Iacobi Cuiacii i.c. excellentissimi Operum omnium epitome, in qua continentur differentiae iuris ciuilis, seu leges difficillime & inuicem pugnantes ab eodem conciliatae & illustratae. Ex schedis Bernardi Autumni jurisconsulti, & in senatu Burdegalen

발행: 1615년

분량: 953페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

231쪽

cundo testamento,quod imperfectum erat, ut post apparuit, an poterit denuo adire minime: quia videtur repudiasse lic- reditatem ex priore testamento, itaque pateria. erit intestatus M ita pronuntiauit Imperator suadente Papiniano, quod tamen Paulus ait elle iniquum. Itaque refert tantum Imperatoris rescriptum non approbat. l. mater. I9. de in ossic. testa. supra. itaque placet sequi lententiam Pauli, non Imperatoris reicriptum,idem obseruatur Lult.de iure hsci. . Caeterum sunt duo tantum casus, in quibus imperfectum rumpit persectum, unus ii pollerius ic stamentum factum sit iure militari. l. 2. de intuli. rupi. alter si in priore te Italiae lato scriptus sit cxtraneus in polleriore imperfecto, is qui omninorem habiturus est ab intestato t. hac conlultissima. 2I. .li quis

autem. C. de te ita ment.

In ρ. cx imperfecto. l. hac consuli. cxigit. ut testator inter Iiberos scribat uia manu nomina liberorum S tempus testamenti, item modum unciarum idque debet scribere non notis,sed liceris,qua in rcabruatur. l. Vltima C. familiae erciscu. quae vult valere illud testamentum, etiamsi notis vel aliis indiciis constet. t. ao.sbum suem. Filium quem in potestate habebat, exheredauis, emacipatum ρυ-teriit quaesitum est, qua imud emancipatus bonoria psis ionem habiturus sit dixi iscriptι heredes extraneι adierant heriaitatem : repeialendum egiesiliumqui mansit in potestate. quodsi ba repudiauerint hereditate, suod facile μι factari, nihil laturi ex hereditate propteν esiqui cotra tabulas accepit bonorsi possessionem: sitius ab intestato patris

suus heres deprehenditur: emancipatus autem Petens conIra labulas bonorum posses ionesolus habebit bonorum possessionesta eum exhondato non adita hereditate ex testamento nullius sis momenti,ideoq; non obstare ea nec quominus contra tabulas tiberiorum patris accipiat bonorii possitonem. Iutian. recte restondit,ne testamem si per omnia irritia ad nota exheredations siolaprofecisse videaIur, redis res ad intestati exitu, ut aduersu usi s.um ex asse heredem ab intestato patre emacipatu praetor in pane dimidia tueatur erat ergo venale b ne*ιῶ, sesti heredis extranei .vi cu ipsi iure hereditatis nihil sit cosecuturua

232쪽

LIBER I. a 3 in portionem bonorum exheredatum effectum admittes Iurescrumhum suum heredem.

Obiiciunt l. I.f. ita autem. in se. si tabulae testamcnti nullae extabunt. ex qua colligimi fieri non posse,ut unus veniat Iure intestati alter Iure possessionis contra tabulas. Sed sententia eius s. haec est: is qui petiit contra tabulas, non petit deinde ab intestato .at non negat ille s. quin admitti possit supcrior illa fratrum contentio. Videamus quo modo hoc dissidium sit componendum. lex ait suum heredem esse ab intestato, quia nulla exheredatio est destituto testamento, sed ci coniungetur frater emancipatus,qui pςtet contra tabulas, & tuendus erit a praetore in partem dimidiam, licet totum acceperit per contratabulas: iic etiam suus ipse est heres in totum, scd tamen revera non aufert nisi partem dimidiam, ergo exheredatus repudiante scripto sol' est heres ab intestato,effectu tame no vocatur nisi in partem, videlicet dimidiam, ex his apparet utrumque fratrem admitti repudiante scripto.

Ex tit. δε legatis praeflandis.

i. sflium. Filium quis impuberem heredem siri is, equesubstituit, emancipatum autem sitium praeteriit. deinde uterque sitius acceperunt bonorum possessonem. legata sunt etiamsubstituto impuberis relicta,

morauo Impubere cogatur siubstitutus ea praestare, O si quidem ab impubere relicta siunt selis bberis parentibusuepraestanda sunι: sin veroasu isuto impuberta omnibuου eam praestare oportet, habita ratione legis Falcidia, sciticu υι panis dimidia quae ad eum ex bonis patris peruenις, quartam,ta es, ιοιι- sis canciam ruineat. Statuendum est, petita bonorum possessione rescindi testamentum, cxceptis leg itis relictis certis personis, secundae autem tabulae pupillares firmae manent, de ideo legaza HS ta-hulis relicta,id est, a substituto praestantur omni modo. l. 36.

233쪽

114 DIFFERENTIARUM

. vltimo.supra. de vulgariWpupill. substit. ergo Iure praetorio rescista testamento paterno, id est, principali manet pupillare, id est, substitutio. at Iure ciuili si infirmum fuerit testamentum, evanescit pupillaris substitutio. g. liberis. instit. de pupilla. substit. itaque benignius in Ius praetorium quam ciuile. Obstat l. vlt. g. vlt. de legatis 3. sed ex ea lege colligitur, cuius est haec species: filius pupillus est institutus ex uncia, ab eo relicta sunt legata, datus est etiam substitutus pupillaris , deinde commisso Edicto per fratrem praeteritum semissis bonorum possessionem accepit. lex ait,' substitutum legata

relicta a pupillo praestare pro semisse: sed inquit, praestabit

etiam ex Vncia omnibus, e 'reliquis autem unciis praestabit tantum exceptis personis, reliquis ne ex uncia quidem. nam

nec pupillus ex ea parte debet nisi exceptis personis. lex illa ultima ait :si filius iste ex uncia institutussis berti, o ab eo legata datasint Iaheat & substitutum. Sed haec non sunt suo ordine Collocata, nam legendum est filiis habeat o substitutum, o ab eo legata istasint, ita eadem est illius s. vlt.quae nostri f. moveor etiam ordine rerum tractandarum, initio enim l. vlt. dixit de legatis relictis a substituto exheredati, ergo consequens est ut nunc dicat de legatis relictis a substituto instituti, qui petiit contra tabulas, alio committente Edictum. hic ordo etiam Obseruatur in l. 126. de legatis. I. ergo necessc est ut in codem 3. quaeratur dolegatis relictis a substituto,de quibus magis dubitatur, quam de legatis relictis ab instituto, an videlicet substitutus ea dein beat pro semisse, nam constat debere institutum. sequitur in illo g.υθ.deinde commisso Edicto legata relicta a se videlicet, non a pupillo,quod sequitur sed ex uncia omnibus. haec omnia sunt imperiti ,M mali interpretis, nam omnibus hoc casu prostaptur,si ab instituto, praestantur tantum exceptis, ne ex Vncia quidcm, alia quoquc ratione haec verba suspecta sunt, nam non oportebat ea subiicere, quia non fuit proposita quaestio de personis quibus legata praestantur, sed de portione pro qua legata praestantur, aut etiam cur par admonitio subdita non est in contraria specie, quae sequitur in illo M. fit.

finge pupillus institutus est ex dodrante, commisso Edi ' Dihili od by Corale

234쪽

deminuta est portio, hoc casu substituitis legata a se relicta praestabit omnibus,non pro dodrantc qui recisus est, sed pro semisse. legata autem hoc casu relicta ab instituto non praestat omnibus.l. 3 s. de vulgari de pupilLsubstit. in illo 3. vltimo. legendum est, scmissis acceperit bonorum posscssione.

Opponitur ab Accursio. l. 22. hoc tit. quae ait heredem scriptum, legata praecipua non habere, si Iure ciuili contentus fuerit. Quod sic accipit Aecursius si adierit ex testamento,&hcreditatem ex testamento acquisierit. ait Accursius & Bartolus illam legem 22. ex hac sumere interpretationem. legata praecipua non habebit ultra Virilem videlicet, quae interpretatio diuina t. nam, id est, nec omnino capiet. sed sic dicendum, in illa l. 22. heredem scriptum non adiisse ex testato, nam ei no auseruntur legata,sed ab intestato revindicauit id est Iure ciuili contentus fuit, quia igitur omisit causam test menti, cum ab intestato rem vindicarit, legata ei denegantur.caeternm ex constitutione diui Pii Edictum porrigitur aclportionem heredi talisit. 8. ἰνῶ pretis. Virilis ponis quemadmodum accipiendast, videaminione duos esse qui contra tabulas bonorum possessionem acupiunt: unum esse evoiam parentibusque. virilis tertia eriι ponto. sed si ires sunt qui con- Da tabulas acceperunt. quarta eras vir stis: hoc idem se in legatu obseruabitur ed si visit ex liberis qui accepti contritabulas bonam, passisionem, plures μοι qu. ex liberi parentibusque legata acceperunt. sic hoc accipiendum est ut filius praeterituη semissim habear, careri omnes quisent ex liberisoanni abu semis .

. . . . ' .

In hoc proposito virilis appellatione interdum continetur tota hereditas, ut puta, si hic libertus intestatus decedat sine liberis, nam tunc patrono totum debetur Iure legitimo. L .de suis & legitimis. hinc tollendum est mendum in 1. ξω

235쪽

ato DIFFERENTIARUM 'a instit.desiccess. liberi. v bi I ustinianus ait, si libertus habeae unum filium, dimidiam dari patrono, perinde ac si intestatus decessisset sine filio: nam legendum .iestatus decessisset, quo casu patrono datur pars dimidia et confirmat Paraphrasis Theoph.

Si ab uno exsiliis herede institato nominatim alicui ex liberis parensibusue legatum datum sit, O acceperis bonorum possessionem

contratabulas cum alis, melius probare omnes qui contratabulin bonorum posses ionem acceperuνι,cogendos id legatum praestare. Obstare videtur l.nepos.& l.prox.inf. hoc tit. 'Sed dicendum est, hac in rc constituenda e sic genera legatariorum,nam quidam lcgatarii quibus non defertur con- rata bulas, ut puta pater, dc quidam liberi in adoptionem dati, & ii cos nati e sic desierunt, sunt etiam quidam legatarii quibus deiurtur contrata bulas,Vt hic nepos.hac in rc sunt separandi legatarii ioter se Ac Inuicem:

Ex titu. de collatione bonorum.

Iubet autemprator ita fieri colutionem,ut reme caueaIur. Huic parti opponitur l. r. C. de prohib. sequestrati apud hunc curatorem pecunia redacta ex venditione videtur esse sequestrata,at pecunia non potest sequestrari. d. l. I sic argumentatur Accursius. Sed dicendum est hunc curatorem non esse sequestrem, id est,depositarium,&ideo tenetur sequester actione depositi quae appellatur etiam actio depositi sequestraria. l. s. s. I. & l. . F. penult. deposit. ille autem curator portionis tenetur actionetnegotiorum. vel in factum l. si mandauero. ,.si cura

Is quoque Di in dispissit familia es, coferre cogitur, hνc est,

236쪽

.LIBER I. MInιn i sed is qui em habet maluerit contra fabulas bonorum ροβfessionem accipere. ρυπὸ si hic adoptisus pater ante bonerum possessionem petitam emancipaueris eum, non cogetur ad costationem. otia rescripto diuorum fratrum expressum es ,sed ita demum adopta. riuus emancipatus collatione fratris privabit, si sine fruori hoc factumsit. Opponit Accursius i. s filius.inf. hoc tit.quae ait suo instituto & adeunti de miscenti se conserre ex aequitate: sed lex non inquit eundem conferre, itaque nihil ad rem facit.

. g. nec eastrensi.

Nee castrense, nec quasi coirense peculium fratribin confertur hoc enim praecipuum esse oportere, multis constitutionibus continetur.

Opponitur l. penuit. C. de collat. quae ait militiam filio acquisitam pecunia patris conferri. Sed necessario separandae sunt dignitates & militiae.nam militiae poterant vendi, εe quandoque transferebantur ad heredes,aliae erant militiae ex casu. Q se mancipato.' si emancipato legatum fuerit, eam pater morietur, etiam hoc eonferre debet. Huic sententiae obstat. l. 34i de heredib. instituend. heres inquit, non potest institui ex die, & si instituatur, statim sit heres, nec exspectaur di cs. Dicendum nominatim quidem heredem ex die frustra scribi , sit ita di&etat, post quinquennium cum moriar, heres

esto,tacite tamen potest institu rex die, heres csto cum capere poteris a. 6a..eodem cit. Via heres esto cum eris pubes. l. 33. de vulg. vel cum morieris. itaque expressa nocent, non pressa non nocentat. expressa. de reguli, Iuris.

Videtur tamen obstare l.I7. in princip.de manumiss rest. haec libertas cum morieris,liber esto,non valet, qua est Iuli Di,quae citatur in l.vlt.eod. tit.& in I. 4.3.2.de struulib,

237쪽

ρ DIFFERENT' ARVM Vnde colligitur ratio diuersitatis, quia haec scripsissαpotius videtur icitator impediendae libertatis gratia, quam dandae antino, itaque scriptura inanis est, nisi probetur contraria testatoris voluntas. Videtur etiam obstare l. 78. . qtramnqs. de conditionibus de demonstrationibus, quae ait ita inutiliter legari, usu influctum cum morieris, lego tibi. . ' Sed colligitur ratio diuersitatis cx l. Titio. de usu fructu. nam ususfructus finitur morte fructuarii, cum sit Ius personale.sri si impubere. . Si impubere adrogaIo fecundum diui Pij rescriptum quarta debetur, videndum est. an si patris naturalis bonorum possesionem petat, conferre quanam debeat, quaestio in eo est, an here suo relinquat quana a'Ionem an non. cst mago est ut ad heredem Iransferat, quia personalis actu est. igitur etiam de quarta conferenda cauere eum oportebit sed hoc ita demum, si iam nata est quan petitio. Caeterum si adbuc pater adoptium vivat, qui eum emancipauit: dicendum est, cautionem quoque cessaret matura est enim stes costationis,cam adhuc vivat is cuius de bonis quarta debetur. Huic tamen sententiae opponiinccursitis l. I . τι legato ram nomine. qua effici putat, non improbe exigi cautionem. Et ait inepte Accursius in ea lege non agi de hereditate, secide cautione . itaque in illa lege non cauetur de hereditate viventis, hoc enuia improbum est,sed de hereditate mortui,*iam hercs scriptus rogatus est alteri per fideicommissum restitu cre, nam fidei commissarius cxigi .ibi caueri de fidelia '

ancipatus filius controuersiam facis impuberi qui semium se

ἰη ρairas potestate fulse dicit, quaero si bona siua ει emanc'atus con ferre debeaι Paulus notat ,puto conferendum esse exacta cauIione is victussicus hereditatem, ita or qua collatasunt,prasi ν. opponi infrugiserum est l. 48.3. qui seruum. de legatis a. Diuitiaco by Corale

238쪽

LIBER I.

l. 2I. solui. matrimo. interdum tamen iudicio bonaefidei opponitur exceptio doli, sed id frustra fit, & tunc id iudicium non per se, sed per exceptionem doli constitutum est. l. 3. de recepi. C. qua lege fretus id assirmauit Dorotheus. at quae sunt strictis origine ipsa, & sui natura exigunt cxceptionem

Dotem quam dedit auus paternus, an post mortem aut mortua in matrimonio Atia patri reddi oporteat, quaeritur, occurris aquilas rei, ut quod pater mem propter me silia mea nomine dedit,proindesit atque ipse dederim, quippe ossiciam aut circa neptem ex ossicio patris er- solium pedet,sequia pater filiae, ideo auu propter filiam xvii dote dare debet: quid Muus a patre exheredatus est,existimo non absurde etiam in exheredato filio idem posse defendi,nec infauorabilis sienIentia est,ui hoc saltem habeat ex paternis quod propter istum datum est. Lo9.de Iure dotium. ait non redire ad patrem, quia non est haec dos prosectitia.obstat tamen ei haec l. 6. quae ait hanc dotem redire ad patrem. . Sed solutio supplenda est ex his verbis huius legis occurris equitas rei. nam ipso Iure non redit ad patrem.

Ex titu. de dotis collatione.

I. I. quanquam.

αuamquam ita demum ad collationem dotis praetor cogat fliam. si petat bonorum possessionem : attamen etsi nonpeυι, conferre debebit, si modo se bonis palernis myrat, se hoe diuus Pius Ulpio Adriano rescripsit,etiam eam qua non petierit bonorum pinsitonem, adcolgationem duis per arbitrium familia ercisanda posse compelli. Obstat tamen l. 6. &.l. ' hoc tit. l. 6 species haec est,pater filium emancipatum instituit filiam exheredauit,quq in querela obtinuit,& abstulit fratri semissem, S pro parte patrem intestatum fecit, quaeritur an emancipatus sorori conserate

239쪽

Lin DIFFERENTIA RUMminime. hic emancipatus ex testamento succedit, quoniam testamentum non infirmatur in totum.1 Uitne M.

Sisi ι nepos se neptis ex eademsis, cir dotatasit neptis, sit c

lius non patre eorum: neptu omnem dotem solifratri collaιura est, emancipata autem neptu dotem se bona suasoli nepoti, non etiam patruo confert. Hic opponitur l. si nepotes. titu. proX. ex qua colligitur, ne potes ex eodem filio conferre patruo, neptes igitur ex eodem filio,cur non conferunt dotem patruo Sed species sunt valde diueris: primum in l. nepotes. tr ctatur de collatione bonorum, hic de collatione dotis, dein de non est tam coacta de stricta collatio suorum,quam emancipatorum. Sed adhuc opponitur huic j. nostro. l. illum. C. de chllat. quae lex pertinet ad nepotes ex filio qui non sunt sui, auo tamen non succedunt, quia nec sunt sui, nec agnati, vocantur tamen tanqua ea cognati deficientibus aliis gradibus. Verum ex constitutionibus nepotes ex filia avo materno succedunt cum auunculis & materteris, sed succedunt cum tertiae partis dura inutione, id est, non id omne ferunt ex hereditate aut materni, quod filia habuisset, sed traditur tertia eius partis quam mater habuisset.

Ex tit. de coniungendis cum emancipato liberis eius.

Si quis ex his quibus bonorum possessionem prator pollicetur, in

potesateparentis cum morisur non Derit, liberrique quos in eiusdem sumilia habuit se ad eos hereditas suo nomine peninebit,neque notam exheredationis meruerunt,bonorumpossesso eius patris datur, qua ade m pertineret, si in potestate permansisset, ita ut ex ea parte dimidiam , reliquam liberi eiuri2 abeam, hi rue dumtaxaι bona sua conferara Disit iam by Corale

240쪽

' . LIBER I. in

sed obstat l. si quis ex iis, ε.ulti .si tabulae testamenti nullae exstabunt, quae ait repudiante patre emancipato accrescere solis nepotibus ex eo natis. Α ursius adsert duas alias solutiones: Sed patre repudiante accrescit nepotibus eius, id est filiis eius,si non . si repudiauerint,id est,si vernant ad ius suum, dc nepotibus omittentibus,& deinde etiam omittente patre necessario patruo accrescit, hinc apparet ex hoc edicto novo, filium coniungi patri quotiens quaeritur de hereditate aui.

'dii duos filios habebat, alterum ex his emancipauit, nepotem ex eo ιn potestare retinuit: emancipatus filiam sustulis, se a patre exheredatus est, quare eum frater eius se ipse emancipatus praterisus sis, s nepotes ex emancipato lis ab auo heredes institati

quid de bonorum possessione iuris Φ, O quid intersit, si emancipatum quoque ex quo nepotet erant nati, praeteritum esse ponamur, res nisi filium rueoto ex eo nepote emanegauerit, s emancipatus procreaverit filium, es heres υterque nepos institutus fuerit, ρε- ιer eoram exheredatus, alius sitius praeterisus : solus Titiusprat ritus bonorum possessionem contra tabulas petere poteris, exhere

Διus enim obsai filiusvis post emancipaιionem sinceptis. Nepori tamen retento in potestate bonorum possessio dari aebet: quoniam si pater eius emancipatus praeterisus esset, simul cum eo bonorum possessionem accipere posset propter id caput edicti, quod a Iuliano in troductum : id est ex nona clausula, nee debet deterioris esse conditionis , quia pater eius exheredatus sit, idque ei praetento quoque praestari vanebit, sied fratris eius qui post emancipationem natus esi,diuersa conditio est conseruanda est tamen or illi ad virilem pamtem hereditasscsι etiam Imperator Antoninus inpersona neptis es

silia rescripsit.

Obstat tamen ext mo infra l.3.Lvltima, nam l. 3.ait conseruari virilem huic nepoti instituto,qui non erat in potest te aui, sed in l. s. pater huius nepotis fuit exheredatus,& Ideo non venit ad successionem. Sed obstat l. nepos,supra zodem.

SEARCH

MENU NAVIGATION