Marci Aurelij Severini Synopseos chirurgiæ libri sex

21쪽

18 De Tumoribustates & spatia habere: item alias soris

esse, & ad fluxiones recipiendas paratas, alias vero densas, distimus. Ex qua conformationis varietate, & modi, &vehementiae medicamenti diversitatem facile conjicere licebit. Situs in connexu partium , & in e

rundem inter se, sorum ope communione,atq; in meatuum ad expurganda crementa convenientia considerat una quo sumpta indicatio non est: negligenda,quum ea maxime doceat, per quae, & quomodo debeat fieri vacuatio, sive ad contrarias partes per commmunes derivando, sive alio quopiam Vacuationis genere uti velimus , ut copiosius demonstrat Galenus lib. ad

Glauco

Virtus etiam partis, ad quam, & ipsus usum, & sensiim reducit Galenus,

plurimum curationem variat. Quum enim, inter multiplices corporis nostri partes alias , principes sint, ut cerebrum, cor, hepar, quum virtus pernerVOS, arteriam venas toti corpori

distri

22쪽

Praeter Naturam. I9

distribuitur: aliae sint adeo necessariae, ut sine earum actione vita diu subsistere non possit, ut ventriculus; aliae sensum exquisitum habeant,ut oculus, stomachus, cavendum est ne ejusmodi partibus sive propter Virtutem, sive propter actionem necessariae fuerint , sive sensum exquisitum habu

rint ea medicamenta admoveamUS, quae immoderate laxant, Ac resolvunt, aut supra modum refrigerant, aut extraneam , vel venenatam qualitatem habeant.

De Phlegmone & ejus i

curatione.

Quoniam non selum generalem curationem novisse, sed etiam, in singulis exercitatum esse Oportet, propterea quod cuique morborum specieisha sit curandi ratio: ideo de singulorum tumorum speciali magis curatione breviter disseremus, ab ipsa phlcgmone incipientes, quod & saepius fiat, &plureS

23쪽

ro Se Tumoribus plures habeat differentias, ex quibus subinde febres contingere solent. Phlegmone apud Hippocratem, &- alios Veteres, omnem calidam, & a

dentem affectionem significabat, et-jamsi absque tumore fuisset, tempo- ribus vero Erasistrati significare caepittiim tumorem praeter naturam qui sita sanguine eXtra vena S,etiam minimas,

ad partis cavitates insensibiles, eXilierite, & ipsam partem distendente, cum rubedine, calore, dolore, pulsu, tensione, & renixu , cujus causa essiciens fluxio est: ab externis vel interniS, manifestis vel occultis causis excitata.

Phlegmones Tempora quoniam

pro eorum varietate varia illi remedia admoveri oportet ante omnia distinguenda sunt: ea a Galeno quatuor statuuntur, Principium nempe, quo pars sanguine repletur; Augmentum dcinde, quum fluxus cessaverit, quod vero influxit , incalescens &putrescens , fusionem & vaporem excitando partem magis quam an-

24쪽

Praeter Naturam. 2Itea distenderit, etiamsi nihil influat. Vigor dum pus fit, thm enim dolores

ac febres fiunt magis. Cum tandempus digeritur, tumor Vero, tensio, calor, & reliqua symptomata imminuuntur , Declinatio appellatur. Recentiores medici ad quatuor veluti capita totam phlegmones curationem revocant, ad Victus rationem, ad fluentis humoris Inhibitionem , ad jam fluxi Vacuationem,& emendationem Symplomatum, quae aliquando tam saeva stiperveniunt, ut omnem medentis solicitudinem ad se, neglecto jam morbo,

convertant.

- Victus ratio in phlegmone frigida semper erit, debet enim morbo qui calidus est ) repugnare, quod si febris assuerit j modice etiam humidus erit

victus. Victus autem rationis nomineso rerum non naturalium usum cum

ipso Galeno intelligo. Fluxio avertitur, si ejus causas aus ramus , plenitudinem & cacochimiam

Venae

25쪽

22 De Tumoribus venae sectione , & convenienti pia gatione tollendo, partem recipientem imbecilliorem roborando, calefactam refrigerando,ejus dolorem mitigando, meatuum laxitatem astringendo, humoris fluentis impetum venae secti ne e directo partis dolentis, cucurbitulis admotis, frietionibus, & vinculis, ad partes oppositas revellendo. Vacuatio autem, qua proprie Phlegmonem curamus , pro variis ejus temporibus, medicamentis varia facultate praeditis fit, ut saepe monuit

Galenus. Nam in principio ad stringentibus &ixepestentibus cognita partis naturo ) phlegmones materiam regimus, ut sipdfigia Mytrato imbuta, si circa artus inflammatio fuerit, cataplasmate ex se ervivo, malicorio, in vino coctis ; sumach, & polenta parato e conveniunt: is panniuoli in ovi albumine rosacio,& aqua rosarum immersi, & inflammatae parti stibinde admoti, repellunt etiam planugo, polyganum, & similia. l. . .

26쪽

Praeter maturam. 23

Incresenti phlegmone , quoniam

repellere,& leviter digerere tum oportet, rosaceum optimum est rem dium , conseri & cataplasmata ex malvae , & absintsi foliis , ex rosis , farina hordei , & oleo chamaelino paratum , juvat & linimentum ex sapa

aqua rosarum aceto & croco. In Statu oleum ipsum convenit, Vel malva cum modico pane, &rofaceo

illita. Valet etiam & melilotum cum pane in passo decoctium, & admotum. Item palmulae in passo elixatae cum pane. & rosaceo subactae, & admotae. Juvat & cataplasma, ex melle, & milica panis in aqua calenti macerata. In Declinatione, quoniam vaIenter discutere convenit, malva agrestis pollet , valent & passulae acinis exemptis cum pane , & modico mellis mistae. Item nordes farina cum oleo,& melle, lana flaccida, & si lia. tEt propter hanc medicamentorum in curanda phleamne Varietatem,

qui pximi aci inflammationes media

27쪽

α De Tumoribus

camenta composuerunt, ut cum Galenos merito Varia materia opus ha

buerunt , quum & insuentem substantiam repellere necessarium existimassent, & inpactam attenuare, concoquere, & discutere, partemque assectam roborare. Symplomata medicum curantem interpellentia sunt dolor, materiae ad internas partes regressus , scirrhosa dispositio, & partis corruptio. Dolorem anodynis sic sedamus, oleum rosarum,passiam, & ceram cum utroque liquata, lana succida excipimus, quq dolenti admovemus, ex oleo rosarum, ovorum luteis, pauco croco,& mica panis in aqua aut lacte calentimacerata, anodynum cataplasma sae-.pe paramus. Valet & malva in . aqua cocta, mistis furfure, croco, oleo rosarum aut Violaceo. Quod si doloris magnitudo horum & similium vires

comtempserit, narcoticis caute ut

mur,ut hyosciami foliis recentibus subcalidis cineribus coctis, & axungiae r centi mistis. Mate-

28쪽

Praeter Naturam. 2

Materiae versus principes partes regressum impediemus medicamentis attrahentibus tumori admotis, cucurbitulis, corniculis, suctu, & similibus, de quibus accurate Hollerius disseruit. Scirrhosam vero dispositionem Gmollientibus, & leviter digerentibus, de quibus capite de scirrho tollemus. Putredinem autem scrarificationibus profundis , item emplastro ex cordis, & fabarum farinis in Oximelite coctis avertimus. At omnino putre- saetam partem quia a natura aliena

esto amputabimus, de qua re paulo post, ubi de gangrena agemus, di

cetur.

De Phlegmone in abscessum

trans. ct ejus curatione. 'Aetro tui, id est, abscessus, generaliter tumorem omnem significat in quo corpora quae se prius contingebar a se invicem abscedunt, inter quia B n

29쪽

1 6 De Tumoribus nus est, quo substantia aliqua continetur. Abstessus species plures sunt, una quidem ea cujus generationem in-fammatio praecedit , de qua nunc agemus; Aliae ejus species nulla precendente inflammatione fiunt , ut

antheromata,steatomata, melicerides,& similes de quibus nunc nihil di

Inflammatio porro, cujus materia omnino resolvi non potuit, natura timen nondum affluxionis victa, in abs.cessum proprie dictim degenerare Q-let,residua tumoris materia in pus conversa, & in spatio aliquo colle fi a. Futuram ejusmodi suppurationem indicabunt igneus loci fervor, eminens tumor, magisque rubidus, & durus cum dolore punctorio, febre aliquando , pulsu, & gravitate, ut aliquid ex particula suspensum esse videatur. Cum enim haec apparuerint,ita ut nulla reQlvendi spes relicta fuerit, a re solventibus ad Suppurantia transeunduri erit, scrvato interim convenienti - victu

30쪽

Praeter Naturam. 27 victui statim igitur aqua temperate calida, aut oleo calido, aut hydreleo partem Quere conveniet; cataplasma ex farina triticea, quae in hydreleo mediocriter ebullierit, eidem admovere , Vel ex pane mediocriter cocto, &hydreleo consperso. Confert & gdeps suillus, vitulinus, anserinus, gallinaceus , item tetrapharmacum , buty

rum insulsum. . t ι

Factum autem pus sic deprehendemus,dolor,sebris, si praecesserit ubor, pulsus,& reliqua symptomata,minora apparent, tumor in mucronem fastigiatur, & pus innixitis digitis sublabitur, praesertim cum ima occupat. Quod si vomica facto pure sua sponte non rumpatur, ferro, igne, Vel medicamentis est aperienda, alioqui serpit sanies, cuniculos facit, & vicina corpora depascitur.Ferre sic aperietur; scalpellus ea parte adigendus, ubi mollior, digitis succumbit, & fastigium erigit, in partς decliviore, quo sanies commodius eXpurgetur: Ca-B a vendo