장음표시 사용
251쪽
9 8 Commentaria in DL V Machabaeorum. Cap. XII.
censita emi, t. O . Nam ibi quoque contra Timotheum pugnatur contra Carnaim a Carmim pergitur ad Ephron,
inde ad Bethsan, quae a Graecis dicta est Sisthopolis. m.
vera quae lib. c. s. dicuntur usque ad v. g. gesta esse sub Ant. Epiphane , qua νςro a v. s. ad finem narrantur gina iste Db Ant. Eupatore, licet script. brevitatas studio hac non distinguat, nec tempora duorum regum assignet, isque satis est verisimile. IM DE An OvrτAt Q S CT T M a st o M quae in-υ s. p. de dicta est sortΓιγωγ et u Aa I x Roso Luri 1 sax CENT TADI Aa ERAT J quae laciunt s milliaria Italica, quorum quodque continet mi Illa passus, huius enim intutaris octava pars ea stadium, utpote contincns ix s. passus, ut dixi superim . Porro Scythae hane urbem restaurarunt, ta inhabitarunt. Sita eli cis Iordanem in tribu Manasse, eratque Decapoleos maxima; vide Adrictam. v ratisi. V κε unτ Ia os o THAM Dia
τ1J Intelligit sellum Pentecolles, quod dicitur minarum, quia poἰi septem septimarias, sive mit 49. dies a Paschate celebratur proximo die quinquagesimo ,
Vide hic celeritatem Iudae Maeliabati, qui instar fulminis omnia pervasit. Nam unius circiter mensis spatio scilicet amense Xanthico, hoc est, Aprili de quo C. tr. versult. usque ad finem Maii, quo Pentecosten illo anno celebrabant γ variis in locis eccidit supra centum millia M. ilium, nimirum ex castris Timothei vos. 13. cecidit Iriginta millia, ex incolis Carnion vers. 26. millia I . extaphtonv.18. totidem. Adde innumeros Ioppitas, &Iamnientes ab eo caesos v.6.& 9.S: Arabes v. iovi in Mas in Phin v. I 6. quos ita trucidavit , ut stagnum duorum I adi rum sanguine euere videretur.
Iudas contra Gorgiam huius enim longe numerosior erat exercitus ι ita Diabl. Salimus, &alici unde coli
os subinde Iudam praeter ped:tes, habuisse equites, sed
paucos. Vix sar. D. 1 TH Us V Ko tho DAM DE BAc εκ ollis I
scilicet castris, qui nimirum ad Bacenoris militiae Ducis castra pertinebat , eumque ut miles sequebatur. Patet ex Graeco, licet Gorionides, di ex eo Serarius censeant liuae Dositheum suisse Ducem exercitus, de quov. 19, qui Ba cenoris fuerit filitas, vel nepos.
νυ GNAuria os 3 Eturi, it unus e Iudae ducibus, qui cum diuturna pugna fatigarentur, Iudas ardenti animo, de voce invocans Deum hostes iudit, &pusnae finem imposuit. Male ergo codex Basil. pro Esdrin ponit Gorgian nostem Iudae. URR ,37. IΜcipi Eus voc PATRIA J non quasi Iuda, aliis Graece sit locutus; hic vero Hebraice, quae lingua ipsi etat patria, sed patria, id eii, animosa, considenti, forti, excessa, generosa, clamosa, ut verum decebat Iudam, Ee Iudaeii , invocans Deum robur ab eo impetra via , quo holies illico prcillerneret, unde explicans subdit: ET
ce patria dixi cap. . v 8 SI LI. - . P. at MCAT J a languinis hostium effusione, &c V1 ε 3 laverum contactu SaetυEMTr Dra scilicet prima post sabbathum, quae
nulli e sortissimis Ammonaeis , ait Gorio sides το
P.LCMκix νATE Ris Is I Hic enim est honor, qui mi. Iutibus eaesis debetur ι hoc ultimum est pietatis ossicium, nimiriim ut corpora eorum religiose sepeliantur , adeis ut apud Romanos, aliosque Gentiles sepulturam negligere. vel negare etiam hosti ingens fuerit ignominia, inhum. nitas, de barbaries. Unde Curtius lib. s.
isi AM vex κυκr cut dixi vers. s. a quisus Laxyxo κ1 ET, iubens ea comburi ad abominationem id, lorum, de idololatriae. Sic enim sancit Deuter. 7.1s. L
HANC CAusAM Eos Coxa uis sal quia soli illi cor v Α - ruerant, qui hac donaria abstulerant, ut patet ex Graeco, ceteri vero illaesi, dc vivi erant. Hinc collige admirandas, de coelestes suisse Iudae victorias,utpo e incrue las, i ii quibus nemo suorum caederetur nisi ipse per surtum, aliudve talus culpam luae caedis dcdisset, I ique ostiisi custodiam, dep:otectionem a se avertisset. Unde tacti,nus non legimus Iudam poli praelium caesorum corpora s petivisse, qilia Icil:cet nemo eorum occubiterat. Discant nic milites a rapinis, Scoiminibus abstinere. Sic enim Deus eos conservabit , imis victores e ciet; victoriam enim subinde aufert unius, vel paucorum scelus; uti a stulit furtum Achan Ioeuec. T.
ρε εὐλὰ deliratur , supponebrat ergo caesos ante mortem de furto poenituisse, eiusque partem praecipuam scit acet culpam per contritionem dc levisse: quare alteram partem scilicet reatum poenae post lianc vitam in purgatori u luendae tantum rei lare, qui per sacrificia expiandus erat, ut peccatum perfecte deleretur, itaque ips ,1 iam annuae a Pcius purgatorii exemptae ad limbum patrum sive ad sinum Abrahae transfert cmur. Adde noni ultorum peccatum hic non fuisse mortale, sed veniala, tum quia aliqui utpote rudes , & milites
ignorabant lagem vetantem l . cadolo itin furta, aus certe putabant eam tantum G, .gare sub venialis tum quia nonnulli erant in gravi, v. l cxlicata necissitate, in quibus sbi putabant licitum iurari ad vitam ut vandam; rumquia aliqui parum admotam rapuctavi, quos materiae levitas a mortali excusabat . Nam exprci,c v. ait eo2 Manpi e obdormitionem sidcst , mni temὶ accepisse. Erant ergo in istatu gratiae. inique tultum de pium crat, ut Imdas cum suis aestiniaret , desperarctiionnullos exei, , vel venialiter tantam peccasse , vessi morialiter, PFituisse,aiuequam expirarent, likoque preccs, dc suifragia pro desunt iis fieri solita eis adbibuisse,uti etiamnum Peccatoribus ea adhibet Ecclesia. Omni enim ratione , de modo quo potest fiselium animas adiuvare, & pqnis eximere satagit. Hoe enim exigit pietas, α charitas, ipsaque communiusiactorum Ar v ab FORTIssIMos Gradice γιν ω ς, id est,
do eorum coci sisteret in innocentia , 5: jultitia I Deus enim innocrates , Bd justos conservabat in praelus, iaciebatque victores ι nocente verb, de rapaces finebat vinci, de occidi, iit hic factum esse ipsime: oralis sui, vide tant , ut sequitur.
quae t runt milia a-ιοι si drachmae fuerunt Atticae, si a Hebraicae, facit tiar mulis aureos , quibus multae hostiae pro ccato coemi, Se erri poterant Misi x Iudas au Pontifex ia os o LYMAMOM RRI PRO PEC CATis MoκTUOR . MI Hinc ergo liquet Iudam Pontificem credidisse Purgatorium, in quo animae Post hanc vitam a culpis expientur. Haec enim iuit fides synagogae , Ee priscorum Iudaeorum aeque ac modernorum, ut patet ex eorum Ritualibus , Commentariis, & loiptis, quae citant serarius hic, Genebr. Bellar. N alii scribentes de Purgatorio. Idipsum cIare patet ex illo Tobiae 4. 18. P - tismis, σvinum tuum supinsepuisura, , -- σιμι vide ibi dicta. BENE , ET RELIGI osv Graece A. os, id est, urbane, eleganter , pulchre , scite , probe D E R M
le, honestum, & probam est suos cives vita iunctos precibus iuvare, ut ad beatam resurrectionem, quae omnis elegantiae, pulchritudinis, α gloriae plenissima est, re
252쪽
Commentaria in Lib. II. Issachabaeorum. Cap XIII. 99
ces: non laret vanum hoc, qu amma, quae ei immor- liberat; tum inccclito beatosque, quorum numeruit , talis a poenis liberaretur per preces; elici corpus non re- indeque laetitiam, & gloriam adauget, tum in Eccle-lurgeret. Rei p. quia anima citammorialisliinc ex sit cor- siam, cui novos a ud D rum patronos, re advocatos Pori, resurrectio m. Anima enim naturaliter ad corpus conciliat; tum in ipium t sacrificantem cui inmae ab propenda, sicut servi ad materiam. Quare violentus ipso liberatae vicariam gratiam rependetit, orantes Deum foret lutus animae, si in aeternam duraret sine corpore. adsidue pro ejus salute. Quare valde pium, &utile et hQuocirca haec duo, scilicet animae immortalitas, &cor crebro orare prodet Inctis, idque oranti multa conciliat potu resurrduio ita connexa lia: t, ut qui ponit creditque hona: uti docteo tend inniter Mart. de Ma libello hac unum, poliat cicdatque & alterum, ac qui tollit ne- dere edito. gatque unum, tollat neget Que&alterum. Audi S. Aug. Iib i. Is in hiiserinum, inquit, D. U. s. s. PIETATE Lideit, in statu gratiae gimur , ab um nominiau fae uisitim; sed Crsim quam in tantes , &dimicantes pro Hra fide , pietate, &cultu in1 Scripturis veteribai tisreetti Mnesi urii die a
A L E parar Duce Iasa bellum contra Diam instru au eum I Io. millibus peditum , σ quinque
equitum, ac Maenelaum Pseud pontificem ex asto aci M. Evato v. o. Iudassese Ummi , ac invocato Deo nocta castra eitis in 'ressus multos e Li. Inde υ. I 8. Evator Bethsuram iamet, σ d altisne oceupat. Denique v. 22. coningens cum Dda tactus est i mde MuLens rebellare missippum pacem
a Iuda poposcit, o obtinuit. I. A Nno centesimo quadragesimo nono, cognovit Iudas Antiochum Eupatorem venire cum
inultitudine adversus Iudaeam, α &cum eo Lysiam inmuratorem&pra stum negotiorum, secuna hactentem p ltum centum decem millia, & equitum quinque millia, &elepham
viginti duos, curru , cum cilciolis lGentos. Conuulicuit autein se illis &Mensam: & cum multarallacia depre. Datur Antiin hum, non pro patriae silute, scit sperans se constitui in Pri . tum. Sed Rex regu.n suscitavit antinos Antiochi in peccatorem: oc luggerente Lysia Hinc esse causain Onam uin malorum, jussit c ut eis cli consuetudo, apprehcuitum in eodem loco necari . q. Erat autem ita eodem loco turris quinquaginta cubitorum, aggestum uadique habens cineris enaec pro ectum habebat in praeceps: S inde in cinerem dejici sui sita sacrilegum, omnibus eum propellentibus ad interitum. 7. Et tali lege praevaricatorem legis contigit mori, nec terrae dari Menelaum. 8. Et quidem satis juste: nam quia multa erga aram Dei delicta conuulsit, cujus ignis S cinis erat sanctus, ipse in cineris morte damnatus est. 9.Sed rex mente eis natus v niebat, irequiorem se patre suo Judaeis inensurus. io. Quibus Iudas cognitis, praecepit Populo ut die ac no te Dominum invocarent, quod, si eut semper, & nanc adiuvaret Osc II. quiP-pe qui lege, S patria, sanctoque templo privari vererentur: ac pupulum, qui nuper Paululam respiratici, ne ii rei bl loliemis rursus nationibus i i. ix. maus itaque simul id facientibus , & petentibus a Domino misericordiam , cum fletu & jejuniis, per triduum continuum prostratu, hortatus est eos Iudas ut se praepararent. 13. Ipse vero cum senioribus cogitavi , prius quam rex admOyeret exercitum ad Iudaeam, & obtineret civitatam, exire, or Domini judicio
committere exitum rei. I Dans itaque potestatem omnium Deo mundi creatori, de exhortatus sum ut Iortiter dimicarent, tu usque ad mortem pro te ibus, templo, civitate, patria, S: civibus starent, circa Modin exercitum constituit. 1s. Et Ato signo suis Dei victoriae, juvenibus sortissimis electis, nocte aggressus aulam reriam, in castris interfecit viros quatuor millia, tu maximum es phantorum cum his qui supe positi fuerant: i 6. summoque metu ac pertu ebitione hostium castra r Plentes, bus prospere gestis, abierunt. I7. lloc autem iactum est die illucestente, ad uvantaeum Domini P cectione. 18. Sed rex, accepto guttu audaciae Iudaeorum , arte dissicultatem locorumventabat: I9. 6c Bethsurae, quaecrat Iudae um praesidium multitum, castra admovebat: sed su-gabatur, imPingehat, minorabatur. 2o. His autem, qui intus erant, Iulis nece ari A mittebat. 2I. Enuntiavit autem mysteria hostibus Rhodocus quidam de Iudaico exercitu, qui requisitus com Prehensus est, &conclusus. χχ. Iterum rex sermonem habuit ad eos qui crant in Bethturis et dextram d. dicet accepit, abiit: χῖ commisit eum Judae superatus est. Ut autem cognovit reb nasse Pia..ppum Atri iochiae, qui relictus erat super negotia, mente contionatus, Judd Q. d. Presani,
253쪽
Ioo Commentaria in Lib. II. Machabrarum. cap. XIII.
subditiisque eis , jurat de onmibus quibus justum visum est: de reconciliatus obtulit laetificium, honoravit templum, & munera posuit. H. Machabaeum amplexatus est , & lacit eum a Pto lemaide usque ad Gerrenos ducem & principem. 21. Ut autem venit Ptolamidam , graviter serebant Ptolemenses amicitiae conventionem, indignantes ne sorte foedus irrumperent: 16. Tune astendit Lysias tribunal, & exposuit rationem , & populum sedavit, regressusque est Antio chiam : & hoc modo regis prosectis & reditus processit.
ιH in caput collocandum est lib. r. cap. 6. vers. 13. Ibi enim usque ad finem capitis fuse narrantur eadem , quae hic. Unae colligas alium huius libralecundi, alium litui primi fuisse Auciorem, ut liquet ex diversitate nar
' ita , T ι ν Rati Tos xx. J Dices lib. a. cap. 6. v. o. numerantur tantum millia peditum, & x equitum,ae 31. elephanti. Resp. vitiis daedus varius ruit copiarum numerus; nunc enim si accedebant, nunc ueteres milis alio abscedebant. Uaan. 3. COAENI scul T AUT H aE ILL s ET L Mκ ac A Us qui ab Ant. Epiphane contrituitis erat Iudae rum Pseudo-pontifex petens ab Eupatos e E piphasiis filio, ut hunc Pontificatum consequenter Pruiciliatum tunc
enim Pontifex limia erat princeps sibi coluinnatet ι vi
nium seditionum, & bellorum, quae Iudaei movebant Antiocho, eo quod Menelaum Pseudo pontificem inlinientem, &sacri linum pati non possent; ita Iolemus.
mina turri praecipitari. Sic enim Syri solebant prodit res, sacrilegos. si scelestos plecteres de quo plura versu sequenti.
Eras cris at 3 videtur Interpres Noster aliud habuisse Graecum exemplari nam mouernuin se habet: EI
Hoc suptlicii genus adinvenit Darius octua rex Persarum, ut reret con urationis auctores, quos se inronon ciuinam iuraverat. Nam, ut ait valer. Max. lib.9.
c Riι o. I Vide hic justam, congruamque talionis poenam a Deo vindice Menelao inflictam: Fecit enim eum cineris profanis obrui, &s liri, eo quod ipse Me- res altaris Dei disper sisset, &uiis saerilegus contamnasset, uti expresse dicitur v. 8. Sav xxx t. Eupator MENTE EM AENATU Vsas. indignam de furens in Iudaeos sibi rebellantes vatir BAT N et' o Rara struculentiorem p ATRll suoc Antiocho Epiphane audelissi γ Iu Di is os T M-
E triduum ut sequitur. Ecce hic est praeludium, di qua- origo litaniae publicae, sive orationis continuae, tam nocte quam diu per Q. imb 72. horas. Haec fuero ama
spirauisa Iudae, quibus isnper de hostibus triumphavit.
DAus ITAetoa ν s a Tara Oae Rio M DEO I*d Iudas se suosque eommittens, &resignans iniqua. 11 omnium Domini beneplacito, noctu invasit caltra Antiochi, ut vel vinceret, vel pro Deo α Patria occumbe. et, prout mus voluisset. ET DAT Ioiaci suis D I v CT ain J q. d. Iudas suis hoc dedit militare sumam. sis tesseram, V O-n:mirum Deus visor, vel μι victoris, ves Dems Hoeemm signum quasi omen victoriae luis dare solddat, ut patet casu S. - α 23 . Unde Iudas D o duce mox ceca.dit quatuor minia Mitium, ceterosque Perculit, ut e
abito crestarent. Sao st Ex ACCEPTO GOS TU AUDAC AE IV vaas. 13.
uno v M, cum scilicri sultasset, id eli, sensisset, &re ipsa expertus esset Iudae audaciam, qua cum paucis iuealtra sua irrumpere, de quatuor millia trucidare auius fuerat, veritus ne plura & majora auderet, a vi coim
τι uTA AT J id est, perio rtiam, dolum, & prodi. tionem dissiciliora ad expugiundum iudaeae loca occupare tentabat. Quocirca,
tabat terebatur, tum fame, tum morbis, tum ab armis se tum aeque ac Iude in eum ex improviso irruentium. Bethsura erat arx munitissima in petra de rupe sita tar ιε ν enim Hebr. klam est, quod unde Ioseph. lib. 13.c.9 Ilathsuram ait fuisse locum totius Iudaeae munitus mum. Erat ad meridiem Iero lyma ab ea distans quinque stadiis, hoe est 61 . passibus, ut eam contra Idumo. rum, aliorumque hostium incursiones defenderet. Quare Antiochus vethsuram vi expugnare non potust, praeiertim cum Iudas adesset, &obsessis assidue alimenta, &subsidia sudimiteret, ut sequitur. EMON cIATIT AUTEM Mus T t A hoc est, arcana, Ullas. xi sive secreta rio, Tisos Ru ovo . si protiabiliter M. lianus opinatur mysteria haec fuisse lacretas qualdam vias,& modos quibus alimenta Bethsuraeis suggerebantur . quae perfidus Rhodocus hollibus patefecerit, transfugere ad eos destinans; sed re paleiacta, inquisitus, inventui que in carcerem conjectus est. Id ita esse colligitul ex
prT, A I Ta q.d. rex primo allocutus milites Bethsurae, ut se dederent ab eis reptilius fuit, eb quod Iudas per o euitas vias obsessis alimenta subministraret. At ubi has via, per Rhodocum proditorem Antiochus unovit, de obstruxit, iterum malites allocutus eos jam ne laborantes ad deditionem inficxit. Couisis iv praelium CUM IUDAr xu 1 ATus .asTJed. Ri tinctius capta Bethsura perrexit ad vicinam a Ierosolumam, sed ibi a Iuda repulsus, de s ratus eii; vide dicta lib. t.c.6...s t. ita Sancher, licet Saliam haec reserat ad quatuor millia in caltris Antiochi a Iuda v. 13. caesa , antequam caperetur Bethsura.
νυ in cui Nu.Epiphanes moriem annulum, & diadema tradiderat, filiumque Eupatorem cum regno commiserat. Hie audiens Lysiam tutorem esse Eupatoris, di regnim administrare, utrique rebellavit, &Antiscitiam Occu pavit . are Lysias ut eum Antiochiae obsidet et , caperetque di occideret Pacem cum Iuda,& Iudaeis miti, de
254쪽
Commentaria in Lib. II. Machabaeorum. Cap. XIV. Io I
ea M llet ν IM et M Graece, R ιι u e Iudam ωti - Α ab eo subjectos suisse, eoqiiod metuerentne Iadat. 8etam a mismaida ad Gerrtiua 'μιρ- - , Iudaei iam potentiores insolestareiu , ac sexdas cum ut nomine Antiochi quasi protex illas regiones admi- rege initum abrumperent, atque sese quoque & vicum ni stram. regiones, utpote iam Iudae subditas, secum eidem re-
exponunt, q. d. Ptol enses indigne ferebant quaedam s suggestum altum , elevatam, ex quo ab Oinnibus ab Antiocho concessa Iudaeis, quae ipsi Ptolemen- videri. & audiri posset aT Exν aut T RATr se, voluerant foedera pacis irrita sacere . Sed hic sen. Maia cur hoe scelus initum esset , scilicet quod ex. ως mi consentit cum Latina vulvita, quae plane me- pediret , tam regi quam ipsis, cum Iuda , & Iudaeis, tan rumpendi foederis Iudaeis attribuit,q. d. Ptolamen- utpote viris fortissimis , felicissimis , sultissimis , & iasea itidignabantur hoc ux ab Antiocho tum Iudaeis delissimis pacem colere, itaque poνυι υκ namultisan. initum, ac praesertim Itidae Machabso, quasi protesila tem s Davi T.
D Ememus ocet D mra, rari Eumore δε dente Acimo practare mittit Nicanarem ei magno exercitu contra Ddam, o Iudaeos, sed is foedus eum Tuda inite aeria id fert Demetrius, tu r-que Myadam et mmm ad se mittat. Iudas id praesentiens in Deum tutum sese recipit: mox Nicanor
ram in Iudam conceptam in Raetiam magni nominis virum momit. Sed Ridias trina ratione mortem
visentam sibi infert, ne in ejus manus incidas.
I. C M pistriennii te pua, eognovit Iudas, &qui cum ruerant, Demetrium Seleuci, cumo multitudine valita, &navibus, per portum Tripoliis ascendisse ad loca opportuna, 2. &tenuisse regiones adversus Antiochum, dc ducem ejus Lysiam. 3. Alcimus autem quidam, qui summus sacerdos fuerat, sed voluntaris coinquinatus est temporibus commistionis, considerans nullo modo sibi esse salutem, neque aeressum ad altare, φ. venie ad regem Demetrium, Centesimo quinquagesimo anno, offerens ei coronam auream, & Palmam , super hἔc fit iliallos, qui templi esse videbantur. Et ipsi quid mi die siluit. Tempus autem opportunum dementiae suae nactus, convocatus 1 Demetrio ad consilium, &uit errogatus quibus rebus&consiliis Iu laei niterentur. 6. R
sponditi ipsi qui dicuntur Assidaei Iudaeorum, quibus praeest Iudas Machabaeus, bella nutriunt, rei editiones movent, nec patiuntur regnum eise quietum. 7. Nam sic ego defraudatus parentum
glorias dico autem summo sacerdotio Me veni: 8. Primb quidem utilitatibus regis fidem servans, 1ixundo autem etiam civibus consulens: nam illorum pravitate universum penus nostrum minime vexatur. p. sed om his singulis, o rex, cognitis, & uani, & generi, secundum humanitatem tuam pervulgatam omnibus prospice. io. Nam, quandiu uipere it J udas, impossibile est, pacem esse negotiis. I i. Talibus autem ab hoc dictis, &ceteri amici, Ii stiliter se habentes adversus Iudam, inflammaverunt Demetrium. ix. Qui statim Nicanorem praepositum elephantorum ducem misit in IudPm: II. datis mandatis, ut iplum quidem Iudam caperet ', eos vero, qui cum illo erant, dispergeret, de constitueret Alcimum maximi templi summum tacerdotem. t . Tunc gentes, quq de Judaea fugerant Iudam, gregatim se Nisanori miscebant, miserias de clades Iudaeorum, prosperitates rerum suarum existimantes. Audito itaque Iudaei Nicanoris adventu, de conventu nationum, conspersi terra rogabant eum, qui populum suum constituit, ut in aeternum custodiret, quique suam portionem signis evidentibus protegit. DL Imperante autem duce, statim inde moverunt, conven runtque ad cadisium Dessau. 17. Simon vero Liter Iudae commiserat cum Nicanore: sed conterritus est repentino ad entu advertatiorum. l8. Nicanor tamen, audkns virtutem comitum Iudε, Manimi magnitudinem, quam pro patriae certaminibus habebant, sanguine iudicium iacere metuebat. I p. Quam ob rem praemisit Posidonium, de Theodotium, de Mathiam, ut darent dextras atque ac ciperem. m. Et cum diu dehiscos alium ageretur, dc ipse dux ad multitudinem retulis,et, omnium una suit sententia amicitiis annuere. xi. Itaque diem constituerunt, qua secreto inter se agerent: oc singulis sellς prola' sunt, de . 12. Piscepit autem Iudas armatos esse locis opportunis, ne lacte ab hostibus repente mali aliquid otiretur: de conditruum colloquium fecerunt. 23. Morabatur autem Nicanor Ierosolymis, nihilque agebat, gregesiue turbarum, quε congregatae fuerant, dimisit . . Habebat autem Iudam semper charum ex animo, de erat viro inclinatus. 2s. Rogavitque eum L ducere uxorem, filiosque procreare. Nuptias sedit: quiete egit, communiterque vivetant. 26. Alcimus autem, videns charitatem illorum adinvicem, de conventiones, venit ad Demetrium, dc dicebat, Nicanorem rebus alienis assentire, I udamque rerni insidiatorem successorem sibi destinasse . I. Itaque rex exasperatus, de Irissimis hujus criminationibus irritatus, scripsit Nicanori, dicens, graviter quidem se ferre de amicitiae conventione, jubere tamm Machabaeum citius vinctum mittere Antiochiam. M. Quibus cognitis, Nicanor contarnabatur, de graviter ferebat, si ea , quae con enerant, irrita faceret, nihil laesus a viro : 19. Sed quia regi resistere non Poterat, Portunitatem observabit, qua praeceptiam perficeret. io. At Micrabaeus , videns secum austerius agere Nicanorem, Ae consurruiu occursum ferocilis exhibentem , intelligens non ex
bono este aus eritatem istim , paucis suorum congregatis, occultavit se a Nicanore. II. Quod cum ille cognoviciartiter se a viro praeventum, venit ad miximum de sancti in m templum: α
255쪽
Commentaria in Lib. II. Machasinum. Cap. XIV. 293
c es, &patriam γ ν Axa a Iu uno a. M A ignorantiam inculpatani , qua ignorabat sui eisionem
3ATUR. tali casu esse illicitam, imo ipse eam licitam , honestam, v 33. Hic Mocris Tau post allos coMTIκ NTνα nobilem, &gmerosam esse arbitrabatur, ut dicitur vers. PR. OsrTυἀ τε NUIT IM IUDA igno J - - 41. Sicut enim OIim multi veteriam tam philosophorum,nentia si dicet ab uxore, id e:t , castitatis, aut cceliba- quam Doctorum Ecclesiae putarunt mendacium quand tus: ita aliqui. Aut poti continentiae, scilicet in vera que esse licitiam, sic idem ceni ueruiit de sui occisione. Dei fide, &cultu, q. d. Raaiasi emper etiam in persecu- Haec enim fit sententia Stoicorum quam saepius inculcattione continuitie in Iudaismo, & avita religione, nec Seneca epit L Ix. tr. 1 38. 39. r. 78. Eandem indicat Ci- se eum mestis ab ea ad G. ntilismum sub Epiphane apolla. eero libr. i. epist. ix.&xx. ac Plinius. Eadem fuit semiantibus commiscuit: Hoe enim significat Graecum πι- tentia aliquorum Imbraeorum apud Ioseph. I b. II. cap. id est, inconmistionis a &hoc notat τε νυομ- Etli, is .eap. 3. Ealem fuit Sancti Hieron. in cap. I. Io-
ut otia υππιτ ia Iad ma , nimirum perseverantiam naeversus finem, ubi si carer vade in rem rι-bus constantem usque aa mortem in Iudais no: unde idipsum Mat propriis tres a manu absque eo δει- σμω tur, ubi mox explicans subdit: eo posQUE ET AκIMAM Plane indicatquMin riculo castitatis liceat seipsum o TRADERE c NTEMTus pno γε xx v Ea ANTIA In cidere. Sic Sancti Ampros lib. 3. de Virgin. ante medium,
acrita Iudaeorum religioire . Addit Gorionides Rariam pro- & Eusebius lib. s. hillor. cap. ia. & i 7.& Palladius in is Disone suisse Ais um. sara cap. Iso. laudant seminas, quae te occiderunt ne vi v s. Mo. P TABAT ENIM sI ILL υκ DECEPiss T J Salia- laremur. Neque id tribuunt divinae inspirationi, sed Iau-' nascenset legendum Or, Graece enim est id dant factum tanquam honestum G Quem si-m. Simili est, Fallum computredisset. modo m. Soto exculat, Apolloniam tib s. de Iustitia v xxx x. EL o res Noarci TER id est , ge- quaest. I. ast. s. in fines Nam se occidere ob patriae sal
nero e RI POTI Us et u AH s. dii Tua pax ID tem, aut pudicitiae custodiam non ei ita evidens esse m
P CCAT a Iaus ET CONTRA MATA Lax suos na. Ium quin inculpate possit ignorari, & putari esse licitum, tus ergo fuit Rarias nobiIibus parentibus J iuvi cura uti putarum viri docili limi iam citati, quos secutus Cato INIURIIa Aor G aece, Est nostria Maatiraeta indisna Romanorum capiendissimus seipium occidit, ne Caesar iubc--ψtris . Hic fuit sensus Raliae, uti fuit aliorum ctori se dedensioret ludibrio. Sic ergo & Rarias perim nobilium hujus saeculi, qui Maeroitum putant mori potius, rantiam excusandus videtur peccato praesertim, quia suam ludibria indigna pati. verum alius est sensti fide. ipse erat ouasi caput senatus, & princeps Israelisi unde Iiam, & Chthhianorum, praesertim Apostolorum , & Iudibria illi ab Anti Mitroganda Senatui, de toti Israe-
nurturum, de quibas proinde dicitur Actor. s. nans li irrorata fuissent; maluit ergo mori, quin se, totum Uticisa Murarae pectu eo muli, επι-- d D. μι i. que Israelem insuriis,&Iudi Gior is idololatrae expone-μ πρυ---εμ eontum/tiam pasta. re. Adde tu ille regem fingere Raram a Iudaismo apinus at M. Vε Νιτ Pan Marar Ain e avic M J Graece per statasse, & ad suam idololatriam apostatasse, quae res medium ventrem, quasi dicat: eecidit in terram non pio. multos Iudaeorum commovisset, ut eius exemplum sequeno capite, sed in uentrem, ita ut mediam cervicem ad reatur, de ap utarent. Insuper poterat metuere R humum allideret. Raaias ergo trina morte te conticit; rias, ne acerbitate tormentorum victas cederet Antio
Primo enim gladiose confodiis secundo ex muro se prae- cho, de vere a fide apo. tataret, quod ingens fuisset toticipitavit, tertio ambabus manibus viscera in tutiam Πω Israeli scandalum. mare prudenter videbatur sibi factu- iecit. rus, si haec omnin pericula, & damna voluntaria morte Quaeres, An Rarias occidendose peccaris Suppono ex aescinderet. Siς in Historiis Indicis apud Hieron. ω eommuni sententia Sanai Augustini, La tii, sancti rium lib. 8. de gestis Eman. post initium legimus Ioannem Thomae, ceterorumque Ecclesiae Doctorum non licere ho- Machiadum Lusitanum virum fidelem duos filiolos lacrimini se occidere ad vitandam infamiam, violationem pu- m ex pietate occidisse , ut eos periculo Mahometismi , citiae, iectandi periculum, aliamve ob causam. Ratio V inde rue damnationis aetemae eriperet. Iam enim cua priori est quod Deus solus sit vitae nostrae dominus, qui piendi erant a Mahometanis, & ab eis in perfidia suautem dedit, sic derepetit, recipitque quando ei libue. educandi. Ita Raaiam per ignorantiam ex sat Lessus rit. Qaare injuriam Ino iacit, qui se occidit, quia rem lib. I. de iustitia cap. s. dubio G uum idque Deo primiam, puta vitam suam illi eripit. Vide San. confirmatur ex eo quM.Rarias hie a virtute, &pr ctum Augustinum lib. primo de eivitate a rapite vigesimo bitate eximia commendetur , qui utique non se occisusque ada . disset nisi id putasset esse licitum, imo honestum, BeHoc quoin thesin; nunc ad hypothesin desemdarmis, generosum. Unde &expirans vers. s. actum fidei, &didisquiramus an Maias luc&nunc se occidendo pecca- Ipei .m Deian elimitis e- δε- -- visa - θλιψ ,rit, an non λ ων Maesu, it -- reddere in Ma relurrectione.
riimo Sanct. Augustin. libr. x. contra epist. Gaudentii Supposita hae vitae ignorantia heroicus fuit hie ejus cap. 23. magis propendet eo, ut remeat eum peccata actus fortitudinis quo se pro honore patriae, &avita reii- Praeserim ob Circumcelliones, qui Rariae exemplum imi. sione conservanda occidit, Ida que ver. I. de eo dici arreantes scipses necabant, quasi hoe esset honesium, imb int σι nobilitis mari. Longe enim dissilius est seipsum Ioddam niartyrium. Quare laudari quidem hie Rariam occidere, quam nerem ab alio illatam sustinere: Quare
probitate, continentia, auctoritate, de amore patriae, posita innotantia quod eo calu liceat se ipsum occidere, non tamen a sui occisione. H. ιι-- , inquit. -- Raaias summum sortitudinis actum se non iemel, sed ter--- h -- ummis valens serra, nanρ- famaria, sed tib seriendo, de interimendo elicuit. Natura enim sum Ummiadadit exemptam, -CMUL -πi i, sed D, me amat se, suamque vitam: quare senerosissimae sorti--. ----α- ώ ἐ--- - . Et inserius: -- illi t inra ea hunc naturae affectum transcendere, ac sponter quam λα- Ιαευρ- ώ- aris impatioris, ais m- pro Deo vitam ponere. ---Πιν, νε λ sh a subsiet. Diniam ii, quia .H- D Hine discant fideles quam sortiter tormenta, &-rrit nobiliter mori: - avetur humilis. μ , β .nim utilii re. tem pro fide, M pietate inflicta siti inere d. beant. SisIM Uamvo histoνia genti. I A ste a iovir , sdinis enim Razias Iudaeus obscuram habens resurrectionis si--s forara μγώ sacuti, - - πιι Christi. -umos, dem&spem, seipsum pro ea occidit, cur no:x Christia
re dent Raaiam non peccasse, eo quod ex Spiritus S. scentiam, & emem isam mortificit, quam per morti fi sitiast voluntarum sibi mortem consciverit. Sed hujus rationem credit vivificandam, & liberandam in melis
inmodis nulla hie apparet scintilla , praesertim, quia mortificatio enim in quasi viva quaedam mors, qvm
non istet spiritus s. inspirare , ut quis se occidat ad vitam homo carnales appeta: iis in se vivos per strium Vo tam ludibrii infamiam, uti ieeit hie Maias; hoe enim in luntatis contrariae propositum Micat, &resecat. Uncise inhonestium, Se illicitum est, hane rejerationem ad vivum sentit, doletque Perinde ac
Tertio ergo dico Rariam hic a peccato excultii per si deas sibi euelliuetur. Λ i Sanctum Ambrosium libro
256쪽
I Commentaria in Libi Machasmum. Cap. XV.
tertio de virgin. miris elogiis celebrantem Samium rita.
Liam virginem quindecim annorum, quae secum aratre,
de soloribus in flumen iniecit, mersitque ne violaretur:
suia ipse ad hoc quasi compulsae literant. Unde
cum iptae in eo tacto non peccaverint uecundum moralemati inrationem censentur ab ipsis persecutoribus occile,& sic iunt martyres. Si quis idem diuere velit de Ratia
dantis sibi gladu Mimat vi , animat mirres quoe Nicanorem' emit, ejusiue eaput in manum muro ex adverso templis possit, ac linguam blapbemam dissectam avibus vorandam projicit. Dentae Judaei Deo canunt vinicion , o festum quotannis pro gratiarum actione die II. . cuin celeuandi inst
i. TIcanor autem, ut comperit Iudam esse in Iocis Saniariae, cogitavit cum omni impetu die sabbathi committere uin. 2. Iudaeis vero, qui ilium per necessitatem sequebamur, di .eentibus: Ne ita serociter& barbare feceris, sed honorem tribue diei sanctitationis, & hotiora eum, qui universa conspicit: ille infelix interrogavit, si est potens in eoelo, qui imperavit agi diem sabbathorum Et respondentibus illis, Est Dominus vivus ipse in coelo potens, qui jusui agi primam diem. s. At ille ait: Et ego potens sum super terram, qui impero sumi arma, tin
gotia regis impleri. Tamen non obtinuit ut consilium permeret. 6. Et Nicanor quidem cum summa superbia erectus, cogitaverat commune trophaeum statuere de Juda. I. Machabaeus autem semper confidebat cum omni spe auxilium sibi a Deo affuturum: 8. & hortabatur tuos ne formidarent id adventum nationum, sed in mente haberent adiutoria sibi ficta de coelo, de nune sperarent ab Omnipotente sibi affuturam victoriam. p. Et allocutus eos de lege fie prophetis, admonens etiam certamina quae iserant prius, promptiores constituit eos: Io. & ita animis eorum erectis, simul ostendebat Gentium Lillaciam, juramentorum praevarieationetin. II. SinguIos autem illorum armavit, non clypei&hastae munitione, sed sermonibus optimis, & exhortationibus, e polito digno fi, somnio, per quod universos laetificavit. ix Erat autem hujusceinodi visus et Onitim, qui fuerat summus sacerdos, virum bonum & benignum, verecundum vitia, modestum moribus, de uio decorum, & qui a puero in virtutibus exercitatus sic, manus protendentem , orare pro omu populo Judaeorum: I3. Fost hoc apparuisse&alium virum, aetate de gloria mirabilem, de magni decoris habitudine circa illum: r . Respondentem vero Oniam dixi illa: Hic ei, fratrum amator, de populi Istael: his est, qui multum orat pro populo, de universa sancta civitate, Ieremias propheta Dei. Ir. Extendisse autem Jeremiam dextram, de dediste Iudae gladium aureum, dicentem: Iis. Accipe sanctum gladium munus a Deo, in quo&jicies adversarios populi mei Israel. i7. Exhortati itaque Iulae sermonibus bonis valde, de quibus extolli possct impetus, de animi iuvenum confortati, statuerunt dimidare dc confligere ibrii ter, ut virtus de negotiis judicaret; eo quod civitas sania de templum periclitarentur. I 8. Erat enim pro uxoribus, id filiis, itemque pro fratribus, de eognatis, minor sollicitudor maximus vero ec primus pro sanctitate timor erat templi, I p. sed do eos qui in civitate erant, non minima sollicitudo habebat pro his qui
congressuri erant. m. Et, clim jam oumes sperarent judicium futurum, hostesque adessent, atque exercitus esset ordinatus, hetae equitesque opportuno in loco compositi: χ i. considerans M, chabaeus adventum multitudinis, de apparatum varium acinorum, de ferocitatem bestiarum, extendens manus in coelum, prodigia facientem Dominum invocavit, qui non tautavi armorum
potentiam, sed prout ipsi placet, dat dignis victoriam. 22. Dixit autem invocans hoc modo e Tu Domine, qui misisti angelum tuum sub Ezechia rege Iuda, de interfecisti de castris Semiacherib
centum octogintaquinque millia: 13. dc nunc dominator coelorum mitte angelum tuum bonum ante nos, in timore de tremore magnituriis brachii tui, Σέ. ut metuant qui eum blasphemia veniunt adversias sanctum populum tuum. Et hic quidem ita peroravit. 2ς. Nirinor autem, dc qui cum ipso erant, cum tubis de canticis admovebant. 26. Judas vero, di qui cum eo erant, invocato Deo, perorationes congressi sunt: 27. manu quidem pug liantes, sed Dominum cordibus orantes, prostraverum non minus trigintaquinque millia, praeientia Dei uiagnifice deiectati. x3. Cumque cessissem, oc cum gaudi O irent, cognoverunt Nicanorem ruisse cum armis tuis. 29. Facto itaque elamore, Et perturbatione excitara, patria voce omnipotentem Dominum benedicebant. 3o. Praecepit autem I udas, qui per omnia corpore de animo inori pro civibus paratus erat, C Put Nicanoras, de manum eum humero abscissam, Jerosolymam perferri. II. Quo cum pervenisi , convocatis contribulibus, de sacerdotibus ad atrare, accersit&eos qui in arce eram. 32. sic Oste so capite Nicanoris, de manu nefaria, quam extendens contra domum sanctam omnipotentis Dei,
magnifice gloriatus est: 33. Linguam etiam impii Nicanoris praecisam justit particulatiin avibus dari:
manum autem dementis contra templum suspendi. D. Omnes igitur e libenedixeiunt Dominum, dicentes: Benedictus,qui locum suum incontaminatum servavit. 33. Suspendit autem Nicanoris caputia sum
257쪽
Commentaria in Lib. II. Machabaeorum. Cap. XV. IOS
in stannia arce, ut evidens esset & nranifestum signum auxilii Dci. 36. Itaque omnes communi consilio decreverunt nullo modo diem istum absque celebritate meterire: 37. habere autemeeli ritatem tertiadecima die mensis Adar, quod dieitur voce Syriaca , pridie Mardochaei diei. 38. Igitur his erga Nicanorem gestis, & ex illis temporibus ab Hebraeis civitate possessa , ego quoque in his faciam finem sermonis. D. & si quidem bene, & ut historiae competit, hoc &ipse velim: sin autem minus digne, concedendum est mihi. s. Sis ut enim vinum semper bia re, aut semper aquam, contrarium eit; alternis audem uti , delectabile : ita legentibus , si
semper exactus sit sermo, non erit gratus. Hic ergo erit consummatus.
Nica Most m. coci TAvιτ cvἀ OMNI IRPET G A exficie visu Iudas agnovit. Nam insante undecim a ora fas ATRl COM Mia T RE ULLOM J quia nos Pontifex suerat, sed a fratre suo Iasone emente Ponti- praei timebat Iudaeos ob quaeitan religiosam sab hi i ficatum ab Ant. Epiphane extrusus, ae deinde ab Andro- Deo praeceptam eo die non pugaaturos , lia Permise mco suasu Menelai occisus suerat amici aeca o. ut di-ibros se occidi. ctum est cin v.3 Viniscit ergo Iudas insomnio sibi viuere AT ILLE AIT: Ex acto Po Tllus sUM I iram fulcium, deuiolum Pontificiam orantem Pro te, TE EAM M ph o s. MI ARMAJ in sabbatho. totoque Israele. vide hic Nicanoris blasphemum iactum , quoic Deo a Quaeres, An sicut animae patrum in limbo, sic&animae q. d. Deus in suo cxlo imperet; iadeso impero in in purgatorio orent pro nobis ΑEmiant Rictra .in dith. orra, laneoque vos o Iadaei, quos ego comi mea caltra 4s .arti R.3 ad 3. Gabriel in nonem lectiones g. circa fi sequi die sab Mihi pus are contra Iudam, &Iudaeos con- nem, Ioannes de Medina Cod.de enit.tract. de orat. in tribules Mitros: qua blasphemia Iudaeorum te sequentium quaeli. lpemali. Negant S Tnomas in dast. x s.qu. .ari. . iram accendit, ut illi edite nollent, ae Des indigiu- q. .&in xx. q. 38. a 4. ad 3.&art. s. ad . deart. I. ad 3.tionem in se concitavia, ut a Iuda caederetur, truncare- Αlensis 4 P ς1.m .iart.3. Abul. in Matthaeum 6.Qu. tur, desus eretur; videbat enim Deum ecceio ad 37. S. Amon. .p.tit.s.c.8. S. . Silvest verbo ora i ,3.NMduellandum secum ui terra provocaile. vaer super cap.quando. Ratio est, quod animae tuae non Simili fallu Merentius Alnous apud virgil. io. AEneid. cognoscant orationes nostras, quiaque sint in carcere adde Ionati patiendum pro suis culpis, non adorandum pro aliis, un-cle otiosum & inordinatum videtur eas invocare. inare Dextram Deus, o retam, , Hane. Victoria Relaeti de Magia nu. tr. improbat morem Numa με. quor ut dam, qui in ansa tiri invocant animas purratorii. d Alpumius Mendoti q. s. scholast pag. 846. censet iam Quod de Capanaeo statius lib. I. Thebaidos: B ctum ac utile elideas invocare. Nam, inauit, sive quam diu lautia purgatorio orare pro notis valeant, sive non Vistus -ώ-- '-. valeant, certe cum inde exeunt, & in coelum perveniunt tunc preces fundunt, ae oram pro iis, qui se in eis com-&i terrum de Capanaeo lib. Io. menstiverunt, ac eas staragiis, & precitas iuverunt. Adde Angelos, qui animas in purgatorio vistam, &s Aa s -M iamrea r- ωm: tantur mille eis preces viventium nunciare, nec passi pq Tisprasas Milo, σι aevi ὀιse nu . nae eas ab oratione impedit, quia poenas has magna pa Tetiora, tientia , humilitate , de resignatione sagerunt, Deumque assui amant S liadant. Utilius tamen, certiusque ceneus hastam suam inter Deos numerari iussit, Zeperit- eii morare sanctos in eoelo cum Deo rcgnantes; tum iam au amentum concipi; unde pro vel bium nri Dassa οῦ quia ipsi preces ad se filias Deo revelante certo eren de apud Platarchum in Pelopida Alexaiider tyrarinus Λ, leuat: hoc enim ad eorum statum pertinet: tum quia stam, si ia Ptilipitris. In occidit, sacram esse voluit, co- Deum vident, illique sunt in amore, te honore ι undero. forna..t, de quasi Deum sacrificiis, id est , diuinis ab eo impetrant, quae volunt, tum iam institu a honor,inu pio: cui cit. Sic de Nabuchodonosortiti λ- titudinis, ac regno, &gloria coelesti triumphantes zm bacuc c. ιο. - - , de ad eorum decus pertinet, ut a nobis invocemar, n via restiuo, ubi laSenam, & rete vorat eius uires, arma strisque aerumnis opitulentur. Vide Franc. Marea libr. 3.&exercita, . Haec enim ipse colebat ut sua numina, quad de Orat. in e muni c. io. in fine, ubi ait probabila esse quae ipsi tot gemesis gerant. Aligelos eustiaes preces nostias perferre ad animas Pam TAM au Noti O Ti Μυιτὶ eo quod Iudaei ipsi re- totai. chiare si quis eas invocat, inquit, pie credens absisterent, nollentque sabbatho contra Iudam, de Iudaeos C illis audiri nihil pecca,t, quia operatur expia credulit pugnare. & affertione, de nulli periculose exponit, quia licet
Er ALL CUTua os Da Lasa ET νηον MET a I fortasse non ita sit, n. que animae illae hujusmodi orati q4mostrens sententias ex S. Scripti quibus Deus Iudaeis nes percipiant, nitillo ninus oratio eius in sinum mn eo me se colentisas de invocantibus victoriam pr-ittit latur. Et fortatre etiam ve-am est, animas illas, saltem Deuter. 18.&alibi. tam beatae fiunt, cognoicere oratidire cinne , t ozo illo S N ULos AUT BN ILLORUM ARMAvxT Nora tempore ad ea fusas, Ne is moveri adi . te ccidendumeti I T MA TAE M Mi Tiova culpote quibus iam patria pro oratoribus suis. Quapropter, qu nn m 'eravi armati di muniiij x D san Mouisos o ν Tria I x, do orandi fructam, de devotionem senierit, iI i. v iaturar Ex Non Tari Miaos J Certum enim est eos nini ab illo revocansus. inermes, sed armatos prodat se in praelium. Posτ uoc αννακυissa, ET ALIUM UIRUM, ' v s. s.
suia, Romana habent νυὸν , id est, - Μ is, quae nou teli habitudinem , quia in Graeco eit tam lomai umquam ipsa veritas erat. sic Homerus Ilia φ ρ ιηι νηη ι excellenti magnificentia undique atimatum, ait id est, non se nnium inane,&sal quae gloria itidex meritorum erat unctus ni prophetae,ia sum, in1iolidum di verum. Ex quo quis opinari posLe glomaeqliae illim coelo debebadar. vere Iudam oculus vidisse Oniam, de Ieremiam, ac Rispo Misau τι M vasto ourAM, Hinc videtur Ux L 4. Deo realiter Pisie gladium aureum. Uerius tamen eii quia Iudas non agnoverit Ieremiam , utpote ante quν contrarium, scili rhaec omnia per visionem tantam ima- inguium annos vita iunctiim; ideoque rogaritoniam cinariam obsecta fuisse menti Iudae, Me mim significae ri sibi notum quisnam esset ille vir adeo auxuitus, rem aera id est, somnium. Deinde quia si verearem bilisne Oniam respondisse: Hac xx et FRATRUM AMA pauci Stadium, utique eum commiliton bus suis ad eos Tisa Graece λαὸ.λδαεὶ aT ν opstit I RA Canimai iam Oilendisset, quod tamen secisse non legitur; et qui MuLTUM ORAT ao νον Lo, ET Uα
ΟΝ ΑΜ u u ERAT is Misos Saexa os J TA D11J Prae Isaia, Amos, Iona, ceteriique Proph nia, ..iccs omento sanctus notus fuerat Iudae: unde eum tis apparuit Iudae Ieremias, quia ipi e u sint iacto p ε .annos
258쪽
IC6 Commentaria in Lib. II. Machabaeorum. CV XI
ann prophetans laboraWt pro salute Israelis ad impe- A te sartyx recuperandae graria. Q i in Z Cotillani miridiendum sentis tua exciduini, quod tanter ob scoelerum Masmis limo Crucis e ciclo accepto cum Me Iemnute, eius citat mitatem, di eo quod suis oraculis, sanisque con- μέ esis vincer, inlabar ocru in insculpi, eamque t silitis auieultare nollet, impedire non potuit quin Ieritu. Uscaliri, praeferri iussit, ut iisq si a Deo per ciucem rem cum templo a Chaldaeis rapimtur, & cremaretur . nedictis certam daret lycin, omelaque victoriae, utinaria
tocirca dura, &acertia plurima Iudaeis passus fuit Ie- rat Euseb de alii in vitaremias, quae in ipsa ejus prophetia explicui. Trop. Nota hac si dum aliquem ad quodpiam ossicium
Accii E , AN T. M GLAD UM a sancto Deo, S i ta iS: cidem dare symbola, de instrumenta ad eium iu V E LIO. fide, religio- Iud liccessaria, & opportuna. Sic S. Paulus per visum ne, sancia fortituditie depugnas riis Nos A DEO r N apparuit S. Ioanili Claryloliomo, eique tradidit librumetoo DEMC s ADv R Aκtos νονροὐ MEI I s- Evangzlii, ut hoc sym Glo ipsum eiusdem perilleatorem x xx La Non vere, & realiter Iercinias dedit Iudae gla- ro:i se eximium conlii lucret. Sic S. Ioannes Apostolus dium, ut dixi. Fuit enim hoc lomnium, & I,m lica volumcn Oraculorum ccipiens ab Aiax locreatus est provisio, in qua videbatur Ilidae, quod a Ieremia acciperet placra, ut futura stib Antichristo praedrceret, Apod. ro. 9.gladium, ut peream Iudas cum I iis ad pugnam anima- S c Moses Exodi r7. r virgam accepit a Deo potestatem 1 cntur, & conciperent certam victoriae spetii, eo quod laciendi miracula S: decem plagas, quilnis percussit Pha- Deus cum illis, & per illos pugnaret contra impium ins- raoncm, & AEgyptios . Natili ratione, & m io Deus delem de blasphemum Nicanotem. Sic&gladuis hic ivit luc Iudae tradidit gladium, ut Nicanor cm &mipio, non terreus, quo in bello homines utuntur a ted aureus, claret. Hinc diris bus cum inaugurantur datur gladius, utpote coelellis, divinus. Quae enim 'eis une. aurea ut Ecclesiain, reliLiamum, d iustitiam propugnent,&ice sum : aurum enim pretiosissimum, se I plendidissimum ieratos plectant. Hac de cauta Iosue invadenti Chanareri sentat nobis Deum, Dei lue dona ausulti lima. o laxam Angelus ut Cum amararet apparu t evaguratum te. Nota τα sim m Itim, id cit, benediatum. Hic enim irens gladium quasi illo minanaeos occisuru lolae s. t . mos invaluit, ut truces SI milites curim ab Episcopis, S Fic Ieremias, & Ercchil laepe ininamur Iudaei, gladium iacerdotibus ilia vexilla, de armaben dici. Iura ut per Ec- a Dco dandum Nabuchoil obori, ut totum foetera pleis clunae preos, &benedictionem etseaeiora sint ad vici ctat. Sic Chrvius Rcx regum decitur halere gladii ini imriam: tuni ad abigenda, magicas artes, quilua, Ἀρο hoties traque parte acuti tu Apoc. a. a c. ini in &Traianus Imp. ope daemonis se iaciunt invulnerabiles, ut nunc in lo praefecto urbis a se crcalo traden ς gladiuni: Hoc, inquit, Germanico experti simius. Sic S. Ludovicus castra duet mere pro Imr M: ram, eo emrus in terram sanctam vexillum ab Episcopo I arisiensi bγ nrere a cirri ne . nedictum accepit. Idem te re ceteri uaces illius expedi- Λllegor. Rabanus per Ieremiam accipit Christum, sertionis assectae. Sic Italicus equis curritque suo a SHilarim stadium aureum S. Scrip . qua clata.tus Diabolunt cum ne benedictis in Circensi certamine vicit adversamum suum ab eo temaretur in descito prostravit, ac et ianinum Hae. magicis Matnae Dei sui artilitas utentem. Audi S. Hiar. in reticos eius ait asper doctores Ecclitiae sternit, di ps eius vita: Regatαι S.Ililarion ast cursu , Ii- fligat. Rurium gladiu, salictus liniortificatio, alia On-
νM, fautom Baum , sivi certam τιcur1- ρο ρι- , remias ergo, id eli , Chriitus , ω:que fideli porrigite It w-. Igit-uamosium Lamiarit, istipo duuntur, hunc mortificationis gladium I ei amore aureum, ut eo sub hisum Hra rota ferveru, trucidet omneses is holles, laesi, passiones ta appetitus e --; clausor 'vulgi nimius, ita ut et ut quinqua νυ naturae corruptae Deo, eueusque legi repugnantes.
In Romatisceremon alienatia dictio ensis, S mili- ratergo Iosephus qui numerat tantum novim in illia , actis. Habe uncti Angli olimmum consecranda inli- Gorionidos, quis millia dumtaxat assignat. tem i cuius lotinam Iiiguisvis in sua historia describens, Cos NovERUNT NICANOREM κυ is xx J Gorio. Ulla 23.
Dora Gm' 'stri s d/m a milo Iesitrarim permauerer , phaeum non ex arce Sion quia hanc tenebam hostes γ έod Idem receniet nollar Uret serias lib. de benedictionibus . ex adverso templi suspendi, linguam vero eius blasphe. s. ubi & ex Raromo recenset Alexandrum II. P r. misi1- niam minutim concitam avibus glutiendam obiici. sevisilla benedicta ad Hermibaldum &ad Uvilhelmum FAc TO ITAQUE CLAMORI ET PhRTυ mitem Aquitaniae, quibus ipsi haereticos, S: Haralaum Tioua Graece id est , strepitu , tinnultu, Angliae invisorem profligarunt. Vide eundem inriterum plauiu Excia ATA, DAT IA uo et, ide. , Hebraea lib. 1. de Cruce cap. s8- ubi ostendat olim integros exerci- liqua ea litas Psalmos Davidicos Epinicio, α gratiatus in terram sanctam proficiscentes 1 Uere a Pontificib:is tiam actioni deputatos: aut patria , id est, generoia vi. benedici, & cruce signari, indeque expeditiones illas D ris sortibus&victoribus congrucnte voce, ait Salianus, nuneupatas suisse Cruciatas sive cruce sSnatoriam. Mul- DOMIMUM DEM DIC RANT. in , inquit, olim expeditiones sulceptae sunt in Palaesi, o MMas 1 G τυα eo ut id est, coelites, puti, viis; . nam pro asserenda terra sancta ex Mali clanorum tyran- Angeli Sr homines uncti cxxlestem uitam in terra agentes nide, hortatu potissimum N impulsu Summorum Pontifi- η κε Dix αυκT DOMI us M. I Potius Ti. t..ti re- eum, Ut i 1 LIPascitatis II Lucii II. Eugenii Iu. Ic- λ ad D. - , quas dicat, oi aes Iudaei benedixe. mentis III. Coelest milli Honorii III. Gregorii IX. Ducis rant Deum, qui caeli eit Dominus unae Graeca habent rhus Gotifrido Bullionio, Conrado aetate, S. Ludovico ben/δxreunt Minaram in ratum, scilicet alta voce cla- Galliarum rege, Friderico Imperatore , Philippo Rege mantes in coelum.
riae; siisque sortissimis, lecti isque Principibus & M. u. is AD,κ Odest, Februarii; illa ergo die quot-Heroibus, qui instructissimos exercitus di bant. annis Gebratum illi ellum ingratiarum actionem obcae. Omnes isti cruce insigniebatitur, ut eo fidentius adver- 1um Nicanorem QUOD Dici Tox v CE S 1 ia-sus erutis hostes dimicarent, di ad omnia per, lacrucis, cA pllicita Naatio citati id est, pridie selli sor& crucifixi amore prom inresestsent. Extat in Romano tium quod Mardochaeus cum Esther initituit cclet amRit. precatio de benediaione crucis dati selitae profici. dum die decu aquarta NdecimaquEua Atat ob me- simia in Palaestinam defendendae fidei Chrissimae, & moriam liberat 1 Iliactu a ne ' ci ab Aman per thr-
259쪽
Commentaria in Lib. II. Machabaeorum. Cap. XV.
tres decreta. Elther via . NI . inare Iejunium, quod Λ vocat se erisu sere . , pridie festi sortium Iudeis inaictum erat per hoc trium. ς t aleob caenis Ninnorem sestum , vel abolitum fuit, vel
sed usiantiat. ituti x. noestylo mediocri, di xto Porro locus hic ' Ribera I. . de tenu lo c. s. deprava diu est in latinis, ita enim e tumeat, usim teme ruauem tertiarici dis mensi --δc--εον ea γρridis Mardochai dui . Hoc verum esse constat ex Grae cite de semen tissimis, ataue inter eos ex diuti fibcio, &ex veritate Latinorum, Minde ex sensuit se, nul Iam enim vocem Syriacam posuit Auctor hinus libri, nisi Adar, ε propterea parenthesi usus dixit, Adar dicit Dri , quia imitatus Iosephus smiliter addidit M n---, ut strino M. Mnemo nomen stili indicavit, cum dixit, Pridita ν dictui iuri, sed tempus. Sic
μ otiis 3 quia udat Esse qui fuit Auctor hujus libri propositum suit lcribere dumtaxat gesta heroica Iudae N chabaei usque ad gloriosam ejus victoriam de Nicanore,&institutum hac de re festum, ut Iudaei in Mypto ad elium ibidem celebrent. Hac de causa in eo librum suum hie finit. Ita s. om.
x x x Miri r J Tacite petit Auctor litu i veniam non sic ius lapsus, erroris, vel mendacii s quod absit a Seriptore Hagiographo, qui fuit organum , ce instrumentum is ritus S. sed styli , & phrasis , si ea cuipiam mimis videat elegans, te concinna. Spiritus Lenim ita scit pimbus Hagiographis assistebat , itaque eos dirigebat, ut mi uam
a veritate aberrarem , utque veram omnino sententiam
mente conciperent, sed tamen sinebat eos suis verbis, fu, que phrasi, &irulo eam conscribere. -re elegantior,: pulchrior est stylus Isaiae, quam sit ceterorum Prophetarum, qura ipse utpote vir inlis, doctus, Seelmus studendo elegantiorem stylum imbiberat. spiritus Lenim in phrasi Scriptoris os si instrummio sese Meomm dat . Auctor ergo hic licet sit eleg in δε facundus; exmo. destia tamen petit sibi osci si minis se Graece si--δευν, σι ι iris id est, mimis dimo, gravi, de elegam. tistylo, quam historiae divinae dignitas, aut eruditae le- semium aures desiderabunt, scripserit. c Me S. Paulu praesertim quia ipse se studi bia 'δ - . usum asserit ob causam, quam subdit dicens:
ra hominum varietate juxta illud:
Quare gaudent lectores Scriptoris varietate in stylo, ite subinde eum attollat , gravemque & cultum essiciat, se, inde eum deprimat levemque,&mimis cultum politumque exhibeat. Graccia:ρ te mimum suum bibere, μ
id est, gratam affert gustanti delectationem γμatio femori ut grata quadam temperie , di modo xione comistus sit decoraci diu ditum in rerum, si ab alio legi audiatur, &oculos si ab ipsemet legatur. q. d. Sicut vinum meracum semper bibere, aut1 emperum hunc librum scripsit, ut patet ex eius initio ) idem B aquam puram molestum est , ες male sanum: vinum enim nimis tale iacit, & inflammat caput, & corpus I aquλ vero nimis illud frigefacit. &enlegmata creat: miscere autem aquam vino, mistamque bibere suave est di deleribile aeque ac sanum,& utile. quia aqua vini calore crimoniam, devicissim vanum aquaestigas, & eruditatem restangit, di temperat , ac ad gratam quandam moderat: nem tiaigit: Sic pariter sermo aut nimis gravis,aut nimis G:lis leotoribus ingratus est, affertque taedium ex utroque vero moderatus , cic ad temperiem congruam redactus gratus est & iucundu Sic ergo simili de causa in hoc libro mediocri stylo qui gravitatem lenitate temperet assis sum; varietas enim aeque ac mediocritas in omnibus rebus cunctis est grata, lapida, S: desectabilis: alioquin enim omnium in mando rerum obrepit satietas, & lastidium, uti ait Cieero, di experientia quotidiana docet.
- ιυν consumn tio tam hujus libri, quam totius veteris testamenti, ut lampada tradamus Christo brevi iuccessit. ro, qui est finis, &lcopus, ac perlaetio, di consummatio legis, de prophetarum totiusque te lamenti uuiusque tam novi quani veteris.
260쪽
Prior numerus paginam, fecundus columnam innuit , litera addita respondent titeris intercolumnadibus , sicubi uni cus tantum est numerus, eum ad priorem referri signum est.
Abrais actus obe uentiae & oblatimnis Isaac ae: imatus est a Deo esse ac us magnae iustitiae. Abilinentia 1 carnibus servata. 78. x. b d sea. M. Abundi ,.de Abundant ii martyrum sacra lipsana sub Gr gor. XI H. Pontit ad domum profestam Soc. Ic tu Romae
Reies instruta dum ad congressum veniunt quid observandum. α 1. bacies in coelo vise imminentis belli prognosticae. 7s. I. 1 quieicentes Romanis ad magnos honores & opes evehe
bantur. Τ . a. ccivitas ubi sita. so. I. a G. Phoeniciae urbs a Ptolomaeo Dor is DGadilla.
A sa ostendum in colluctatione virtutem. LM . baedificare ali4uando silem quod ornare, augere , amplifica
AEgyptus olim abundabat Iudaeis, cur. Ea La.Emilius Paulus quando Macedoniam Epirumque Romanis subjecerit 3 iadis Aere equites visi de armorum sonitus aliaque signa helli prognostica. 2LI. a.Eternum quandoque non absolutam permultatem , sed rei' vameu limitatam significat . in I. dAEtoli primi e Greeis cum Romanis bellariant. t. cAgesilaus rex Syarthae rogatus quae dos ducem belli traxime exornaret quid responderit. a , I ditem interrogatus qua ratione Duci pararetur Oria.
on quinquennalis, quis. ' . . dceleorabatur in honorem Herculis. τ . ia, A ni Dacis Auitriae deduce exercitus dictum. L. I. Emimus pseudopontifex fuit apotata Se proditor Israelis. i. c. hic invidens Iudae Dontificatum, eundem petiit di obtinuit a Demetrio. ibia. accusat Nicanorem apud regem. Qi3 1 2 ισα. i. c Ierusalem frustra obsidet. . in murum interia tem inter atrium sacerdotum Maicorum cur truxerit. Irii. ab & alia propi t rum opera. ibid. sed Diaeum punivit paralysi. ibid. ccur mutaverit nomen suum eum prius vocaretur Ioacim. ibid.c. d. quo anno mortuae . ibd. Omila . Bruto in dram, cTr. Alexander II. Pontifex vexilla benedicta misit ad Hermiba d tm, & v.iliam im comitem Aquitaniae. ita. IisdAlexander Magnus anno lexio regni tui occuo Dario hi narchiam Persariam transtulit in Graecos. ε L, cur Durium regno privaverit. ibid. e vo ait haberi Iovisi,d. an provincias suis distribuerit. iid. b nius cuium vannatis. ν. t. a ciae Apelles eum pinxerit quasi titimen mitenentem. ibid. eius eadaverniantis inlepultum astri ni adi s. ibid. b qiiadeaxilua millibravereranorum proliravit mi imm .u-i4 eme nis millibus militum instructum. 1 . i. h n ra beneficiis Periat se victos aliserit . 46. i. e non ita ulte irritus sitit ab Arimare Petram abscis A insid rate. 2L M ddem gnomς Philosophorum ad funus ipsius accurrentium.
Alexander vetes fratris sui Antiochi Eupatoris nom uir rus Ptolemaidam occupat. Q. r. a cujus filius fuerit. ibis. regiis insigni fornat Ionatham ob auxilium ipsi
Alexandria urbs sic dicti ab Alexandro. 'L. Me Altare incensi non sula ropertim cum igne sacro sub Nesie
Amihi res regi Mnest Syriae&eonfinis I. dxae. 43. 2. bs. Ambrosus iussit Ticinens Ecclesiis servare depositum contra Imperatoris rescriptum. 6o. v. bAmbitione interna post in externam erupta resim, Romano, tum pessum iit. ambitio regnandi quim inhuma. m. ea punita in Timotheore suis. gaia. b am
Amicitia gratuitam opem amico egenti prastandam postulat.
oris sedes est j r. Io. a. Anchiles veneris te maritum jactavit. .aidem est quod viriliter ago δα. unde Ed α ιν virilitates. ti. Ii Andronicus prorex Antiochiae circumductus per urbem e dem in loco occiditur ubi occisus suerat Onias. 7 b geli pro populo Dei dimicare niueverunt. I . .c Pr Tne riuo Iun. contraSaracenos. ibid. aedm B. v. ex Palestina transtuleriant Lauretiam. happaruerunt Iudae inchisaeo. 67. . bde sub specie equi &equitis, ae duorum juvenum Heli
pto Iuda&-pulo fideli dimicarunt. ox. I. dpro bile est eos preces nostras periste ad animas in purgator existentes. Io . Ab Angelus est invincibilis . 94 I. bei nil est impenetrabile, nil impossibile se ila v. a sit olim ritum habebant consecrandi militem. Ici6 Anima naturaliter adeo us propendet. ψ9. t. aest immortalis: hinc erigit corporis resurrectionem. ΔΗ. Z MM