장음표시 사용
61쪽
Actiones praeiudicialis in re exceptiones. PraeiudicI esse dicuntur,per quas queritur, an quis liber sit, an liberius,& de partu agnoscedo.ut in s. piudiciales, instit. de actio. Sed illa, per quam quaeritur, an aliquis sit liber partim ciuile causam obtinet, parti in praetoriani.Ciuilem autem sim formam dnij, quia in ea directe agitur, & praetoriam secundum forma, & modum petendi, quia tuum a tetyso no ab alio petis possessore. Caeterae vero duae formam capiunt ex praetoria iurisdictione,& in re dicuntur esse ad instar ales actiones pro tanto dici possitiat, quod in ipsis tractatur de magno praeiudicio,vel quia quaestioni motae praeiudicant, ut agis c5 tranae,& aliquid petis,oppono tibi qu stionem status,dicendo, quod es filius meus,vel semus in potestate mea constitutus, aut libertus : & sic de consimi-
tuae contra me motae. Sut& aliae in rem actione 'in quibus no de domino, sed de i ure pignoris Uitur, ut semiana &quasi seritiana. Require in loco suo. ctionum deseruitute,quia Actiones praetoriae quae sunt, in hac de iure patronatus ",require in Spec.ti. in re, illa de proprietatis iure agitur, & praeiudiciales,
dicuntur, quia quemadmodum exceptiones actionibus opponuntur, & ante primam quaestionem ter- de actio seu peti p. g.postremo . Dicuntur autem prstorie Firi Azo. quia a Ptore sunt inductet,ut instit. de actio in summa, secundum eundem.
minanitur. Si autem quis Actor est, qui agit, & pillae quaerat quare no exceptio alium,rem aliquam ab ip-nes,sed actiones dicantur, illa potest ei se causa, quia non est exceptio ni si sit actionis exclusio. Hae. uero praeiudiciales nulla actionem excludui, sed nocompetere dicuntur, & i5 actiones dicuntur, ti nonio petens in iudicio. E. de iii d. in tribus &ff. 6. regudo .l.iudicium.Nam in c5munibus iudiciis quaeritur quis actor sit.Est ergo ille. qui suo nominς agit,uel qconstituitur ad agendum, vel defendendum causas
62쪽
vniue sitatis uel alterius. E. qi cuiusque uniuersi.l. ite eorum.f.si decuriones.
Vel dicitur qui costituitura tutore vel curatore ante litem contest.C.de procu-Tat. l.neque tutores. C.dein.a tuto.seu cura.dans .in
xub. & in nigro. dictus exeo, P tutoris uel curatoris personam agat. Non nunquam actor ponitur pro vi ilico, quem vulgo factorem a faciendo appellamus.l.si. Ude offic. praesc. unde semuus actor in f .poena initi t. de iniu.Interdum et sumitur pro eo, qui aliena bona administrat. l. cum alicui de neg.gest. Acta rariae naues, quae remis
Actuarii sunt notarij,a qui b. acta scribuntur. Actus est quaedam seruitus, qua is , cui ea debetur, habet ius,'potest per fundum,in quo sibi haec seruitus debetur, no solum amisbulare perse,sed etiam iumentam, & quadrigam secum deducere .st de seru .runt. praed.l. I.ver. actus.& l. inter actum. & inst.eodem titulo 9.actus. Aliter capitur actus pro operatione.
I.haeredes.in s. U.de test lel .duos. de duobus reis. Actus legitimi dicuntur Omnes quacunq; iuris scripta parte inuenti. iuris autem scripti partes sunt se videlicet te plebiscita,senatus' consulta, decreta principum .responsa prudentium
serui. urb.prqd .l .quidam Hyberus.Bart. in t .mIlxo- dic.isde test. mil.Item procotra l.commissa. de pubi. Aliquando significat post. l. qui duos. de man. testa. Vtrum autem faciat modii an eo ditionem docet Bari in l. quibus 9.Ter.de condis&demo De hac dictione not. Arch.de rescrip.si gra-ticie .li.6.& 78.di. pre byter. Et quomodo disterane ad & in, vide ff.de inivr.l. item apud Labeonem. couitio, qδ nota pro statutis dicetibus t aliquid fiat ad domum vel in domo.
63쪽
Adam nouissimus,id est Clari fi .g.tali itaque .stus ut in elemen. de sunt. Adducor.i .moueor.de fidele. Trinit.c. I. lib. I quidam intestamen .. Addico ex ad, 8c dico copo- to .g.fin. Initur, Se est vendere per li- Adeo,ides intantum,media citatione hoc est in vendi. correpta, ut de rescri. cumtione publica, ubi alius a- ad.eo.
Iio maius pretiuvi pollice- Α Deo datus est nomen Datur,ut sibi potius quam al- uit Prophetae , qui datur teri venialia addicantur . fuit a Deo ad liberatione Accipitur tamen dc l sim Israel. pliciter vendere ut in l. si Adempta legata dicimus ilis fundum. g. procurator. T la,q testor adimit legat pro emp. quandoque P co rio cui primo legauerit
gere. l. actiorij. C. de ero. muta prima su a volutate. mil.an. nec non preiudica Adeptus, i .aslecutus cum omre,seu damnare.l.addictos. ni iure, de conces praeb.
C.de appel. & dicit in die ne captande lib. 6. addictio generaliter,quan Adaeratio dicitur quasi aeris do vendo tibi rem hoc pa- praestatio inde adaerata p-cto, quod si aliquis in die dia dicebatur, ex qui b. aes, Rialem meliorem conditia seu pecunia prqstabatur, ut nem attulerit, sit tibi ine- habetur.C.decoll. lon Nelpta. Et dicitur melior con- releg.aut tranae. seu adaera.ditio afferri,si aliquid pre- l.3.lib.x. Nain adaerare est tio sit additum, vel matu- ad pretium redigere, sutorior sollatio, aut facilior as pretio estimare. seratur,vel locus, opportu- Adesse aliquando exponitur nior soluendo pretio adi j- pro abesse, causa euitando
64쪽
Apostolicae. de re iud.in 6. Ad instantiam istae dictio-
Adhaerentia facit esse eiusdestatus eum, qui adhaeret,&eum, cui adhaeretur . nota Card. inele. de rel.do. ubi Ioquitur de adhaerentia. nes sonant sicut si dicer tur, ad petitionem,seu pr
AEdhibere , id est conuocare, Ad instar, de hac dictionem seu citare, ut Ede adoptio. de C.Vnde ui. l.si de postest. nam ita: Aliquado, id est praestare.F.qui fatis. cog: l. de die. g. r. aliquando, id
est reiterare. I.quaest. 7.per
illicitam. Aliquando.i.reci Pere, seu admittere. Tde testib. l. i. Aliquando expostolie, & de episc. & cle.l. omnia priuilegia. de ex e cito.l.vit.Tae pubi .l.eum, qui . f. publiciana.C.de lib. exhibit. l. si ad instar. & desponsa c.2.& de probae.d clum.ctica si .li.6. Ditur.i.habere. ff.de officio Adire haereditate nihil aliud Proc. l.nec quicquam. S.ob est, quatri velle eam hab
seruare. Adiacentes. i.confines,in auia
Adiectivum appositum inter duo sitbstantiva quid importet, uide Bart. in l. cum Te.Nam adire non tam fa-
est,quam animi, imo in nuda, & sola uoluntate cos stix. Nam hoc animo debet esse, ut uelit esse haeres. s. si .ubi uide iusti. de haere. quat.& dissifilio.in fin .ss.de te a. i.& si Aditus domus est anterior
duo adiecitiua ad ijciantur pars, siue introitus. Tde uni substantivo, an requi- usustuc. l.aequissimum . ratur utriusque concursus. sed si aedium. Bari .ini. qui concubinam. Adiudicare, vide abiudica- in princ. ff.de lega.3. uide re. Alb. in suo dict. in verbo Adiutor idem est quod ach. adiectiuum . iusside curas sin .st de tuta Adigere, id est compellere.T. I solet.quandoque pro scride inius voc.l.adoptilium. niario ponitur. C. te uume Adimatur, id eli pro non da- ra.l.nulli. li. I 2. to habeatur. n.de ademp. Adiutor laborum, id est ortaliu .una. C.de Osti .mag.Ofl. I. Amia
65쪽
Aminicula dicuntur uehe- Vel ad notatis est resedis
mentia indicia c.cum dilectus.de succest ab intest.aliter accipiuntur in l. 1 ff. si usust.pe.&l.1. C. de constit .peca Administrator, qui res alterius administratores reip. quod recte Ac. declarat inrub.C.de admin. reip. lib. 11. At admihistratores serptun Irincipis paucis adhibitis factum, C. de sacros eccl.I.iubemus.Qnque dicitur adnotatio a is qui sine testib. expcdit. C. deprob.l .infrumenta,in glo. r. Aliquando adnotatio escriptura facta propria manu principis. C. de precib.
quis impuberi. Quandoq; C nificat delinquere l. spurij.fide decuIio. Admodum, idest ualde, penultima correpta. T. quod cuiusque uni.l. I.in princ. Aliquando profertur accentu acute, & tunc exponitur admodum,i .necessitatem. de usustuca.item siriindi.in fi. Adnotare, idest reprehende-
sibi elegit in filium & hoc faciunt plerunq; hi,qui filios habere no possunt ad ipsorum solatium .Et taliurui sic recipitur in filium,icitur adoptiuus. Et ille qui siccum adoptat, dicit adoptiuus pater. Et que sit
differentia inter adoptio nem & arrogationem: uide infra arrogare.& instita de adoptio .in princi
66쪽
satis acceptio de verboruoblig. Ad quid .i.quare.de censi.peruenit.
Advena dicitur, eo quod alium de adueniat Fin Isid. lib. x.etymol. Aduena dicitur quasi incolat .pupillus s. acluena. Q deverb. sigit. Disterunt tarn ut ibi Alci .annotauit,si Mdem in col a fixit pedem, domiciliumque constituit aduena non . Unde traditum est,populi appellatione non aduenas, sed inc las tantum cotineri, ut tradit Fely. in ca .Rodulphnlide rescrip. Adventitium peculium, vide infin vers. Peculium. Adverbium quandoque resoluitur in suum n0men, ta relativum quod, di verbum est,ut de acquirenda pocl. I.9.sed furiosus Niluautem a lucinium inducat conditionem, an modum, plene Bac. in I. I. de cond. bc demonst.
Aduersaria dicta sunt,quq raptim & tumultuarie scri-
Duntur,ne. s.memorie excidant, ut deinde plenius diligentiusque, cum Vacua- ueri rescribantur .
Aduersarius plerunque sumitur P eo, qui aduersus nos litigat, aliquando tamen ponitur pro eius procuratore,vel aduocaro. & sfide calua .r.9.2. sed aduersa rius principalis est inimicus, exi.ut iis, non contest. c. accedens, et r.
Aduersus. i.contra l. non solug.fi .de iniur. Adulatio est blandus sermo 43.dis .c.vlt.st si quis ali. test prolii .l .vit. Item adulari dr quis tribus modis,gl. in c.unum, in fin. in ver. adulati .as .dissi Adulter dicitur, qui nuptias violat. Adulterari rationes dixit Iurisconsul. int .l. de ser.co rup.i.conturbari, uel falso describi. Adulterina scientia dicitur falsa, ut in proce.ffg. dist puli igitur, & adulterina moneta,i .falsa. C. de salsa
Adulterium est illicitus coiatus cum uxore sponsave aliena perpetratus. Et dicitur ac ulterium, quasi transitus ad alterius thorum, vel ad alterum allud certe non est adulterium, quo maritus alicuius aliam solutam cognouit, idem de
67쪽
si non iudicatur adulte- na moneta,vel sigillum diri ut quia ab uxore discedit, scilicet quia cognita
est uxor alterius . Inter adulterium autem, & stuprum hoc interest, quod adulterium proprie in nupta committitur, stuprum in vidua uel uirgine, sed qualiter alia muliere, quae corpore quaestum non faciat .item dc in puero. l.inter stii pruna, de verb. sign.&l.stuprum .de adiit. Item secundum Ludo. de Romi pro adulterio statutae sunt quatuor pqnae de iure hodierno, primo est seperatio
thori, secunda est pena detrusionis in monasterium,
ut ibi lachrymis lauet peccatum, quod est pudor fateri,terti a est, quod scindutur in pannis & capillis ante, retro,quarta est excomunicatio, licet poena a
dulterij de iure ciuili sit pe
na capitis, ut is ad laut .deadu a .coercend*, scilicet. Paduae estpetna lx .ducatΟ-rum, & hoc in uiro,sed in muliere est psna detrusio
Adulterinus dicitur , qui de adulterio conceptus seu genitus est unde adultericitur falsa moneta, uel falsum sigillum ad instar uerae uel ueri facta, uel fa
Adultus dicitur qui 2 s. ann. compleuit, uel quia 2 q. annis,usque ad 2 s. proce dit.Nam adolere in uno significato est crescere , in
alio cremare,vel urere. Et adolescens dicituririb .mo. dis,ut no. Arch. 26.q. 8. almligantur. Advocatus est,qui alio nomine, qua si legatus, seu pa
trontis vocatur, qui in so- rensibus seu extraneis negotiis prae eminentibus pro . bet litigantibus suum patrocinium, cuius precium honorarium uocatur sub antiquo note. Et inde ue-ε nil verbu aduocare, quod est postulare pro Opponente, & desiderium eius cora iudice exponere,& patro
cinium in causa pristare. Et proprie appellatione
68쪽
abundanter, & sic est media breuis, sed media longa, idest, facunde . Vnde si dicas affatim, tunc significabis abunde . Astatim dicens, facunde significabis,
Affatus, id est rescripta, qIiae
tarde conceduntur per Imiseratorem. C.de epifatid. . 3. i n gl. C.de diuer. rescr. 1.sacri assatus. Afficere tria significat. Vnde afficit, affirmat, punit, cu- Pit,hic tria signat. Item dicitur,astectus non sussicit, ni si sequatur effectus, ubi ex necessitate opus est fa-Cto, Vica.vit. de spon.&de eo qui mit.in posca. I. Afficere lucro est lucrum aD fere.de diuor .lai filia. ss. Affistus penes vulgare Lombardorum, & Thus canorum,secundum Petrum de Satri.& Abb.dρ census, qui datur rone praediorum coductorum , prout uidetur velle i u Spuc.de loc. & conduci. g. sequitiir, In prin.inde assidi are . de est locare adfictum ad firmum, ut in
c .pis .de rest.*ol. Assidare, i. fidem dare alicui super aliquo facto. c. super eo. a.de rest. 8c ibi Ab .inj.
in uerbo, & se assidatam, de orig.spiri Assinis est,qui habet consanguineam alterius in uxorem , vel econtra quae habet consanguineum alterius in maritum.
Adde, quod aliquando amnes vocamus consanguinitate coniunctos. l.si mulier de donatione inter vir. dc uxor.& similiter assinitatem,cosanguinitate c.haec salubriter. a s .q .8. Et tra dunt Arch. Io.And.Et Domi. in capit. I. de stonsaL
soliarum ex coitu protieniens omni carens pare tela, et hoc de iure canonico, et sic contrahitur assinitas tam per coitum legitimum,st per sornicaritum Similiter dicit Gof.assinitas est attinentia personarulla e X copula proueniens. Nam qn uir carnali ter coniugitur uxori, omnes con- sanet uinei uxoris efficiun- rur afanes uiro, & econtra , άed inter cognatos utrius-
69쪽
utriusque nulla nascitur at ce honestatis iustitia, secudum GofLin tit. de eo, qui
Vbi dicit etiana, quod assinitas, per fornicarium coitum contracta non dirimit matrimoniu, sed exactionem debiti interdicit,ut ind.c.discretione. Iot sunt autem genera assinitatis,& qualiter ipsa genera assinitatis insurgunt,item usu ad quem gradum in singulis generibus prohibeatur, vide plenius per Hostieri.
in sum. eo .lit. tinentia de consang. 8c aff.
c. quod super his, & impedit matrimonium contrahendum, bc dirimit ia contractum. Dicuntur autem
affines quasi ad alterius fines, accedentes, vel affines quasi propiuqui, vel ex eo, quod duae cognationes , quae inter se diuersae sunt
propter nuptias, vel coitum copulantur, & alter ad alterius cognationis finem accedit. .Host. Sed secundum leges assinitas est regularitas personarum ex nu- Asfirmatio exponitur quadoptijs coniunctarum omni que per negatiuam, ut in carem parentela , ut C. denupt. l. liberi. Et tamen secundum Sto. l. contrahitur etiam assinitas per concubinam, ut 3 s.quaest .secunda,cap.de incest. & ibi no.& sfide concub. l. r. Etiam per coitum incestuosum , vel fornicarium, ut in cap. discretionem, & ca.tu de eo, qui cognouit consang.
Alij tamen reputant absurdum, quod tale vinculum legitimum oriatur ex coitu damnato, cu ex nuptiis proueniat, T de gra. l.non facile. assines, & sciendum. Oritur tamen publi-c .licet. de test. ubi dicitur . In ore duorum vel trium , scilicet, & non paucorum,
quandoque econuerso, ut dist. I. c.2.ubi dicitur,transire per agrum alienu non tuum fas est, iure autem naturet omnia sunt communia.c.quo iure. 8.dist. Adde, quod affirmativa pret-gnas parit negativa, secundum Bar.in l.f. C.de hqro. inst.Item adde, quod affirmative deponentibus plus creditur quam negative, T. de arb. l. dum proferre. g.si plures,&ibi glos.& notata etiam per IO.An.c. I . de ro
70쪽
riis appellabatur, qui certis limitibus inter ueteranos diuidebatur. l. in agris, da
Ager Dominicus est ordo mon. ichorum nigrorum , iacte me. ne iii agro. de statu.
in eo.significato,ut in cap. Agere naphyleuticus, hoc est siquis prae allegato . in emphyleusim datus. Agaso dicitur custos equorii, Ager vectigalis,respice in veproprie tamen dicitur cu- ctigalis. stos , vel pastor asinorum, Agelli, parui agri, extra de iuxta illud Graecistae Asi- pe.cle.C. vlt. norum pastor agaso,& ha - Agere est generale ad omnia de Aquit. Affluere,i. amuentiam habe
tur conuiuium pauperum, betur. l. agaso, st . si quadr. pau.sec.di.
Asentes in rebus sitnt illi, qui
laus cura euectionum mandatur, dc erant olim plures diuerse diuisi per certos numeros,& quilibet numerus habebat propositum. C. deost.mag.osFl. r. & tales dicebantur principes. Aser appellatur area, vel capus in rure, vel locus,s va cuus, qsine villa est, ut in qui fiunt tam re, quam verbis, tam inter vivos quam in ultima voluntate. l. Labeo,de verbo. sig. Nam faciens testamentum dicitur agere, sicut & emen' vendens, loca as&c. Sed gerere comprehendit tantum illud, quod fit re, & non verbis, de sic faciens testa
l.ager.st de ver.sigsed ager Agere plerunque sumitur procu edificio appellatur sun- eo, quod est iudicio periequi, ut agere surti, agere interdicto, hoc est actione nasurti,vel interdictum intentare . Agi quoque animalia dicuntur auctat. de ve
duc vel predium urbanum N Uer nudus, vel area nuda sine aedificio dicitur rusticum praedium , vel ager rusticus.