장음표시 사용
151쪽
libertino iam iis fortuna ortus, etierum ealudus mis . facundus, aedilis rudis suis. Attamen magnam habuit auctoritatem , utpote qui CL uile ius repositum in penetralibus Pontificum euulgauit ,fastosiue circa δε- aio. virimm in albo proposuit, ut tu do lege agi posset sciretur. Omnium tamen maximum est, quod cum prius nemo id tentasset , aedem Concor diae iis area Vulcani summa inuidia nullium dedicauit, coactusiae eonsensu populi camelius Farbatus Pontifex Maximus verba praeire , cum iti. more maiorum negaret, nsi cos aut Imferatorem posse templum dedicare. In hac gente Consules nonnullos observo: ante Imperatores unum cognominatum Fimbriam ι sub Imperatoribus vero aliquot, Sabini, ram Apri, Tertulli, Clementis cognomine. Sed quod augustissimum, tri- FUMA L. bus quoque Imperatoribus emicuit gens Flauia: Obscura illa quidem, ac 'e mliis maiorum imaginibus, siquidem Vespasiani Imperatoris au- si . M us Titus Hauius Petro municeps. Reatinus,bello elusi. Pompeianaram partium θή cap. . centuris, incertum sponte an euocatus, prefugit ex Pharsalica acie, domumque se contulit . ibi deinde menia O msisne impetrata, coactiones argentarias factitauit. Idem Hid. STABILIS J Hoc cognomen ex eorum est classe, quae a Virtutibus profecta sunt i cuui stabilis hominem firmum & constantem indicet.
ADLECTUS DECUR. J Id est ADLECTUS DECVRIO.
Ad lecti erant illi, qui nec e Patrum, nec e Patrum conscriptorum aerant ordine, sedi plorum deficiente numero in Senatum cooptati, seu adiciti. Nam Festi auctoritate , Osriecti dicebantuν apud Romanos,qui De Veis.
propter inopiam, ex equestri ordine in senatorum sunt numerum assumpti Nam patres dicuntur qui sunt patrici, generis : 6οηscripti qui in senatu sunt scriptis adnotati. Ubi propter inopiam non intelligendum est de inopia ipsorum, qui adlegebantur, sed de inopia senatorij ordinis:quod saepe factum esse ad hunc locum Antonius Augustinus notauit ι ac monuit totum hunc locum Pauli fuisse, Festi, abbreuiatoris. DECVRlO J Decuriones non intelligo hic, de ciuibus Festus: Decuriones appellantur, qui denis equitibus praesint: sed coloniarum, de . quibus Suetonius in Augusto. Excogitato ιenere suffragiorum,qua de m 'a tratibus urbicis vecuriones eolinici, in Fua quisque colo is ferrent. Hi
sua in urbe eandem, quam Senatores Romae, obtinebant auctoritatem. Nam qui in Consilijs Reipub. municiPlis esse poterant, De- . curiones dicebantur sic vocati, ut notat ex Pomponio Silonius, F riuitio, cum coloniae deducerentur, decima pars eorum, qui deducerentur, a. p.
con by publici gratia consecrabi solita sit . Id si verum, pace eruditissimi
Panui vij, in omni colonia, ut ipse in Antiquitatibus Veronensibus L p tradit, centum incuriones non erant; sed modo plures, modo pau ciores pro magnitudine coloniaei siue ut melius dicam, pro numero
in I sentia Diuiliasu by Gooste
152쪽
gentis in colonia deductae. Decurionum consilio,& auctoritate reliquus coloniae populus regebatar, nec Duumviri aut Quatuorviri,qui Cons tum locum obtinebant, nisi ex Decurionibus eligebantur . Decurionum autem , ut & Senatorum Romanorum , census obseruabatur. Propterea nen o in Decurionum numerum erat adscriptus, qui,ut ex Plinii secundi epistolis tradit Sigonius, centum millium non fuisset. In hoc monumento , ubi Scardeonius habet Di LECTO, reponas AD LECTO, ut in lapide.
si . CAESIDI J Hanc gentem inter plebeias Romanas panui
HERME ROTIS J Mercurij & Amoris asseclas puto Herm
totes dictos. Herma enim Mercurius a Graecis vocatur ι Eros Amor est.
C EsIDIAE LIBERTAE, ET CONIUGI J Libertati r
stituta haec mulier, gentilicium Patroni nomen sortita est; ut serme omnes quae manumittebantur : quae dc in maritalem subinde thalamum recipiebantur.
Antio Ve- Seviros, Vel Sexuircs , aut Sexture uiros Augustales declarat Panui - -- nius Post e gusti morum atque consecrationem, in omnibus orbis Romo ni colonijs Municipijs, quemadmodum Roniae , nouam in e fugusti bst nerem Sacerdotiam institutum cI . Nempe Flamen mnus tm VI miri sugustales , ob id vocati, quod sacra e si usto facerent in ea colonia. Un de Caseu bonus ad cap. I 8. Tranquilli in Aupusto obseruat, quod Nicopoli erat apex honorum omnium, e sugusti Sacerdotium . Euare etiam anno nomen dabat Sacerdos e suis lis, es in scri tendis publicis , aut priuatorum contractuum instrumentis, ad tempus notandum nomen eius Ur bebant. Sed non tantum Nicopoli, verum etiam Romae Augustale sacerdotium in summa veneratione erat; eum & Tib Claudius, S Ser. Galba in album Suetonio teste adscripti suerint . De Clati hi r sit' dio hac prosest. Senatus quoque, et i ad numerum Sedulium eAugusta '' ' lium sorte ductorum extra ordinem a Lyceretur, cetfuit. De Galba Vero: IηGM.c. . Obres, , nunc in Offrica, o olim in Vermania gestas, ornamenta rrium phalia accepit, . Sacerdotium tr lex, inter xv miros, sdalesque TDtios, item Offugustales cooptatus.
14. VOLUMNII J De hae gente nihil apud Visinum: Panui
nius tamen eam & patriciam , M plebeiam facit . In patricia minorum gentium enumerat consules Amintium & Gallum, in plebeia consules, Flammam , Violentem, Eutrapelum, cognominatos.
36. M. AGRIPPA J De hoc.monumento nihil restat , nisi hoc nomen in candi)istimo marmore literis cubitalibus incisum. Fragmentum sorsan sujt alicuius monumenti, in publico loco erecti, clatissimo Diuiliaco by Cooste
153쪽
rissimo illi M Vipsanio Agrippae,ab auo Augusto adoptato, coronaq; n I 'rostrata,& quidem aurea, ob deuictum Sextum Pompeium donato. z. 2 ''
Ceterum in pedes procedere nascentem, contra naturam est, quo argu mento eos appellauere e strinas, ut iure p rtos: ita Plinius. Ideoque s ub. r.eirpi
cognomen Agrippae ob ortum impositum erat, quod ominosum Plinius loco citato esse voluit: quoniam ritu natura capite hominem glogni mos est, pedibus egerri.
oo. CURATORIS ILLYRICI J Hoc fragmentum magni
culpsdam monumenti suisse, indicio sunt unciales literae, nitidumq; marmor ex omni parte fractum. Sed quid sibi voluerit, minime apparet, cum tantum remaneant haec vocabula VRATORIS ILLYRICI. quibus a me substitutum suit C. ut legeretur CuRATOR Is ILLYRICI. Curatores operum publicorum, viarum , aquarum , aluei Tiberis , stumenti populo diuidundi, vidimus iam cum Suetonio,dum In iacus de curatoribus ab Augusto institutis egimus. Alexander autem Seuerus fecit Romae curatores urbis quatuordecim , sed ex con ularibus mirisι quos audire negotia urbana cum praefecto urbis iussit, ita ut omnes aut di exsemagna pars, adessent quum acta ferent. Haec Lampridius. Ex horum η numero Curatores Prouinciarum petitos credo, cum aliam ipsorum originem non reperiam . Nam ut Proconsules in aliquas Prouincias
ab imperatoribus ablegabantur, lic Curatores in alias, ae praecipue in Illyricum, sorsan sumis auctoritate mittebantur. Ita suadet Epistolia Valeriani, ad Ablauium Muraenam P.P. data, in qua de Curatore Illyrici, una cum Proconsule Asticano ac Praefecto AEgypti loquitur rqua in in Claudio Trebellius Pollio recenseti ubi de ipso Claudio in- DD.ctiacter cetera haec Valerianus protulit. Sane scias tantum ei a nobis decretum salarij, quantum habet AEgypti 'cfectura a tantum vestium, quan tum proconsulatui fricano detulimus ι tantum argenti,quantum accipit Curator Illyrici nil eratius. Quod autem Curatoris dignitas summa fuerit in prouincia veI ciuitate eius curae demandata , ex Cassiodoro colligo; euius haec suiu verba : Et ideo ab indictione illa illius ciuitatis curam Variati lib. ad te volumus pe)ιinere . In laudabiles ordines euria sapienter gubernen
moderata pretia ab ipsis, quorum interest facias eustodiri . lucis fit me ces in potesivie solo vendentium, aequabilitas grata custodiatuν In omniis s. opulentissima si quidem hinc gratia ciuium colligitur, s pretia sub moderatione seruentur. Ut vere curatoris impleas offletum, cum tibi solicitudo fuerit de rutilitate cunctorum. OL Epitaphium tandem in hisce aedibus, quod quatuor Graecis versibus expressum, paucis additis in latino hex altico,apud Ausonium iaepitaphiss Heroum, eodem ferme sensu legitur, ex Graeco monumento mutuatum suspicor i cum monitu clarillimorum virorum Octauij Ferraris ,& Ioannis Cottun ij Equite hoe idem habeatur Anthologiae
154쪽
Graeciae lib. 3. cap. vltimo, in philosophos . Ausonij Epitaphium
hoc est. Tingeni c)hlio, in cuius sepulcIro pro thou canis Ignum est.
Dic eanis hic cuius tumulust fanis. eis canis bis quis 'Diogenes. Obist i Non uise , sed abit. Diuenes cui pera penus; cui dolia sedes,cia manes abjr λ Cerberus ire metae. auream' igitur' Clari flagrat qua Messa Leonis. Uditus est iu nunc canis Erigona. Gradicum in Anthologia hoc extat.
Quod sic elegantissimus Cottunius Latine vertit. Dic canis, cuius miri superstans tumulum rustodis Ipsus canis. Ost quis erat hie mir canis Diogenes. genus narra. Sinopensis. ille qui dolium habitabat' certe . nunc autem misa functus astra domum habet. Graecum vero epitaphium Anthologiae, eum ab hoc, quod in anti quis luno isto lapide exsculptum est , prorsus nihil discrepet, hinc in Anthologiam traductum opinor. Iam vero in fine , priusquam huic domui valedicamus , operae pretium facturum me duxi, si afferrem obseruationem consideratione dignissimarn, circa monumentum vigesimo septimo loco a nobis propolitum ι basin nimirum illam marmoream , insculptis ex omnibus quatuor lateribus literis Graecis insignem; quamque studio Benedicti Siluatici, ad Amplissimum Virum Ioannem Pisaurum asportatam, sol. 99. indicauimus. Arbitratur enim Andreas Muretus, arctissima mihi necessitate coniunctus, vir morum candore, tum mathematices & cultiorum literarum peritia singulatis , Serenis limae Reipubl. Veneis Littoralium munitionum s ut vocant θ Superintendens, istud monumentum Patauinum non esse, sed Alexandri Bassani solertia,ex aliquo eorum locorum, quae peragrauit AEneas, huc fuisse aduectum. Cui opinioni ec ego libenter suffragor; cum satis constet, Eneam,
155쪽
antequam sedem in Italia fixerit. compluribus annis errasse, aduersaque iactatum nauigatione, & ad diuersia littora delatum, quibus-buidam in locis aliquamdiu moratum suisse. Primum enim ad peninsulam Pallenen appulit; conditoqi Ueneri templo, & oppido, quod a suo nomine AEneam appellauit, in insulam Delum,& inde in Cytheram deuenit: ubi pariter Veneri templum erexit. Postea cum non longe a Peloponneso in Chinaeti is promontorio erroris sui socium sepeliri curasset, Zacynthum delatus, aliud Veneri templum excitauit. Inde Leucadem petist, ardi ficatoque. α ibi Veneri fano, Actum promontorium attigit: ubi Veneris Aeneadis templum construxit. Ambraciam etiam dc Buthrotum urbes adij si Epiri item de Anchisae portum , ubi nouum Veneri templum dicauit. Tandem traiecto lonio mari non uno loco exscensum e nauibus in D liam fecit; ut ait Dionysius, qui amplissime Aeneae nauigationes de errores conscripsit. Unde verosimile Mureto videtur,in aliquibus dicto. rum locorum, inferioribus seculis Aeneae, in transitus memoriam,tale
sIGNUM TRANS EVNTIs AENEAE ΤROIA INCENSA
Haec. autem in gratiam singularis amici dicta sint, meliori alio. rum iudicio ponderanda.
156쪽
P Rope Basanos S. Ioannem versus, honesti hi ciues Patauini elegantes satis aedes possident, in quibus studio Vinci guerrae Cam- pila inpetri, viri modestia ae eruditione praestantis, amicique mei sin-gii laris, duo haec fragmenta lustrare licet. Primum in stulto praegran- grandi omnino fracto marmoreae arae; alterum in decurtato lapide. Hoc etiam loco inspicitur sepulchrale monumentum, cum Viri ac mulieris figuris, in quo penitus literae periere: id suo loco curabimus delineari.
157쪽
Nter insignes aedes, quae sunt in vico Post aedem cathedralem, haud procul a dorum ponte,illae Praenobilium ciuium Patavinorum de; I M E L I C A obseruantur.Hς antiquitus Genuariorum fuerunt,qu ens olim Patauij claruit, nunc vero extincta est. Ad Frigi melicrisci
FRIGI umgens olim Patauij claruit, nunc Vero extincta eliana Prigi melicas
transierunt cum Sophia, Thomae Genuarij celeberrimi Iurilaonsulti, publicique in patrio gymnasio legum interpretis filia , Iacobo Frigi- c., ι' ε' melicat desponsata. Eas autem Franciscus Fligi melica inter suae a tatis medicos illustrissimus ad posterorum commodum in praesentem formam redegit. Illustribus omni aeuo gens Frigimetica claruit viriti maximeque Francisco . qui ob doctrinae famam a Iulio ii i Pontifi-ee magnis pollicitis Romam accitus,intra paucos menses, in Conclaui Marcelli II. & Pauli I v. una eum Ioanne Maria fratre commo. Idem si ratus, postmodum ab ipso Paulo IV. magnis donatus muneribus in patriam reuersus est. Uluunt hodie Antoni j singularis viri fili j, Iaeo. hus Diui Stephani Eques, Octauius Iurisconsultus,& Hieronymus me . dicinae doctor, qui vestigijs Francisci inhaerens aetate florenti eo pro- gressiis est, ut non inferiorem nominis celebritatem sibi comparauexit. Nam & primam medicinae practicae extiaordinariae cathedram sumisma eum dignitate sustinet, & pulsuum, & urinarum theoricam, epracticam doctrinam , in D. Francisci Nosedochio omnium cum applausu tradit. In harum itaque aedium vestibulo rude saxum est, do mus in ruderibus ut creditur repertum, hisce insignitum character,
158쪽
proxime adhaeret domus familiae Ridiae, quae pristinam etian, num Patauij amplitudinem retinet. Celebrem eam reddiderunt omni aeuo viri literarum & armorum gloria illustres: praecipue vero anno supra millesimum quadringentesimo, Daniel iuris ciuilis in patrio Gymnasio accuratissimus interpres . Ab hac ipsa stirpe descendit Nico. laus, medicus magni nominis, nec inferioris poeta; ut qui prognostuca medica aegrotorum, metricis numeris adstricta,posteritati tradidit. Innotuit praeterea Matthaeus Ridius Hetrusci sermonis elegantiaι illius maxime, quo rustici nostri Utuntur: quemadmodum eius opera, sum. ma Venere aspersa , & reserta festiuis leporibus, satis declarant. --terum nemo ferme Omnium magnitudine nominis aequat Antonium Ridium , non solum inter familiae suae, sed α patriae nostrae suprema decora merito annumerandum. Romam enim prosectus,tantam in bellicis expeditionibus famam sibi comparauit, ut sub Martino V. de Eugenio iv. Summis Pontificibus Castello Sancti Angeli praefici me. ruerit. Quam prouinciam ea dignitate sustinuit. ut Eugenius iv. in rarae virtutis ac fidei erga Romanam Rempub. testimonium, ipsi sta tuam equestrem ex aere in valuis aeneis D. Petri in Vaticano,aliam Emarmore in vestibulo Templi S. Mariae Nouae, quae etiamnum comspicitur, poni curauerit. Hoc vero seculo ad maiorum suorum gloriam aequo passu contendunt, Nicolaus & Marcus iurisconsulti &aD sessores grauissimi: imo Nicolai in iuuenili aetate virtus tanti aestim ta fuit, ut per omnes terrestres Reipublicae Venetie ciuitates assessoris munere decoratus sit, vixque sesqui mensis intercesserit, ex quo ρο- tris redditus modica quieIe frui potest. In horum itaque aedibus tale monumenti fragmentum reperitur. G DDiuiti sed by Cooste
159쪽
GENIO J De genio multa Censorinus de Die Natali, Iambli.
chus De Mysterijs, Apuleius de Deo Socratis, de Arnobius Aduersus Gentes. Vnde nihil post tantos viros mihi suppetit, nisi ut obseruem. Genios fuisse varios apud Ethnicos, diuersaq; pro ipsorum arbitrio superstitione cultos. Unde Ciuitatum Genij deprehenduntur apud Ar' -- , nobium ι& passim videmus, Genio Augusti, Genio Populi Romani, Grecis nGenio Loci, Genio Lauacrorum, Genio Theatri, Genio Cetarum, Genio Conseruatori Horreorum , Genio Exercitus ι ne pene infinita hic reseram epitheta, quae Genio data in monumentis,& numisma. tibus videre licet.
DOMNOR. J Loco DOMINORUM apud antiquos, ut
satis liquet ex numismatis Iu liae Piae Augulta, Septim ij Seueri uxoris, e quae nuncupatur iVL I A DOMNA; & ex iurisconsultorum libris, qui aliquando Domna pro Domina habent. Uerum vox ista Dominus di uersimode ab antiquis usurpata fuit: Deos enim Dominos ductos fuisse Lucretius Carus demonstrat. Eua bene cognita fi teneas, natura videtuν Libera continuo dominis priuata superbis. Et cum eo Virgilius de Cybele. Ei iuncti curatim domina subiere Leones. Regea quoque, M Imperatores Dominos nuncupatos fuisse passim co- Τ' gnoscitur: nam de moriente Camilla Virgilius. . concurrunt trepida comites, dominamPe ruentem Susicipiunt. ti
160쪽
Claudius quoq; apud Suetonium post Messalinam occisam, paulo post quatrιctinro decubuit, cur domitia non venitet requisiuit. Sed Augustus Domini appellationem , ut maledictum, opprobrium semper exhorruit. Cum spectante eo ludos pronuntiatum esset in mimo, O dominum aequum re bonum lc' et niuersi quasi 'de ipse dictum eo tantes comprobassent: π statim manu multuqκe indecoras adulationes repressit, in sequenti die grauissimo eorripuit edicto , dominumque se pestiae appellari , ne a liberis quidem aut nepotibus suis, mel serio mel laco, passus est. Serui itidem heros suos Zib. i. FAI Dominos appellabant: unde Martialis in Sosibianum sic iocatur. E serua scis te genitum, blandeque fateris, -
Cum dicis dominum, Ssiliane, satrem. Praeterea viros ignotos & fortuito obuios antiqui Dominorum no Lib. i.υ, mine salutabant: Vnde idem Martialis ad Priscum. Cum re non nostem, dominum regemque vocabam, Cum bene te noui, iam mihi Priscus eris. Maritos quoque Dominorum titulo honoratos, notat inter cetervia
Nonius Marcellus ad illud Virgilij r
Cui ad hunc locum Seruius subscribit.
h. b. LARIBUS PUBLICIS J Eundem se genium , Larem
ducap. 3. multi veteres memoria prodidcrunt , ut ait Censor inlus : de quibus suis apud auctores praedictos, qui de Genio stribunt. Lares alii erant publici, alij priuati, qui & familiares dicebantur. Publicis Romae Templum M Lucus suerat consecratus: Privati diuersi pro varietare voluntatum suere. Larcs alij Vroan: , de quibus Martialis: Lib. 1 Epig. Vrbanique tenent pridia mira Laris: alij Per marini,quorum meminit Liuius . Siquidem M. AEmilius Lepi-Hist. lib. o. dus dedicauit aedem Lorism terra inoi tim in campo. aeuerat eam annis quadraginta ante L. e semihus Regillus . Holtilios Lares Festus descri- Lita . bit,dicitque, quod veteris Edeshs Laritis immoti bant , Wod ab bis bostes arceri putabant.. Mundulium Latium,&. I. arium vicorum & itinerum M QU. meminit Arnobius, qui non minus fide quam erudite in Lares ludit. η lib. 3. Queiquetulanos Lares, ta Rurales obsoruare qui que potest apta R ligiosissimum Episcopum Tomasinum in suo De Nonarissi ubi fuse P. . ta Genio m Laribus dicato perpendit.
IMAGINES ARGENT. DUAS J si mutilum , & serme
exesum non esset mo Dumentum, Donarium istud argenteum, Genio Dominorum , de Laribus Publicis consecratum, cuius generis esset, atque in quem sinem dicatum, appareret : verum temporis i itia hoc nobis da negauit, nec aliud cognoscendum reliquit, nisi quod cum lapide ipso acu cuς at IMA INES A RcENTMS DYAb T. PUPUCIVS DICENS . P. I NDisiligod by Gorale