장음표시 사용
191쪽
xcE VALER. HAT. LIB. V. cum Marullo collega invidiam ei tanquam regnum aD l
sectanti fecerat: in hunc modum respondere sustiniri r lCelerius tu mihi Caesar omnes filios meos eripies,qnam ii
ex his ego unum nota pellam mea. Habebat amem di, os praeterea optimae indolis filios, quibus Caesar se in. Lerementa dignitatis benigne largiturum.ollicebatur. unc patrem tametsi simma divini principis clementia . tutum Praestitit: qnis tameia non humano ingenio majus au lana putet, quod cui totus terram Olbis succubuerat. uOn cessit t3. SED nescio an octavius Baltas concitatioris dc ardentioris erga filium henevolentiae fuerit. Prostri sus a triumviris, cum domo postica clam esset egressus, amque fugae expeditum initium haberet: postqilain in tus filium trucidari falsus clamore e vicinia accepit, clia neciquam evaserat, obtulit, occidendumque militi bus tradidit. Pluris nimirum illud momentum, o illi praeter spem videre fi Ilum incolumem contigerat, quamci sal utem suam aestimans. Miseros adolescentis oculos,
quibus amantissimum sui patrem ipsius opera sis expis . utem iutueri necesse fuit l
r. CAETERVM ut ad jucundiora cognitu veni.
amus. Seleuci regis filius Antiochus novercae stratoni, lees infrunito amore correptus, memor quam improbis i
facibus arderet, impium pectoris vulnus pia diminui, tione contegebat. Itaque diversi affectius iisdem visceribus ac medullis incluti,summa cupiditas, & maxima
verecundia, ad ultimam tabem corpus sus redegernut. Iacebat ipse in lectulo,inoribundo linulis: lamentaban. inc necellarii: Pater moerore prostratus, de obitu unici filii, deque sita miserrima orbitate cogitabat: totius do nans funebris magis, quam regius erat unitus. sed hanc tristitiae nubem Leptinis mathematici, vel , ut quidam tradunt, Erasistrati medici providentia discussit: iuxta enim Antiochum sedetis, ut eum ad iutroitum Stratonices rubore perfundi, dc spiritu increbrescere , eaque eqgrediente pallere, Sc excitatiorem anhelitum subuidemc Peraru animadvertit; curiosiore observatione ad ipsam veri ratem Perietravit. Intrante enim Stratonice, dc rursus abeunte, brachium adolescentis dissimulanter apprehendendo, modo vegetiore , modo languidiore pulsu venarum competit, cujus morbi aeger esset. protinusiue id Seleuco exposuit. Qui charimina sibi conju ge filio cedere non dubitavit: Quod in amorem incidis- sit,
192쪽
set, fortunae acceptum reserens: quod dissimulare eum utque ad mortem paratus esset, ipsius pudori imputan :oubjiciatur animis senex,rex,amans: jam patebit quam
L, V 'Πλῆρος dissiciua paterni affectus indulgetitia. A T Seleucus quidem uxore,Ariobarzanes autem filio tuo Cappadociae regno cessit,in eonspectii Cn.l'ornpeli: cujus cum trib inal conscendiiset, invitatuis; ab eo in curuli sella sedillet ; postquam filium in cornu:cribae humiliorem fortuna sua locvin obtinentem conlpexit, non sustinuit infra se collocatum intueri r Sed protinus set Ia descendit, dc diadema in caput ejus trau- uulit: fortariq; coepit ut eo transiret unde ipse surrexerat. Exciderunt lacryinae juveni, cohorruit corpus, di-1λplurn diadema est, nec quo jussus erat, progredi potu-u : Quodque pene fidem veritatis excedit, laetus erat , qui regnuin deponebat: tristis, cui dabatur: Nec ul-ιdm nnem tam e regium certamen habuisset, iri si patriae voluntati auctoritas Pompeii adfuisset. Filium enim dc
. o MICAE Ienitatis hi patres, tragicae asperitatis Illi.Par Romulo gloria L.Btinu; quia illeti h η enhhic libertatem Romanam condidit e fi-ios tuos, Tarquinii dominationem a se expulsam reducentes,summum imperium obtinens, comprehensos,pro qileuab ali virgis caesos, Ac ad palum religatos securi Percula lustri. Exuit patrem,ut coiisulem ageret Oa bu3qῖUVere,quam publicae vindi me deesse maluit. . . Η V I V S aemulatus exemplum Cassius, filium, qηl tribunus plebis Agrariam legem Primus triIerat, multasqne aliis rebus populariter animos hominum amore sivi de Winctos tenebat; postquam illam potestatem deposuit, adhibito propinqnorum 8c amicorum coustio, affectati regni crimine domi d navit: verbe-L 2 ribiis ille
193쪽
3. Τ. AUTEM Manlius Torquatus, propter egregia multa rarae dignitatis, juris quoque civilis, di sacrorum pontificalium peritissimus, in conlimili fastone consilio quidem necelsariorum indigere se credidit. Nam cum ad sevatum Macedonia de filio ejus D. Siltro, qui eam provinciam obtinuerat, querelas per legatos de tallisset; a Patribus conscriptis petiit, ne quid ante de ea re statuerent, quam ipse Macedonum filiique sui caudam inspexisset: Summo deinde cum ampli mini odirilitis, tum etiam eorum qui questum venerant,consensu cognitione suscepta, domi consedit: solusque iurique parti per totum biduum vacavit, ac tertio plenissime die, diligentissimeque auditis teltibus, ita pronullci vir: Cum Silanum filium meum pecunias a sectis acce, pille mihi probatum sit, Sc republica eum dc domo mea indignum Iudico, protinusque e conspectu meo abire iubeo. Tam tristi patris sententia perculsus silanus, sucem ulterius intueri nou sustinuit, suspendioque se proxima nocte consumpsit. Peregerat jam Torquaturieueri Sc religiosi judicis partes, satisfastum erat reipublicae, habebat ultionem Μacedonia , potuit tam vere curido obitu filii patris inflecti rigor. at ille neque ado. lescetatis exequiis Interfuit, Sc cuin maxime funus ejus
duceretur, consulere te volentibus, vacuas aures accommodavit. Videbat enim se in eo atrio conseditse, in quo illius Imperiossi Torquati severitate conspicua impoposita erat: Priidentissimoque viro succurrebat,efigies majorum cum titulis suis idcirco in prima ludium parte poni solere, ut eorum virtutes Posteri nou soluin lege. erit, sed etiam imitarentur. . M. U E R O Scaurus, lumen ac decus patriae, cum apud Athesim flumen impetu Cimbrorum Romani equites pulsi,deserto procos. Catulo urbem pavidi ro Peterent; consternationis ejus participi filio suo ini sit qui dicerent; libentius se in acie ejus interfecti ossibus
occursurum , quam ipsun tam deformis fugae reum vi furtim. Itaque si quid modo reliquum in pectore veIe cundi ae superesser, conspectum degener irati patris vitaret. recordatione enim iuventae suae, qualis M. Scauro aut habendus aut speruendus ellet filius admouebatur. Quo nuncio accepto, juvenis coactus est fortius adversus semetipsum gladio uti, quam adversus holtes usus
r. NEC minus antinose A. Fulvius vir senatolii ordies, ,euntem in aciem filium retraxit, quam Scauru e proelio
194쪽
CAP. VIII. DE SEVERIS PATRIB. Iες
e proelio fugientem increpuit, Namque iuvenem & ingenio & llieris de forma inter aequales nitentem, pravo consilio amicitiam Catilinae secutum, inque castra ejus temerario impetu ruentem , medio itinere abstractum supplicio mortis affecit e praefatus, Non se Catilliue illum adversus patriam , sed patriae adversiis Catilinam renuisse. Licuit, donec civilis belli rabies prateriret, inclusum arcere r verum ilIud cauri parata uarraretur opas, hoc severi refertur.
C A P V Τ I x. QVI MODERATI ERGA SUSPE. CTOS LIBEROS.
SE D ut hanc incitatam 3c asperam se veritatem inristiores relatu patrum mores clementiae suae mistura temperetit,exactae poenae concelsa venia jungatur. r. L. GELLIVS, omnibus honoribus ad censuram defunctus, cum gravissima crimina de sitio, cum noverea commissum stuprum 3c parricidium cogitatum, propemodum explorata haberer ; non tamen ad vindi stain procurrit continuo, sed pene universo senarra ad libdito in consilium, expositis suspicionibus, defenden. di se adolescemi potestatem fecit. Inspectaqire diligentissime catilla , absolvit eum de concilii, tum etiam sententia sua : aod si impetu irae abstractus saevire festinasset, admisiisset magis scelus, quam vindicas setor. A V T E N Hortensii, qui suis temporib ornamentusn Romanae eloquennae fuit, admirabilis in filio patientia extitit. Cum enim eousque impietatem ejus snspectam, dc nequitiam iuvisam haberet, ut Messallam suae soroiis filium haeredem habiturus ambitus reum defendens judicibus diceret, Si illum damnassent. nihil shi praeter osculum nepotum,in quibus acquiescerer, superfuturum i Hac scilicet sentemia. quam etiam editae orationi inseruit, filium Potivi in torinento an, mi, quam in voluptaribus reponens : tamen ne naturae ordinem coulauderet, non nepotes, sed filium haere- aena reliquit. Noderate usiis affectibus suis: quia reviviis moribus ejus verum restimonitiin, dc mortuus san guiui houocem debitum reddidir.
195쪽
3. IDEM fecit clari teneris,magnaeque dignita tis vir Fulvius , sed in filio aliquantum tetriore. Nam cum auxilium senatus implorasset, ut suspectus in parricidio Sc ob id latens per triumvirum conquireretur, ac julsit Patrum conscriptorum comprehensus esset; siduco luin eum nota uotavit, sed etiam decedens, dominum omnium elle voluite ualem sibi genuerat haeredem instituens, non quem expertus fuerat. . MAGNORUM virorum clementibus actis lynoti patris novae atque inusitatae rationis consilium adjiciam : qui cum a fi lio uecti sibi insidias comperisset, nec inducere in animum pollet, ut verum sanguinern ail hoc sceleris progrelsinii crederet, seductam uxorem si appliciter rogaqir, ne se iitrerius celaret, sed diceret r nue illum adolescentem subjecisset, sive ex alio concepillet: Asseveratione deinde ejus , dc jurejuran do, se totale debere suspicari, persuasus; in locum deleniim filio perditisto , gladitura, quem secum occub Ium attulerat, tradidit , ac jugulum feriendum prae huit: nec veneno, nec latrone ei ad peragendum par ricidium opus esse affirmans r Quo facto non paula, tim , sed magno impetu recta cogitatio pectiis juvenis occupavit; conrimioque abiecto gladio, Tu vero, inquit, pater vive : & si tam obseqtiens es, ut hoc Pr cari filio permittas , me quoque exitpera. sed tantum quaesis, ne meus erga te amor eo sit vilior, quod 1 poenitentia oritur. O solitudinem sanguine meliorem,pa .catioresque penatibus silvas , Ac alimentis blandius se Tum, ac mortis oblaetae, quam datae vitae felicius benefici a
CPΜΜΕΜ ORATI S patribus qui injurias fi
liorum Patienter exceperunt, reseramns eos qui
mories a quo animo tolerarunt.
a. HORATIUS Pulvillus, eum in Capitoli
196쪽
Iovi Opt. Max. aedem pontifex dedicaret, interque num sis. Ia lupationem solennium verborum pollem tenens,mortarim γ' imi esse filium situm audisset: neque manum a poste re-ue' ἰ movit, ne tanti templi dedicationem interi impereti. N.
que viestum a pnblica religione ad privatum dolorem deflexit ; ne patris magiὀ, quam pontificis Partes egiste videretur, Tolle, inquit, cadaver. a. C LAR VM exemplum : nec innus tamen i, xlon instre quod sequitur. IEmilitas Paullus limae felicissi. staria: mi, nunc miserrimi patris clarissima reprauentatio ,stu ex quatuor filiis formae insignis, egregiae indolis,duos rem inre adoptionis in Corneliam, Fabiamque . gentemhlavi trausiatos sibi ipse denegavit : duos ei fortuna absti lit. Quorum alter triumphum patris funere suo quar, itentii tam ante diem praxessit e alter in triumphaIi currit lanael conspectus, post diem tertium expiravit. Itaque qui ad: ulta donandos iisque Iiberos abundaverat, in orbatate subbcae 'i destitutus est. Quem casum quo robore animi sui iis a i duerit, oratione, quam de rebus a se gestis apud popu- es lani habuit, hanc adjiciendo Hausulam, nulli ambi-i:Λρ ε gdum reliquit ζ Cum in maximo Proventu felicitatistisci Ddstrat Quirites timerem, ne quid mali fortuna moli-ir si s i ret, Iovem Opt. Max. Iunonemque reginam , vi Minervam precatiis sum, ut si adversi quid popu l .Romauo im- iura mineret, totiun in meam domum converteret, Qua pro-Hi pier bene habet: annuendo enim votis meis id egerunt,ib ut vos pollux meo casu doleatis, quam ego vestro inge
ii, mi 3. VNo etiam domestico exemplo adiecto, ini alienis luctibus orationi meae vagari permutam .Q.Masecius Rex superior, Catonis in consulatu collega, filium i simi me pietatis & magnae spei,& quae non parva calamitatis accessio fuit, unicum amisir. Cumque se obitu; Il ejos subrimim, di eversum videret, ita dolorem altitudine consilii coercuit,ut rogo iuvenis ProtinusCuriam Iieteret: senatumque, quem eo die lege habere oporaebat, evocaret. Quod nisi fortiter moerorem ferre scisi Mi set, unius diei Iucem inter calamitosum patrem dc stre-l mium consulem, neutra in parte cessante ossiciolam rio . von potuisset.
Ex TERNA. iis i t. PRINCEPS Atheniensium Petilles infra
isti suatriduum duobus. mirificis adolescentibus filiis spo. Iiatus;iis ipsis diebiis Ac vultu pristinii habitum retinen. οἷ' i te,dio uoue uulla ex parte infractiore cocionatus est.
197쪽
163 V ALER. MAX. LIB. V. CAP. X.
Ille vero caput quoque solito more corouatum gerere sustinuit, ut nihil ex vetere ritu propter domesticum vulnus detraheret. Non sine causa igitur ranti roboris animus ad Olympii Iovis cognomen ascendit. a. XENOPHON autem quod ad Socraticam disciplinam attinet, proximus a Platone felicis ac bea tae facundiae gradus,cum solenne sacrificirim perageret,. e duobus illis majorem natu nomine Gryllum, apud Mantineam in praelio cecidit se cognovit : nec ideo institutiun deorum cultum omittendum putavrit, sed tantummodo coronam deponere contentus fuit. Quam i Dium. percunctatus quonam modo occidisset 'it audivit Initissime pugnantem intellisse, capiti reposuit; numina quibus sacrificabar,testatus majorem se ex virtute fi lii voluptatem , quam ex morte amaritudinem sentire.
Alius removillat holtiam, abjecisset altaria , lachrymis Te 1 persa thura disjecisset: Xenophontis corpus religioni immobile stetit, & auimus in consilio prudentiae stabilis mansit: Nam dolori succumbere, ipsa clade, quae
nunciara erat, tristitis duxit.
3. NEC An agoras quidem supprimendas est. Audita namque morte filii, Nihil, inquit, mihi inexpectatum, aut novum nuntias : ego enim illum ex me a tum sciebam elle morialem. Has voces utilissimis praeceptis imbura Virtus mittit: quas si quis efficaciter auribus perceperit, non ignorabit ita liberos esse procre- nudos, ut meminerit his a rerum natura , & accipiendi spiritus, Sc reddendi eodem momento temporis legem dici: atque ut mori neminem se, lete,qui non vi erit ita. Nec vivere aliquem quidena polle qui non sit moriturus.
198쪽
CAPUT I. DE Pu DICITIA. Quam coluere Romani.
6 P. Atilius ybiliseus 7 M. Claudius Marcellu
a Chio nara Orgiagontis . reguli. 3 Teutonorum uxore ἔ.
VN D E re virorum pariter ac feminarum praecipuum firmamentum Pudicitia invocemi Tu enim prisca religione consecratos Vestae focos incoli3. Tu CapitoIinae Iunonis pulvinaribus incubas. Tu palarii columen augustos penates, fallistissimi inque Iuliae gentis genialem thorum assidita statione celebras. Tuo praesidio puerilis artatis insignia munita sint.Τui numinis respectu fiucerus juventae flos permanet. Te custode matronalis stola censetur.Ades igitur,& cognosce quae seri ipsa voluisti. s. DV X Romanae pudicitiae Lucretia, cujus viri- Iis animus, maligno errore fortia me, muliebre corpus sortitus est : A Sex.Tarquinio regis superbi filio eervim illaprum pati coacta cum gravissimis verbis injuriam suam in consilio necessariorum deplorasset: ferro se, quod veste tectum attulerat, interemit. Causamque tam animolo interitu imperium consulare pro regiope:murandi, populo Roin. Praebuit. a. A T RU E hancillarum injuriam non tulit Vir. piuius plebei generis, sed patricii vir spiritus, ne probr 6 L s cout et
199쪽
contaminaretur domus sua , proprio sangnini nou te, Percit. Nam cum Ap.Claudius decemvir , filiae ejus vidi ginis stirpruna potestatis viribus fretus , pertinacius ex. Peterer, deductam in forum puellam occidit;pudicaeque
Interemptor,quam Corruptae pater esse maluit.
3. NEC alio robore animi praeditus fuit Pontias Aufidianus, eques Rom. qui poliquam inperit filiae suae virgiuitatem a paedagogo proditam Fannio Satur nino non contentus sceleratum servum affecisse supplicio, etiam ipsam puellam necavit. Itaque ne turma ejiunuptias celebraret, acerbas exequias duxit. . QV I D P. Maenius, quam severum pudicitiae custodem egit i Iu libertum natiqne gratum admodum sibi animad vertit, qui eum nubilis jam aetatis filiae suae osculiun dedit Ie cognoverat a cum praesertim non libidine, sed errore lapsus videri posset. Ceterum amaritudine poenae , teneris adhue puellae sensibus, castitatis disciplinam ingenerari magni aestimavit. Eique tam initi exempla praecepit, ut non solum virginitatem illibatam, sed etiam oscula ad virum tacera perferret. s. Q. V ERO Fabius Μaxi us ServiIianus honoribus quos splendidissime gessit, censurae gravitate consummatis, exegit a filio unico poenas dubiae castitatis: Iseas pependit, voIuntario secessu conspectum patris vitando.
s. DICEREM censoritim virum nimis acerbum extitisse, nisi P. Atilium Philistum in pueritia corpore quaestum a domino facere coactum, tam severum pollea Patrem Cernerem. Filiam enim suam , quod ea se stupri crimine coinquinaverar, interemit. Quam sanctainagitur in civitate nostra pudicitiam fuisse existimare debemus, in qua etiam institores libidinis, tam severos dira vindices evasis te animadvertimus t iet. SE QU IT U R excellentis nominis, ac me morabilis facti exemplum. M.Claudius Marcellus aedi lis curulis C. Scantinio Capitolino trib. pl.diem ad po pulum dixit, quod filium sulim de stupro appellasset zeoque alleverante se cogi non posse ut adesset, quia sacrosanctam potestatem haberet. 8cob id tribunitium auxilium implorante; totum collestium iribunorum ne gavit se intercedere. quo minus pudicitiae quaestio perageretur. Citatus itaque Scaurinius reus, uno testu qui tentatus erat,damnatus est. Constat juvenem productum in Rostra defixo in terram vultu perseveranter tacuisse, verecmadoque silentio Plurimum in ultionem suam valuisse.
8. METELLus quoque Celer stuprosae mentis
200쪽
stat propis seruiit 1l acer punitor extitit, Cn.Sergio Silo promitarum matri. . claedici decreta,citat familiae nummorum gratia citem ad populum dicendo,
aris viri freta, peritas 3 inque hoc uno crimine damnando: Non enim factumi semanetlantariitalai Rc, sed animus in quaestionem dedi ictus est: plusque Ompuparet cerae S. voluisse peccare nocuit,quam non peccasse profuir.
'oboreastita estnihilini 9. CONCIONIS haec, illa curiae gravitas. Omqti pol eadae eth 7, veturius filius ejus Veturii, qui in consulatu suo respero proditis inala amnitibus, ob turpiter imini foedus, deditus fuerat: sentem senum ista V Mim propter domesticam ruinam, & grave aes alie .ua decavit. Ita dictae lis hiud C. Plotio nexum se dare admodum adolescen-erbas exelcias ierit. dilua coactus esset di servilibus ab eo verberibus, quia: unius, gnari serena REI : prum pati noluerat, affectus, querelam ad cousa zὲ illae Magurrina abra in detulit. A quibus hac de re certior factus senatiis, tam alibilis jam mi, Da rapitum in carcerem duci jussit. In qualicunque enim velat ; eum prasima ter, i MRpositam Romano sauguiui pudicitiam tutam stilis videri posset. cistam vita voluit. a hue putila statis, uta 'ς, E T quid miram, si hoc universi P. Ct censu mari afflisayit. Eglain: dx t C. Pescennius triumvir Capitalis cornelium for it non solendi itivi elisi ii ne militiae stipendia emeritum , virliatisque not
qRMζr honore primipi Ii ab imperatoribus donatum δ' od cum ingenuo adolescentulo strupri commercium h butilet, publicis vinculis oneravit : A quo appellati inbuni,ciun de stupro nihil negaret, sed sponsionem ivlucere paratum diceret quod adolescens ille palam atqἔδpyrto corpore quaestum factitasset: intercessioneδn iu Rm tuterponere noluerimi. Itaque Cornelius in carcere RQ i coactus est. Non putarunt tribuni pleb. re p. n stram cum sortibus viris pacisci oportere , ut eXxerui enim semigilia easti pk ΠςR i. domesticas delicias emerent. - - tum 1amst yy . LIBIDINOSI centurionis centurionis supplicitim ,
Μ Laetorii Mergi tribuni militaris, aeque similis isdi se rus sequitur: Cui Cominius trib.pleb.diem ad UPR'ldm dixit, quod cornicularium iniim stupri caussa N pellasset. Nec sustinuit ejus rei sententiam Laetorius, sessi ipse ante judicii temon, fuga prius subtraxit, delud
iam morte punivit. Naturae modum expleverat: tat tδmen functus universae plebis sententia crimine i Pu dicitiae damnatus est: Signa illum militaria, sacratae .et . . Huilae 8c certissima Romani imperii custos severa ca--t, &ob id Π- strorum disciplina, usque ad inferos persecuta est. Hini collutum in Gq diani clijus magistis esse debuerat, sanctitatis corruptor juιν - tentabat existere.
isimus rell3, ορρ'. 32. HOC movit C. Marium Imperatorem, riun
n, iuvenem Ps.s elim C.Lnscium sororis suae filium tribunum militum cii Misdrerario C plotio manipulario milite iure caesum pronuntiavit.' is ultios ' quia eum de stupro compellare ausus fuerat. φ . a. SED ut eos quoque, qui in vindicanda Pudi xis