Valerii Maximi Dictorum factorumque memorabilium libri 9

발행: 1625년

분량: 371페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

11쪽

Diuili od by Cooste

12쪽

MAXIMI

DICTORUM

FAC TORVMQVE

memorabilium: LIBRI IX. - mctexodami, Apud μαωρο--cesium

13쪽

Diuili od by Cooste

14쪽

MAXIMI

EXEMPLORUM

MEMOR AB ILIUM

LIBER PRIΜUS,

LAd Tiberium Casarem Vastum.

PROLOGUS.

sne tomutur. vitia severissimae vindicantur. si

prasta oratores ab Iove Opti Min. bεue oes de si 'cellentassimi vates a niunt ne aliquo prin tra

. Z L R d lini. vini ne colli itur , tua praesenti fide paterno avitoque sideri par videtur ' ciuO-

15쪽

praetore. - οἰαμ. .

I. π AIORES nostri tatas soIennesque cer&no lux nias, Pontificum scientia; bene gerendarum re- ' ' rum auctoritates. ataurum observatione 3 H pollinis praedictiones, vatum libris ; porientorum pulsa, Etrusca di sciplina explicari voluerucit. Duce iam instituto rebus divinis opera datur, cum aliqui commendaudum est , precatione e cum exposcendums Oto e cum solven m, gratulationer cum Inquiren dum vel extis vel sortibus, impetrito : cum solen Oxuperuendum, sacrificio. Quo etiam ostentornm ac tuI

16쪽

CAP. I. DE RELIGIONE. e

mnam denunciationes procurantur. ΤANTUM autem studium antiquis non solum ebservandae, sed etiam amplificaudae religionis tuit, ut e sorentissima tum de opuleii uilima civ Irare, deceici principitini filii S. C. singulis Etruriae populis, percipiendae sacrorum d sciplinae gratia traderentur. CERERI quoque, quam more Graeco venerari instituerat it, sacerdotem a Velia,cum id oppidum uti dum civitatis nomen acceptiset, Calcita nam peterent, vel, ut alii dicunt, Calliphetinam i ne deae multi ritus perita deellet anti sies. Ius cum in ut be pulcherrimum templum haberent, Grachano tumultu motriti Sibyl- Iinis libris, ut vetustissimam Cererem placareur, Elinam quoniam sacra ejus inde orta credebant in decemviros ad eam propitiandam miseruiit. Item matri delim saePenumero imperatores nostri, compotes victoriarum, silcepta vota Pellinuntem profecti Q lverunt. a. METELLvS vero ponti Linax. Postumium consulem, eundemque flaminem Maritatem, ad bellum gerendum Africam petentem , ue a sacris discederer, multa iudicta,urbem egredi passus non e it religionique suminum imperium cessit: quod tuto se Postlimius Martio certamini comi nissurus non videbatur, caeres noulis Nariis desertis.

3. LAUDABILE duodecim fascium religiosum obsequium, laudabilior quatuor dc viginti in con- smili re obedientia: a Ti.enim Graccho ad collegium augurania literae sunt ex provincia miliar, quibus significabat se, cum libros ac sacra populi pertinente, Iegeret, animadvertisse vitio tabernaculum captum,comitiis consularibus, quae t pie fecit Ibri eaque re ab aug ibus

ad senatum relata , juisurius C. Figulus e Galli Scipio Nasica e Corsica Romam redierunt, & se consulatu

abdicaverunt.

. CONSIMILI ratione P. Cloelius Siculus, M. Cornelius Cethegus, dc C. Claudius, propter exta

Parum curiose admota aris deoriuri immortalium , variis temporibu , bellisque diversis flaminio abire jusfisunt, eoactique etiam. At Sulpicio intec sacrificanduin vex e capite prolapsus, sacerdoti uin abstirlit. r. OC CENTUS autem soricis auditus, Fabio Nax.dictaturam . CFlamiuio magisterium equitum de-Ponendi causam praebuit. 6. ADIICIENDUM his quod P. Licinici pontifici inax. virgo Vestalis, quia quadam uocte parum diligena aeterni ignis custos fuillat , digna visa est qaae stagro admu mura

17쪽

e VALERII MAT LIB. I.

7. MAXIMAE vero virginis A initiae discipuis

Iam, tincto igne, tutam ab omni rεprehensione Vestae uirinen praestitit; qua adorante,cum carbasum , quam

optimam habebat, foculo imposuisset, subito ignis emicuit.

8. NON mirum igitur, si pro eo imperio augendo, custodiendoque pertium deorum indulgentia semper excubuit; quod tam scrupulosa cura parvula quoque ,

momenta religioniς examinare videtur : quia nunquam remoros ab exactiss:mo citi tu ceremoniarum oculos ha-huillienostra civitas existi inada est.In qua cu Marcellus ζ' . quintum consulatum serenS templum Honori. Sc vi tuti, Clastidio prius,deinde Syracusis potitus, nuncupatis votis debitum consecrare vellet, a collegio pontificum impeditus est , negante unam cellam duobus diis recte dicari. Futurum enim, si quid prodigii in ea accudiliet , ne dignosceretur utri rem divinam fieri oporte- xei: nec duobus nisi certis diis una sacrificari solere. Ea Ponti ficum admonitione eflectum est, ut Marcellus, separatis ahilibus, Honoris ac Virtutis simulacra statue. Tet. Neque aut collegio pontificum auctoritas amplissi. mi viri, aut Μarcello adjectio linpensae impedimento fuit, quo minus religionibus suus tenor, suaque obse

vatio redderetur.

9. OBR VI TVR tot etiain illustribus consulatoribus L. Furius Bibaculus , exemplique locum vix post Narcellum invenit. Sed pii simulae religiosi animi laude fraudandus non est et qui praetor a patre suo coIlegii Saliorum magistro jussis,sex lictoribus praecedentibuti

arma anciliu tulite quamvis vaeationem hujus ossicii honoris beneficio haberet. Omnia namque post religi nem μnenda seinper nostra civiras duxit: etiam in quiabus suminae majestatis conspici decus voluit. Quaproin pter non dubitaverunt sacris imperia serviret ita se humauarum rerum futura regimen existimantia, si divinae Potentiae bene atque constanter fuissent famulata.

o. oo D animi judicium in privatorum quBqδpectoribus versatum est. Vrbe enim a Gallis capta,cum FIamen Quirinalis virginesque vestales sacra onere partiro ferrent, easque pontem SubIicium transgressas. dc clivum,qui ducit ad Ianiculium descendere incipientes, L. AIventus plaustro coniugem , M liberos vehens spexiiser, propior publicae religioni , quam privatae charitati, suis ut plaustro descenderent,imperavit: atque ira id virgines & 1acra iiDp fita,omissis coopto itanere, Coe re in oppidi in pervexit: Ubicum summa veneratiori

reeepta, grata memoria, ad hoc usque tempus hospita-lend

18쪽

CAP. I. DE RELIGION p.

Iem humanitatem testantur e Inde eniin institutiam est, sacra Caeremouias vocari, quia Caeretaui ea, in fractis Reip. statu perinde ac florente,coluerimi. Quare agreste illud dc sordidum Nanstrum. , tempestive capax Cu- . iiislibet miremissimi triumphalis eurrus, vel aequaverirgloriam, ves antecesserii. Ir. EADEM reipub. tempestate c.Fabius Dorsis memorabile exemplum servatae religionis dedit. Namque Gallis Capitolium obsidentibus; ne statum Fabiaerentis sacrifici uin interrumperetur, Gabino Titu cinctus, manibus humerisque sacra gerens, per medias hostium stationes,tu Quirinalem collem pervenit: ubi onuribus solenni more peractis, tu Capitolium post divinam venerationem victri tum armorum , Perinde ac ictor, rediit.

Cornelio , & Baebio Tamphilo coss. apud majores no seros acta cura est. Siquidem in agro L. Petillii scribae sub Ianiculo cultoribus terram altius versantibus, duabus arcis lapideis reperris, quarum in altera scriptura indicabat torpus Numae Pompilii Pomponis filii fulta: in altera libri reconditi erant, Latini septem de jure pontificum, totidemque Graeei de disciplina sapientia rLatinos magna diligentia asservandos curaverunt: G cos,quia aliqua ex parte ad solvendam religiovem peristinere existimabamur, L. Petillius praetor urbanus extinctoritare senatias per victimarios igne facto . in conspectu Fopuli cremavit moIuerunt enim prisci viri quic- ruam in hac asservari civitate, quo animi hominum a

eorum cultu avocarentur.

Diiumvirum, quod librum secreta civiIium saerori in continentem, custodiae suae commilium, corruptus Petronio sabino describeudum dedisset, culeo in intum in

mare abiici iussit: Idqtie supplicii gemis multo post parricidis lege irrogatum est. Iustissime quidem: quia pari

vindicta parentum ac Deosum violatio expianda est.

nescio an omnes M.Atilius Regulus praecesserit, qui ex

victore speciosissimo , insidiis Asdrubalis, & xantippi

Lacedaemonii ducis ad naiserabilem captivi fortunam deductus, ac missus ad S. P. R. Iegarus,ut ex se & mno,dc sene,complures Poenorum juveues pensarentur: in contrarium dato consilio, Carthaginem repetiit: non i-g; arus ad quam crudeles, quamque etiam merito sibi infestos deos reverteretur. Verum is juraverat, si capti

vi mrum redditi non forent,ad eos se rediturum. P

19쪽

t VALER. MAX. LIB. I. runt profecto dii immortales esteratam mitigare saevbliam : ceterum quo clarior eiset Atilii gloria, Carthaginenses moribus sitis uti passi sunt e tertio Punico bello religiosissurii spiritust amerudeliter vexati, urbis eo nun interitu justa exacturi piacula. x s. Q U ANTO nostrae civitatis senatus venera Bilior iit Deos i qui post Cannensem cladem decrevir, ne matronae ultra trigesimulti diem luctus suos extende-xeut, uti ab his sacra Cereris Peragi possent: quia ina jore pene Romanorum virorum parte in execrabili ac diro solo iacente,nullius penates moeroris experres erat. Itaque matres ac filiae, conjugesque, ise sero res nuper interfectorum, abstersis lachrrinis depositisque doloris ia- signibus, candidam induere vestem , & aris dare thEra coactae sunt. uita quidem constantiam obtineudae religionis,magnus coelestibus injectus est rubor .ulterius adaersus eam saeviendi gentem, quae ne injuriarum quidemvcerbitate ab eoriuri cultu absterreri potuerat. N E G L E CTA. Is. CREDI ΤVM eit Varronum consulem apua Cannas cum Carthaginensibus tam inseliciter dimicas se ob iram Iunonis quod ciun ludos Circenses aedilis faceret in Iovis Opt. Μax. templo eximia facie puerum histrionem ad eaecubias tenetidas pssui uet: qDod factum post aliquor annos memoria repetitum,sacrificiis expia

Ium est.

x7. HERCULES quoque detractae religionis suae, & gravem dc manifestam poenam exegiise traditur. Nam cum Potitii sacrorum ejus ritum quem pro

dono genti eoriun ab ipQ assignatuni , velut haereditarium obtinuerant) auctore Appio Censore , ad humile servorum minitterium transiit liIsent: omnes qui eraut numero super 3 o puberes, intra anuum extincti sunt,nomenque Potitium in duodecim familias divisum prope interiit.Appius vero luminibus captus est. 13. ACER etiam sui numinis vindex ApoIIo, qui Carthagine a Romanis oppressia , veste aurea laudatus, id egit, ut sacrilegae manus inter fragmenta ejus ab- scili iuveni relatur. Brennus Gallo tum aux Delphis A Pollinis templum ingressus , Dei voluntate tu se manus' vertit. rs. NEC mimis e ficax ultor contemptae religio nis filius quoque eius illsculapius, qui consecratiun tem plo mo lucum a Turullio praefecto Autonii ad naves ei faciendas,magna ex Parte Luccisum dolens, tuter ipsum nefarium minis eritiin devictis partibus Anronii , imperio Carsalis desutiarum morti Turullium, maestatis nu-muis

20쪽

CAP. I. DE RELIGIONE. di

mnis sui vitibus eum in Iucum,quem vioIaverat,traxite eiecitque Deus, ut ibi potissimum a militibus Caesari ni soccisus, eodem exitio, dc eversis jam arboribus pC nas lueret, δe adhuc superantibus, impunitatem consi- anilis injuriae pareret: suamque venerationem , quam apud colentes maximam semper habuerat, multi Plis

careto

a o Q. autem Fulvius Flaccus impune non tulit, quod in censura tegulaes marmoreas ex Iunonis Laciniae templo in aedem Fortunae Equestris, quam Romae faciebat, transtulit.Negatur enim post hoc factum , naeine consti-Uile : quin etiam per summam aegritudinem animi expiravit,cum ex duobus filiis in Ill3rico innitantibus alterum decessime,alteriam graviter audiiset affectivit. Cuius casu motus senatus , testillas illico reportandas curavit: decretiq; circumspecti mina sanctione impium opus ce sorti retexuit.

a1 TAM me hercule quam Q. Pleminii legati Scipionis in thesauro Proserpin.e sposando sceleratam avaritiam j iista animadversone vindicavit. cum e nimuinctiun Romam protrahi jussalset, is ante causae dictionem in carcere teterrimo genere morbi consumptiis est:

pecuniam Dea ejusdem seu aliis imperio, dc quidem summam duplicando, recuperavit.

EXTERNA EXEMPLA, OBSERVATAE VEL NEGLECTAE R ELI G ION IS. Qv o D quidem ad Pleminii facinus pertinuit, hein

ne a patribus cousci iptis vindicatum est. Ualod ad vio-ιemas regis Pyrrhi surdeis attinuerat, seipsam potenter atque efficaciter dea defendit. Coactis enirn Locrensibus ex thςsauro ejus , magnam illi pecuniam dare: cunionustus nefaria praeda navigaret, vi subirae tempestatas tota cum classe vicinis Deae littolibus i Ilisus est in quibus pecunia incolumis reperta , sanctissunt ines auxi c stodiae restituta est.. r. AT non linu liter Massanisa rex;clijus cumpi a sectus classis Melitam appullisset, eqire fano It in Ouis denteis eburneos eximiae magnitudinis sublatos .ad eum pro dono attulisset: ur comperit unde adueeu ellent, quinqueremi reportandos inlitam, inque templo Iimonis collocandos curavit, insculptos gentis suae literis, fignificantibus regem ignoramem eos accepit Iedc sibenter Deae reddidisse. Factum Malitanisae animo,

SEARCH

MENU NAVIGATION