Acta eruditorum Lipsiensia, anno 1682 à 1776

발행: 1737년

분량: 616페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

561쪽

ns NOVA ACTA ERUDITORUM

tum nonduin licuerit nobis invenire. De cetero id omnino praenobis ferre debemus, Compendiuin hoc, de historia masDea inscriptum esse dc commodum, O Ordine praeclarum, reliquis omnibus ejusmodi libellis praestabilius. Faxit modo Deus propitius, ut cetera Autoris diligentiissimi opera assecta propediem elimentur, ac in dias luminis auras emittantur.

THESAURIS OBSERVATIONUM MEDD

earum rariorum, experimentis Θμ, Medicis pluribus, nec non Scholiis c Iconibus elegantissmis accuratissmisque, itastratus, collectus a FO IACOBO HARDERO, Phil Med. Doct. Mat. G Botan.

Prof Serensi Prine Badens G S. R. I. Acad. Nat. Cum Pone ac Patauin Issust. Reco. Socio. Accedit Index Rutorum, in hoc per citatorum, es rerum, locupletis mus.

Basileae, ex ossicin Episcopiana, 736, 4. Alph. i plag. 3 cum Iconibus variis. Centenarius observationum, longo annorum usu collectarum, hic exhibetur, ad methodum normamque Academicorum Imperialium conscriptus, in quo varii argumentiphaenomena, in corporibus brutis aeque ac humanis obvia,

prout vel hujus vel illius in Medicina disciplinae objecturn

existunt, fideliter recensentur, ingeniose dijudicantur, Mad salutis humanae usum practicum diriguntur. x tanto rerum apparatu paucula decerpemus, quo constet, quid de opere promittere sibi Lector possit. Et Tedius olei Nicotianae, nenosus experimenris in ciconia rana, serpente cane, factis constitit, quo partibus admoto, vel vulneri cuidam immisse. motus convulsivi oborti animal perdiderunt qua occasi ne de animalium istorum, quae toxico fidem fecerunt, anat -mia agitur Foetus vitulini ejusque secundinarem habetur ana- . tomia. Conspexit cilicet solers naturae indagator non tantum matris ovaria cum ovulis, sed Ieeundinas sollicite rimatus en

562쪽

MENSI DECEMBRIS A. MDCCXXXVII. D

est, revocatis ad examen cotvledonibus seu placentulis, sua

singulis glandula constantibus, itidemque Chorio, per quod

innumera vasa ad cliordani umbilicalem tendentia, vel inde producta, discurrebant, innioque, in quo liquor gelatinae si-naitis,in Atlanto ide, in quo humor urinalis deprehendebatur. Vena illi uin bili calis duplex secus ac in homine quae ante hepar in uniuia truncia in coibat, exstitit. Eadem industria porcintis, ovillus, tandemque humanus, inspectus fuit uterus. Qua occasione de formatione scelus secundum diversa Autorum placita disieritur. Ad intestina animantium transitur illorum poti ilimum, quae ex ruminantitum sunt familia, quorum in cervo. hinnulo, quadruplicem digestionis machinam, oina sum abo-masum,ventrem, ventriculum, sollicite exposuit. Rupicaprarum occasione de Egagro pilis agit, earundem ex pilis animalium, linctu absorptis fibrillis herbarum subtili mirae admixtis, originem figuram, locum natalem in ventriculo sci. licet cellulato, aliaque declarans. ccedunt pennatorum, gallinarum, hoc vel illo fato exstinctarum, aquilae etiam, tardae, vel otitis,q iam Trappen nostri appellant, anatomiae nec omittitur de variis ad oviparorum mores indolemque pertinentibus disserendi commoditas. Qitam in gratiam adjectae

sunt icones, negotium ulterius declarantes. De morsu viperarum haec habentur Vulnera animantibus omnibus, quo, quot experimentis tentata fuerunt mortem certillimam inis

tulerunt, excepta capella, quae tot morsibus inflictis, citra ullum medicamentorum sum nihil prorsus detrimenti sensit Profuit admorso cani sal viperarum, quibusdam caute irium profuit. De noxis cicutae ex Epistola ad Te erum plurima experimentis in diverso animantium genere saetitia dilueuntur, cujus scilicet esseetus nausea vomitio, somno lentia, convulsu motus, exstiterunt. Reliqui casus fere omne a Clinicam utramque, Therapi aeque ac Chirurgiae, respiciunt. habenturque eventus oppido rari quibus historia morborum mirum quantum illustrari poterit. Liceat unum alterumve adducere. Observatione os togesima non habetur Dystocia ex integumentis, cranium foetus involvenribus,sanguine extra-

563쪽

s NOVA ACTA ERUDITORUM

vasto anterius refertis, cujus causa fuerit ictus mallei, hypogastrio inflictus aliquot ante terminum septimanas, quo rite impleto irriti ad partum conatus de infante nihil, tum ris autem plurimum in orificium uteri impulerint, licet aquae Iegitime antea diffluxerant Vulnere tumor inflicto sangui. nis copia dimanavit, inde evacuato embryonis mortui cerebro extractus scelus fuit feliciter. ccedunt plura, ad hist riam partus ficientia eruditae de gravidarum imaginationis efficacia, de molarum generatione dc disserentiis, disceptati nes. Iucundissimum ieehi est opus ob mixtum orationis gerunus, ct rerum insignem varietatem, quae omnia sciendi faciendive cupido Philiatro satisfacere utrinque poterunt.

i. e.

ELEMENTA MATHESEOS, MELIORI

ordine, Unova methodo, demonstrata ab ODO ARDOCORSINI, Ch. Reg. Schol.

piarum.

Florentiae, sumtibus Tartini re Franchi, 73s, DPlag. ao, Tabb aen. 8. Qui Elementa Geometriae ediderunt, partim taclidis, emterorumque antiquorum, vestistis presse inhaerendum, partim id sibi agendum arbitrati sunt ut ordinem magis concinnum demonstrationesque commodiores eligerent. His assentiens doctissimus Corsinus, novum Geometriae Cominpendium sermone Italico conscripsit, in quo precipuas Euclidis, Apollonii, ct Archimedis, propositiones accurato o dine tradidit succinctisque,4 ex parte novis, demonstrationibus firmavit. Nec dubium est, quin suis potissimum civibus, rerum Mathematicarum studiosis operam perquam ut lem praesiterit.

DISCURSUS PAR AENETICIS AD AN OS

bonarum aratum aestimatores, Iro Bibliotheca Iublica,

564쪽

MENSI DECEMBRIS A. MDCCXXXVII. Societate eruditorum , sub gratiorissimis auspiciis

Illustrissimorum, Excellentissimorum, a Generosi imorum Dominorum, D. FRANCISCI CXEN-

DI, Camerariorum de Mormatia, L. L. BARONUM DE DALBERG se bonarum artium praestantissimorum caenatum, bono Numine in primaria Germaniae Metropoli, urbe Moguntina, feliciter erigenda, promovenda, o stabilienda.

πucundissimul futurum est aequis rerum Germanicarum πιδ stimatoribus, laetos nuncios accipere de instimest lissima Illuis1irissimorum Baronum de Dalbergapud Moguntinenses Biblio-aheca publici nunc juris facta, deque novae Eruditorum in antiquissima hae Germaniae Metropoli Societatis primordiis Diagnata est ista eruditissimorum hominum concio, interprete Uiro probo, Valentino Schmidio, qui Societati a Secretis est, eisquentes ad nos iteras transmittere: Si quo principes in Republica literaria Viri, ad promo

vendas honestas artes, exercent conatus, in multorum conve

nit venire notitiam, in plures sui consequantur propositi coadjutores, propagatores, haud improbum, spero, Vobis sapientissimis Viris videbitur, quod hisce aeclusum exemplar elegantis perinis ae eruditi cujusdam Discursus paraenetici, nuper ab eximio Viro, liverio Legipont, medictiso, p. r. cetranti . Domin de Dalber apud Mogonos Bibliothecario, ad quos bonarum artium sumatores directi, pro Bia bliotheca public Societate eruditorum in primaria Gemmaniae Metropoli urbe oguntina, feliciter erigenda, pr

movenda es stabilienda, limatissim vestro judici Mere, a

que, ut in plurimorum veniat cognitionem, ad Acta Erudit rum referendum committere pras am. Comitos adjunxi

565쪽

34, NOVA ACTA ERUDITORUM

veritis, seligatis, rogo, ac istam, si licet, obtestir ut quoique, quorsorte no ri instituti rationes eiactaverint ad

teneros conatus nostros, vagientesque partus, succollandos, mnus porrigant auxiliatrices, Morifice nostro nomine imitare

non gravemini qui nos ad paria incia, ubi occasi dederis, promti mos deinceps habcbitis Favete, F bene valete. Scriptum Moguntiae d. v Martii A. 737. it Eo majorem exinde voluptatem percepimus, quo agit intelleximus, aliquam nostri penes illos, ii tantum opus condere annisi cum successu fuerunt, esse fidiiciam, quibus liaud displicuit, de gentis misergianae in literas meritis, antiquissimis, iisdemque ad virtutem compositis, moribus se. . o, quentia nostris Actis inserenda transscribere: Oin is rebus gumiacis scripsere Nicolaus Serarius I fulta ejusque interpolator Georgius Christianus Damiis, non leve quidem hujus etropoli decus a Bibliotheris olim itidem instructissimis derivam sed ita derivant ut simu insinuent iis per bella variosque caseu Martem es Vulcanum infesos er bresae immitη θυμ, per pacem vero, fecundam iliam tinemrum non ignotam matrem, pulverumque e aranearum nutν

rem dominam, non minus mala fuisse halitas. Has inter non ita pridem caput extulit esebris illa a nominatissima Perillustrium atque Mellanti morum Dominorum de Dalberg, tum manu deseriptis codicibus haud paucis, tum oditis, iisque praestanti mis, a rustra riui repreisilibus, egregie fi perbient Numerat illa ultra septem millia Voluminum meliori jubinde notae. Locus ei in adibus Dalbergieis fati amplis tribusionclavibus distinctus, in longum ultrario pede δε e Apostrigens, editur alubris, pinucidus, quietus atque a incendi i rum periculis rutus lacunaria, picturis , artes liberale smnerva dotes repraesentantibus. fabre exornata imo rammescio quam ingerunt, qua excitare pectantium evis E a rimos possit armaria, foruli, mense pegmata, recipiendis Iribris apti me sunt accommodata. Loiaice Iuus in classes pro argumenti diversitat avosite dispostri; lpatium iis tractam ac percommodum nec Iu decu exterior anuenitur, prost Aus scilicet in vicinum hortum, ad invidiam Hribuae, arbus

566쪽

MENSIS DECEMBRIS . MDCCXXXVII. 43

tis vramidibus statuisque deauratis, ac perenni fonte luxu riantem Bigredienti Epigraph supra januam, quae conclavdνnajus aperit, uncialibus I ripta literi , legenda obficitur: SCIsrur IAM ODIT NULLVs Is IGNARV sAT OUE AsINVs. Egredienti vero Nemesis fuas diras iugeminat iuvis VI FUR LIBRI PUERIT MALEDlCTV Isos To. Supra ostium, quod e region adi

tum pandit ad conclave, in quo arma, nummi techmph s tamei ,s alia id genus tmelia, tam a natura, quam arte,

suppeditata veniunt reponenda depicta vi tur nobilis Pallas. dextra librum, sinis ra hastam sicut umigesam rum subjecto lemmate: EX UTRAQUE DEA. In parte adversa

M AR S in throno Pacis re dens, una manv libros, ahera lanuceam, tractans conspiciendum se exhibet, cum subscripti ne Sunt duo, quae faciunt, ut uis sit nobilis, Ars Mars. Galuit vero hoc Gazopblacium ex variis albergiorum gentis luminum es Heroum manubiir, Joannis praesertim caneellarii quondam Palatini es pos piscopi Tormatiensis, Viri fι aevo ciari mi, qui obiit A. Fos, nec non Wolfgangi min-eipis, Hectoris, Archiepiscopi guntini Julii, Herbipolem

si Discopi, Philippi Christophori cliter a Mespethram.

se Arque demum, uti ex Alpium misyblaciis, quae si latim aquas excipiunt Padum, Menum, Rhodanmm, aliosque fluvios erumpere videmus, ita hae Bibliotheca sensim in eam excrevit amplitudirum, qua posteris immortati decus, gloriam beatis G suis conditoribω sempitemum cum in D 'uctu orνιamentum, conciliare queat, si modo, quod in proposito est. librortim usus eum eruditis, qui vigilias suas utilitati publicae

devoverunt, liberaliter communicetur qua in re magnificentissimi ejus possessores avitam Due stirpis fisae nobilig ae iam

dem quam maxime referent, in qua viri, uon modo natalium

elaritudine amplissimisq/ιe finitatibus conspicui, sed sta effrina apprime tincti, ac ei uendis publicis eruditorum πω riis impense inrenti, non paucisoruerunt. Testatur enim Altingius in Historia Ecclesiae Palatinae pag. γη, quod Rudouphus Agricola non solum Ioanni Dalbergio, Cancellario Palatia

567쪽

no, verum etiam ipsi Philippo, Hectori. qui post Ludoxierunelaruit, Lautor fuerit tandendae s colligendae amplissima Hei- diabergensis Bibliothecae, ut deinceps ad eruditionem adspi.

r. ntibus sua non deessent necessaria doctrinae instrumenta. ye vero Ioannes de Dalberg, Vangionum cathedra admotus piscopus, cum omnes, Trithemio se doctrina vinceret, eruditione superaret universos ingentem quoque librorum

melioris notae, suis is aliorum, quibur eadem subsidia Amirer angusta negaverat, usibus desinatorum, multitudinem comis Fortavit, adeo, ut jam Seculo XVI ineunt nominatis a M. it Dalbergiorum ηibliotheca Refert namque Ioannes Heroldus, haia infimi nominis scriptor in sua ad Hare logiam, Basileae A. σ16 editam, Praefarione, se opera Thiethrlahi, fuitis Theodoridus de Bettendorf, cum stirpe Dalbergica primo innitatis gradu junctus. Normatiensis Principis scriptum quoddam Gennadii Scholarii ex Bibliotheca albergia eruisse. Idem au mani Hottingerus in Hist. Ecel. Nov. s. Pari. IVpag. I, Lomelerus de Biblioth pag. ad 3, Struvius in Introduct Cap. II I s, Morhofius in Pol his Tom. I Lib. IV Cap. 4 num a s Trithemius de Scriptoribus Ecclesiasteis.

Porro, si quid ad Perillustri s antiqui mae albergiorum

familia notitiam prodere juvat. quidem boni omnes, ut eleganter Romanae politia princeps, Cicero, sebat, semper nobilitati favemus, ct quia utile et Reipublieae, nobiles es homines dignos majoribus suis, cui valere debet apud nos

clarorum hominum bene de Republica meritorum memoria,

etiam mortuorum, plura sane domi forisque sese nobis ultra

ingerunt decora, qua uti praenobilem hane pro piam cumprimis ilius ni ita animum volueant, ut iis recensendis almmum prolixius indulgeremus. Duo solum hic Itingemus, nimirum vetusarem Ianguinis, s generis sphrudorem. Nobilitas enim, quo antiquior, eo idustrior, T. quo meritis onustor, ea splendissior. Hoc vero semma olim in Vangiovibus memotibus celeberrimum sui nomine Camerariorum de Wormatia, suae originis epocham ultra aram Chrisianam protendere non

prorsus infundat dicitur, cum jam tempore Hisc Salvatoris 'os, i

568쪽

MENfIS DECEMBRIS A. MDCCXXXVII. s s

nsri crucifixi annis abhine i or Hierosol mi sub Romanorum aquilis militaverit nobilis Eques, Conradus Cajus Mamcellus, quem Quintilius Varus a reaedificata Normalia Romano praesidio Camerari uiri seu Comitein praefecit, a quo, ceus

pite, nobili ma albergiorum propago seriesque longilsiana

rerutra per tot duilla viros, antiquae ab origine gentis ad nos usque commeavit, quemadmodum authentico literarum instrumento perhibet antiqui mae hujus familiae archivum prodit celebris Lude igitis in Notis ad Monachi irs amrensis Caput XXVII pag. 73, ubi diserte asserit supretuum

olim tempore adhuc Francoriun Regum in urbe Vangio-ntura judicem ex hac domo Camerarium suis. ac etiam permansisse succedentibus Epitcopis qui ob fidelitatem sibi praestitatu officium hoe haereditario in liberos ac totam fura iliam jure continuariant exindeque abolita etiam tinctione ampli ma Camerarios de Ormatia vulgo Caeminerer onWornas genanti vota Dalberg, in hunc u ue diem sese, mi ni quo nomine, testantibus Bucelino, Roediero, aliisque haud sublesta de Genealogographis, in primis nobilitatis Germaniae ludis equestribus, quos Henricus Auceps verater primitur Magdeburgi A. ys instituisse dignoscitur, interfuit nobilis Eques de Dalberg, jam tum Ane dubio probati mae nobilitatis Heros cum per statutas Caesare autoritate omneamentorum leges ab his arcerentur, qui quavrvos de utriusque parentis linea majores nobiles non exhibuissent, aut aliquas sceleris admissi labe contaminassent. Interfuit nobilis nimtrona ab inget heim, nata de Dalberg, quae secundas gratias habuit Domino de Plamen, Franconi, quocum & choreas habuit, tit perhibent ludorum equestrium scriptores Neque ver antiquitate solum, scis critorum in Rompublicam pleniadore, ae etiam praestantibus, quos tulit, Viris . admodum ill stris effulget hae familia. Etenim archiepiscopos Mogunt imo domesticos, aut Abi primo gradu a ues, numerat duodecim; Coloniensem unum, Divum Heribertum L. Trevirenses octo; Episcopos ac sacri R. I. Principes II, Bambergenses 3, Herbis litanos , Normatienses 7. Spirenses a, Ostadienses , auer-Z La om

569쪽

bornenses a Ratirponensem n Basileenses a sumstano I Leodiensem . Monasteriensem , Constantiensem ἐς supremos ero Ordinis Teutonici Magisros novem, Abbates denique S R. I. Principes quinque, quos inter hodieque eminet Cebissimus Prin-eσι Abbas Fuldensis, Adolphus de Dalberg, quo autore ac parem te condita nuper regiae sapientia ampla augustaque domo ad irisque singularum disciplinarum doctoribus peritis uis acutis iam obtentis a Romano tam Pontifice, quam Coare,privilegiis amplissimis, ecclesiae, imperio, patriae, restituta, fundata jam qiι pluribus bonae frugis candidatis frequentata es alma Fulcentis Academia, Adolphiana in aeternam Ibi autoris mem riam dicta. Ut mirum sis homines, taura natasium claritudine insignes, ac tu eam dignitatum claritarem, qua inter praecipuos Germaniae proceres emicant, nihil de avito, peculiari, innato, a veluti in hac prosapia traduce in iteras literatorique viros sudio non modo remnisisse, sed hae arto florescentem familiam suam novis in dies decoribus, orna. mentis cumulares longe profecto in hoc ipse dissimiles irtio bilibus, quibus imiata quadam aut male fana pusulanimitas, ne dicam, hebes ignavia, tam heroicos ausi non in irat, qui, -- dis majorum titulis ae fumo inani oriantes, nihil propem dum in ore habent, quam illud Cyclopum in patria narum, ρο- dantismi I pedaneorum, honesi hominibus promus indi-gmιm, licet satis vulgare, convicium suisane virorum optiam de re publica pariter a literaria meritorum conremItis.. quantum calamitatis, quantum miseriarum, a taediorum.

quantam denique tempestatem a procellam, excitet, nec verbis exprimi, nec lachrymis satis deseri potes. Cujus quidem iu- fortunii Is non unica, at certe non postrema causa sit duas. T invidia, quae omni tempore hones opera Et fortia quaqua labefactare scivit. Veriniquis, ut aemulationem vitet, Dene facta vitaverit Ecquis vero non malit Achilles esse cum invia dia, quam Thersites sine illa Videni, ut a mnam primum emicantem comitetur fumNs qiι evanescit, tibis illa expliem verit ' Si res egregias adornantem premit mutilio do

aucta gloria illius fumum abigat. Neque vero factnm mm

570쪽

MENfI DECEMBRIS A. MDCCXXXVII. s.

gnum aut memorabile es, in solo majorum nobilitatis titulor, bonis benevolentibus, nec quidquam malevolentibu improbis, ikeredere, es inanem inis pompam, externumque euhum Fluxum, prosequi, sed meminisse virtutum, heroicorumque facianorum, de iis cum optimis quibusque certare, ae etiam omnes omnis memoriae bonos procere institutis praeclaris, factisque laudabilibus, atque cohatis in Rempublicam meritis, incere, dignum e tituli tus majoribus fui facinus mens erecta aeverebisbilis existimare debet. Cum itaque omnium bonorum judicio nulla sit Iupellex tam praeclara, quaeque omise Reia publicae bono natos magis deceas quam optima Bibliotheca, multiplicibus scientiarum artiumque instrumentis locupletata, si praesertim ad bona sudia promovenda probis Us doctis comiter I urbane pateat perbeatos profecto is nominis inoccidui honore dignos haud immerito judicamus proceres illos, quiburs ea animi nobilitas contigit, ut velint, s eae facultates suppetunt, ut polliat in re tam pulchra laudabili supra vulgi mediocritatem altius sese extollere. Haec mihi animi gener sitas vere nobilis es potius divina, ae omnibus iis voluptariabus, quae cum brutis animantibus fere communes sunt praeferenda, semper visa fuit, in qu assentiri mihi sis doctis sex indoctis, optimum 2 prudentissimum quemque, imo εpotiit cum illorum sententiis congruere, nemo nisi Davus inmeias iverit. Etenim, si genus re genius mens, gens, declis artis, ortus, Ars mars coeant, mi una sede morentur; quis neget, hos proceres solidum genita esse Deorum suo is vero de Autore Discursus paraenetici, ae primari lamaabilis instituti promotore, amphora nosse convenit is es R. P. Oliverius Legi poni patria Limburgensis, ordinem Benediis Elinum in Abbatia . Martini Coloniae professus. S. S. The Iogiae in alnia Universitate Coloniensi Licentiatus ejusdemque

Proseser in masterio S. Iacobi Nuntia pridem emeritus, qui ritu a doctissimo Abbate Guttvicensi in Austriam evocatus, lectissimam ac copio Usimam incisti Monasterii Bibliothecam in Ordinem redegit, in rei librariae tritura non modice versatur. hiat utroque quasi cornu laborat in ordinanda Bibliotheca L a I a Daub Corale

SEARCH

MENU NAVIGATION