장음표시 사용
491쪽
probabilium prorsus tacet. m pete majori Latino cle finitionem addidit egregiam quae tamen Cl. Κahlii consilio ac sini haud suffecit Ne igitur hic pateretur porro nobilissimam illam Logicae partem exulare impatiens fili exspectandi tempus illud. mio Ill mosus promissiim exsolveret, eo nomine datum. quippe operi Latino philosophico ad finem perducendo intentus. Idcirco nostro jure credimus Abderitas esse eos cui Viri Clarissimi opus se inflitutum tam salubreis fructiiosum contemnere vel judiciis severioribus proseqtit ausint. Sumis mi Philosophiautori subjecerunt stimulos, ut haec Elementa ederet unus eorum illa perpendit legit ac digna, quae ed rentur esse judicavit. Qui haesitant, an liber de probabilibus potuerit methodo scribi mathema iea. i. obsecramus lectitent
libri ipsius A. /4 pag. y seq. ut rem esse salvam intestigant
Libri aliorum, inventis is doctrinis veterum veI recentrorum. Λutor carere debuit. Quis enim ante eum de hoe argumento fuit ex prosesio commentatus Non dubitamus alios an nobili conatu excitatum iri, Mea addituros vel polituros quae trie diem docebit Iacta nunc et aleae via sui ad eum mperta campum in F, alii vites ingenii sui experiri pote. runt. Nos vero gratias agimus habemusque applaudimus
Cl. Autori quod aliis in hac palaestra praeire ac sibi egregiam
multa cum laude coronain parere sudore suo, voluerit Pi remque recensemus librornm summas. qtias sexcentie Ieg re ac relegere debemus siquidem plurimi libri non res novas. sed formas recentissimas praeferunt. In praesens gratulamur
nobis merito quod librum delibemus, qui desideratum diu aeprorsus novum pertractatis exhibet argumentum. Index libro subjunctus est ex asse concinnus Liber ipse in tres abie Partes seu Sectiones. Prima fuit inscripta de principiis pro- habilitatis; secunda de delerminatione graduum probabruta tis tertia de applicatione regularim probabilitatis. In Sectione prima disseritur de veritate re principiis probabilitatis
tum generatim tum speciatim. In Sectione fecunda tractatur
de Logica probabilium de determinatione graduum probabialaatis in notione, de determinatione graduum probabilitatis
492쪽
in propositione ac ratiocinatione. In tertia Sectione expuisntantur tum probabilitas historica tiIm ea, quae in omni applicatione Logicae probabilium notanda veniunt. Ne vero inis salutata elaboratione ipsa discessisse videamur, unum o alterum cum Lectore communicabimus, serio perhibentes libros. rigidae demonstrationis catenae adstrictos, in nexu esse legendos. non per particulas non per saltum, non per compendia 4ecensiones. Propositiones categoricae possunt tanquam hypotheticae considerari, siquidem praedicata sunt concipienda sub conditione definitionis quae subjecto inest. Propolitio determinata dicitur, si una propositionum oppositarum in re locum habet, altera minus. Quia antem ea, quae existunt vel existere debent, ita comparata sunt omnia ut oppositoruin semper alterini habeat ita in alterum minus inde pater, Omnia, quae existunt, esse determinata. Unde Cl. Λutor demonstrat , veritatem propositionum niti legitima determinatione praedicati per notionem subjecti quae Ill. Nos quoque est sententia. Opinionem definivit per propositionem haud
lassicienter comprobataminutor. Requisita certitudinis definit per ea, quae rationem in sese continent, cur praedicatum
subjecto sit tribuendum. Cunitio probabilis, eodem judice. existi . si desunt quaedam requisita ad veritatem mmonstrativam. Si enim duo indicia ad certam rei rationem vel determinationem deficiunt quinque autem adsunt, cognitio nostra utique est probabilior, quam improbabilior nisi vis duorum indiciorum quae desunt praeponderet illis quinque-Id enim tava observantia inrauiorem monendum dueimus, argumenta seu momenta e quibus exsurgit certain vera propositio non semper esse numeranda tantum sed saepius quoque ponderanda. Uni enim requisito ad veritatem, eamque vel propositionis ves effectus, inest saepius vis objectiva majori quam alteri. Haec vero aestimatio virlium novam parit scien- iam, quae vociabulo *namometria signiri potest. Unde consequi essetque credimus, ut Dynamometria a Logica probabilium ejungi an possit. Qitomodo enim molem unam eum altera recte eomparabis ratione quanti, ni exista me Nn s lura
493쪽
sur, Eodem pari in modo requisitorum ad veritatem, menta interna, majora vel minora, comparari inter sese ae aestimari nequeunt citra mensuram, qua proh dolori adlui care. Par. 16. naus. Credulitatem Autor in eo eonsistere docet, si rem improbabilena pro vera habemus. Cave tamen probabilitatem
logicam cum morali confundas seu probabilismo Jesultis plerisque probato. Cave, conclusionem sellogismi probabi-ao lem, ex altera praemissarum probabili profluentem, confundas Cave, propositionem, probabiliter collectam, in datori casu semper exstituram credas saliuntur enim saepius, qui ventus fisturos ad leges probabilitatis aestimant. Eis, qui demonstrationis exercitium re ipsa condoceri cupiunt, commemet dat Autor scripta Ill mo i mathematica x philosophies. Probabilitas vulgarisis Aristotelica nititur autoritate enim nil opinionis vel plurium vel sapientiorum; mobabilitas erudita pluribus ad rem certam momentorum accessionibus aestimatur illam in usus adhibet orator, hane vero Philoso. 33. phus Miramur merito, Petrum Dan elem metium in Praeo fatione ad Demonstrationem Evangelicam probabilitatem Aristotelicam in principium veritatis apodicticae assumsista. Sed vir ille erat polygraphus, ae varia leclione dissentus, udieii satis de cetero exigui, quocum malo plerumque omnes coriis Restantii polygraphi, quippe qui nihil perpendunt, omnia inis 36. star transfligarum percurrunt. Gradum aestimatronis Antor delinit per discrimen qualitatum internum auantitatemper diserimen internuiri similium ac inde ostendit, gra-41 esse quantitates qualitatum. laudibus quoque justissimis evehit usum hypothesium, qui in omni eruditione regnat. dapplicandam de probabilibus doctrinam indigemus notitia seia . ses enitae ac disciplinarum connexarum ingenio, mora meditationis deseetu philautiae accurata causarum cognitione earunt que eonjunctione experientia diuturna. Multi maximique usus forent conjecturae clarorum virorum collecta editaeque. Ita mehiavellus resormationem ecclesiasticam praedixit per conjecturas. Ita conjeetimus, Reges Pontificios in dies tia a
gis magisque potestatem sim rebus sacris dete inandi h
494쪽
bilem esse adhibituros ita conjectamus, imperium Tum rum haud ita sublatum iri, ut id inter vicinos Dominos divida. tur: ita conjectamus, Suecorum potentiam ab aliis renituininiri ad Orientem ita conjectamus, Germaniam tandem in tria vel quatuor regna dictolutum iri ita conjectamus, Protessanotium religioni imminere successu temporis exitium a Fanaticis in gremio ipsorum enatis. Sed conjecturas mus. Si quis quaereret ex coniectore, an proxime instet magna Iudaeorum ad Chrisianam religionem deductio is certe negando esset responsurus. Probabilitatis doctrinam usibus suis adhibiturus, ex inspectione rerum specialissimarum ac momentorum ipsorum sapiat, necessum est; multa enim per
sese sunt probabilia quae in easibus datis prorsus sunt improba Pagbilia Argiunenta ab etymologia, parabola, ct similitudinubus, desumta, nullum probabilitatis gradum continent. De argumento ab analogia desumto aliter pronuntiandum, quod 68 ut a quodam debite exponatur, jure optamus. Proverbium definivit Autor per propositionem universalem, eamque morarilem nonnullis instantiis obnoxiam, plerumque figuratam Latet in eo plerumque levis gradus probabilitatis. Conjecturamessiet multitudo plurium signorum ad rem eandem concurrentium. Praesumtio consistit in proclivitate, ex signis vulgaribus dependentis, propositionis Suspicio est judicium, d
ductum ex signis communibus, in deteriorem partem. In Deo
nulla est cognitio probabilis, sed in ictibus finitis, ad quos etsAngeli etiam sunt reserendi Impegimenta probabilitatis r est exercendae sunt pigritia, a meditando revocans ingenium, iudiei destitutum probabilitatis nimia admiratio ac scepticismus. Determinatis graduum probabilitatis in notione est
aestimanda ex nolis nonnullis vibus subjectum agnosci potest, ct quae illi applicari possunt. Deseriptio rerum pertinet ad Loia 1 4gieam probabilium. Datur quoque definitio realis probabilis,
quae ex circumstantiis rei, sed consequentibus, non ex praedia eat rei insitis, sormatur. Ad determinationein probabilitatis graduum in propositione obviorum, admodum est utilis ars in combi oria' characterustica, inprimis vero curata exempla
495쪽
plorum re observationiim eontemplatio. Numeros eatituri aposteriori ita explorari posse, uti a priori. cita gradum pro- habilitatis exacte deserminari posse in auovis objecto vel ma- pag. 64 xime contingenti re variabili Autor per mathesin demonstrat seq. abstractam. Ratiocinatio probabilis a certa uuantum ad se mam auinet, haud differt Ana ea Rudigeruti me D. Andrea Fabrisiur sequitur exposuit in Sensu τινι, DI probabilitatem historicam, medicam , hermeneuticam phymeam. moralem, per exempla probabilia. in scopo. --tor spectationi lectorum nondum satisfecit; quis enim credet, iuexemplis ejusmodi accuratam computandi gradus rationem 1as R. consistere mapplicatione probabilitatis ad res historitas spe eiatim ae solide Autor disserit, cetera autem species probabulitatis ex generalibus ejus dogmatibus possunt facile derivari.
.ii. Historiam de Danna ripis Autor appellat fabulam, quoeoriginem debuerit turpi evidam Pontifiei Romani actioni dea38. libidini ejusdem Seeptim ruscepisse probabilitatem pro norma aestionum, comprobat idem Sagacitaram definit per vi a4ra tutem probabilia determinandi ratus, eam, cum scientia eonia
iunctam complecti omnem eruditionem Suffecerint haec Io- eo promulsidis, satis jam longa, sed novo opere ita suadente. expressa. Gratulamur Autori doctissimo de campo intentato alias.' aliorum pedibus caleato nondum, quem eam feliciter ingressus est ipse. u illustri reddidit relebrati rei optamus cum xipso, ut Cex Osus Elementa Logictast . probabilim elaboret,ae in lucem proferat. Notamus aliquot naevos typographicos Pag. 3 pro ingrediturum est legem dum ingressurum par ιη pro molas legendum est mo Apag. o Iin i lege sis babenda es rario pag. a simo, at lege, ne exactisuri filo 9M Ne polum pruden ria pag. legendum est se a latrons. Votis coneeptis merito vovemus, ut singulis viginti annis existant ad minimum eruditi nonnulli, qui, exemplum Autoris C . imi. tali complexum ac systema novae veritatis euiusdam luci aeiudicio eruditi orbis exponant. Qitoties enim non legimus ac
496쪽
DISSERTATIO DE POTESTATE ECCLESIA-
stica, mediam deligens viam inter eos, qui nimis eam extenduist, cum Papistis e Scotis Presbterianis, ex una parte, atque inter Erastianos exsectatores Hugonis otii, qui ex altera parte, totam reiciunt intrins caris ritualem autoritatem, qua Iesu Christus rectores Ecclesue omauit; sutore P. Mare Scu. Dre gementis Presbytero.
Londini apud a Strahanum, Ir33 8 maj. Plag. 4. Controversiae, in sacra Christi civitate agitatae, testantur u Praef. pag. trainque saepenumero partem in extrema cucurrae, seq. neutri favisse veritatem. Haec in medio posita suit, sed faetiones inter se digladiantes oculos alio torserunt, ut eat perspicere ne valerent. Cui quidem rei indicio sunt lites de di seseq. vina gratia, liberoque hominis arbitrio jam olim motae, in quibus neque a Pelagianis, neque a Manichaeis, veritas stetit. Atque hoc idem etiam in iis accidit controversiis, quae de si prema Ecclesiae potestate in sanctiorem Servatoris orbem introductae sunt. Antequam sacra e tenebris in lucem vocarentur, Episcopi Romani omnem sibi solis potestatem arroga-Funes vindicarunt in res sacras, civiles. viae vero alii postea de medio sublata, omnem in universum autoritatem, eum civili quippe potestate haudquaquam consistentem, rectoribus Ecclesiae derogarunt. Utrimque peccatur, si Patricium Middielouum audias ejus, quam inalcavimus, scriptionis Λutorem. Is mediam aliquam suadet viam, qua suprein potestati civili, δὲ iis etiam, qui rebus sacris praesident, propria quaedam jura tribuuntur,in illibata servantur. Hanc putat ir seq.nicam, proximam,d quasi compendiariam, viam esse, qua tot serventes in Magna Britannia lites dirimi ac sedari queant. Nostrum haud est, eas hie recensere controversias, quae inter
497쪽
dissidentes cominemorare opiniones, quas frago Gratius αThomas D asus, Medicus antehac Genevensis, parsit, a cuius partibus stantes Erasiani dicuntur. Nomina haec, & quid illa statuerint, eos haud praetereunt, qui jura Principum circa sacra viris acutissimis recentiori aetate explanata haud segniter co. gnoverunt. His igitur missis praecipua laudatae Dictertationis
momenta recitabimus, quae tota meditate scienterque con-
Pag. r. scripta est. Ne cui errori locus detur ipsarum vocum praemittitur declaratio. Potestas est jus mandata dandi, quae eorum devinciunt conscientiam, qui illi subjecti sunt. Sur ma potesar eivilis est suprema in quovis statu aut natione
autoritas, quae a Deo proxima est. Indepcndens potestas ea dicitur, quae in rebus ad exercitium autoritatis suae pertinet:.tibus, alterius nullius subjecta es mandatis ac poenae Totati. Diff. decem continet Sectiones. Ac prima quidem indicat methos dum initio anquiritiar, quousqtie limites jurium supremae ciuilis potestatis sint extendendi, ex his locis sacris. Rom. IIII, os, it III, , DPet II, 3 - . Ex quibus concluditur. omnes personas, tam ecclesiasticas, quam civiles, ad Ohle quendum mandatis civilis potestatis, in rebus quidem legitimis, in conscientia sua devinctos esse. Quae res legitari4 seq. mae, ad quariim obsequium patria praestandum nullus non
devinctus est subjectus accurate hic enodantur, additis locis et aliis, Actor. IV, , V. s. Dan. III, 3. In his nulla in incise s dentemaeelesiasticam locum habere potestatem, Sectio altera demolistrat, quanquam ecclesiastica quaedam potestas, vere a Iesu Christo derivata, hoc est ad legitimam verbi divina praedicationem, tenuinam Sacramentorum administrati nem pertinens, eum civili illa suprema optime consistat.16 seq. Quae sententia adversus dubitationes varias munitur, insimul ua seq. que Canones Ecclesiae Λnglicanae, illuc pertinentes, reeitan as tur, o Sectio tertia sapienter explicantur. His explanatis, argumenta expendenda sumuntur, quae ad independentem ec. m. elefanisam potestatem corroborandam adduci olent. Horum primum examinat Sectio quarta, a prima Christi institutione duehim, Jo XX, M as, Lor. IV, I Respondetur hic, conceden- do, spiritualem Ecclesiae potestatem a Christo eoortam eue.
498쪽
MENfI OCTOBRIS . MDCCXXXVII. 4rs
sed inde negatur seqiii hanc in exercitio suo a statu civili haud pendere astre margumentum, civili magistratu, divi P Tynarum doctrinarum violatore ductum, proponitur&convel II. litur hacque oblata occasone, intricati quidam nodi explicantur. Cum vero in hac lite dirimenda illustris Autor simili. s. tudine a paterna autoritare ducta, saepe usus sies; Sectione quin M.ta occurrit abusui, qui exoriri post it, si quis illam latius quam ipse velit, extendat Argumentum retium, quo independcntem aliquam Ecclesiae potestatem vindicaturi utuntur ab ejus jure in Ecclesiam intromittendi, & excludendi, quemcunque velit, petitum est idemque Sectio sexta recitatis infirmat. a. suartum a praxi Apostolici primorum civitatis sacrae tem m. porum arcessitur in quibus hanc sui juris fuisse, sunt, qui aD
firmant, coli. Actor. IV, N. : Hoc autem remoto, quintum M. consequitur, quod a communi animorum cura iis, qui sacris ossiciis admoti sunt, demandata petunt aliqui ad eam Principes quoque Christianos in universim omnes pertinere, conis
tendentes. Sed responsio statim adjicitur qua planum fit, in ros. sacri ordinis viros id tantummodo cadere, ut dominis in summo rerum fastigio collocatis consilia, piorum animis salutaria, praescribant quemadmodum eos, quibus corporis sui
curam mandarunt, deceat regulas quibus sanitas conservetur aut recuperetur, iisdem dare. Ita vero omne removetur imperium & coactio. Sextum argumentum ita contexitur: M.
Servator, salutis hominum causa, rectores Ecclesiae spirituali instruxit autoritate ab hac vero si eximantur Principes, e rum conditio multo erit pejor, quam quom mvis infimorum. Sed facile re accurate ad hoc respondetur dubium, taxum denuo esse jubetur suprema in civitate potestate nullam in his terris, nee civilem nec Ecclesiasticam, superiorem esse. Quo loco brevis, sed elegans lectu digna, instituitur di ii, grersio, in qua eximia enarr.intur beneficiaequae a divina intrinsecae cujusdam spiritualis autoritatis, sacri ordinis hominibus concessae, institutione in civiles potestates proficiscuntur.
Sectione septima ad id respondetur, quod S. Ambrosium inter 8.d Theodosium M. olim gestum est, quoque inprimis nituntur,oo a qui
499쪽
qui supremae ecclesiasticae potestati favent, patrocinantur. Pag. M. Severa hic disciplina quam piseopus Mediolanensis exercuit regulae cujusdam loco tumero haud est habenda, sede ad infirmitates pertinet quae a sanetis etiam hominibus nota sunt alienae. Quid quod ipse famis est Reverendus Praesul in E.
iisla s. ad Theodos. XXVIII pag. simus edit. Paris de A. sap.
singulari Lextraordinario quodam Dei insinctu ad tale se fa-Iao. inus excitatum esse, seli hoc Imperatori in aurem dieite
quod solus Mas. idem etiam obsequium suum his infimis
testatur verbis: Nonne me delectaret, habere gratiam Impermioris,sicaris pateretur Sinon crediti ignosce quia facio.
IN. in quo Deum praefero. Sectio octava ei latis facit dubitationi, quam a comminuatione majore spremarum civilium pol IM., satum, in prima Ecclesia facta petunt nonnulli Sectio nonis
allocutionem Constantini M ad Episcopos Concilis in Nicrino congregatos, quam Rufinu in Hisor Del. Lib. I Cap. a memoriae prodidit, sub judicium vocat δε fidei Rufini hist 1r . ricae non multum attribuit insertur hic occasio, invidiosum aliquod consectarium ex suprema Ecclesiae potestate, quae a civili alia non pendeat, ducendi tu Cliris civitate, nulla non persona, nulla non causa, ct spiritualis est. temporalis. Λdulterium, caedes, rebellio, sacrilegium blasphemia, perjurium, talia civiles sunt causae pariteris ecclesiasti . Quodsi igitur intrinseca spiritualis potestas in exereitio suo a nulla pendet alia civili consequens est, ut unusquisque ripiscopus in sua Dioecesi civile,quod Reges orbis, exercere poniret sit ac debeat imperium. Sectio decima, eaque postrema, novam tollit difficultatem ex loco Pur. II, G, vi illustri Autoria quodam Λmico objectam, ac si inferiores orbiuin rectoresperaeque, ut Supremi Principes, ab ecclesiastiea exemti essent autoritate. Id quod rationibus nominatim designatis, negatur. Ex his perspicuum est principiis, Rev. Middistorium Christiano Principi supremam ct a nemine, nisi a soli Deo. pendentem, civilem, iis vero, qui sacris praesunt rebus, a trinsecam spiritualem, sed in exerciti, adnaei nistratione sua illi subjectam, vindicare potestatena. RE
500쪽
MENfI OCTOBRIS A. MDCCXXXVII. M REFLEXIONS CRITI QUES, α
OBSERVATIONES CRITICAE DE ELE.
tatione de hoc Poematum genere, magno plausu excepti. In utrisque multa reperit Autor noster, qui se in Diabeatione Michaiatium subscribit animadversione digna. Quapropter ea hic sub examen revocat, in singulis fere capitibus ita procedit, ut primum sententiam suam Proponat, confirmetque, deinde ad illam civis sui Com- inevitationen & Elegos exigat Primo igitur Capite originem Mnaturam Elegiae enucleat.&, initio hanc querimoniis a planctibus maxime lugubribus destinatam fuisse, postea 'ero ad alia etiam argumenta translatam esse, minime verosili amantium querelisin suspiriis inservire ostendit. pite II attributa Elegiae sue dotes, ornamenta enumerat. docetque, ubique hic mediam tenendam esse viam atque ita scribendam Elegiam, ut dictionis genus dolori, tristitiae
optime conveniata fac in scilicet eam se teneram, sine multa arte, iura exquisitiori compositam naturali ta-nien venustate Melegantia quadam praeditam, ubique aequalem sui similem tersamque commoventem eue debere,poinposum autem, gravem,in austerum characterem, qui Tr gicos deceat, merito ex illa exulare. Cop. III, characterem heroicum de grandem in legi neutiquam nabere locutu, cap. IV. non esse Elegiam quandam dramaticam, Cap. V non eidem congruere surorem tragicum, propugnat. Cap. VI de
minibus iuniirit, quorum querelae in Elegia audiri debeant. Omnes illos, quicunque Elegos undunt, miseros quidem esse oportet, ita Me miseros, ut reliqua ipsorum im les mediocritati legi respondeat. Hinc excluduntur