장음표시 사용
171쪽
x. Dedita sum semper voto; non eerta futurI . a. 'actor in ancipites varia vertigine easus . 3. 2 vne ego maesta malis, nune rebus iata secundis.
x in titulo adderem et lusoria ; Nam tesserarum multiplex genus erat apud antiquos; heie vero de illa sermo est, qua etiam nos aliquando multis lusimus modis, & Itali onines dicimus: Dado, o Dato Fit ex osse , ut plurimum , figura cubica sex habens quadrata , ac plana latera , in quorum singulis puncta sunt. ab uno scilicet, qui minimus est numerus , ad sextum usque , qui summus habetur, a Talis, & ealculis res omnino diversa, ut DisI.xxvIi
x Dedita sum semper voto . Al. sum semper Iudo . AL fato. Al. eois semper. Exponit hele poeta de
siderium tessaram iacientis , qui maIorem numerum sibi obvenire semper optant, ut caeteris praepona tur , de in discrime victor evadat . Raro una tantum luditur. & tune senarius numerus, ut diximus, ma ior est . Frequentius duas adhibent. . & tunc is Valet, qui xx I. primus in iactu complet . Aliquando tribus luserunt veteres ; pluribus etiam decert re vidimus nostros aequales , nempe quinque, dc septem ἔ unde xv III. xxx. & xxi I. puncta singulis senariis consci poterant. De ea Martialis Lib.xxv.
172쪽
Nyn sim talorum par tessera et dum sit
Major , quam talis alea sepe mibi . Idemque de vulgari , qui duplici tessera fieri consueverat ludo in eadem tabula , in qua etiam discoloribus ludebatur calculis ibidem ait D. xv. Hic mibi bis feno numeratur tessera puncto .calculus hic gemino discolor hoste perit .i Non certa futuri. Al. futuro . Sunt qui talos ,
tessehasve, aut calculos iacientes, tali industria eos in manu componant, ut faciant iactus, quos ipsi malunt, Vel saltem proximos illis. Iccirco adhibetur turricula , seu fritillus , quo exceptae tesserae , vel tali, aut calculi proiiciuntur in tabulam , ne fraus contingat : Unde idem Martialis ibidem D. xiv. inquit rsoarit compositos manus improba mittere talos .
Si per me mittit, nil nisi viola Deit .
Quem versum prae oculis habuisse poeta noster Videtur , Ac hinc apte subdit . a 'actor in ancipites varia Oerillae &c. Nam sive per turriculam descendant, sive per fritillum in gyrum agitentur , semper in casus ancipites varia iactantur vertigine , nec certum valet quisque numerum sibi exculpere ex illorum Iactu . Grammaticos quosdam vidisse memini , qui non ad tesserarum ludum ; sed dumtaxat ad talorum arbitrantur fritillum pertinere ς errant tamen , quum in car
mine incerti ; sed antiqui poetae de Ludo claudi in- scripto , legimus r am quoties missurus erat resonante fritillo , utraque subducto fugiebat tessera fundo .
3 Hunc ego maesta malis , nune &c. Hanc Heum.
Jectionem illi praetulit, quae habet: ego mur
173쪽
sta &e. Non lata &c. quoniam neminem ignorare putandum est ἔ modo de adversa queri forιuna . Non tamen apte ista heic asseruntur, si de tessera ipsa serismo sit, .quae nec dolore , nec gaudio tangi certum est. Apud Diomedem Grammaticum aliud aenigma legimus , quod ambiguum est de talis ne , ante steris sit intelligendum ; ait enim : In campo , ubi mare concretum ς puta solidum oraallum i humanae aro ἔ I. E. homo i ex ossibus ludebat; scilicet Aleis
I. Terra fui primo latebris abscondita duris ta. Nune aliud prctium flammae, nomenque dederunt, 3. Vec jam terra vocor , licet ex me terra paretur a
Not E, ET CASTIGATIONES.r Terra fui primo Lucretius . Virgilius .
aliique fere ortines Poetae terram magnam dixere matrem . ae omniparentem , quoniam otii nia , quae visui subiiciuntur ex ea fiunt, ae in eam tandem redeunt, si caelestia eorpora excipias . Quamquam enim ipsa de se iners fit. di actionis expers , materiem tamen ministrat omnibus mistorum generationibus , praesertim vero metallorum , ex quibus pecunia facta est ; .n2m . ut inquit Seneca , Saepererra si facilis est , ipsa in rabem resol*itur , inescit . Idem evenit sub terra , quod in nubibus. ut
174쪽
spissetur , gravioremq*e , quam ut manere 'in sura natura piat. gignat humorem . . . . nine est omnis metallorum humus cAl. genus ex quibus aurum , argentumque petit avaritia, O quae in lapidem ex liquore .ertuntur . Libaα , t. Quast. eap. xv. Hinc
quum saepe eorum fodinae exhauriantiir, post longum temporis intervallum , nisi vena omnino extinguatur , iterum saecundae , ac fertiles reperiuntur . x Latebris abscondita duris . Heum. Latebris abscondita terra . Q ae lectio frigida est , & Lactantio indigna. Quid enim frigidius dici potest , quam
terra abscondita terra latebris p Servavsmus propterea ex Mss. Duris, nam omne metallum corpori adhaeret satis duro , quod pyrites sui generis appellatur, de quo Plinius loquens Lib, xxxv I. cap. XIX. ait. In c pro eum reperiri QOlunt , O in Metallis ,
quae sunt circa Acarnaniam , unum argenteo colore , alterum aureo . Adda aliquando nigro , interdum ferrugineo , ac suboscuro . Ubi vero de ratione agit auri inveniendi Lib. nimirum xxx Ii I. cap.lv. In φΠee , inquit, Dellius Mimatur opera . Est namque terra ex quodam argilla genere , glarea mixta ccandidam vocant ) prope inexpugnabilis . cuneis eam ferreis aggrediuntur, O iijdem malleis, nihilque durius pηtant , nisi quod inter omnia auri fames durissima est. a Pretium flamma &e. Si Epieuro credimus, igni
metallorum inventio debemus, unde Lucret. Lib. v. vers. Ia I. seq.
Quod superest , as, atque aurum , ferrumqμα repertum est , '
175쪽
Ignis ubi ingentes olvas ardore cremarat, Montibus in magnis, seu cali fulmi e mussi
Et Lib. eodem a vers. I ID. Quacumque ex eausa flammeus ardον Horribili sonitu ulvas exederat altas radicibus , O terram percoxerat igni, Mauabat Oenis ferventibus in loca terra
concava coΠveniens argenti rivus , auri,
Aeris item , plumbi . Et paullo infra de pretio eorundem subdit tWam fuit in pretio magis as , aurumque iacebat
Propter inutilitatem hebeti mucrone retusum .
Nunc iacet aer, aurum in summur' successit bo
Sie solvenda aetas eommutat tempora rerum δ uod fuit in pretio , sit nullo denique bonore .a 'menque taederuns . Al. dedere . Pecuniae quadruplex apud Romanos genus olim fuit ex totidem constans metallis, vilissimum ex plumbo , vul gare ex Aere, nobile ex argento. regium ex auro. Quo tempore plumbei nummi usus incoeperit, omisnino ignoratur; aetate tamen Martialis adhuc vigebat; ait enim Lib.x. Epig. LXxIU. 3. Anteambulones , O togatulos inter centum merebor plubeos die toto et suum Scovus una quindecim graves hora Ferventis auri victor auferat Decos Aes primum' a Servio Tullo signatum pecudis figura , unde pecunia dicta . Plinius docet Lib. xv III. cap. III., & Lib. xxx III. cap.III. Varro Lib.II. de cap.I. Atheneus vero Lib. xv, dc Macrob. Lib. I. satur. id dano tribuunt . Eutropius Lib. 1.
176쪽
saturno refert . Argentum signari Romae ecepisse Pictore Fabio , & O. oculeio Coss. tradidit Plin. ante Punicum hellum anno v. sive M. A milio P a ullo, S Fulvio Nobiliore Cossi xv. annis posterius , ut vult Eutropius Lib. I l. Aurum vero annis fere Lx3I. post argentum dicitur signatum Claudio Nerone ,&N. L ivio Salinatore Coss. , & hoc quidem variis nominibus .appellatum ab ipsis Imperatorum nominibus V. G. Antonianum , Valerianum Sc. sicuti de Philippeis diximus Lib. I. Diviu. Inst. cap. VI. se g. l ., ac de Aureis ibidem seg. I., nomina , & effigies . ut plurimum , Imperatorum , regumque illorum praese ferentibus a quibus pretium , & vim recipiebant . Unde Christus Dominus Matth. xxi I. a . inquit tostendite mibi Numisma census dec. cujus es mago hae , superseriptio p3 Licet ex me terra paretur . scilicet quunia Praedia per pecuniam emimus , eamque conductis mercede operibus excolimus t Pecuuis , enim , ut vetus proverbium habet, obediunt omnia .
I. Plus ego sustilaui , quam eorpus debuit unum . a. Tres anιmas habui , quas omoes tutus habebam .
3. Discessere duae ; sed tertia paene secuta est . NOTAE. ET CASTIGATlONES.x Plus east sustinui Sc. Quamquam nee supra ,
177쪽
nec praeter naturae vires sit , uno partu geminam dare prolem , ut non raro accidisse , compertum est ; non tamen sic fieri consuevit , est merito inter pretes sacrarum literarum Rabbinos , eosque secutum Johannem Calvinum . reprehendunt, dicentes,
Evam gemellos edidisse Κainum , & Abelem , quum nec Scripturae verba hanc expositionem patiantur, nec hominis generatio ab opifice Deo tali ordine statuta sit, quod ex plerisque . ac , ut in pluribus accidit, eventibus , congruenter dicitur . a Tres animas habuit Scilicet , ut statim sese explicat Poeta ; quas intus habebam ; ne crederes, triplicem animam. unius corporis formam , & constitutivum fuisse eiusdem viventis . Quamquam enim dici possit , quod proles imperfecta , seu Embryon informe aliquando vivat vita genitricis ; e Ormatis tamen praecipuis suis corporis partibus, propria anima donari , citra dubium est, ut ex abortivis foetibus aliquandis post matris obitum viventibus , clarissime demonstratur .
3 DFessere duae:Scilicet quum geminos pepererat. Sed tertia poeue secuta est. Al. sed tertia bella peregit. Videlicet ipsa genetricis anima , quae in dissicili partu facile a proprio corpore discedere cogitur . To paene heic per a scribendum est , ut pote adverbium , ne si per e , sicuti plerumque facimus, scribatur , prima syllaba brevis sit. Utroque autem modo, ubi talis absit necessitas , scribi posse , antiquorum exempla, ostendunt, praesertim in vetustioribus huiusce operis Mss. Codicibus .
178쪽
T. Bellipotens olim , favis metuendus in armis ,
gavit ;3. Nunc mihi vix duo sunt. Inopem me eopia fecit.
Variat in 4ss. titulus t Al. enim Miles , se ii Eques habent solummodo. Al. addunt podagricus , quae additio necessaria videtur , ne aenigmatis ratio deficiat.1 Bellipotens Vox t sta adiecti ve usurpata pro eo , qui in militia valde pollet , habetur apud Ciceron. Lib. II. de Divin. , ex Ennio , qui ait; . . . Stolidum genus Aeaeidarum , Bellipotentes sunt magi, quam sapientipotentes . Item Palladem Statius Lib. II. Theb. Divinam Belliis potentem dixit. At Virgil. x I. AEn. , & Flaccus I. Argon. substantive eandem vocem adhibent, & per antlinomasiam Martem plerumque sic appellane
a Quinque pedes habui . Al. Sex pedes habui . omnino male ; nam secunda in pedes longa est tam si infimum hominis membrum significet, quam si peditem . De primo sic Lucr. Lib. II. e. 23. Inde pedes , erura mori Sc. De secundo Virgil. v I. aen. q. 88 .se. pedes iret in bostem Et Ovid. xiv. Metam. st 86q. Disa pedes errat in alta .
179쪽
Bene ergo coniecit Heum ., qui ait: me locus quam multis fuerit obscurus , vel inde apparct, quod i pluribus codicibus Tὸ qu iti qua in sex fuit corruptum . Scilicet putabant, equitem innui, qui connumeratis
equi sui pedibus , sex pedes habet . Atiam in infensi
Speculo imag. verit. Occultae cap.LI v. s. . hoc extat de claudo , quondam equiter animat
Fare pedes senos numeravi; vix modo binos &c. Se ite deinde hoc explicat de milite podagrico, cuius statura erat quinque pedibus alta ; sed perperam subdit i Apud omanos justa militum flatura erat quinque pedum , σ pro miraculo erat, quum Veromp. ex halleis senum pedum Uronibus legionem co*scriberet, eamque Magni Alexandri phalangem ap. pellaret; Nam Vegetius Lib. I. cap. v. non fideliter ab eo laudatus sic habet et Proceritatem Uronum , a consule Mario scio semper exactam ita , ut senos pedes . vel certe quinos , O denas , non septem , uncias habere inter calares equites, vel in primis legionum cohortibus probarentur dcc. Suetonius autem in Augusto brevem staturam dicit, quae esset pedum quinque , & Dodrantis . Adde , in quibusdam Vegetii Mss. Codicibus legit non septem uncias ; sed septem turmas. Non ergo miles iste ex iis erat , qui procera , aut prolixa , seu eminenti statura praediti
dicebantur , quum nec iustam , nec commodam haberet militarem corporis formam . Dcoma autem ,
seu Incomma palus apud Romanos appellabatur , laterra defixus, incisuris quibusdam sectus , ad singulos pedes , dc uncias indicandas ; eui milites in delectu admovebantur , ut constare posset , essent
180쪽
ris. & Ρitisc. V. milites . De Aquino Lex Mil. a Quod quamquam. Al. quod nunquam. Al. quos unquam nemo &c.Quum de alicuius aptitudine ad rem aliquam rite peragendam sermo est, proverbio utimure Incoma ad militιam probat r ea enim semel adhibita , nemini licebat, sic probato succensere 3 Inopem me copia feeit. Ovidii Em illichium . Lib. III. Metam. pag. Ii 3. s. Ubi notat Scholiasses, Inopem denotare illum , cui non est, quod cupit. Heic propterea bene quadrat militi , qui podagra
Correptus , curvus , S attractus, quo procerior alia quando fuerat, eo magis partim morbo, partim suae molis pondere ita deprimebatur, ut vix duobus pedibus altior se a terra posset erigere .
X C I I. LUSCUS ALLIUM VENDENS .
x. cernere jam fas est , quod vix tibi eredere fas est . I. us inest oculus ; sapitum sed millia multa . 3. aut , quod habet vendit, quod non habet anile parabit.
Etiam in huiusce aenigmatis titulo Mss. Codd. variantes exhibent lectiones . Aliqui enim legunt absolute et Allium , vel Alium . Al. Luscus cum aliis . Al. L. lium tenens . Al. Luscus in talio . ALLuctum Alium . Sequimur Cas salionis nostri lectionem ; quamquam ipse Horatium laudans . nontium