장음표시 사용
361쪽
in capitibiis singulis officiliora in se, qκam ut a quolibet intelligantur,
Mi afuerint, clinotatiunculis piam a bc a nec expbcabo,ut dicito ad amul im sed attingam duntaxat loca, e quibus nonnullarum dJbaatio
num explicatio sit reqrirenda, praesertim prolix it,c phil ubae
Pae paucis tractari neqvit. ANNOTATA IN PRIAE
mi Libri C A P. I. QIqirae sint sicilitates. .Qiui uid in natura est, id opus exemocere oe taeγω, restem alicuius quod extrastili,dicitia . Atque
id contagione corporum,naturalium praesertim resticuum est: itemsectionibus animae,quas ipsa non intrastsed in corpore animato praesta refleat. Nec non mens quoque ipse intendens si in aliud xsta θιγγά- σα, opus suum exercet, ut est apud Aristotelem in tertio de Anima striplu,item y in ta Primae philosophiae libro, ubis cribit:νῆς γον α ρ ros, ῆιγγανων κἀχνοων. veruntamen proprium illud est breuitatis mentis, ut non modo percipiendis alijs energuin praestet βμιm , sed ipsaqqoi. semetipsam contemplari p6nt. nam ut ibidem inquit Aristoteles, αυτον A νοῶ ο νῆς κωτυ ριέα ν - ψοWm,ita ut omnino idem fui bacinst quoi reflexa π retorta energua, id suod intelligit, quod intelligitur. Nemo autem sterrest intelligendis his parem, si non a grate temtium de Anima librum Aristotelis perdidicerit.quare non rudibus illased in philosophia exercitatis, breuiter commemoranda duximus. Persis Elissima haec est evr praestanti fima mentis ene sis. εκι ipsι Detipsi cognoscit. Quum enim melius nihil, aut diuimus fili mente,cui' nam dubium, quin notitiae quoque isti praeferendum sis nihil, qua ipsi seipssim
sinoscens apprehendit mens, ipsas siua energua intrast vertituri μι-nentia cognitionis baecsapientia dicitur. Quod si foras eminens,regendae uitae atque a tionum nostrarum gubernacula arripiat, intra si contemplans quod externis applicet rebus, proxima nimirum haec erit a perseoctifima energeta sepientiae s cognitionis:prudentiae σactionissicili cet energo, de qua hoc loco Amanus loquitur. Penes hanc metia simum est iudicandi discemedi omnia quae in uitafacimκs, tomittimus ossciobe o laudabiliteri quoi ipsigni in rebus agendis uirtutem es Z a dicimκs,
362쪽
364 IN ARRIANUM dicimxs, in iudicandis prudentiam,in applicatione rerum extra nos post tarum iustitiam. An uero abnuis. De Plautio Laterano fae scribit Cornelius Tacitus libroci Augustae historiae: Proximam necem, Plautii Laterani confidis defigit u Nero adiungit, dico propere, ut non copledii liberos, non illud breue mortis arbitrium permitteret. Raptus in locum struthbκs supplici jssepositum, manu Tatii tribum trucidata: plenus constantissilentis nec tribuno objjciens eandem conscientiam.
Sic Thrasea solitus est loqui.) De Thrusta Paeto sicribit
Tacitus lib. i ,σPlauus Iunior in Dictolera lib. 3 ad nepotem suum: cuius uxor Arria, non minore uirtutis o fortitudinis celebratur fani ut ex illo apud Martialem Epigrammate liquet: Cum βο gladium cum traderet Ama Paeto, QAem de uisceribus traxerat illa suis:
Si qua Odes, uulnus qκοi feci non dolet,inquit: SA qisi tu facies roc mibi Paete dolet.
IN c A P. II. Idipstim alii cuipiam tam indignit uidebitur. tauta chnin Apophtheg. Laco :icis refert puerum quendam Spartanam ab Antigono capto ac uenligni, paruisse quidem emptori in omnibus quae non ent indecora ingenuis. Ceeterii in i jus es ne matulam, trecta- mi obsequium,addens : Non ferulam. Surgente domino, pueri Senties irrassiit qκem emeris)imi is conscenso te to,se praecipitem dedit. Ac id ipsi Priscus quoq; Helvidius. Innocentis ersectitate uitae acile omnibus aetatissuae I periorem suille Heluidium, prout Historiae. Hunc a Velasiano occisiam, misis per boribus crisbit Suetonius. Plura de ipsius moribus cc ingenio reperies apud Tacitam, Iibro ro historiae Augustae, ubi sic cribit: Ingenium illustre altioribus pudijs,iuuenis admodκm dedon. no ut pleris, sit nomine magni posegneotiam velaret ,sed quo frmior aduersus fortuita rempub. cape ciret: -ctores sapienti ecurus est qui sola bona quae boncsta, mala tantum paeturpia, nobilitatem caeteras extra animum nes bonis nes malis annuo merant.Plura qui ocitum, farsim quaedam reperies qui Pliniam cirri nolis.
363쪽
Si quis disputado se opponit. Academici nihil sciri,aut certa notitia comprehendi post e censent: quare ab omni a Sensust cohibent:
nec pro certo qκirigam defendunt, sed pro γ contra qgameae rem asserunt rationes, quos principns rationum ρο demonfirationum si v ponant, hoc loco Epictetus ostenditsignum non es e cui infrmitatis ingenii illorum quibus contradicitur,aut solertiae eorum qui contra dist tanti.sed ipsoru potius stuporis,qui non animaduertant, sem ibioe alijs intelligentiae siensim eripere, ublatis bis principijs per quae reliqua percipi π cognosti Joleant. Quare talem lectionem animi in contradicendo hoc loco appellat αππλiθωc Aristoteles in octauo Puli ν nomis
Quid dicam de sexu masculino θc so in eo.) Cui sim
nientem in natura esse, ratione cuius του G AD UM v particeps sit natura rerum, multis in locis ostendit Aristoteles praesertim in secκndo Phas κων,σ in quinto de Procreatione animalium, o in primo de Pamtibus animalium. Caeterum infecundo de Procreatione animalim v lumine,ca am sexus disserentiae non tantum ad necesitatem refert in teriae, ed etiam ad prouidentiam diuinam,ex qua dependeat sinens causa, Mus MDUν naturae rerum. Sic enim scribit: a sῆλυ Gm αἰρεν,οτι μῆ, γ νίπως, - έ retia ris τερον,19α τι ς κ δ
Rationis uero θc intelligentiae nostrae. mente rationes oe notitiae quae applicantur, Graece appellantur ν ο , scholae nominant universalia:quae ut formari soliant opificio mcntis, rei m=ην inrtim 'sibus subminifrantibus,ex An lotele disicendum. Hac einimbrevi admonit cida res tanta explicari non potest.
364쪽
Docstruis praeceptorum illoru. S3lligi mos μύα netiyν-lae interpretati sumκs,quibus aliquissentire aliud, qκam cnte senserit, adducitur,ac de priore opinione redarguitar, quam posuerit. Id ut arti- scis popit praest re qui 'im, docent Dialectici: ut Aractoteles in
octavo Topicorum. Di timonicus enim, ut inquit Arictoteles, a in si mr κρα α -Ο- est.In hoc genere ac studio Dialectitae, multum elaborarunt Stoici. In disserenti jsi ιωαατων iecurria Stoicos numerat inter elias με m π quoque Laertius in uota Zenonis,his uerbis: Mαμφα A εισι 29. poραι αἱιωματων, Ρ με- Π σεις o P 4 -κλων ab ψωδη ηρα αντιποια. Caeterrim quoias u linere,oe qgemadmodum propositum suum deuerat aliquis in Ji,uietione Dialectica, cet Aristoteles in eo quo dixi libro Topicorum, recentio res: lied horrisores atque incultiores in loquendo Dialectici,accommodate ad Stoicorum rationem tractot hanc methodum in libellis quos inscribunt de Obligationibus: sic enim appellant,οτι - σα ἡ τ ιαυτη PDγματέα τας ιτερον D tr. De his paucula quaedam apud Gelo ilium quoque reperies, oe με mii σιων Dial ticarum quaedam exula. Nimirum se rationibus suis adhibere vera. Nιm in ob ligationibus distinationum Dialecticarum quod ponitur, aut assim mari ,tanqκam utrum,cut negari,aesellium, alit dubie porri,ut incertum, iis uerit.
An potius parum considerate me concessisse aliquid fatebor Ex concons dilut/tio concluditur. Quae uero adhibe tis ad Ad utandum,autpro ueris conceiuntur, aut profallis ne ntur, aut pro incertis oe Abhsponuntur. Caeter qui resfondet in dis ut tione Dialectica, obligat best interroganti, cautus oe circumst tus fit oportet, nequid committat quo redargui po*t: quod nimirum stis est,cr exercitationis, attentionis. Noleste qui ferunt 'e cvi dij κ-
365쪽
poenitentiae non se latas: sed occurrendum omnibus ante conclusio nem, ne redarguamiar. Praecepta sunt qui Aristotelem in octauo a vicorum. I N c A P. NIX.
Age uero si extra Nicopolim sis. De urbe hac ubi sit, σε qμo,o' propter quam condita, sisscribit Suetonius: Quos Actiacae uictoriae memoria celebratior o in posterum esset, urbem Nicopolim apud Actium condidit AugustM, Iutas que illic egi negennales
constituit. I N c A P. ππ.Quod si ipsa quoque scientia seu ars eiusdem speciei est. Res uniuersae Dpliciter dicuntur est e. Aut enim sunt extra intelligentiam,aut sint intra ipsim.Quoia fiunt extra,aliud est quod intelligit, o aliud quod intelligitur: necsint idem syecie ed genere, qkoia nimiarum ambo sunt νοη , o materia facultates ξκιiam participant, κn de communitas generis form4ri conssierit. In bis uero quae actu intel liguntur, quum idem sint intelligens re suod intelli itur, ὁμοaά, sint oportet. nam lapis qui intelligitur, nihil aliud esῆ quam mens intelligens lapidem: propterea quod in Micantibus materia rebus idem est τὸ νοῆ, καὶ νοή 7, ut inquit Aristotelis. At in his quae sic sunt comparata, i uni sese quidpiam potest 4pprehendere, contemplari : eas mentis simplicit ima est energWa, κα ipsastipsam contemplans agno cit,qua co- templatione perfecta describitur sipientia. De his qui plura uolet Ort Aristot. in tertio de Anima uolumine. Colle 'io ex aliquo modo se habentibus uiris. COL
366쪽
363 IN ARRIANV Μnoribus Anablicis. Vt autem notiones communes rebus ingulis cecommodare rite pol it homo, prudentia assequitumqgae licet circa fingularia
Mesezκr, non tamen progi sentit illa, ed quoad intelligenter obseruat, in his administrandis occupatur. Hac enim ratione nexa sunt singularia non sensu ei a collectione si Maολου : hac enim acie res singulas allicit oculus prudentiae. Non enim tantum colligit a singulis rebus suas notiones mens nostr4 ,sed etiam eas applicat per prudentiam. Er hoc ipsum est quod dicit Arist. in Ethicis, ipsum νῆν έλ- η των te rωνιρων. Proinde Plato in Phaedro, mosim quo colligatur ε' Hωολου inanima hominis,sic expresin. δῶ γαλ αν arim ἱ-ἐνα κ r'
Quin etiam proderit siti ripere ac suffurari e balneo. Profuitiosi imis olim furtis fiunt habita, quae committebantur publicis in locis: ut balneis, foro, gγmn ijs. Causa qui Aristotelem est in
Problem. sectio.xxix. Problem. q.
Nonne cultus isti exhibentur, ut Veiovibus. 'Iam cendis seu alierruncentis malis , vel impetrandis bonis,deos suos gentes coluerunt: pro eo, ut boseqgoque fit apud quosdam, dum punctos ut vocant pro auertendapeste, aut febre, aut aba quapiam re mala preciabus interpellant. Graeci averrincatores Mae οπαους dallitem autem collerentes σωτηρ appellant. ut apud Xenophontem libro tertio ira νικων : εκ si τουτου ἴυοῆες xsu τοῖς oc ἴοπαίοις Mest τοῖς σωτxem. Vimbus libro quarto Geor'. Si quem Nκmina laeua sinunt.-IN c A P. XXVII.
Quemadmodum excitetur sensus. Num fentiamus, de inde quemadmodum flentiamus,non parem habet rationem dubit di. De priore enim Pyrrhomi stulte dubitιnt, posteriore quaestione d 1 utari in utrans parte potest. Na re quod totu animal sentia, oe quod parte certa sentia defendi potest. Quod enim sentit,totu est animal quo uero
sentit instrumenta ἴκnt sic uum, o paertes animalia, non totum animal. ANNOTATA LIBRI SECUNDI.I N. c A P. V.
ando uidelicet imitatus eos sueris, qui ludunt talis. Similis est apud Terentium pentcntia, quum inquit in Ade his:
367쪽
AD Us:Ita est in uita hominum,et ges Iudas tesseris. Prudentia enim fortuna omnis moderanda est. Nre disiimile huic est quod Plato in
Et respiciens ad fratrem. Sqienter oe Acte Aratus, quem Virgilius etiam est imitatas,quum inquiti. Iouis omnia plena. In bibetila qui inscribitur Aristoteli de Munio, sicscriptum lepitur, de cognomia
Cuiuis suscepti operis. In aggrediendo magnam eliquam
368쪽
Inspicite Osellium. Ofellus cum locupleti . esset modera
tam uitam ageret, siubito proscriptus,ferebasie non admodum sentire foratanae mutationem , propter pristnam parsimoniam, cui ἴκ Jet, De quo sic Horasitus in Sermonibus: . O lite inrtus, qκanta boni sit,uigere parvo,
Non meus bicstro est ,sed quem praecepit Ofellus.
Similis effugientibus coturnicibus. Ortuosseu coturnicis hanc naturam scribunt esse ut dam fe in1yeculo a uenatore obiecto syectare gestit, fuit imaginem cppetit , inpraetense incida retis, capiatura . Quod si effugiatio non decipiatur hac imagine,extra periculum ebe. IJem nobis, oblatis phanta ijs facietam, ut adsie mens con Mersa, peccati occultionem laqueum efugiat. Historiam huius animalis reperies apud Athenagni lib. V Dinosioph.
Et tanquam is qui tesseram inueniat. ος ω tranILI pro eo qui rem emit exhibito signo, aut relera aliqua. Na antiquitus manum fis ac libertate donatis emere publice fumeta permittebatur, exhibiti tes era: Eoqui feruis e nendi ius nHlum erat, si ot Per ij uer cula intelligitur etiam Scur. s. Libertate opus est non bac, qui ut quisb Velin Publius emeruit scabrosium tesserulabar, P det, . Obiter hic monebo , alia fuiste tum insignia,tum indicia minimmi nonis,utpote pileum, vindictam, uertiginem, qua in nrum Rersab4ntur i domino. Hanc rationem libertatis eleganter adibit ophiam detorquet Persias Sa0r. s. Qui uolet,lsis. - IN
369쪽
Socrates non calculum seri iubentibus Atheniensiabus. Xenophon libro primo ἔλλ ικων scribit,duces Athenie stigm, qκum praelio nigali commilo caesos atqκe interfiatos non collegis,ent propter 'κ tus π tempestatem, adeos olenni sepultura non humaspent actum fuisse decretum, ut omne i premo afficerentur siuntacio. Id iniquum ui sigm Socrati cum fuisset olM caeculum, quo damnaret eos si Fragatione fuι ferre noluit. yic enim Xenophon scribit: MA
Non Masurii aut Cassin legibus. Celeberrimi isti suerint iurisconsulti. εκorum de priore sic cribit Athenaeus lib. i Dipnofvb.
δευτερο α De Coio apud Cor. Tacitum lib. in historiae Augustae ita scriptum reperies:La tempestate Castra caeteros de inebat periis tu legum. Fuit sub Clauso γ Nerone Imperatoribus. Pretide i lex est conlians s perpetua uolunt , omnes nimirum leges,quantumliis pro temporam, locorum, hominum, ratione fini mutabiles, nisi ex ratione penitant immutabilis legis, pro legibus nonsiunt habendae. propterea autem immutabilis est uoluntas,quoniam dependet ex ratione perfect qua nihil est antiquius. Hoc apta deos lye,.se primis penes Iogem, Sophodes inquit in Antigona: ἡ γάρ τι - γκ ἀχθὲς, si Mora αυτλκ' ουδεις . v.-ου P I N I S A a 4 ARRIA-
370쪽
scipienda. 333 Quorum pacto bac opinione imbutus aliquis Deum ridelicet seratrem hominum,inomnibus deinde studini Mescinta 37 De profectu. 33
Ad Academicos. Deprostidentia. . 637 Quam κtilitatem ferat cognitia redarguensum obpolet lacrum
s Quodvires oebacultatesnon bene institutisnon Alsalutares. sis Quonam pacto i conreptatione cognitionis quae est nobis cum Deo, rebκs caeterissee quistiam accommodare debeat. sato Ad eos qui Romae,ut dignitate potiantur aliqua,s ludent. πι3 De amore, quo eicitur diluis erga suos: Graeci Uu7κγ v pellanti sala De aequitate animi. Mu Quemadmota omnibim in reb. ervicos picto praestari psit. cos A numine Agino omnia contici. π
is Deprouidentia. γοπ Necesseri in se cum Deitam. 7tis Non excandescendum es peccantibus. 7sis Quomodo secti erga Vrannos 4be debeamus. 7sxo De ratione, ut ipsa se contemplari possit. . t ii Ad illos qui cupidi punt cimirationis. . ε3za Deprimis notitiis. rad. 23 Ad Epicurum. 8sa Quomodo decertandum contra res eiaesar. sisas Quae vis eandem lententiam faciant. 8sαο Quae fit regulauitur. 92. Qi Ot