex quacumque causa abessῖnt ii , qui fideicommissam
libertatem debent, servi pectare non cogerentur, sed perinde a retitur , ac si, ut oportet, ex causifideicommissi manumissi fuissent. Quo S. adfictam absentiam uilitatis causa porrectum fuit. Nam si testator tutores liberis filis dedisset servos, quos amimitti jusseriit, quoniam nec fera i tuto res esse possunt, antequam manumittantur; nec o lii, a quibus libertas relicti cst, per aetatem manumittere queant, si sint impubercs; ideo Paullus a Liuium vice haberi tradit filios; ut S. C. insumi no includantur , ac a S. C. accipiant libertatem quam ab impuberibus consequi nequeant; ut liberi simiai tutelam puerorum capellant. Id dia cis autem, absente domino, sine illius sest, servus mam mitteretur, integra tamen ei patronatus tu relinquebantiiri se . . Verum Traiani temporibus A.V.C. DCC v. Rubrio Gallo Coelio Hispone Coss. suffectis urcendis fraudibus haeredum , aut aliorum, qui rogati sent manumittere me ad manumitteiadum
evocati a Praetore laterent, aut dolo abesseiu , calliit ,qtie conlilio protraherent, aliave arte cluas nem
libertatis cluderent, sal m cst s. Cons a Rudri. Cons.
66쪽
E SENA Tu SCONSuLTIS.Cous Rubrianum appellatum , a ex quo si quieratu rogati a testatore manumittere evocati a Praetore adesse noluissentci servi , proini ibi is Praetor pronunciassct , perii ad libertatem adipiscebatiuir,
ae si directo malium isti fuissent adeo tu partus ex serva illa, cui fidei commissaria libertas relicta utat, liber iusteretur. Et haeredi eripiebatur libertus, fiebat orcinus; quia haeres, quantuin in se suit, omnein spem libertatis praecidit e ude nec eicius Patro iratu relinquitur , neque ejusde in impuberis liberti tutela et sic ad samiliam cstatoris ea de se tur, b nisi vel pupillus haeres suisset rogatus, tutor autem adesse noluisset coni quum est enim obesse pupillo tutoris fraudem, se Q. vel haerea major quidem sit, sed absit caula rei familiaris, aut religionis , aut servitutis apud hostes , aut aliqua calamitate, aliave justa causa detineatur id quae
cauiae comprehenduntur Dasum lata S. Q quo nec libertas impeditur, nec libertus eripitur fraude carentibus se Item retinebat jus patronat is haeres, qui exocatus adesse neglexerat, non testatoris servum , sed proprium roratus csset mami mittere: quamvis enim pronunciatioue Praetoris, servus lis hertatem obtineret tamen veluti a fidei commissario libertatem aςcepisset, ejusdem permanebat liber tua,
euius fuerat,in servus. Quod cautum sui S. C. Junciano, vel AEnaitiano , ab AEmilio uncto , Iulio Severo Coss. g de no insta. Alioque S.C. cujus tantium
nomen superest, Adriani temporibus cautum est , ut si antequam Praetor pronuncias et . fideicommissarius sine successore decessisset , non impediat ut li- heitas, sed illius sit libertus orcinus, cujus furvus antea fuit sti Et generaliter S. C. vetitum est Ii-hertates liriercidere, si quis sine haerede , vel alio
successore decesserit, qui fideicommissam libertatem
67쪽
se praestare debebat a vel si ius haeres se abstinuerit sa In provisaciis vero ea cognitio erat Praesidum eorum , quorum jurisdictioni suberat testator, Seservus: qtia de re sub Trfano prodiit S. C. Artis Manum, ipso Traiano, articulejo Paeto Cin
quo continebatur, ut in provinciis Ρraelides prciis vinciae cognoscerent, licet haeres sit alterius provinciae. M Item s. Iuncinno n. modo destruvo haeredis proprio , sed de quovis alio, qui nec haeredis esset servus, nec testatori , cautuna erat, iit si Praetor pronunciasset , ni ea causa esse servum, ut si ad stet haeres, cogendus esset illam naa1mmior re perindu esset, ac si servus fulset ex fidei tim-mis manumissus, ex quo intelligitur, quod supra innuimus , strvum hunc ex S.C. liberatum, haerodis libertum permansiarum; quia enim lex praestulit factum haeredis, videtur tamquam ex fideicommissis ipse haeres liberasse scietinim non video cur hoc caput aliqui libycerint AEmiliano S. Q AEmilianum adunciano discreverint, atque haee nomina , quae unius hominis sunt, ad duos distraxerint et cum omnia haec ab uno ABnitio Juncio
At cum aliqualido contingeret, ut testatores, hertatem eiusdeicommisso relinqueret pluribus ita rethhiis institutis, inter quos aliquis erat infans, quiminumittere non juberetur 3 abiurdum videbatur, in quod A siti non posset, atque aliis haeredibus vendere partem suam, impediretur libertas, quoah aliis praestari poterat , tantum ab ilisante non soterat se Idcirco Sulpitio Galba, Vitratio Polione Coss. senatus jussit, ut perinde esset eliinsans partem domini suam vendidistit. Ideo cohaeredes, liberato a servo, preci nomine infanti
tenebantur, ac si ex dissa judicati cum iis agere inri
68쪽
ETIENA Tu SCoNsu LTIS. Itaque quod natura negaret, lex praestabat lex enim pro in te loquebatur, ac sistem omnii colia redibus vende tila haec quidem S. C. pertinent ad eos servos, XXX. qui aliena beneficentia redeunt ad naturalem li- -- bertatem. Sed non raro servus ad libertatem, libertus ad ingenuitatem in inlicio proclamabat , ut ex sententia iudicis in meliorem statum se revocareta domi mi autem, cuius intererat, eorum, aut Itherium, in servili aut libertina conditione permanere , propter benevolentiam erga servum erat
indulgentior contendebat quidem in judicio, sed leniter, ae remisse, ut scilicet a servo , qui cum de compacto ageb.it, ac lusorie confligebat, in uia dicio superaretur via arte pessimi quique se vorum ignavia , imbecillitate dominorum eius. tatem Romanam assequebantur ἔ nominis autem Romani dignitas pessimorum civium turpitudine illuebatur. Ideo Domitiani temporibus has fraudes Semius resecuit obscurum, quo anno , quihusque Coss . Siquidem hoc S. Q alicubi Juniani nomen praesert, adscribitur Domitiano Caesari, He
alicubi vero limianum appelliatur, ut intit Codiis cis de collusione detegenda . Quam leotionen iu-
reposuit Nitan anum a mnia gente de qua fuit
Trib pleb. ille, qui intercessione sua restitit Clodio, iniquas rogationes in M. Tullium serenti. μνεις ibi Dio. stimus ex Haloandro levi mutatione legere Nonia Sic. 33. num . c illudque referre ad T. Nonium Asprenam, 'MM. Articinum lenientem Criss sub Domitiano se, o hos a anno V. DCCCXLVI. Hoc autem S.C. is , qui Liae ab liber , vel ingenuus in adicio pronunciatus fuit sit . illii lente domino in judicio cum servo Ddelatio
69쪽
nis praemio rivus vel libertus sebat delatoris, qui arulitam fraudem prodiderat exemplo grassatoris, qui principis liberalitate servus illius sit , a quo captus fuit, ct in s Q Eam vero fraudem desere ae detegere sectat omnibus quamvis ex. traneis ι ex oratione Marci Et quoniam qui captat injusta , merito sibi reditum ii uir cludit ad justari ideo libertus , qui se in ingetlu tatem e tiis sui, deinde rescissa sententia in imitatis ad ilibertinam conditionem rediisse , non recuperabat amissum jus aureorum annulorum, quod post, numissionem impetrarat se Porro si servum plui dominorum sibi vindicent , dicentes esse commu-ncm , S. C. decretum si, ut ad vindem judicem eatur, ne causa sententiariun varictate laceretur. d Haec autem actio post quinquennium continuum perim chatur. Nec enim licet, nisi intra quinquin-nium , sciatem iam status retractat , se ac vivente tantum eo, ijus de statu agitur: nam mortuo eo, qui fuerat ingenuus pronunciatus cilcinde in tus controversiam vocatus, institutum ii dicium statim dissolvitur. idque constitutum sui S.C. quoa Marci orationem excepit. Nesas enim visum estri,fr:ictatione sententiae, atque quaestione πυηγα-naota laedere niax es , urbare cincies
defunctorum . ii unia rem tum potest de statu desulidiorum lita ri post morte ni si iubestios augendam deiuneti conditionem instituatur; v tui si qui libertinus sierat prominciatus , petatur ut ingenuus , priori sententia retractata, declaretur; vel si quaestio ea praecipua non sit, sed ad alitu ljudicium dirigatur , cluti si in judicio succcnionis de statu destincti quaeren ham occurrat: cruacsstio ad illius statum everten chim minime tenat, dum ne tamen quinquennium excesserit; nam
post quiaquennimio incidens quidem quaestio de statu
70쪽
stitu desiliati, ruri potest . q. od omnium pri
mum edixisse NervamGallistanus tradit Mahidque Marci Antonini tempori hias S. comprchensiim uis colligitur ex Capitolino, ac ex libri juris. H
etiam Tito Vespasiatio Suetonio teste, tribuis
thim. Poterat autem lihellus ad ingem itatem proclamare etiam pol manumit sollem, quae minime L
erit ingenuitati si ea repeteretur per quinquennium , au'e in juclicio probaretur; vel si post quinquennium emerstrint instrumenta , S prohationes ire uitatis eoque judicio liber homo generi, at me originimae reddinatur dum ne cum ing nuitate quidquam e domo manumisistis csserret, Mod ei tamqRam liberto, aut in bonis manu ssoris sierat adqvisitum ; nam si ex possessione se vitulis quis se in libertatem vindicasset, ea tan- - exportare poterat , quae in domum cujusquam intulisset O Quod cautum fuit S. C. cujus vetustati nomen intercidit in vero liber, aut libera se venumdari preci capiundi catas patiuntur, iis odio turpitudinis ex S.C. prohibetur ad libe
tum prociamare . d)rit quoniain audianis temporibus gliseelut
supra modum amor ingenuarum mulierum erga servos alienos, atque hi socmineis illecebris ab op tibus, ciervitio abducebantur cingenuarum insetem mulierum iam , t proles serVilis libidi iiis labe uisundebatur 1 Pallantis liberti monitu inventa ratio est, qua ingenuarum turpia cum servis commercia dirimerentur. Itaque Sylla in Othone Cossian A.V.C. DCCCIV. Claudius Caesar in Senatu ea de te orationem habuit, in illius sententiam S.C. factui est, quod Claudianiam ab auctore, sua re Claudio sui appellatum . Id mirum cur Vespasiano Suetonitis tribuat , cum ei manifeste reli-