장음표시 사용
171쪽
IN vico S. Iacobi, e regione Xenodochij, Mussatae gentis, olim
ntiae, & nunc Patavij nobilis, vastae exurgunt aedes. Familix U My ista multis illustribus vltis emicuit, sed praecipue eam claram reddidit Albertinus Mussatus, ante trecentos annos Historicus ac Poeta illius aerumnosi aeui elegans ae insignis. Cuius historiam de gestis Hen Tici v II. Qesaris, necnon Tragoedias, epistolas, atque eclogas Latino Carmine, exim ij Senatoris Veneti Dominici Molini litteratorum Me- coenatis beneficio typis commissas legimus. Albertinus de patria opti me sale meritus, multaque pro ea palsus est, etiarnsi varias ad Princi- In nispes illius seculi in Patriae beneficium legationes obluisset, inter quasi gnis maxime suit illa, qua cu alijs ciuibus Patauinis ad coronatione Henrici septimi Caesaris Mediolani sunctus est. Publice Pataui j ob exi- V:,'
miam doctrinam, in totius Aeademiae Iurisconsultorum & Artiam, ac Nο-.P. H. Vniuersae ciuitatis conspectu,a Pagano a Turre Episcopo Patavino, & Al- - i Tiberis Saxoniae Duee tunc Gymnasij Rectore,imposita ex lauro corona, Poetae nomine insignitus suiu eique is honor postea habitus, ut decreto
utriusqι Academiae singulis annis diebus festis Natalit ijs Domini utriusq; collegi j doctores atq; studiosi solemni pompa, praecinentibus tubis, ad
ipsius aedes eum honoris causa cereis muneribus poetam salutarent. Nec ipsi tantum Poetae nomen, veluti apud veteres cognomen, sed posteris etiam diu remansit, qui dicti fuerunt de Mussatis siue de Poetis. Hu ius viri stater Gual pertinus, Albertini tunc pro Repub. Romae orat ris precibus, a Bonifacio vin. Pont. Mam cui pergratus Crax fusilet M . . ab Sanctae Iustinae Abbas renunciatus fuit, quamuis Cisterciensis esset. itas Ceterum seruidi atque acris ingenij vir, potiusque ad militiam quam Us. religiosam vitam natus, saeuissimis illis temporibus, veluti ciuis priuatus , in arduis Ciuitatis nesolijsse gessit, tandemq; cum Marsilium Carrarien-α . . sem infestum sibi haberet, ex urbe clam aufugit ι neque Vlli hacte- c M. innus compertum fuit, ubi vitam clauserit. In hac eadem familia duo rc claruerunt Ioannis & Francisci nomine, Iurisconsultus alter, & in pa- colae . . trio Gymnasio Pontificij Iuris doctissimus interpres. qui aedes hasce
suas magnificas extruxit, ac viridarium amoenissimum adiunxit: alter π . . qui linguarum , Graecae , Latinae aliarumque literarum notitia Omnes sua atate antecelluit, atque studio Rhetoricae, Poeticae, Philosephiae, veterumque poetarum imitatione tantum Valuit, ut Recoue rato um, & Deliorum Academiae Pataui j literis armisque dicatae coin munem patrem dixerint. Supersunt hodie Comes Ludovicus Medicus, de Iulius Philosophus iuuenis adhuc sorens, magnaeque expectationis.
Sed reaecipue suam illustrat familiam Gileacius L C. Iulu frater , T L. T qui
172쪽
qui florida adhue attate Archipresbyeti dignitate Patauij insignitu
summam hanc prouinciam non incongruam suae virtuti esse, abunis de dexonstrat, omnibus .rque pergratus. Sed ut ad Ioannem Franisciscum secundum reuertar, is omnium antiquitatum notitia esinu, haec quae sequuntur in Onumenta, aedium vestibulo inseruisse traditur.
'c GAVIO C LIUCUNDO CONTUBERNALISVO ET SIBI OCTAVIA METHE
173쪽
PONTICI J Cognomen si non a Ponto Prouincia , saltem a gemma, Pontica dicta, deductum suspicor: de qua Plinius. Fonticadium plura sunt genera. est stellata , nunc sanguineis nunc atris guttis, qua inter sacras habetur . e liapro stellis eiusdem coloris lineas habet. Unde Ponticus ab habitu corporis tarsan dictus, quod faciem sanguineis vel atris guttis aut lineis distinctam haberet. MI L. COHORT. V. PR. J Id est MILITIs COHORTiso vi NTAE PRAETORIAE. Cohors ista in Legione sertibus constabat viris Vegetii monitu . suinta cohors in legione strenuos desiderat milites, quia sicuti prima in dextro, ita quinta in sinistra ponitur cornu. Apud Scardeonium & Gruterum supra hoc monumentum D M. reponendum est : nec cum Scardeonio legendam P. R. interpunctione distinctum, sed PR. literis coniunctis. 3. GAUIO J GAvi A gens Pan ulnij obseruatione Ueronae de vetustissima de nobilissima fuit, ut plurima quae ibidem reperiuntur, monumenta fidem faciunt; sed pricipue gemi nus arcus prope castrum vetus , de quo Panuinius loco citato. IUCUNDO J Cognomen viro huic ab animo ad hilaritatem ac laetitiam propenso forsan impositum. CONTU8ERNALI J Festi sententia Contubernales dicuntura tabernis , qua febant ex tabulis. Mis cir tabernacula dicta sunt, licet ex tentoridis,m ex pellibus fant. Hoc tamen loco Festus sertasse mili tes Glum respexit, quod minime huc quadrat. Unde contubernalem hic vel accipio cum Cicerone pro domestico, & familiari: Illud doleo in ista tica venire me τι constitueram non potuisse. habuistes me non hospitem sed contubernalem rei in oratione pro Gn. Plancior Fuit increista postea contubernalis Saturnini propinqui sui : vel contubernalem , sumptum credo pro conliberto, qui eodem contubernio uteretur. 4. Ceterum ubi G v Avio Scardeonius habet, in saxo G Avio videtur ι ac quod apud ipsum dc Gruterum est SIBI, in monumento sIBE legitur, tandemque ambobus addendum,
Antis. 6-ron. lib. 3. . . Lit. .
174쪽
cobus Zabarella domum possidet . Huius nobilissimam stirpem: illustrat Franciscus Zibarella Cardinalis , Archiepiscopus Floren-renyinus Consta nitensisque Concitu Legatus, post obitum ab omnibus in Pontificem Maximum des deratus, Sigisiiuindoque Imperatori ita carus, ut publice eum defleuerit,& corpus ad tumulum comitatus sit: Bartholomaeus Cardinalis nepos,itidem Archiepiscopus Florentinus; de quo se dixisse satis, nullum repertum post ipsum Ecclesia Florentina dignum, praeter Antoninum, religiosissima vita mirandisque operibus sanctitatis elogium promeritum: Paulus Argolicensis Episcopus, The logus, de Ecςlesiastes insignis : quam plurimi lucisconsulti profundis smae eruditionis: sed praecipue C. Iacobus noliri comitis avus, Philosophus inclytus, quique in Patrio Gymnasio, e sublimi suggestu phi.losophiam maxima doctrinae fama tradidit, ut eorum Omnium no
. circum late volitans iam fama per per urbes floriose in totum orbem detulerit, ac in sinu aeternitatis locarit. Iacobus vero ipse, ut dignum celeberrimae familiae, quae tantis sederibus emicat, se probet germen, maiorum suorum vestigia premen adgloriam felici properat pede . Antiqultatum enim peritissimus gentilicia stemmata, Regum , Pri 'cipam, Venetitque Reipubli Heroum, quos omnes ad sublimia extollit, laboriose contexuit, iamque duo huius generis opera vulgauit in lucem : Hetruscuin unum Thraseae Paeti vis tam , ac Lenorum familiae Venetae amplissinae propaginem continens ι Latinum alterum, quo Au Iaicorum Principum originem, progeniem ac stemmata exponit: multa vero alia typis itidem destinata domi asservat. Valet etiam accuratisi: mus iste vir numismatum, de monumentorum crinitione, cuius generis apud ipsum complura rς- reriuntur. TI. Disiligod by GO Ie
175쪽
I. Hoc monumentum quatuor abhinc annis, dum terra sulco Verteretur, Atheste repertum fuit in Achate gemma sculptum : in quo
tum esse , praeter monumenti verba, testantur numismata pene infinita, in quibus circum implicatas sibi dextras legitur FIDES MI LITUM . FIDES EXERCITUUM. C. L. J Si nomina, dc cognomina instar praenominum antiqui una tantum litera designassent, dicerem praenomen, nomen, ac cognomen mariti huius Septimiae , de qua in gemma, tribus illis literis significari ι puta Qui NTI. CAECILI. LEPIDi, vel similia huius generis. Sed cum exempla suppetant nulla, Alexandro cuipiam Gordianum hunc nodum remitto soluendum.
eretius. Principis mare mirantur non reddere maius Naturam, quo tantu fuat decursus aquarum
176쪽
V M. tionein reddit Fabius. Et medius est quidam Vet I litera sonus, non enim ' ' se optumaris, dicimus mi optimum Gnaeus tamen Cornutus ex Cassio De Orto' dori collectione hunc usum improbat, dicitque t Atilius tamen ea ibi ist .ap - nunciansim , . o cribendum L literam pro V. ponere , in quod i. tam consuetudine inclinauit. 1. Alterum monumentum operculum marmoreum est Vrnae. C, ne raria enim locula alia aurea, ut illud Seueris alia argentea, ut illud
A Lε. Papiniani I. C.; alia aenea, ut illud, de quo Virgilius: Ossaque lecta ea δε texit Corinaeus abeηα alia marmorea, alia fictilia fuisse, omnibus compertum est: idque a-ι , pertissime demostrant Κirchmannus de seneribus Romanorum α' Iacobus Guterus de iure Manium ι sed marmorea locula ditior a Lib. 3. hiisse ibidem Κirchmannus notat ad illud Tibullir
fiue in marmorea ponere sicca domo. Ad quod forsan respexerat & Propertius, cum cecinerat. Et breue in exiguo marmore nom n ero.
3. Vrna fictilis ad usum cinerum mortualium . Nomen in labro exaratum figuli esse credo, Gulielmum Philandrum secutus, qui in commento in secundum Vitruvij hoc idem confirmat; ut videbimus, cum Tegulas expendemus. Ceterum monumenta in domo ista a nobis hue usque dilucidata, Iacobus Comes Zabarella cum ali, antiquitatum reliqui js, totaq, sua libraria supellectile, D. Antonii, in singularis cultus argumentum, brubliothecae donauit.
177쪽
Oro, quod pales vendendae dicatum paleare nuncu patur, orientem Versus ad antiqua Vrbis moenia, porta& pons est vicinus, qui pons Altinas dicitur, tertiaeque nostrae ciuitatis regioni nomen indidit . Hunc dupli ei de causa apud Patauinos historicos ita nuncupatum obseruo. Nimirum quia inde Altinum versus antiquissimum Venetiarum oppidum olim pateret egressus i vel quia Altinates , quum Attilet metu Patauium se recepissent, ea in regione aedes sibi erexerint. Quod Bernardus Georgius Patricius Venetus anno post Christum natum MDLv M. Pataui, Praetor insignis, regi mi ni Musas feliciter coniungens, hexastico Pontis Altinatis portae imposito, quod hodieque conjicitur, eleganter sisnificauit.
HIC ALTINATES LARIB vs PATRIAQUE RELICTIs DUM ME TvvNT PRAEDAs, DUM METUUNTQvE NECEM, ATTILA NAMQUE IGNI v ASTABAT, ET OMNIA FERRO, EXTRvxERE SIBI, P I G N O RIBV s Qv E DOMO s. INDITA svNT EX HOC IGITvR sv A NOMINA PONTI ALTINAS RIPAM HANC INCOLA QUOD COLERET.
178쪽
tulariorum non vhimo inter Patauinos ciues loco erant, nunc honesto viro mercatori lanario Francisco Battario modestia , de probi. tate conspicuo cessere : ubi in parietibus ad scalas rude marmor hoe
ac monumenta, ut inuiolata durarent, suis Dijs consectare solebant: quod hic etiam indicat titulus. Quem morem secuti sunt Christiani, ut
D , J Decimi praenomen notat. Decimus ille fuit olim dictus , qui
PAETUS J Paeti sunt, qui deprauatos habent oculos Plini j fidet
rii animalium homini deprauantur, inde cognomina Strabonum, GP Pα- torum. Qualis vero in Partis deprauatio oculorum esset, Sigonius decla rat. Patus auctore Porphyrisne e , qui oculis es leuiter aeclin iis, mel cuius oculi huc, . idue celeriter mouentur, mi ait e cro Horatius satyr tertia et Strabonem appellat Paetum patra . Verum non vitium , seu d prauationem oculos paetos semper indicasse, sed etiam quandam hilaritatem animi, & pulcrhitudinem apud Varronem animaduerto . e site aures modo ex subolibus, paruoli Intorti demittuntur sex cincinnutroculi sub paetuli, nigellis pupulis, uandam hilaritatem signi cantes animi,
179쪽
os canidlephara naturali palpebra Tinctae, mastatos mobili septa GN. LABE PAETO J Id est , GNAEO LABEONI PAETO. Gnaei iapraenomine corporis insigne denotari, Festi testimonio cognoscere Ii cet. Gnaus, m corporis insigne, in pranomen a generando dieia esse ea ipsa ex Greeo γωγν Θω apparet. Ulterius duo cognomina huic viro data obseruo, & utrumque ex corpore petitum s unum Paeti, ut iam visum ab oculis; alterum Labeonis , a labijs: siquidem Labeones dicebantur antiquis quasi labiones, id est quibus magna erant labia . Legitur enim apud Sosipatrum antiquum gramaticum .' Labra modica: labia immodica, o inde Labiones. Obseruat tamen Aelius Donatus grammaticus, quod Labra sunt superiora, Labia inferiora: unde Labeones illi, qui inserius labrum immodicum habent. Gnaeum vero Labeonem Paetum ex gente Popi- Ita fuisse, liquido indicat, quod sequitur, FRATRI suo. Si enim Decimus Popilius Paetus Gnaeo Labeoni Paeto fratri suo monumentum erexit . quis dubitat hunc etiam ex gente Popilia prognatum. COS. DESIG. J Nempe CONsvLI DESIGNATO. Designati vero Consules dicebantur, qui iam ciccti, nondum magistratum inierant. De- istis fgnabanturque , ut ex varijs Ciceronis locis obseruat Rosinus, ad finem
mensis Iulii & initium Augusti, sed magistratum non sumebant an te Kalendas Ianuarias: Vnde Ovidius de primo Ianuarij die . . Forsi . Iamque noui praeeunt fasces, noua purpura fulget,
Et noua conspicuum pondera sentit ebur.
HvNC sOMNO AETERNALI PATRIA RETINET. J Ex ist,
appendice duos hosce Viros in monumento descriptos Patauinos fuisse, colligere audeo. Nam & lapis ipse mole magnus , nempe tres pedes longus, duos latus, non ita facile aliunde ad nos fuit deportatus : prae. terea ante nonagesimum annum, quo tempore Scardeonius suum condidit opus, eo loco, ubi adhuc videtur , parieti insertus fuit, apud gentem sorsan non ita antiquitatibus amicam ei ut stus monumenti
Nec vero in lapide P. POPIO vs, ut ex Manutio Gruterus scri gyapri rat. psit , sed D. Po P I L l us, ut ex saxo Scardeonius legit, cernitur . . ''RI' Sedenim Paeti cognomen , quod suit Thraseae, qui patriae nostrae glo. Lib. i. ria suprema merito censetur , hic mihi locum praebet in transitu perqui- ἡ ' Tendi,ex quanam gente ipse progenitus fuerit, cum Patauini auctores in ter se diserepent. Eruditissimus, nec satis unquam celebratae memoriae Pignotius noster in suis Originibus Patauinis de Thrasea Paeto haec cap. ic.
protulit. La famigba di Trasea Peto cloe ii nome gentilicio spoiche si Li- ione dubita J io diret ebe sesse Thrasea, come appreoli Romani cecina , . Perperna. Sed parcant mihi tanti viri optimi manes, cum diligen-
180쪽
ri AEM tissimo Comite Iacobo Zabarella Thraseas , ut cognomen obseruo ii Uim apud Gruterum duobus in lapidibus Neapolitanis. Vnus extat in
Iin . aedibus Ioviani Pontani.
& quae sequuntur : alter in aedibus Hadriani Gulielmi.
Qui consulatum tenuerunt L. Septimii Seueri Imperatoris Τ R. P. In anno ab V. C. Dc CCXLVIII. Si itaque Thraseas cognomen est . forsan a Graeco Θραους derivari poterit,quod est audax, securus, ardens, cualere sue animo, & sectis se praebuerit Thraseas noster, denotabit. Poquirit ast due subtili It reus Zabarella, euius gentis Thraseas fir erit; ellirque ex Valeria gente ortum putat, quod ex eadem iserit Consul L. Valerius Messala Thrasias Priscus. Suae vero coniecturet fundamentum depromit ex Lipsio, qui sic habet de Thrasea Paetorculus rent te nomen adhuc quiro. Nam Dio P. Thraseam Paetum saltem appellat. armor metus siuadet Valerium fuisse: C. DOMITIO DEXTRO. I l. L. VA LER IO MESSA I A THR AsrA PRisco Cos. Euod etsi de alio: ex cognomine tamen siuspicemur de gente. Nam & Valeria gens P taui j floruits ut de Valerio Flacco monuimus . Vnde ipse Zabaiella in prae allegata Thraseae Pati vita concludit. Siche ependo flato Thrasea Peto Cittadins Pad ano , oeli valeri, ancora Lνο Pariuani, Cr bauendo medulo, che Thraseaera cognome proprio anco delli Ualer', si porro concludore , che ii nostro Thrasea Peto se delia gente Valeria , delia D m, Ilia dolii Mesala, es dei Colone lιο delti Thrasea . eyche detro fosse per pranome t ero , si che si Lueua ebiamarsi Pub. Valerio Messala I hrasea
Peto. Ab hac tamen opinione paulo post discedit, eo quia obseruauit fortasse cum Pan ulmo , cognomina maiorum in familia retineri, ob pratiantem V ututem, ac gloriam illius, qua primus cognoruentinuenit. Diuiliaco by Coos i