장음표시 사용
121쪽
huic pulueri aurifico comparandus critthes iurus, actippe c uius dragina Stiamsi semel tantum o turis iussi Icrit argenti
vivi ducentas vel plures ex quantitate virium statim igne externo iuuante cy-
purissimum mutabit. Huiusce tam admirabilis &'vi' caespondi effectus causa esst vis ignca,auro, Elasa postquam a suo proprio humido seu ar- rabidis pulgento vivo fuerit solutum , longa te-ueria cur perata concoctione quaesita. vis, cum primum in auro sopita esset & potentia tantum, eadem solutione &concoctione in aes una crupit : Non secus ac vis in otio delitescens calore gallinae CXcitatur , Ut tandem inde pullus oriatur, qui longe nobiliori Sc praestantiori
forma constat quam otium. Sic & semeaurificum longe nobilius suo auro a quo traxit originem. Vis haec aurifica per qualitates igneas semini longa coctione qtiaesitas redundantem argenti vitai vulgaris,aut eius, quod metallis inest, humiditatem coercet de temperat, Atque ex hoc temperamento imperfecta argenti vitii mistio perficitur , statimque aurea
forma illi impertitur. Sed quod magis
122쪽
Ex reit, admiratione dignum est, vires illius in ratione D- infinitum: ex reiteratione seris adauge lut sinu et tur. Si enim semen illud aurificum je-
r, i yires numido certa proportione miscea- eiusdem in solua ur, temperato calore conco- infinitum quatur, tandem etiam in pUluerem ru- ad augeri. brum, Ac breuiori quidem tempore prodibit,multiplicatis inibus prioribus. Et quo pluries opus iterabitur , tanto celerius absoluetur, ae efficacioribus viribus Opus augebitur. Nam leu tritici grana iterum atque iterum sata numerum ecquantitatem in infinitum augent, sic semen aurificum te iam atqueuterum solutum Q concoctum viros proprias in
infinitum augebit. Et ut in seminibus platarum vel animalium proprium hoc munus es sobolem suam per generationem propagare, sic senuia aurisco hoc proprium est,Vt primum s pius solutus na scio argento vitio & concoctum Viribui increscat, quibus per mistionem cuargento vivo vulgari vel nactallorum speciem suam attream propaget. Huius CC incrementi meminit Aggurelius sub
123쪽
Extremo huic igitur prudens ne cede labori, breuis atq; artis minimae est, sed diuitis risis. Ergo vel imprimi uiuo confunde metallo Consecti paulum medicaminis, idque beati Tulueris actutumprae se vim ferre νidebis. migrauidum puro semen cum rursim ab auro Haud facili, multa extrusum coli eras arie, sui modus ex illis, quae pridem ex in m eae. at
Expressio satis, Os ri non omnia par est,
Huic lupurpurei partem moTpulueris aequam Immisce,atque illis lentumsuccende calorem, acgeminos illis etiam simul excoque menses, sis seriemi alio cunctam prodire colorum
Teruidem ualem ternos miraim in annos
Videris, atque breui sumari,quae maxima longo Tempore iam tota quaesisti sedulus arte. Idque iteru atque iteri faciamquotiesqsperatii Idfuerit,toties vires et illa, ipsum Tulvereum realictes cumulum, naq; oc us ipse Crescit, hinc alia umit,retinetq; priorem Virtutem crescentem etia,Nec credere vanu est, Illam adeo interdum priscis auctoribud auctam, marepo in auris, Neptunusquesupra diuos ditisimus omnes Tum fieri, di frato Iusum Nereides auro
Ire super,puro siccantes sole capillos
caeruleae,quo non alii 3 color aptius auro Haret, athmo cuiplino conuenit aurum.
124쪽
Postremum hoc hyperbolice ab Augurelio dicthim est, ve intelligatur o tuta propagationem huiusce seminis rei auri ita proXima materia, scilicet argento vivo in infinitum abire , Non secus ut in propagatione aliorum corporum naturalium c uenire solet. Sane huiusce seminis concoquendi & perficiendi ratio adeo est aemula naturae , ut nulla Opus sit arte ubi primum aurum suo hu-rnido fuerit miscum , nisi quod calore proprio & conuenienti fouendum erit semen. Idcirco in administratione aut
propagatione seminis huiusce nihil
omnium utilius, quam assidue in contemplationem operum Naturae inclambere. Inficiari nolim recentiores huiussce artis authores compendiosam magis
viam edocere, Quae si praestari possit,
nec tam facilis est,nec cum tanto foenore habet exitum. Insistamus vestigijs patrum,qui nusquam nos aberrare poste verissime professi sunt, si naturam duce sequamur. Neque tamen ex ijs, quae dicita. cta sunt, tam facilem existimare artem oportet, Vt quiuis eam statim assequatur. Nam aurum praeparandum est, Vt solutioni
125쪽
A R G y R o P. E T C H R y S. I23 solutioni minime sit contumax. Et id quidem satis arduum. Neque existimadum est, argentiam Vivum , quod es A ctum
di auri obtinet facultatem esse illud vul--via gare, quod palam a pharmacopolis
mercatoribus Venit. Cum enim a corpore , quod silmilitudine totius substant lae aurum reserat, & temperamento sit
calido & humido solutionem eiusdem auri praestari oporteat, illam quidem similitudinem argentum vivum obtinere negari non potest, temperameto autem eis e frigidissimo certum est Ac maxime indefinito. Sed aliunde nobis argentum vivum arte ingeniosa prolicie-
dum Sc educendum est aes OrpOIN pa cissimis noto , quod natura QqncOXit, quod etiam inrisitudine totitus substantiae aurum magis referat, ana argetum vivum vulgare, quodque nulla arte sed primo quoque contactu Sc attritu cum auro non minus libenter coeat, dc missceatur quam aqua aquae. Jam contemplare altius quodnam sit illud corpus. Praeterea sornacem quae continuum &aequalem calorem subministrare possit,
, si norunt: Sed de pauciores tripede
126쪽
ri , cui equabilitatem praes are podsit. Totum fere arcanuni In gradmcola consistit. Nam veluti vim pulli cffectricem dc ouo insitam a calore externo superari non oportet, alioqui induresceret Ouum. Nec pullum usquam imposterum ederet, Sic vis seminis futuri id est auri misti cum suo argeso viti cxinanienda non est, Alioqui no dissoluetur aurum, nec germinabit, sacc fiet materia auro proxima,sed in aurum calore nimio a gente concrescet, rursus si defecerit calor, laborem artificis fruistrabitur. Tandem vero puluis hic aurificus in Dei potestate situs cs ,quem, cui Vult,largitur de subtrahit, & frustra ab ijs quaeria itur,cui d cnegatus cst. Hinc Palingenius in suo Zodiaco,ait, cum puluerem hunc aurificum viris pijs quaerentibus respondisset Apollo sub aenigmate & oraculo quodam obsctulo, dc hinc ad convexa coeli cuolasset,sic subdit,
Tunc mentis diuino homines oracula caeca Voluentes animo accipiti, vix tempore longo Experti multa, non paruusi ptibus, Iam
127쪽
AR GY ROP. E T C H R v S. res Invenere arae qua non ars dignior usta est,
Finpendi la idem aethereum,quem scireprofanis Haudquaquam licet, 'Uraplebs improba
suem, qui habet, ille potest ybi vult habitare
Nec fortunae iram metuit,nec brachia furum. Sed tanto paucos dignantur munere diui.
Videbor forsitan plura dixisse, quam quae ad quaestionis propositae, An sit arS,
necessaria fuissent, Verum adeo conlaC-xae sunt quaestiones, ut, An esset arS, c5firmari non potuerit, quin simul demostraretur, momodo esset: Tum vero quod his, quae dicta sunt,uelut armis exsinu naturae depromptis argumentorum Erasti aciem oppugnare propero-N v N C igitur Eraste ad te me c5- Vltima Llerto, nunc mihi tecum cominus con- . . Pgrediendum est , & rationibus physicis opinionem tuam in re, cuius ignarus es, funditus euertere. Sed quoniam in Onam mentorumnibus ordo necessarius est,imo instructa Erasii ad utrinque acie,qui dimicaturi sunt, ple- uersus ar-rumque ex ordine opportunc constituto victoriam referre solent , Sic quem prosternendis argumentis tuis ordinem ls
128쪽
stiis ordo seruaturus sum, dicam. Imprimis conseruabitur uitiss iniurijs de maledictis quibus Ar- in reseste- gyropoeiae & Chrysoporiae studiosos dii a ues paseim insectaris, cum nihil aliud praestare possis,nullum a me responsum accepturus es. Nihil enim haec ad veri cogntrionem pertinent, haec modestum aegrauem Virum minime decent,que Opinioni suae contradicentes, demonstrationum vi dc robore conuinccre Opo tet, non Vecularum petulantium more acclamare, aut furentium hominum ritu excandescere. Sane in multis,quae tu proponis, in tuam me iturum sententia audies , quod fundamentis demonstrationum naturalium innitantur. Sed ut omnia magis aperta fiant, oportunumesiae putaui, si quem antea in confirmatione Apologiae continuata orationis serie stylum seruaui, an refellendis, quq aduersus eandem adferuntur ab Erasto, argumentis, posthac mutauero. Nihil autem ad discernenda, quae proponuntur aut enuntiantur , vera an falsa sint,
commodius & expeditius esse puto, quam omnia ad syllogismi formam re ducere. In his euim quae orationis copia
129쪽
A R c y R o P. E T. C H R y S. Ie T dicuntur,plerumque imprudentes decipi contingit,ut pro certis incerta,pro veris falsa dc vana amplechantur. At in his quae ad formam syllogismi reducuntur, omnia nuda aperta sunt, nullus sucus, nullus ornatus intermistus est , quibus veritatis lux tanquam densissimis tenebris immersa mens auditoris aut legentis perstringitur, Vt intelligere non possit, sed caecutire cogatur. QBocirca ab omnibus, quae cofuse & plerumque ide-tidem, Eraste , aduersus Chrysopoeiam
attulisti,detrahetur verborum dc orationis copia,& ad nudam syllogismi figuram reducentur. Sic ad dialecticorum normas exacta , Veluti aurum , cementi, stibij,sulphuris,aut aquae acris separatoriae examinibus expositum , explor bitur quantum veritatis aut ponderis in ijs contineatur,& quid de ijs, quae a me in contrarium aduersus ea adieruntur, statuendum sit, certo cognoscetur. Sed
antequam ad profligandam Argyropoeiam & Chrysopoeiam acced1S ,
natura metallorum uti in visceribus rudi in misceritae sua sponte & natura concreuere, dis bo mTs. putas , dc Aristotelem de materia eoru
130쪽
dem disserentem tueris aduersiis Georgium Agricolam caeteros. QEae autem Aristotelis & caeterorum estent opiniones supra attigi. Ex his quae verior sit,certi aliquid pronuntiare non ausim. Sed sit ita ut vis,& concedatur opinioni
Aristotelis potius fauendum , Nihil tamen ad quaestionem propositam pertinet, An sit Argyropoeia aut Chrysopoeia
arS vera, materiam ex qua proxime in mineris metalla oriuntur, non inquirit, Sed illi aliam materiam argentore auro proxima naturq liberalitas obtulit,cuius mistionem imperfectam perficere possit causa essiciens , ut ex stiperioribus quae dicta filiat,manifes uni est Prosequeris de natura metallorum disse serens, ipsa esse specie differentia, & du-
ilia esse, neque argentum Vivum me
hoc tecum consentito. Sed quam praecipua in metallo differentiam assignas, quod sit ductile, hanc ego communem omnibus metallis affero , ut ab argento vicio alijs corporibus discernatur. Sed quod esse ductile sit differentia pecifica, nego. Specificae enim rerum