장음표시 사용
51쪽
- DE LEGIBUS, GCuite is a legis ejus sententiam prodit. a Latores legis 'si plerique ponunt Furium Camillum C. Can, sim rata. Ux DCCLII, quo anno imter omnes non constat, an hi Consules suerint; ro.
perio enim Cornelium Lentulum in Lucium Cabiminium Pis eni. Furius autem Camillus anno DCCLIX. aliquorum sententia Consul sui cum sis vr lxv. ψonio uintiliano Raevardus O in antiquo e--jam PGlais Ginimam legi tetatur; ex qua lectione adducitur, ut credat latam Q. Fufio Caleno,in P. Vatinio Cos . anno DCCVI ac retractatam It expensam, atque amplificatam sub Augusto a Caio Caninio Gallo , conjundiaque suisse Fufii, de Canini nomina, ut in aliis legibus observamus, quibus cum veteris audi iris, tum instaur toris nomina praefixa legimus. Quoquomodo seres habeat s quis enim si hona fide agere elit in tot vetustatis tenebris caligare se non latebitur Θ hanc disputationem de servonini libertate Augusti tempore aut institutam esse constat , aut certe m. stitutam. Ea vero x imisam morientium in manumittendo facilitatem ad certiun modum in prae scriptum numerum coercerit; viventibus liberam facultatem permittebat Hominum enim liberalitatem dum vivunt rei familiaris ratio, , sutis Deticulum satis per se moderatur morientes vero sacile dis4pant ea , laorum usum revi sunt amis suri. Illa vero parte lex occurrit, qua vergit hominum inconsulta facilitas. Unde intercedenti mulieri Velleiai vim succurrit, non donanti liberius enim mulieres promittunt, quam donant. Practe rea Romani facit patrimonium suum in unerissimi essundebant: quoque posteris opulentiam ostentarent, scrv is liberabant ut pileat liherti stinc brem pompam comitarentur. Unde ne liberi
rum numero supramodum audi , servili sanguitie Urbs
52쪽
-n pollueretur inhibendam esse censeῖ Augustus nummittendi licentiam. Qu9mimis asse tior iis, qui negarunt lege Fusia Caninia compreis timidi fideicommissarias libertates propterea quod bis diluis in servis dominii para aliqua si erili, - iira patronatus, quae danda fideicommissaria libertate , adhuc in haerede per irent. Huic enim coniecturae Ripiniani sat auctoritatem ori, mimus, apud quem lib. aa quaest testator ab haeredi, sisetit ut ex tribus , quos habebat, servis, unum alterum manumittat itaque in jubendo se vat legis modum. Cur praeterea P villiis lib. si aut ad . Furiam Caniniam , ω negat servum, miem per legem scilicet Caniniam in manumittere testium non poterat , quemque alteri, Ut manumittere , legaverat , posse a Iegatario ma-- mitti , quia in fraudem legis parendum voluntati non esset, ideoque censet servi commodum ad legatarium pertinere ρ Unde ingenii pro sua doctrina gravitate Cujacius errorem suum rec
guescit ' corrigit , chreceditque a veteri sententia. Negarat iam alibi fideliommissariis
bertates lege Fusa Caninia comprehendi r igitur non dirctus libertates tantum, sed Stades. mmmissarias Mai ad modum lex Fusia Caninia redigit, ut qui duos servos habet, manumittere possit ambosa ex tribus vero servis, non plures, quam unus M alter manumittator: d subductis autem duobus usque ad decem pars dimidia, a Musque ad XXX pars tertia a XXX usque ad G pars quartas asusque ad D. pars quinta mempe ut non sceat hunc mimerum excedere cisi plures , quam .servi post leantur. O Unde -- cin iacito, fer s, inquit, manumisit intra contuita ne Cinimam rans se vi etur. DC stat autem Romamonii non paucos patrimoniiiiii GIL F in
53쪽
omne suum in servis lis imi consili uti hi P u
ni enim quadriligentos servos tribuit uitiis sit Plinius vero Caecilio Isidoro quatuor misso Lamrentius deni ' apud Athenaeuiri insere bin vio ti millia se tuiti fuisse, qui RomM possederim. At si ultra modum danda libertate testator excurrisse , tum ripturae ordo servabatur , ut qui mimi scripti stili , si nil aetati egithmitii, dum conncerent, liberarentur; qui vero a justo numero superessent, in servitute manerent. e Abiero Iudini legis capite continebatur , ut is confuse, permissa, veluti, se 1 s meos, anciliae mea LMros esse volo, sed nominatim, S distincta manumitteremur servi, veluti, Sticta , amo, mri ris . Quamolirem scimitamini quis mime
rum manumittendo excessisset. orium qii nomina in orbem, consulaque ordine scripturae locasIct, acinois binis area. sve spatio scripsisset, Mirisam
tori neminem eorum placuit esse liberum, cum in circulo non pateret unde duceretur legit irritas ni in merus, aut ubi tandem aliqua ex parte ductus in-ssieret , ut enim cellus Lucanus ait Hab seriorique smilis , et aequali , ideo sine principio, O Me . At si communibus notis testator usus sitisset, veluti inui me est , e , vim haberet coquum x perinde est a si nominatim manumita tis Offciorum enim , ut ii in Paulius, artium appellatio, nihil nominum designificatione mutat; itis cum mires sunt ejusdem
artificii. In numero autem servorum in miniim comis putabantur ' fugitivi , quor possessio animo retinetur. Justini amis vero hac lege veluti liber talis impedimento , sit blata , pristinam manumittendi facultatem restituit , seὶ eo tantum ejus le
gis capite probato , quo strum nominatim inaminium bimmiti
54쪽
Sed alia manu missionibus impedimetria oblis. lit lex AElia eluia pluribus sarre capitibus lata. que fuit Augusti aevo, a nempe ex . Elio C. Sentio Cossi A.V.C. DCCLVI, vel potitis DCCLV. in quem annum horum consulatum eis mendatior temporum ratio confert. Alia enim lex est ab ea, cujus Cicero meminit in qua turpiter Iabitur Mynsigerius . Ex hac autem sine quo ab honestissima civitate averterentur maculae hominum flagitiosiorum, pudendaeque mae, qui vel obturpem fugam inusti essent in fronte notis, a quibus stigmatiae, ac sub verbusti dicebantia ,-vel aliquo in crimine deprehensi essent, deinde torti, aut ad serium dati, aut objecti bestiis, aut in publicam custodiam ductici constitutum fuit, ne hi manumissi commercium , aut connubium, ait testamenti saStionem , aut ulla civitatis jura conla. uerentur Jussumque ut ad eam conditionem redigerentur, qua peregrini, iri abjectis armis se suaque omnia vinctos dedidissent in ditionem populi Romani. Unde servi illi a mimissi, ut conditionem , ita nomen deditit ortam consequebantur, sine ulla spe Roma irae civitatis adipiscendae. e serum obscurato sensim decore Urbis , lexetia in Elia Semia annichat , ut reddito cunctis pari manumissionis jure ustinianus eam sustulerit. a Alteriti libertatis impedimentum excitavit lex
AElia Sentia ex aetate cum servoriam , tum G minorum' nam nec servus triginta annis minor vindicta manumitti , nec minor viginti annis dominus manumittere poteratra nisi ad lucta , prob.itaque
causa in Urbe atrii consilium quinque Senatoriim, quinque qui tum Romanorum in provincia vero apud consilium XX Recuperat Ortim, sive .dicum , per quo dubitum , d jus quisclue ccipe-rct suum Deosque judices cives Romanos isse opor-
55쪽
terit Oh 2 optimi ratione filice mutum
Qui tenim ranumittit , civem dat Reipublicae.
Quod jus si' maximum privati est libertatis gratia tributum . Unde illuc Lenonis amae lam
Sumne V probur ,sum pidus cisis, Rui uicam hodie cilitatem . Maxumam majorem feci , sis οὐ ciri fomina liberaverat enim mulierem. Hinc ne hiluis plerumque consill adolescet tibus liceret civem Mimando irpissimum dare
Reip. lux restitit eorum consilio parum firmo te nam nostris temporibus in Urbe usu venit , ut nobilissimus quisque adolescens a vaserrimis deterrimis familloriam dolis eircti mducatur, quihi a aetas ea marinae patet a telaim rei parandae dis ueculiarem nondum experta . praeceps ad liberalit iis cfficia fertur. Et quoniam libertatem non vutiorum; sed virtutis praemium esse, majores, eri voluerunt; ideo ne libidinosis illecebris camdoro liberalitas aliena captaretur; iustas, in nestas causas probari oportebat id quoque omnis fraus amoveretur , irritae erant hac lege manumissiones eae, quis minor XX te annis sineret per rumpositam per nam alterius, qui major esset annorum XX. Quod ex sententia legis S talare evoratum , ut patet ex Alexandri est imo. D Plura enim S. C. Iegem hanc comitabantur nempe ; Ut quis apud unam G alim ediderit mira manumittendorum , ut apud eumdem experia manuivissionem , peragatq--mnia, risi tam Di ille justa causa, impediatura tum enim licebit a terum adire u Titin illudine in fraudem civitatum
mimmissi ad libertatem venirent . D Atque ad hanc linem etiam si' at s. Gallud, ne capita- lium Diuitigo by Orale
56쪽
llam criminum reis servos suos manumittere liceret . a Et illud, quo inter iustas causas manumissionis habetur, si minor X annis ancillam stram matrimonii causa manumittere cupiat, ciuret ducturum intra sex mensus. b Justas autem causas Justinianus recensuit hasce ; si quis patrem, aut matrem filium, filiamve, aut fratres, sororesque naturales , aut paedagogum , aut nutricem , aut collactaneum , manumittat aut ancillam si eam, ut diximus , intra sex menses ducere sit paratus aut servum non mi iacirem decem, S septem annis, quem procuratorem sibi constituat . Quas causas exigit Justinianus a min. XX annis , si vindimmanumittat, non si testamento. Nam adolescenti annorum XVIlI. liberam tribuit iacultatem in testamento manumittendi. c Quod postea laxavit ad annum XIV. d Aliud legis AEliae Sentiae caput vetabat manumissiones, quae obligatos servos creditoribus eximerent partemque detraherent pignorum , aut portionem patronis debitam imminuerent. Hinc revocavit , ac ipso jure irritas se. ei se manumissiones ab eo consilio, fraudeque prosectas, etiam si manumissiones a militari testii mento descendant; f similiter atque alienationes in fraudem creditorum factae per Paullianam rescinduntur; g factae autem in fraudem patronorum a testato liberto , per Fabianam b ab intestato vero , per Calvisianam actionem revocantur: si quamvis hae ab initio valeant manumissilones vero ex AElia Sentia in ipsis initiis irritas reddat. Non eadem enim est in Praetore, quae in lege potestas Porro per hanc legem iis etiam prospicitur creditoribus, quibus sub conditione debetur , sh cum is etiam creditor obligationem transferat in hae
redem, si Sc possit in possessionem mitti hon cum debitotis ideo recte Cujacius e veteri le-
57쪽
ctione a negationem expunxit, ac pro locum uis habet , restituit Aeam habet cui emendationi s vel Hermogenianus. γν Veriun ne dominus , qui solvendo non est, distractionis honorum ignominiam post mortem subeat, permissum est ei hac lege uni servorum thertatem , ct acreditatem testamento relinquere, ut is in sese infamiam domitu suscipiat, ae non domini , sed servi nomine hona distrahantur similiter atque ne Senatorium nomen infamia polluatur, ex S. C. curato Constituitur distrahe, dis bonis Senatorum, quibus actiones creditorum immineant. e Verum et ii simpliciter haeres se viis sit institutus ahsque libertate, nihilominus t men esse liberum diis linianus voluit; d cum ham redis nomen nequeat nisi in liberum hominem cadere. Item Adriani temporibus proditum est S.C. e ad alae l. ut pluribus liberatis ab eo, qui solis vendo non erat, per fideicommissum institutis se vis, qui priori loco scriptus esset, libertatem ,
haereditatem assequeretur ii si pirio nominatus --joris sit precii, ex quo posuit creditoribus satissi ri alter autem sit minoris, nec ex o possi ut cremditoris debitam sibi pecuniam redigere tum enim si luctati loco scriptus perveniet ad libertatem Si tamen servus sit institutus , substitutus, e libc hoin . reiecta institutione servi, in libero substituto consistet haereditas . Servi enim insti. tutio tum denuina valet , cum deest homo liber a quo haercilis nomen sustineatur . Q Dir sitas autem liberta res tantum Arcet te AElia Sintiaci nam fidei commisi arias interatur jus antercceptum , quo vetatur fideicommissum praestari. iiiii cducto aere alieno. h Cautum praeterea est hac lege , ut si patronos libertum inopem aleor neglexerit, ipse liberique ejus excidant iisti istum juribus, quae manumittendo sibi retinuit; m
58쪽
rum etiam haereditate liberti , ac bonorii possessione ; nisi vel haeres sit ipse dominus institiitus , vel honorii possessiotic in secundum abii Iaspetat. sa Et contra ex eadem lege aetio prodita est adversus ingratos libertos optimo sane consilio ne qui contemneret libertatis auctorem, turpi vita, foedisque , quorum indiciu in praebuit, morbis civitatem labefactaret. Hac apud Atheniensessor mula ingratiis libcrtus in servitutem retrahcha tur perfide te abire civem , tanti uisoris impium atsi atorem a nec adduci possum , tu crodam urbi utilem, quem domi sceLstum corno abi igitur, e es frons , quoniam liber se nescivisi: ib apud Romulios vero damnabatur in latomias, sive lapicidinas . iram a m enim in I. 3 o. s. qui, a quihus legitur ut in fruitntem re occvtur apud Donati in invenitur libertos in servitutem revocari tamen in ea lege glossema est , quod it. repsit ex constitutionibus. Siquidem posterioribus temporibus, ad quae forsan monatus respe-Xit, non ex . AElia Sentia , sed crescripto Principum, patroni xtra orditiem libertos in servitutem revocabunt. ccxHac autem retio e l. AElia Sentia descendens, competit dominis , vel eius filiis, haeredibus etiam, si se abstinuerint haereditate; non autem haeredibus' credum, d vel si iis enhaeredatis , deinde per alium haeredem , vel per servum ad haereditatem paternam admissis. Et recte Cujacius in I. cum pationus, conburgit actionem ingrati, cum iure operum exigendorum se Nevero in libero homine nota haereret strvitutis, eadem l AElia Sentia dominus, qui a liberto crcedem operarum stipulabatur , ab omni ute, quod sbi manumissione supererat cxcidcbat . I Secus vero erat, si a sponte pracssantibus libcrtis domitriis acciperat , aut operarum merce dcm Aigeret p b iug
59쪽
tius enim a conductore operarum liberti capere iactetur , quam ab is livertor nisi ea conditio. ne sit patronus , ut pecunia non indigeat wΩ-tis operibus ipsius liberti vetur ne quod acce mi beneficii promis libertus ex legibus praestare tenetur, ad explendam domini avaritiam deflecta. tur. σὶ Cum autem nihil tam reip. conducat, quam liberorum procreatio 3 ideo hac lege jus patron tus adimebatur e , qui pilatione , vel jurea serando libertum , libertamve obstrinxisset ne nub ret, neve liberos tolleret: b nisi non perpetuam viduitatem paucibus id magis curam suscepi rum jam liberorum injunxisi videatur se Uerii si iureiurando patronu adegerit , ne um: rem ducat, libertum, qui suscipiendorum siberorum spe destituatur, veluti castratum, certe in te gem non incidet neque si libertam patronus adegerit, ut sibi patrono nubat, dummodo exanimo
Gatrimoniis expetiit. o Erat , S aliud huius
tegis caput a Justiniano coi a memoratum m n vellis, quo donatio Macta inter virum 'uxorem in viro mortuo antequam rem donatam traderet vetabatur mulier eam vindicarea sed si mariti haeredis eam rem a muliere peterent, mulieri, non possideret , tant 'mexceptionem contra petis
Manumissionis quoque legem Augustus condidit amplificandi juribus majestatis. Noluit enim nrincipem libertatem dantem teneri legibus man missuuiis sedine ulla solennitate , sive vindicta. soloque nutu perducere posse servos ad libertatem voluit quae lex dulia dicta est de manumissionibus, eamque Augusto tribuit rivisus. ID Favit quoqtie an missionibus lex Junia P tronia, qua constitutum est , ut discrepantesi
60쪽
a sententia enim semper est praeferenda clemen. tior. Alia quoque lege, sive, ut ego sitspicor alio ejusdem legis Petroniae capite subventum est servis, ne arbitrio domini ad bestias depugnandasini damur, uta a villae,seia apud eum prurita. b Auctores Petroniae legis ottomannus facit jum Junium Caesonium Paetum, & Petronium
Turpiisianum Cossian. 8IS. A.V.C. Augusti studium emendandae civitatis,aesu. vilium sordium hiendarum . viguit etiam in Tiberio, cujus quinto imperii anno A.VC. DCCLXXI. hit, est lax Iunia miliana a M. Iimi Sylano, L.
Norbano Batho Coss. Eaque medium quemdam gradum inter libertatem, S servitutem interiecit. iisque paravit, qui neque vindicta , neque cense, neque testamento, sed per epistolam aut interami, eos, aut adhibitione ad convivium manumitterentur. Siquidem, qui aliqum sua mensa partici is sit, is propria quodammodo Ahim lanitate imper tire videbatur, ut sigi ificat Agamemnon, dum om nenaeum ad pugnam apud Homerum adhortatur. 9 Verum ita denium adhilutione convivii seris vos libertatem assequebatur, si eo consilio ad mensam a domi ac vocatus apNreret. d Et quoniam in conviviis, aut congratulationibus , ataue hilari. a Misietudine amicorum homines animo tauto sinit, remissis , consilioqiae languentiori propterea lex minus hujusmodi manumissionibus tribuit. Et cum procul sumus nec servi utilitatem praesentem Mnemus . facilius matrirmittimus ideo libertas data per epistolam, minor est libertate data soleiam tere Igitur liis rationibus mamimissos lex exaequavit iis, qui mirum dabant latinis coloniis deducendis, ejin quibus esse impune licebat etiam interdictis aqua, igni tum autem hi, cum illi, qui sponte nomina dabant, in eoque colonias confluetiuit latini