장음표시 사용
81쪽
Hic requiescit Xasus inpaee, qui depositus es III Idus Februarii. Unde hane desumsimus Inseripi., prorsus obliti sumus: neque tenemus, quid sibi velit ea litterula
post QVI posita ; nisi legere mavis QUI VIXIT
Deposimi Oqc. Marei Lucii Laberii Secundi Sepulcrum . Volui hanc referre Inscriptionem non modo, quia αν-δοτος est, sed etiam, quod , ut opinor, rarissima, utpote in tegula Veterrima sculpta. Reperta fuit anno I 733. dum Vinea DD. Passerini pastinaretur, xxxx. sere pass. a Monasterio Cryptoseratensi disjuncta. Tum porro eodem loci Sepul cra pene triginta tegulis construeia, vasculis etiam lacry marum appolitis, lucernisque, quarum nonnullae apud me servantur ; detecta sunt. Ex iis erant nonnullae inscriptae,
82쪽
unaque de illis has praeseserebat litteras TICI '.
quas ita interpretamur Titi Claudii Secundi , ut altera tegula, quae integra erat, atque liis insculta litteris edocemur. Ex Praediis Titi Gaudii Secundi Meime rari: quapropter supradicta Inscriptio verius ita legenda est. Marci Gaudii Veri Secundi Sepulcrum. Si quidem ejusdem littera secunda lic efficta L , erat forsitan C. UU. Vir Venerabilis. VP. Virperfectissimus, vel Vicarius Praefecti, sive Vir Patricius. Videlis Lupi pag. I 2. V. Haec littera in Saxis solitaria apparens , significat, lapidem politum esse aliquo Uivente; ut evincit Fabret tus inscript . cap. I. pag. 32. , & ῖ3U. Frequenter in priscis Marmoribus positum est loco I. Hinc leges in eis SEPTUMUS, MAXUMUS Se. U. pro T ispe usurpabant Veteres, ut notavit Rei-nesius ,&Marianus pag. I93. de Et r. Metropia Unde in o F. liscis extat lapis sic inscriptus ARTI TOLUMNIO, pro Volumnio. Etiam positum est pro Y, 6 Cruptam pro Cryptam quandoque dixerunt . Aliquando etiam ad-s ivit sibi O, & OURNA , pro Urna scriptum est,ut liquet
apud Dempsterum Tab. LXVi I. , Tab. LN XIII. V. S. L. M. Votum Solvit Libens Merito: Phrasis haec non infrequens in Monumentis.
X. In Lapidibus loco S exaratum est, & REQUIE-XCIT IN PACE pro Requiescit. Insiti per in Titulo 33. 35 ,& 46 eadem littera puncti munere fungitur apud Cl. Lupi pag. 89., R I 88.
Sed ad propolitum revertamur, mihique ita te affari liceat Sarpedoni ornatissime . Qui fieri potuit, ut litterarum Effectores , Auctoresque inscriptionum pro ηm , ἰω m , pro cita, ει &c. ε, ι dcc. pro βῆm V ponerent, si nulla inter eas litteras suill et soni cognatio ξ Quomodo si κ
seripi. Arru meritum coutra Sarpedoniti riintauratur .
83쪽
III. 6 COMMENTARIUM ut ε laxum , sim ut si, si M &c. ut ei senarent tam frequens error apud Veteres feculi etiam felicioris in scribendo tIpse ex eo quod is in unum η, ε η in F, H in η εα in η coalescant, Sc contrahantur; arguere vis η duobus a aequivalere et quanto magis ex eo scribendi modo adeo vetusto, & seequenti ego oppositum colligam t Quod si firma esset ea tua conjeetura, equidem consequens foret; ut, dum Attici dicunt χανουβαλε loco προέβαλε , , ουδ ε prooωκε ; τουνομα pro To ονομαζ, βασιλεις pro βασιλέας , es, Sc εα aequivalerent litteris his o υ , & ε ι: quod certe non concedes, Opinor.
Sed quia lis acris, ut ais, Graecos inter, & Erasini hises sectatores suit, fuerit ne ut i, an vero ut e longum a νῆu, simplex majoribus prolata, de origine litterae hujus me verba . 'ἴ-.. V is facere cOEis . Ante Simonidis tempora H pro aspirationetisu litterae habebatur, ipse vero vocalium longarun inventor, priscum H dempta aspiratione E longum esse jussit, nomine, Sc figura retentis, sed potestate variata ; verum ne Graecias ratione carerent, veterem notam scisso medio apice s
in duas divisi partes, quarum prior F asperum , q
altera lenem significaret spiritum quas cum negligentia sequentium iaculorum adscribere praeteriret, tacito Gra corvin consensu aspiratio e litterarum numero explosa est. Quocirca si attente considerare velis, unde exorta est littera H, invenies profecto ex triplici veluti I originem habuisse, meritoque illius pene sonum servasse dicendum est. Et quamvis libentissime demus H per E olim e pressum fuisse, male tamen inde insertur H ut E laxum suisse e nunciatum : nam illud E varie legebatur Uict
rino sa) asserente: E, O ternas habuisse apud Graeeor potestates, ut E esset breve, productum, I quodammodosonaret, eum E, ct I junctum esset: ct O
84쪽
liuer quoque cum esset unum, brevem ct idem faceret
longam labam praeterea exprimeret vocem , quae apud
eos per ο, 9 υ scribitur ου. Hinc eidem ab multa peccare vili sunt Graeci, quὸ aliis litteris scribebam, fudm quia bus enuntiabant O aliter legebsut , qudis scribebant.
Hinc etiam ratio in promptu est, cur quondam Graeci avocarint O , uti Plutarchus in libello στερι τοῦ M, quod Delphis inscriptum erat, tradidit; quia nimirum ejus potestas non tum ad a, sed etiam ad sonum magis tenuem
I pertinebat. Porro longitudo hujus litterae H in protractione soni consistit, & E citius enunciatur, quam H, tempore rite, praesertim in Poesi servato. Sed quaeris jam, sit ne ille sonus protractus ad E laxum , vel ad I inflectendus t id nec Aristoteles in Poetica, nec Plutarchus definit: neque id nobis dicere videtur Ausoninus versiculo hoc: Η'in quod Aeolidum, ρuodque E valet hoc Iariare E. Nam E latinum plures habuisse sonos jam supra diximus: Quin Latini graecum v modo in suum e , modo in i vertisse ex dictis perspicuum fit. Aliquando etiam in ae diphthongum , aliquando in ta commutarunt Servio b dicente:
Graeca nomina In ηιitteram exeantia, cum derisationem . faciunt, η in ae diphthongum convertere, ut αυλη aul a ,δτνη aetnae a. Et . Graeca, quae in η exeunt, idem plerumque in Iasolvere, ut ἱ-rοδάμη hypodamia, πενελ ηPene pIa. Adde, quod Dores ipsi η, ι, ο, υ, &ει in αcon Vertunt: tamen quis unquam sibi persuaserit, a ab iisdem sono ex his omnibus permixto suisse pronunciatum Z Quibus de causis non Sectatorum Erasini, sed politiorum vestigiis Graecorum insistere debemus, qui a temporibus remotissimis ἔ- ut I longum ubique gentium extulerunt ; ne nobis illud Cottae vitio vertatur, qui Cice-
85쪽
66 COMMENTARIUM rone teste in Bruto, quia se valde dilatandis litteris a similitudine graecae locutionis abstraxerat, subagreste quiddam, planeque subrusticum sonare visus est . IV. Verum controversiam hanc dirimere omnino Vide- .. . , - di, tur Dionysius Halicarnasseus sis) qui de ea littera haec
τριανις ανοιγομένου- . Pos hane , scilicet Alpha sequitur νε, quod infra ad basim linguae , non autem supra, si mat sonum cousequentem ore eonvenienter sperio . Si locum hunc perlustrare volueris , intelliges profecto ex eo Scriptore , qua vocales singulae sint ratione pronuncianda .
1 ommodum nobis hic ex nostra pronunciatione o -υνα - , Ge tam ταυπιφωνίαν objicis Sarpedoni. Non enim, ut .a .. piς gi s QRO di ε , & η ampus discernimus. Idem pQ. is. nobis sonant υρον, & ἡμῖν , idem ιππon: , ε πως , dcυπως &C. Verum hancisi Linguae Graecae ςquus fueris aestimator, & Iudex; nequaquam Graecis vitio vertere debes: quemadmodum Plato ipse in GaIIIo veteres Graecos vitio non insimulavit, quod exiliore Eno magis suerint delectati ; inquit enim σΘα - οι παλαιαὶ οι ημεαρσι τύ ἰω me ευ μάλα . Iinmo illius veteris moris mutationem displicuisse Platoni, planum fit ex eodem loco, quem tu probe legisti. Fatendum etiam est, per hanc dimπφωνίαν evadere sGr cos quodammodo graciles , di quam par sit, exili res , tamen quis eos hae super re damnare, squis in lingua graeca, quae libera est, suique iuris, permutare quicquam audebit Z Adde, quod id ipsum Graecis invidere visus sit
86쪽
Quintilianus sa) ita scribens: Non possumus esse tam graciles t Simus fortiores. Subtiauate vincimur Z saleamur pondere. At quod ad hoc speetat, nonne sunt, ut dicitur, in eadem navi& Graeci, 3 Latinii nonne utrique eadem pene να- laborant Z Vidimus supra g. q. , R q. 3. Latinos e vocabilibus E U, & Υ, e diphthongis vero EI, &ΟΙ instar I cim enunciasse. Equidem , ut caeteros omittam, Jul. Caeser Scaliger laaec memoriar prodere non dubitavit. Litterae A semper idem sonus e titisse videtur ; at non sic caeteris: namque E latius sonat in adverbio heia, inam in adverbis heia ἱ hujus enim g seriorem vocalem extatus pronuntiabant, ita ut etiam in maximὰ ex Iemsonum transserit heri. Quod vero ad eas attinet diphthongos , audiatur Priscianus sc) qui diserte inquit: I apud antiquo. pos Eponebatur, H diphiti gum sciebat, quam pro omni I longo scribebant more antiquo Graecorum. Audiatur Agellius si , qui ex Nigidiola aec profert exempla. Si hujus amici, tes hujus magni Scribas, unum I factio: si vero hi magnei, hi amuel ea mistisadinis recto, tum E ante I scribendum erit: Unde certum est nomina, quae sono prorsus conveniebant, Scriptura tantum fuisse distincta . Illis adjicimus hunc Victorini 9 insignem locum . Litterae peregrinae sunt Z ct Υ , quae propter graeca quaedam υ xx suns, ut m-iai , ct 'potui; quae si non essent, Hisai, ct D phurus diceremus : Attende, inquit Lipsius , 'las feruereturmior, ut quae is nitas sonorum Z F per) a nes tui i nam Y graecum respondet V tenui latino, sed ct juxta Victorinum OE diphthongo, unde quis ejus olim sonui fuerit , patet . His assentitur Fellus dicens: Ab olaes duebant I a pro
87쪽
68 CoΜMENTARIUM pro ab tuis . Liserum, ct taebertatem antiqui dicebant, Iiberum , ct libertatem ὸ ita Groi λοιβη ,-λωβω . ominnium clarissime Scioppius sa) Nimiram Latini altas Lenbar, Diber , nulla pronunciationis di rentia scribebant, utrumque liber sonaret , sed I pingui, inter U, o I medium sonum obtinet.. Agnoscitur ergo in utraque lingua, nisi omnia me .mo ..., fallunt , eadem sere ναυτικpωνια , idemque JOtacismus . Et
quam Latinos quamvis Latinos magis magisque suam excolentes lin
guam , quodque a Caesare b) , & Augusto H factitatum
est, quorum alter lacrimae pro lacrumae, maximus pro maxumus: alter vero scilicet Octavius Fmus pro sumus, domos pro domus genitivo casu singulari enunciavit ; diligenter servantes, ab ea loquendi consuetudine recessisse, verum sit: id tamen ideo factum esse putamus, quod ipsi minime tot litteris, quot etiam num Graeci, abudarent. Si quid autem incommodi habet res isthaec, quod certe apud Graecos levissimum est tot enim vocalibus, tot diphthongis Lingua graeca redundat, ut, etiamsi quatuor, pluresque idem pene sonent; haud tamen monodiae nonii ne redarguenda sit, cum numerus illarum longe eas superet, quae tono ab his discrepant incommodo illi ipse Orationis series facile medebitur , sensumque aperiet ἡne ειποις pro ὐπως Vel pro Draroις &c. ab audiente accipiatur. Praeterea sicut apud Latinos nominum ambiguitas apteibus ablata est : unde haec Scaurus lib. de orthographia . Apices ibi poni debere ubi isdem litteris alia , atque alia res des natur, ut venit, is venit, aret, di aret, Iegit, di legit, exteraque his similia. Ita multo magis apud Gaaecos , qui accentus suos adhuc servant, in plurimis vocibus idipsum eveniet. Tum utique molesta, R
88쪽
GRAECAE PRO NuNCI ATIONIS. 69fastidiosa in omnibus est αυνοφωνία , & μονωδία , cum quis dedita opera sic verba similia accomodat, ut eundem omnino sonum reddant. Aut etiam cum liberalium artium amator quis videri velit , uni interiin disciplinae animum intendit; deque ea, instar imperiti Citharistae , qui unam, eandemque chordam semper attrectat , ubique, atque apud omnes verba facit: tum equidem μονωδεα , ut praeclare Plutarchus ob ti Mτασιν πλησμιοντι di vi
HAEC igitur ex hactenus dii his de Graecorum pronun
elatione sancienda sunt: eam nimirum vel a Platonis tempore aliquam subiisse mutationem. Καὶ ουχ , inquit ille, ut supra vidimus , αἱ γυναακες , α ρ μαως α
fermonis sonum purius conservant. Nunc ver) litterar ι, ct hi ita deflectunt , ut pro ista uiantur e Io , vel iis , pro desta vero aitu, in s magni retor quiddam boe pacto sonent vocabula. Et sene quod ad Mulierum pronun- ei itionem spectat , i d ipsum & Cicero animadvertit lib. 3. Orat , ita inquiens. Facilius Mulieres incorruptam ant fultatem eonservant , quod multorum sermonis expertes , ct tenent semper quae prima didicerunt. Ea autem mutatio quam minima certissime suit; & ut loquuntur, accidentalis . Ueram profecto , certamque vicissit ut idinem passa est pronunciatio , graecaque lingua varias con traxit sordes; quum haec ab Alexandri Successoribus in AEgyptum , & Syriam tanto fuit introducta cum dominio; ut prae patrio Syrorum, AEgyptiorumque sermone graecus
ta πιμ π δων ἀγωγῆς. I. Linguam grae eam in pronunciatione , N
phrasi aliquid vitii e traxisseeoncedimus a
89쪽
νο CoΜΜENTARIUM praevaluerit: atque Alexandria per Ptolomaeos , & Macedones ex AEgyptia, Graeca, graecarumque Iiberalium Artium Mater evaserit, atque Magistra . Hinc appellatio orta Συρομακεδονων , & Συρσελήνων. Hinc plurimae Romanorum voces, qui in Graeciae Imperio Macedonibus deinde Recessere a Graecis receptae, ut in Eusebii, Athanasii, B isilii, reliquorumque disertissimorum hominum operibus reperire licet. Quae quidem graecae linguae de pravatio tum occaepit maxime , altissimasque radices egit quum M. Constantinus in Thracia Imperii sedem coli cavit . Ea siquidem tempestate in Principum aedibus Romanus, apud Populares vero graecus semper usurpatus est serino: quare necesse fuit ut Romani graecum , Graeci romanum addiscerent; quo verba ultro citroque habere possent; seseque mutuo intelligerent. Anno tandem MCCCCLIII., quo Turcae capta Urbe Constantinopoli orientis Imperium invaserunt , illudque armis longe, la teque auxere : haud minores, ne majores dicam , ineditates Lingua graeca, ejusdemque pronunciatio suscepit. Etenim Lingua latina si Gothorum , Uandalorum, aliorumque hostium invasione magnum cepit detrimentum,
consessa res est, & manifesta ) idem profecto graecae subturcica potestate accidisse putandum est. I L Quae autem huc usque retulimus, sup.cit.Cl. Waltoni tu, hii diuti, confirmantur. Quanquam Auctor iste nimium suae '' η' Sententiae severe, & quae a falsis distinguenda non distin guere, ut infra planum fiet, videatur. Ea vero sunt haec. Longὰ ante Turcarum inta onem barbariei vestia in
graeca lingua reperiuntur: hoc vero non m. Gothorum sinundatione profluxit, se partim ex rerum omnium vicissetudine, quam tempus edax rerum in Linguis e cis; pa tim ex translatioνe Sedis Imperii, quae multa vocabula Romana in Graeciam invexit: maximὰ per3 ex i a Gradi
90쪽
fundendo, vocales, ct diphthongor oliter pronuntiando , - aerentus afvabis pro iis transferendo. Equidem dubium non est, quin variae sint linguarum omnium aetates: Latinae Ciceronis, & Livii aevo, & Graecae Platonis, ac Demosthenis summa extitit persectio ;utrique vero plurimis de caufis innumera vocabula, loquendique rationes Priscis incognitae accesserunt. Et ut de Graecis verba faciam; multa e Sacro Codice Eruditi, tum versionis Lxx. Interpretum in veteri, tum Scriptorum Apostolicorum in novo foedere Ethnicis :ignota hauserunt: Ex Legibus autem Romanorum plurimas juris voces Graecos accepisse , Bassiaca declarant. Verum haud confundenda est, quod Vir doctissimus advertere debuerat , Lingua graeca cum ejusdem pronunciatione. Haud tanta iplius Linguae corruptela dicenda , ut ad Omnes Omnino Graecos pervaserit. Danaus libenter utramque plurimum fuisse immutatam ; sed apud Plebejos, Populiquesecem, non ita apud doctos, ingenuosque homines. Hujus rei argumento esse possunt tot Scholae, egregii que Doctores, quos omni fere aetate Graecia , & ipsa Constantinopolis habuit. Hanc a M. Constantino scientiarum Scholis, in quibus docerent praestantissimi Viri,
exornaram suis . Auictor est Baronius , easque excellentissimis oratoribus, atque Philosophis refertas magna eum laude memorat Nagiangenus b . Eaedem autem eruinditionis Scholae usque ad Leonem Imperator. cognomento Mauricum,qui iniit Imperium an. DCCXVII. eodem teste Baronio perdurarunt. Praeclariora quodammodo tempore Constantii Imperatoris fuerunt Gymnasia Caesareae Palestinae, Alexandriae, &Constantinopoli ; sed caeteris omnibus eminebant Athenae . Et licet Iulianus Apostata, qui post Constantii obitum Imperii clavum selus tenere caepit