장음표시 사용
141쪽
nullum inter hanc illam esset discrimen.
cyonsio ad tertium argumcntum. Responsum est supra primo Ars no est
mento, Arte esse tantum adiutricem dc ea aes impellentem , Omnia autem fieri per tam pro- CausaS Uaturales , Ut pr*cipue a gentes, ioca sed de naturam aliquando ex se sola in vis adjut silis,ceribus terrae ex sua materia metalla prodiicere, & eandem natiaram CX mamiceia,quam iam produxit, argentiam aurum gencrarc , sed solam id praestare non posse, nisi adiutrice & impellete arte ,quae igne & igneam vim habentibus reliqua metalla In materiam argeto Nauro proximam dissoluens post concoquit & a causa efficiente perficit , si de potentia ad actum promoueatur. Adduxi etiam exemplum de vitro , quod est corpus naturale materia & forma constans, quod ex omni materia in cinerem Versa vi ignis constatur , quod nusquam natura sola efficere potuisset, nisi ab eiusdem causis naturalibus ars
materiam pr parasset. Quod igitur ais,
142쪽
138 APOLOGIA Natura naturam solam efficere,quq ars efficere causa pra- non pos Sit,si de causa efficiet e pr cipuacipua, ari, livelligis,facile tibi conceda,si de causa cuuia sis adiutrice,minime. Precipue Vero in his,
quq solam mistionis rationem & nome
obtinet, ut fusilibus & liqui is quc igne
Euartum argumentum. Quod imperfectum inchoatumque est,in specie nulla reperitur, Atqui unumquodque metallum sua specie es: perfectum, Ergo metalla reliqua dici imperfecta
aut inchoata non possunt, Vt in argen tum aut aurum mutari possint.
Huic argumento cx superius dictis respondemus, perfectionis nomen essesquivocum, si enim forma & species v-niuscuius ti e mctalli spectetur , unum' quodque est perfectum, si mistura, sola auri est perfecta , at reliquorUm an per fecta. Sed in naturalibus corporibus,ta,
143쪽
quorum humidum est indefinitum , tadefiniri potesst,imperfectu dicitur, Coco stio enim inquit Aristoteles, e qu*dam perfectio , & fructus immaturi
priusquam maturescant imperfecti h bentur,quoad maturitatem,quq esst perfectionis species. Quod autem uua immatura sub specie naturali reponatur, propositione tua, Erast e, euertit. Vuam quidem acerbam ec immaturam uuae maturae proximam & sinitimam esse nemo dubitat. Sed argentum Victum
Vulgare paulo ab humiditate & frigiditate vindicatum,aut quod a metallis arte eductum esst,magis in naturali rerum
specie persistit , magisque es: materia
cerba Vuq maturi Quippe quod haec, si desit causa efficiens, statim pusrescat, si autem eadem prcsens sit causa, maturescere nisi logo temporis interuallo nopotest. At argentum vitium nusquam corrumpitur,etiamsi causa prq sita,que illi ortum dedit, crit absens. Hinc rursum Plinius liquorem eternum appellaui Ni autem efficientHemimargentifico aut auriflico insita,& calore igneo
144쪽
r o APOLOGIA externo iuuante ex eodem argento vivo statim argentum aut aurum concrescit. Luintum argumentum. Natura produxit omnes species propter fines ususque certos, & hominibus
necessari OS, Atqui ferrum usui hominum eque necessarium est ut aurum, Ergo natura ferrum aut reliqua metalla non produxit, ut ex his aurum effficeret,sed ut usui essent hominibus.
I sonsio ad quintum argumentum.
Argumentum hoc etsi verum sit,nihil ad propositam attinet qu*stionem, An sit ars,nec concludit, si propter usus
Varios natura produxit unumquodque metallum, ex alio aliud generasi non posse. Diuer c enim sunt conclusioneS, de diuersa concludendi media. Sextum argumentum.
145쪽
Qui dicunt viliora metalla eadem tantum ratione ab argeto aut auro dii ferre , qua aeger a sano homine differt, inscite dicUDt, At carbonarij ita sentiunt, Ergo inscite dicunt: Propositionem ex eo cofirmaS,quod VI Umquodque metallum ab alio sua
propria specie differt, Assumptionis probationem retices , sed ex eo colligenda dices,quod semen argentificum alli aU-xificum quidam dixerunt esse mediae metallorumicuius Geber in summa trcss aluit ordines, priorem , quae asteraret tantum fecundam tantum perficeret, posteriorem dc tertiam,
quae omnem extrariam ab argenti vitai natura substantiam excerneret Vert perficeret.
Priorem propositionem iam tibi c5cessi,& assumptionis authorem esse Gebrum in sua summa perfectionis. Sed hos tres medicinae ordines a metaphora dicta statuit. Nam seu qui sanus est, colorem sunt.
146쪽
aegri abjecit,& omnia sani hominis munera exequitur,sic metalla viliorae in argentum aut aurum mutata colore sple-didum acquisierunt, & examina eadem perferunt,quae argentum & aurum. Excorumdem enim perpessione formas dijudicari dixi. Sed unicam latium formam omnia in etalla habere , Iie somniauit quidem Geber, qui metallorum genera in sex species diuisit. Tibi aute Eraste assentior, improprie dictum esse viliora metalla a nobilioribus differre, Vt aegcr homo a sano, si ex proprijs accidentibus corti formae dijudicadae sint,
sin accidentia eorum tantum communia inspectanda sint, non omnino inscite ab ijsdem dictum existimabo.Septimum argumentum. Materia unius formae fieri non potest
materia alterius formae,nisi pri is materia in aliam formae proXime futurὴ materiam mulctur, At chemici hoc non nituntur , sed communem dicunt esse omnium metallos iam materiam,
147쪽
A R G y R O P. E T C H R y S- I 3 Ergo ex reliquorum metallorii materi a argentum aut attrUm efficere non poteIUnt. Propositionem silc probaS , caro aut sanguis suillus aut quiuis alius nusquaerit conueniens alimen
deinde in nouum aliumque sanguinem permutetur.Assumptionem cX hoc probas, quod chemici hoc non moliuntur, ut plumbi aut reliquorum metallorum
materia ita trans latetur, ut fiat argento aut a tro materia conueniens & proxima.
estonsio adsieptimum argumentum.
Propositionem priorem concedo. Insuperioribus enim dixi hanc esse naturae legem inuiolabilem, ut nusquam alterius speciei individuum sit alteri sp ciei conueniens,nisi illud in hoc mutatum fuerit. At assumptionem tuam ne Teri osgo,imo nihil aliud moliuntur Argyro' amisinue poetae aut Chrysoporiae periti, quam vestigare mareliquorum metallorum materia in ma- ter promtextam argento re auro ploximam
148쪽
uergat, eaque a causa efficiente moue turre perficiatur.
Octauum argumentum. Si materia unius speciei in materiam alteri speciei proximam mutari opo
teat,tota illa mutanda erit, Atqui cum chemici metallorum ma teriam in argentum vivum , alit in metretallum aliud mutant, non tota n Utam
Ergo materia metallorum in alterius metalli aut argenti Vitii materiam mUtata non erit proxima argento aut auro materia,
Ergo nusquam formam argenti vel auri obtinebit. Priorem propositionem cofirmas a gumento adducto de suilla carne aut sanguine qui nusquam erit proxima humano corpori materia,nisi prius in chylum & sanguinem humanum in UtatUS sit. Assumptionem probas a sensuum testimonio,metalla enim mutata in alia metalla aut argentum Vivum, Videntur esse eadem materia, nam metalla fusa
149쪽
ARGyRo P ET. CHRYS. I s videntur esse argentum vivum, hoc
autem sine igne esset liquidum.
Reyonsio ad pectauum argumentum.
Falleris multum, Eraste, in similitia, Difer itidine carnis & sanguinis suilli mutandi orius, in-
in sanguinem humanum, de metallor u terat , cis mutandorum in argentum vivum. Il-mipionelius enim sanguinis mutatio est per corruptionem seu interitum eiusdem , ortum chyli ae sanguinis humani, infqua mutaeione omnia accidentia petaeuntiec si ut dicunt,resolutio usque ad primam materiam, prius ciam fiat Suis Sumanus, nec quidquam sensilis materiae prioris percipitur, non secus ac in ligno mutato in cineremqui est proxima vitro materia. At mutatio metallorum non est per corruptionem , sed simplicem dissolutionem & secretionectus materiae,quae ab argenti viui nat ra est aliena : Argentum autem viuum,
quod conspicitur post dissolutione,non est per ortum aut generationem,sed per simplicem mistione sub alia noua propori ne misti corporis. In hac mut
150쪽
x e A P o L o et I Atione non sit resolutio materiat metallo rum usque ad primam materiam, sed conspiciuntur sensilia quaedam accidentia communia priori materiae metallorum. posteriori materiae argenti vivi. In utraque tamen mutatione fit interitus prioris formae, de ortus posterioris. Argenti enim vivi forma non est forma
metallorum. Haec in Argyropoeiae re Chi sopoeiae confirmatione luculetius dicta sunt,sas hic repetere superuacuuputaui. Hac igitur distinctione etsi tota
metallorum materia mutata non fuerit, non desinet propterea argentam viuum ex eadem dissolutum esse materia a gento aut auro proxima , quod a causa
efficienti proxima perfici poterit.
Nonum argumentum. Si materia metallorum esset materia argeto re auro proxima in mineris te rae, ipsa causa efficienti praesente in a
At nusqua hoc in mineris repertum est, imo poliqua propria unicuique metallo materia concreta fuerit, & metallum