장음표시 사용
471쪽
Mois Sebastiani Chrisiani de Zedis . Georgii Philippi Nem
reri. Quoniam praecipuos tantum Scriptores Cl. Λutor pol licetur, diquos frustra hic quaeri, nemo in sinistram partem interpretabitur. Eorum loco nonnullos sibi habebit obvios, qui quo jure inter scriptores Institutionum reserantur,ie
spici plane nequit. Fortasse allud plerisque suae gratius,
di temporum quibus prodierunt in enarrandis his scriptis ratio fuisset habita. ii ipsis Institutionibus consuetum o Pars L dinem secuturus, orditur ab Isagoge, quae artis prolo p. r. gomena explanat, de ejus scilicet autor T, objecto fine, a methodo tradendi, necessitate, nobilitate, certitudine, Gq. cacia, praecipuis fulcris, atque haeresibus, de potioribus
theoriae medicae tam veterum, quam recentiorum, desecti-hus, deque modo eandem reformandi, ut' de αλλοτρι-σει in Mecsiciua caute vitanda, agens. Praecipui desectus the
riae recentiorum eo redeunt rhante experientiam ratiocin
tur a circumstantias alienas, hypothesibus tantum assumtis faventes, eningit 3 termini inter Physicam atque Medicinam nusquam juste constituti reperiuntur 4 in generalib is materiae assectionibus, ct sermis ejusdem accidentalibus, subsistit, de motu vero, praeter generalem notionem, parum vel nihil memorat s quod nonnulli ulterius processerunt, non tamen nisi potentias salinas induxerunt; ymo tu vitales activi ad excussionem materiae morbidae vividam tendentes, non sussicienter dignoscuntur, iro passivis sin pliciter morbidis habentur; innumerae causae morbificae finguntur; potussiimum mutabilitas ct metaschematis nuseorporum unius figurae in aliam per solum motum attrit riuinis collisorium statuitur 9 fermentatio adnuttitur sio duplex illa corporis humani consideratio secunduari simplicem sui mixtionem, 'uatenus vivm est, nimis perfunctorie expenditur rixinnumerabilium quaestionum comtroversarum servida ventilatione tempus inutiliter perditur; 1ahmulta aliena Medicinae admiscentur. Qui naevi quo jure quave injuria, recentioruin theoriae in universum omni imputentur, teinque an singuli re vera pro naevis declarari
queant, lii quidem pro instituti nostri legibus copiosius din
472쪽
quirere non licet, iis vero, qui Veram theoriam mechanicam sitis cognitam perspectamque habent . facile patebit Sed Gap. 4. progrediamur cum Autore ad proximum Caput de vero demonstrandi principio in Medicina, de mechanismo dc organismo, utriusque diversitate, quam Stahliani subtilius sibi. quam Verius, comminiscuntur. Mechanismum in Medicina non sufficere, iterum iterumque inculcat, atque ejus rei causa breviter repetit principii mechanici demonstrationem, ab Illustri Hismanno in praestantissimo Medicinae Synematicae ops
re exhibitam. Neque tamen eam sub examen accuratius rein Vocat, aut operose refellit, sed an recte se habeat, aliis i dicandum relinquit . Inde vero principium suum organico- mechanicum it stabilitum, cujus tamen demonstratio nobis admoditin nranc atque mutila esse videtur, quia praemissas, quas vocant, propositiones in demonstratione assimul supponitque tanquam alibi probatas, cum tamen hic eas concateis
nata serie probari quammaxime opus suussiet. Par altera pars II. Physiologiam complectitur . Hanc ab Anthropologia, quam Cap. Lsolam ab aliis Medicis, qui Stablianae sectae non adhaerescunt, coli tractarive asseverat, distinguit, simul vero, quid in Phy- sologia hae medica jure desiderari posse videatur, indicat.
Hinc varias doctrinas de elementis, spiritibus, calido inna . . to in humido primogenio, facultatibus animae variis remo s. vel de partibus corporis humani solidis atque fluidis, nee 3. minus de temperamentis agit, brevem atque succinctam oe T. conomiae animalis, vitalis secundum principia mechani 8.co- organica delineationem repraesentat, , in quo vita, sanitas, mors, ct morbus consistant, docet. In Pathologia, postquam utriusque hujus partis theoretici ne pars IILxum ostendit mutuum, disserentiasque morborum praeci sap. Lpuas explicuit, de causis eorum generatim disquirit, morbos a. que omnes, discentium memoriae praecipue consulturus, ad s. tres classes, nempe ad morbos nimiae humorum quantitatis, sive lethorae ad vitia pravae qualitatis, sive cacochymiae, ad vitia motuum, excessu pariter atque defectu peccantium,
reducit, eumque in sinent Nosologiae sive, ut ab aliis voca Α Luis tur,
473쪽
tur symptomatologiae, specimen exhibet. in quo omnes no , bosi effectus secundum has tres classes, exceptis tantum a-Para IV. nimi morbis, recensentur. In Semiologia de hac doctrinae Cap. 1. parte generatim disserit, tum fontes etiam aperit, ex quibus a. s. signa, tam diagnostica, quam prognostica petuntur. His a Pars V. solutis venit ad morborum historiain generalem quintam Cap. 1. Institutionum suarum Partem propter hujus argumenti, a cessitatem, utilitatem c dignitatem ac non modo succim; ctam historiae morborum generalis sed etiam morborum specialium sive singularium descriptionem sistiti Ubique praecipua momenta, quae emendatione indigent, detegit, potissimasque circumstantias commemorat, ab eo considerandas, qui veram morboriun hisoriam digne enarrare coepit. In
Pars VI. methodo mede udi generali, cujus conditionem Win-Cap. i. dolem primum generatim illustrat . duo itidem summa remediorum genera constituit, evacuantia scilicet atque alterantia, quomina liae vel humorum qualitatem, vel motus, nunc excedentes , nunc languidos, deficientes.
Pars VII emendant. Denique Therapia proponitur generalis, specialis, S specialissima. In generali practicum instituitur exa-Cap. i. me aflectionum generalium, non tantummodo quoad naturam ct differentiam subjectorum, respectu frequentiae Vel infrequentiae aegrotandi sensibilitatis naturae sexus, ritatis. sed Mintuitu causarum morbificarum, praecipuariun D a bi disserentiarum. In Therapi speciali exhibentur paucis eo
emplis indicationes curatoriae, secundum quas idonea inveniuntur remedia morbis ita opponenda, ut salutaris consequa tu eventus affectusque e fundamento, quod dicunt, cureturis In specialissima, sive casuali exemplari, ex ectandi essent casus sngulares, quibus homines individui singularibus qui que morbis assecti, horumque individualibus circumstantiis opposita certain convenientia remedia, sisterentur. Seda jus Partis vix tribus verbis mentionem injicit, quod ea ad Pars VIII. Collegium Casiiale potius pertineat. In octava is ultima Parte brevis atque uecincta methodus simulas remedi in ex tempore praescribendi traditur, quam nunc quidem
474쪽
MENfI OCTOBRIS A. MDCCXXXVII. ues
praetermittimus De Hygiene prorsus tacet, quod in praxi speciali nullus tractetur auectus, quin diaeta regimen ab aegroto observandum simul definiatur, multa etiam de usu Mab. usu rerum sex non naturalium in historia causarum morbi- sicarum disputentur atque praeterea ea pars ab aliis satis petatractata fuerit Ceterum huic libro sua utique laus constabit apud omnes, propterea quod Syssema tablian m satis alias perplexum atque obscurum, perspieue ilana naturasique uictione proponit, ut nemo amplius a cognoscendo eo per difficultatem absterreri queat. Dolendum tamen est. Doctissimum Λutorem contra leges Institutionum medicarum interdum nimis esse verbosum, plus justo etiam excurrere in controversias varias, inque Mechanicos recentiore praecipue illustrem Host annum, nonnunquam acrius invehi; contrario nonnullas doctrinas, e g. de generatione d conceptione omittere, quod illae aliis in scriptis a se essent explicatae imo ne illam quidem doctrinam, ex qua tame Omna Systema tabliansem pendere videtur, animam scilicet rationalem corporis humani eue vitale principiuin exponi toto hoc libro aut confirmari.
DE MORBIS EXITIALIBUS, NOBILEM
Virginem Patavinam toto vite rem ore excruciansibus, Historia medica, ubi praeter tumorem rarum, mirab
les Laudant liquidi fluinquine sectus observam Iur. Autore DOMINICO MILITIA,
Neapolitano. Patavii, typis Io Baptistae Conmiti, 734 4.
Plag. 3. Quo magis accurata morborum historia essectuumque; remediis, ad debellandos illos adhibitis, observatorum, sida relatio, ad perficiendam artem clutarem prodesse omnibus istelligentibus semper visa in eo gratiorem eruditis Cl. Autoris laborem, quo plurium morborum. Virginem nobiliuntiana tertio aetatis anno usque ad quadragesimum octavum inva-
475쪽
dentium. varias vicissitudines exponit, futurum esse, nulli dubiistamus Brevem universae historia synopsin ipsius Autoris veris Pag. 36. bis exhibemus. Prima fere aetate, inquit, cecidit ex Leopr alio tum grandior colla a deinceps ter, graviter semper offendit latus dextrum4 indeque exsilit rumor, qui procedentialius annis erevit ingentem in molem. Interea confictata est hemiplegiis s animi defectionibus paene innumeris, ut suaud raro doloribus capitis molesi mir. Laboravit actexta se . mali bis maciesre confecta est. Ingruit quater pleuritia in
Iatus sinistrum, fauces tam crebro, ut iniri numerus non queat,
angina tentatae sunt Exceperunt subiud ashma singultur, russis, trunci tumefactio, e brachii contractio item dolorest colicae aeerbissimi alvi quoque ex admirabili causa vehemene ad ictio. saerops ter suam exercuit avitiem, quo tempore
femoris laxationes plures contigere. Ab octo autem annis imgruerunt motus convul vi diuturni, graves, qui ad praesentemtisque diem plus, minu e, saevire solent. Nullum paene abfuit
febrium gemιr, quotidiana, tertiana, quartana, lenta, acura ardens, maligna, inflammaroria quarum nomitilla saepius recruduerum Claudere hoc anno agmen morborum dixeris
podagram,phtFalismum, sudores nimior, ac d furiam. Inter remedia alia complura eminet sanguinis missio, fere sexagies repetita quinquina item ac Laudanum liquidum, cujus quansitas ab unis annici as usque ad ammm ιυ ad libras octo, ductis rationibus, adpendus drachmas septem. Neque tamento morborum, quorum unus saepe ad occidendum hominem sufficit, concursus miseram e medio sustulit, sed conclamatis saepius rebus praeter adstantium d Medicorum exspectationem, aliquantum levata, tempore, quo haec a Cl. Autore consignata sunt, adhuc superstes novos insultus, quibus fragile demum eo vi destruatur, exspectare coacta est. Cum liuoliatus ille in dextro hypocho ri tumor multorum sine dubio symptomatum causa is origo fuerit, pleniorem ejus deserti an ptionem subjungere aequum videtur. Imus venter sunt Autoris verba magnitudis ingens, inaequalis undique dextra vera
Uuidem pars Anfra longe major altiorque conspicitur. --
476쪽
gnitudinis hujus confinia costae legitimae sunt, umbilicus, os pubis, ilium, lumborum vertebrae. D medio tumor prae graudis, longus, s inaequalis, Huram cucurbitae curvae prae sferens, cujus caput diametro fere unius palmi regiona umbili. cali subjacet collum iliaca epicolicae ac lumbari extremum. Inimbilico renitens magis persentitur, quam in illo, magis hic. qua=n lumbos versus, ubi seatomatis soliditatem paulo firmi rem prae se fert, nusquam vero ossam, vel lapideam. Vehemenis
itifimum dolorem tu cosis spuriis prope semum, tibiis, s sro per cartilagines conveniunt, percipit quae non, Uma e rerius, sed concavae, observantur ubi Abi videtur aegra quodammodo alligatum tumorem habere, veluti mucrone quo idam se perpetuo figi sentit. In ultima dorsi vertebra pariter
continuum, sed paulo miriorem, circa ilium vero lumbos magis tolerabilem, Sinterdum remittentem, dolorem percipit. Mobilis es tumor circa umbilicum, ut manu inferius admota,
cosas versus attolli, in uistrum latus quodammodo pelli, pessit. Si forte aegra aliquando erigi aut sare conetur, molemque sine fulcimine deorsum pendere sinat, statim excitatis moribus convul vis, in απνοιαν incidit, ac prope deficit; quod in tu supino accidit; unde erecta ervice in lectulo jacens, plurimis pulvinaribus rumorem sustentare cogitur, ut vetussirato planis est aequali undique incumbat, praecipve tibi δε-
mnum captare nititur Color ceteroquin abdominis ubique naturalis es. In tradenda tot morborum attiologia varias notatu
dignas observationes de lipothymiis ex diuturniore genuum flexione de selicior hydropis per diuretica, quam valentiora cathartica, expugnatione, de periodis convulsonum, stata diei hora redeuntium, allegat inprimis vero in sede tumoris antea coiti memorvi eruenda occupatur, atque primo plera 'ag. s. que viscera nobiliora imi ventris a suspicione latentis ibi mali liberat. Neque enim ventriculum aut me senterium hic accusari posse censet, cum digemo' chyli ad sanguinem derivatio satis phonate succedant, habitus etiam corpo his post superatas sebres plenior vividior lue appareat, neque vomi
477쪽
tu frequens, aut cardialgia immanis, aut fluxus cellaeus, similiaque symptomata, his partibus tumore obsessis familiaria notentur. Pancreatis glandulain aut lienem hic in censummon venire, indicati in dextro hypochondrio tumoris limites abunde declarant. Eadem ex causa uterum insontem judicat, quod tumor non a pube ad umbilicum, sed ab umbiliaco dextras occupans regiones, iliacam epicolicam lumbos versus, extendatur. Superest hepar quod a plurimis etiam Medicis accusatum fuit, ut aegra omnesque alii, illud tumoribus affectum auctumque esse, pro certo stabili habeant, quod pariter tamen incolume esse arbitratur, cum vel dudum in suppurationem abiisse vel in scirrhum
mutatum esse oportuerit, neque tamen morbos ab indurato hepate oriundos occurrere, cum bilis secretione turbata, sicque laesa digestione, trophiam, ascitem, ienteriam, eademque in sanguine cumulata, teterum, subsequi. observationes testem tur. In partibus ergo imi ventris continentibus illius sedem collocat, utpote minus nobilibus , adductis similibus e Gai 1io intueri historiis Neque tamen, utrum praecipua sedes inter peritonaeum si, an musculos transversos, an vero hos inter rectos vel oblique positos, definit, scirrhi spurii ei G-Inen imponens, cum minor, Quam in genuino, durities la Io praesens hoc arguant Caulas hujus tumoris plures accusat, ac potissimum lapsiis repetitos, quibus atonia, in contus musculis orta, tum hydropem iteratum, cujus magnam vita esse in laxandis musculis abdominalibus constet in has igitur partes debilitatas omnes sanguinis impuritates delatas, sensimisignem illum tumorem generasse. Cum praeterea circa umbilicum pars grandior auriorque nimoris sentiatur probabile credit omentum contractu facto cum peritonaeo concrevisse, , arcte convolutis ambobus majorem hic durioremque effecisse molem. Febrilium paroxysmorum materiem non in tumore, sed alibi generari imo neque selum origine, sed natura etiam, inter se diverses videri convim sivi aebrilis paroxysmi causas continentes, censet cum auter in nervos agat, in sanguinem altera illa Laudano ol Diuitias by Orale
478쪽
temperet, sudoribus eliminetur, haec cedat Quinquinae, Pag. 84 seq.fer alvum dejietatur sensibili ac manifesta crisi. Ingens il- Laudant liquidi ad octo libras accedens, copia, quam intra aliquot annos hausit, quomodo sine noxa assiimi potuerit, copiose dis Ierit. Antiqui pium frigidum in quarto gradu censebant iacultate coagulandit editum hinc calidiora admiscuerunt recentiores contra ea lidissimum perhibent. virtutem attenuandi tribuunt; quod in hac u que aegra factum testantur phaenomena commotio sanguinis aestus sudor nimius, somni carentia menstruatio libera. dc emissi sanguinis tenera consistentia Partem igitur opii, membranarum superficiei adhaerentem tonum illarum rob rare, tenuiorem succo nerveo commixtam, illum reficere, α ad motus ordinatos disponere, cum mequet censet, indeque effici, ut binis horis ante paroxysmum assumtum convulsi- vos motus suspendat, modumque, quo reliqua commemorata phaenomen inde producantur, tacite ex his intelligi posse. Ceterum non probat admixtionem croci, cinnamomi, caryOphyllorum xvini Hispanici, cum tantum absit, ut eo corrigatur, ut potius nimius calor inde remedio concilietur quare etiam huic aegrae absque croco caryophyllis parari curavit. Quod vero absque detrimento tantum ejus sumserit, partim modicae dosi, sub initium concessae, tribuit, partim confitetudini, quae res etiam insalubres sensiti corpori familiares reddat Uaria vero edempta adducit hominum, ita ad opitu sum adstridiorum, ut hoc denegato, protinus graviminis eorripiantur symptomatibus, quod aegrae pariter sensu confirmetur, cui intermisi stato tempore opi usu vehementissimae convulsiones ad animi usque deliquium sint metuendae. Multam eruditorum inibit gratiam Cl. Autor, si uti spem fecit oua sorte nova circa progressum morbi notanda oecurrent, eadem ratione exponat, atque inprimis, cum tandem anima miserum hoc domicilium reliquerit, sectione facta miri tumoris veram conditionem indaget, atque describat.
LETTERA ALL EMINENTISSIM E RE -
verendissimo Sign. Carditate UADAGNI, c.
479쪽
CELIDONII NE FERI, ABBATIS, AD in vitis Cardinalem G AD AGNIUM Epistula
tres, de incommodis, a novo quodam aedificio exspectam. dis, quod Moniales Philippinae e regione monasterii Turchinarum exstruere instituerunt.
Romae ex orrucina Rev. Camerae Apostolicae, 736, M. min. Plag. 3, ab aen. I. is nune Romae exorta est, a Tribunali S. Rotae Romanaeli decidenda, de novo quodam aedificio, quod Moniales s. Philippi e regione Turchinarum exstruere, atque hae, propter varia, quae inde itinent, incommoda, prohibere covantur. Consulti propterea quatuor Mathematici fuerunt: norum scripta cum ab Eminentiss . Cardinale uadunio cum Autorebarum literarum essent communicata is, d longe majora imcommoda cernens, quam quae Mathematici memorarunt, commoda, quorum illi mentionem secerunt, pro nullis o nens, docte atque ingenue quid sibi videatur declarare imstituit. Non indignum sane Mathematicoruin studio, sedc dissicile argumentum. Quaeritur enim, quantam partein solisin coeli, atque adeo luminis re caloris necessarii, lino ventorum salubrium, motusque aeris, aedificium, aedificio certa ratione oppositum, eripiat, quantum inde dammula orbatur. Quanquam vero ex cognita aed uniostione justique dimensione, non nimio negotio reperire Geometra potest, quota sit pars coeliu catinosphaerae, quae cuivis aedium parti ab aedibus oppositis obtegitur quam amplais quain diuturna umbra, cui quovis tempore non impedito a nubibus sole,)aedes immerguntur; quaru lata horizontis portio, unde coorti venti directe amare aedes nequeunt nec dubitare licet, quin re loca inumbrata iis, quae sol replet, rigidiora,ctea, quae necessario aeris motu privantur, aliis snt minus salubria nondiu,tamen hac uincere palaa est ad cetera, de ruibus quaeritur, accestate definienda. Praeterquam enim, Diuiliasum Corale